Chr. politieke partijen moeten
zich instellen op eenwording
van het draaiboek
Agenda voor Leiden
Statenkring Leiden Chr.-Hist. Unie
Ds. Ter Steege (Overveen)
beantwoordde twee vragen
Leiden op 1 na
dichtstbevolkt
Leiden schiet
over 100.000
Cross-kwartet
in de foyer
Vragen aan B. en W. Leiden
over verkeer zware bussen
Pearl Harbour-Hiroshima
aangrij penei filmj ournaal
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 4 MAART 1961
Zaterdag:
.Ons Centrum, Hooigracht, 2.30 uur:
Propagandamiddag Jeugd Automobiel
Club.
Legermuseum, 2.30 uur: Excursie Vola.
1 Het gulden Vlies, 3.30 uur: Herdenking
i-jarig bestaan genootschap „Kennis is
lacht", en receptie.
De Burohit, 8 uur D.O.B. met „Gieren
|>p 't veilig nest", van H. Mc Pherson.
Restaurant Van der Heijden. 8 uur:
Leerlingenavond. Mantien Opdam.
Foyer gehoorzaal, 8 uur: Propaganda-
eontactavond Contactcommissie Reserve-
Gemeentepolitie.
De Burcht, 7.45 uur: Feestavond IKI,
Voorschoten met cabaret-variété Eddy de
Valk.
Maandag
Schouwburg, 8 u.: Hoofdstad Operette
int „Wiener Blut" van Jdhan Strauss.
Stadsgehoorzaal, 2.30 en 8 u.: Mode-
Groniheid, „Couture de Paris
s".
Vergulde Turk, 8 u.: Leidse midden-
sentrale, S. Menken en F.
j over „Verkorte werkweek en
Rapenburg 91, 8 u.: K. en O.-cursus
.Verkenningen in de ruimte", T. de
Th. van der HEIJDEN
1H van de Nederl. Veren, van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a, Leiden
Telefoon 28405
Dinsdag
Gebouw Stille Rijn 13, 8 uur: Hulp-
jveren. Geref. Zendingsbond, spr. ds. Van
der Ent Braat.
De Burcht, 8 u.: Kon. Zeemanecollege
„De Groninger Eendracht", kap. J. D. J.
(Postraa over Groninger kustvaart.
Stadsgehoorzaal, 8 u.; Populair K. en
O.-concert door het Promenade Orkest
olv. Benedict Silfoerman.
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1, 8 u.:
Kon. Ned. Natuurhistorische Vereniging,
tdr. p. Leenhout® over ,31auwwieren".
Schouwburg, 8 u.: Rotterdams Toneel
pet „De Spaansohe Brabander" van
(Brederode, voor K. en O.
Oegstgeest, Witte Huis, 8 u.:
[Ledenvergadering aid. Rijnland Rode
Woensdag
Vergulde Turk, 8 u.: Jaarvergadering
(vereniging „Koninginnedag".
Restaurant Van der Heijden, 8 u.;
^lodeshow Futura.
Filmzaal academie, f en 9 u.: LAK
time la
Iva.ke
Lakenhal, 8 K. en O.-ooncert
Amerikaanse cellist Jules Eskin.
Kerkzaal aoademdsoh ziekenhuis, 12.50-
120 «-J Middagpauzebijeenkomst.
Donderdag
Restaurant Van der Heijden, 8 u.:
Modeshow Futura.
Prytaneumaolder, 12.15 LAK-zolder-
^oneel.
i Vergulde Turk, 12 30 u.: Koffie -
altijd Mij voor voor Nijverheid en
prof. dr. J. P. H. van der Want
„Bevordering van bloembollen-
ivm. onderzoekingen op het
Casino, 7 u.: Filmeerie K. en. O.,
ilom, van Herbert Viktor.
I Schouwburg, 8 u.: Toneelgezelschap
Ensemble met „De huisbewaarder", van
fcrold Pinter, voor K. en O.
Doelenkaizerne, 8 u.: Gezelschap
fieumer met Porgy en Bess.
I Stadsgehoorzaal, 9.30 uur vm. Alge
mene vergadering Vereniging van on-
öerwijzers en onderwijzeressen in inspec-
m Lekten.
Vrijdag
iDen Haag, Kurhaus, 8 u.: Couture
Ried, Show Printemips 1961.
Filmzaal academie, 12 20 u.: LAK-
ilms.
Gulden Vlies, 2.30 u.; Ned. Vereniging
Huisvrouwen, mej. W. Knottenbelt
,Het gezin in de beeldende kunst".
Schouwburg, 8 u.: Toneelgroep
'le met „De huisbewaarder", van
>ld Pinter, voor K. en O.
De Doelen, 5.30 u.: Rijnlandse club van
'.-Chr. werkgevers, ds. C. Aalders
„De kunst van het luisteren".
Pieterskerk, 745 u.: Avondgebed.
1 Remonstrantse kerk, 8 u.ds. J. Th.
Mackenzie over „De mens en zijn ge-
p„ tneenschap".
!)- Zaterdag
■d l Gulden Vlies, 3 uur: Diploma-uitrel-
in png aan jonggezelzetters en -drukkers.
i» r"™
it. Casino (7 en 7.30 uur): zal wind
it: (18 jaar).
ie Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Het mes
r j«r>-
ej i I/ixor (2.30, 7 en 9.15 uur): Pearl Har-
bour - Hiroshima (14 jaar).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): vrijdag
tot en met maandag: De vijand kwam
fcnachts (14 jaar); dinsdag tot en met
ponderdag: Ik en de kolonel (14 jaar),
I Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): De ballade
iVan een soldaat (14 jaar).
n[ Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): De grote
nt (bedrieger (14 jaar).
en Tentoonstellingen
us Trappenhuis academie, schilderijen
van Jan van Goethem, Jacques van der
an Heijden en Jean Leering (tot 1 april).
Lakenhal, Tentoonstelling groep Atol
en ttot 27 maart)
TAs. D. TER STEEGE van Overveen
-"-Z heeft gisteravond in een ver
gadering van de statenkring Leiden
van de Chr.-Historische Unie, ge
houden in het wijkgebouw Rehoboth
te Leiden, een antwoord gegeven op
de vraag, of christelijke politiek in
deze tijd nog mogelijk is. Hij kwam
tot een bevestigend antwoord, maar
vond dat toch niet zo vanzelfspre
kend als de vraag hellicht zou doen
vermoeden. De predikant noemde
het allerminst een retorische vraag,
waarop het antwoord al bij voorbaat
vaststaat.
„Ik heb maar één principe", zo begon
ds. Ter Steege. „En dat is, dat ik geloof
in Jezus Christus als mijn persoonlijke
Heiland en als Verlosser van deze wereld.
En met dat ene principe probeer ik in
deze wereld een weg te vinden. Ik moet
voortdurend een keuze doen en dat is dan
een keuze afgeleid van dit principe. Die
keuze wil ik niet tot principe verheffen.
Mensen die uitgaan van hetzelfde prin
cipe doen soms een andere keuze, ook
een andere politieke keuze".
Ds. Ter Steege dacht aan de vraag, of
het ohristendom niet bezig is langzamer
hand uit Europa te verdwijnen. Bij hon
derdduizenden zwaaien in onze tijd chris
tenen af om met groot verlof te gaan. Is
niet de Kerk op vele plaatsen ingekrom
pen tot een formalistisch gegeven? Is het
niet beter, in alle nuchterheid dan maar
over te stappen op de louter sociale en
economische structuur, zonder meer?
Trouw blijven
Tegenover deze vragen stelde ds.
Ter Steege de aanwezigen voor, de
christelijke politiek toch trouw te
blijven. Hij dacht in dit verband aan
de plaats van de christen in deze
wereld, juist nu deze plaats meer en
meer een eenzame gaat worden. Als
de honderdduizenden afzwaaien, blijft
een relatief kleine groep dienstplich
tigen over. Het besef tot die groep te
behoren betekent bepaald niet een
verheffing boven en een distanciëring
van de anderen. Het kan wel beteke
nen dat wij een bepaalde roeping
hebben, namelijk de roeping om te
blijven strijden voor het behoud van
een christelijke cultuur, voor de
handhaving van de bijbelse normen
voor het maatschappelijke leven, voor
de verwachting dat wij in het poli
tieke leven de rol blijven spelen van
de stemmen en misschien zelfs wel
van het geweten van de natie.
Ten opzichte van dit laatste wenste ds.
Ter Steege niet te worden misverstaan.
„Wij hebben geen enkele reden hoogmoe
dig te zijn. Die roeping kan ons alleen
maar deemoedig stemmen; wij moeten be
schaamd niét verwaand zijn. Wij zijn ge
roepen fakkeldragers te zijn van het licht
van het Evangelie".
De predikant meende, dat het, als r
deze rol wil spelen, in praktische zin
noodzakelijk is bij elkaar te blijven. Hij
dacht aan de handhaving van het chris
telijk onderwijs, dat buiten de christelijke
partijen niet al te zeer in vertrouwde
handen is. alsmede aan de positieve bij
drage van de christelijke politiek aan de
werkzaamheid van de Kerk en de door
werking van de reformatorische opvattin
gen.
Eeuw van oecumene
Het tweede deel van zijn causerie
wijdde de Overveense predikant aan
de verhouding christelijk-hisborisch
en anti-revolutionair. Uit zijn erva
ring ds. Ter Steege is pastor van
een christelijk lyceum kon hij zeg
gen, dat vooral bij de jongeren een
tendens aanwezig is om de christe
nen in de verschillende politieke par
tijen te ooördineren. Wij leven, ker-
Zie voor stadsnieuwe
ook pagina 4
Zoekt n een
CERO-CASSETTE
van 40.— of 400.
V. d. WATER
Haarlemmerstraat 207 heeft het.
De Gero Specialist.
T EIDEN HEEFT meer perioden
van ruimtegebrek gekend. Om
streeks 1670 woonden binnen de
wallen ongeveer 80.000 mensen op
circa 196 ha. De grenswijziging van
1896 bracht een winst van 366 ha.,
die van 1920 een van 690 ha., zodat de
oppervlakte van Leiden thans onge
veer 1260 ha bedraagt. Daarop wo
nen 96.000 inwoners.
Een publicatie van het Centraal
bureau voor de Statistiek, „Bevol
king der gemeenten van Nederland
op 1 januari 1959", toont aan. dat Lel
den na Den Haag de dichtstbevolkte
gemeente van Nederland is. Er woon
den hier toen 95.882 mensen (46.898
mannen en 48.984 vrouwen) op een
oppervlakte van 12.40 vierkante kilo
meter. Dat geeft een bevolkingsdicht
heid van 7732,4 per km2 land. De
dichtheid van Den Haag is 9332.9
Die van de bij de annexatie betrok
ken gemeente: Oegstgeest 975 inwo-
ners per km2, Rijnsburg 1796, Val
kenburg 383, Voorschoten 955, Zoeter-
woude 232.
Verbouwing aan Lange Diefsteeg
Namens de heren C. L. Fu en T. F. Ye
heeft architect S. Abelman uit Leiden
het verbouwen van een Chinees-Indisch
restaurant aan de Lange Diefsteeg 13-15
aanbesteed. De inschrijvingen waren van:
K. de Fey, Leiden, f 38.000; C. Guyt, Lei
den, f 37.250; fa: C. W. Limdenhoff
Zn. Leiden, f 36.700 en C. Meerburg, i^ci-
derdorp, f 36.408. Het werk werd aan de
laagste inschrijver opgedragen.
kelijk gezien, in de eeuw van de
oecumene. Men lette slechts op een
jongerenbeweging als Jeugd en
Evangelie, die representatief is voor
een groot deel van de -Hervormde
en Gereformeerde jeugd.
De ouderen staan nogal sceptisch tegen
over dit eenheidsverlangen. Die tegenzin
is, naar het de predikant voorkwam, meer
een zaak van sfeer en milieu. Zij missen
bij de anderen iets van de ruimte en de
armslag die zij voor de Unie zo typerend
vinden.
Ds. Ter Steege achtte het nodig, dat de
Unie zich op deze tweeërlei visie bezint.
„Wij moeten de durf hebben, de vragen
die hier liggen onder ogen te zien. Er zal
een tijd komen, waarin een eenheid moét
ontstaan", zo voorzag hij, „willen de
christenpolitici in de Nederlandse samen
leving althans nog een duidelijk geluid
kunnen laten horen". De nood zal ons
worden opgelegd. Het wordt tijd, dat wij
ons hierop instellen".
Nog deze eeuw
Ds. Ter Steege zag een parallellie met
de Herv. Kerk en de Geref. Kerken. Een
kerkelijk hoogleraar heeft verklaard van
mening te zijn, dat de eenwording van
beide Kerken nog in deze eeuw kan wor
den verwacht. De predikant meende, dat
deze voorspelling een behoorlijke kans
van slagen heeft. Het kwam hem voor,
dat ons land de politieke eenwording ook
nog in deze eeuw zal beleven. „Wij zul
len deze ontwikkeling positief en bewust
moeten begeleiden. Het samengaan zal
een zaak van zijn of niet-zijn worden",
zo besloot hij.
Er volgde een uitvoerige bespreking.
De vergadering stond onder voorzitter
schap van de heer J. de Geus te Wasse
naar. Wegens vertrek naar Amstelveen
nam de heer D. Hendriks afscheid van
de Statenkring. Ook de heer L. J. Bijl te
Oegstgeest ging uit het bestuur. Gekozen
werden burgemeester Q. Waverijn van
Koudekerk aan den Rijn en de heer M.
van der Voet te Oegstgeest. Herkozen de
heren C. Rijlaarsdam te Zoeterwoude en
A. Eigenbrood te Voorhout
Overzicht Leidse veemarkt
Aanmerkelijk minder schapen,
maai' meer rundvee
Het voorjaar nadert en de weersgesteldheid Is tot op heden gnnstig. Vooral gis
teren kwam dit tot uiting bij de gebruiksveehandel. Er was beduidend meer aanvoer
dan vorige week, totaal bijna 100 meer. Op de markten van de afgelopen weken
ging het nog niet zo best. Gisteren kwam de gang er een beetje in. Nog wel kalm
aan maar toch trok een extra beest weer meer de aandacht. Het geeft moed voor de
toekomst!
in de week werd' het echter weer iets
beter.
Rottendam meldde een vrij goede han
del en Groningen eveneens. Alkmaar;
voor de varkens bestond minder animo
dan gewoonlijk matige handel met
lagere prijzen.
Leiden jl. dinsdag nog dezelfde prijzen
als vorige week doch met moeite en een
slepende handel.
De beurshandel van gasteren leefde In
de hoop op export naar Frankrijk.
Biggen en lopers weren er iets meer
dan vorige week. Over het algemeen
zijn er minder dan enkele maanden ge
leden. De handel was stug en duur.
Notering: slagers varkens f 1.931.95, big
gen f 5258—65, lopers f 85105. zeugen
f 350-425.
Kaasmarkt. De aanvoer is momenteel
niet groot. Gisteren zijn zes partijen
Goudse kaas verkocht mat een goede
handel en hogere prijzen.
Melkkoeien f 8251150; vare koeien
f 550900; vaarzen en pinken f 325650.
Op de slaohtveemarkt waren een goed
aantal nl. 300 dieren aangevoerd. Over
het algemeen een rustige tot goede han
del en prijzen van f 2 653.20 per kg ge
slacht gewioht.
Met de vette kalveren wil de aanvoer
wel maar ondanks een redelijke export-
vraag waren er over het algemeen
dalende prijzen. Ditzelfde geldt voor alle
markten de afgelopen week.
Nuohtere kalveren; een grote aanvoer
en een vlugge handel, zij het met iets
mindere prijzen, hetgeen niet te ver
wonderen is. Dit beeld ziet men elk
jaar om deze tijd.
Notering: vette kalveren f 1.802.60;
nuchtere kalveren per kg levend gew.
1.201-48; nuohtere kalveren levend
gew. per stuk f 25—55.
Wolvce. Deed deze diersoort het vorige
week iets minder, gisteren was het duur
der in prijs, hetgeen mogelijk een gevolg
was van de kleine aanvoer nl. slechts
800 stuks.
Notering f no140. Sommige vlezige
dieren hoger.
Wij hoorden van een boer, dat gisteren
zijn schapen gemiddeld f 100 weidegeld
hadden opgebracht. Voorwaar, de scha
pen doen het goed!
Ook de fokschapen waren redelijk te
plaatsen met wat lagere prijzen.
De varkens met name de slacht-
varkens lieten over de gehele linie
weer enkele centen per kg vallen., later
Het is wel zeker, dat in Leiden niet
de honderdduizendste inwoner zal
worden geboren en dat het dus
van spectaculaire feestelijkheden rond
dit met altijd voelbare spanning ver
beide moment verstoken zal blijven.
Het zal alleen door een grenswijziging
binnen afzienbare tijd over de 100.000
inwoners kunnen komen. Als het van
zijn normale groei afhing, zou Leiden
er, naar het zich laat aanzien, nog
lang op kunnen wachten. De laatste
jaren is de aanwas der bevolking op
vallend gering.
Het zal de stad straks misschien een
prettig gevoel geven, dat zij zich in
eens tot de „groten" in den lande mag,
rekenen, al is het zonder inspanning
van eigen kant.
Krijgen de grenswijzigingen in de
Leidse agglomeratie hun beslag, dan
zal een nieuwe Leidse gemeenteraad
moeten worden gekozen. Omdat Lei
den boven de 100.000 inwoners komt,
mag het aantal raadsleden van 37 op
39 worden gebracht. Er kan ook een
zesde wethouder worden gekozen,
maar men mag met vijf volstaan. Lei
den heeft nog niet zo lang zijn vijfde
wethouder.
De Sleutelstad wordt dus een part
ner van de gemeenten boven de
100.000. Deze zijn: Amsterdam, Apel
doorn, Arnhem, Breda, Eindhoven.
Enschede, Den Haag, Groningen,
Haarlem, Hilversum, Nijmegen, Rot
terdam, Tilburg en Utrecht.
Zondagavond zal in de foyer van
de Stadsgehoorzaal het bekende
Cross-kwartet medewerken aan een
bijzondere getuigenissamenkomst van
het Leger des Heils.
Het kwartet, dat bekend is als team
van zingende evangelisten, werd ruim
acht jaar geleden opgericht in na
volging van het Amerikaanse „King's
men" dat bestond uit een viertal stu
denten van de Taylor University en
dat medewerkte aan de campagne
van „Youth for Christ" in ons land.
Het Cross-kwartet trad vele malen
voor de radio en televisie op en van
hun gospels en negro's zijn vele
grammofoonplaten in omloop. De po
pulariteit van dit kwartet reikt, tot
ver over onze grenzen. Zij traden op
in België, Duitsland en Noorwegen
en, in combinatie, met de even popu
laire „Zingende Zusjes", werkten zij
mee aan een evangelisatie-campagne
in Barcelona.
Ik en de Kolonel
REX (Van maandag af). Onder
de titel „Ik en de kolonel" gaat de film
„Mijn beste vijand" schuil, een verras
sende Amerikaanse hulde aan de strijd
van de Europese Joden tijdens de twee
de wereldoorlog.
Gespeend van iedere sentimentaliteit
en van iedere dramatiek heeft men een
humorist van Joodse bloede dit monu
ment gestalte doen geven en het is wer
kelijkheidsgetrouw geworden. De Jood
met zijn vindingrijkheid, met zijn ge
wend zijn aan het lijden, met zijn ge
duld in tegenslagen, zijn berusting in
nederlagen en zijn altijd doorsijpelende
humor is levensgroot uitgebeeld en
hoofdfiguur van de film is een nieuwe
Eeuwige Jood geworden, maar nu als
waardig representant van een sterk ge
slacht, dat in het lijden van eeuwen een
krachtbron voor eeuwen heeft gevonden.
De humorist die men voor deze subtiele
vertolking heeft gekozen, is Danny Kaye,
de man van formaat, die een jaar van
zijn leven opofferde om gelden te ver
zamelen voor invalide kinderen; die
vlak na de oorlog in een brandend pas
sagiersvliegtuig boven de oceaan de
mensen aan het lachen wist te maken,
dat een paniek werd voorkomen en het
vliegtuig een veilige noodlanding kon
maken.
En Danny Kaye, die in de luchtige
films een glimlach weet te combineren
met geschater, toont zijn nieuwe gave
om een ernstige rol te vertolken met
een overrompelende virtuositeit.
(Virtuoos).
De vijand kivam 's nachts
REX. De oorlogsfilm „De vijand
kwam 'snachts" (All the young men),
geregisseerd door Hall Bartlett, is niet
uitgestegen boven het bekende cliché-
werk. Ook ditmaal ziet men dus weer
stoere knapen, die opwaarlijk „heldhaf
tige" wijze aan het front (in Korea) hun
plicht vervullen. Al spetteren de grana
ten nog zo hard. de bekende soldaten
humor ontbreekt niet.Tussen de bedrij
ven van het oorlogsgeweld door voelt
praktisch iedere soldaat zich verplicht
zijn levensverhaal te vertellen. Ook de
rassenhaat wordt er nog bijgehaald.
De regisseur heeft het nodig gevonden
het Zweedse boksfenomeen Ingemar Jo
hansson voor deze film aan te trekken.
Deze bokser heeft echter niets voor te
stellen en had voor hetzelfde geld van
het doek kunnen blijven.
(Lekker knokken).
Tussen
de
bladzijden
Kring Leiden over de
vrije tijd
De kring Leiden van Geref. mannen-
verenigingen vergaderde gisteravond. De
spreker van deze avond was de heer P.
van der Heide. Zijn onderwerp was „De
vrije tijd". Hij wees erop dat er naast
de arbeid bij de werkgever arbeid gedaan
moet worden voor het Koninkrijk van
God. Wij beschikken tegenwoordig wel
over meer vrije tijd dan voorheen, vooral
ook door de vrije zaterdag, die als een
lawine over ons is gekomen, maar de
vraag is toch, wat wij ermee doen. Hoe
besteden wij dit op christelijke wijze?
Spr. dacht aan de arbeid op kerkelijk,
politiek en sociaal terrein. Er ligt hier
ook een duidelijke taak voor het gezin.
Ook ten aanzien van de vrije tijd geldt
de norm: liefde tot de naaste.
Zemlingsavond
De hulpverlening Leiden van de gere
formeerde zendingsbond houdt dinsdag
avond aoht uur een zendingssamenkomst
in het gebouw Stille Rijn 13. Spreker is
ds. Van der Ent Braat te Monster.
Het raadslid dr. J. Winsemlus heeft
het college van B. en W. een aantal
vragen gesteld over het toegenomen
verkeer van zware autobussen.
Zij luiden als volgt:
1. Is het aan het college van Burge
meester en Wethouders bekend, dat
sinds de opheffing van de stadstram en
de tramverbindingen met Katwijk en
Noordwijk het verkeer van zware auto
bussen zeer is toegenomen? En dat deze
stijging van het verkeer met name op
de invalswegen als Hoge Rijndijk en
Rijnsburgerweg als overlast wordt on
dervonden? Beschikt het college ov:r
statistische gegevens inzake deze ver
andering in verkeersfrequentie?
2. Is het aan het college van Burge
meester en Wethouders bekend, dat he
lende percelen hierdoor schade lijden,
om te zwijgen van het toegenomen ge
vaar voor de vele schoolgaande kinde
ren?
3. Wil het college mededelen, welke
maatregelen met het oog hierop zijn ge
troffen? Welke andere maatregelen
denkt het college voor de naaste toe
komst te nemen gezien de bijkans on
houdbare toestand op sommige weg-
vakken?
4. Kan het ooilege mededelen of de
autobussen van de apenbare diensten:
a. menigmaal harder rijden dan het
voorgeschreven maximum van 50 km?
en
b. in het algemeen met te harde
banden rijden?
Indien deze vragen positief worden
beantwoord, welke maatregelen denkt
het college dan dienaangaande te tref-
fen?
5. Moeten de rails in de Rijnsburger
weg nog rond Vz jaar blijven liggen in
verband met de wens van de N.Z.V.
Mij. om de remise te Rijnsburg geduren
de die tijdsperiode te blijven gebruiken'
Wordt de dringend nodige reconstructie
van de Rijnsburgerweg op grond van
deze overweging met eenzelfde periode
uitgesteld? Is het college zich ervan
bewust, dat door deze vertraging dc
nadelen eenzijdig worden afgeschoven,
niet alleen op de bewoners en huiseige
naren aan deze weg, maar ook op de
normale weggebruikers? Acht het col
lege speciale maatregelen voor de duur
van deze periode van l/z jaar gewenst?
En zo ja, welke?
6. In het college bekend met het feit,
dat autobussen vooral op de stille urer
's ochtends vroeg en des avonds veel
tijds boven de maximumsnelheid over
de Rijnsburgerweg rijden?
7. Kan het college ervoor zorgdragen,
dat de bij de wet voorgeschreven snel
heid ook op die tijdstippen niet door
openbare vervoersdiensten wordt over
schreden, o.m. door voldoende politia-
toeizicht?
8. Is het college bereid in verband
met het bovenstaande op korte termijn
het gehele probleem van het openbaar
stads- en streekvervoer in een nota aan
de raad uiteen te zetten, o.a. in samen
hang met het z,g. rapport Wieder?
LUXOR. De geschiedenis van de
Pacific-oorlog van Pearl Harbour (het
verpletterende begin) tot Hiroshima (het
absolute einde) is door Franse cineas
ten onder leiding van Perry Wolff op
een aangrijpende wijze aan de hand van
authentieke Japanse en Amerikaanse
filmjournaals tot een nieuw leven ge
komen. Uiteraard hebben de Fransen
om de journaalgedeelten met elkander
te verbinden van tijd tot tijd enkele in
scène gezette beelden moeten tussen
voegen, maar over het algemeen hebben
zij de op zichzelf dikwijls verbijsterende
journaalfragmenten laten spreken.
Het is een knappe film geworden in
het bijzonder door het licht, dat ge
worpen wordt op de geestelijke achter
gronden van deze strijd: het in wezen
feodale Japan, dat zich slechts van de
Westerse techniek bedient om de
eeuwenoude machtsdroom te verwezen
lijken. De mystieke Japanse „bushido"
(de traditionele heldencode) botst op het
rationele Westerse staatsmanschap en de
oorlogstechniek. Bijzondere aandacht
wordt in deze film dan ook gewijd aan
De grote bedrieger
TRIANON. De gote bedrieger is
een verhaal, dat herinneringen opwekt
aan dat van de Kapitan von Kopenick
Fred Temara die in het leger niet bij do
officiersopleiding kan komen, vervalst
zijn naam, om zo zijn uoel te bereiken.
Dit is het begin van- een reeks verval*
singen: achtereenvolgens kloosterling,
gevangenisdirecteur. marinearts en
schoolmeester!
De hele geschiedenis ls op werkelijk
heid gebaseerd, maar toch valt het moei
lijk aan te nemen, dat iemand die niets
van de geneeskunde afweet op een
avond niet minder dan 19 mensen op een
slingerend schip kan opereren. Zo zijn
er meer ongeloofwaardige staaltjes, die
de film beslist afbreuk doen.
Toch is de film amusant. Niet zo zeer
om de werkelijk burleske situaties die
erin voorkomen, maar om de brutale
kuiperijen van Temara. waar iedereen
intrapt.
(Amusant).
Ballade van een soldaat
STUDIO. Na het zien van de film
Ballade van een soldaat, zal men moe
ten toegeven, dat de romantiek toch een
kunstvorm is. die volop reden van be
staan heeft. Van dc eerste tot dc laatste
meter beseft men. dat de maker. Grigori
Tsjoechrai in filmtaal een romance heeft
willen vertellen over zomaar een sol
daat en men begrijpt, dat het geenszins
de realiteit heeft willen uitbeelden van
het verbitterde, onmenselijke oorlogs
bedrijf. Hij heeft alleen een soldaat wil
len tonen, die temidden van alle ellende
en oorlogsleed de eenvoud *'an het op
recht mens-zijn heeft vastgehouden en
dat is in wezen een idylle temidden
van de ondergang.
Dit is een film der ontmoetingen. De
mooiste is die met het jonge meisje, dat
eerst zo verlegen was. Het is een liefdes
geschiedenis zo mooi en zo leer verteld,
als men zelden en zeer weinig op het
filmdoek tegenkomt. De regisseur is er
in geslaagd zijn film totaal vrij te hou
den van alles wat niets met zijn thema
te maken heeft.
(Iets moois en goeds uit Rusland.)
Kamikazes, de Japanse zelf
moordvliegers van het einde van
de tweede wereldoorlog.
de Japanse „kamikaze's" (de zelfmoord-
vliegers) die de opdracht kregen hun
eigen vliegtuig te pletter te laten vallen
op de Amerikaanse oorlogsschepen en
zo de vijand te vernietigen door zelf
onder te gaan. Japan heeft 19.000 kami
kaze's gehad, die 164 Amerikaanse oor
logsbodems hebben vernietigd en de
landing bij Okinawa hebben voorkomen.
Daarom bleef de Amerikanen nog maar
één middel over om deze waanzin te
vernietigen: Hiroshima. De Japanse „Go
den der vernietiging" moesten zelf ver
nietigd worden. Een vreselijk einde van
een afschuwelijke krijg.
De film is in drie delen gesplitst:
1941 (de aanval op Pearl Harbour en het
onder dc voet lopen door de Japanners
van Azië en de Archipel); 1943 (de
Amerikaanse tegenweer beginnende bij
de moeizame verovering van Nieuw-
Guinea en de invasies op de eilanden in
de Pacific, die als vliegtuigoases moes
ten dienen voor de moordende bombar
dementen op Japan) en 1945 (de eind
fase besloten met de atoombom op Hi
roshima).
„Pearl HarbourHiroshima" is een
vreselijke oorlogsfilm, maar als histo
risch document van elementaire waarde,
want de hele oorlog (d.w.z. in zijn mi
litaire gedaante de kampen en an
dere Japanse wandaden komen niet aan
bod) wordt hier In vogelvlucht over
zichtelijk vertoond.
(Verbeten strijd tegen Japan).
zal
win erven
CASINO. In de gloeiend hete zo
mer van 1925 werd in Dayton, Tennes
see, een proces gevoerd, dat als het
„apen-proces" dagenlang de voorpagi
na's der kranten van opwindend nieuws
voorzag. Clarence Darrow verdedigde
hier de onderwijzer John T. Scopes, die
terechtstond wegens het onderwijzen
van Darwins evolutietheorie, hetgeen
als wetsovertreding gold in staten waar
de zogenaamde fundamentalisten in de
meerderheid waren. De gemoederen
raakten zodanig verhit, dat het negen
dagen durende proces een soort kermis
werd, waarbij het gejoel en geschreeuw
niet van de lucht waren. Een haatcam
pagne tegen de onderwijzer gaf hem
het aureool van een martelaar.
Stanley Kramer heeft deze oude ge
schiedenis knap in beeld gebracht, de op
gewonden. rumoerige sfeer voortreffelijk
benaderd. Indrukwekkend zijn de angst
aanjagende manifestaties van massa
hysterie en het optreden in de rechts
zaal van aanklager en verdediger, rol
len vertolkt door Frederic March en
Spencer Tracy. Dankzij de leiding van
Kramer bereikt het acteertalent van
deze reeds op jaren zijnde filmspelers
een grote hoogte.
Wat de regisseur tot het maken van
deze rolprent heeft bewogen, werd ons
echter niet geheel duidelijk. Eerder
had hij rassendiscriminatie en atoom
bom-dreiging tot onderwerp en er wordt
gesteld, dat hij nu de vrijheid van den
ken aan de orde stelt. Mocht dit waar
zijn, dan vinden wij, dat Kramer beter
een ander voorbeeld had kunnen kie
zen. In het onderhavige geval immers
was niet zozeer de vrijheid van denken
in het geding als wel de vrijheid kinde
ren een bepaalde theorie te leren, een
theorie, die door velen in die tijd op
zijn minst als aanvechtbaar werd be
schouwd. Op zichzelf is dit ook een
belangwekkend probleem, waarmee men
evenwel beslist niet zo spoedig zal klaar
zijn als met het eerder genoemde.
Afkeurenswaardig zijn natuurlijk al
tijd fanatisme en bekrompenheid van
geest. Daarmee rekent de film grondig
af. Teleurstellend vonden wij hetgeen
de verdediger aanvoert om zijn cliënt
vrij te pleiten. Hoewel het met fanatici
moeilijk praten is. had hij toch zeker
aannemelijk kunnen maken, dat de evo
lutie-theorie niet beslist met de Bijbel
in strijd behoeft te zijn. Nu krijgt men
veel te veel de indruk, dat men onge
lovig moet zijn om de wetenschap te
kunnen volgen.
(Uitstekende sfeertekening).
Het Mes
LIDO. -- Gisteren reeds is een artikel
in deze courant gewijd aan de film van
Fons Rademakers Het Mes. vervaardigd
naar een scenario van Hugo Claus. In
prachtige filmbeelden is hier vastgelegd
liet begin van de puberteit in de ziel
van een eenzame jongen, opgroeiend op
een Limburgs kasteel cn steeds stotend
op de wereld der volwassenen, waarvan
hij niets begrijpt. Het is een gave film
geworden met een volwassen gegeven.
Hier is eindelijk eens geen concessie
gedaan aan de publieke smaak maar is
ernstig gepoogd een literair gegeven met
filmmiddelen tot een werkelijkheid te
transponeren.
Wij verwachten van dit produkt van
de Ned. Filmproduktie Maatschappij
njet direct een commercieel succes, al
thans niet in ons eigen land, maar wel
licht zal voor deze Nederlandse film in
het buitenland grote belangstelling be
staan.
(Volwassen Nederlandse film).
