Hoe wordt de kerkdienst
een feestelijk gebeuren
Onrust in pauselijke garde?
KRONIEK
BiDnchi letten
Jïï!
Sigarenwinkelier: Geen
accijns over winstmarge
In Z.-Afrika is het drie?
minuten voor twaalf
ANDERZIJDS
PARABEL VAN HET JONCXKEN
KINDERBIJSLAG
Tegen openbreken
van tabakswet
Zweed gekozen als
bisschop jonge kerk
Hervormde gemeente
kocht een huis
Een woord voor vandaag
Belemmering
Dc hele wereld
P. van Tuinen
overleden
Tv fcpf WneVMor? OcnnnffcKiTfl
van traren inns de volgende
narahel cmaennmen:
T7tm Jowrvtri-v van taren
treek op een alghebraïsch prouf-
vraeghstuck Doch hy en vondt de
ghevraeghde wortels nyet. En hy
suchtte swaerlycken ende seyde by
hem selven, synen docent op het
podium siende, verdiept in syne
courant: Ach, dat ick docent wae-
re! En eene stemme sprack: Soo
ay het!
En hy was docent ende gaf
proufvraeghstucken. En als syne
discipelen swoeghden. las hy syne
courant. Ende oock gaf hy straf-
werek ende huyswerck. Somwylen
bulderde hy. En de discipelen
vreesden hem dan eenen corten
tydt. Doch van syn podium sagh
hy den rector wandelen door de
ganghen en spanseren in den
schoolhoff. En dese en ghaf slechts
enckele lesuyren volghens de le-
gaele formula. En de docent seyde
by hem selven: Ach, dat ick rector
waere! En eene stemme sprack:
Soo sy het!
EN HY was rector ende apanseer-
de doir de ganghen en den
schoolhoff. Hy telefoneerde met
moeders ende vaeders en vele an
deren. En hy vernam vele dach
ten en vine vele laatkomers. Oock
stelde hy moeders gherust ende
dicteerde vele brieven aent minis-
terium. En die concipieerde hy, al
spanserende. En hy regelde het
schoolmelckprobleem ende hy con
troleerde den custos, of dese de
laetcomers wel controleerde. Soo
bracht hy gantsche daegen door,
doceerendt, spanseerendt ende con-
troleerendt, of sittende aen syne
schryftaefel. Ende hy sagh den in
specteur, den schoolhoff binnenry-
dende om elf uyren in den ochtend
en na eene conferentie wederom
wegrydende. En hy suchtte swaer
lycken ende seyde by hem selven:
Ach, dat ick inspecteur waere! En
eene stemme sprack: Soo sy het!
EN HY was inspecteur ende bracht
vele rectores een cort besoeck.
i Oock sat hy vele uyren in be-
naeuwde localiteyten, luysterendt
naer leeraeren, dewelcke doceer
den met vuyr ende yver. En vele
maelen vergaederde hy opt minis-
terium ofte jubileerde mede by ve-
lerley jubilea. En yederen dagh
ontvingh hy tallooze amptelycke
missiven en schreef er self oock
tallooze. Hy telephoneerde met rec
toren en directeuren en docenten
en met het ministerium. En ghedu-
rende de vrye schoolweecken con
troleerde hy de examina en kende
gheene rust. Hy sagh den Hooghen
Magister, dewelcke in syilen glan-
zenden waeghen uytreedt naer het
vliegveldt, vanwaer hy soude ver-
trecken naer eene Hooghe Confe
rentie in eene uytlandtsche metro
polis. En hy suchtte swaerlycken
ende seyde by hemselven: Ach,
dat ick Hooghe Magister waere!
En eene stemme sprack: Soo sy
het!
T^N HY was Hooghe Magister en
-L' hy reedt uyt ende vloogh uyt,
naer verre landen. Hy congres
seerde ende delibereerde ende
cockteelde. Ende men stelde hem
netelighe vraeghen in de Hooghe
Caemeren aengaende quaestiën,
die hy selven niet alle kennen en
conste. Doch dit was recht, want
hy was verantwoordelyck. Oock
waster, naest approbatie, crityck
in de journaelen. En daer conste
hy sichselven nyet teghen verwee-
ren. Ende in den Magisterraedt
wasset oock nyet altydt coeck ende
ey. Oock diende hy vrede te hou
den onder syne amptenaeren ten
departemente- ende dat was be-
beswaerlyck. Want oock daer
heerschten velerley meeninghen en
dese botsten dickwyls. Het was een
swaer leven, dat hy thans leydde.
En uytrydende ter conferentie
sagh hy, stilstaende voir een stop
licht, vanuyt syne limousine in
een schoolvertreck en sagh daer
een jonexken sitten over syn
werek, op synen stilus cnauwende.
En hy suchtte swaerlycken ende
seyde by hem selven: Ach, dat ick
dat jonexken waere! En eene stem
me sprack: Soo sy het!
En hy sat, jonexken van XIII
jaeren, en swoeghde in een classe-
vertreck op een alghebraïsch
prouf-vraeghstuck. En hy vondt de
ghevraeghde wortels nyet. ,,Dan
maer een één", seyde hy vroolyck
by sich selven ende hy dacht aen
het aerdighe buyrmeysken op de
dansles, dien avondt. En hy was
gants tevreden.
Toogdag „In Dienst der Kerk
WAAR ZIT HET IN, dat wij
het smachten naar de voor
haven des Heren (Ps. 84) wat
kwijt zijn?" Deze vraag stelde mej.
da. J. H. Stegeman uit 's-Graven-
hage ter inleiding op de te Am
sterdam gehouden toogdag van de
organisatie „In Dienst der Kerk."
Het antwoord gaf zij niet, want
daarvoor diende de toogdag. Maar
wel verklaarde da. Stegeman dat
de toogdag niet de bedoeling
hebben zou om alles op losse
schroeven te zetten, wat de kerk
dienst betreft, maar wel dat men
zou proberen de dingen nieuwe
glans te geven.
Dat dit „onderhoudswerk" veler in
stemming had blijkt wel uit de grote
opkomst. Heel Krasnapolsky gonsde van
bezoekers. Ds. M. A. Krop te Groningen,
synodaal gedelegeerde voor I.D.D.K. (dit
was de zesde) uit de keuze der onder
werpen; zij leven steeds in het midden
van de gemeente.
Toch bleek, evenals op de vorige
toogdagen, dat men op een dag als
deze weinig méér kan doen dan een
groot aantal vragen aan de orde te
stellen. Tot antwoorden, waaraan
men houvast heeft, komt het weinig.
Hetgeen aan de waarde van de toog
dag overigens weinig afdoet.
Ouderlingen aan
ingang der kerk
voor ontvangst
der gemeente
(Van een onzer verslaggevers)
Advertentie
Hoestdronk in tabletvorm.95ct
In zijn rede voor de algemene vergade
ring van de V.V.D. heeft prof. Oud ook en
kele opmerkingen gemaakt over het out
werp algemene kinderbijslagverzekering.
Daarop hebben o.m. twee liberale dagbla
den gereageerd.
Het Vaderland aehrijft: „be
langrijk wag de verklaring, dat de katho
lieken er niet op kunnen bogen, dat het
aannemen van het wetsontwerp een soort
woordbreuk zou worden, aodat het kabinet
De Quay om zijn eer te redden wel zou
moeten aftreden. De heer Oud heeft nu
vierkant ontkend dat er van een afspraak
in welke vorm dan ook sprake is geweest.
De deur voor een compromis bleef overi
gens open door de stellige verzekering, dat
op basis van Je huidige noodwet met de
liberalen wel te praten is over een regeling
welke de zelfstandigen die een beperkt in
komen hebbel van kinderbijslag verze
kert. Dat hiermede de weg naar een oplos
sing geopend wordt moge blijken uit het
commentaar van de Volkskrant op de re
de van de heer Oud. Hierin wordt gezegd,
dat een aparte regeling voor zelfstandigen
op zirh niet zonder meer onaanvaardbaar
behoeft te «ijn, al voegt het blad er aan toe
het nu ook weer geen oplossing te vinden
als de heer Oud alleen voor de ergste nood
gevallen een soort steunregeling zon wil
len. Een bedenking die ons voor de libe
ralen niet zo onoverkomelijk lijkt, omdat
zij wel bereid zullen zijn enig overwicht
toe te staan. Men kan met dit soort zaken
nu eenmaal niet in grammen en milli
grammen nauwkeurig meten".
Het Algemeen Handelsblad
meent dat minister Van Rooy door aan ^et
ontwerp zo hardnekkig vast te houden
slechts het odium op zich kan laden een
specifiek punt van r.k. politiek te willen
doordrijven in de hoop, dat hij met be
hulp van de P.v.d.A. voor het wetsontwerp
cm kamermeerderheid zal krijgen. Het
blad zegt verder: „De P.v.d.A. met name
de heer Suurhoff en mr. Berger, die min
of meer als geestelijke vader van het ont
werp wordt beschouwd, komen natuurlijk
wel in een moeilijke positie, maar de mi
nister dient af te wachten of de oppositie
dan niet wijzigingen zal eisen die voor hem
of het kabinet niet aanvaardbaar zijn.
Prof. Oud heeft in zijn rede de minister de
hand toegestoken toen hij zei overtuigd te
zijn, dat de groeperingen elkaar zouden
moeten vinden op een andere grondslag
dan die van het aanhangige ontwerp. Het
denkbeeld van een algemene kinderbijslag-
verzekering, deze monstrueuze fictie, dient
te worden verlaten. Ook in Duitsland, waar
een nieuwe regeling van de kinderbijslag
aanhangig is, handhaaft men het stelsel
van kinderbijslag voor het tweede kind uit
de algemene middelen en past verzekering*-
vorm toe, evenals in andere landen. De
Duitse regering, die men kan vereenzelvi
gen met de C.D.U. van Adenauer, kent
slechts een toeslag voor het tweede kind en
tot inkomens beneden D.M. 6600. Waarom
in Nederland de dwaze vorm van verze
kering moet worden gekozen kan men
slechts geredelijk verklaren, door ons al»
de Chinezen van Europa te beschouwen.
Er bestaat verzet, om niet te zeggen af
keer, in ruime kring tegen dit opdringen
nan ons volk van een „verzekering", die
slechts gefundeerd wordt door een zeer ar
bitrair geïnterpreteerde „solidariteitsge-
d.ichte". Minister Van Rooy, lid van een
kabinet, dat niet steunt op partijen, maar
dat eerder om een woord van Cort va
der Linden uit 1913 te gebruiken, is gebi
seerd op de „volkswil", dus doelt op de
rechtsovertuiging van het volk, moet maar
inzien, dat hij met de handhaving van dit
ontwerp een verkeerde weg heeft ingesla-
Verkeerd, want in strijd met hetgeen in
ons volk leeft, verkeerd, ook voor dit kabi-
(Van onze sociaal-economische
redactie)
Voor de nabije toekomst hebben de
sigarenwinkeliers twee belangrijke za
ken op hun program staan. In de eer
ste plaats wil men een wijziging van
de Tabakswet tegenhouden, om te
voorkomen, dat in de toekomst ook
In gelegenheden zoals bedrijfskanti
nes tabaksartikelen verkocht zouden
mogen worden. In de tweede plaats
wil men er bij de regering naar stre
ven, dat de accijns op tabak voor
taan niet meer over de winstmar
ge van de detaillist geheven zal wor
den. Zeventig procent van de prijs
van de tabaksartikelen gaat naar de
fiscus, zodat de detaillist van elke
margeverbetering maar een klein
deel in handen krijgt. Ook de fabri
kanten achten deze gang van zaken
onjuist. Zij zijn wel bereid mee te
werken aan een verbetering van de
marge van de detaillisten, maar op
het ogenblik zien zij er eigenlijk geen
gat in, omdat elke verbetering toch
voor het grootste deel naar de fiscus
gaat.
Wat betreft de wijziging van de ta
bakswet, die bij de regering in over
weging zou zijn, zond de ledenvergade
ring van de Ned. Bond van Chr. Siga
renwinkeliers. die gisteren bovenge
noemde kwesties behandelde, slaande de
vergadering een telegram aan de staats
secretarissen van financiën en economi
sche zaken. Gevraagd werd af te zien
van een uitbreiding van de voorwaar
delijke vergunningen tot tabaksverkoop
in_bedrijfskantines e.d., omdat dit een
tekenen In het
el. In dit ver
band wordt gesproken van oncontroleer
bare en overbodige verkooppunten.
Dat de detailhandel bij de verlaging
van de omzetbelasting met 2 pet., 38
ct. van de 95 cent per 100 sigaretten ge
kregen heeft, vond de heer P. J. Dijk,
voorzitter van de bond. meer dan bil
lijk. Ook de regering had op dit stand
punt gestaan.
(Advertentie)
NOOY WERK!
Volksactrice Beppie Nooy
krijgt platenbon uit dank
voor haar Jantjes
Uit handen van Willem O. Duys krijgt
•Toffe Jans' hier de Pluim-Platenbon voor
de heerlijke TV-toneelavond van haar en
haar trouwe troepers. Noteerde Duys uit
de mond van de vitale, goudhartige to
neelbezielster en moeder-van-drie:
OVER PLATEN:
'Heb er 'n stuk of 50. Gek op, krijg veel
cadeau. Vooral chansons en cabaret.
Klassiek? Och ja... Chopin, Liszt... van
alles zo'n beetje.'
OVER LUISTEREN:
"Weinig tijd voorl Maar als m'n Jonger»
van 13 thuis is, wordt het 'draaien altijd
maar draaien'! Hij jazz en ik leuke
dingen uit 't vak. Helemaél ontspannen
doe je nooit. Gisteren in Joure, vandaag
Uithuizen, tussendoor repetitie in Mo-
kum.., Moe? Zelfs geen tijd om moe te
zijn I'
OVER PLATENBON:
Leuk ding zeg, enig ideel Gaven er laatst
een aan 'n jarige in de troep. Machtig,
zo'n cadeau wear muziek in zitl Ik ga er
nou doodrustig een plaat voor kiezen.
Misschien wel Beethoven. Daar heb je
lang plezier van.'
Naar zijn mening hadden hierbij ook
de fabrikanten een minder fraaie rol ge
speeld. In 1957 hebben deze fabrikan
ten nl. hun prijzen mogen verhogen,
omdat zij duurdere Amerikaanse ta
bakken moesten invoeren. De prijsver
hoging leverde hnn 18 miljoen op. In
werkelijkheid werden er echter minder
dure tabakken geïmporteerd uit Rhode
sia, zodat de extra-kosten over 1957
slechts VA miljoen waren, over 1958
2 miljoen en over 1959 3W miljoen.
De vertegenwoordiger van de Haagse
afdeling verklaarde lang niet tevreden
te zijn met de bestaande marges; hij
achtte een verhoging met ongeveer 10
pet. noodzakelijk, wil de sigarenwinke
lier zijn achterstand bij de overige de
tailhandel enigszins kunnen inhalen.
Hierin werd ook betrokken de verla
ging van de tabaksprijzen tengevolge
van de revaluatie. In federatief verband
is een commissie van deskundigen in-
ïsteld, die de verschillende vraagstuk-
;n zal bestuderen.
De heer F. H. v. d. Wetering gaf in
een referaat vijf mogelijkheden ter ver
betering van de positie van de siga
renwinkelier. Deze zal zich meer moe
ten bezinnen op de verkoop van neven
artikelen. Daarnaast zullen andere za
ken zich meer kunnen toeleggen op de
specialisatie met exclusieve importver
enigingen. Ook de verkoopruimte per
winkel zal verruimd dienen te worden
en zaken met een omzet van minder
dan 100.000 in de grote stad zullen
moeten verdwijnen. Ten slotte zal er
meer gedaan moeten worden aan re
clame en marktverkenning.
De sigarenwinkelier zal voorlopig niet
behoeven te rekenen op marge-verbete
ring, aldus de heer Van de Wetering.
Hij zal het moeten hebben van omzet-
vergroting. Daarbij verwachtte hij re
volutionaire gevolgen voor de tabaks-
handel van de nieuwe vestigingsbeslui-
ten.
Zweden begint meer en meer een bij
zondere positie in te nemen in het zen
dingswerk van de Lutherse Kerken in
Afrika. Dit land schijnt meer dan enig
andere Europees land het vertrouwen te
hebben van de Afrikanen. Voor de der
de maal is een Zweed gekozen als hoofd
van een zelfstandige Lutherse Kerk. Dit
maal was het de na de oorlog zelfstandig
geworden kerk van Tanganjika, de zoge
naamde Lutherse Haya-kerk, die de
Zweedse theoloog Bengt Sundkler tot
bisschop en daarmede geestelijk leider
koos.
Sundkler is professor in de theologie
aan de theologische faculteit Van Upsala.
Hij is acht jaar lang zendeling in Tan
ganjika geweest en kent verschillende
talen die in het gebied van de jonge
kerk worden gesproken. Hij zal waar
schijnlijk in juli van dit jaar nog zijn
ambt aanvaarden.
Ook de Lutherse negerkerken van Rho
desia en Zuid-Afrika kozen reeds een
Zweed tot bisschop. Prof. Sundkler
noemde het zijn belangrijkste taak om
een betere verstandhouding te bewerk
stelligen tussen de jonge kerken en de
blanke zending.
Hij is geen onbekende op het terrein
van zendingsvraagstukken. Niet slechts
heeft hij acht jaar als zendeling in Afri
ka gewerkt, maar hij is ook een van de
vice-presidenten van de Internationale
Zendingsraad.
En al zei prof. dr. A. F. N. Lekker-
kerker «"Groningen), dat men niet naar
huis behoorde te gaan met het typisch
hervormde antwoord. „We zijn er niet
helemaal uitgekomen", de discussie le
verde slechts enkele resoluties op orr
door te geven aan de kerk als geheel en
de synode.
GEBOUW
Tot deze resoluties hoorde o.a. de op
vatting, dat het kerkgebouw als regel
niet gebezigd dient te worden voor pro
fane doeleinden. (Prof. Lekkerkerker
achtte het in strijd met het karakter van
de eredienst om 's maandags barkrukken
te zetten op de plek die 's zondags litur
gisch centrum is. Prof. dr. E. L. Smelik
te Amsterdam, de andere inleider, vond
het te ver gaan om in de nevenruimten
der kerk zoiets als een restaurant of
feestzaal „ten dienste van de wereld"
onder te brengen.) Maar wanneer de
kerk slechts voor de eredienst gebruikt
mag worden, dan moet zij ook steeds
open staan. Deze mening werd door de
vergadering met applaus aanvaard.
Een andere zaak, waarmee men klaar
kwam, was de suggestie van ds. Krop
om de belijdenlskatechisatie ook te laten
dienen als voorbereiding van de jonge
gemeente voor het actief meedoen in de
eredienst.
„ROOKOFFER"
Voorts vond prof. Lekkerkerker's op
vatting bijval, dat de ouderlingen vóór
de dienst niet in de consistoriekamer
moeten komen voor het plengen van een
rookoffer, maar dat zij met vriende
lijke gezichten bij de ingangen der
kerk behoren te staan om de gemeente
te ontvangen.
Maar er waren ook vragen, die geen
afdoende beantwoording konden vinden,
of alleen een negatief antwoord.
ZOALS CALVIJN?
Zo had men aan de vooravond van de
toogdag in de Westerkerk te Amsterdam
het avondmaal gevierd overeenkomstig
de orde van Calvijn, die hij te Straats
burg gebruikte.
Hiervan zei prof. Smelik: „Het
kan best zijn dat dit historisch ver
antwoord was, maar ik vond het
verschrikkelijk saai. Als proeve zou
je het misschien interessant kunnen
vinden, maar laat het alsjeblieft niet
vaker gebeuren".
Prof. Lekkerkerker merkte hier
over op: „Ik heb het wel begrepen
dat het goed calvinistisch is om soms
niet bij Calvijn te blijven".
Over het avondmaal was in een dis
cussiegroep nogal wat gezegd. Mevr. C.
"l. Stelma-Loosjes (Bloemendaal) wees
de vervlakking van het kerkelijk
leven, waardoor het wel lijkt alsof de
mensen geen behoefte meer hebben aan
het avondmaal.
Ds. Krop zocht achter die mijdinj
dit sacrament niet enkel het motiel
vrees (waaraan de oude formulieren door
hun weinig nodigende aanhef mede schul
dig zijn) en onverschilligheid, maar ook
van onbehagen, omdat men aan het
avondmaal het karakter van maaltijd
vrijwel ontnomen heeft Hij wilde eer
herstel van het liefdemaal, uitlopende in
de viering van het sacrament; dit leek
hem nieuwtestamentisch. Hierdoor zou
het avondmaal zijn feestelijk karakter
herwinnen. Voor de doop geldt dit niet
minder De doopdienst behoort de gezins-
dienst bij uitnemendheid te zijn.
Aangaande de doop maakte ds. Krop
ook deze opmerking, dat er vroeger
verontrusting was over de hervormde
gewoonte om „alles te dopen wat het
doophuis ingedragen wordt", maar dat
men nu verontrust moet zijn over het
steeds teruglopend aantal dopelingen.
GEEN PLEZIERTJE
Wij zijn ongeveer achteraan begonnen
met de weergave van wat er op de toog-
dag van J.D.D.K. (in samenwerking met
de Herv. Vrouwengroep C.J.V.F.) ge
beurde.
Aan de discussie waren inleidingen
twee eerder ge-
spreken over het
onderwerp: „We gaan vaak niet met ple
zier naar .de kerk!" Ongaarne wenste hij
op deze toogdag de rol van Nurks te
vervullen, daar hijzei"
dienst zei te houden.
Kritiek had hy wel. Wanneer men het
woord „plezier" verandert in „vreugde",
dan ligt het voor de hand, dat kerkgaan
niet altijd vreugdevol is. Want de mens
ontmoet daar God; als hij eerlijk is, dan
zal dat dikwijls een moeilijk moment
zijn.
Een praktisch bezwaar achtte prof.
Smelik de onmogelijkheid voor kerk
gangers om uitdrukking te geven aan de
gevoelens, die de preek bij hen oproept.
In de negerkerken en ten tijde van
Augustinus was dat wel anders, maar
de hoogleraar zag eigenlijk geen weg om
in Nederland gelegenheid te geven voor
bewijzen van instemming of afkeuring.
WERELDVREEMDHEID
Als laatste bezwaar hij had er
veel meernoemde prof. Smelik
de wereldvreemdheid en saaiheid, die
de kerk soms eigen is. Belangrijke
vragen schijnen langs haar heen te
gaan. „Ik wil als krantelezer ontvan
gen worden in de kerk", zei prof Sme
lik. „Ik wil benaderd worden in de
problemen, waarmee ik worstel".
In het algemeen gaf de hoogleraar aan
de aanwezigen de raad, om de kerk
gang zo zij zich daar zelf wel in
konden vinden eens te bezien met de
ogen van hun kinderen.
Naar aanleiding daarvan gewaagde
ds. Krop van de mogelijkheid om de
toogdag van 1962 geheel te wijden aan
de godsdienstige opvoeding van de jeugd.
Prof. Lekkerkerker, die sprak over
wat er zou kunnen veranderen, gaf een
menigte adviezen. Maar hij voegde er
nadrukkelijk aan toe: „We kunnen hon
derdéén maatregelen nemen, maar wij
vergeten vaak. dat de kerkdienst niet
alleen een dienst van ons aan God is.
doch vóór alles een dienst van God aan
ons. Op dat laatste moet de nadruk
vallen".
Voor wie dit bedenkt is zowel de
hoogliturgische dienst in de Haagse
kloosterkerk als de „a-liturgische"
kerkdienst in een veluwse dorpsge
meente uitdrukking van de tegen
woordigheid van Christus.
De duizendkoppige menigte in Krasna
polsky waar men ook de komende
jaren de toogdag wil houden en niet meer
„in de provincie" werd nog toegespro
ken door ds. P. G. van den Hooff te
Hilversum, praeses van de Generale
Synode.
De voorzitter, ds. C. Lebblng te Am
sterdam-Noord, zette In een toespraak
uiteen dat velen helaas te vrijblijvend
deelnemen aan het werk van I.D.D.K,
Het werk komt dan wel van de grond,
maar men houdt het op den duur niet vol.
Daags tevoren was de ledenvergadering
van I.D.D.K. gehouden. Een voorstel van
het hoofdbestuur tot reactivering werd
aanvaard. De provinciale besturen zullen
werkcommissies in het leven roepen, die
in overleg met de kerkelijke vergaderin
gen het werk in provincies en gemeenten
zullen stimuleren.
De kerkeraad van de Hervormde Ge
meente in Maastricht heeft het pand
Vrijthof 23 te Maastricht gekocht. Het is
een huis dat vlak naast de kerk ligt en
uitermate geschikt is voor zondagsschool,
kinderoppas, koffiedrinken na kerktijd en
ontvangst van gasten in de zomermaanden.
De hervormden in Maastricht koester
den reeds lang de wens om over een
ruimte in de buurt van de kerk te be
schikken. Hun wens is nu in vervulling
gegaan dank zij een aantal „tipgevers" en
het grote enthousiasme van de jeugdraad.
Hoewel deze aanwinst een zware finan
ciële belasting voor de hervormde ge
meente betekent, heeft ze deze kans toch
niet voorbij laten gaan.
Beroepingswerk
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Oud-Beijerland: W. van
't Spijker te Drogeham.
Bedankt voor Zuidland: E. Venema
te Zwijndrecht.
OUD- GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Genemuiden: W. C. La-
main te Grand Rapids U.S.A.
De anglicaanse bisschop van Jo
hannesburg, die door de Zuid-
afrikaanse regering is verban
nen, beantwoordde gisteren vra
gen tijdens een persconferentie
De antwoorden kwamen niet
altijd even vlot, getuige deze drie
foto's, die bij drie woorden
horen; v.l.n.r.: Mijn waarde
eh.wel...
Daar is ook de gelijkenis van de onrechtvaardige pachten,
Hun heer is in het buitenland en nu menen zij hun kans t(
kunnen slaan om de wijngaard te stelen. Als zijn knechtei
komen jagen zij hen weg, mishandelen ze hen. En als zijij
zoon komt vermoorden zij hem.
Christus schildert de pachters niet als erg intelligente wezeni
Denken zij niet verder dan de dag van vandaag? Zelfs als d<
zoon vermoord wordt, hebben zij toch nog geen enkel rechj
op de wijngaard. De heer kan toch altijd terugkomen? En
dat doet hij ook inderdaad.
En toch is deze gelijkenis een prachtig beeld van de wereld- I
geschiedenis. Heeft God de mens niet in Zijn wereld ge-
plaatst? Heeft de mens deze wereld niet aan zichzelf getrok i
ken? We leven in een tijd van science-fiction, van vreemd-r
verhalen over invallen uit de ruimte. En altijd wordt de men J
getekend als de verdediger van zijn eigen aarde. j
Maar we hebben geen oog voor de grote „inval uit de ruimte'
voor de komst van God in deze wereld. Wie de rechten va
God niet erkent, denkt niet verder dan de dag van vandaag
Hij pleegt als het ware de grootste fraiLde die er is en het «A
een domme fraude ook, want de verduistering moet aan he"
licht komen. Het is alleen maar dom om God te vergeten
Bisschop Reeves in Nederland
(Van onze speciale verslaggever)
Sharpeville als een keerpunt
Zuidafrikaanse geschiedenis. De sfei
tussen de groepen onderling was
dusdanig door verslechterd dat
overal in de Unie te merken was. Vu.
rig hoopte hij dat het niet tot nieuwfc,
geweidaden zou komen, hoewel het ont- c
waken van het Afrikaanse continent alL
Ie kansen hiervoor Inhield.
Nog vuriger wenste hij dat de
,,In Zuid-Afrika is het drie minuten
voor twaalf. Ik hoop en bid dat de klok
de weinige, nog resterende tijd lang
zaam uittikt, want anders is het leed
niet te overzien".
Deze woorden sprak de voormalige
Anglikaanse bisschop van Johannesburg
gisteren in Amsterdam, waar hij, op Nog vuriger wenste hij dat de ver.!1
uitnodiging van het Comité Zuid-Afrika, schillende partijen alsnog zouden lererfw
voor een massale bijeenkomst in Kras- mof oitaar +o lovon nif jnir
napolsky vertoefde.
ap<
De thans 61-jarige dr. Richard
brose Reeves heeft zich, zoals bekend,
doen kennen als een hardnekkig bestrij
der van apartheid en discriminatie. In
de elf jaar, die hij in -Zuid-Afrika heeft
doorgebracht, heeft hij zowel tegen de
politiek van Malan en Strijdom als te
gen die van Verwoerd fel verzet aange
tekend. Hij richtte zich tegen de Ban
toe Onderwijswet van 1953 en was
voorzitter van het coördinerende comité
van veertien politieke organisaties, dat
verzachting van de wetgeving voor
stond.
Na de geruchtmakende schietpartij in
Sharpeville op 21 maart van het vorige
jaar, gaf bisschop Reeves enkele advo
caten opdracht getuigenverklaringen te
verzamelen. Verscheidenen van hen
werden door de regering-Verwoerd ge
arresteerd. waarna de geestelijke, met
het inmiddels verkregen bewijsmateri
aal, naar Swaziland uitweek. Terug
Engeland deed dr. Reeves het boek
„Shooting at Sharpeville" het licht
zien, dat thans ook een Nederlandse
vertaling gekregen heeft („Bloedbad in
Sharpeville").
In september 1960 keerde de bisschop
naar zijn diocees terug. Enkele dagen
later werd hij door de regering-Ver-
woerd als ongewenste vreemdeling
een vliegtuig naar Londen gezet.
Over het neerleggen van zijn arr
van bisschop van Johannesburg v
klaarde dr: ReeVes:
„Een kerk, waarvan de bisschop bui
tenslands vertoeft, wordt belemmerd in
haar activiteiten. Ik had mijn ambt na
tuurlijk ook kunnen houden, maar dan
was mijn diocees in grote moeilijkheden
jekomen. De regering had me duidelijk
.loen weten dat ze me nooit meer in
Zuid-Afrika wilde toelaten. Ik heb hier
nijn consequenties uit getrokken."
Wat de drie Afrikaanse kerken be
treft (Nederduits Hervormd, Nederduits
Gereformeerd en Gereformeerd), bracht
dr. Reeves naar voren dat zich daar
een groeiende groep intellectuelen in be
vindt, die zich door de apartheidswetge
ving onbehaaglijk voelt. Hun geweten
hun christen-zijn kwamen steeds
meer in opstand tegen de apartheid, die
Verwoerd van middel tot doel had ver
heven.
In het uittreden van Zuid-Afrika uit
het Gemenebest zag de ex-bisschop van
Johannesburg grote gevaren. Van een
economische boycot-actie, waarmee
Ghana o.m. gedreigd heeft, verwachtte
hij echter weinig effect. De moeilijk
heid was volgens hem dat het voor
naamste export-produkt van Zuid-Afrika
;oud is, en dat heeft de hele wereld no-
goud
dig.
Gevraagd om commentaar op de be
schuldiging van de Zuidafrikaanse rege-
-ing dat hij zich als kerkelijk leider in
>olitieke zaken had gemenga, verklaar-
le dr. Reeves dat God met alle dingen
van deze wereld bemoeienis heeft.
Godsdienst, politiek en economie waren
niet van elkaar te scheiden. Het was
zijn vaste overtuiging dat hij zich als
geestelijke met alle terreinen van het
leven mocht, ja, móest, bemoeien, met
de restrictie dat hij zich niet voor par
tij-politiek mocht laten gebruiken.
De apartheid gold volgens hem als
irobleem voor de hele wereld. Ook in
Sngeland kwam discriminatie op grond
van huidskleur of ras voor; in de zuide
lijke staten van de Verenigde Staten,
waar hij geweest was, eveneens. Het
grote verschil met Zuid-Afrika was
echter dat noch in Engeland, noch in
de Verenigde Staten, een wettelijke re
geling voor de apartheid bestaat.
Dr. Reeves zag de schietpartij in
DE KLEURRIJKE Zwitser
se garde van het Vati-
caan, die nog altijd gekleed
gaat in de door Michelangelo
ontworpen uniformen van
oranje en violet gestreepte
stof met glinsterende helm en
borstkuras is in opspraak. Elf
soldaten hebben hun ontslag
genomen en zijn teruggekeerd
naar hun vaderland. Daardoor
is het aantal soldaten van de
ze garde verminderd tot 78.
Volgens pauselijk decreet
moet de garde 100 man srerk
zijn. Zegslieden van het Va-
ticaan verklaarden dat het
dienstverband van deze solda
ten afgelopen was en zij be
sloten hadden niet opnieuw
te tekenen.
Maar de linkse Italiaanse
bladen geven een geheel an
dere uitleg aan het vertrek
van de gardisten. Volgens hen
heerst er in de garde grote
onrust, voornamelijk door de
te strenge tuchtmaatregelen
van de huidige commandant,
kolonel Robert Nunlist.
De commaridant is al eens
eerder in opspraak geweest.
Twee jaar geleden werd hij
licht gewond door een kogel
uit een geweer van een gar
dist die was ontslagen, om
dat hij aan toevallen zou lij.
den. Volgens het communisti
sche blad „Paesa sera" zou
den nog altijd heel wat man
schappen met Nunlist over
hoop liggen.
Het Vaticaan wijdt het ver
trek van de elf echter aan sa
larismoeilijkheden. Vergele
ken bij de Zwitserse arbeiders
verdienen zij betrekkelijk wei
nig. Zij krijgen nog geen 400
gulden per maand, waarvan
nog ongeveer 115 gulden af
gaat voor kost en inwoning.
Daar komt bij dat de gar
de vroeger veel groter was en
altijd wel tussen de 130 en
150 manschappen telde. Dat
aantal is enige jaren geleden
bij pauselijk decreet terugge
bracht tot officieel 100. maar
zelfs dat aantal werd al eni
ge jaren lang niet meer ge
haald. Het gevolg is dan ook
lange diensttijden.
De garde van het Vaticaan
wordt al eeuwenlang uit Zwit
serland gerecruteerd. Een van
de hoogtepunten uit de ge
schiedenis is het heldhaftig
optreden op 6 mei 1527 toen
de Zwitserse garde de dank
van de pausen verdiende door
paus Clemens VII tijdens een
plundering van Rome heldhaf
tig te redden. Daarom wor
den op 6 mei de nieuwe sol
daten beëdigd. Volgens het
Vaticaan zijn inmiddels al
weer „talrijke recruten" aan
geworven en zij zullen op die
traditionele dag in dienst tre.
den.
De geruchten over de on
rust brachten een incident in
herinnering van 1913. Veert.g
manschappen weigerden toen
het reveille te blazen, tenzij
een van de officieren werd
ontslagen. De commandant
willigde de eis toen in, maar
toen de Spaanse kardinaal Ra
ffel Merry del Val. toen
staatssecretaris van het Va
ticaan, dat hoorde, gaf hij
uiting aan zijn misnoegen
door zowel de 40 gardisten
als de officier te ontslaan.
Het ziet er echter niet naar
uit dat het dit maal zo ver
zal komen.
vreedzaam met elkaar te leven. Dit zo» j
echter nooit gebeuren, als de blanken,
bleven doorgaan de wet aan de zwarte^
en de kleurlingen te lezen, met het doeri
de eigen dominerende positie te handha 1
ven en te versterken.
Als begin van een alternatief voo I
de apartheid za? dr. Reeves het opened
van onderhandelingen, ten einde de con
troversen weg te nemen. „Het wantrouJ
wen en de haat, die er onderling beJ I
staan, moeten in eerste instantie verfia
dwijnen. Gebeurt dit niet, of worden I
woorden niet door daden gevolgd, daq^
is de toekomst voor blank Zuia-Afriki
verkeken".
Advertentie
Robots met
slangarmen en
zuigmonden
Een toekomstvisioen? Een
leger van een miljoen robots
neemt bezit van een stad
en zuigt met begerige zuig
monden alles naar zich toe.
Gelukkig nemen die monsters
U niet de kaas van het brood.
Ruton stofzuigers, die de af
gelopen dertig jaar de fabriek
verlieten.
Meer dan een miljoen stof
zuigers heeft Ruton al ge
bouwd. Bil elke stofzuiger dis
afgeleverd werd, groeide de
ervaring van Ruton. En Ruton
biedt U alles wat elke goede
stofzuiger U kan bieden, maar
daarbij nog een ietsje meer.
Dat leteje meer Ie de onbe
twistbare ervaring waarmee
Ruton bouwt. Ervaring die tot
uitdrukking komt In door
dachte constructie en gemak
kelijke hanteerbaarheid.
Een Ruton of Rutonnette Is
Uwtrouwe strijdmakker In de
oorlog tegen het stof. Vraag
de vakman eens zijn mening
over de Ruton stofzuiger.
Ook hij zal U verzekeren dat
Ruton een bovenste beste,
gegarandeerde stofzuiger Is.
•t was Ruton - 't Is Rutort
't blijft Ruton
RADOMA N.V. AMSTERDAM
(Van een onzer medewerkers)
In de ouderdom van 77 jaar is te Dok-
kum overleden de heer P. van Tuinen,
oud-directeur van de Chr. Kweekschool
te Dokkum en in vroeger jaren een
vooraanstaande figuur op verschillend
gebied. De overledene werd in 1884 te
Engelum geboren. Hij ontving zijn op
leiding aan de Chr. Normaal Lessen te
Berlikum (Friesland) en ving zijn loop
baan aan als onderwijzer aan de chr.
school te St. Anna Parochie. Als zodanig
arbeidde hij ook te Sexbierum en aan
de Chr. Mulo te Bolsward. In november
1922 werd de overledene leraar biologie
aan de chr. Kweekschool te Dokkum
en in 1934 werd hij directeur van deze
school.
Tot aan zijn pensionering in 1950 is
hij als zodanig werkzaam geweest. De
heer Van Tuinen heeft zich op allerlei
_ebied bewogen. Hij was inspecteur van
Ie Vereniging voor chr. nationaal
schoolonderwijs, voorzitter van de anti
revolutionaire kiesvereniging te Bols
ward en te Dokkum, voorzitter van de
anti-revolutionaire staten-centrale te
Dokkum en lid van het provinciaal co
mité Friesland der A.R. Party. Hij dien
de de Gereformeerde Kerk in zijn woon
plaats als ouderling en scriba en was
by herhaling lid van de particuliere
synode van Friesland-Noord, en van de
generale synode. Ook was hij voorzitter
van de vereniging „Het Bolwerk" te
Dokkum. Onder zijn leiding mocht deze
een prachtig nieuw gebouw voor chr.
belangen in gebruik nemen.
Na de rouwdienst in de Noorderkerk
te Dokkum. aanstaande zaterdag om
2 uur. zal de begrafenis plaats hebben
ln Beetgum (Friesland).
Op 17 en 18 april a.s. houdt het „Con
tact van Gereformeerden, werkzaam in
kerkelijke arbeid en in maatschappelijk
werk" zijn japrlijkse conferentie.
Het thema van deze conferentie zal
zijn „Geestelijk gehandicapten", waarbij
vooral de verstandelijke onbegaafdheid
naar voren zal komen.
Het onderwerp zal van de pastorale
kant worden benaderd door ds. K. Wel
bedacht te 's-Gravenhage, van de paeda-
Jogische kant door de heer W. van der
agt te Zeist, en van de maatschappelijke
kant door de heer D. W. Dondorp te
Utrecht.
De conferentie wordt gehouden op dc
Ernst Sillemhoeve te Lage Vuursche.
