der
wijde verten
Aan de kleurige
van Italië...
Zeilen
in het
I LANGS DE GROENE KUSTSTRAAT
In
de Duitse Hanzesteden
is zo veel te zien....
Bremen: verrassend
Hamburg: imponerend
Lübeck:
koningin
TT ET grootste en mooiste water
T-L sportgebied van Europa be
vindt zich binnen onze landsgren
zen. Het is de zuidwesthoek van
Friesland, waar in alle variaties de
watersport kan worden beoefend.
Sneék geldt van oudsher als hèt
centrum, waarschijnlijk doordat het
de grootste jachthaven van Europa
is, zowel wat oppervlakte als
1 wat de accommodatie voor het on
derbrengen van boten betreft.
Hoe vreemd het ook moge klinken,
maar Friesland heeft pas laat Ingezien
dat er in ons dichtbevolkte land be
hoefte is aan recreatie, aan ontspan
ning, aan ruimte en stilte voor hen, die
veelal wonen in de steden met hoge
mensenpakhuizen of in de nabijheid
daarvan, waar het verkeer altijd druk
is en veel lawaai brengt.
Langzamerhand heeft Friesland ech
ter bemerkt, dat het zich toeristisch
moet ontwikkelen, wil het niet ach
terop raken. De mogelijkheden daar
toe zijn in ruime mate aanwezig, omdat
,,het land der wijde verten" bijzonder
geëigend is om rust en ruimte te schen
ken aan die Nederlanders, die betrek-
kelijk dicht bij huis hun vakantie
wensen door te brengen en dan niets
I liever dan water om zich heen willen
zien om daarop de hun geliefde sport
te beoefenen.
ONTWIKKELING
Die toeristische ontwikkeling ten goe
de manifesteert zich in het Friese Me
rengebied ook daarin, dat de stadjes
en dorpen in de Zuidwesthoek van
Friesland zich dichter hebben aaneen
gesloten teneinde toeristische doel
einden na te streven. Er werd een Fe
deratie van VW's in het leven geroe
pen, waarvan de heer G. v. d. PUpe-
kamp voorzitter werd. Veie Jaren was
de heer Van de Pijpekamp ai secreta
ris van de VW in Sneek. In zUn boek
handel was tevens het VW-inllchtln-
genkantoor gevestigd. Dat gaat veran
deren, want om bU Sneek en naaste
omgeving te blijven: Jaarlijks komen
daar 200.000 gasten ontspanning zoe
ken, en nu vindt men het in Sneek
'overigens terecht tUd worden een
eigen VW-lnlichtingenbureau in te
richten. De boekhandel van de heer
Van de Püpekamp kan het niet meer
af.
Die Federatie van VW's in het Frie
se Merengebied heeft in feite ook hier
toe de stoot gegeven Sneek moge dan
voorlopig althans het centrum
blijven, het heeft het monopolie niet
meer. Ook andere, kleinere plaatsen
hebben zich aangediend als verblijf
plaats voor watersportliefhebbers en
ook daar heeft men een goede accom
modatie en rijke mogelijkheden voor
de beoefening van de watersport, waar
van in Friesland de zeilsport nog altijd
de belangrijkste is.
ZEILSCHOLEN
Daar is bijvoorbeeld Langweer, dat
jvooral de laatste jaren snel opkomt.
Het schilderachtige plaatsje heeft een
grote jachthaven, alsmede kampeer
terreinen. Water en bos zijn in de on
middellijke nabijheid.
IJlst legt zich ook steeds meer en
meer op de watersport toe. Deze zo
mer wordt er een Geref. zeilschool ge
opend, terwijl er voorts plannen be
staan een hotelschipzeilschool in te
richten.
Zeilscholen zijn er overigens te kust
en te keur in dit Friese Merengebied.
Daarover kan men ook in Grouw, in
Heeg, in Woudsend en in Sloten mee
praten. Overal scholen, overal Jacht
havens, overal prachtig zeilwater in
de directe omgeving.
In Friesland is men niet, zoals dik
wijls voorkomt, aangewezen op één
meer of één vaart Het aantrekkelijke
van dit gebied is, dat men hele toch
ten kan ondernemen en zelfs niet des
avonds op het punt van uitgaDg be
hoeft terug te komen. De Elfsteden
tocht wordt ieder jaar ook per zeil
boot in het Friese Merengebied ge
maakt Die staat dit Jaar weer op het
programma en wel van 24 tot 29 juli.
Daarna volgt dan van 12 tot 17 augus
tus de wereldberoemde Sneek-week.
Dan zeilt men óf praat over zeilen
VAREN
Velen in Frieslands Zuidwesthoek
hebben een eigen boot Maar talrijke
watersportliefhebbers komen zonder
vaartuig naar het land der wijde ver
ten. Ook dan zal men van het water en
de watersport kunnen genieten, want
zoals in bosrijke streken bungalows
worden verhuurd, zo kunnen in het
Friese Merengebied boten gehuurd
worden, zeilboten zonder meer en ook
zeilboten waarin men wonen kan. De
huurprijs is nauwelijks hoger dan die
van een bungalow. Bovendien kan men
er nog een buitenboordmotor bü hu
ren, zodat men ook zonder te zeilen
door de talrijke vaarten van meer tot
meer kan varen.
De grootste botenverhuurder in
het Friese Merengebied, de heer R.
Moedt uit Sneek, kan niet eens alle
aanvragen voor buurboten accep
teren.. „Na de oorlog is de toch al
grote belangstelling zelfs nog met
snelle schreden vooruitgegaan: over
viertjaar is het gehele Merengebied
één groot toeristencentrum", zegt
hij. Én daar zit er wel in, want alleen
in Sneek waar 5700 huizen staan
zijn 1300 zeilboten van inwoners
gestationeerd. Dat. betekent één op
vier. Doch niemand bekommert zich
daarover, want men merkt het nau
welijks. Frieslands Merengebied is
immers het land der wijde verten en
daar is nog ruimte voldoende voor
nog veel meer watersportliefheb
bers, die hun hart willen ophalen
aan de genoegens van de watersport.
Broodmuseum Ulm
Een museum, zoals Europa er geen
tweede ken<t, is in hel Duitdultse Ulm
te bezichtigen: het Duitse Broodmu
seum. Men kan hier aan de hand van
tekeningen, oude documenten, werk
tuigen en gereedschappen de reeds 4000
jaar oude geschiedenis van de vervaar
diging van het brood volgen.
Voorts wordt de aandacht gevestigd
op de economische, sociale en gods
dienstige betekenis van het brood in
het leven der volkeren.
Aan het museum is een omvangrijke
bibliotheek en een belangrijk archief
verbonden.
Op de tiende plaats van alle Duitse
steden staat Bremen, dat meer
dan 550.000 inwoners telt. Het is
dus een grote stad, doch het lijkt
wel of men vanaf het prille begin
in 782, toen de stad om haar vrij
heid tegen Karei de Grote vocht,
steeds de ruimte heeft gehad. Het
is er open en vrij.
Gaat men bijvoorbeeld van het
Hauptbahnliof naar het Marktplatz
en wie gaat in Bremen niet eerst naar
dit historische marktplein dan pas
seert men een brede parkstrook'waar
verrassend een rasechte Hollandse mo
len staat. Die parkstrook is aangelegd
op de vroegere wallen, die de oude bin
nenstad van de omgeving afsloten. En
buiten die wallen is men niet zuinig
met grond geweest bij de aanleg van de
stad. Het heeft er in Bremen alle schijn
van, dat men eerst de parken heeft aan
gelegd en de daarna overgebleven
ruimte voor bouwterrein heeft benut.
Zo ligt daar, direct ten noorden van
het station, het Bürgerpark, dat zo'n
slordige 200 ha groot is, als een eiland
van rust temidden van het drukke stads
gewoel. Ergens anders in de stad vindt
men het Rododendronpark, waar men
vele smalle paadjes tussen de meters
hoge rododendronstruiken heeft aange
legd. Niet ver daar vandaan vindt men
de Botanische Garten en verder zijn er
nog een hele serie kleinere parken, zo
dat men aan groen in deze grote han
dcis- en havenstad geen gebrek heeft.
Doch velen gaan eerst even naar
het Marktplatz. En terecht, want daar
waant men zich in een soort gebou
wenmuseum. Het grote gotische raad
huis met zijn renaissance gevel valt
direct op. Lüder von Bentlieim heelt
er vele jaren aan gewerkt. Hij is de
man die ook het in 1929 afgebrande
Leidse stadhuis heeft gebouwd en
menigeen in Breinen zal u weten te
vertellen, dat het Bremer raadhuis
als twee druppels water op dat van
Leiden lijkt
Schuin naast het raadhuis staat de
St.-Petridom met zijn groene torenspit
sen, waaraan men meer dan negen
eeuwen geleden is begonnen. Doch er
is meer rond de Biemer markt: daar
staat de Schtitting, hot gildehuis van de
Brcmer kooplieden, dat geheel in oude
stijl na de verwoestingen in de oorlog
is hersteld en vlak daarnaast staat het
in 1958 pas weer in gebruik genomen
herstelde spaarbankgebouw. En op het
hoekje, achter het meer dan levensgrote
beeld van Roland de reus, staat een
kundig in de trant der omliggende ge
bouwen hersteld restaurant. En kijk
dan nog even aan de zijkant van het
raadhuis. Behalve de ingang naar de
Ratskeller, waarin men een kopje koffie
temidden van de grote biervaten kan
drinken, vindt men dat leuke, verras
sende standbeeld van de Bremer stad-
muzikanten: vier dieren op eikaars rug,
maar dat is dan ook ontleend aan een
sprookje van Grimm.
Bremen heeft de ruimte. Verrassend is
ook dat ongeveer een op de vier ge
zinnen in de onmiddellijke nabijheid
van het stadscentrum een volkstuintje
heeft. Maar het stadscentrum moet u
niet direct ontvluchten. Daar is In de
schaduw van de markt aan de oostzijde
een kleine, oude wük, met hele kleine,
bouwvallige huisjes: het Tlefervlertel.
Ondanks de 173 luchtaanvallen die Bre
men in de laatste oorlog te verduren
heeft gehad, heeft geen van de 43.000
ontplofte bommen en zelfs geen der
800.000 brandbommen daar veel schade
aangericht. De huisjes zijn echter on
bewoonbaar, maar men kan het niet
over zijn hart verkrijgen ze met de
grond gelijk te maken. Dus worden ze
op verrassend aardige wijze gerestau
reerd en omgebouwd tot kleine restau
rants en eethuisjes. Onder de hanebal-
ken kan een maaltijd uitstekend sma
ken.
En vergeet zeker niet dat leuke zij
straatje van de markt, de BÖttcher-
strasse te bezoeken. Hier valt.u van de
ene verrassing in de andere: tentoon
stellingen op kunstgebied, musea, kunst
zaken, gemoedelijke restaurants, een
klokkenspel, een sterrehemel tegen een
hoge muur aangebracht, kortom, alleen
datgene dat men er niet verwacht, dit
vindt men er. Men noemt het in Bre
men „de jongste en meest bezochte be
zienswaardigheid".
En Bremen heeft wat bezienswaardig
heden. Ontdek ze zelf, maar vergeet
niet even naar de haven te gaan: de
zesde haven van Europa na Rotterdam,
Londen, Antwerpen, Hamburg en
Genua, maar met verreweg de grootste
modelkamer, waar een getrouwe na
bootsing van de haven van Bremen en
Bremerhaven wordt gevonden, op
schaal vervaardigd, compleet met sche
pen, spoortreinen, kranen en andere
haveninstallaties en zelfs met vliegtui
gen en helikopters. Ergens streeft Bre
men dan toch andere havens voorbij!
QP VELERLEI MANIEREN kan men
Hamburg doorkruisen Natuurlijk
per eigen wagen, docli het verkeer in
deze stad met zUn 1.750.000 inwoners is
T IGURIë heeft niets te maken met
de Groene Kuststraat. Deze
Italiaanse provincie heeft echter
ook een kuststraat, die eveneens
van grote schoonheid is. De weg
begint tussen de rotsen aan de
Frans-Italiaanse grens nabij Venti-
miglia en loopt dan langs de kust
via een hele serie kleinere en gro
tere badplaatsen, via de vijfde ha
venstad van Europa, Genua, naar
La Spezia. Even voorbij deze stad
eindigt de provincie Ligurië, doch
de weg gaat verder, naar het be
kende Fisa met zijn scheve toren.
De kust van Ligurië noemt men
rvel de Italiaanse Riviera. Het is
daar dan ook kleurig en fleurig: het
helblauwe water van de Golj van
Genua een onderdeel van de
Middellandse zee alsmede de
groen beboste heuvels achter de
badplaatsen en de rijke kleurscha
keringen in de plaatsjes zelf zorgen
voor een harmonische schoonheid.
Het klimaat is bovendien zeer gun
stig. Hier groeien vijgen en olijven,
sinaasappelen en citroenen.
Genua met zijn bijna 750.000 in
woners is niet alleen de hoofdstad
van Ligurië, doch tevens het cen
trum van dit kustgebied. Van Genua
uit kan men gemakkelijk in éen
dag elk gewenst stadje of dorpje
aan deze kleurige kust bereiken.
Zelf is de stad als een amfitheater
gebouwd: hoe verder men van de
kust af wandelt, des te mooier
wordt het uitzicht op het altijd
blauwe water.
Zowel rechts als links van Genua
liggen de badplaatsjes. Er zijn er
onder, waarvan men nog nimmer
heeft gehoord. Dat kan het ontdek
ken ervan alleen maar aantrekke
lijker maken. Maar er zijn er ook
bij die al min of meer een ver
trouwde klank hebben gekregen en
die zeker op het lijstje van de te
bezoeken plaatsen moeten prijken,
als men in de buurt zijn vakantie
doorbrengt.
1?N daarvoor moet men allereerst
koers houden in oostelijke
richting van Genua. Daar vindt
men Rapallo en Fortofino, Chiavari
en Sestri Levante. Wie zich wel
eens verdiept heeft in de mogelijk
heden die de Italiaanse Riviera
voor een vakantie biedt, is zeker
deze namen tegengekomen.
Maar er zijn meer aardige stad
jes dan deze vier. Nervi bijvoor
beeld, even ten oosten van Genua
is het oudste toeristencentrum.
Reeds in 1863 trachtte het al vreem
delingen te trekken. San Fruttuosa
is een der meest schilderachtige
hoekjes van de Italiaanse Riviera,
dank zij zijn ligging tegen een voor
gebergte, aan de andere zijde waar
van Portofina is te vinden. De ge
hele schoonheid van Ligurië schijnt
schiereiland is gebouwd
slechts door een smalle landtong
met het vaste land is verbonden.
jyMAAR ook aan de westkant van
Genua biedt de Italiaanse Ri-
in Portofino te zijn verenigd. Santé
Margherita is internationaal zeer
bekend; het ligt aan een der bocn-
ten van de kust. En wie staat niet
verwonderd, wanneer hij in Rapallo
over de prachtige boulevard wan
delt. Hier is ook het enige terrein
in Ligurië waar golf gespeeld kan
worden. Chiavari biedt weer wal
anders: een antieke stadskern met
karakteristieke straten en bogen,
waar sinaasappels en palmen rijke
lijk groeien. En dan Sestri Levante,
het stadje dat voor een deel op een
viera veel interessants. Op nog geen
50 km afstand ligt daar Savona, de
stad die het bestaan heeft mei Car
thago tegen het machtige Rome te
strijden. Paus Pius de Zevende
heeft er als gevangene van Napo
leon vertoefd. En verderop liggen
Finale Ligure, alsmede Loano, die
beide bekendheid genieten door hei
brede strand dat zij bezitten. En
nog dichter b\j de Franse grens ligt
Imperia, waaraan president Roose
velt zijn hart had verpand. Een der
prachtigste lanen in dit stadje met
fat 9 Groen Is er voldoende in de
Noorddultso Hanzesteden. Zo ook
in Bremen, waar een brede groen
strook Is aangelegd op de oude ves
tingwerken in het hartje van de
stad. En daar staat een rasechte
Hollandse molen in.
31.000 inwoners is naar hem ge
noemd.
En om nog één plaats te noemen:
San Remo, de bloemenstad van de
Italiaanse Riviera, waarvan men
vertelt dat Matuta, de godin van
het morgenrood, haar hoorn des
overvloeds, geheel gevuld met bloe
men over de stad heeft uitge
strooid. Matutia, de oude naam van
San Remo is daarvan ongetwijfeld
afgeleid.
Nog meer stadjes zouden genoemd
kunnen worden en van alle zou nog
iets bijzonders zijn te zeggen We
deden slechts een greep. We wilden
slechts stimuleren, temeer omdat
het ontdekken van hetgeen niet ge
noemd is, ongetwijfeld vreugde zal
brengen.
erg druk. Men kan te voet gaan en
dat moet men in het stadscentrum
ook zeker doen, doch de stad Is te
groot om haar geheel te voet te kunnen
doorkruisen.
Echter geen nood. Hamburg heeft
een uitstekende ondergrondse spoor
weg, die Juist op de interessantste pun
ten bovengronds loopt en voorts heeft
de stad schepen en trams, die elk voor
zich de toerist brengt op plaatsen die
hij moet bezoeken om althans een glo
bale indruk te krijgen van de stad. die
steeds weer imponeert
In 1842 is een groot deel van Ham
burg afgebrand. De stad mag zich ech
ter gelukkig prijzen een architect als
Chauteauneuf te hebben aangetrokken,
die vooral uitstekend werk bij de
Binnen- en Buiten-Alster heeft ver
richt, twee meertjes in het centrum
van de stad, waarvan het water vla
het riviertje de Alster wordt afge
voerd. Aan de B innen-Alster vindt men
de beroemde Jungfernerstelg, de im
ponerende straat met enorme zaken-
panden van de bekendste firma's ter
wereld. En tussen de Binnen-Alster en
de rivier de Elbe, waar 65 km haven
kaden zijn aangelegd, bevindt zich het
hart van deze wereldstad.
Vanaf de Jungfernersteig loopt bij
voorbeeld de Grosse Bleichen, de plaats
waar huismoeders vroeger hun was te
bleken legden. Nu vindt men in de
Grosse Bleichen nog steeds veel huis
moeders, doch uitsluitend om inkopen
te doen, omdat deze straat ongetwijfeld
de bekendste koopstraat van Hamburg
is. De Grosse Bleichen komt uit in de
nabijheid van het stadhuis, dat men
zeker bij een bezoek aan Hamburg
niet vergeten mag.
Maar blijf niet in de binnenstad.
Neem de U-Bahn naar de St.-Pauli-
Landungsbrücke. Men heeft van daar
een prachtig overzicht over de steeds
durende bedrijvigheid in de haven en
wil men een en ander van nog dichter
bij bezien, welnu, déar vindt men ook
de comfortabele rondvaartboten.
Wil men iets verder bulten het stads
centrum, dan staat daar de S-Bahn
(Schnellbahn) gereed, waarvan het
net 140 km lang is. U kunt in niet
minder dan 54 stations instappen. Snel
le elektrische lokaaltremen brengen
u in korte tijd op vele punten zowel
in als in de onmiddellijke nabijheid
van de stad. En wanneer u met deze
trein toch in de nabijheid van het sta
tion Steinstrasse komt, vergeet dan
met even uit te stappen en de langste
roltrap van Duitsland te beproeven:
liefst 27 meter langl
Hamburg ls echter geen wildernis
van steeD alléén Er is >el ruimte ge
laten voor de natuur. Het stadspark,
alsmede de plantsoenen langs de Elbe
en de Alster en niet te vergeten de
Plantentuin vormen de groene ellan-
don temidden van de hulzenzee. Con
certen en verlichte fonteinen zorgen
tijdens de zomeravonden voor vrolijke
ontspanning in do buitenlucht
Een bezoek aan Hamburg zonder
op de Reeperbahn te zijn geweest, is
onvolledig. Dat is althans de mening
van velen. Welnu, ga naar de Ree
perbahn. Verwacht er niet te veel
van, maar ga er heen. De Rotter
damse Coolsingel en het Haagse Spui
zijn daarbij vergeleken maar nauwe
straten. Blijf echter op de Reeper
bahn. Loop niet de nauwe, obscure
Zijstraatjes in. want wat daar gebeurt
is er oorzaak van dat het politiebu
reau aan de Reeperbahn het enige
politiebureau van Duitsland is dat
reclame moet maken. Dank zij grote
neonletters ziet men van verre reeds,
waar de politie van de wijk St-Pauli
waartoe de Reeperbahn behoort, ze
telt. namelijk op de hoek van de
Davids8trasse. Vandaar dat de volks
mond dit bureau de naam „Davids-
wache" heeft gegeven.
DUITSLAND en Nederland sa
men introduceren gezamen
lijk een nieuwe toeristische route,
de Groene Kuststraat genoemd,
of, zoals de Duitsers zeggen: „Die
grüne Küstenstrasse". Vooral in
Duitsland is de propaganda hier
voor krachtig ter hand genomen.
Deze route begint bij Lübeck en
loopt dan via Hamburg, Bremen
en Oldenburg naar de grens bij
Nieuwe Schans. Op Nederlands
grondgebied gaat de Groene Kust
straat verder via Winschoten naar
Groningen, waar men de keuze
heeft om via Leeuwarden of Hee
renveen en het Friese Merenge
bied naar'de Afsluitdijk te rijden.
De route gaat verder over de Af
sluitdijk, door de Wieringermeer
en de Noordhollandse polders
de keuze over Hoorn of Alkmaar
naar Amsterdam. Hier eindigt
de Groene Kuststraat echter nog
niet, omdat er vooral van Duitse
zijde op aangedrongen is de route
via Den Haag door te trekken tot
Rotterdam.
Vanzelfsprekend geldt het hier
niet een nieuw aangelegde ver-
keersbaan. Van de bestaande we
gen wordt gebruik gemaakt, doch
men wil met de propaganda voor
deze route bereiken dat de tal
rijke toeristen, die jaarlijks van
Nederland via noord-Duitsland
naar Scandinavië of omgekeerd
rijden, dit 'doen via deze Groene
Kuststraat, aangezien dan een
toeristisch zeer aantrekkelijk ge
bied wordt doorkruist.
Ook de Duitsers die van noord-
Duitsland naar het westen van
ons land of zelfs naar België of
Frankrijk gaan, wordt Die grüne
Küstenstrasse aanbevolen, terwijl
men voorts hoopt dat de Neder-
landers die op weg naar Scandi- 2
navië gaan, in de Noordduitse 4
steden een behoorlijke pauze zul-
len houden.
Het is verheugend dat door een
goede samenwerking tussen de
Noordduitse en Nederlandse in-
s tan ties voor het vreemdelingen- 2
verkeer gezamenlijk propaganda
gemaakt kan worden om deze on- 2
getwijfeld mooie route meer in 4
de belangstelling te brengen, een
route waarvan men in Duitsland 2
zegt dat die voert door rijk boe-
renland met groene weiden en 2
vruchtbare akkers, alsmede door 4
stille bossen met als hoogtepunt 5
de 30 km lange Afsluitdijk. i
Op deze pagina daarom enkele 2
facetten van hetgeen de toerist 4
langs de Groene Kuststraat kan 2
vinden: watersport op de Friese 4
meren en verder vele beziens-
waardigheden in de Noordduitse 2
Hanzesteden Bremen, Hamburg
en Lübeck. i
ALS Lübeck op Nederlands ter
ritoir zou liggen, zou het met
zijn 230.000 inwoners de vijfde stad
van ons land zijn. Maar Lübeck
ligt nu eenmaal niet in Nederland,
hetgeen een bezoek aan deze oude
Hanzestad op slechts 3 km afstand
van het IJzeren Gordijn alleen
maar boeiender maakt. In Lübeck
vindt men een groot aantal gebou
wen, waarop men terecht trots mag
zijn en die ondanks de grote lucht
aanvallen in maart 1943 zijn blij
ven staan óf thans hersteld zijn.
Niet voor niets noemt men Lübeck
de koningin van de Hanzesteden. In de
Middeleeuwen was het een der belang
rijkste steden van Duitsland en ook
thans nog is het Duitslands grootste
havenstad aan de Oostzee. De belang
rijkheid blijkt ook uit het feit, dat het
't eindpunt was van de „Zoutstraat".
Het in Noord-Duitsland gewonnen zout
werd naar Lübeck afgevoerd en van
daar naar vele delen van de wereld
gezonden. Wie vroeger zout had, had
rijkdom en dus is het verklaarbaar dat
De Burgtor, een der pooricn in
Liibeck.
Lübeck geld bezat om kostbare gebou
wen te plaatsen en kunstschatten aan
te leggen. Uit die tijd dateren ook nog
de zoutpakhuizen aan de rivier de Tra-
ve, die 17 km verder bij Travemünde
uitmondt in de Oostzee. Travemünde is
voor Lübeck wat Zand voort voor Am
sterdam is.
Deze oude Hanzestad werd reeds
in 1143 gesticht cn had zijn grootste
bloeitijd in de veertiende en vijftien
de eeuw. In die tijd werd ook de
Holstentor gebouwd. Een inscriptie
in een der muren van de poort, die
aan beide zijden door grote ronde
torens is geflankeerd, meldt dat de
Holstentor door overheid en bevol
king samen is gebouwd. Bij een be
zoek aan Lübeck mag men zeker het
raadhuis niet vergeten. Met enige
verbeelding zou men zich op het
Haagse Binnenhof kunnen wanen.
Bezienswaardig zijn ook de romaanse
domkerk uit het jaar 1173, de Burg-
tor, de Jlatskirche zu St. Marien"
en het Heilige Geest-ziekenhuis.
De Invloed van de Nederlandse re
naissance is in deze stad zeer sterk en
dat is geen wonder, want toen Lübeck
zich eeuwen geleden als een machtige
handelsstad ontwikkelde, onderhield
het zeer nauwe betrekkingen met de
steden aan de IJssel en vooral met
Kampen. Het Kamper stadswapen zult
u nog aantreffen in de Ratskeller.
En wilt u in Lübeck nog meer Ne
derlands vinden, ga dan naar het pand
Breitegasse 29, want daar vindt u nog
de echte Hollands tegels. En in het
Snabbel haus aan de Mengstrasse, dat
thans als restaurant ls ingericht, vindt
u dezelfde oud-Hollandse sfeer als in
de oude koopmanshuizen in onze grote
steden.
HET zou jammer zijn wanneer u van Nederland
naar Scandinavië gaat en dan in snelle vaart
door of langs de Noordduitse Hanzesteden zou rijden.
En zelfs wanneer u in midden-Duitsland bent, is een
uitstapje naar de Noordduitse Hanzesteden onge
twijfeld de moedte waard. Zeker: de Hanzesteden
komen niet voor in de toch al lange rij van Duitse
toeristische centra, maar dit neemt niet weg, dat
daar vele interessante bezienswaardigheden zijn te
vinden, want de vroegere Hanzesteden hebben een
rijke geschiedenis.
Daarom hieronder een enkele flits, oen wille
keurige greep, ©en uiteraard onvolledige situatie
tekening van hetgeen u in Bremen, in Hamburg en
in Lübeck kunt vinden. Kunt vinden, want het is
altijd mogelijk dat uw aandacht wordt geboeid door
iets anders cn dat is dan niet eens vreemd, want de
Noordduitse Hanzesteden bieden een rijke variatie
van mogelijkheden, om de toerist te boeien. Indien
hij althans te boeien is
Het prachtige raadhuis van Lübeck
aan de markt. De bouw doet denken
aan het Haagse Binnenhof.