ïlieuurc grifesrije (iournn t
Dood
van
sein tot
Loemoemba
bloedbad?
Commentaar
Stewardess bestuurde straaljager
NIEUWS in één oogopslag
D
BON
lEenheidswet
aangenomen
Venusraket kan vele
geheimen openbaren
Brand in Rotterdams
stadhuis en in iiaven
DINSDAG 14 FEBRUARI 1961
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 12100
CHRIST ELIJK-NA T ION AAL DAGBLAD
„Stantvastfcfi Is gbeblmn
tngn bert ia Icgljenspatt"
Zie pagina 6
De dood van Loemoemba en zijn medestanders Mpolo en Okito
heeft heftige reacties teweeggebracht zowel in het westelijke
als in het oostelijke kamp. De verwachting is gewettigd, dat
de toch al complete chaos in Kongo zal eindigen in een bloed
bad.
Tweemaal is Rotterdam gisteren opgeschrikt door branden. De
eerste brak uit op de zolder van het stadhuis aan de Cool-
singel, de tweede veroorzaakte miljoenenschade in dump-
bedrijven aan de Stadionweg.
De Cubaanse autoriteiten hebben de leiding overgenomen
van vier Philipsbedrijven op het eiland. In deze bedrijven
is een bedrag van 30 miljoen gulden geïnvesteerd. Deze Cu
baanse stap moet worden beschouwd als het begin van
naasting.
Morgenochtend zal men als er tenminste geen bewolking
isook in Nederland getuige kunnen zijn van een zons
verduistering. De maan zal dan, vanuit ons land gezien, de
zon voor negentig procent bedekken. In dit nummer meer
over het unieke verschijnsel.
Vandaag was het Valentijndag, dag der Vriendschap. Ter ge
legenheid daarvan zijn zestien Nederlanders, die zich hebben
onderscheiden door daden van waarachtige vriendschap, trouw
of toewijding, gehuldigd. Tot hen behoorde het echtpaar Rijser-
Boots uit Purmerend, dat acht kinderen uit een ouderloos
gezin liefderijk heeft opgenomen.
Schoenen
op
watermaat
HET IS misschien niet
zo eenvoudig maar
dat het kan heeft Eva
Bensaria bewezen: „Lo
pen op het water". Eva
en haar man Giorgio zijn
Italianen, werkzaam op
een Amerikaanse basis in
Ze zijn op de gedachte ge
komen om „schoenen op wa
termaat" te laten maken
men mag ze ook bootjes van
plastic noemen, die hen in
staat zouden stellen letter
lijk op het water te lopen.
De gedachte bleek goed te
zijn en ze hebben al verschil
lende demonstraties gegeven.
Belangstelling is er wel voor
het gezicht van Eva be
wijst echter dat het gemak
kelijker is zich voort te la
ten gondelen. Maar mis
schien zijn er evenwichtskun
stenaars die heft willen na
volgen!
Eva Bensaria is dus „een
evenwichtige doorzetster" en
ook nog een vrouw die durft
En nu deze wat merkwaar
dige gedachtensprong: zou
zij nu, als ze lezeres was van
onze krant, veel nieuwe
abonnees aanbrengen? Want
evenwichtigheid, doorzet
tingsvermogen, durf dat
zijn toch wel respectabele
eigenschappen! Eerlijk ge
zegd hebben we meer ver
trouwen in de „gewone"
huisvrouw. De vrouw die de
krant leest omdat ze „bij"
wil blijven, wil weten wat
er f« de wereld waarin man
en kinderen meer vertoeven
dan zijzelf omgaat. Die de
krant beschouwt als een huis
vriendin, niet alleen voor
haarzelf, maar ook voor
haar gezin. De vrouw die in
onze krant de sfeer terug
vindt die haar eigen huls
kenmerkt.
Nee. in Eva Bensaria heb
ben we op dit punt niet zo
veel vertrouwen. Liever ls
oais de vrouw die met warm
te over onze krant praat als
over „haar" krant. Zij zal
er niet veel moeite mee heb
ben anderen te overtuigen
dat ze iets r
als z
krant niet lezen. Zij zal
er niet veel moeite mee heb
ben de bon ingevuld te krij
gen.
(Voor die moeite sturen wl]
u toch „Tip Parade" toe.
Wetend dat u er blij mee
zult zijn!).
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing la).
Als bewUs van dankbaar
heid owerz(jda, ontvang lk
graag bet boek „Tip-Parade"
op onderstaand adres:
De Belgische Eenhetdswet ls door de
Senaat aanvaard en behoeft thans nog
de ondertekening door koning Bondewijn
en publlkatie in het Staatsblad on
wet te worden.
Het bezulnlglngsprogram dat voorziet
ln belastingverhoging en beknotting van
sociale diensten ls aanleiding geweest
van de jongste stakingsgolf in België.
Het wetsontwerp was reeds aangeno
men door het Huis van Afgevaardigden.
De Senaat aanvaardde het met 93 te
gen 63 stemmen bij zes onthoudingen.
De socialisten hebben zich er krach
tig tegen verzet De regering zal de Ko
ning vragen het parlement te ontbinden
nadat de Eenheidswet van kracht is
geworden en binnen veertig dagen nieu
we verkiezingen te houden.
Naar het ANP verneemt zijn de ambas
sadeurs van de Bondsrepubliek Duits
land, Frankrijk, Italië, België en Luxem
burg uitgenodigd hedenochtend ten de-
partemente met de minister van buiten
landse zaken mr. J. M. A. H. Luns van
gedachten te wisselen over de topcon
ferentie te Parijs.
Maandag ontving de minister reeds de
Britse ambassadeur, sir ndrew Noble, j
E DOOD van Loemoemba onder zeer verdachte omstandigheden heeft
in Kongo een gevaarlijke situatie doen ontstaan en in het buitenland
de positie van de tegen Loemoemba gerichte krachten ernstig verzwakt.
Gevreesd moet worden, dat het communistische blok, volledig gesteund
door vele Afrikaanse en Aziatische landen, op een of andere wijze tot het
offensief zal overgaan, waardoor de Verenigde Naties voor enorme moei
lijkheden geplaatst zullen worden en de burgeroorlog in Kongo in een
bloedbad van ongekende omvang kan ontaarden.
Vrijwel niemand hecht' geloof aan
de officiële Katangese verklaring
over de wijze, waarop Loemoemba
met Mpolo en Okito ter dood werden
gebracht Alles lijkt er inderdaad op
te wijzen, dat zij al vermoord waren,
toen bekend werd gemaakt dat zij
ontvlucht waren.
In ons blad van gisteren heeft men
overigens kunnen lezen, hoe men in Eli
sabeths tad al op de hoogte was van de
wijze, waarop de ontknoping van het
drama in elkaar zou zijn gezet
De officiële lezing van de moord op
Loemoemba komt hier op neer dat de
drie stoffelijke resten gisteren werden
gevonden in de buurt van de plaats,
waar enkele dagen geleden de auto, waar
mee de drie gevangenen gevlucht
den zijn, werd aangetroffen. De moord
zijn gepleegd door inwoners vai
dorp in het zuidwesten van Katanga,
die de regering in Elisabethstad v
delijk gezind zijn. De naam van
dorp (dat een grote beloning in geld
krijgt) zal niet bekend worden gemaakt,
omdat men niet wil, dat de inwoners er
MET EEN SNELHEID van rond de
vier kilometer per seconde
schiet het Russische ruimtestation
precies in de berekende baan in
de richting van de planeet Venus. Tot
nu toe hebbén zich geen onregelma
tigheden voorgedaan en Russische
geleerden nemen aan dat het ruimte
voertuig tussen 15 en 31 mei in de
omgeving van de planeet zal zijn
aangekomen.
Verwacht wordt, dat wanneer het
tuig inderdaad op zijn bestemming zal
zijn, opzienbarende gegevens zullen kun
nen worden verstrekt over Venus. Zelfs
de kortst mogelijke ontmoeting tussen het
station en de planeet zal meer inlichtin
gen over deze planeet verschaffen dan
de gehele geschiedenis van haar waarne
ming heeft opgeleverd, aldus de Sowjet-
geleerde prof. Mikhailof. Een van de
grootste geheimen, die deze planeet op
het ogenblik nog verborgen houdt, is of
er leven op bestaat Bovendien zullen
wellicht bijzonderheden kunnen worden
verstrekt omtrent de dichtheid van de
atmosfeer, de omvang der planeten, de
gevaren, die kosmische stralen voor ruim
tevaarders kunnen opleveren en de drei
ging van botsingen met meteorieten en
prof. Timakof, vice-president van de Rus
sische akademie, was zelfs van mening
dat het schot op de planeet misschien iets
zal onthullen over de oorsprong van het
CONTACTPROBLEEM
Een vraag ls of de radio-uitrusting aan
boord van het ruimtevoertuig de tiental
len miljoenen kilometers afstand tot de
aarde zal kunnen overbruggen, want dat
is hetgeen de Russen o.m. met de poref
willen aantonen. Het is niet bekend of
het station voor het doorgeven van deze
gegevens ook fotografische apparatuur
m boord heeft.
Wanneer het ruimtevoertuig Venus niet
>u raken zou het een baan om de zon
gaan beschrijven en de aarde op zijn weg
terug niet tegenkomen.
Volgens Westerse geleerden Is de lan
cering van het station een goede stap in
de richting van een sprong naar Mars.
Voorts kan zy een voorspel zUn van een
poging om misschien ln de komende
maand al een mens In de ruimte te bren
gen. Aan boord van het nu gelanceerde
ruimtevaartuig bevindt zich noch mens
noch dier, aldus professor Sedof, lid van
Zes gewonden bij
autobotsing
Gisteravond zijn zes carnavalvierders
uit Echt bij Lilbosch met een personen
auto in volle vaart op een autobus ge
reden. Het gezelschap bestond uit drie
dames en drie heren, die vanuit Echt
op weg waren naar de carnavalviering
den vervoerd
draaien. Alle zi
sonenauto zijn
Sittard overgebracht.
ge enpassagiers wer-
is bezig op de weg te
inzittenden van de per-
het ziekenhuis te
de Russische academie van wetenschap-
Tijdens het laatste radiografische con
tact met de Venusraket was de tempera
tuur aan boord 20 graden Celsius. Eens in
ie vyf dagen zal contact worden gemaakt
met het ruimtestation.
Zo zag, begin december, de we
reld voor bet laatst Patrice Loe
moemba en zijn volgelingen Mpo
lo (links) en Okito (midden), ge
boeid op de vrachtauto die hen
gevankelijk naar Katanga voerde,
naar het land van hun aarts
vijanden.
van aan wraakoefeningen blootgesteld
zullen worden. De drie lijken zijn dicht
bij de plaats, waar de moord
gepleegd, begraven, aldus de officiële
Niemand gelooft echter, dat het ln
werkelijkheid zo gegaan is. De Rus
sen gaven onbewimpeld de Belgen
de schuld en deden een nieuwe scher
pe aanval op secretaris-generaal
Hammarskjöld, die deze drievou
dige moord onder bescherming van
de blauwe vlag van de Verenigde
Naties zou hebben mogelijk gemaakt
President Kennedy verklaarde zeer
geschokt te zijn door het nieuws van
Loemoemba's dood. Men verwacht,
dat de jongste gebeurtenissen de
formulering van de nieuwe Ameri
kaanse Kongo-politiek zullen ver
haasten.
ONDERZOEK
Vrijwel iedere staatsman heeft zich
over de moord op Loemoemba uitgela
ten en er zijn afschuw over uitgesproken.
Premier Nehroe van India meende te
moeten aannemen, dat de moord gepleegd
werd door mensen met hoge functies.
Hij eiste een krachtige en doeltreffen
de actie ter bestraffing van de schul
digen. Joegoslavië verlangde dat de
Veiligheidsraad een spoedeisend en ener
giek onderzoek zal instellen. Hammar
skjöld heeft intussen maatregelen ge
nomen om tot dit onderzoek te komen.
Morgen komt de Veiligheidsraad weer
„Wat er gebeurt bewijst helaas dat in
Afrika en in landen met
komstige evolutie, het overgaan tot de
democratie een moordzaak blyft", zc
schrijft vandaag La libre Belgique (con
servatief en katholiek) in
taar op de dood van Loemoemba.
De Katangese autoriteiten bedekken
de omstandigheden van zijn dood met
een zeer dichte sluier, aldus het blad,
deze houding siert hen niet en zal in
ieder geval niets oplossen.
Intussen duren de gevechten ln Ka-
tanga vourt en staan de troepen var
Moboctoc en Gizenga (Oostprovincie) op
het punt, elkaar te lijf te gaan. De troe-
van de Verenigde Naties zfjn ln staat
alarm gebracht (Zie ook pag. vyf)
Gisteravond woedde er een brand op de zolder van het raadhuis aan
de Coolsingel te Rotterdam. Met groot materieel uitgerukt, wist de
brandweer te voorkomen dat de vlammen veel schade aanrichtten.
Duizenden Rotterdammers volgden de moedige verrichtingen van de
brandweermannen.
(Van een onzer verslaggevers)
^~\P BEIDE oevers van de Maas zijn
vele duizenden, elkaar verdrin
gende Rotterdammers maandagmid
dag en -avond getuige geweest van
bijzonder spectaculaire branden. In
het centrum van de Maasstad, de
Coolsingel, was het 's middags zwart
bet volk, toen brandweerlieden
in de dakgoten en op het schuine dak
het Rotterdamse stadhuis hals
brekende toeren maakten om de tel
kens op andere plaatsen tussen de
dakleien schietende vlammen te be
dwingen. Ongeveer anderhalf uur
later zagen duizenden toeschouwers
in het zuidelijk stadsdeel hoe in een
ongekend grote vuurzee, die de avond
lucht tot in de verre omtrek in een
rosse gloed zette, een ongeveer hon
derdvijftig meter lange en tachtlr
meter brede loods, waarin drie dump-
bedrijven cn een vatenhandel waren
gevestigd, tot de grond toe afbrandde
De laatste brand, de derde In de tijd
van nog geen twee jaar op het z
hectare grote terrein van de Emballage
fabrieken en Houthandel N.V. Emba aan
de Stadionweg. heeft voor vele miljoenen
guldens schade veroorzaakt.
Over de juiste oorzaak van beide bran
den is nog niets met zekerheid bekend.
Zeer vermoedelijk zijn de vlammen, die
een gedeelte van het stadhuis-dak boven
de prachtige Burgerzaal hebben vernield,
ontstaan door kortsluiting op de zolder-
Loodgieters, die daar in een vierkant,
houten hok hun werkplaats hadden, wa
ren om half vijf naar huis gegaan. Een
kwartier later ontdekten ambtenaren, dat
tussen de naden van dakleien slierten
grijze rook kringelden. Vijf minuten, na-
dat zij alarm hadden geslagen, stond de
hele zolder in lichterlaaie en sloegen
vlammen "ia de kurkdroge en stoffige
houten balken door het dak
GEEN STRALEN
Terwijl de menigte op straat boze op
merkingen aan het adres van de Rotter
damse brandweer maakte, omdat er nog
steeds geen stralen op het dak werden
gericht, was l et vuur od de zolder reed«
bedwongen. De vlammen, die het publiek
langs het dak zag lekken, waren niets
vergeleken bij die van de brand aan de
binnenzijde van het dak
Een groot gedeelte van het leistenen
dak boven de Burgerzaal zal moeten
worden vernieuwd. De ijzeren spanten,
die het zware dak steunen, hebben hoe
genaamd geen schade opgelopen. Ook
de waterschade valt bijzonder mee. De
vloer van de zolder is gemaakt van
stevig beton. Geen druppeltje van de
ongeveer tien centimeter hoge laag
water heeft de Burgerzaal bereikt- De
vrees daarvoor bestond wel. In
band hiermee werd het orgel met doe
ken afgedekt
De nablussingswerkzaamheden ln het
stadhuis waren nog volop aan de gang,
toen de brnndwecr groot alarm maakti
voor de Stadionweg. Een enorme steek
vlam had daar de grote, houten loods,
die de ïump-bedrijven N.V. Kraanbull.
de ijzer- en metaalgoederenhandel Feije-
noord en de N.V. Hilltrade en de vaten
handel Vagrn van de Emba hadden ge
huurd in de tijd van slechts enkele minu
ten van voor tot achter in brand gezet.
De Rotterdamse branweer, uitgerukt
met zeven wagens, stond voor een n-
mogelijke taak. Zij slaagde er wel in de
brand, waaruit 'kens tie- meter hoge,
paddestoelvormige vuurmassa's schoten,
tot de omvang van de loods te beperken.
De verzen„ende hitte maakte het onmo
gelijk de vlammenzee dicht te naderen.
Omstreeks acht uur anderhalf uur na
het uitbreken van de brand was het
grootste gevaar geweken. De nablussing
van de smeulende resten heeft nog de
gehele nacht geduurd.
T OEMOEMBA, die vreemde figuur, op-
gekomen uit het donkere Afrika, dat
ontwaakt, maar waarvan wij nog zo wei
nig weten, die grillige man, niet terug
deinzend voor wreedheden. Is zelf een
wrede dood gestorven.
Is zijn dood een „tirannenmoord" g*-
weest, als over welks toelaatbaarheid tal
van schrijvers, vooral ln de eerste tijd
van de hervorming, bewogen beschouwin
gen hebben geschreven? Wij behoeven
niet te vergeten, dat Loemoemba een man
is geweest van revolutionair geweld, wei
nig bereid om Iemand of Iets te ontzien.
Wanneer wij spraken van de tragiek,
dat jonge volken bij het ontwaken zo
vaak de juiste leiding blijken te missen
die zij in dit voor hen zo beslissende tijds
gewricht bij uitstek behoeven, van de
tragiek, dat onder deze omstandigheden
zich zo vaak van het bewind meester
maken diegenen van wier machtsuitoefe
ning weinig goeds en veel slechts te wach
ten is, dan dachten wij ook aan Loe
moemba.
Echter, wij mogen dan van de situatie
waarin hij is gedood weinig weten
zullen wij het ooit weten? dit staat wel
vast. dat hij is gedood als een weerloze
gevangene of als een vluchteling. Het
wedervaren van zulk een lot moet ons
tegen de borst stuiten. Zullen er ooit
rechtvaardigingsgronden voor zijn aan te
voeren?
Loemoemba heeft tijdens zijn leven een
grote, veelszins verderfelijke invloed uit
geoefend. De onafhankelijkheid van zijn
land betekende voor hem een breuk met
allen die hij vanwege het verleden wan
trouwde. In plaats daarvan zocht hij
steun waar deze beter niet gezocht kon
worden. Hij schiep een sfeer van onze
kerheid en onrust. Veelvuldig is getracht,
op deze man vat te krijgen, aangenomen
mag worden, dat dit ook in de bedoelin
gen van een Kennedy heeft gelegen. Zijn
gevangenschap deed zijn invloed waarlijk
niet teniet.
Zal met zijn dood zijn invloed zijn
weggenomen? Het is moeilijk te ver
wachten.
Kongo is een land waarin het gist. waar
in het slaken van de koloniale banden
minder het moment is geworden voor de
ontplooiing in vrijheid en zelfstandigheid
dan wei het sein waarop de stammen zich
tegen elkaar verheffen. Aan verdeeldheid
is Kongo ten prooi.
De dood van Loemoemba betekent de
onmogelijkheid van de kans, zijn onmis
kenbare invloed nog ooit in positieve
richting aan te wenden. Zijn dood bete
kent, integendeel, wellicht een verhevi
ging van de reeds bestaande onrust
Radio Nigeria heeft medegedeeld, dat de
laatste cijfers van de volksstemming in
Zuid Kameroen aantonen dat een meer
derheid van 63.000 personen voorstander
ls van eenmaking met de republiek Ka
meroen.
In Parijs is een korporaal aangehouden, die
bekend heeft op 25 januari in Algiers de
32-jarige Franse advocaat Pierre Popie te
hebben vermoord. Deze was als verdediger
van Mohammedaanse nationalisten opge
treden en was voorstander van een Alge
rijns Algerije.
In een greppel by Preston (Engeland) is
het lijk van een man gevonden, dat later
werd geïdentificeerd als dat van de 53-
jarige Britse atoomgeleerde Donald Ford
Phillips, die elf dagen geleden verdween.
TJET WEER in west-
blijft onder invloed
hogedrukgebied,
zich langzaam over de Alpen
oosten verplaatst. In het hogedrukgebied
is de bewolking in het algemeen verder
afgenomen. De begrenzing van het wol
kendek verplaatste zich reeds in de nacht
ook langzaam in noordelijke richting
over ons land cn vanmorgen was het
alleen in de noordelijke provincies nog
zwaar bewolkt.
De lucht in het hogedrukgebied laat
hoge maximum tejnperaturen toe. Gis
termiddag werden in Zuid-Frankrijk
temperaturen van 23 graden gemeten.
In de zone, waar boven Frankrijk. Italië zuidwest. Dezelfde of Iets lagere tempe
en Joegoslavië de totale zonsverduistering raturen.
zal optreden, zyn de weersomstandig
hfden algemeen gunstig. ZON EN MAAN
Slechts hier en daar komt wat hogere Zon op 7.56, onder 17.53; maan op 7.55,
bewolking voor en op enkele plaatsen onder 18.20.
ook ochtendmist. maar op de meeste
plaatsen kan op helder weer worden ge-
rekend. In ons land zijn de omstandig- HET WEER IN EUROPA
heden ongeveer hetzelfde, alleen is de
kans op lokale ochtendmist hier
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met opklaringen ln de
Zwakke totm atlge wind tussen zuid en
nacht cn ochtend ook plaatseiyk mist
Tendens: stationair
Stand gisteren: 762
Rapporten hedenmorgen zeven uur
toen haalde ze haar a- vaartschool en in mei hoopt
ftJIET zonder ontzag hebben Met die vlucht van een uur
gistermiddag enkele in een Lockheed T-33 straal- brevet voor zweefvliegtuigen, ze haar examen voor de bur-
grondstewardessen op Schip- machine van een Amerikaans Twee jaar later kreeg ze hel gerluchtvaart af te leggen.
enkele Jaren Daarna zal ze nog vele prak-
vet. Ze was tische vlieguren moeten ma-
maar zij heeft 17 jaar oud, toen ze voor het ken voor ze alle rechten be-
eerst in een motorvliegtuig zit om zelf als burgerlucht-
de lucht inging, een Piper vaart-pilote dienst te doen.
het be- Cub. Nauwelijks was ze 19 of F
hol elkaar de 21-jarige Astrid squadron op IJsland ging een b-brevet.
Kofoed-Hansenn uit IJs- van haar vurigste wensen in later het c-brevet. Ze
land aangewezen, die ste- vervulling, maar zij
wardess is bij de Icelandic nog andere aspiraties:
Alpines Loftieidir, maar die hoopt nog dit jaar haar brc
bovendien zelf ettelijke vlieg- vetten te krijgen
brevetten bezit. Deze onder- sturen
geregelde lijntoc- ze haalde haar a-brevet t
IwMnde jon|edIaIn]e' .oud?e ste,,ö» b'i een burgerlucht- gewone sehroef-vliegtuigen gangsters, de Amerikaanse
dochter van de IJslandse di- vaartmaatschappij. Of -
sindsdien doet ze in haar Jacqueline Cochran cn ur
recteur-generaal van de bur- echter ooit een grote maat- vrije tijd bijna niets anders Franse Jacqueline Aurioi. di<
ferment va art A Kofoed- schappij zal zijn, die haar als dan vliegen. Natuurlijk doel wereldnaam hebben gekre
gerluchtvaart
Ifanscnn, arriveerde met een
lijn vliegtuig van dc Loftiei
dir en genoot bijzondere be- me
langstelling, omdat zij tot de op
zeer weinige dames behoort, net'
die zelf een militair straal
vliegtuig hebben bestuurd
pilote zal aanstellen, betwij- ze dat ook als stewardess van gen door 't vliegen in straai-
felt ze. „Misschien lukt het de Loftieidir, maar dan houdt machines.
niet zelf de stuurknuppel
kleinere toestellen
binnenlandse lucht-
ït". vertelde ze.
Haar vliegcarrière begon
Intussen volgt ze een i
reeds, toen ze pas 13 jaar oud sus op d« Uslandss lucht- i^n»>-
Bij de Loftieidir is trou
wens nog een stewardess, die
elf vliegen kan: de cheffin
der stewardessen, Erna Hjai-
De Bilt
Twente
Zd -Limb
Helsinki
Pari).
Bordeau*
Grenoble
