Batswingers 2 versloeg Docos verrassend (7-3) if ES Ned. triomf: Van der Grift eerste in eindklassement O 0 O q O O O O O O O O O Wilskrachtig Rijnsb. B. won in Haarlem Ter Leede schoot beter dan Noord wijk: 4-1 EDUARD VERKADE vernieuwer van liet toneel De Zon gaat op NIEUWE LEIDSCHE COURANT 9 Schaak-vraag 59 Voortbordurend op het thema van onze vorige schaak-vraag, waarbij een kwaliteit werd geofferd om een ge wonnen eindspel te bereiken, presen teren wij U thans een partij-fragment OlafssonLopez, uit de interzonale wedstrijd die in Berg en Dal werd ge houden. De eerste zet van Olafsson, die met wit speelde, kan na deze inleiden de woorden geen moeilijkheden meer opleveren. Aan U de taak te vinden wat Olafssons tweede zet is, wat zwart De hele combinatie uitpluizen is vry- wel onmogelijk; men raadplege de op lossing in de volgende krant 1' I W AA &JLA -A Mi i r m&m m AÜA if Ai Wit: Kgl, Df4, Tel en Tfl, Ld3 en Ld6, Pg5, pi a2, c2, f2, g2 en h2. Zwart: Kg8, Db2, Ta8 en Te8, Le6 en Lg7, Pc6, pi a7, b7, f7, g6 en h7. Opgave: Wit speelt en krijgt beslis send voordeel. Dam-vraag 58 De stand in het „probleem van de drie Jannen" de heren Scheijen, Pennings en Wortman was deze: Zwart: 9, 10, 11, 22, 23, 27, 30, 31, 37. Wit: 15, 24, 26, 33, 35. 38, 39, 40, 42, 48. De oplossing luidt als volgt: 33—29, 23x32; 48—13, 37x39; 26x6, 30x19; 40—34, 39x30; 35x13, 9x18; 61, 1823 (gedwongen); 1x29, 27 32 (eveneens gedwongen); 2920, 32 37 (zwart kan hier ook 1014 spelen. Er volgt dan: 20x9, 4x13 en wit wint met^ 1510)20—9, 4x13; 15x4 en Schaatsenrijden in Hanmr De internationale schaatswedstrijden, die dit weekeinde te Hamar zijn gehouden, zijn een grote triomf geworden voor onze landgenoten Henk van der Grift en Rudi Liebrechts. Won Henk van der Grift zaterdag in de prachtige tijd van 41.3 sec. de 500 meter, de snelste tijd ooit op deze af stand in Noorwegen gemaakt, zondag zegevierde hij ook op de 1500 meter in 2 min. 11.7 sec., een nieuw persoonlijk- en ook een nieuw baanrecord. Zijn oude persoonlijke record stond op 2.13.-, het baanrecord met 2.15.5 sinds 1959 op naam van Haugli. Met zijn 8.11,8 op de 5000 meter, al even eens een persoonlijk record, waarmee hij op dit nummer de derde plaats bezette, handhaafde hij zich onbedreigd op de eerste plaats in de algemene rangschikking en werd hiermee een glorieus winnaar. 4 Schoeyen (Noorw) 43,1; 5 Lundstcn orw) 43 3: 6 Chris Meeuwisse (Ned) 43 5; s Jan Kroon (Ned) 43,6; 8 Naess (Noor. 2: 22 Arie Zee der Grift (Ned) 2117 Meeuwisse sterk Zonder weliswaar tot bijzondere pres taties te komen reed Meeuwisse. die In de ploeg voor de wereldkampioenschap pen te Gotenburg Lourens vervangt, op de diverse afstanden toch zo sterk, dat hem In de eindklassering de vijfde plaats ten deel viel. daarmee sterke Noren als Selersten. Maler en Aas achter zich la tende. Uitslagen 2 Gjestvang (Noc Bridge In een parenwedstryd krijgt u als Zuid de volgende kaarten: Sch. A 6 3, Ha. V, Ru. H B 7 5 2, KI. 10 8 7 2. Noord is gever, allen kwetsbaar en het bieden gaat: Noord 1 klaveren Oost 1 harten Zuid 2 ruiten West 2 harten Noord 4 klaveren (geeft sterke klaver- kaart aan, plus overwaarde) Oost 4 harten Zuid? Jack Diamond. Invul-puzsel 2 A 3 4 6 7 8 10 11 12 13 Vul horizontaal in: 1. maand van het jaar; 2. zilt vocht; 3. adellijke ti tel; 4. stengel; 5. het uitspansel; 6. korter; 7. tor; 8. vervoermiddel; 9. kip met kuikens: 10. bende; 11. gebak; 12. jongen; 13. livreiknecht. Bij juiste oplossing leest men op de rirkeltjes drie namen van vogels. OPLOSSING VORIGE PUZZEL. 1. b, 2. bijl, 3. nader, 4. trein, 5. aan vang, 6. polis, 7 grein, 8. bes, 8. t De zegswijze luidt: Bij de vleet. Regeringsjubileum voor radio en t.v. Maandagavond 6 maart zullen de Ne derlandse radio-omroepverenigingen ter gelegenheid van het 12%-jarig regerings jubileum van Koningin Juliana gezamen lijk een nationaal programma uitzenden dat wordt uitgevoerd in het nieuwe RAI- gebouw te Amsterdam. Ook dt Neder landse Televisie Stichting zal die dag in haar programma ruime aandacht wij den aan het regeringsjubileum. Semper Altius geklopt S V OW -aanvallen gevaarlijker Semper Alüns—SVOW was een slechte wedstrijd, waarin geen der partijen een noemenswaardig overwicht had, doch die niettemin verdiend door SVOW Is gewonnen. De aanvallen van de gasten waren gevaarlijker dan die thuisclub, betgeen beslissend zege ls geweest. Semper Altius trad met drie invallers aan en stratte uitermate zwak. Na goed 20 min. had SVOW dan ook reeds 0—2 voorsprong kunnen nemen. Daai wist de thuisclub zich enigszins te her stellen, doch tot flitsende aanvallen is het n-iet gekomen Dit kan trouwens ook niet van SVOW worden gezegd, al bleef het voor het Semper Altius-doel nog steeds gevaarlijker. Weliswaar ver schenen de gastheren ook geregeld voor het doel van hun tegenpartij, doch prak tisch ieder schot mislukte, zodat de SVOW-defensie de toestand meester bleef. Ook na rust werd het een gelijkop- gaande strijd met een gevaarlijker SVOW-voorhoede. Twee doelpunten van de gasten moesten wegens buitenspel worden afgekeurd, terwijl een schot van Engels van Semper Altius prachtig door de SVOW-doelman werd gekeerd De Jong van Semper Altius miste nog een goede kans. zodat het bij twee doelpunten van SVOW bleef. De beide doelpunten van SVOW wer den gescoord door linksbuiten v. d. Meer en midvoor Van Steensel. CS VDII-ARCII werd 1-1 Het tweede elftal van ARC kwam ln Delft uit tegen de reserves van CSVI) Het is een aardige spannende strijd ge worden, met, evenals by de eerste elf tallen, weinig schotvaardige voorhoe den. De Alphenaren hadden eerst de harde wind tegen, maar waren weinig minder dan de gastheren. Beide partijen slaagden er niet in voor de rust te sco- In de tweede helft was het al ARC wat de blok sloeg en alle voorwaartsen zijn wel minstens éénmaal oog in oog met de Delftse doelman gekomen. Al leen Wittebol zag kans hem te passeren Maar een van de sporadische uitvallen leverde ook de gastheren een doelpun' op, zodat ze wel wat méér kregen dan gezien de krachtsverhouding in het veld, verdiend was. nieuw persoonlijk- lijdon 27 5. 1 01, >5 5 (Fr) 2.15.4; '3 Liebrechts (Ned) (Noorw) beiden 220.5. 3000 meter: 1 Liebrechts (Ned) 4 40 9 (tus. scntljd 59. 1 36, 2.13, 2 50. 3 27. 4.04);'2 Van der Grift (Ned) 4 41 9 (58. 1 35, 2-12. 2 49. 3,27, 405); 3 Kouprianoff (Fr) 4 45 9; (57. 1 35, 2-13. 2,51. 3 30. 408); 4 Maler (Noorw.) 4 48-1: 5 Slott (Zwed) 4-4S-4; 6 Seiervten (It) 4.51.4; 8 Meeu- 8.15: 6 Selersten (Noorw) 8 20.1; 7 Chris Meeuwisse (Ned) 8 20 8; 8 Sogge (Noorw) 22 3; 9 Gios (It) 8 22 5: 10 Zee (N'ed) 8 22 6; wisse (Ned) 188 930 pt; 6 Seii 189.343 pt; 7 Fred A Maier (Noorw) 189 430 pt; 8 Lundsten (Noorw) 190-013 pt; 9 Glos (It) 190 050 pt; 10 Aas (Noorw) 190.070 pt- E.D.O.-combinatie moest vier treffers toestaan Rijnsburgse Boys heeft in de vriendschappelijke wedstrijd tegen een EDO-combinatie kennelijk eens willen tonen dat het tot een redelijke pres tatie in staat is. En waar het willen aanwezig was, bleek het kunnen niet te onbreken. Want hoewel de EDO-combinatie beslist geen sterrenploeg was, betoonde de Haarlemse ploeg rich althans voor de rust een tegen stander die bij vlagen knap spel leverde, met soms verrassende combina ties en vloeiende aanvallen. Na halftime vergrootten de Rijns burgers echter reeds na enkele minu ten een reeds in de eerste helft be reikte voorsprong tot 02 en dat be tekende voor de thuisclu bblijkbaai een zodanige morele knauw, dat ze ei daarna niet meer aan te pas kwam Dat de geelzwarten daarna nog een tweetal goals scoorden was slechts een vage afspiegeling van een groot overwicht dat de gastheren slechts zelden konden doorbreken. De Rijnsburgers beproefden in deze wedstrijd een nieuwe midvoor en wel Kracht van het vliegkamp Valkenburg. Hij was bepaald geen krachtfiguur, eer der een beproeving dan een openbaring In de ereklasse viel er ditmaal maar weinig te be leven. De situatie aan de staart ls praktisch beslist en voor de titel gaat de stryd alleen nog tussen AMVJ Nedlloyd. AMVJ liep iets verder uit door een gemakke lijke 73 zege op Treffers en het feit, dat WlboNedlloyd werd uitgesteld tot 22 februari. De Arn hemmers boden uitstekend tegenstand tegen Onnes c.s. en wisten door Heems kerk en v. Slooten drie partijen te win- i. Heemskerk klopte Colthof en Goud smit, welke laatste ook van v. Slooten verloor. AMVJ's tweede team deed het nog beter, want het stuurde PSV met een 91 nederlaag naar de lichtstad terug. Alleen het dubbel behoedde PSV voor de smadelijke 100 nederlaag. Batswin gers rukte iets verder naar boven via gemakkelijke 91 zege op Maasstad, dat zich blijkbaar helemaal veilig voelt alleen Elan zal degraderen. Bouwens Hoefnagel bleven ongeslagen alleen Goedbloed verloor eenmaal van De Mei) zy het dan. dat de partij pas in de 3e game werd beslist met 23—21 Scylla klopte Elan met 82. Alleen Verkerk Kesselring en Kusters zijn deren erkennen. AMVJ 2—PSV 9—1; Batwingers— Maasstad 91; ScyllaElan 8—2; Tref fers—AMVJ 1 3—7. Hoofdklasse B: Het meest verrassende resultaat boekte Batswingers 2, dat voor 73 zege op een volledig Docos zorgde. V. Veen en Klein wonnen drie maal. zelfs van de geduchte Bakker Meijer kwam alleen tegen Steenbergen tot winst. De kansen voor Docos zijn nu wel definitief verkeken en dat geldt voor Treffers, dat tegen DTTC opgewassen en met 73 ver loor. UBTV 2 zorgde eveneens voor een verrassing door met 82 van AVGA te Vriendschappelijke wedstrijd Neen, door Noordwijkse ogen bekeken is de vriendschappelijke wedstrijd Ter LeedeNoordwijk geen succes geweest. De badplaatsbewoners kwa men er namelijk, wat het doelpunten maken betreft, vrijwel niet aan te pas. In het veld werden nog wel eens enkele aardige dingen gedaan, maar ook daar waren de tweedeklassers duidelijk in de meerderheid. Dit kwam echter vooral tot uitdrukking in de doelpunten. Op hun slofjes scoorden de Sassenheimers er vier, waartegenover de roodbroeken er slechts één konden stellen en dat nog dank zij de welwillende hulp van een der Ter Leede-ach terspelers. Batswingers 2Docos 73; Smash 2 Povac 1—9; DTTC—Treffers 7—3; AVGA —UBTV 2 2—8. De stand ls hier; DTTC Docos Treffers Batsw. 2 Nedll. 2 14—26 14—22 13—20 14—20 14—12 13—11 Olymp. 13—11 UBTV 2 14-8 Smash 2 AVGA Spreng. UC 125 14— 7 Overgangsklasse G: Scylla 2 heeft zijn eerst zo goede titelkansen verspeeld. rake nederlaag van vo rige week werd nu opnieuw ver loren en wel met 64 van AMVJ 3. Het lijdt geen twijfel dat TYBB, dat door gaat met winnen, nu kampioen zal wor den. AMVJ 3Scylla 2 64; Smash 3 TYBB 37; MaccabiNedlloyd 3 46. Overgangsklasse I. Nog even en DDC 2 is kampioen. Tegen USV 1 werd een 8—2 zege behaald. Alleen Ten Brink was zo ongelukkig om tweemaal te verliezen. Salamanders klopte Dordrecht met 63. won driemaal. Bevelander tweemaal invaller v. d. Vegt kwam eenmaal tot winst. Twee spelers van Sportief, De Best Van Spall wonnen samen van Favo riet met 64. USV 2 kwam tot het eerste door 55 te spelen tegen Natio nale, doch van de laatste plaats komen de Rotterdammers toch niet meer af. DDC 2—USV 1 8—2; Salamanders- Dordrecht 63; USV 2Nationale 55; SportlefFavoriet 64. Overgangsklasse K. De situatie voor Wibo 3 werd er slechter op door de ne- lerlaag tegen Excelsior met 82 Alleen Rapati en Ursula Artz wonnen ieder een partij. Salamanders 2 en Maasstad 2. twee kandidaten voor de laatste plaats, deelden de punten. Versluis en Gerth wonnen ieder tweemaal voor Salaman ders; Collee deed er het vijfde punt bij. Er heeft zich echter een nieuwe kandi daat voor de rode lantaarn aangemeld en wel v. Hessen, dat met 81 van CTH verloor. CTH—v. Hessen 8—1; Excelsior—Wlbo 3 8—2; Twenty-one-up 2—Treffers 5 64; Salamanders 2Maasstad 2 55. Overgangsklasse L. Na de 91 zege van NOAD zal DDC 3 wel op de tweede plaats eindigen, want Twenty-on dat met 82 van Eendracht won. is onbe reikbaar. Milksteamers—VOZ 6—4; Germinal- Sorry 100. flinke i meerderheid, het resultaat 1 eens1 omeekeerd riool nnnt^n imn De vrij sterke wind was handicap, zodat het leder nogal eens'omgekeerd: doelpunten „verkeerde voeten terechtkwam, as natuurlijk een omstandigheid, beide partijen het hoofd moes ten bieden. Het gebukte de thuisclub echter beter zich aan te passen dan de gasten, die het werkelijk was aan te en vrij lange rustperiode in de benen hadden. In het eerste oalf uur kwamen er geen doelpunten omdat beide voorhoe den enkele kansen om zeep brachten. Toch was het duidelijk dat Ter Leede de beste papieren nad Van Nierop kreeg in het Noordwijkse doel meer te doen dan Van Breda aan de andere kant. Toen de wedstrijd ongeveer een hall ur oud was, kreeg Molema het op zjjn heupen. Hy passeerde drie verdedigers dt een moeilijke hoek wist hij met hard schot zyn club de leiding geven. Even later dook de andere Ter Leede-buitenspeler C. Moolenaar in het Noordwijkse doelgebied op. Heel han dig wipte hü de bal juist over de gry. pende handen van de Noordwük-kee- per heen en het was 20. Van de Noordwykse aanvallen kwam niets terecht, omdat men by het afwer ken hopeloos faalde. De enige Noord- wüker die ln de eerste helft tot een bevredigende prestatie kwam was Jaap Barnhoorn. Hy onderbrak zeer verdien steiyk een aantal aanvallen en zette ook diverse malen zyn voorhoede aan het Kwestie van broers In de tweede helft was het van het zelfde laken een pak Al waren de gas- n het veld soms minuten lang in de en de derde broer uit de Ter Leede voorhoede, M Moolenaar nam de vier de goal voor zyn rekening. Toen geloofden de Sassenheimers net wel en gingen over op show-voet bal, overtuigd als zij waren dat deze tegenstander momenteel ongevaarlijk was Dit standpun- is evenwel altijd fout, wat ook nu vper bleek. De ge broeders Maryt waren wel niet in hun competitie-vorm. maar betekenen toch altijd een gevaar voor elke defensie. Zij sneden door de Ter Leede-verde- diging en een voorzet bereikte Dick Passchier, die meens hard inschoot. Misschien had \7an Breda de bal nog' kunnen bemachtigen, maar toen één van zyn medeverdedigers het leder van richting veranderde was hij een ge- Maar het is natuurlijk mogelijk dat hy nog wat moet acclimatiseren. Toch zien we liever H. v. d. Mey maar weer op de mid voorplaats. Zaterdag speelde hij als rechtsbinnen een gave partij, waarbij hy zyn anders te flegmatieke houding had laten varen. Gedurende de eerste vyftien minuten hadden de geelzwarten veelal het ini tiatief. Linksbinnen C. Heemskerk trachtte dit uit te drukken met een twee tal goede schoten, die echter beide od een haar na naast goalie Van der Berg's heiligdom rolden. De roodzwarte mid voor Schildwacht scheen in de 17e mi nuut meer succes te hebben. Hij brak fraai door, doch zyn harde schot landde tegen de lat. Kort voor het theedrinken (Juist toen achter ons een Rynsburgs Jochie spelen- derwys een val van enkele meters vanaf de tribune maakte) rondde linksbuiten an Zuylen een gevaariyke Ryns- burgse aanval af met een effectvolle sehulver waar goalie Van den Berg fi naal overheen dook (01). Fout van doelman Enkele minuten na de hervatting be oordeelde keeper Van der Berg. die vo rig seizoen nog in EDO 1 speelde, eer verre voorzet van rechtsbuiten Van der Kamp verkeerd. Midvoor Kracht had toen maar voor het inschieten en dat deed hij ook (02). EDO raakte daardoor wat uit balans, terwijl dit onverwacht succesje de geel zwarten aanspoorde tot een grotere in spanning. De Haarlemmers hadden van af dat moment dan ook niets meer in te brengen en werden volkomen over speeld. Linksbuiten T. van Zuylen scoor de de derde treffer, toen H. v. d. Mej fel inschoot en de via de vuisten van de Haarlemse goalie weer in het veld sprin gende bal voor de voeten van de blonde linksbuiten kwam (03). Loon naar voerhen Kort voor het laatste fluitsignaal brak de bij ontstentenis van Bleiohrodt als linkshalf optredende G. v. d. Kwaak he al op zyn eentje door en scoorde een hard diagonaal schot het mooi ste doelpunt van de wedstryd (04) Het betekende voor de jonge Leide- lar de bekroning van een goede partij Scheidsrechter Broekhulzen uit Haar lem viel byzonder weinig op. En dat achten we nog altijd het beste compli ment dat we een arbiter kannen maken. Conferentie over associatie van Cn*?eland in EEG Van welingelichte zyde In Londen wordt vernomen dat op 27 en 28 februari In de Britse hoofdstad tassen Frankryk Engeland overleg zal worden gepleegd sr de mogelijkheden van associatie van Groot-Britannlë met de zes landen van B Europese Economische Gemeenschap. Hiertoe zou tijdens de besprekingen tus- !n premier Macmillan en president De Gaulle twee weken geleden zyn besloten. Het overleg, zo zegt men in Londen, zal technische en inleidende aard zyn en volgen op eerdere Duits-Britse en Ita liaans-Britse besprekingen over hetzelfde onderwerp. Monsterzege van Quick Boys 2 Res. 2; Zwaluwen 2—Gr. Llndt 2 3—0; O 2—ARC 2 1—1; NSW 2—SSS 2 Zwart Wit 2—RWH t 0—3; yk 2—Q. Boys 2 2—7. Boys 2 11 9 1 1 19 35—14 2 11 6 2 3 14 35—24 - D 2 11 4 4 3 12 28—23 .rart Wit 2 11 5 1 5 11 28—27 NSW 2 10 5 1 4 11 23—25 ARC 2 10 3 4 3 10 17—17 Zwaluwen 2 11 3 3 5 9 26—24 SSS 2 10 3 2 5 8 22—25 Gr. Lindt 2 10 3 2 5 8 19—26 Noordwyk 2 13 3 0 10 6 24—48 Res. 3A: Rijnsb. Boys 2Ter Leede 2 5—3; Die Haghe 2— RCL 2 0—2; Noord wyk 8—RAS 2 2—1; SHS 2—JAC 2 5—0. Ter Leede 2 SHS 2 RCL 2 Noordwyk 3 Rijnsb. Boys 3 Katwijk 2 Die Haghe 2 JAC 2 RAS 2 Excelsior M. 2 Rij nsb. Boys 2 HBSS 2 's-Grav. SV 2 Monster 2 Ornas 2 S. Altius 2 Die Haghc 3 Res. C: Capelle 2 11 9 1 1 19 53—29 13 8 1 4 17 37—29 11 7 1 3 15 27—18 12 5 2 5 12 40—33 12 5 1 6 11 29—35 11 4 2 5 10 27—25 12 3 3 6 9 27—31 12 3 1 8 7 30—46 10 2 0 8 4 14—38 Res. 3BDie Haghe 3—HBSS 2 3-6; Excelsior M 2R. Boys 2 1—0; Ornas 2 GSV 2 2—4. 10 9 0 1 18 65— 9 9 8 0 1 16 45—11 9 6 0 3 12 32—25 10 5 0 5 10 27—29 10 5 0 5 10 23—30 10 3 0 7 6 19—37 6 1 0 5 2 13—34 10 0 0 10 0 11—61 WGZ 2 0-1; SpU- kenisse 2Excelsior P. 2 20. Hazerswoudse Boys blijft op de goede weg Door een betere schotvaardigheid en door de medewerking van Vrouwe For- tuna, is het elftal van Hazerswoudse Boys er :aterdagmiddag in geslaagd VVSB een nogal zware nederlaag toe te Al spoedig na de aftrap was een mis verstand in de WSB-achterhoede de ooi* zaak van het eerste Hazerswoudse doel punt. Pos ha weinig anders te doen, dan de bal een eigenlijk nog overbodig tikje toe te geven. 01. VVSB was over het algemeen in de eerste helft, mede door het windvoordeel, sterk aanvallend, maar de voorhoede sloot niet en schoot weinig. Doelman Van Oeveren van Hazerswoude maakte wel een goede, maar in de eerste helft zeker geen volledig klemvaste indruk De VVSB-midvoor Kales en zyn schutters hadden blijkbaar te lang zonder voetbal schoenen gelopen. Eerst later ging men schieten, doch de VVSB'ers hadden weinig geluk. Een hard schot van verre afstand van Kales stuitte tegen de lat en even later viel een schot van gelijk kaliber van Knotter eenzelfde lot ten deel Hazerswoudse Boys deed het in de tweede helft beter. Van der Maas scoorde kort na elkaar tweemaal in vrije positie zeer beheerst en het resultaat van een strafschop maakte de achter stand eigenlyk wat te zwaar. WSB slaagde er ondanks hard werken niet in zelfs maar een tegendoelpunt te maken. TAFELTENNIS Tnterlamlnrosramma De Nederlandse kampioen Bert Onnes alsmede Frans Srhoofs staal een drukke wachten. Op 23 februari komen rn met Jan Hogendoorn In Utrecht uit tegen Oostenrijk In een Interland wedstrijd. waarvoor fftm Schonemeyer •serve ls. Op 18 maart treedt dezelfde ploeg ln Uster (Zurich) aan tegen Zwitserland. Voor deze ontmoeting ls nog geen reser- e aangewezen. Vender zijn Bent Own*» en Frens Schools gekozen voor de open Franse kampioenschappen, die op 25, 26 en 27 Rijssel worden gehouden en internationale tafeltenmiskam- pioenschappen van Duitsland, op 26 en 27 februari in Berlijn. In de open Franse kampioenschappen komen verder uit de Amsterdamse da- Tineke de Jong en Cynthia Weck- Te laat Nog i en rechtte Noordwyk de rug. gen om te proberen de nederlaag wa draaglyker tc maxen, maar toen was het te laat. De laatste Kans vervloog toen Kees Marijt, alleen voor de Ter Leede goalie gekomen, hopeloos naast schoot. In de tweede nelft moest rechtsback Van der WieJ van Noordwyk zich we gens een blessure laten vervangen door Van Beelen. Deze vierde elftal-speler deed zeer zeker zyn best, dodh kon (uiteraard) geen eunde aan de misère maken. In memoriaal 15 „Heet water, Johan kookte het en hij gaf het zijn vrouw en kinderen. Die hadden geen kracht meer om nog uit bed te komen. Op een dag waren ook Johans krachten uitgeput. Toen hij hout ging halen, viel hij een paar keer neer en hij was nauwelijks meer in staait de deur achter zich dicht te trekken. Hij begon in te zien, dat het eind nabij was en ging ook liggen, om te sterven. De volgende dag kwam mijn vader hier. Het was koud in de hut en vader dacht, dat hij alleen maar doden had gevonden. Maar er zat nog leven in hen. Vader maakte vuur en kookte een stuk ren diervlees, dat hij had meegebracht." De kolonist zweeg. Imber hield de adem in. „En verder!" drong zij aan. „Vader slaagde er in hen allemaal weer enigs- ns tot leven te brengen De volgende dag ging ik met hem mee. Wij hadden een zak meel en vlees bij ons. De jongste bracht ik naar de stal, het lijkje woog bijna niets. De anderen kwamen er bovenop, maar de koe was geslacht en daarom trok Johan met al de zijnen weg, zodra het voor jaar was aangebroken en de dagen langer werden, - de sneeuw nog hard was Onderweg moet nog cén van hun kinderen zijn gestorven." Erland durfde niet nog eens tegen de man van Akkafjall te zeggen, dat hij loog. Wat had het trouwens voor zin ruzie te maken over dingen, die hem eigenlijk niets aangingen. Hij was geen verhongerde Johan en zij hadden geen vijf uitge hongerde kinderen. Zo'n stel kinderen nekte een kolonist natuurlijk. „Een kolonist moet geen kinderen willen", zei hij. „Dan hoeft hij niet te verhongeren." De vreemde glimlachte heel even. „Als de wolvin ophoudt jongen te werpen, iterven de wolven uit." „Dat is wat anders." „Helemaal niet; je zult er je wel voor hoeden je hier als kolonist te vestigen zonder kinderen." Erland maakte tegenwerpingen. Had een mens in Gulbrandstal DOOR BERNHARD NORDH soms een kamer vol kinderen nodig om op jacht te kunnen gaan? Om de grond t« bewerken en om een zootje armzalige vis bijeen te schrapen, daarvoor misschien wel, maar voor de jacht?! Een stuk vlees, dat voor twee voldoende was, was niet voldoende voor tien monden. De honger kwam met de kinderen, daar kon niemand iets tegen in brengen. Imber slaagde erin een eind te maken aan de woordenwisseling. Kinderen dat was een netelig onderwerp; zij wist niet, wie gelijk had. Zij was geneigd de kolonist gelijk te geven, maar mocht een mens kinderen hebben, als hij ze niet kon voeden? Er brandde een vraag op haar lippen, maar zij durfde hem niet uit spreken. In plaats daarvan vroeg zij, of de kolo nist een strenge of een zachte winter verwachtte. De gast antwoordde, dat alle voortekenen we zen op een goed jaar. In de bergen krioelde het van de lemmingen en lemmingen verschaften vele dieren voedsel. De vossen hadden dit jaar meer jongen dan anders en de buizerds hadden zes of zeven eieren gelegd. Er waren heel wat jaren, dat men één of hoogstens twee eieren in een nest vond. Op Akkafjall stonden de aard appelen en het graan er goed voor; regen en warmte hadden ervoor gezorgd dat het gras vol en vet was. Op het ogenblik hadden zij de han den vol aan de hooioogst Men moest nu eenmaal in goede jaren de schuren tot de nok toe vullen om gewapend te zijn, als de nood aan de man kwam. „Hebben jullie op Akkafjall veel koeien? „Vijf". Erland snoof verachtelijk. Vijf koeien.... sta pel! Alsof zij dan tijd zouden hebben om een beetje uit wandelen te gaan! De kolonist lachte grimmig: „Vader zegt al tijd; Zondagswerk. duivelswerk." Imber schrok op. „Is het vandaag zondag?" riep zij onthutst. De vreemdeling knikte bevestigend. Zij kreeg kleur tot achter haar oren. Zo'n zwartè heiden moest haar komen vertellen, dat het rustdag was' Voortaan zou zij een kalender bijhouden. „Wij hebben alle begrip van tijd verloren", mompelde zij. „Ik wist niet, dat het vandaag zondag was." Erland had de grootste moeite zijn kalmte te bewaren. Koeien en zondagenkonden zij dan nergens anders over praten? Hij vroeg, hoe ver de dichtstbijzijnde markt aan de Noorse kant van de grens verwijderd was. Zij moesten nog van allerlei inslaan voor de winter. Zestig kilometer. De tocht ging door de ber gen. de weg was niet gemakkelijk te vinden. Aan de andere kant van de grens was een bergstroom. Die was gevaarlijk, als men niet precies wist, waar men hem moest oversteken De kolonist vond het goed om de tocht gezamenlijk te maken. Op Ak kafjall waren zij van plan nog voor het begin van de herfstregens en de donkere nachten de grens over te gaan. Zij gingen naar buiten, waar de zon scheen. De vreemdeling vroeg, of zij het welige gras, dat de helling bedekte niet moesten ..Neen, wij hebben geen vee." De kolonist mompelde iets, dat Erland niet ver stond. Toen wendde hij zich naar Imber. „Heb je inmaakpotten?" „Neen, wij konden niets meenemen." (Wordt vervolgd' Nu „the grand old man" van het Nederlandse toneel, Eduard Rutger Verkade, op 82-jarige leeftijd is overleden in zijn huis te Breukelen. waar hij zich sinds jaren had terug getrokken om er met toewijding bloemen te kweken, zoals hij het vroeqer acteurs deed, is het gordijn qevallen van een even belangrijke als bewogen periode van ons toneel leven. Toen de jonge Verkado op 17-jarige leeftyd in Londen verbleef om voor de handel te worden opgeleid, waren zyn gedachten en interessen meer bij het bloeiende Engelse toneel dan bü zijn zaken. Hij kwam daar sterk on der de invloed van de grote Engelse toneelman Gordon Graig en leerde van hem het geheim, dat het toneel wel verre van een kunst der luid ruchtige uitwendigheid in diepste we zen de kunst was van het ingekeerde leven. Ja. dat het juist daarom voot het voetlicht en in uiterlijke verto ning kwam om des te sterker de in- neriyke achtergronden van het leven te doen beseffen. Toneel werd voor hem niet het betrappen van het uiter- lyke gebeuren, zodat men kon spre ken van ..net echt", maar toneel werd voor hem de kun9t de essentie van het leven, de verborgen roerselen van ziel en geest, op te speuren en aan het lioht te brengen. QM dit te bereiken moest Verkad», heel veel op revolutionaire wyze' omverwerpen. Hy had, toen hy begon veel tegen, want de oppermachtige goden van romantiek en naturalisme gaven zich niet zonder meer gewon nen. Hy had slechts mee: zün jeugd (een belangrUke factor) en zfjn over tuigd inzicht ln de juistheid, Ja de noodzakelijkheid van zyn nieuwe be ginselen. Hij heeft, althans voor onj land, het toneel gered. Daarvoor was veel nodig. Allereerst een volkomen wijziging ln de spelstijl, die uiteindelyk resulteer de in de z.g. understatement, het haast omnerkbaar acteren en met zeer sum miere middelen de inneriyke gevoe lens weergeven. Voorts een totale om keer in de aankleding. Decor cn kos tuums moesten niet meer in details na streven zoals het precies was. maar slechts aanduidingen zyn, onderstcu- 9* nmgen van de tekst. En ten slotte een totale verandering van repertoire, want wilde men het innerlijke leven van een stuk spelen, dan moest het ook zodanig leven bevatten. Was het wonder, dat Verkade zyn toevlucht ging zoeken bij de overvloeiend rijke Shakespeare, bij Wilde, Molnar cn der- gelijken ER KA DE heeft het niet gemakkelijk gehad. Zijn tyd was op toneelgebied een harde tyd. De overheid was nog niet dc grote stimulator en subsidie verlener van thans. Iedereen moest maar zo'n beetje met handigheid en ellebogen er komen. Maar Verkade is er niettemin gekomen uit kracht van zyn beginsel, omdat hy werkelijk wat te zeggen had. Den Haag vooral mag zich gelukkig prüzen, dat deze man op het hoogte punt van zijn kunnen, hier aan de Herengracht in het tegenwoordige Odeon het gezelschap „Die Haghespe- lers" leidde. Nu Verkade op hoge leeftyd ls heenge gaan. heeft hu nog mogen beleven, dat zyn beginselen geleld hebben tot een vernieuwing va- het toneel en dat allerwegen hem voor zyn baanbrekend werk Is dank geweten. Op hoge ouder dom Is hy hierin rük gezegend ge- Ev. Grolle

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 9