Ronselaar van Nederlandse
arbeiders beschuldigd
m 'm
Staat Israël volwassen
op zijn dertiende jaar
Gewijde programma's op
beide Paasdagen
De Zon gaat op
-ssrwsi,'?iï!mJ.o,"n K"* »•-
Twee Limburgers nog buiten schot
9
ZATERDAG 1 APRIL 1961
(Van onze correspondent in Bonn)
TIET WESTDUITSE weekblad „Stern" heeft Karl Jendroszyk uit Keulen
-en de gebroeders Lambert en Peer Stitzinger uit Maastricht aan-
geciui/d als zouden zij leveranciers van „blanke slaven", van Nederlandse
fA enige Belgische arbeiders aan Westduitse industrieën, zijn. De gebroe
ders Stitzinger zijn onbereikbaar voor de Westduitse justitie, maar de
B mdsrepubükeinse Bouwvakarbeidersbond in Mülheim aan de Roer heeft
inmiddels roet in hun eten gegooid: de bond schreef in de Nederlandse taal
brieven aan de Nederlandse arbeiders, waarin opheldering werd gegeven
over de lonen, die hun Westduites collega's krijgen, en de verdiensten, die
de gebroeders Stitzinger hadden opgestreken door hun (illegale) arbeids
bemiddeling.
De Nederlandse arbeiders kwamen de gebroeders Stitzinger staan. En wel
tegen deze „bemiddelaars" in opstand
en eisten hogere lonen. Daarom werden
zii door de gebroeders Stitzinger ontsla,
gen.
Via de officiële Westduitse arbeids.
bureaus kregen zy onmiddellijk weer
werk. Sindsdien laten de gebroeders
Stitzinger door hen bezorgde werk-
krachten by het arbeidsbureau in Mül-
helm officieel aanmelden.
Men is er in West-Duitsland echter
niet von overtuigd, dat de officieel aan
gemelde Nederlandse arbeiders de eni
gen zijn, die in „slaven-verhouding" tot
Schaak-vraag 79
Wit: Kb7, Td6, pi g4.
Zwart: Kh2, pi e5, f3 en g5.
Een eindspel-compositie van W. en
M. Platow. De wedloop tussen wit en
de zwarte pionnen eindigt nog net
onbeslist, dank zij een grappige bij
komstigheid.
Opgave: wit speelt en maakt re
mise.
W,m H
Ibam-vraag 78
De stand was:
Zwart: 7, 8, 10, 13, 14, 18, 19, 23,
29. 36.
Wit: 22. 27, 28, 31, 32, 34, 37, 38. 39,
44.
En dit is de oplossing: 3933. 29 x
49; 33—29, 23x34; 28—23, 19x17; 27
—22, onverschillig hoe zwart slaat;
32x3, 49x46!: 3x43. 36x27; 43x5.
Bi'idqe
A 2
C V 8 7 4 3
8 65 2
74
~1 10 9
C> B6
A VB 107
J H652
8 643
P 952
H 3
AVB9
A HVB75
C? AH 10
O 94
1083
Zuid speelt een contract van 2
schoppen (8 slagen).
West komt uit met ruitenheer en
speelt ruiten na, welke Oost neemt
met de 10.
Oost vervolgt met ruitenaas.
Hoe moet Zuid spelen?
Jack Diamond.
Kruiswoordpuzzel
zonder zwart
Horizontaal: 1. gemeente in Noord-
Brabant gewicht; 2. wijnmaat
verdikking der opperhuid; 3. de maan
godin sociëteit (afk.); 4. keuken
gerei voorvoegsel voorzetsel; 5.
meisjesnaam nieuwerwets; 6. rund
bloeiwijze bijwoord deel van
de mast; 7. zuster vreemde munt;
8. soort groente voor in oprich
ting (afk.); 9. scheikundig element
(afk.) meisjesnaam water in
Noord-Brabant maanstand.
Verticaal; 1. bolwerk naschrift
(afk. Lat.); 2. niet van hetzelfde ge
voelen vreemde munt; 3. maan
stand tropische slingerplant ou
de lengtemaat; 4. lichaamsdeel
meisjesnaam; 5. bijwoord Euro
peaan familielid; 6. gemeente in
Noord-Brabant tijdrekening; 7.
schaaldier slangvormig dameshals-
bont; 8. bekende afkorting bodem;
9. zeezwaluw overal.
_JN
heel zeker weet men, dat de gebroeders
Stitzinger niet de enigen zijn. die op
illegale wijze en met grove verdiensten
Nederlandse werkkrachten aan de West
duitse industrieën leveren.
Men schat, dat zich in de Nederlands-
Duitse grensgebieden minstens 200 van
deze forma's bezighouden met de leve
ring van „blanke slaven". Het zou de
taak van de Nederlandse arbeidsbureaus
nf politie zijn daartegen op te treden.
Sinds men de praktijken van de slaven
handelaren kent, is het ook niet meer
zo gemakkelijk om Nederlandse (maar
ook Belgische) arbeiders over de West
duitse grens te brengen: de Westduitse
grensbeambten laten werkkrachten, die
niet in het bezit zijn van een door een
Westduitse arbeidsbureau afgegeven
werkvergunning, niet meer toe. Het gat
in deze regeling is. dat iedereen als toe
rist over de Westduitse grens kan ko
men. Door dit gat brengen verschillende
Nederlandse „bemiddelaars" nog werk
krachten over de grens.
„Bedrijfje"
Een indruk, hoede slaven-handelaren
werken, heeft de Westduitse justitie ge-
kregen uit het onderzoek tegen de „Han-
werksmeister" Karl Jendroszyk uit Keu
len. Hij bezit een bedrijfje, waarin plaats
is voor hoogstens tien arbeiders. In feite
heeft hij echter tussen de 100 en 200 ar
beiders in dienst, die hij „uitleent" aan
industrie-ondernemingen, die langs nor
male wiegen hun behoefte aan arbeids
krachten niet kunnen dekken, d.w.z. via
de arbeidsbureaus. (Hoe krap de situatie
is, bleek dezer dagen toen aan het einde
van het schooljaar in de Bondsrepuoliek
180.000 scholieren, die niet verder gingen
studeren, allen als leerlingen in het be
drijfsleven werden ondergebracht. Er
bleven toen nog 90.000 onbezette leer
ling-plaatsen open).
Jendroszyks bedrijf bestaat praktisch
uit een aantal mappen, waarin voor elke
onderneming is genoteerd hoeveel werk
krachten hij heeft uitgeleend en op wel
ke manier de afrekening heeft plaats ge
had. Jenddoszyks bedrijf is dus een soort
verhuurkantoor, met dit verschil dat het
geen auto's-zorvder-chauffeur of diner-
bestekken maar mensen en menselijke
arbeidskracht zijn die hij verhuurt
Jendroszyk is inmiddels wegens on
geoorloofde arbeidsbemiddeling in staat
van beschuldiging gesteld en de Duitse
politie is een onderzoek tegen hem be
gonnen. Jendroszyk is met de „wet op
de arbeidsbemiddeling" in conflict geko
men, aangezien hij „regelmatig aan der
den werkkrachten levert zonder zelf de
door hem verrichte arbeid voor eigen
rekening te laten uitvoeren en zonder
zelf de kosten van uitrusting der arbei
ders met de nodige werktuigen te dra
gen".
Ongetwijfeld: Jendroszyk betaalt zijn
slaven goed. maar hij betaalt hen des
ondanks minder dan hij zelf voor zijn
bemiddeling van de indusbieondernemin-
gen krijgt. Ondanks zijn eenmansbedrijf
je rijdt Karl Jendroszyk in een dure
Amerikaanse „slee" en in een Mercedes
220. Hij woont in Waklbrohl. In de tuin
van zijn woning kweekt hij forellen, j diensten geen gebruik maakt,
Deze forellenkweek kostte hem honderd-1 hij nog meer.
duizend mark. De slaven hebben dat voor
hem verdiend.
Op ongeveer dezelfde manier werken
de Maastrichtse gebroeders Stitzinger.
Z(J hebben een bouwbedrUf. adverteren
om werkkrachten In Nederlandse- en
Belgische kranten. Daarin staat niets
over de plaats van het karwei, slechts
een aanduiding waar zU zich 'smor.
gens vroeg moeten melden. Met V.W..
Kombis worden zy dan over de Duits-
Nederlandse grens gebracht.
Nogmaals: de Westduitse regering heeft
er niets tegen, dat buitenlandse arbeids
krachten in de Bondsrepubliek komen
werken. Dit jaar zullen er rond een half
miljoen komen. Zij eist evenwel van hen,
dat hun arbeidsverhouding wordt gere
geld via de daarvoor aangewezen instan
ties, d.w.z. de arbeidsbureaus. Een werk
vergunning wordt hen zonder meer ver
leend, evenals de verblijfsvergunning, die
daarmede gepaard gaat. Ook is op
grond van de wederzijdse liberalisering
van de werkgelegenheid binnen de E.E.G.-
landen toelaatbaar, dat een Nederland
se of Belgische ondernemer met zijn ge
hele ploeg arbeiders een karwei in West-
Duitsland overneemt. Daarin onderscheidt
zich n.l. de „bemiddeling" van een Jen
droszyk en de Stitzingere die weliswaar
optreden als bonafide ondernemers, maar
in feite de door hen geleverde „blanke
slaven" uitbuiten en daarmede bovendien
nog de vryheid van werkgelegenheid
vervalsen.
Geen enkele Nederlandse of Belgische
arbeider, die in West-Duitsland wil wer
ken. heeft de „bemiddeling" van deze
lieden nodig. En wanneer hij van hun
■ÉattHHlr verdient
Voor onze filatelisten
pRECIES VANDAAG, op 1 april komt
*- Suriname met een volkomen vernieu
wing van zyn frankeerzegels Het portret
van onze Koningin, dat tot nu toe sinds
het bestaan van de Surinaamse zegels
het zegelbeeld bepaalde, Is vervangen
mede onder invloed van de Ameri
kaan Lehmann, die het zegelbeleld van
Suriname decreteert door stadsge
zichten. De lage waarden gaven voor
beelden van cultures: ryst, bananen,
cacao enz. De hogere waarden, aardig
van uitvoering, brengen bekende histo
rische bouwwerken, waarvan we een
drietal tonen: afb 1 de oude Neve Shalon
synagoge, afb 2 het gebouw van de wet
gevende raad en afb 3 Fort Zeeland.
Op 2 mei volgen nog vijf waarden, met
o.a. de Ned. Hervormde Kerk.
De Staat Israël heeft van den aanvang
van zün zelfstandigheid af ieder jaar
de verjaardag daarvan herdacht, met
een serie onafhankeiykheidszegels Dit
betekent een myipaal, een bewys van
volwassenheid van de jonge staat.
Dat klinkt ons misschien vreemd in de
oren: volwassen op zijn dertiende jaar,
maar dit houdt verband met de Joodse
gewoonten en wetten dat een manne
lijk lid van het Joodse volk op zijn
dertiende jaar als man in het volk be
vestigd wordt. Dan vinden kerkelijke
ceremoniën plaats, waarbij de jonge
man o.a. geroepen wordt om uit de
Torah te lezen. Hiermee vangt zijn
loopbaan als „barmitswa" aan. Dit mo
ment heeft de Joodse Staat nu ook
bereikt: Barmitswa. Dit betekent dat
men acht dat nu de kinderziekten van
de jonge Staat voorbij zyn. en dat
men nu gevestigd en volwassen aan de
werkelijke opbouw in zelfstandigheid
verder gaat.
Dit belangrijke feit wordt door een
prachtige bloemenserie herdacht:
afb 4 de mirte, uit de Bijbel bekend,
afb 5 de urginea maritima een lid van
de familie der lelieachtigen, en afb 6
de oleander, vakantiegangers bekend
van Italië en de Rivièra.
Op dezelfde dag, 18 april, verschijnt ter
gelegenheid van de arbeiderssport-
feesten „Ha poel" afb 7, een speerwer.
per.
T IECHTENSTEIN komt behalve met
een paar aanvullende waarden op de
lopende frankeerserie, o.a. afb 8, de
prachtige kerk van Bendern, met een
korenschoof op de voorgrond, ook uit
met een hele serie gewijd aan mid
deleeuwse minstrelen en troubadours.
De voorstellingen werden ontleend
aan de prachtige miniaturen uit het
Manesische handschrift. We geven éën
voorbeeld, afb 10, met Walther von der
Vogelweide, een minnezanger eerder
al eens door Oostenrijk op een zegel
geëerd en naar precies hetzelfde voor
beeld, met dezelfde voorstelling. In de
Duitse literatuur neemt deze Walther
eenzelfde plaats in als bij ons Henrik
van Veldeke. Duitsland geeft op. St
Jorisdag, een zegel met een schutspa
troon der padvinders, St. Joris die de
draak bevecht (afb 10).
Monaco herdenkt dit jaar dat 50 jaar ge
leden de eerste rallye van Monte Carlo
gereden werd, en tevens dat dat jaar
de 30e verreden werd. De kleine staat,
die zijn schatkist mede door de post-
zegelinkomsten op peil moet houden,
doet die filatelistische herdenking niet
kinderachtig en bekrompen. Integen
deel, een lawine van zegels memoreert
dit feit, maar toch wel weer zo zin
vol en aardig dat men er eigenlijk
toch niet boos om kan worden. Onder
meer komt een hele ellenlange reeks
opdraven met autotypen die zo rond
diie eerste rallye het summum van mo
derne wagens betekenden. We willen
U een drietal niet onthouden.
Afb 11, de Rochet Schneider uit 1894,
afb 12, de Rolls Royce uit 1903 en afb
13, de Cadillac uit 1906 Verder para
deren in deze serie de Chevrolet van
1912, de Peugeot van 1898, de Fiat van
1901, de Panhard van 1899, de Renault
van 1898, de Ford van 1908, Dion Bou-
ton van 1900, Buick van 1910, de De-
lahay van 1901 enz. Daarnaast nog een
apart herdenkingszegel van hoge waar
de: 50 jaar Rallye, en een: 30e Rallye,
met route en stadsgezichten Stock
holmMonte Carlo. U ziet: aan nieuw
tjes geen gebrek!
Voor de a.s. Paasdagen hebben verschillende omroepverenigingen
speciale programma's samengesteld. Vooral de radio zal op deze dagen
de thuisblijvenden veel genot en vooral veel wijding kunnen geven.
Wij laten hier enkele hoogtepunten uit de programma's volgen, opdat
u alvast kunt uitzoeken wat u wilt aanzetten.
vanavond
0 Met de rubriek „Espresso" begint de
VARA na het NTS-journaal om 8.20
uur haar televisieprogramma. Om
8.50 de TV-Toto met o.a. de Vlaamse
televisie-omroepster Paula Semer als
gaste.
Op zondagochtend, Eerste Paasdag,
begint de NCRV der traditie getrouw
om 7 uur al met de uitzending van een
Paaszangdienst, te houden in de Ned.
Hervorm.de kerk te Rijswijk Z.-H. De
titel van deze uitzending is „Verwor
penen der aardeontwaakt!" en de
dienst is georganiseerd door het Inter-
kerkelijk comité Zangdiensten.
In deze dienst, waarin zarag en
Schriftlezing hoofdzaak zijn, worden
meditaties uitgesproken door ds. H. H.
Groenewegen, Ned. Herv. predikant te
Den Haag en ds. L. J. Boeyirtga, Geref.
predikant te Rijswijk.
Het IKOR zendft, eveneens over Hil
versum II, om 10-30 uur de dienst uit,
die gehouden wordt in de Ned. Herv.
Maranathakerk te Hilversum en waar
d6. P. G. van Hooff voorgaat.
Op dezëlflde zender kunt u om 230
uur luisteren naar e endoor de KRO
verzorgde uitzending van het Bijbels
oratorium „Le Roi David" van Hon-ne-
ger. Om 7 uur komt dan het Convent
van Kerken met een dienst, te houden
in de Geref. kerik van Zwijndrecht
(Bethelkerk). waar ds. S. van der Veen
preekt en het Geref. Kerkkoor de
dienst met zang zal opluisteren.
NACHTDIENST
Over de andere zender, Hilver
sum I, verzongt het IKOR des nachts
om 12 uur de uitzending van de
Paaswake in de Ev. Lutherse kerk
•te Leiden. Voorganger is ds. H. J. A.
Haan, het kerkkoor zingt en cantor-
organiste is mevrouw Blankenstean-
Offenberg.
Om 7 uur komt het IKOR terug met
een programma van Paasliederen tegen
de achtergrond van de grote stad. De
VARA, op diezelfde zender, laat tussen
kwart vóór en kwant over 9 twee Paas-
cantates van Baoh in Duitee uitvoerin
gen horen. Na 12 uur zendt de AVRO
over Hilversum I uit en om 12.35 uur
kunt u dan luisteren naar Slavischs
kerkelijke Paasliederen, gezongen door
het Utrechts Byzantijns koor.
Een korte Paasdienst wordt om 6.30
uur uitgezonden door de VPRO: het
is een studiedienst, geletid door ds. J
H. A. Doeschot uit Haarloo.
TELEVISIE
Wat de televisie betreft, deze biedt
weinig speciaal aan Pasen gewijde
programma's. -Op de Eerste Paasdag
zendt de NTS om 10 uur een dienst
uit, die gehouden wordt in de Geref.
kerk (Immanuelkerk) te Utrecht
Zuid en waar ds. J. van Reeven
Commenlaai'
Goede t.v.-avond
Van de NCRV hebben we gister
avond een goed televisieprogramma
gezien. In de welverzorgde rubriek
„Attentie" wijdde Peter van Campen
onder meer aandacht aan de repeti
ties voor de grote concertavond, die
op Tweede Paasdag wordt gegeven
ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan van de Koninklijke Bond van
Chr. Zang- en Oratoriumverenigin
gen, en waarvan de NCRV een radio
uitzending zal verzorgen.
We hoorden koordirigent Chris
Hanegraaf in-Leiden de repetitie lei
den van Chorus 8, een in opdracht
van de bond geschreven compositie
door dr. Anthon van der Horst. Kees
van Langeraad had een vraaggesprek
met dw bondsvoorzitter de heer H. F.
Brune, die vast gelooft in een goede
toekomst voor de koren (de bond telt
er 900 met 34.000 leden in totaal),
hoewel het moeilijk valt de jongeren
aan te trekken. Verfrissing van het
repertoire zou hier ten goede kunnen
werken.
Dit zei ook dr. Anthon van der
Horst, die het heel belangrijk noemde,
dat de bond compositie-opdrachten
geeft. Componisten kunnen zich dan
op de koor-capaciteiten die in Ne
derland vrij hoog liggen) instellen.
Later in het programma gaf de ac
teur Johan Walhain een boeiende
vertolking van een hoofdstuk uit „De
wandelende jood" van de Vlaamse
schrijver August Vermerjlen. Een
moeilijke opdracht, deze vrij lange
monoloog, waarin nog eens de lij
densgeschiedenis wordt verhaald.
Maar Johan Walhain bracht het tot
een uitstekend einde.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
aard—daar. ster—rest, peer—reep,
jjrisreis. nier, Eemsmeee,
Men kreeg aldus het woord Asperen.
mieUStein.
Mimmi liep naar het raam. Het was dom van
Imber om aan Erland te denken, maar zo iets
hoorde er nu eenmaal bij. Een jonge moeder kan
de vader van haar kind niet uit haar gedachten
bannen. Hij was er, ook al wilde ze niets meer met
hem te maken hebben.
Grijsgrauw lag het meer, alleen aan de zuide
lijke oever zag men een zwarte rand. Mimmi wist,
dat al het ijs de volgende ochtend al op weg kon
zijn naar de riviermonding.
„Ik zie hem niet."
Imber ging zitten, de Lappenvrouw kon niet
voorkomen, dat zij uit bed kwam. Zij moest zich
zelf overtuigen, dat het ijs wijd en zijd leeg en
verlaten was. Zij wreef de ruit op om beter te kun
nen zien. Plotseling ging haar ademhaling sneller.
„Daar komt hij aan!"
Mimmi schudde het hoofd. Een zwarte vlek op
het ijs was geen mens. Imber week niet van het
raam. De vlek moest zich bewegen!
„Je moet niet zo lang blijven staan," vermaande
de Lappenvrouw. „Ik zal het je echt zeggen, als
er iemand over 't ijs komt." Imbers gedrag beviel
haar niet. Als zij de vrouw van Akkafjall moest
worden, moest zij haar gedachten een andere rich
ting uitsturen.
Mimmi had heel veel op het hart, maar zij paste
er wel voor op het uit te spreken. Men moest kun
nen zwijgen, want een woord op het verkeerde
ogenblik kon groot onheil stichten. Ook 'met Arne
was de Lappenvrouw 't niet eens. Hij had hier nu
in de kamer moeten zijn en niet als een dief in de
buur moeten rondsluipen. Als Imber zijn toekom
stige vrouw was, werd het tijd, dat hij naar haar
kwam kijken. Er waren nu geen vrouwenhanden
meer nodig. Hout en water halen en eten koken
kon Arne even goed als zij en over een paar dagen
zouden zij al naar Akkafjall kunnen gaan. Hier op
Berkendal was niet veel om vet van te worden.
Tegen de avond ging Mimmi naar buiten om
alles te inspecteren In het voorbijgaan wierp zij
een blik op het meer. maar zij verwachtte niet. dat
zij iets nieuws zou ontdekken. Erland was er voor
haar eenvoudig niet. Toen zy in het dichte kreu
pelhout kwam, slaakte zy een korte kreet. Na een
poosje riep zij nog eens en toen kwam er van hoger-
iop antwoord. Het was niet de stem, die zij ver-
in Gulbrandstal
DOOR BERNHARD NORDH
wacht had, maar zij bleef toch staan. Het duurde
niet lang, of Thomas stond rood en hezweet voor
haar.
„Is er iets gebeurd?" hijgde hij.
„Neen."
„Maar je hebt geroepen!"
„Ik wilde, dat Arne me zou horen. Heb jij hem
gezien?"
„Vandaag niet, maar hij komt beslist. Heb jij
hem nog iets te zeggen?"
„Ik wilde hem zeggen, dat mijn taak bij zijn
vrouw afgelopen is."
„Heb je de kolonist zelf niet gezien?"
„Ik.denk, dat die niet meer leeft. Vier dagen weg
om hulp te halen bij de Oosterberg, dan is er iets
niet in orde."
Thomas krabde zich bijna zijn muts van het
hoofd. Hij vond het vreemd, dat Arne niet naar
Berkendal was gegaan om naar zijn vrouw te kij
ken. Al drie dagen geleden had hij gehoord, dat
de kolonist niet thuis was; hij hoefde dus niet bang
te zijn voor een gesloten deur te komen.
Thomas ging met zijn vrouw naar de hut. Zij
wilde alleen nog wat voor de nacht in orde bren
gen en dan ging zij mee naar huis. De Lap aarzel
de, toen zij dichterbij kwamen; zijn neusgaten
werden wijd opengesperd, alsof hij iets rook. „Ik
blijf hier wel wachten," mompelde hij.
„Dat gebeurt niet, je gaat mee naar binnen. Zij
zal je niet opeten."
Thomas volgde haar aarzelend. Toen hij deze
deur de laatste keer had geopend, had zijn ver
giftigde vader op de grond gelegen, Hij staarde
secondenlang naar de grond, voordat hy de blik
naar Imbers bed keerde.
Een paar minuten later zat de Lap rustig op een
krukje. De vrouw van de kolonist had niet het
boze oog en ook van de muren werd er niet naar
hem gekeken. Hij legde grote belangstelling aan
de dag voor de pasgeborene, maar die verdween
weer snel, toen hij had geconstateerd, dat zijn
vrouw gelijk had. Het kind leek in geen enkel op
zicht op Arne. Desondanks knikte hij Imber vrien
delijk toe.
„Op Akkafjall zul je het goed krijgen." zei hij.
Imber huiverde, het bloed steeg haar naar de
wangen.
„Op Akkafjall?"
„Ja, als je Arnes vrouw wordt."
Imber staarde hem verwezen aan. Wat bedoelde
de Lap?" Arnes vrouw!"
Mimmi probeerde Thomas' aandacht af te lei
den, maar het gelukte haar niet. Hij prikte in zijn
pijp en trok zo hard hij kon om er de brand weer
in te krijgen.
„Ik denk, dat het er niet zo best met je zou heb
ben voorgestaan, als Arne niet aan Mimmi ge
vraag had je te helpen."
Imbers hart bonsde luid. Zij maakte haar lippen
vochtig, maar zij kon geen woord uitbrengen
Mimmi deed wat zij kon, maar Thomas leek wei
doof en blind.
„Wij vinden, dat de Lap zich met zijn eigen za
ken moet bemoeien en niets met de vreemdelin
gen te maken moet hebben. Het is niet goed. dat
de vos bij de wolf in het hol kruipt. Toen zei
Arne
„Je moet niet zoveel praten!" viel zijn vrouw
hem in de rede. Zij was bang, dat Thomas iets zou
zeggen, dat niet voor Imbers oren bestemd was.
Arne zou heus zijn redenen wel gehad hebben,
toen hij haar vroeg niets te zeggen.
De Lap bromde. Niet praten! Als een mens iets
te zeggen had, moest hij toch zeker zijn mond
opendoen!
„Arne zei, dat wij je moesten helpen, omdat zijn
moeder door het slechte weer niet kon komen."
De Lappenvrouw ademde hoorbaar. Zij wist niet,
hoe zij haar man aan het verstand moest brengen,
dat hij toch al te veel gezegd had. Zij zei, dat zij
direct gegaan was, toen zij gehoord had, hoe de
zaken hier stonden.
Thomas ging er tegen in.
(Wordt vervolgd)
voorgaat. Muzikale medewerking ver.
lenen de organist Henk Seldenthuis,
de trompettist Harry Sevenstern en
de hoboïst Cor Coppens.
De^ avonds is er in het KRO-pro-
gramma om 8.45 uur een Duitse film,
„De zeven luchters" genaamd. Uit
gangspunt is het eerste hoofdstuk van
Openbaringen, waarin Johannes spreekt
van de zeven luchters. De samenstel
lers hebben hun aandacht gericht op
de zeven gemeenten waaraan Johannes
v ana v
ond
zendbrieven schreef. De reportage be
gint en eindigt op Patmo-s, aldus de
toelichting op de documentaire.
Op de Tweede Paasdag laat de
NCRV (Hilversum II) u tussen 145 en
2.45 uur een BBC-programma horen,
waarin traditionele Paasmuziek uit
verschtllende delen van Europa ten ge
hore wordt gebracht.
Van 810 30 uur 's avonds Is er
e>en groot feestconcert, dat in het
Kurhaus te Scheveningen wordt ge
geven ter gelegenheid van het 75-
jarig bestaan van de Kon. Bond van
Ohr. Zang- en Oratoriumverenigin
gen. U hoort solisten, koren en het
NoordhoMands Filharmonisch orkest
in ernstige werken.
Niet kluchtig
J-JET KOMT ons vreemd voor, dat
het toneelstuk Kent U de melk
weg?" van Karl Wittlinger als „blij
spel" is aangekondigd en dat er zelfs
„kluchtigheid" van werd verwacht.
Want om de voorstelling, welke de
AVRO-televisie er donderdagavond
van gaf, hebben wij beslist niet moe
ten lachen: integendeel, dit was een
zeer ernstig stuk. ook al maakten de
beide acteurs, Lo van Hensbergen
en Kees Brusse, er bepaald geen
drama van.
In het begin hadden wij weer de
helaas bekende bezwaren: er werd
al te gemeenzaam over God en over
dood en opstanding gesproken, maar
naarmate het stuk vorderde bleek
de ernst ook over hogere dingen toe
te nemen.
Wie de essentie van dit stuk heeft
begrepen, zal er zich na afloop niet
behaaglijk bij hebben bevonden. Hier
werd in feite aangetoond hoe een
jongeman, door een oorlogsshock
geestesziek geworden, in zijn vreemd
zwervend leven geduwd en gestuurd
wordt door mensen die geestelijk veel
zieker zijn dan hij. Bovendien weet
hij in zijn nevelige toestand door alles
heen het goede te bewaren, ook al
komt hij herhaaldelijk in aanraking
met grove slechtheid.
Natuurlijk heeft de schrijver zich
van uitersten bediend om zijn argu
mentatie te staven, en hierin schoot
hij alleen uit bij het ten tonele voeren
van de inrichtingsdirecteur in de epi
loog.
Verreweg het belangrijkste van de
televisie-opvoering was echter het
sublieme spel van de beide acteurs.
Zelden zagen we zulk een knappe
actie op het scherm, beheerst en uit
gewerkt tot in de fijnste details. Dit
was verrassend en imponerend tot
het einde toe. Daarbij kwam, dat het
spel bijzonder geschikt was vo( r
televisie. Maar het oproepen van
zulk een gevarieerde atmosfeer hi;
een minimum aan decor-aanduiding
en een handvol requisieten dal
kunnen alleen ras-acteurs.
Daarbij past een woord van lof voor
de beheerste regie van Ton Lensink.
die hierbij de opvatting vbn Mieke
V erstraetc (die het stuk voor toneel
regisseerde) aanhield.
Mooie vertolking
J-JET IS toch wel waar, dat de ste-
reofonie een extra dimensie aan
de klank geeft. Wij hadden dit al
opgemerkt by de stereofonische
grammofoonplaten, maar ook bij de
stereofonische radio-uitzending van
donderdagavond viel dit verschijnsel
weer op. Men moet daarbij natuurlijk
dezelfde voorwaarden vervullen door
de beide luidsprekers 3. 4 a 5 meter
van elkaar te zetten, en men moet
uiteraard liefst luidsprekers nemen
van dezelfde kwaliteit. Dal hebben
wij ook gedaan en wij hebben boven
dien de uitzending van Bach's Mat-
theus Passion ook nog via de bredere
FM-band beluisterd om na le gaan.
welke weergave het best voldeed.
Maar de stereofonische had toch onze
voorkeur omdat dan alles veel dieper
en ruimer klinkt.
Men kreeg toch wel het idee in
de Naarder kerk te zitten en dan nog
op een bevoorrechte plaats, omdat nu
de polyfone stemmen niet vervloei
den. Zo werd dit een bijzonder mooie
vertolking die diepe indruk maakte
door de strakke en toch bewogen op
vatting van dr. Anthon van der Horst.
Het Nederlandse Bachkoor zong
voortreffelijk, het knapenkoor van de
Amsterdamse Vredescholen had een
prachtige penetrante klank, en de
verhouding tussen koor en Residentie
Orkest was betier afgewogen dan men
zittend in de kerk pleegt te ervaren.
Met microfoons is alles te regelen.
Tom Brand vertelde het verhaal
van Jezus' lijden en sterven duidelijk
en markant, Laurens Bogtman ver
meed in zijn lezing van de Christus
partij alle uiterlijke effecten en de
waardigheid van zijn voordracht kan
menig zanger tot voorbeeld strekken.
Rondom deze twee hoofdfiguren ston
den de anderen. De heldere stralende
stem van Elly Ameling, de alt Annie
Hermés, die het „Erbarme dich"
mooi zong, de tenor Arjan Blanken
en de beide bassen David Hollestelle
en Peter van der Bilt.
Zeer velen zullen naar Bach's Mat-
theus Passion geluisterd hebben
maar hebben zij ook geluisterd naar
de woorden van ds. F. Homburg uit
Vlissingen, die zo kernachtig wees op
de betekenis van Jezus' lijden en
sterven? Want daar gaat het toch fei
telijk om.
0 De pianiste Daniële Dechenne speelt
vanavond tussen 8 en 9 uur in het
KRO-programma. tezamen met het
Radio Filharmonisch orkest het 4e
pianoconcert in G van Beethoven.
Vooraf de ouverture Leonore II.
Bernard Haitink dirigeert. Om 9.10
uur kunt u luisteren naar dialogen
voor jazzcombo en orkest van Bru-
beck. uitgevoerd door het New Yorks
Filharmonisch orkest .o.l.v, Leonard
Bernstein en het Dave Brubeck
Kwartet en om 10.40 uur naar werken
van J. S. Bach. J. Chr. Bach en Clarke,
gespeeld door het Concertgebouwor
kest onder leiding van Eduard van
Beinum (gr.)
0 De VARA zendt ook vanavond het
gebruikelijke amusement uit: om 8.05
uur „Week uit - week in", om 9.30
uur muziek van Malando en zijn en
semble. om 10 uur een hoorspel naar
een verhaal van Mark Twain „De
man die zijn intrek nam in hotel Gads-
by en om 10.40 uur het cabaret War
winkel.
Programma voor le Paasdag
ZONDAG 2 APRIL 1961
Hilversum I. 402 m. 746 kc/s. IKOR:
00.001.00 Evaiig Luth Paaswake 7.00 Paas
liederen 7.30 Paasgroet van Joodse Chris
tenen. VARA: 8.00 Paasklokken 8.01 Gram
8.30 Nws en postduivenber 8.45 Gevar
progr 9.45 Gram 10.15 Geestelijk leven,
lezing 10.30 Gevar progr. AVRO: 12.00
Gram 12.35 Byzantijns koor 13.00 Nws
13.07 Meded of gram 13 15 V d wegge
bruikers 14 00 Boekbespr 14.20 Strijkkwar
tet 15.05 Filmpraatje 15 20 Muzlekrevue
16.30 Dansmuz. VARA: 17.00 Metropole-
ork, kinderkoor en sol 17.55 V d jeugd.
18.15 Nws. VPRO: 18.30 Korte Paasdienst
IKOR: 19.00 V d kind 19.30 De open deur,
lezing. AVRO: 20.00 Nws 20.05 Lichte muz
20.30 Het meisje dat Iedereen kende, hoor
spel 21.05 Muzikale biografie 22.00 Gram
22.30 Nws 22 45 Act 23.00 Zang en plano
23 15 Sportultsl 23 20 Now York calling
23.25 Gram 23.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 29" m. 1007 kc/s. KRO:
8.00 Nws 8.15 Inl Hoogmis 8.20 Plechtige
Hoogmis. NCRV: 9 30 Nws en waterstanden
9.45 Koperensemble. IKOR: 10 00 Paas
liederen 10.15 '.Vaar blijft het Wilde Gan
zen-geld? 10.30 Herv kerkdienst 11.30 Vra-
genbeantw 11.45 De Kerk in de spiegel
van de pers. praatje. NCRV: 12.00 Sopraan
en orgel. KRO: 12 15 Bultenl comm 12.25
Gram. onderbroken door de rede van Z H.
de Paus en de zegen Urbl et Orbi 13.00
Nws 13.05 De hand aan de ploeg, lezing
13.10 De Wadders, hoorspel 13.30 Gram
13.50 Boekbespr 14.00 V d Jeugd 14.30 Ork,
koor en sol 15.50 Weer branlen onze kaar
sen. overweging 16.10 Pianorecital 18.20
Gram 16.30 Vespers. CONVENT VAN KER
KEN: 17.00 Geref kerkdienst.
18.15 Gesprek met de jeugd. NCRV:
-8.30 Nws uit de kerken 18.35 Samenzang
19.30 Weg en werk der Kerkhervormers,
lezing. KRO: 19 45 Nws 20.00 De Kerk
zijt gij. lezing 20.05 Lichte muz 20.35 I<}cm
21.05 Gram 21.20 Concertgebouwork en sol
2135 Het lied op de lippen, hoorspel 22 25
Boekbespr 22.40 Avondgebed 22.55 Mllit
ork 23.30 Gram 23.55—24.00 Nws.
Tclevlsicpropr. NTS: 10.0010.45 Geref
kerkdienst 11.0012.45 Eurovisie: Plechtige
Heilige Mis in de Basiliek van St. Fran-
Hscus in Assisie (±12 30: Zegen Urbl et
Orbi door de Paus te Rome! KRO: 20.00
School voor volwassenen TV-spel (Vi;
20.45 De zeven luchters, fllmrep 21.42 Am
sterdams Kunstmaandork en sol 22.30 Epi
loog.
Programma voor 2e Paasdag
MAANDAG 3 APRIL 1961
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. VARA:
8.00 Nws en postduivenber 8.18 Lichte muz
9 50 Paas-reportages. VPRO: 10.00 Gram
10.30 Remonstr kerkdienst 11.45 Gram.
VARA: '2.00 Politiekapel 12.30 Land- en
tuinbouwmeded 12.33 Hammondtrio en vo
caal ens 13.00 Nws en gram 13.15 Kamerork
en solist 14.15 Wat betekent Socialisme
ln de wereld van vandaag?, toespraak 14.30
Lichte muz 15.00 Gevar progr 17.10 V d
kind 17.35 Jazzmuz.
18.00 Nws en sportultsl 18.15 Gram 19.00
Nws 19.10 Lichte muz 19 40 Strljkork 20.10
De mooiste kwaal van de wereld, hoorspel
21.00 Dansmuz 2125 Cabaret 21.55 Act
progr 22.30 Nws 22.40 Concertgebouwork
en soliste 23.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. NCRV:
8.00 Nws 8.15 Gram 8.45 Morgenwijding.
KRO: 9.30 Nws 9.45 Gram 9.55 Inleiding
Hoogmis 10.00 Hoogmis 11.30 Gram 11.50
Zang met harpbegeleidtng. NCRV: 12.15
Gram 12.25 Promenade ork 13.00 Nws 13.05
Milit ork 13.45 Paasmuziek 14.15 Radio-
fllharm ork en solist 114.0515.05 Decla
matie) 16.30 Gram 17.00 V d kleuters
17.15 V d Jeugd 17.30 Gram 17.45 Regerings-
uitz: Het andere Nlcuw-Guinea, door ds
1 S Kijnc.
18.00 Orgelspel 18 30 Sportact 18.50 Open
baar kustbezit. lezing 19.00 Nws en weer-
ber 19.10 Op de man af. praatje 19.15
Gram 19.15 Gram 19.30 Radiokrant 19.50
Gram 20.00 Sol, koren en Noordhollands
Filharm ork (In de pauze:±21.20 Pari over
zicht) 22.30 Nws 22 40 Avondoverdenking
22.55 Boekbespr 23.05 Gram 23.40 Het
Evangelie ln Esperanto 23.55—24.00 Nws.
Televlsleprogr. NTS: Eurovisie: 14.20
15.00 Grand Prix van Pau 15 00—17.00 Fi-
delio, opera 17.0017 30 Rep circuit Auto
mobile ln Pau 20 00 Journ en wecroverz.
VPRO: 20 20 Ziek zijn beter worden,
medische UI'?. 20.50 De oude draakloos:
oude films 2U5 Cabaretprogr 21.55 Ge
sprek aan de schrijftafel.
Programma voor dinsdag
DINSDAG 4 APRIL 1961
Hilversum I. 402 m. 746 kc/s. AVRO:
7.00 Nws 7.10 Gym 7 20 Gram. VPRO:
7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nws 8.15
Gram 9.00 Gm v d vrouw 9 10 De groen
teman 9.15 Gram 9.35 Waterst 9.40 Mor
genwijding 9.55 Boekbespr 10.00 Gram
10.50 V d kleuters 11.00 Hammondorgelspol
11.15 V d zieken 12.00 Zang en plano
12.20 Rcgcringsuitz: Uitz voor de Iandb
12.30 Land- en tuinbouwmeded 12.33 Lich
te muz 13.00 Nws 13.30 Promenade-ork
14 00 Gram 14 40 Accordeonsextet 15.00
Met naald en schaar, praatje 15.30 Gram
15.40 Gemengd koor 16.00 Van mens tot
mens, lezing 16.15 Gram 16.30 V d Jeugd
17.20 De dierenwereld en wij praatje 17.30
Amateursprogr.
18.00 Nws 18 15 Eur Jeugdvoetbaltoer-
nooi ln Portugal 1830 Lichte muz 19.00
V d kleuters 19.05 Paris vous parlc 19.10
Gram 20.00 Nws 20.05 Gevar progr 21.40
Gram 22.00 Kamermuz 22 30 Nws en beurs-
ber van New York 22 45 Act 23.00 Mijl
palen in de 20<- eeuwsc toonkunst, muzi
kale lezing 23.55—24 00 Nws.
Hilversum II. 2i* m. 1007 kc/s. KRO'
7.00 Nws 7 15 Oram 7.30 V d Jeugd 7.40
Gram 7.45 Morgengebed en overweging
8.00 Nws 8.18 Gram H.50 V d vrouw 9 35
Waterstanden 9 40 V d Jeugd 10.00 V d
kleuters 10.15 Lichtbaken, lezing 10.25
Gram 11.00 V d vrouw 11,30 Gram 1150
Volaan vooruit, praatje 12.00 Middag
klok-noodklok 12 04 Ben Je zestig? 12 30
h?nd- en tuinbouwmeded 12 33 Lichte muz
12.50 Act 13.00 Nws 13,15 Zonnewijzer 13.20
Nwe gram 13.35 Lichte muz 14.05 V d kind
I4 .)3 V d plattelandsvrouwen 14.45 Vokaal
ens 15.00 Planorecital 15.25 Metropole-ork
koor en soliste 16.00 V d zieken 16.30 Zie-
«enlof 17.00 V d Jeugd 17.40 Bcursber 17.45
Regenngsuitz: Nk-uw-Gulnea kroniek, door
mr dr H J Roethof.
,n\2;0(,.,Kopcrork en ,o]llrt 18 30 Vd Jeugd
a in FW* Gram 19 25 Memojandum
9 30 Gram 20,30 Avondcollege 21 00 Orgel-
,21,?5 K°°rzang 22 no Utrechts Stedel
ork 22.2o Boekbespr 22 30 Nws 22.40 Ge-
huwd en ongehuwd, lezing 22 55 Cabaret
progr 23 25 Gram 23 55- 24 00 Nws.
TelevUleprocr NTS 19 30 intern agra-