Radion kinderldeurboek O O O 0 0 O O O O O O O O O Krotopruiming stelt ons voor sociale problemen Millers drama „De dood van een handelsreiziger (üoudasr (glorie Ziekenfondsen gaan deel verpleegkosten betalen De Zon gaat op Nog geen aanvraag voor tweede staalbedrijf DONDERDAG 16 FEBRUARI 1961 Dam-vraag 60 Middels een variant manoeuvreert de heer J. van Tol te Rotterdam zwart in het Canaléas-motief. (Eerste publicatie) Schaak-vraag 60 De diagramstelling van het probleem van de heer A. Bakker luidde: Wit: Kal, Dc4, Lc8 en Lg5, Pel, pi c5 en h3. Zwart: Ke5, Tf8, Lg6, Paö. L De sleutelzet is 1. Lc8—f5. Om de pnatdreiging op e4 te pareren, heeft Irwart twee (thematische) varianten in.l. Tf5: en Lf5:. Gebruik makend van ,de interferentie door toren of loper geeft wit dan mat door Pd3 of Pf3. Op |L Pc5: volgt 2. Dc5: mat en op 1. L..., Kf5: volgt 2. Dd5 mat. Aardig door de gelijksoortige matbeeldenl Bridge De oplossing van het tegenspelpro bleem van gisteren is als volgt: West moet in slag 3 klaverheer laten hou- ,den, dus niet nemen met klaveraas! jHet bijspelen van klaveren 7 door joost geeft aanleiding te veronderstel len, dat de partner hoog-laag gaat sig- Inaleren, waarmee in deze situatie een tweekaart klaveren wordt aangegeven distributie-signa al Vervolgt Zuid met klaveren, zo neemt West met klaveraas en speelt klaveren na. Heeft Oost nu troefboer, dan zal hij deze slag kunnen troeven en het spel gaat één down. De kaartverdeling was op dat mo ment als volgt: 5 Q A6 O V 10 2 AB98 Zoals u ziet, kan Zuid het contract bij genoemd tegenspel niet maken. Foutief is, om klaverheer met het aas te nemen. Zuid komt later met ruiten aas aan slag, speelt zyn laatste klave ren en snijdt in Noord met klaveren 10. Hierna haalt Zuid de troeven er uit, gooit op klaverenvroUw zijn rui- tenboer weg en het spel is gewonnen! Jack Diamond. Invul-puzzel 2 3 1 4 6 7 I 8 10, 11 12 13 vul nónzontadl in: 1. omliggenuo kant der snede van een mes; 2. tap met een sleutel; 3. kan men op zitten; 4. een weinig scheel; 5. statiekoets; 6. verzekeringsbrief; 7. eetgerei; 8. harde delfstof; 9. oogziekte; 10. tegenvaller; 11. adellijke titel; 12. oogvocht; 13. ga- renspil. Bij juiste oplossing leest men op de cirkeltjes de namen van drie metaalsoorten. Dodelijk ongeluk op rijksweg 4a De 36-jarige B. J. J. M. K. uit Ridder kerk sloeg gisteren, waarschijnlijk door dat hij de macht over zijn stuur verloor, met zijn auto op rijksweg 4A nabij Leid- schendam in de berm over de kop en kwam in een sloot terecht. Toen hij uit zijn benarde positie was bevrijd werd na geruime tijd van kunstmatige ademhaling geconstateerd, dat het slachtoffer was overleden. K. laat een vrouw en vier kinderen achter. Week bouwnijverheid gesloten (Van een onzer verslaggevers) \T AN MIDDAG heeft de minister van volkshuisvesting en bouw nijverheid, mr. J. van Aartsen, de week van de bouwnijverheid, die werd gehouden in het Bouwcentrum te Rotterdam, gesloten, nadat deze laatste dag was gewijd aan de inter nationale aspecten en het program ma van de Verenigde Naties. Het onderwerp van gisteren, de krot- opruiming en sanering, werd gehouden onder auspiciën van de Vereniging van Nederlandse gemeenten. Als voorzitter trad op burgemeester D. Rijnders Nieuwer-Amstel. Dit onderwerp trok dusdanig grote belangstelling van stads bestuurders uit ons gehele land. de lezingzaal van het Bouwcentrum te klein bleek en het gezelschap moest verhuizen naar het daartegenover ge legen Grootihandelsgebouw. Bedorven hart De heer Rijnders constateerde in zijn openingswoord dat Nederland door de oorlog en de daaruit voortgekomen wo ningnood nog maar nauwelijks aan sa nering is toegekomen en hij meende dat vele plaatsen in ons land een „be- dorven hart" hebben, waar geen mens zou mogen wonen. Het onderwerp leidde tot uitgebreide discussies met als resultaat, dat men het er over eens was, dat sanering in de eerste plaats een menselijk probleem raakt: slechts een zeer klein percentage krotbewoners gevoelt behoefte aan een andere betere woning. De mens eerst Wethouder A. P. G. Kondngsbruggen van Utrecht aohtte het menselijke be lang van de sanering gaan boven de aspecten van de stedebouwkundige en het verkeer. Bij noodzakelijke overplaatsing van krotbewoners moet volgens de heer Koningsbrugigen de vraag of spreiding dan wel concentratie worden toegepast bepaald door de mate van verbonden heid van de oude buurt. Het handhaven van gemeenschap pen met hun sociale affecties kan van groot belang zijn en men moet met nieuwbouwplannen daar mede rekening houden. Geen duur onderzoek De maatschappelijke voorbereiding en begeleiding behoeven geen duur socio logisch onderzoek: webhouder Konmgs- bruggen meende dat een team van des kundigen, zoals maa'schappelijke werk sters, dat de gemeente zelf in dienst heeft, dat doel ook kan bereiken, ter wijl ook particulier initiatief een bij drage kan leveren. Maar een orgaan een en ander coördineert, achtte de heer KoningsDruggen wel noodzake lijk. Gemeentesecretaris mr. J. F. Jansen in Arnhem besprak de bestuurlijke en finanoiële aspecten van de krotoprui ming. Hij meende, dat men in vele ge vallen al met de opruiming zou kun nen beginnen, maar dat men vaak wacht op een recept voor een „vol maakt menu", terwijl 'het beter zou zijn met eenvoudige kost be beginnen. Mr. Jansen achtte het aanbeveling te verdienen, dat de gemeenten bijtijds de krotten in te saneren gebieden verwer en dat die verwerving eventueel voorafgegaan zou kunnen worden door verwerving van de huurrechten. Ook gemeentelijke of provinciale regelingen voor vergoeding bij ontruiming en het beschikbaar stellen van bouwvolume elke afgebroken krotwoning zou den zijns inziens de sanering stimuleren. Ook drong op hoging van de rijksbijdrage in de „50 procent-regeling" en op wijziging van het woningbesluit te dien aanzien. Ten slotte opperde de heer Jansen de idee, de gemeenten het redht van naasting toe be kennen, zodat zij in te saneren gebieden het recht van „voor verkoop" zouden hebben. Ir. F. van der SLuys, directeur van de dienst van Stadsontwikkeling van Den Haag, bracht de technische aspec ten van de sanering ter sprake en hij kwam daarbij terug op het gedurende de week van de volkshuisvesting meer malen besproken systeem van opschui ving. Uit ervaring wist hij. dat de grote sprong van de krotbewonei naar een geheel nieuwe woning niet is aan te bevelen om finan ciële redenen en om te verwachten moeilijkheden met de aanpassing. De krotbewoner, die niet in het be zit is van de inrichting voor een volledige woning, komt voor grote kosten te staan, waardoor hij tot afbetalingsregelingen komt, die zijn krachten te boven gaan. Een geleidelijke opschuiving naar tel kens betere woningen wordt in Dan Haag gestimuleerd door een bijdrage in de verhuiskosten van maximaal 300.— per geval, terwijl Den Haag ook het klandestien betrekken van on bewoonbaar verklaarde woningen tegen- Voor een enigszins omvangrijke krot opruiming zag ir. Van der Sluis een gemeentelijk woningbezit, een betere wetgeving en een erkenning van de fi nanciële aspecten, onontbeerlijk. U WILT 00K EEN PAAR ECHTE ENKAL0N NYLONS VOOR MAAR 1 GULDEN MEVROUW (DIV. KLEUREN EN MATEN) Dit kan. Vr»ag mor- genuwhindelaicom de echte GOUDA'S GLORIE MARGA RINE, (proef gelijk dat ze veel smake lijker is). Spa tigDIJKzegekjes' die prachtige EN- KALONSzijn voor U. (Div. kleuren). Vanavond op uw scherm: TTET was in het jaar 1950, dat de titel van Arthur Miller's tragedie „De dood van een handelsreiziger" op ieders lippen was, zowel in ons land als in vele andere landen ter wereld. Toen Miller, de gevierde en wellicht belangrijkste Amerikaanse toneelschrijver, in 1949 dit stuk had voltooid en het is de V.S. met overweldigend succes werd opge voerd, veroverde het stormenderhand de wereld. In Nederland gingen er zelfs twee voorstellingen tegelijk van: Comedia en het Amsterdams Toneel brachten het beide in stampvolle zalen voor het voetlicht der- MARGARINE VAN 0E BOVENSTE PLANK (Van onze sooiaal-econ. redactie) NAAR wij van de zijde van de Nederlandse Christelijke Be- ambtenbond vernemen, kan ver wacht worden dat op korte termijn de verpleging in verpleeginrichtin gen een onderdeel zal gaan worden van de bemoeienissen van de zieken fondsen. Waarschijnlijk reeds met ingang van 1 juli a.s. zulien de zie kenfondsen een belangrijk deel van deze verpleegkosten van de ver zekerden voor hun rekening nemen. Het ligt in de bedoeling de ruim 8 miljoen verzekerden in principe voor deze verstrekking in aanmerking te doen komen. Het gaat hier om bijna 80 pet. van de Nederlandse be volking, die als verplicht of vrijwillig verzekerden of als zogenaamde be jaardenverzekerden bij de ziekenfond sen staan ingeschreven. Het is vrijwel zeker, dat de vergoe ding van de zijde van de ziekenfond sen 50 pet. van de verpleegkosten zal gaan bedragen tot een maximum van 7,50 per dag, gedurende ten hoogste 365 dagen per geval. Recht op her nieuwde opname voor rekening van het ziekenfonds zou men kunnen krij gen na een wachttijd van twee jaar. Verschillende fondsen overwegen een gedeelte van de resterende kosten voor rekening van het aanvullings fonds te nemen; gedacht wordt aan 25 pet. De verzekerde zal dan nog slechts een vierde van de verpleeg kosten zelf moeten betalen. De zieken fondsen verwachten dat hierdoor de deelneming in het aanvullingsfonds nog zal worden gestimuleerd. Tijdens het verblijf in het (erkende) verpleegtehuis behoudt de verzekerde recht op kosteloze geneeskundige en far maceutische hulp (huisarts, specialist en apotheker) evenals op andere verstrek- Als patiënten voor verpleegtehuizen worden aangemerkt: a Zij, die een bijzondere verpleging be hoeven en deze thuis met de hulp van huisgenoten en/of wijkverpleegster niet kunnen verkrijgen. Bijv. mensen, die in een ziekenhuis een operatie hebben on dergaan en reeds zover aan de beteren de hand zijn, dat zij de kostbare zieken- huisverpleging niet meer nodig hebben, maar toch thuis nog niet verpleegd kunnen worden, b Thuisliggenden, voor wie opneming in een verpleegtehuis een reactivering kan betekenen, dan wel een verzachting van hun lijden. Het ligt in de bedoeling bij de verzorging grote aandacht te schenken aan de behandeling met het doel de patiënt in zijn eigen huiselijk milieu terug te brengen. De kosten van deze nieuwe verstrek king worden voor het eerste jaar ge raamd op 20 miljoen gulden, t.w. 5 mil joen voor de verplicht verzekerden, 3 miljoen voor de vrijwillig verzekerden en 12 miljoen voor de bejaardenverzeker den. Deze lasten zouden voor wat de ver plichte verzekering betreft het eerste jaar bestreden kunnen worden uit 0.1 pet van de ziekenfondspremie, d.i. ruim 10 miljoen gulden, waarbij opgemerkt wordt, dat bij de huidige financiering van be jaardenverzekering slechts een derde deel ten laste van het Vereveningsfonds komt i.e., 1/3 x 12 miljoen 4 miljoen gulden. De premie voor de vrijwillige verzeke ring zal gemiddeld met 0.06 per beta lende moeten worden verhoogd. Voor de bejaardenverzekering zou dit een vrij be langrijke verhoging van 13 resp. 26 cent per week betekenen. Er werd druk en veel over de t^ee voorstellingen gepraat en vele toneel liefhebbers zagen ze beide. Bij Co- media had John Cobeau de hoofdrol, bij 't Amsterdamse Toneel Louis Saal- born en Ko van Dijk speelde daar de rol van de zoon Biff. Beide hoofdral- spelers zijn nu overleden en vanavond, in de televisie-opvoerinv van het stuk, verzorgd door de VARA, zal een derde bekende acteur de rol van de handels reiziger Willy Loman vertolken; Ri chard Flink. Een derde interpretatie voor Nederland dus. Wij zullen voorts Ida Wasserman zien als zijn vrouw Linda, en Coen Flink als Biff. Arthur Miller («hans getrouwd met de filmactrice Marilyn Monroe) heeft het grote succes van dit stuk mede te danken aan de markante wijze waarop hij ..een Amerikaans gezin" heeft uitgebeeld. Het is geen modern stuk naar huidige begrippen, al was het dat destijds wél*en vooral omdat het zulk een gecompliceerd decor- Op de televisie hebben we daarmee veel minder te maken; hier kan men de camera's uit verschillende hoeken en op verschillende plaatsen laten werken. Op het toneel echter moet in één opstelling een ganse woning, de bui tenentree en nog zo het een en an der worden aangegeven, iets dat in 1950 nog veel van een experiment had. Van deze moeilijkheden zullen we vanavond echter niet6 merken; die zijn in de loop van deze week al opgelost door de ontwerper Cor Hermeier en zijn staf NTS-technici. ONTHULLING Over de inhoud van het stuk kun nen we vrij kort zijn. Het is als het ware de onthulling van een mensen leven. Willy Loman, die vele jaren handelsreiziger van middelmatige kwaliteit is geweest, voelt maatschap pelijk de grond onder zich wankelen. Hij is over de 60 en de firma kan zijn diensten niet langer gebruiken. Loman, die geestelijk altijd op zijn tenen heeft gestaan en een hoge dunk had van zijn kennis en kunde, grijpt om deze ontgoocheling te ontkennen in de coulissen van zijn leven. In z(jn waan groeit h(j als een miskende, zweept b(j ook de beteke nis van zjjn gezin, van zijn zonen, hoog op. Ook ln zijn herinneringen trekt hy gebeurtenissen uit zijn le ven bulten de proporties en dan be reikt het spel een climax ln de grote uitbarsting van emoties, die heel de ze droomwereld tegen de tragische realiteit in scherven smijt. Verbijsterd komt hij fot de ontdek king dat hij niets bezit om groots op te zijn en dat zijn gezin, wanneer hij het brood niet meer verdient, ook niets overhoudt om op te bouwen. Dit brengt hem tot de conclusie dat alleen de levensverzekering die na zijn dood zal worden uitbetaald, nog iets voor zijn gezin betekenen. Dat hij dan vrijwillig die dood zoekt, sugge reert Miller ons als de enige waarlijk grote daad die deze kleine man in werkelijkheid heeft kunnen doen. Wij ontveinzen ons daarbij echter niet, dat de totale geestelijke leeg te mede dit tragische bestaan ken merkt. Deze tegen windmolens vechtende huisvader die een dwaze droomwereld opbouwt om de ont maskering van zijn leven en zijn begrippen te ontvluchten, mist de enige en waarachtige steun en daar om komt hij in feite niet tot een grote daad, maar tot een misdaad in de directe zin van het woord. BEKROOND Hoewel vele toeschouwers zowel zij die het toneelstuk reeds eerder zagen als zij die vanavond voor het eerst zullen kijken en luisteren, af wijzend zullen staan tegenover de cri teria van dit mensenleven en zuiks uit levensbeschouwelijke overtuiging, mogen wij toch zeker niet voorbijgaan aan de waarde van de tragedie op zichzelf. De milieuschildering (zeer Amerikaans uiteraard), de karakter- anavond Na het NTS-journaal zendt de VARA uit Begonnen wordt met actualitei ten, en om 8.30 is er een programma over de dierentuin, gemaakt in sa menwerking tussen NTS en BBC in Blijdorp te Rotterdam. Om 9 uur begint het toneelspel „De dood van een handelsreiziger" Van Arthur Mil ler, dat beslist niet geschikt is voor jonge ogen en oren. anavond Commentaar *t Viel niet mee rf^elevisie-avonden kunnen, ook al zijn -*■ zij met de beste bedoelingen opge zet, mor altijd van eerste kwaliteit zijn. Dat hebben we gisteren gemerkt bij het veelbelovend programma van de NCRV dat in zijn uitvoering op verscheidene punten tegenviel. Zo was de prestatie van het song/estivalliedje door Greetje Kauljcld maar een mager vertonmkje en de Londense telerecording uit het wassenbeelden museum technisch rond. uit slechtLet wel: technisch, wapt on der de beproefde leiding van de acteur en kostuumkundige Cruys Voorhergh kregen we nu tal van interessante kijk jes achter de schermen en wel op de ateliers, waar we een en ander opsta ken over het vervaardigen van de beel den. Vanzelfsprekend loefden we lang op het atelier waar de kostbare antieke kleding uit zeldzame stof wordt geko pieerd, hier was Cruys Voorbergh niet weg te slaan. En al kwam Godfried Bomans ons vertellen dat het maken van wassen heelden in feite peen „kunst" is toch waren we wel geïmponeerd door het minitieuze werk dat in deze ateliers wordt verricht. Werk, dat „een kunst op zichzelf" is. Het korte komische televisiespel Een man van gewicht, naar een bekend ver haal van H. G. Wells, was voornamelijk grappig om de handige montage, die „de man tegen het plafond" aardig suggereerde. Dat het hier ging om om gekeerde beelden, hebt u zeker wel be grepen. Het verhaal op zichzelf is de liet t. t Hans Tiemeyer tekening, de sterke dialogen, de reële spanningen die het geheel dragen. Daarvoor ook is „De dood van een handelsreiziger" tweemaal bekroond; met de beroemde Pulitizerprijs cn met de door critici verleende „Prijs der krietiek". Amerika heeft het toneelstuk ook als film uitgebracht. Nationaal programma op maandag 6 maart Hoewel op verzoek van II.M. de Koningin op de 6e maart haar koperen regeringsjubileum sober zal worden herdacht, zullen de gezamenlijke om roepverenigingen toch een nationaal radio-avondprogramma uitzenden. Dit programma, waarover nog geen bijzonderheden worden verstrekt, wordt uitgevoerd in het nieuwe RAI-gcbouw te Amsterdam. De NTS zal op 6 maart verschillende der Scheer kondei hun rollen ook niet zo veel van maken- In „attentie" gaf prof. De Jager inte ressante toelichting op beelden van de zonsverduistering en ten sloffe maakten we een avondwijding mee in het diaco- nessenhuis Brnnovo in Den Haag, nu eens geen dagsluiting, maar een prnstig begin van de nacht met degenen die straks aan het werk zouden gaan. Dit was wel het beste deel van de gehele uitzending. Programma voor morgen VRIJDAG 17 FEBRUARI 1961 Hilversum I, 102 m. 746 kc/s. VARA: 7.00 Nws 7 10 Gym 7.20 Gram 8 00 Nws 8.18 Gram 9.00 Gym v d vrouw 9.10 Gram 9.35 Watcrst 9.40 Schoolradio. VPRO: 10 00 Dit en het andere, lezing 10 05 Morgen wijding VARA: 10 20 V d vrouw j 1 00 V d kleuters 11.15 Pianorecital 11.46 Gram. AVRO :2.00 Hawaiian ens 12.20 Regerings. uitz: Uita v d landbouw 12.30 Land- en iuinbouwmetVd :233 Sport en prognose 12.50 Pianospel 13 00 Nws 13.30 Lichte mui Gevar mui. VARA 16 00 Orgelspel -6.30 V d zieken 17.00 V d Jeugd l".53 Act. 18.00 Nws 18.15 Vlaamse notities 18 20 Amus mui 13.50 De puntjes op de l. praat- Je 19.00 V d krind 19.10 Jazaanuz. VPRO: 1.9.30 Het platteland nu. gesprek 19.45 Hu manistisch Verbond 15 Jaar. lezing i960 VPRO-nws 20.00 Nws 20.05 Toneelkritieken 20.15 Sopraan cn plano 20.35 ReisimdruWken uit Israël 20.50 Nederlands-Vlaams cultu reel contact, lezing. VAiRA: 21 .Oo Gram 21.50 Wis is het?, quiz 22.15 Bultcnl week- overz 22.30 Nu*. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. gesprek VAiRA 23.00 soc nws in Esperanto 23.10 Muziek-revue 23 55 24.00 Nws. Hilversum II, 298 m. 10O7 kc/s. KRO: 7.00 Nws 7.13 Gram 7 30 V d Jeugd 7 40 7.46 Morgengebed en overweging tulnbouwmeded 12.33 Lichte mui 12.50 Act 13.00 Nws 13.15 Zonnewijzer 13.20 Dansmuz 13.4 15.0o Schoolradio 13.3' 18.5" BIJ ELK REUZENPAK Leni Delsen en René van Sladen zijn vanavond solisten in het NCRV- sterprogramma, waarin u verder de schoolquiz hoort waarin Goes en Dokkum tegen elkaar uitkomen en verdere avonturen in „Last". Dit alles tussen 8 en 9.30 uur. Om 10 uur begint een orgelconcert dat Dick van Wilgenbung geeft in de Grote kerk te Enschede. De cyclus „De muziek der volkeren" (11.25 uur) richt zioh vanavond op Indiaanse muziek uit Noord Amerika. Bij de AVRO concerteert om 8.05 uur het Omroeporkest onder leiding van Carl Caraguly. U hoort dan een balletsuite van Reger. de Hebreeuw se rhapsodie voor violoncel en or kest «solist Harald de Sterke) van Bloch en Passacaglia van Wellejus Om 9.10 kunt u luisteren naar een rede van prof. dr. G. Stuiveling over de taak van de overheid inzake de Ned. taal en daarna is er gezellige muziek, sportrubriek en nieuws. H A van Luyk 19.00 Nws 19.10 Act 19.25 Memojandum 19.30 Pol lezing 19.40 Verz progr v d sold 20.30 Avondcollege: radioleesen 21.00 Lichte mui 21.40 Jong - oud - ecuwig, lezlr* 21.55 Bariton en piano 22.25 Boekbcepr 22.30 Nw» 2240 Wereldnood vraagt wereldliefde, lezing 22 55 Lichte itvuz 23.55—24.00 Nw« Televlsleprogr. NTS: 20 00 WeeloJournaal en weeroverz KRO: 20.30 Poging tot ge sprek (III), éénachter 20.55 Progr over Parijs 21 25 Sportprogr 2140 De manne quin-opleiding. praatje 21 45 Avondcollege Nederlands 22 10 Epiloog. Vrijdag 17 februari 1961 van 18—20 ut Richard Strauss: ..Salome", drama ln bedrijf naar het gelijknamige gedicht 1 Oscar Wilde. Duitse vertaling van Hed- wig Laehmann. Plaats van handeling: een groot terras in het palels van Hero des. Tijd: Ten tijde van de regering van Herodes II Antipas. Per6onen. Hcrodea An tipas. tetrarch van Judca, Laszlo Szemere, tenor: Herodias, vrouw van Herodea, Ge- orgine von Milirvkovlc, mezzo-sopraan: Salome, dochter van Herodias. Walburga Wegrter. sopraan: Jochanaan, de profeet. Josef Metternich. bariton: Narraboth, een Jonge Syriër. Waldema Kmcntl, tenor; Een page van Herodias. Dagimar Hermann. a:t; Vijf Joden, August Jarecsh, tenor: Frle- drich Sperlbauer, tenor: Willam Wernlgk, tenor: Erlch Majkut, tenor: Dr. LJubomtr Pantscheff. bas: Twee Nazaremers, Oskar Czerwcnfca, bas: Walter Berry, bas: Twee soldaten, Adolf Vogel. bas. Harald Prögl- höf. bas: Een Cappadociër. Oskar Czer- weruka, bas: Een slaaf. Dorothea Fras,, toprnan; Weer.s Symphonic Orkest; Dirigent: Rudolf 5 ■ralt. 18 Maar zij kon hier niet lang blijven staan ge nieten. Een grote zwerm muggen had haar blanke huid ontdekt en ging direct tot de aanval over. Imber had zich al weer aangekleed toen Ella uit het water klauterde. Het meisje maakte het haar los, brak een paar takken af en sloeg daarmee naar de muggen. Zij vroeg, of Imber niet kon zwemmen. „Neen". „Maar Leer het dan toch! Vader zegt, dat de gene, die zich niet in het water weet te redden, een zelfmoordenaar is." „Wanneer heb jij het geleerd? „Ik weet het niet meer. Wie kan poedelen, kan ook leren zwemmen. Probeer het morgen maar eens. Ik zal tegen vader zeggen, dat wij elke dag een uur voor ons zelf willen hebben." Imber was niet zo enthousiast als Ella. Zij had het gevoel, dat zij niet voor koud water geboren was. Met Ella was het een ander geval. Mensen met koud bloed kunnen elke kou verdragen. Toen Imber en Ella van het meer terug kwamen, was Erland aan het eind van zijn krachten. Het gras was niet langer groen: het werd nu eens zwart en dan Weer rood. Zijn armen en benen be wogen zich even automatisch, als de stukken van een in tweeën gehakte wurm zich nog bewegen. Zij zouden juist beginnen een nieuwe vracht op te laden, toen hij plotseling ontdekte, dat zijn plaaggeest verdwenen was. Hij richtte zich op en zag, hoé de oude kolonist met het geweer in de aanslag naar het meer draafde. Het wapen had de hele dag tegen een boom gestaan. Het was niet het enige in de buurt. Ook de zoons hadden hun geweren bij de hand gehouden, want een kolonist verwijdert zich bijna nooit ongewapend, van zijn huis. Een man kon immers niet werkeloos toe zien ,dat de buit hem voorbij vloog! Er knalde een schot. Dat schot bracht weer leven in Erlands half afgestorven voeten: 't knal len van een buks had hem nooit onverschillig ge laten. Hij liep naar het strand; bijna was hij over in Gulbrandstal ■fr DOOR BERNHARD NORDH een bundeltje kleren gestruikeld. Van de oude was in geen velden of wegen een spoor te beken nen. Plotseling zag hij een houfd opduiken uit het water. Hij vroeg zich af, of de oude man zijn verstand verloren had. De kolonist stevende op een kleine zwarte vlek af, pakte iets beet en zwom terug naar de oever. Proestende klom hij uit het water, een vogel in de hand. Erland wist niet precies of het een zwarte zee-eend was of een waterkorhoen of nog iets an ders. Hij keek ook nauwelijks naar de vogel, hij kon zijn ogen niet afhouden van het behaarde lichaam van de grijsaard. Zijn schouders, zijn rug en borst, ja zelfs zijn armen en benen waren bedekt met dichte bossen haar. Hij leek meer op een pelsdier dan op een mens. Jonas Persson gooide de buitgemaakte vogel op de grond. Het scheen, dat hij niets merkte van de muggen, die om hem heen zwermden; zij hadden ook weinig kans tot zijn huid door te dringen Hij laadde zijn geweer opnieuw, alsof er niets aan de hand was geweest. Het sprak immers van zelf, dat men ook bij het zwaarste werk nog even lette op hetgeen er aan eetbaars door de lucht vloog. Pas toen hij het geladen had, wendde hij zich tot Erland. „In het water, jij. spoel het zweet er af. Wij houden er voor vandaag mee op." Erland sprong niet in het meer. Hij waste alleen zijn gezicht en handen zonder zich iets aan te trek ken van het gebrom van de oude kolonist. Er was toch nog altijd verschil tussen mens en dier; geen verstandig wezen stelde zich bloot aan het gevaar van longontsteking, als het niet absoluut onver mijdelijk was. Imber ging met Ella mee tot aan de omheining, waarbinnen de koeien in de zomer werden gemol ken. Vijf koeien. Bijna zoveel als op de hoeve van haar vader in Tuna. En zij hadden hier ook nog schapen en geiten. Even terzijde van de haag stond een klein harig paard; hoewel zij dat als volkomen overbodig beschouwde, vroeg zij niet waarvooi het werd gebruikt. Op Akkafjall hadden zij geen wagens en evenmin wegen en het kleine stukje grond konden zij toch ook wel met de koeien be werken- En als de eg een keer te zwaar werd vooi de koeien, dan kon Persson toch gemakkelijk zijn zoons er voor spannen. Die waren zo sterk als ossen. Imber molk. Het leek haar een eeuwigheid ge leden. dat zij een koe gemolken had en zij had het gevoel, dat alles wel weer in orde zou komen als zij op Berdenkal maar eerst een koe hadden. Vol gende zomer moesten zij er een zien te krijgen Een huisdier zou welkom gezelschap zijn, als Er land er op uit trok. De meisjes verlieten de melkweide met volle emmers en liepen langs de aardappelakkeren het korenveld. Vergeleken bij de akkers van de boe ren in het zuiden van het land, waren dit maai armzalige velden, maar Imber keek naar de ge wassen. alsof zij alle schatten der wereld aan schouwde. Wanneer zouden zij op hun stuk land zo'n oogst hebben? Arne en Olof stonden bij de muur van de stal hun zeisen te wetten. Arne veegde juist het water en slijpzand van het blad. toen de meisjes met de melk aankwamen. Hij zag hen even; het beeld van zijn zuster gleed als het ware langs zijn netvlies af, maar Imber zag hij werkelijk. Hij voelde iets vreemds in zijn aderen branden. „Zal ik je nog even helpen?" vroeg ze. (Wordt vervolgd) Iioge Autoriteit in ons land (Van onze parlementsredactie) TI/TOCHTEN er concrete plannen J-*-! bestaan voor de vestiging van een tweede staalbedrijf op Rozen burg, de Hoge Autoriteit van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal heeft ze in ieder geval nog niet ter kennisneming ontvangen. Wel is dit het geval geweest mei de jongste uitbreidingsplannen van het hoogovenbedrijf in IJmuiden. Dit werd meegedeeld op een persconfe rentie, die gisteren in het kader van het bezoek van de Hoge Autoriteit aan ons land in Den Haag werd ge houden. Op de kolen- en staalonderncmingcn in de EGKS-landen rust de plicht, hun plannen voor uitbreiding en nieuwe vestigingen aan de Hoge Autoriteit voor het inwinnen van advies over te leggen. De H.A. gaat dan na, of de ln de plan nen omschreven maatregelen overeen komen met de algemene doelstellingen van het gezagsorgaan. Hel aantal meldingen heeft de afgelo pen maanden een recordhoogte bereikt. De in 1960 ingediende plannen tot uit breiding en nieuwe vestigingen betreffen tezamen investeringen voor een bedrag van twee miljard dollar. Hiervan is 1.8 miljard dollar bestemd voor uitbreidin gen in de staalindustrie. Hot IJmuidense plan is thans nog bij de Hoge Autoriteit in studie. De Hoge Autoriteit zal in mei aan het Europees parlement een aanvullend ver slag over het onderzoek naar de schroot- fraude overleggen. Alleen in Italië is het onderzoek nog niet voltooid. De gevallen, waarin verdenking bestaat, z(jn doorge geven aan de nationale autoriteiten van de betrokken landen. Deze zullen de zaak verder moeten behandelen. Tijdens de besprekingen, die de Hoge Autoriteit gisteren gevoerd heeft met minister De Pous van Economische za ken en staatssecretaris Stijkel van Vei- keer en waterstaat, is met name gespro ken over de versnelde uitvoering van een gemeenschappelijk energiebeleid en de publikatieplicht van de vervoersta- rieven. Wat dit laatste betreft, op de aange sloten landen rust de plicht, hun ver- voerstarieven openbaar te maken. Ne derland en Italië hebben dit tot nu toe geweigerd. Door een uitspraak van het Europese Hof van Justitie kregen zij het gelijk aan hun zijde. De Hoge Autoriteit onderzoekt thans hoe zij op een andere wijze de beide staten ertoe kan brengen, tot publikatie over te gaan. Hierover is gisteren met de Nederlandse bewinds lieden nog geen overeenstemming be reikt. Wel heeft een vruchtbare gedach- tenwisseling plaats gehad, zo verklaarde de voorzitter van de Hoge Autoriteit, de Italiaan Piero Malvestiti. Vanmorgen heeft Koningin Juliana de leden van de Hoge Autoriteit ontvangen. Vanmiddag bood minister De Pous in het Vlaardingsc Dcltahotel een lunch aan. Aan deze maaltijd, die diende tot afslui ting van het driedaagse werkbezoek, werd ook aangezeten door vertegenwoor digers van de Nederlandse kolen- en staalindustrie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 7