Ontvluchtingen wekken in
Utrecht ongerustheid
,De laatste
behouden
passagier is een
vaart wel waard
Nieuwe medicijnen
- voorzichtig zijn
Commissie voor radio
en t.v. ingesteld
Geen taalmoeilijkheden
Nieuw-Guinearaad
De Zon gaat op
Eerste CEFA-film liep van stapel
.99
Nieuwe gezagvoerder
op de Johan van
Oldenbarnevelt
Vraagstuk met
meer kanten
ethergolven
Derde VPRO-publikatie over
Nationaal Omroepplan
Com menlaai*
Iphigeneia
Radioreportages
proces-Eichmaim
f
VRIJDAG 7 APRIL 1961
De nieuwe cef a-kinderfilm
„De laatste passagier" zal er bij
de kinderen best ingaan. Dat zegt
men niet als de film begint, want dit
begin: het uitgaan van de kerk van
Nijbeets en het grote mensengesprek
Schaak-vraag 81
Onderstaande stelling komt u hel
licht bekend voor, want de vier stuk
ken vormen het aardige miniatuur
probleempje van Mackenzie. Laat die
bekendheid u echter niet afschrikken,
want u krijgt niet een maar drie vra
gen voorgelegd.
abcdefgh
Wit: Kc6, Lb8, pi c7.
Zwart: Ka8.
Drie vragen:
1. Wit speelt en geeft mat in drie
zetten;
2. Wat is zwarts laatste zet ge
weest?
3. Wat is wits laatste zet geweest?
Dam-vraag 80
De stand in het miniatuur van A. A.
Polman was:
Zwart 6, 17, 18, 19, 23, 29, 36.
Wit 27, 28, 31, 32, 37, 38, 39.
Bij de taaiste verdediging van
zwart is dit de oplossing: 28—22, 17
X28; 27—22, 28x17!; 39—33, 36x27;
33x11, 6x17; 31x12-.
Bridge
Zuid speelt een contract van 4 har
ten (10 slagen).
U zit Oost en nadat uw partner met
harten 8 is uitgekomen, ziet u de vol
gende kaarten:
53
C? A 10 7 2
O B 6 4
B875
Zuid neemt in slag 1 met harten
boer, incasseert schoppenaas-heer en
troeft een schoppen af. Hierna haalt
Zuid in 2 ronden de troeven eruit en
speelt uit de hand een kleine ruiten.
In Noord wordt de boer gelegd, Oost
neemt met ruitenaas.
Wat is nu het beste lekenspel?
Jack Diamond.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: l. wel, 4. arme, 7. Se.
8. aarde, 10. p.e., 12- lev, 14. roe, IS.
ven, 16. er, 18- re, 19. Karei, 22. Eerde.
24. ambassade, 25. steek, 26. parel, 28.
el, 30. la, 31. oor, 33. log, 35. Gen, 37
M.O., 38. sabel, 40. es, 41, kamp, 42. maan.
Verticaal: 1. wee, 2. la, 3. kar, 4. adé.
5. re, 6. Epe, 7. slak, 9. ros, 11. ende,
13. Vermeer, 15. verdrag, 17, rebel. 18
reaal, 20. aat, 21. lak, 22. esp, 23. Dee.
25. sbom, 27. lans, 29- rob. 32. ook, 33-
lap. 34. gem, 36. een, 38. Sm. 39. la.
Ongeduld in Suriname
over r.t.c.
Het blad Suriname te Paramaribo
schrijft, zoetjes aan de indruk te krijgen
dat men in Nederland trots alle mooie
woorden geen ronde-tafel-conferentie
wenst en dat men daarom steeds hamert
op het aanbeeld van een langdurige voor
bereiding.
Maar Suriname wenst wijziging van
zijn status en welke vorm die status zal
aannemen, zal aan de conferentietafel
worden bepaald. Hiervoor is zeker niet
zo'n lange tijd van voorbereiding nodig.
Suriname wil zelfstandig naar buiten
optreden. Het doel was al tien maanden
geleden bekend en de concrete voorstel
len over middelen om tot dit doel te ge
raken. zullen op de conferentie ter tafel
komen. Eerst moet men het immers in
principe er over eens worden, dat Suri
name de gelegenheid krijgt zelfstandig
zijn buitenlandse belangen te behartigen.
Wanneer men tot overeenstemming
komt, kan men concrete voorstellen doen
en een werkgroep van deskundigen kan
deze verder bespreken. Daarna kan de
conferentie later weer bijeenkomen.
De voorbereiding speelt dus geen rol.
maar wat wel een rol schijnt te spelen
is dat volgens het lid der Eerste Kamer
mr. G. J. P Cammelbeeck (soc), dat in
sommige politieke kringen geprikkeld
heid ontstaat als men over wijziging van
het Statuut spreekt
op het kerkhof is allesbehalve een
opwindend begin voor een jeugd
film. De daarop chaotisch door el
kaar gegooide beelden met de won
derlijkste beeldovergangen, die men
zich denken kan. zullen voor kinde
ren eveneens onverteerbaar zijn. En
toch is het uiteindelijke resultaat, dat
er een film is gemaakt, die zeer
zeker bij de kinderen een goed ont
haal zal vinden en ook bij menig
oudere persoon. Vandaar, dat de
CEFA zijn eerste eigen film een fa
miliefilm noemt „paedagogisch-psy-
chologisch verantwoord voor „jonge
ren" van 8-80 jaar.
Dat is niet zozeer te danken aan de
verschillende film-„geintjes", die ver
raden, dat regisseur en scenario-schrij
ver Jef Van der Heijden meegewerkt
heeft aan de totstandkoming van Bert
Haanstra's ,,De zaak M.P.", hoewel
deze grapjes het beslist wel zullen doen
maar grotendeels is deze voor drie
kwart in Friesland spelende film „ge
maakt' door De Vriesen en de Friezen.
De Vriesen dat zijn Robert de Vries,
als de op het punt van emigreren naar
Australië staande vader Wiebe van Rijn,
zijn zoon Edwin de Vries als zijn zoon
Peter van Rijn, en Huib de Vries als de
slechte zoon van de baron een deug
niet, die niet studeren wil en met de
juwelen van zijn vader wil drossen naar
zee. Hij drost wel, maar zonder de
juwelen, want een zeer belangrijke me
despeler, Kwikkie de Schotse kortharige
terriër, is hem te slim af.
De Friezen uit de contreien van Beet-
Sterzwaag en Harlingen zorgen voor de
gewestelijke noot en dat doen zij voor
treffelijk. Telkens als cr op een Neder
landse film onvervalst dialect gespro
ken wordt, blijkt dit het veel beter te
doen, dan het aangeleerde Algemeen
Beschaafd Nederlands, dat immer een
ietwat slijmerig door de microfoon komt
zakken.
Het grote probleem in deze film is het
kinderverdriet van Petertje, die zijn
hondje Kwikki§ niet mee kan nemen
op de- „Willem Ruys".
De grote verrassing is, dat de Rotter
damse Lloyd zoveel service biedt, dat
de gezagvoerder geroerd door de liefde
van kind tot hond (en vice versa» Kwik
kie toch mee najr Australië neemt.
Vraag niet hoe het kan, maar profiteer
ervan. Trouwens Kwikkie zou anders
toch later met de KLM zijn gekomen,
want de baron van het dorp, was zo blij
met zijn door de kinderen teruggevon
den juwelen, dat hij royaal dit aanbod
deed, hoewel hij anders „indirect niet
zo royaal is", zoals de benzineman het
uitdrukt.
Het grootste deel van de film speelt
zich af rond een ongebruikt staande kerk
van Nijbeets (hij staat er inderdaad en
wordt misschien de tweede „drive in-
kerk" in ons land), maar het filmisch
beste deel ontrolt zich in Rotterdam,
waar KWikkie en Peter op het laatste
ogenblik .nog de „Willem -Ruys" ont
vlieden, zodat de Rotterdamse ver-
keers- en waterpolitie er met sirene
wagen en politieboot aan te pas moeten
komen om het schip weer in te halen.
Dit is werkelijk een spannende race en
maakt de film, die tot dan toe meer dan
eens op het randje van mislukken liep,
toch nog tot een film, die voor jong en
oud best de moeite waard is.
Buiten de De Vriesen waren er nog
enkele aardige rolletjes van Jan Retèl
als de baron, van Bernard Droog als de
vrachtwagenchauffeur, van Jan Lemaire
als oude opa, van Elise Hoomans
moeder Van Rijn, van Maartje van der
Heijden (dochter van Jef) als vrien
dinnetje van Peter en van Ingeborg
Elzevier als tante Ans. Bovendien ge
dragen vier Rotterdamse meisjes zich
precies zoals Rotterdamse meisjes
vakantietrektocht zich gedragen.
De Haagse dirigent en musicus Jan
van der Waart heeft voor prima film
muziek gezorgd en zo met alles bij el
kaar: de grapjes, de dorpse sfeer, het
goede spel der hoofdfiguren, de achter
volging in Rotterdam en de hele bedoe
ning rond zo'n afvaart van het emigran
tenschip de Willem Ruys, is „De laatste
passagier" een film geworden, die pre
cies waar maakt, wat hij wil zijn: een
aangename ontspanning voor jong en
oud, met een lach en een traan, en ook
met wat paedagogie, hoewel dat laatste
meer bestaat in wat weemoedige levens
wijsheid, dan in uitgesproken zedelessen.
Dit was een eerste begin van de eigen
CEFA-produktie. De producenten heb
ben er veel van geleerd en toch wel zo
veel bereikt, dat zij met goede moed
de plannen voor een eigen CEFA-film
voor volwassenen op stapel kunnen zet
ten. Men kan deze „Laatste Passagier"
van harte een behouden vaart toewen
sen.
Regisseur Jef van der Heijden, de ac
teurs Rob de Vries en Bernard Droog,
actrice Ingeborg Elsevier, Maartje van
der Heijden en Edwin de Vries en het
schrandere hondje Kwikkie zijn gister
avond spontaan gehuldigd na afloop van
de première van „De Laatste Passagier"
in het nieuwe Rotterdamse Corso-theater
Hartelijk en langdurig applaudisseerde het
talrijke publiek, toen Maartje en Edwin
en zelfs Kwikkie een grote bloemenkrans
kregen.
De feestelijke première werd o.m. bij
gewoond door de ministers Beerman en
Zijlstra, de oud-president van de Hoge
Raad, mr. dr. J. Donner, een aantal
Kamerleden en de burgemeester van
Rotterdam en mevrouw Van Walsum.
Ew Grolle
MEENK'S POEDERS helpen! Er zijn
Mecnk's Poedcr-^fci hoofdpijn, kies
pijn. hoesl, gri«!P,^■arrhee, influenza,
rhcumatiek, koortsj^cid bij gevatte kou.
periodieke pijnen ut. enz. Verkrijgbaar
in etuis met 6 Reders maar ook in
een handige plastic HUISAPOTHEEK
(met 6 verschillende etuis 6 poeders),
zonder prijsverhoging. Vraag uw drogist
r zijn
Het m.s. johan van Oldenbarnevelt van
de Stoomvaartmaatschappij Nederland
zal per 7 april, als het een reis rond de
wereld begint, een andere gezagvoerder
hebben.
Kapitein P. J. Groenland, die tot dus
ver het commando voerde, wordt ver
vangen door kapitein B. G Donderdahl.
De heer Groenland wordt gezagvoerder
van het vlaggeschip van de maatschappij,
het m.s. Oranje.
De staatssecretaris va no. k. en w.,
mr. Y. Sdholten/ heeft een adviescom
missie ingesteld, die de opdracht heef:.
Indonesië erkent Nieuw-
Guinearaad niet
De nieuwe Indonesische ambassadeur
in Australië, brigadegeneraal Saudi,
heeft verklaard dat Indonesië de nieu
we maatregelen voor de onafhankelijk
heid van westelijk Nieuw-Guinea niet
zou aanvaarden en de Nieuw-Guinea-
raad niet erkent. Als de Papoealeden van
de raad zich verzetten tegon inlijving
bij Indonesië, dan zou de Indonesische
regering zich daarover niet druk maken
West-Irian is in feite een deel van de
Indonesische natie."
De stafchef van de Indonesische zee
macht. vice-admiraal Martadinata is te
ruggekeerd van een reis naar India, Pa
kistan en Birma en verklaart dat deze
landen ten volle de Indonesische aanspra
ken op Nederlands Nieuw-Guinea steu
nen. Hij had zijn gastheren uitvoerig in
gelicht over Indonesiës strijd en voorbe
reidingen om Nieuw-Guinea te krijgen.
Hij besprak de samenwerking tussen deze
landen en Indonesië in vlootaangelegen-
heden en noemde de resultaten van zijn
besprekingen „uiterst bevredigend".
de regering voorlichting te geven over
een aantal vraagstukken rond radio eu
televisie.
Voozitter van deze commissie is prot
mr. L. W. G. Soholten, voorzitter van de
Radioraad. Leden van de commissie zija:
mr. dr. C. Berkihouwer. dr. C. L. Patljn,
mr. K. T. M. van Rijckevorsel. mr. M.
Vrolijk, jlevr. mr. C. W. I. Wttewaall
Stoetwegen, allen leden der Tweede Ka-
mor. Prof. mr. I. A. Diepenhorst, mr. dr.
P. J. Wiitteman zijn de Eerste-Kamer-
leden die in de commissie zitting heb
ben. De Radioraad is door mevr. A. For-
tanier-de Wit, mr. J. M. Ravesloot, prol.
mr. L. G. A. Schlichting en J. W. de
Vries in de commissie vertegenwoordigd.
Tot secretaris van de commissie vs
benoemd mr. M. P. Bajetto, chef van de
afdeling radio, televisie en pers van het
ministerie van o. k. en w. mejuffrouw
C. G. H. Verschoor, secretaresse van de
Radioraad, zal de functie van adjunct,
secretaresse bekleden.
De heer E. M. L. Ensberg, minister van
sociale zaken van Suriname, is in Neder
land aangekomen, o.a. om enige tech
nische bijstand te krijgen voor de
volksgezondheid en voor de financiering
van de woningbouw.
TN UTRECHT heerst ongerustheid
-L over de ontvluchtingen die regel
matig voorkomen uit de Van der
Hoevenkliniek, waarin ter beschik
king gcstelden zijn opgenomen: men
sen met vaak een uitgebreid straf
dossier die zich schuldig hebben ge
maakt aan tal van zeer ernstige de
licten als moord, doodslag en zeden
misdrijven. Van de 110 delinquenten
die in deze kliniek, die in het hart
van de stad ligt, verpleegd worden,
werken er dertig normaal in de stad.
Zij gaan zonder begeleiding naar hun
werkgever. Daarnaast behoren som
mige tot regelmatige bezoekers van
de Utrechtse bioscopen.
De officier van justitie in Utrecht, mr
W H. Overbeek, heeft desgevraagd me
degedeeld dat inrichtingen als de Van
De Nieuw-Guinea-Koerier oefent in
een artikel met als kop ..Alleen maar
show?" kritiek uit op het taalprobleem
in de Nieuw-Guinea-raad ten opzichte
van de pers. Het blad merkt onder meer
dat tijdens de plechtige openings
zitting van woensdag „wel werd vertaald
en goed ook". Dit duidt er op, aldus het
blad, dat er op het ogenblik in Hollandia
uitstekende vertalers zijn, zodat het niet
duidelijk is. waarom regelmatige ver
taling van het gesprokene zou moeten
stranden op de kosten van een nieuw
aan te trekken en naar internationale
maatstaven te betalen vertaler.
In antwoord op een vraag heeft de
oorzitter van de raad, de heer J. H. F.
Sollewijn Gelpke, verklaard, dat ieder
raadslid, ook Nederlanders, maleis kan
spreken en verstaan, zodat er intern
geen moeilijkheden zijn.
De praktijk voor de komende tijd zal
primair zijn dat ieder raadslid voor zich
zelf uitmaakt of zijn rede de moeite
waard is, om in twee talen ten gehore
gebracht te worden Is dit het geval,
dan moet de rede van te voren bij de
griffie worden ingediend, waar zij ver
taald zal worden.
De buitenlandse gasten, die de opening
hebben bijgewoond van de Nieuw-
Guinea-raad, zijn gisteravond vertrok
ken naar Australisch Nieuw-Guinea,
waar zij maandag aanwezig zullen zijn
bij de installatie van de wetgevende
raad voor Australisch Nieuw-Guinea.
Een afvaardiging uit de Nieuw-Gtiinea-
raad te Hollandia zal deze installatie
eveneens bijwonen als beantwoording
van het buitenlandse bezoek.
der Hoevenkliniek er voor zorgen dat
de ter besohikking gestelden, die slechts
een klein percentage vormen van het
grote aantal personen dat berecht wordt,
van hun eigenaardigheden worden afge
holpen, De delinquenten die daar ver
pleegd worden hebben iets dwangmatigs,
worden als patiënten beschouwd die van
uit een beschermde omgeving weer moe
ten worden aangepast. Dit aanpassings
proces moet vloeiend gaan, waarbij men
de maatschappij niet kan missen.
Men neemt, aldus mr. Overbeek. In de
Van der Hoevenkliniek risico's en men
laat de teugels wel eens vieren om de
delinquenten te toetsen op hun eigen ver
antwoordelijkheidsgevoel. Voor hetgeen
men In zulke inrichtingen doet, kan de
maatschappij niet dankbaar genoeg zijn.
Misvatting
De dirigerend geneeskundige van de
Van der Hoevenkliniek, mej. dr. A. M
Roosenburg, was van mening dat in
Nederland meer en meer de misvatting
dreigt te ontstaan, dat de psychiaters op
ae stoel van de rechter gaan zitten. Aan
twee procent van alle rechtzaken komt
echter slechts een psychiater te pas.
Men eist ook allerwegen zwaardere
straffen, maar het is de vraag, of die wat
zouden uithalen. Een gedetineerde kost
de staat per dag 25 tot 30 gulden, maar
hij komt niet beter uit de gevangenis
dan hij erin ging, zei mej. Itoosenburg
Het opvangen van voor de maatschap
pij gevaarlijke delinquenten in inrichtin
gen, brengt uiteraard talloze problemen
met zich. Natuurlijk staat op lang
niet ieder delict een levenslange gevan
genisstraf en dat impliceert, dat de men
sen eens terug moeten keren in de maat
schappij. In deze inrichtingen streeft
men er dan ook naar, hen op te voeden
tot normale leden van de samenleving
Als een voorbeeld van vervreemding
noemde mej. Roosenburg dat van de
man die van zijn jeugd af in inrichtin
gen had vertoefd en die, toen hU ein
delijk weer eens in de stad wandelde,
alle stoplichten angstvallig vermeed om
dat hjj niet wist waar ze voor dienden.
Dergelijke gevallen probeert men in de
Van der Hoevenkliniek tegen te gaan.
Natuurlijk, zo zei dr. Roosenburg.
komen er toch wel ontvluchtingen
voor. „Ontvluchting" is echter een te
groot-woord, aangezien het meestal
gaat orh uitstapjes waarvan de pa
tiënt dezelfde avond nog vrijwillig
terugkëert.
IN EEN derde uitgave, weer een brochure van 68 pagina's, getiteld „Hoe
nu verder?" vraagt de VPRO opnieuw aandacht voor het plan voor
een Nationale Omroep. Ditmaal gaat het voornamelijk om commentaren
op vele reacties op de beide eerste uitgaven, die resp. in 1959 en 1960
verschenen. Tal van reacties, welke de VPRO van officiële zijde ontving
ofwel die in kranten en tijdschriften werden gepubliceerd worden onder
de loep genomen.
Verder wordt nog eens het VPRO-
standpunt aangaande het huidjige om
roepbestel kort samengevat en ont
breekt ook de VPRO-visie op evt. re
clametelevisie niet
Vermeld wordt, dat nu een breed sa
mengestelde werkgroep zal worden
opgericht, welke het vraagstuk van
„een nationale oplossing van het otn-
roepprobleem" nader zal bestuderen.
In deze werkgroep zullen o.m. zit
ting nemen prof. dr. P. J. Bouman uit
Groningen. F. J. Goedhart Amsterdam,
ir. Z. T. Fetter, Wassenaar (voorzitter),
prof. dr. J. de Graaf, De Bilt. L. Hane-
kroot, Den Haag. prol. dr. Ph. J. Iden-
burg, Den Haag. J. Kassics. Amster
dam. dr. J. A. de Koning (voorzitter
van de VPRO), Utrecht ds. F. H.
Landsman, Den Haag. drs. J. A. van
Nieuwenhuijzen (hoofd tv-sêctie VP
RO» Hilversum, prof. dr. G. C. van
Niftrik, Amsterdam, dr. E. Nordlohne,
Amsterdam, mr. dr. J. Ozinga, Luntc-
ren. mr. dr. A. A. van Rhijn, Den Haag,
prof. mr. dr. RL Rooy, Heemstede, ds.
L. H. Ruitenberg, Den Haag, mevrouw
H. van SomerenDowner, Amsterdam,
dr. E. D. Spelberg (secretaris VPRO)
Hilversum, mr. dr. W. Verkade, Arn
hem, mejuffrouw dr. A. de Waal,
Utrecht mr. G. E. van Walsum (bur
gemeester van Rotterdam) en prof. dr.
J. A. M. Weterman. Utrecht
Aan de leden van deze werkgroep
is gevraagd het VPRO-plan voor
een nationale omroep ais uitgangs
punt te kiezen, zonder dat wordt
verondersteld dat elk lid van do
groep zich bü voorbaat achter het
plan zou stellen.
Integendeel, het VPRO-bestuur
heeft personen van verschillende le
vensopvattingen en inzichten geko
zen, opdat vele stemmen over het
plan kunnen opgaan.
Nadat de VPRO de groep zal hebben
geïnstalleerd, zal deze geen bemoeienis
de NCRV-televisie kunnen maken
voor de opvoering van Iphigeneia in
Taurië" gisteravond is wel dat de voor
stelling niet is ontaard in melo-drama.
Alleen boeiende en fraaie declamatie
bij strakke regie kan namelijk Goethe's
bewerking van Euripides' drama daar
voor behoeden, arm als het is aan spel- 01
mogelijkheden bij een met sentiment meer met de omroepvereniging heb-
zwaar geladen tekst. ben. noch met evt. activiteiten, die de
Dit compliment slaat natuurlijk direkt VPRO zelf terzake van het omroep-
terug op de sterke acteursgroep, welke vraagstuk nog zou kurrnen onderne-
de rollen bezette: Ank van der Moer
als de priesteres bijzonder gevoelig,
Guus Hermus, emotioneel in de moei
lijke door Goethe teveel aangedikte rol
van Orestes, Ramses Shaffy bekwaam
in het wat lichtere tegenspel van Py-
lades en Johan Fiolet als een waardig
Thoas.
De decor-ontwerper, Cor Hermelcr,
had niet getracht suggesties van tempel
aldus deelt de VPRO ons mee.
De gezamenlijke omroepverenigingen
hebben, zoals wij u reeds meldden,
en voorhof op te roepen, maar gewerkt verslaggever Ben Brans naar Israël
met bordpapieren bomen en een paar laten reizen voor het geven van repor
treden, op deze wijze kwam de opvat- tag es van de eerste fase van het proces-
ting van regisseur Gerard Rekers beter Eichmaran. dat maandag 10 april be-
tot recht: alle nadruk op het declame- gint.
ren van de voortreffelijke vertaling U kunt deze reportages, steeds in de
van Goethe's werk met enkele tradi- avond, op de volgende tijdstippen !n
tionele dramatische effecten. Was dit de daarbijgenoemde programma's ho-
anders geweest en had men er een spel ren:
van gemaakt, dan zou het al te mytho- 9 april 10 45 uur: AVRO (voQrbe-
logische verhaal het beslist niet hebben schouwing); 10 april 7.30 uur NCRV;
gedaan op het scherm. W(j kunnen nu il april 7.10 uur KRO; 12 uur
veel lof hebben voor de voorstelling,
waarbij we vooral genoten van het
grote talent van Ank van der Moer.
Helaas waren een aantal versprekingen
in de uiterst moeilijke volzinnen bij
alle meespelenden, even zovele kleine
vlekjes op het geheel van een waar
dige voorstelling.
TN DE laatste kwart eeuw is de toe-
-L vloed van nieuwe geneesmidde
len sterk toegenomen. Dit is ener
zijds toe te juichen, omdat de arts
thans veel meer en vooral ook veel
werkzamer middelen tot zijn beschik
king heeft, maar anderzijds vertonen
vele van deze verbindingen minder
gewenste bijwerkingen, waardoor zij
met voorzichtigheid gehanteerd moe
ten worden. De verantwoordelijkheid
hiervoor drukt op de fabrikant van
geneesmiddelen, maar vooral ook od
de arts. die zich bewust moet zijn
dat het voordeel opweegt tegen het
potentiële kwaad.
Hierop kwam het betoog neer van de
Amsterdamse farmacoloog prof. dr. J
Kok, die gistermiddag de eerste inleiding
hield op het 37ste natuur- en geneeskun
dige congres dat in het Instituut voor de
Tropen in Amsterdam wordt gehoudpn
Acht specialisten zullen op dit driedaagse
Mr. P. F. J. de Kok wil 17 mei af
treden als voorzitter der Vereeniging
voor den Effectenhandel, omdat de vele
extra-werkzaamheden, die het voorzit
terschap meebrengt, te bezwaarlijk wor
den.
„Ik wil niet naar Akkafjaü", zei Imber opge
wonden en hard.
Erland zette grote ogen op.
„Je wilt niet?!"
„Neen, ik wil hier blijven. Erland, begrijp je het
dan nietwij moeten bij elkaar blijven, wij!
Wij hebben toch het kind."
„Kom nou, Arne heeft niets tegen het kind, als
hij jou maar krijgt."
Imber snakte naar lucht.
„Het is je bedoeling, dat ik met het kind naar
Arne ga?"
„Maak toch niet zoveel drukte om dat wurm."
blies Erland ongeduldig.
„Wie de koe krijgt, moet het kalf op de koop
toe nemen. Bovendien ben ik er helemaal niet
zeker van, of Arne er geen deel aan heeft gehad."
„Deel aan heeft gehad?"
„Hang toch niet zo de belaagde onschuld uit!
Het kan immers net zo goed zijn kind zijn als het
mijne."
Imbers ogen bliksemden.
„Ik wilde, dat het waar was!" riep zij hees.
„Zie je nou wel, hij kan het wurm direct van
me cadeau krijgen."
Imber trilde over haar gehele lichaam; even
leek het, alsof zij naar een wapen zocht om er op
los te slaan. Maar plotseling greep ze snikkend
Erlands handen.
„Wij.... wij mogen zo niet verder gaan."
bracht zij er uit. „Je weet best, dat het jouw kind
is! Wij moeten alles samen dragen! Je zult zien,
dat het ons lukt. Ik zal dag en nacht werken. Als
wij een koe hebben, dan zul je zien.o Erland.
wij moeten proberen
„De verhongerende Johan is het niet gelukt",
viel Erland haar mokkend in de rede.
„Maar wij zijn niet de verhongerde Johan. Wij
zijn met ons tweeën. Wij zullen de aarde dwingen
ons iets te geven, wij zullen...."
„Hou toch op! Je weet, dat het niet kan. Op
Akkafjall zul je het in alle opzichten beter heb
ben. En het is allemaal zo eenvoudig, wij zijn
immers niet getrouwd."
Imber kromp ineen, alsof zij fel geslagen was.
Zij had zichzelf beschouwd als Erlands vrouw
in Gulbrandstal
DOOR BERNHARD NORDH
vanaf de dag, dat zij hem naar de wildernis was
gevolgd. De zegen van de predikant had hun ver
bintenis alleen maar moeten bevestigen.
„Niet getrouwd!!" stamelde zij geheel uit haar
evenwicht.
„Neen, wij kunnen van elkaar gaan. als wij
dat willen."
Imber keerde zich naar het bed; zij had het
gevoel, dat er een keisteen op haar maag lag.
Zij beet de tanden op elkaar en ineens was zij
kalmmet een vreemde, koude kalmte, die
ook uit haar gezicht sprak, waarvan zich geen
spier meer bewoog. Ook haar stem was volkomen
vlak, toen zij zei; „Goed! En als ik naar Ame ga,
blijf jij dan hier?"
De vraag kwam zozeer als een verrassing, dat
Erland wat stotterde, voor hij een verstandig
antwoord gaf. Neen hij kon hier niet blijven.
„Ga je terug naar huis?"
Erland spuwde geërgerd op de grond.
„Er zijn ook nog andere mogelijkheden! Over
mij behoef je je geen zorgen te maken. Als ik een
rijksdaalder of 25, 30 had
Hij zweeg ineens, toen Imber haar hand uit
strekte en de biljetten wegnam. Hij keek haar
niet aan maar bleef koppig naar de tafel staren.
„Als je dertig rijksdaalders had?"
„Ja, dandan zou ik wat hebben om opnieuw
te beginnen. Op Akkafjall heb jij immers geen
geld nodig."
Imber bleef een kwart minuut roerloos met het
geld in haar hand staan, tot zij de biljetten in
haar zak liet glijden. Toen liep zij met stijve
benen en opgericht hoofd naar de deur.
T)E VOLGENDE OCHTEND was het kind dood
Imber weigerde te geloven, dat ïijn levens
vlam was uitgedoofd. Zij schudde het kleine
lichaampje en legde het aan haar borst om het
met haar levenskracht te verwarmen. Erland
staarde haar aan. Hij was bang, dat Imber gek
geworden was.
„Het kind leeft niet meer", zei hij zacht.
Imber keek op en zag hem aan. In haar ogen
gloeide een wildbrandend vuur, haar mondhoeken
trilden.
„Jij hebt mijn kind vermoord!", kreunde zij
hees.
Erland schudde het hoofd. Vermoord? Onzin
dwaasheid. Hij had het kind niet eens aan
geraakt.
„Jij hebt ons geen melk verschaft."
Erland antwoordde, dat jonge moeders gewoon
lijk zelf voor melk voor haar pasgeborenen zorg
den. Het was dus beslist niet zijn schuld dat hei
wurm verhongerd was.
Imber kreunde. Erland had gelijk. Het was
geen mannenwerk kinderen aan de borst te leg
gen. De vrouw was er om de pasgeborenen in
leven te houden. Zij was een ellendig, onnut
schepsel, dat niet eens moeder kon zijn.
Erland ging naar buiten. Hij bleef op dé hoek
van de hut staan, keek even om zich heen en liep
toen naar het meer om zijn netten te controleren
Pech, dat het kind net vandaag was gestorven
Als het nog één dag langer geleefd had, zou hij er
niets meer mee te maken hebben gehad. Dan zou
Imber al op Akkafjall geweest zijn. Nu moest hij
wel blijven en proberen Imber weer een beetje
tot rede te brengen. De dood van het kind was
toch zeker geen ramp.
Erland mopperde ontevreden, toen hij de net
ten inhaalde. Wat moest hij met zo'n grote vangst
beginnen? Hij moest proberen Imber op zijn laatsi
morgen mee te slepen naar Akkafjall, en dan
zonder vis. Hij wierp het grootste deel van de vis
weer in het meer en hing de netten uit om ze te
laten drogen. Die wilde hij meenemen naar
Noorwegen.
(Wordt vervolgd)
congres, dat onder bescherming staat van
de Koningin en dat is georganiseerd door
de bijna 74-jarige vereniging „Het Neder
lands natuur- en geneeskundig congres"
inleidingen houden over het thema „de
keerzijde van de vooruitgang".
Prof. Kok belichtte het thema vanuit
de gezichtshoek van de farmacoloog. Over
het voor en tegen van geneesmiddelen
merkte hij o.m. op, dat door de snelheid,
waarmee tegenwoordig nieuwe genees
middelen in de therapie worden inge
voerd. bijwerkingen dikwijls pas veel la
ter aan het licht komen. Zo is gebleken
dat vele nieuwe geneesmiddelen na con
statering van de bijwerkingen worden
teruggenomen. Dit is het geval geweest
met enkele sulfapreparaten (een bepaald
middel verscheen zelfs onder zeven
merknamen), terwijl van vele antibiotica
(waardevolle geneesmiddelen, die wij niet
graag zouden willen missen) hetzelfde
gezegd kan worden. Zo is van enkele
antibiotica bekend dat als bijwerkingen
overgevoeligheid en resistentie optreden
Nieuw tijdperk
Volgens prof. Kok is met de komst van
de sulfa's in 1935 een mcuw tijdperk in
de geneesmiddelenindustrie ingeluid
Hen jaar geleden bestond 55 pet. van de
Amerikaanse recepten reeds uit klaar ge
maakte geneesmiddelen. Verwacht wordt
dat dit percentage door de snelle opeen
volging van nieuwe geneesmiddelen
spoedig 70 pet zal bedragen.
De veelheid van het aantal produkten
en het aantal namen, dat voor een zelfde
produkt wordt gebruikt, maken het de
arts moeilijk een verantwoorde keuze te
doen. Hij moet het kaf van het koren
in het steeds wijzigende farmaceutische
arsenaal scheiden. Dat is volgens prof.
Kok erg moeilijk, omdat het niet alleen
noodzakelijk is de werking van een be
paald geneesmiddel te kennen, maar
ook de schadelijke bijwerkingen. Dit be
tekent volgens spr. dat de arts meer dan
ooit kennis zal moeten nemen van de
vakliteratuur en uiterst kritisch moet
staan tegenover nieuwe preparaten.
„Vooral wanneer de patiënt bij hem
komt met de vraag een bepaald in de
ekenpers aangeprezen geneesmiddel voor 1
te schrijven." In dit verband vestigde
prof. Kok de aandacht op een „in een
opgewonden reportage in een geïllus-
treerd blad" aangeprezen pijnstillend
middel dat niets om het lijf bleek te heb-
ben.
De patiënten hebben over het algemeen
weinig begrip voor de In hun ogen „con-
«ervatleve arts". Symptomatisch voor dit
verschijnsel achtte prof. Kok het toene
mende „zelf-doktercn" met geneesmid
delen waarvan men baat verwacht. Wat
te zeggen van mensen die per dag 20 tot
40 apc-tablettcn slikken, met ais resul
taat een ernstige vergiftiging? Dan sijn
er pijnstillende middelen die het gevaat
van bloedingen vergroten. Ook zUn wij
veie slaapmiddelen rijker geworden, die
niet tot de barbltuurverblndingen
behoren, maar toch niet zonder gevaren
zijn.
VARA; 13 april 7.30 uur NCRV;
april 7.10 uur KRO: 16 april 10 45 uur
AVRO; 17 april 9.25 uur VARA; 18
april 7.10 uur KRO; 19 april 7.25 uur
VARA; 20 april 10.45 uur AVRO en
21 april 7.30 uur NCRV.
vanavond
9 Om 8 uur zendt de NTS een half
uur weekjournaal uit. De VARA be
gint daarna met de nieuwe rub-'eik
„Achter het scherm" en presenteert
om 8.40 uur de kunstrubriek. Om
9.10 uur een volgende film uit de
serie „Vrije n-ieuwsgarinig" en tot
slot optreden van het forum „Wel
beschouwd".
vanavond
Zang van Edith Fiaf, een praatje
van Herman Felderhof uit Wenen,
toneel, cn filmmieuws en (om plm.
8.50 uur) het hoorspel „Splijtstof" ge
schreven door Hendrik Greven, dat
zijn ingrediënten waarvan de NCRV
u tussen 815 en 9.30 uur weer een
smakelijk Prisma-programma mixt.
Direct daarna een half uur geeste
lijke liederen o.l.v. Kees Deenik cn
om 10 uur een kort concert door het
Promenadeorkest, dat onder leiding
van Hugo de Groot werk n van Saint
-Saërifi, Fraocaix en Debussy speelt.
9 Voor de VPRO wordt om half acht
een gesprek gehouden over het ge
zin en de verstedelijking van het
platte land. Ds. A. Faber leidt de
discussie. Om 8.10 uur spreekt dr.
H. S. Visscher over de wenselijkiheid
van bet vak filmkunde op de middel
bare school en om 8.50 uur kunt u
luisteren naar hoogtepunten uit de
V.N.-vergadering.
Programma voor morgen
ZATERDAG 8 APRIL 19S1
Hilversum I. 402 m. 746 kc/s. VARA:
7.OU Nws 7.10 Gym 7.20 Gram 8.00 Nw»
8.18 Gram 8.50 Voor u cn uw gezin, praat
je v d vrouw 9.00 Gym v d vrouw 9.10
Gram (9.35—9.40 Waterst). VPRO: 10.00
Samen thuis, praatje 10.05 Morgenwijding.
VARA: 10 20 Geknipt voor herhaling 12.00
Dansmuz 12.30 Lnnd- en tulnbouwmeded
12.33 Hammondorgel en zang 13.00 Nw»
13.15 VARA-Varia 13.20 Sportnw» 13.45
Jazzmuz 14.05 V d Jeugd 14.40 Gram 14 50
Open ot dicht, discussie 15.40 Gram 16.00
Boekenwijsheid 16.30 Amateur Harmonle-
ork 16 40 Streekultz 1700 Jazzmuz 17.30 Act.
18.00 Nws en comm 18.20 Apart of samen
lezing 18.30 Lichte nvuz 19.00 Artistieke
staalkaart. VPRO 19 30 Passepartout bij
gaslicht lezing 19 40 Tussen Pasen cn
Pinksteren, lezing 19.55 Deze week. praatje
VARA: 20.00 Nws 20.05 Gevar progr 21.15
TekM en uitleg, comm 21.30 Lichte muz
22 00 Dat was in California, hoorspelletje
22 23 Gram 22 30 Nws 22.40 Gevar progr
23.10 Grain 23.40 Rep Int zwemwedsrljden
23 45 Gram 23 55--24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. KRO:
700 Nws 7.15 Gewade muz 750 V d Jeugd
7 40 Gram 7 45 Morgengebed en overweging
8.00 Nws 8.18 Gram 8.50 V d vrouw 10.00
V d kleuters 10.15 Gram 11.00 V d zieken
11/45 Chansons 12 00 Middagklok-noodklok
12104 Gram 12,30 Land- cn tulnbouwmeded
1253 Gram 12.50 Act 13.00 Nws 13.15 Zon
newijzer 13.20 Platennleuw8 13.30 Lichte
muz 1350 V d Jeugd 14.00 Fanfare-orkest
14-25 Lichte muz 14 50 Piano cn orgel 15.10
Franse les 15.3<{ Jazzmuz 15.50 Gram 16.00
Gregoriaanse zang 1650 Gram 16.50 Sport-
praatje 17.00 V d Jeugd.
18.00 Eur Jeugd-voetbal toernooi te Por
tugal 18 15 Kunstkron 18.45 Lichte muz
19 00 Nws 19.10 Act 19.25 Memojandum
19 30 Lichte muz 19.50 Lichtbaken, lezing
20.00 Kamerork en solist 21 00 U bent toch
ook van de partij?, praatje 21.10 Gevar
progr 22 25 Boekbespr 22 30 Nws 22 40 Rep
Nederl kamplocnsch biljarten 22.45 W(J lul
den de zondag In 23 05 Muzlk lezing 23.55
—24 00 Nws.
Televisleprogr KRO: 17.00 Veilig verkeer
17.10—17 40 V d kind NTS 20.00 Journaal
cn wecroverz KRO: 20 20 Brandpunt 21.00
Gevar progr 22.00 Hltchcock-fUm.
