|licuuio geihsctfeGTmiranl
RUIMTECAPSULE
Tsjombe nodigt
leiders uit
Commentaar
doorstaat proef
Vanmorgen groot alarm op Schiphol
NIEUWS in één oogopslag
BON
Driehonderd Ambonezen
naar Indonesië terug
Na algemene mobilisatie
Qüta)
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1961
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 12107
CHRISTEL1JK-NA TIONAAL DAGBLAD
„Stantzastfcfi is gbebleaen
tnyn bert in tcgljcDspoel"
Geen grenswijziging
van Leiderdorp
Zie pagina 3
Een onbemande ruimtecapsule, van het type waarmee de eerste
Amerikaanse ruimtevaarder in een baan om de aarde zal
worden geschoten om vervolgens op de grond terug te keren,
is gisteren geborgen. Voorts zijn in de Ver. Staten twee kunst
manen tegelijk in een baan om de aarde geschoten.
De eerste resultaten van het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp met de Boeing 707 bij Brussel wijzen erop, dat door een
zeer snelle afkoeling de apparatuur in de cockpit in het toe
stel onklaar is geraakt.
President Tsjombe van Katanga heeft de Kongolese leiders
Kasavoeboe, Kalondji, Kasjamoera en Gizenga uitgenodigd voor
een ronde-tafelconferentie op 6 maart in Genève. Hij heeft de
mobilisatie van alle zwarte en blanke Katangezen afge
kondigd.
Het is nu zeker dat het Veersegat tussen Walcheren en Noord-
Beveland met behulp van grote caissons op 26 of 27 april zal
worden afgesloten. Waarschijnlijk zal Koningin Juliana het
historisch moment meemaken.
Bij de behandeling van de begroting van buitenlandse zaken in
de Tweede Kamer is van vele kanten gepleit voor het beschik
baar stellen van één procent van ons nationale inkomen voor de
hulp aan de onderontwikkelde gebieden.
De Britse premier Macmillan zal president Kennedy ervan
trachten te overtuigen dat er slechts van wereldontwapening
sprake kan zyn, als communistisch China in de Ver. Naties
wordt opgenomen.
Ideaal
voor
voetgangers
is al dikwijls met
maar in de Westduitse
stad Kassei is het nu zo
ver: het centrum is tot
verboden gebied ver
klaard voor alle autover
keer. Alleen de tram. die
men nu eenmaal niet
weren kan, belaagt nu
nog de winkelende dames
en heren.
Op de verkeersborden
rechts ziet men hoe het pro
bleem is opgelost van de be
voorrading der winkels en
magazijnen. Het is immers
zo dat de meeste goederen
per vrachtauto worden aan
gevoerd. Dat mag nog in
Kassei maar alleen nog in
de vroege ochtenduren: tus
sen zes en elf uur is vracht
autoverkeer toegestaan.
Of het systeem zal vol
doen? De verkeerspolitie zal
ongetwijfeld tevreden zijn,
want men heeft aldus de
kans op ongelukken tot een
minimum beperkt. Maar de
winkeliers in deze lange
Königstrasse en die in de
andere straten van het
,,Sperrgebiet"? Zullen zij op
den duur ook tevreden zijn?
Want een van de eigenaar
digheden (misschien wilt u
het onhebbelijkheden noe
men!) van autorijders en
-rijdsters is dat men tot
voor de deur wil rijden.
Tot voor de deur van de
winkel en tot voor de deur
van het restaurant dat men
wil bezoeken. En als dat
niet kan, mag de auto toch
zeker niet meer dan één
straat verder staan. Rond
een winkelcentrum als de
Lijnbaan in Rotterdam vindt
men dan ook allerlei par-
keermogelijkheden. In Kas
sei kan dat ook niet meer
want het hele centrum is im
mers gesloten. Zal dat et
niet toe leiden dat men dat
centrum gaat mijden en
maar liever een paar kilo
meter verder rijdt waar men
wèl die mogelijkheden
heeft?
Enfin, de vraag is voor u
niet nieuw meer, want op
een van onze forumpagina's
hebben allerlei deskundigen
al over deze problematiek
hun mening gezegd. Zo gaat
het als u een goede krant
leest: u kunt deskundiger
(straat)
(woonplaats)
Betaling gescbledt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing Is).
Als bewijs van dankbaar
heid nwerzfjds. ontvang Ik
graag het boek „Tip-l'arade"
op onderstaand adres:
(straat)
(woonplaats)
Moordenaar van
Marcel Nivard
(Van
gegrepen
een onzer verslaggevers)
De Rotterdamse politie heeft vannacht
de moordenaar van het achtjarige jon
getje Marcel Nivard gearresteerd. In ver
band met het onderzoek wenste commis
saris J. A. Kwast, chef van de afdeling
zeden- en kinderpolitie, vanmorgen nog
geen nadere inlichtingen te verstrekken.
De arrestatie geschiedde veertien dagen
na de spoorloze verdwijning van Marcel,
die op de Heemraadssingel in Rotterdam
heeft gewoond, en precies een week na
de gruwelijke vondst van zijn lijkje in een
sloot langs de provinciale weg tussen
Bergschenhoek en BerkeL
Aankomst Zuiderkruis Morgen wordt
het s.s. Zuiderkruis in de Amsterdamse
haven verwacht. Onder'de 775 passagiers
bevinden zich ongeveer 600 spijtoptanten
uit Indonesië.
Amerika heeft in de afgelopen dagen weer enkele belangrijke successen
in de ruimtevaart geboekt Vannacht bracht het twee kunstmanen tegelijk
in een baan om de aarde met een Thor-Able-raket om nadere gegevens
te verkrijgen over de reis door de ionosfeer van radiosignalen van lage
frequentie. Gisteren werd een onbemande ruimtecapsule geborgen, die
van hetzelfde type is als de cabine, waarmee de eerste Amerikaanse
ruimtevaarder in een baan om de aarde zal worden geschoten om vervol
gens naar de aarde terug te keren. De cabine bereikte een hoogte van
170 kilometer.
De één ton zware capsule, die voor
zien was van een radiobaken, een ba
kenlicht, een onderwater bom en eer
kleurstofbom om de schepen, vlieg
tuigen en helicopters te helpen bij hun
bergïngspogdngen, had een zeer zware
proef te doorstaan. De wrijvingshitte
van het vaartuig is opgelopen
2000 graden Fahrenheit, tegen 1500
graden normaal. Ook de zwaarte
kracht die er op werd uitgeoefend toen
de capsule weer in de atmosfeer te
rugkeerde was aanzienlijk groter dan
normaal.
Het ruimtevaartuig dat van dezelfde
makelij was als waarmee de chimpan-
HAM een reis door het heelal
maakte, heeft de proef op uitstekende
(Van onze parlementsredactie)
/"ONGEVEER vijftig Ambonese gezinnen, in totaal ruim driehonderd Am-
A-Z bonezen omvattend, zullen in april terugkeren naar Indonesië. Hun
overtocht en de eerste verzorging in Indonesië worden bekostigd door de
Nederlandse regering. Hiermee is een bedrag van bijna een miljoen gulden
gemoeid. Nog zes andere Ambonezengroepen wachten op de mogelijkheid
om terug te keren. Zij tellen in totaal omstreeks vijftienhonderd leden. In
Nederland verblijven momenteel 23.000 24.000 Ambonezen.
Zij, die in april zullen terugkeren be
horen allen tot de SAAMI-groep en zijr
gevestigd in de woonoorden Medemblik
en Oude Zeug. De heer S. Siwalette heeft
ervan de leiding. De Nederlandse regering
beschouwt hun terugkeer als een riskante
onderneming, aangezien voor de Ambo
nezen van Indonesische zijde geen ir
visum kon worden verkregen.
De heer Siwalette heeft echter in Rome
een gesprek gehad met de Indonesische
president Soekarno. Deze deed hem de
mondelinge toezegging, aan de terugkeer
geen belemmeringen in de weg te zullen
leggen. De Nederlandse regering heeft
daarom besloten medewerking te verle
nen aan „het experiment", zoals drs. A. J.
van Raalte, commissaris van Ambonezen-
zorg, vanmorgen tijdens een persconfe
rentie in Den Haag deze terugreis noemde.
De SAAMI-groep zal in april te Mar
seille scheep gaan en de overtocht maken
met Franse en Italiaanse schepen. Met
de Engelse regering, die sedert het ver
breken van de diplomatieke betrekkingen
met Indonesië de Nederlandse belangen
in Djakarta behartigt, is een regeling ge
troffen voor de eerste verzorging van de
Kennedy doet op
stakers beroep
President Kennedy heeft een beroep
op de betrokken partijen gedaan om een
einde te maken aan de ernstigste sta
king, die ooit de Amerikaanse lucht
vaart heeft getroffen. De staking heeft
drie van de grootste passagierslij nen
lamgelegd en drie andere bijna tot stop
zetting van de diensten gedwongen. Het
verzoek van de president werd gisteren
gedaan via de minister van arbeid, Ar
thur J. Goldberg, nadat Kennedy een
drie leden tellende commissie van hoog
leraren had ingesteld om het geschil dat
tot de staking van de boordwerktuig
kundigen heeft geleid te onderzoeken.
V.S. bouwen schip voor
leiders in kernoorlog
Een hoge Amerikaanse marine-offi
cier heeft medegedeeld dat de Ameri
kaanse marine plannen uitwerkt voor
de bouw van een commandoschip, dat in
geval van een totale kernoorlog door de
president en de chefs van staven zou
kunnen worden gebruikt voor het leiden
der militaire operaties.
Vice-admiraal John Hayward, plaats
vervangend hoofd van de afdeling opera
ties der Amerikaanse marine, verklaar
de tegenover een commissie van het
Huis van Afgevaardigden, dat het bou
wen van een dergelijk schip een uitste
kende poging zou zijn om in geval van
een kernoorlog het in leven blijven van
's lands hoogste leiders te verzekeren.
BOMMENWERPER BIJ
TANKEN VERONGELUKT
Bij Horse Cave in Kentucky (V.S.) is
gisteravond een Amerikaanse straalbom-
menwerper B-47 verongelukt. Van de vijf
bemanningsleden kwamen er drie om het
leven, een man wordt vermist
Ambonezen na aankomst in Djakarta.
Mocht Indonesië toestemming geven voor
vestiging op Ambon, dan zal Nederland
ook de reiskosten naar Ambon dragen.
De kans bestaat, dat de regering in
Djakarta toelating van de groep weigert.
In dat geval zullen de betrokken Am
bonezen naar ons land mogen terugkeren.
Zij zullen, aldus de heer Siwalette, dan
niet meer opponeren tegen het Neder
landse Ambonezenbeleid, zoals zij tot nu
toe hebben gedaan.
Indien deze groep z(jn bestemming be
reikt, zullen ook de overige groepen, die
dit wensen, op rijkskosten naar Indonesië
kunnen terugkeren. Een tweede groep
heeft zich reeds aangemeld. Het is de
P.P.S., eveneens bestaande uit omstreeks
vüftig gezinnen.
wijze doorstaan, zei Bobert Gilruth, de
man die de leiding heeft van het pro
gramma voor de bemande ruimte
vaart. Zijn mededelingen waren geba
seerd op berichten van het bengings-
vaartuiig, dat de capsuile uit het water
heeft opgevist.
ZEVEN KANDIDATEN
Alle zeven toekomstige ruimtevaarders
hebben de proef van gisteren bijgewoond.
Eén van hen, Virgil Grlssom. bevond
zich In het controlecentrum in Bermuda,
twee anderen waren in een straalvlieg
tuig in het doelgebied. Een van de ruim
tevaarders zal binnen twee of drie
maanden een ruimtereis, gelijkend op dh
ran „Ham" maken.
Na de geslaagde lancering zijn drie
ruimtevaarders in spe aangewezen voo'
het vol'gen van een speciale opleiding.
Het zijn: Virgil Grissom, die ongeveer
honderd luchtgevechten in Korea
heeft gemaakt, John Glenn, die als ge-
veohtsvlieger in de Pacific dienst ge
daan heeft tijdens de tweede wereldoor-
en Aian Shepard, de man die 3600
vlieguren op zijn naam heeft staan
aarvan 1700 in straaljagers.
De leider van het ruimtevaart pro
gramma, Gilruth, heeft verklaard dat
ook de vier andere aspirant ruimte
vaarders, Gordon Cooper. Walker Schir-
Donald Slayton en Scot Carpenter.
r vluchten in aanmerking zullen ko
men.
Gouverneur Speeken
brink vraagt ontslag
Gouverneur drs. A. B. Speeckenbrink
an de Nederlandse Antillen heeft we
gens het verstrijken van zijn ambtster
mijn verzocht 1 juni van zijn functie te
worden ontheven. Dezer dagen mag men
een koninklijk besluit verwachten, waar
bü dit wordt ingewilligd.
Een vliegtuig van de Ameri
kaanse kustwacht vliegt bij,
Newfoundland om een enorme
ijsberg heen om de positie en
richting ervan te bepalen. Daar
door wordt dan het drukke
scheepvaartverkeer heel wat
moeilijkheden bespaard,
brokje ijs is ruim 90 meter lang
en rijst 45 meter bocen de zei
Dit zijn de drie mannen alle drie getrouwd en vader van twee kin
deren) die uitgekozen zijn om als eerste Amerikanen een ruimtereis te
maken: links John H. Glenn, rechts Virgil Grissom en onderin Alan
Shephard. Wie de allereerste zal zijn, wordt pas op het laatste moment
(over enkele maanden?) beslist.
Nadat premier Tsjombe van de
Kongolese provincie Katanga bij de
creet een algemene mobilisatie van
alle (zwarte en blanke) Katangezen
had afgekondigd, maakte hij bekend,
de Kongolese leiders Kasavoeboe,
Kalondji, Kasjamoera en Gizenga te
hebben uitgenodigd voor een ronde
tafelconferentie, die op 6 maart te
Genève zal beginnen.
Tsjombe maakte voorts bekend, dat Ka-
tanga van heden af afziet van alle Bel
gische technische hulp. Met het oog op
de eis van de Veiligheidsraad, dat alle
buitenlandse militairen, die niet in het
V.N.-leger dienen, Kongo moeten verla
ten, deelde Tsjombe mede, dat allen die
dit wensen (blanken en zwarten) de Ka-
tangese nationaliteit kunnen krijgen.
Kalondji, de president van de afgeschei
den mijnstaat Zuid-Kasai, heeft even
als Tsjombe het besluit van de Veilig
heidsraad om een militair bewind te
tigen, een oorlogsverklaring aan Kongo
genoemd.
Later verklaarde Tsjombe, onder een
algemene mobilisatie in de eerste plaats
burgerlijke mobilisatie te verstaan, d.w.z.
de regering van Katanga verwacht van
ledereen, dat hij op zijn post zal blijven,
onverschillig welke instructies van niet-
Katangese autoriteiten. Vreemdelingen,
onder wie ook de Belgen, mogen zonder
toestemming van de regering het land
niet verlaten.
Een V.N.-woordvoerder heeft intussen
verklaard, dat behalve de zes officieel
toegegeven executies in Bakwanga ook
Loembala (destijds staatssecretaris in het
kabinet van Loemoemba) en vijf anderen
zijn geëxecuteerd.
Ernstige ongerustheid bestaat over het
lot van de in Stanleystad gevangen ge
houden politieke figuren, zoals senator
Songoio, acht andere tegenstanders van
Loemoemba en vier officieren, die vol
gens onbevestigde berichten ter dood ge
bracht zouden zijn. Het kabinet Ileo in
Leopoldstad heeft zich gedistancieerd van
de terechtstellingen in Bakwanga. De
daar gevolgde procedure zou in strijd zijn
met de rechten van de mens. Het kabinet
zal er op toezien dat voortaan alleen ar
restaties worden verricht op last van het
parket of van de minister van binnen
landse zaken.
TN DE TWEEDE KAMER, bij de behan
deling van de begroting van buiten
landse zaken, heeft mr. Biesheuvel zijn
voorstel herhaald, en bovendien geconcre
tiseerd, tot omvangrijker hulp aan de
minder ontwikkelde gebieden.
Zoals wij destijds, toen het voorstel ge
opperd werd, reeds geen moeite hadden
om het te steunen, zo ook thans.
Het is ons, samen met andere landen,
gegund te leven in een toestand van wel
vaart. Het gaat ons goed. De enige zorg
lijkt, hoe de welvaart nog meer te doen
stijgen.
Dit geldt ons als volk. Niet behoeven
wij voorbij te zien aan het feit, dat er
ook thans onder ons nog mensen of groe
pen zijn, die aanspraak mogen maken op
bijzondere aandacht. Dit dient dan te ge
schieden. Maar ons volk als zodanig leeft
in een welvaartsstaat. Geheel anders van
daag nog grote delen van de wereld. Er
zijn nog tal van staten, die wij minder
ontwikkeld of achtergebleven plegen te
noemen. Daar is tekort. Daar heerst nood.
Daar lijden de mensen honger. Daar is
voor mannen nog onvoldoende gelegen
heid tot werk, daar zijn de moeders niet
in de gelegenheid hun kinderen het voed
sel te geven dat zij behoeven.
Te pijnlijker is het, waar het
hier vaak volkeren geldt die eerst on
langs hun onafhankelijkheid verkregen
hebben. Veelal hebben zij nog nauwelijks
een been om op te staan.
Denken wij even na, dan beseffen wij,
dat dit een situatie is, waarmede geen
genoegen mag worden genomen. Wij wel
vaart, zij armoede. Dan is het m'nste wat
wij kunnen doen, dat wij van het onze
geven. Hebben wij het trouwens niet ont
vangen om te kunnen dienen? Voor wie
geleerd heeft naar het evangelie te luis
teren, kan in deze de boodschap geen
onzekere zijn.
Ligt hier een plicht voor ons ais volk,
waaraan wij dan langs de weg van be
lastingheffing kunnen voldoen? Onge
twijfeld ook. Met vrijwillige, spontane
giften, hoe welkom, behoeft niet te wor
den volstaan. Het is ook als volk, dat wij
welvaart genieten. Wij mogen van dit volk
deel uitmaken en trekken er de profijten
Wie elders geboren werden, moeten deze
profijten niet zelden missen. Zij kennen
niet de geestelijke vrijheden die wij heb
ben. Voor onze welvaart hebben zij de
armoede. Niettemin is een kind, in een
arm land geboren en opgroeiend, niet an
ders of minder dan het onze. Het is even
goed een schepsel van God. Wij hebben
hier ook als volk onze plicht.
Het Is verheugend dat, om aan de vol
doening aan deze plicht gestalte te ge
ven, vanuit onze volksvertegenwoordiging
op onze regering enige aandrang is ge
oefend. Ons dunkt, dat de regering deze
aandrang welkom behoort te zijn. Ook
haar immers kan de gerechtvaardigheid
van wat hier wordt gevraagd niet ontgaan.
IJET omvangrijke hogedrukgehied ho
ven het vaste land van Europa neemt
nu iets in betekenis af. Een storing in de
hogere luchtlagen, die om dit hogedruk
gehied van Zuid-Scandinavië naar het Al
pengebied is getrokken, verplaatst zich
nu naar Frankrijk. Onder invloed ven
deze storing zullen in ons land enkele
wolkenvelden binnendrijven die de nach
telijke afkoeling temperen. In ons land
zal er op deze storing naar alle waar
schijnlijkheid geen regen van betekenis
vallen.
De Bilt verwacht tot donderdagavond: HET WEER DN EUROPA
Veranderlijke bewolking en op de meeste
plaatsen droog weer. Weinig verandering RaP*>0rten hedenmorgen
ln temperatuur. Matige tot zwakke wind
zeven uur
nlt oostelijke richtingen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Donderdag: zon op 7.40, onder 18.08 uur:
maan op 11.58, onder 2.48 uur.
Eerste Kwartier op 23 februari.
gesteldh
Condensat e oorzaak
ramp met Boe.'ng
De bemanning van de Boeing 707, het
Sabena-toestel dat 15 februari bij Brus
sel verongelukte, heeft waarschijnlijk
vijf minuten lang gevochten om het toe
stel behouden op de grond te zetten. Bij
het onderzoek is dit komen vast te staan.
De verkeerstoren van het Brusselse
vliegveld heeft tot vijf minuten voor
dat het toestel neerstortte contact gehad
met de piloot Deskundigen houden er
rekening mee, dat de condensatie in de
cockpit van de Boeing, die soms bij
snelle wisselingen in de buitentempera
tuur optreedt, het controle systeem
heeft geblokkeerd.
Spaak. De aftredende secretaris-gene
raal van de N.A.V.O., Paul Henri Spaak,
heeft gisteren uit handen van president
Kennedy d eAmerikaanse vrijheidsme
daille gekregen voor zijn werk in dienst
van de NA.V.O.
D Helde
Vpenbun
Vlas
L'e.de
De Bl.'t
Twente
Eindh
Za -Lamb
He smid
Sti>f»kh
Lux-.ub
PartJs
Innsbr
Bi- grad<
Athene
B?
0
UEN angstige spanning overviel
3-' vanmorgen om elf uur het
grondpersoneel van Schiphol, dat zich
daardoor overigens niet van directe
maatregelen liet afhouden. Het bleek
namelijk dat een lijntoestcl een
Vickcrs Viscount die dc verbinding
met Londen onderhoudt in moei
lijkheden verkeerde. Direct werd e?
groot alarm gegeven, terwijl de ma
navigator, wist zich met zijn parachute thine over het vliegveld cirkelde. Het
te redden. Het ongeluk gebeurde toen het toestel, de PH-VIG Kingsford Smith,
toestel in de luoht aan het tanken was. me* als gezagvoerder de heer Van der
Er waren geen kernwapens aan board. 1 Laan, was onderweg geweest naar
Londen, maar de piloot constateerde
diclit bij het Londense vliegveld dat
de linkerpoot van het landingsgestel
niet naar behoren functioneerde. Het
leek hem daarom het beste
Schiphol terug te keren, waar
inmiddels met grote spoed aan hel
werk was gegaan om een eventuele
noodlanding zo goed mogelijk te laten
slagen. Er was groot alarm gegeven,
waarop van alle kanten zich de brand
weerwagens naar een landingsbaan
spoedden. Deze baan werd met
schuim ondergespoten, zodat een
buiklanding een redelijke kans van
slagen zou hebben.
Het gerucht over het vliegtuig ging
toen al als een lopend vuurtje over
Schiphol en er stonden dan ook
kwart over elf honderden mensen
langs de randen van het vliegveld
naar de baan te kijken, die met be
hulp van een grote gele auto onder
een schuimtapijt werd bedekt.
Het toestel kwam weer laag
vliegen. Ieder hield zijn hart vast: zou
een landing mogelijk zijn? Tot ver
bazing en opluchting van de vele toe-
schoDwfrs ,int het landinjsjejtel
web uit en om kwart voor twaalf
kwam de Kingsiord Smith normaal
aan de grond, zij het uiterst langzaam.
Het toestel rolde langzaam een hon
derd meter uit, tussen de vele brand
weerwagens e.d. door die als het
ware een erewacht vormden.
Alle maatregelen waren geluk
kig overbodig geweest en de zes
passagiers kwamen opgewekt het
toestel uit, zij het dan mei in Londen
waarvoor ze geboekt hadden
„Nog een ogenblikje, tante. Rita wou
ook giaag n >g eren i° teg<>> r-ggen"
