Leidse K.Y.P.-fractie schrijft
kamer-fractievoorzitter over
Leidens ernstige woningtekort
Peil lustrumconcert Collegium
Musicum hoger dan gewoonlijk
Onze welvaart legt ons
verplichtingen op
Blij dorp-avond
voor K. en O.
van het draaiboek
P.S.ANES
Agenda voor Leiden
en Den Haag
Ongewenste sloping
achter Herensingel
De uitbreiding van
het Lidwinahuis
Particuliere bouw
in Zoeterwoude
snellT^service
KAMSTEEG'S
VOOR KOLEN
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 18 MAART 1961
Zaterdag
tVolkshuis, 8 uur: Culturele filmavond,
lubhuis, Zuiderkwartier, 3 uur. Film-
liddag voor de jeugd.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: Propaganda-uit-
pering damesgymnastiekvereniging Con-
>rdia.
Den Haag: Kon. Schouwburg, 8 uur:
laagsche Comediie met „Lieve Leuge-
aar".
Gebouw K. en W, 8.15 uur: Concert-
•uw orkest o.l.v. Bernard Haitink,
t: Paul Badura Skoda, piano.
jHokij, 8 uur; Weense ijsrevue.
k^bou'
^^li-
Maandag
pDonikerateeg 7, 30 uur; Heropening ban-
ediptbatekerij-lunchroom C. Hendriks.
8 uur: Feestavond
n operen jubileum p.v. Gemeentereand-
ing.
or^Restauranit Van der Heijden, 2.30 en 8
I Ktr: Modeshow De Groot.
èrdroyer Gehoorzaal 8 uur: Filmavond
rcf(ed. Reisverenigtng „Rivièra's van
Lakenhal» 8 uur: Werkgroep Haaigsohe
heomedie met „De dienstlift", van Harold
zjmber, en „Politie", van Slawomir Mro-
erusk, voor K. en O.
g r Stadsgehoorzaal, 7.16 uur: Gemengd
II hor en jongenskoor „Ex Animo" met
'jongenskoor Chr. Nat. school Stadhou-
.erslaan, Rotterdams Pihrilharmondsch
erTrkest, Matthfius Passion van Baoh.
e(jj.Aula academisch ziekenhuis, 8 uur;
dtredlking LandSteiner penningen en
co,)laquettee bloedtransfusiedienst Ned.
cJiöode Kruis.
01 Stadhuis, 2 uur: Gemeenteraad.
Filmzaal academie, 8 uur: K. en O.-
iekring» Joegoslavische teken-
óllp"ditJ
het Den Haag, Kon. Schouwburg, 8 uur:
nsemble met „De Huisbewaarder".
,elil Gebouw voor K. en W„ 8 uur: Kamer-
^kest van Moskou ol.v. Rudolf Banajai
'Diiligentia, 8 uur: Clara Neumann,
-sopraan.
Dinsdag
Restaurant Van der Heijden, 8 uur,
'odeshow „Jean Pierre" t.b.v. Rode
7.15 uur: Gemengd
us X>r en jongenskoor „Ex Animo",
mgenskoor Chr. Nat. school Stadhou-
w^rslaan, Rotterdams Phiilha rmonisoh
oupkest, Matrtihaus Passion van Bach.
tgeestHet witte Huis, 8 U-;
ludtodeshow Van Strien.
1Ü- Den Haag; Kon. Sohouwburg, 8 uur:
'O''demean Repertory Company met „The
jiracle worker".
"Gebouw K. en W., 8 uur: Jubileuni-
n aB 1 let voort elling Peter Leoneff.
(jDiligentia, 8 uur: Museum Kamer-
zijrf^
rkest o.Lv. D. J. Balfoort.
a™ Wo,n^aE
,r, (Zomerzorg, 8 uur: Postzegelverzame-
lolttars.
n (Restaurant Van der Heijden, 8 uur.
eiodeshow „Jean Pierre" t.b.v. Rode
eiruis.
tij Zolder VVSL-gebouw, 8 uur: Poppen
speler Feike Bosma voor L A. K.
?rnePryitaneumzolder, 12.16 uur: Pauze-
noert.
Aula academisch ziieken/huis, 12.50 uur:
^ddagpaoizebijeenkomst.
Waalse kerk, 1 uur: Lunchpauzecon-
heWt Theo ten Hoven, organist, en Jan
Istipatenbeek, hoboïst,
ar Café Anaba, 8 uur: Tuiniers en bloe-
laritstenver. D.E.V„ A. Wetselaar over
nutiteressarite planten".
:t HDe Doelen» 8 uur: Genootschap Neder-
J -Engeland, klavecimbelconcert ALan
"aylor.
egstgeest; Het wiitte Huis, 8 u.,
>w Van Strien.
Den Haag; Kon. Schouwburg, 8 uur:
pd. Comedie met „De getatoueerde
touw voor K. en W„ 8-15 uur: Resl-
itie Orkest oJ.v. Antal Dorati, solast
3 Richter-Haaser, piano.
Öiligenitda, 8 uur: LuiselLa Fortinl,
Donderdag
Lange Mare 69, 2.30 uur: Heropening
Sgrafenisinrichtmg ,Ad Sanotos".
Restaurant Van der Heijden, 8 uur:
odeshow „Jean Pierre" t.b.v. Rode
tuis.
Schouwburg, 8 u.: Spaanse dansavond,
op&riemma en haar ensemble, voor K
1°
dFilmzaal academie, 7 en 9 uur: L.A.R.-
anHmolassics, experimenteel programma.
Stadsgehoorzaal 8 uur; Residentie
endrest oi/v. Arabad Dorati, solist Hans
i ^ohter-Haaserpiano.
eO e g s t -g e e s tHet witte Huis, 8 u.
efïjbdeshow Van Strien.
ag^elderdorp. Dorpshuis, 730 uur: Uit-
)j coring gymnastiekvereniging „Sparta".
«Den Haag: Kon. Schouwburg, 8 uur;
Bagsche Comedie met „Familiegenoe-
iuw K. en W„ 8 uur: Amsterdams
■ligentia, 8 uur; Paul Baduna Skoda,
Dpno.
rol VrUdag
<u£akenhal' 10-1230 en 2—5 uurPla-
Je!fncon€ours rmiZL'e'01nt eru ru versita r e
academie, 12.20 uur: L.A.K.-
(fUzefilms.
hojStationaweg 35, 3 uur: Heropening
mojatd verfhandel De Jong N.V.
t ciLeiderdorp: Dorpshuis, 7.30 uur:
;pc#lvoering gymnastiek verenig. „Sparta".
;egDen Haag: Kon. Schouwburg, 8 u-ur
I raagsche Comedie met „Becket".
r <£Cunzaal, 8.15 uur; Toneelgroep Theater
et „Het Zuiden".
yacb Zaterdag
#uiderkerk, 11—12.30 en 2.30—5.30 uur:
ji^iekinterunivensitaire, koor capella,
pjkest, koor en orkest.
jjcjpusstahion stationsplein, 2 uur: Vertrek
on. Ned. Natuurhist. Vereniging voor
jjgpvexoursie Noord-wijk aan Zee.
/jjDen Haag: Kon. Schouwburg, 8 uur:
ftagsahe Comedie met „Maxius".
Gebouw K. en W.. 8-15 uur: Residentie
Okest oJ.v. Antal Doratri.
Naar wjj vernemen, heeft de fractie
in de K.V.P. in de Leidse gemeenteraad
voorzitter van de Tweede-Kamer
fractie van deze party, de heer W. J.
Andriessen, laten weten, dat de leden
van de Leidse gemeenteraad ernstig te
leurgesteld zijn over de geringe toewij
zing van woningen door Ged. Staten van
Zuid-Holland. Tengevolge van deze ge
ringe toewijzing is het ten enenmale
onmogelijk, de grote achterstand in de
woningbouw in Leiden te verminderen,
zo meent de fractie.
Mede op aandringen van de raad en
de leden van de fractie van de Katho
lieke Volkspartij hebben Burgemeester
en Wethouders herhaalde malen aan
Gedeputeede Staten verzocht, de toewij
zing voor Leiden drastisch te verhogen.
Zeer tot onze spijt heeft dit geen resul
taat gehad en ten gevolge van een blijk
baar andere wijze van contingenteren is
de toewijzing voor 1960 en 1961 geringer
dan voor de jaren 1958-1959
Gezien het feit, dat het aantal woning
zoekenden nog altijd ontstellend groot
is, nl. 4151, alsmede het grote aantal krot
ten of zeer slechte woningen, nl. ongeveer
6000, en de toeneming van de bevolking
ten gevolge van de uitbreiding van de
universiteit, is het duidelijk dat, indien
aan Leiden geen grotere toewijzingen,
met name van woningwetwoningen, wor
den verstrekt, het nog vele jaren zal
duren voordat de woningnood tot het
verleden behoort, aldus het schrijden.
In verband met deze noodtoestand ver
zoekt de fractie de heer Andriessen er
by de minister van volkshuisvesting op
aan te dringen, dat Leiden een ruimere
toewyzing van woningen krygt. Een af
schrift van dit schrijven is verzonden
aan het bestuur van de K.V.P., het kring-
bestuur en het bestuur van de afdeling
Leiden.
Zeven punten
In een bijlage heeft de fractie van
K.V.P. een aantal cijfers omtrent de
Leidse situatie verwerkt. Wij laten deze
zeven punten hier letterlijk volgen.
1. Wij vragen ons af waarom, wanneer
het landelijke totaal te bouwen woning
wetwoningen voor 1960 wordt verlaagd
met ongeveer 6 pet, het contingent voor
de gemeente Leiden wordt verlaagd met
30 pet (van 345 op 250).
Wij vragen ons af waarom de ge
meente Leiden met een bevolking, die
voor 60 pet uit arbeiders bestaat, de
laatste jaren slechts een toewijzing voor
het bouwen van woningwetwoningen ont
ving van 18.09 per 1000 inwoners, wat
aanzienlijk lager ligt dan het gemid
delde voor de provincie Zuid-Holland,
nl. 23,95 per 1000 inwoners.
Wij vragen ons af of de bevoegde
instanties voldoende rekening houden
met het feit, dat Leiden onmogelijk aan
sladssanering cn opruiming van krotten
op grote schaal kan gaan beginnen, als
hiervoor geen voldoende andere wonin
gen beschikbaar zijn.
De woningbezetting was in 1955:
4,24 personen per woning, per 1 januari
1961: 3,92. Wanneer men het aantal be
schikbare woningen vermindert met het
Nog
méér
Parijs dan de
Place Vendóme
zijn de
nieuwe stoffen
Botermarkt 18 Lelden
Oud* Langendijk 15-14 Delft
Nog vóór de sloper eraan te pas kan
koimen zijn de onbewoonbaar verklaar
de woningen aan de Waldeck Pynmont-
straat, de Binnenlaan en de Julianastraat
gesloopt door de jeugd uit de omgeving.
Dit zou nu niet zo ongewenst zijn, als
de jeuigd zelf niiet bij deze slopingswerk-
zaamheden gevaar voor eigen leven of
gezondheid liep. De jongelui klimmen op
de daken, het hele bouwval staat er
uiterst wiebelig bij, dus het gevaar van
instorting vam het ondeskundig gesloopte
bouwsel is verre van denkbeeldig. Bo
vendien komen er klachten van de bewo-
nens van goede huizen uit de omgeving,
diie er zich over beklagen dat de slopers
in-de-dop zach ook aan ruiten en muren
van goede woningen vergrijpen. Zo heeft
de heer Ouwenkerk, Maresingel 73, eige
naar van een tabakswinkel, ernstige
klachten over het optreden van jeugd,
d'ie al aan het slopen van zijn aan de
onbewoonbaar verklaarde woningen
grenzende goede woning toe is, en die
enige ruiten heeft doen sneuvelen.
De gemeente za/1 er verstandig
doen zo spoedig mogèlijk over te gaan
tot het afbreken van deze panden.
De uitbreiding van het Sint Lidwina
huis, op de hoek van de Lorewtekade
en het Philosophenpad, sail na Pasen in
gebruik worden .genomen. Dit huis telt
op het ogenblik 175 leerlingen. De school
krijgt nu ook de beschikking over een
gymnastieklokaal. Een pergola verbindt
het oude huis, waar de zusters verblij
ven, met de nieuwe school.
Films
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): De man
met de wassen beelden (18 jaar).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Met het mes
op de keel (18 jaar).
Luxor (2 30, 7 en 9.15 uur): North to
Alaska (14 jaar).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): Blitzmadel
an die Front (18 jaar); donderdag: Love
me tender (14 jaar).
Studio (2-30, 7 en 9.15 uur): Het mes
(18 jaar).
Trianon (2.30, 7 en 945 uur): De vrfj-
gezellenflat (18 jaar).
Tentoonstellingen
Trappenhuis academie, schilderijen
van Jah van Goethem, Jacques van der
Heiden en Jean Leering (tot 1 april).
Lakenhal. Tentoonstelling groep Aloi
itot 27 maart).
aantal krotwoningen, wordt de woning
bezetting: 1955: 5,84 en 1 januari 1961.
5,18.
5. Vóór 1940 werden in Leiden ge
middeld 400 woningen per jaar gebouwd
Gedurende de jaren 1945/1955 zijn ge
bouwd 2696 woningen, dat is per jaar
269,6 woningen; aftrek voor opruiming
krotten: 25 woningen; netto: 243,9 wonin
gen per jaar
Gedurende de jaren 1955/1960 zijn ge
bouwd 3216 woningen. Afgebroken 455
woningen; netto 2761 woningen: netto
toevoeging per jaar 460 woningen.
6. Statistisch woningtekort 1 jan. 1960:
Landelijk 106300 woningen
Leiden 4059 woningen
Voor Leiden is dit ongeveer viermaal
het landelijke gemiddelde.
7. Krotten: landelijk minstens 100.000
woningen. Leiden 6000 woningen.
Voor Leiden is dit ongeveer zes maal
het landelijke gemiddelde.
Prof. De Gaay Fortman in Leiden:
OP EEN gisteravond in het wijkgebouw Rehoboth gehouden vergadering
van de centrale a.r. kiesvereniging Leiden heeft prof. mr. W. F. de
Gaay Fortman onze taak ten opzichte van de onderontwikkelde gebieden
nader gepreciseerd. Onlosmakelijk met het probleem van de minder-
ontwikkelde landen verbonden is het koloniale vraagstuk. Honderd jaar
lang is Europa het bestuurscentrum en de fabriek van de wereld geweest
en pas na 1945 begon in een zeer snel tempo de dekolonisatie. Wat toen
ontstond was een sociaal vraagstuk in wereldformaat, sterk overeen
komende met onze nationale toestand in de tweede helft van de negen
tiende eeuw.
Ruim 65 procent van de wereldbevol
king woont in minder-ontwikkelde ge
bieden. De afstand tussen ons en hen
wat welstand betreft, wordt steeds gro
ter, doordat onze welvaart nu goed op
gang is en in veel sneller tempo voort
schrijdt dan hun economie. Bovendien
heeft men daar te maken met een bij
zonder krachtige bevolkingstoeneming.
De verschillen zijn er bijkans altijd ge
weest, maar in deze tijd weten we door
de goede communicatiemiddelen veel
meer van elkaar dan ooit het geval is
geweest En omdat men ginds weet van
onze welvaart, accepteert men de ellen
de en armoede niet zo gemakkelijk meer.
Het welvaartsverschil veroorzaakt nu
politieke geschillen.
Motieven
In het handvest de(r Verenigde Naties
is een artikel opgenomen, waarin de
aangesloten volkeren als plicht wordt
aangezegd elkaar bijstand te verlenen.
Men kent daartoe een ethisch, politiek
en economisch motief, waarvan prof.
Fortman het eersbgenoemde van sterk
overwegende betekenis achtte.
Begonnen moet worden met het
leggen van een basis (aanleg van
wegen cn havens, onderwys, vak
opleiding en dergelijke), waarop de
economische ontwikkeling zich kan
voltrekken. De Verenigde Naties
hebben een fonds gevormd, waaruit
het onderzoek naar de technische
mogelykheden kan worden bekostigd,
waarna de Internationale bank voor
herstel en ontwikkeling en de Inter
nationale ontwikkelingsmaatschappij
voor de kapitaal-injectie zorgdragen.
Gistermiddag half twee werden de
woningen aan de Oranjelaan te Zoe
terwoude - Hoge Ryndyk (plan
Meerburgerzin) aan de eigenaars ter
beschikking gesteld. Architect Van
der Sterre te Leiderdorp heette met
name burgemeester Detmers van
Zoeterwoude en de initiatiefnemers,
de heren Van der Poel, welkom. HU
wenste hen geluk met het slagen
van hun plan om mee te werken de
woningnood in Zoeterwoude enigs
zins te verlichten.
Burgemeester Detmers sprak dc
hoop uit, dat nog enkele plannen in
de particuliere sector verwezenlükt
zullen kunnen worden. HU dankte
onder anderen de aannemers Groen
en Bregman te Benthuizen, die on
danks de slechte weersomstandig
heden slechts één week over tUd zyn.
De burgemeester ontsloot vervol
gens de deur van het huis Oranje
laan 29, waarop hü door de eigenaar,
de heer N. M. van der Poel, een
zoon van een der firmanten, door
de woning werd rondgeleid.
Van betekenis is echter te weten, dat
het vraagstuk van de hulpverlening niet
alleen een geldkwestie is. Van het groot-
ste belang zijn de wilskracht en de zelf
werkzaamheid van de eigen bevolking.
Wij kunnen slechts hulp verschaffen, de
ontwikkeling kunnen wij niet tot stand
brengen.
Prof. Fortman besloot met er de aan
dacht op te vestigen, dat hoe men deze
zaak oök wil bekijken, onze welvaart
bijbels gezien verplichtingen oplegt Onze
geldelijke bijdrage moet aanmerkelijk
groter worden. Wij hebben de mogelijk
heid ineens de naaste te zijn van iemand
drie duizenden kilometers van ons
woont en dienen die mogelijkheid ook te
gébruiken. Een goede gedachte in deze
is het plan van president Kennedy tot
het oprichten van een vredeskonps, wan
neer dit korps tenminste een particulier
en nriet éen regering3karakter gaat dra
gen. De grote kans van onze tijd is met
de Liefde van Christus in de wereld te
staan om zo iets voor drie wereld te be
tekenen.
Na de pauze was er gelegenheid tot
disoussie onder leiding van voorzitter
mr. dr. N. G. Geelkerken
Op uitnodiging van K. en O. sprak
de heer K. van Zwieten, chef der
afdeling propaganda van de dier
gaarde Blijdorp, gisteravond in de
foyer van de stadsgehoorzaal. Hij
lichtte zijn causerie toe met een aan
tal zwart-wit- en kleurendia's en na
de pauze werd de pas gereedgeko
men kleurenfilm „Blijdorp, oase in
wereldstad", vertoond. Deze
machtige film is vervaardigd door
Studio Martin Toonder.
De heer Van Zwieten wees onder meer
op de wetenschappelijke taak van de
diergaarde: het bewaren voor uitsterving
van verscheidene diersoorten. Aan de
hand van dia's liet hij zien. dat dit be
paald geen overbodig werk is. Alleen in
de laatste 60 jaar zijn meer dan 40 dier
soorten totaal uitgestorven, of beter: uit
geroeid, onder meer als gevolg van jacht
i ontginning.
Door het weidesyateem heeft Blijdorp
ïn zeer hoog aantal geboorten. Zo zijn
er sinds 1948 alleen al meer dan honderd
tijgers geboren. Dieren, die niet worden
aangehouden, dienen vaak als ruilmiddel
voor het verkrijgen van andere dieren.
Zelfs met de dierentuin te Moskou is
onlangs een ruil tot stand gekomen.
Behalve door aankoop en geboorte wordt
het aantal dieren van Blijdorp op peril
gehouden en zonodig uitgebreid door de
activiteiten van een aantal „vangers" en
door sohenkingen. Van een groot aantal
diersoorten komen alleen nog exempla
ren voor in dierentuinen en natuurreser
vaten.
Achtereenvolgens zagen de aanwezigen
afbeeldingen van uitgestorven diersoor
ten, van diersoorten, drie op de nomina
tie staan om van de aardbodem te ver
dwijnen (en waarvan zich nu onder
meer in Blijdorp nog exemplaren be
vinden) en van verdere bewoners van
Blijdorp. De heer Van Zwieten vertelde
onder meer nog enige aardige bijzondei-
heden over een jonge chimpansee, die
dezer dagen in een Rotterdams kindei-
ziekenhuis aa-n appendicitis is geope
reerd.
Jubileum A. Anneese
Gisteren was het 25 jaar geleden dat de
heer A. Anneeze in dienst trad bij de
N.V. v.h. R. M. Beuth Zonen, alhier
Op verzoek van de jubilaris werd dit feit
slechts in intieme kring herdacht. D«
directeur, die hem ontving, huldigde ir
sympathieke bewoordingen de heer An
neeze, en wees erop dat de jubilaris zich
steeds heeft doen kennen als een ijverig
en plichtsgetrouw werker, en ook als een
zeer bekwaam vakman, op wie men nim
mer tevergeefs een beroep hoefde te doen
Als stoffelijk blijk van waardering
bood de directeur de jubilaris een enve
loppe met inhoud aan, alsmede, namens
de Nederlandse Maatschappij vdor Nij
verheid en Handel, het vererend getuig
schrift met bijbehorende draagpenning
Namens het jubileumfonds bracht de
heer M. L. Brittijn de gelukwensen over
van het personeel en overhandigde de
heer Anneeze een geschenk onder cou
vert.
Zie voor stadsnieuwe
ook pagina 4
cv. UteAC
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
Tussen
de
bladzijden
V rij gezellen flat
TRIANON Onder de humor in de
film The Apartment schuilt een scherpe
tekening van een deel van de Ameri
kaanse samenleving, die het met moraal
niet zo nauw neemt. Zakenlieden, die
geld en tijd over hebben, willen daarmee
iels doen wat kunnen zij beter nemen
dan een knappe vrouw als vriendin? Dat
er wel eens moeilijkheden dreigen te ont
staan als hun echtgenotes achter hun
verhouding komen, laat zich begrijpen
Zover komt het echter niet in de film
van Billy V/ilder. Integendeel: hij bena
der dit probleem uit de gezichtshoek
van een aardige, nette en fatsoenlijke
jongeman, die zich bovendien laat chan
teren.
De eenvoudige employé Baxter van
een grote verzekeringsmaatschappij (met
meer dan dertigduizend personeelsleden)
in New York, bewoont een flat. Hij is
vrijgezel en dus, zo denken enkele van
zijn directe chefs, kan hij zijn woning
zo nu en dan wel eens afstaan voor hun
amoreuze ontmoetingen. Tegen vergoe
ding natuurlijk: een goed woordje bij de
hoogste baas.
Als Baxter door de directeur ontslagen
dreigt te worden om zijn oogluikend
toelaten, hoort hij tot zijn verbazing
dat de baas zelf ook gebruik wenst te
maken van zijn kamer
Baxter vindt de lieftallige, maar enigs
zins domme, Fran Kubelik de aardigste
liftbediende in het hele verzekerings
gebouw; als hij merkt dat zij degene is
met wie de directeur op zijn kamer komt
is hij diep teleurgesteld Hij slaat zich
door onverwachte moeilijkheden kranig
heen en krijgt natuurlijk ten slotte toch
zyn Fran, op Oudejaarsavond.
Ondanks de dikke bovenlaag van gein.
egoïsme, rivaliteit en meedogenloosheid,
heeft men aan het einde van de rolprent
de idee een heleboel zuiverheid, ver
trouwen en goedbedoelde hulpvaardig
heid te hebben gezien. De laatste elemen
ten steken tegen de eerste des te sterker
af, als in de clintax van de film niet
Baxter en Fran elkaar in de armen
vallen, maar een spelletje gaan kaarten
Iets te ver gezocht, maar wel grappig.
Een film met humor, die averechts
werkt en aldus scherp een rotte plek in
een samenleving laat zien, is wat men
van dit produkt van Wilder kan zeggen.
(Humor werkt averechts).
Blitzmadel
REX. Blitzmadel an die Front is
gemaakt naar een draaiboek van Hans
Hellmut Kirst. de auteur van 08/15. Op.
gewekt en zingend betreden in het laat
ste oorlogsjaar allerhande meisjes, samen
vormend een troepje Blitzmadel. een
Duits legerkamp in Frankrijk, niet ver
van de kust. Zij willen als ware solda
ten deelnemen aan de „totale oorlog".
Spoedig ervaren deze in feite voor hun
taak onvoldoende voorbereide meisjes,
dat soldaat-zijn geen prettige bezigheid,
Het Leids Studenten-Zangkoor en -Orkest „Collegium Musicum" viert,
zoals reeds in deze courant werd besproken, zijn zilveren jubileum en het
jaarlijks concert, dat gisteravond in een goed bezette Stadsgehoorzaal
plaatshad, droeg dan ook een feestelijk karakter. Het peil van de uit
voering, dat in het algemeen in de afgelopen jaren zeer behoorlijk genoemd
kon worden, lag deze avond bepaald nog hoger dan anders. De verknocht
heid van de Leidse studenten aan het werk van Bach bleek ook ditmaal
duidelijk, er stonden twee werken van de Thomas-cantor op het pro
gramma.
Het tweede Brandenburgse concert klonk
in de eerste delen licht en genuanceerd,
misschien niet helemaal voldoende con
trastrijk in het eerste deel. In het laatste
allegro trad een zekere onzekerheid in
het samenspel op, doch die werd ten
slotte gelukkig opgevangen door de be
kwame directie van Huub Buurman.
De solisten, met name de trompettist,
toonden zich tegen hun lang niet gemak
kelijke taak opgewassen.
De traditie elk jaar een werk van Pa-
lestrina uit te voeren, werd ook nu ge
handhaafd: het koor a cappella gaf een
voortreffelijke uitvoering van de mis
„Iste Conffessor", waarbij vooral het zui
vere stijlgevoel en de zuivere intonatie
opvielen.
De concertmeester van het orkest, Leo
van de Putte, speelde vervolgens met
voor een niet-vakman opvallende virtuo
siteit Tartini's vioolconcert in d, waarbij
het orkest hem trouw terzijde stond. Zijn
niet zeer grote toon werd gekenmerkt
door een warm timbre, en grote expres
siviteit, hetgeen mogelijk was dank zij
een opmerkelijke streektcchniek waar
door ook in de cadenzen de moeilijkhe
den niet ten koste van de toon werden
overwonnen Een ovationeel applaus viel
de solist ten deel
Een bijzonder gelukkige gedachte
was het bij het in dubbelkorige stijl
geschreven motet Haec Dies" van
J. Gallus het koor over de twee zij-
balkons te verdelen, zodat nu eens
een echt Venetiaans effect kon wor
den bereikt zonder hetwelk deze
muziek immers niet tot haar recht
kan komen. Aldus gezongen klonk
dit werk zeer feestelijk, een u
lustrum-nummer.
Ter gelegenheid van het lustrum hart
het Collegium Musicum de Pools-Neder-
landse componist I. Lilien opdracht gege
ven een werk voor koor en orkest tc
schrijven, waarvoor deze een tekst van
Fred, van Eeden koos. Zo ontstond een
driedelig werk, „Drieluik", waarvan, ge
zien de grote moeilijkheden voor koor
en orkest, deze avond alleen het eerste
deel, „De eerste glimlach", werd uitge
voerd.
De dichter spreekt hierin over het ont
luiken van het menselijk bestaan, de be
wustwording van de ziel die zich heeft
losgemaakt uit do oertoestand in het In
nerlijke licht.
Om deze, naar ons gevoel wel wat ver
ouderde en wazige tekst te verklanken,
had Lilien een magnetofonische inleiding
verzorgd, waarin men iets van suizende
winden en klokgebeier kon horen; daarna
vielen koor en orkest in met een lyrische,
wat contrastloze doch goed klinkende
muziek, die tot een door koper onder
streepte climax voerde.
Het meditatieve karakter van de tekst
liet waarschijnlijk niet veel afwisseling
in de muzikale middelen toe, de schrijf
wijze is bovendien niet zeer gedurfd en
vervalt tegen het slot wel enigszins tot
gemakkelijke effecten. Niettemin, het
werk deed het goed. het lag binnen het
bereik van dit ensemble en dat is veel
waard. Het werd dan ook met geestdrift
ontvangen.
De sopraan-soliste Karin Ostar vervul
de haar taak uitstekend.
De bekroning van het programma
vormde stellig Bachs 39ste cantate
„Brich dem Hungerhgen dein Brot",
een juweel onder de cantates die
men ten onrechte zelden kan horen.
Koot en orkest bereikten hier hun
beste niveau. Het zeer ingewikkelde
openingskoor werd helder en door
zichtig gezongen evenals het slot-
koraal.
De solisten bleken allen tegen hun taak
opgewassen: Karin Ostar zong de sopraan-
aria, Mies Wcmelsfelder, alt, viel op door
haar goed geplaatste, aangenaam getim-
breerde en geschoolde stem: zij is be
paald vooruit gegaan sinds we haar bij
een vroegere gelegenheid hoorden. Ook
1e bas Gerard de de Zwaan gaf blijk van
?oede scholing en muzikaal inzicht; zijn
volume is niet zo groot doch dat is bij
,'oede plaatsing van de stem en zuivere
lictie geen bezwaar.
De uitvoering werd met groot enthou-
lasme en langdurig applaus beloond, de
lames-solisten ontvingen fraaie bloemen
Het Collegium Musicum kan op deze
jubileumuitvoering met grote voldoenin*
terugzien.
Dr. J. van Veen.
geen romantisch avontuur is. Zij leren
de hardheid van de oorlog kennen, ma
ken een bombardement mee en komen
tijdens de invasie in de vuurlinie.
Dan blijft er maar één wens over: weg
uit de hel. Het restant van het troepje
Blitzmadel gaat gedeprimeerd, ontnuch
terd en angstig terug, met een gewonden-
trein.
De figuren, die Kirst voor zijn oorlogs
verhaal heeft uitgedacht, zijn zuiver ge
tekend. Het is dan ook een overtuigen
de film geworden, zonder sensatie, maar
wel realistisch, zoals ook de oorlog rea
listisch is.
„Dit is echter niet „zo maar" een oor
logsfilm; het is een rolprent met een
bepaald facet uit Hitiers totale oorlog,
dat op deskundige wijze is uitgewerkt
en op het witte doek gebracht.
(Overtuigend oorlogsbeeld).
Mes op de keel ~T'
LIDO. Van het Mes op de keel, kan
worden gezegd, dat het verhaal even
onwaarschijnlijk is als de film spannend.
Regisseur Georges Lautner heeft er ten
minste zijn hart aan kunnen ophalen
Tal van spanningverwekkende elemen
ten had hij tot zijn beschikking: lanceer-
bases voor raketten, geheime microfilms,
miljoenen harde Zwitserse francs, „une
femme fatale", honderden meters diepe
mijnschachten en de Amsterdamse ha
vens, die zich blijkbaar ook al heel goed
lenen voor nachtelijke schietpartijen met
van geluiddempers voorziene pistolen.
Ondertussen zorgen het nabij de Am
sterdamse walletjes zingende Leger des
Heils en een vrolijk pierement voor de
muzikale afwisseling.
Het verhaal heeft niets om het lijf. Het
suggereert op vrij onbeholpen wijze de
niets en niemand ontziende strijd, die er
heden ten dage ook in Nederland en
België zou worden gevoerd door geheime
diensten en spionagegroepen. Liquidatie
van personen op alle mogelijke manieren
tot in de onderaardse mijnschachten
toe is schering en inslag en het geld
speelt uiteraard een heel belangrijke rol
in al dat fraais.
Spannende onwaarschijnlijkheden).
North Alaska
LUXOR - De film North to Alaska,
die in Nederland de tendentieuze titel
De bruut en de Bruid draagt, gaat over
twee goudzoekers, die de buit binnen
hebben en van wie de één nu wil gaan
trouwen. Hij stuurt zijn makker er op uit
om zijn bruid te halen, maar die blijkt
het lange wachten moe reeds met een
ander in het huwelijksbootje te zijn ge
stapt. De goede vriend is echter niet voor
één gat te vangen en hij neemt daarom
maar een ander meisje mee, het mooiste
van het stadje.
Het ls niet moeilijk te raden, wat er
vervolgens gebeurt. De vrouwenhater
moge nog zo'n verstokte vrijgezel zijn,
de door hem uitgekozen schoonheid kan
hij niet weerstaan en zo komt de op zijn
goudader afwachtende bruidegom van
een koude kermis thuis. Zulke zaken
moet je per slot van rekening zelf op
knappen.
Overigens behoeft niemand droevig
gestemd de bioscoop te verlaten, want
de thuisblijver heeft er zelf schik in, dat
zijn huwelijksmakelaar en het lieve meis
je zo heel veel van elkaar houden. En
van een bruiloft komt soms een brui
loft....
(Pretentieloze ontspanning voor men.
sen, die geen eisen stellen).
De man met de
wassen beelden
CASINO. Een aantal jaren geleden
kregen wij in een Leids theater een bril
op de brilloze neus gedrukt, welke bril
was voorzien van gekleurd glas. Het
wonder dat zich bij het kijken naar de
film voltrok was, dat het tweedimen
sionale beeld driedimensionaal bleek te
zijn geworden, zodat de toeschouwers
onwillekeurig in elkaar doken als er op
het doek met allerlei zaken werd ge
gooid en gesmeten.
Die film zullen wij nooit vergeten. Het
was „De man met de wassen beelden",
behelzende de geschiedenis van een
kunstenaar, door een brand zodanig ge
wond en verminkt dat hij nimmer meer
zal kunnen beeldhouwen. De man be
sluit zijn medefirmant van een wassen-
beeldenmuseum om zeep te helpen en
hem dan met was te overgieten, zodat
de produktie van beelden ongestoord
voortgang kan hebben. Achtereenvolgens
ondergaan talrijke inwoners van de stad,
vóór de behandeling al overleden of
daartoe aangespoord door de waskunste-
naar in kwestie, hetzelfde lot, tot de
politie op zijn spoor komt en de misdaad
wordt gestraft.
Dit bedenksel is tweedimensionaal net
zo min te verteren als driedimensionaal.
De film is gemaakt voor grote mensen,
die in hun hart kind zijn gebleven en
net griezelen niet kunnen laten. Dat dit
op deze onsmakelijke manier moet ge
schieden wil er bij ons niet in.
(Onverteerbare was).
Het Mes
STUDIO. De door Fons Rademakers
vervaardigde film Het Mes is opnieuw
geprolongeerd. In prachtige filmbeelden
is hier vastgelegd het begin van de pu
berteit in de ziel van een eenzame jon
gen, opgroeiend op een Limburgs kas
teel en steeds stotend op de wereld der
volwassenen, waarvan hy niets begrijpt.
Het is een gave film geworden met
een volwassen gegeven. Hier is eindelijk
eens geen concessie gedaan aan de pu
blieke smaak maar is ernstig gepoogd
een literair gegeven met filmmiddelen
tot een werkelijkheid te transponeren.
Wij verwachten van dit produkt van
de Ned. Filmproduktie Maatschappij niet
direct een commercieel succes, althans
niet in ons eigen land, maar wellicht
zal voor deze Nederlandse film in het
buitenland grote belangstelling bestaan.
(Volwassen Nederlandse film).
Oude Herengracht 19.
tel. 20587 LEIDEN
