Micuiuo £eihsrl)c (Garant
K.L.M.
VENEZUELA
Commentaar
werkt
samen met
Keizerszoon ziet af van titels
NIEUWS in één oogopslag
Verlaten
stad
BON
Beschuldiging
tegen Globke
Cals doet concessies
aan tegenstanders
Stopzetting hulp Y.S.
schaadt defensie
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1961
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 12093
CHRISTELIJK-ISATIONAAL DAGBLAD
„Staatvastlcfi is ahebteven
tngn bert in tegbeaspntt"
Stadhouders
in grote steden
Zie pagina 9
De KLM en de nieuwe Venezolaanse luchtvaartmaatschappij
VIASA gaan samenwerken op technisch, operationeel en com
mercieel gebied.
Minister Visser heeft in zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer medegedeeld, dat het Nederlandse aandeel in
de westelijke verdediging schade zal worden toegebracht, als
de Amerikaanse hulp abrupt wordt verminderd of beëindigd.
Het Kongolese leger verkeert in staat van waakzaamheid naar
aanleiding van het denkbeeld in de V.N. het te ontwapenen.
De Veiligheidsraad heeft het Kongo-debat verdaagd. Generaal
Moboetoe is met een troepeneenheid per schip naar de grens
van de Oostprovincie vertrokken voor een aanval op Stan-
leystad.
Van Amerikaanse zijde zijn voorstellen ingediend tot ver
sterking van de Ver. Naties. Zij hebben o.a. betrekking op het
instellen van een afdeling van de Veiligheidsraad om valse
aantijgingen van het ene land tegen het andere uit te roeien
en op het vormen van een vredesraad om het voorkomen van
oorlogen te bestuderen.
De generale synode der Ned. Herv. Kerk is er niet toe over
gegaan prof. dr. P. Smits de bevoegdheden als emeritus-predi
kant te ontnemen. Het gesprek met deze vrijzinnige Leidse
hoogleraar zal worden voortgezet door de Raad voor de
zaken van kerk en theologie.
Bij de behandeling van de begroting van binnenlandse zaken
in de Eerste Kamer is een discussie gevoerd over het be
noemingsbeleid van burgemeesters. Van socialistische zijde
werd stelling genomen tegen de gedachte om in Amersfoort
niet een socialistische, maar een liberale burgemeester te be-
EEN plaatje dat herin
neringen oproept aan
Dickensverhalen en aan
goud-bespikkelde ansicht
kaarten met „Gelukkig
Nieuwjaar". De milde
romantiek van het kerkje
in d'e sneeuw en van de
eenzame voetganger die
tegen de jagend'e storm
in voortworstelde
waarheen? De schoonste
fantasieën zijn te spinnen
bij zulke plaatjes!
De werkelijkheid is meest
al heel wat minder roman
tisch. Deze foto is genomen
op Times Square, hartje
New York, tijdens het af
gelopen weekend. Normaal
ru'den hier honderden auto's
nu niet één, want het
verkeer met particuliere
auto's was verboden; een
maatregel die nog nooit ge
nomen was in de geschie
denis van deze wereldstad.
Men móest wel want de
sneeuw lag meer dan zestig
centimeter hoog en er joeg
een storm diie ook zonder
sneeuw al moeilijkheden
zou hebben veroorzaakt. De
„eenzame wandelaar van
het plaatje" zal dan ook
weinig romantische gedach
ten gekoesterd hebben!
Nee, romantiek moet men
in een foto als deze niet
zoeken.
Eerder dwingt zij ertoe te
erkennen dat de mens, hoe
kniap hij ook geworden is
in de loop der eeuwen, bij
lange na niiet is opgewassen
tegen de machten der na
tuur. De mens kan vliegtui
gen bouwen die de snelheid
van het geluid overtreffen
maar een sneeuwstorm
van enkele uren maakt ook
deze luchtreuzen machte
loos. Zo is het met auto's,
zo is het met schepen zo
is het in feite met al dat
jachtige comfort waarmee
de mens van de twintigste
eeuw zich heeft omringd.
De New Yorkers hebben
zo enige uren gedwongen
rust gehad. Zullen ze in die
tijd ook één ogenblik heb
ben stilgestaan bij de klein
heid van de mens? Zullen
ze één ogenblik hebben op
gekeken, door die grauwe
sneeuwwolken heen, tot de
troon van Hem die wolken,
lucht en winden wijst spoor
en loop en baan En
zullen ze dat gedaan heb
ben in het stellige vertrou
wen dat diezelfde God voor
die nietige mens altijd JH
weg zal vinden,
zijn voet kan gaan.
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing la).
Als bewUs van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang Ik
graag het boek „Tip-Parade"
op onderstaand adres:
Het blad „Hamburger Echo" heeft eei
fotokopie afgedrukt van een door Han
Globke, de huidige staatssecretaris bij de
bondskanselarij, ondertekende order uit
de Hitler-tijd volgens welke Duitsers, die
een Tsjechische vrouw wilden huwen,
hun aanvrage om een huwelijksvergun
ning vergezeld moesten doen gaan van
een foto van de bruid in badpak of zon
der dat. Deze foto moest dienen om het
nagaan van ras-kentekenen van de als
minderwaardig beschouwde Tsjechen te
vergemakkelijken- Volgens de „Hambur
ger Echo" wilde men met deze aanval op
het vrouwelijk schaamtegevoel bereiken
dat het aantal huwelijken van Duitsers
met Tsjechische vrouwen zo klein moge,
lijk zou blijven. Iemand als Globke,
wiens handtekening onder de order voor
komt, zou volgens het blad thans niet als
vooraanstaand christen-democratisch po
liticus moeten willen fungeren.
De Cubaanse premier Fidel Castro
heeft het sterkste leger in de geschiede
nis van Cuba op de been gebracht in
een poging de opstandelingen in Zuid-
Centraal Cuba te vernietigen.
Naar schatting hebben 60 000 Castro-
soldaten het gebied 300 kilometer ten
zuidoosten van Havanna afgegrendeld.
Schattingen van de sterkte der op
standelingen variëren van 1600 tot 4000
DE KLM en de onlangs opgerichte Venezolaanse luchtvaartmaatschappij
VIASA gaan technisch, operationeel en commercieel samenwerken.
Dit voor de luchtvaartwereld nogal schokkende bericht is gisteren in Cara
cas en Den Haag bekend gemaakt nadat volstrekt geheime onderhande
lingen waren gehouden tussen een KLM-dele>gatie onder leiding van
directeur J. C. van der Kloot en Venezolaanse luchtvaartautoriteiten. De
samenwerking zal echter in geen enkel opzicht van invloed zijn op het
zelfstandig karakter of de structuur van beide maatschappijen.
In afwachting van de eigen bestelde
straalvliegtuigen zal de VIASA van
de KLM een Douglas DC-8 straalver-
keersvliegtuig met bemanning char
teren, voor het onderhouden (met in
gang van 1 april) van de midden-
atlantdsche diensten van Caracas (een
zeer belangrijk economisch knoop
punt) naar Lissabon, Madrid en Rome
n van Caracas naar Parijs, Londen
a Amsterdam.
Voorts Is overeengekomen, dat het vlie
gend personeel van de VIASA, bestemd
het uitvoeren van deze diensten,
alsmede technische en commerciële me
dewerkers door de K.L.M. zullen worden
opgeleid.
Bovendien zal de KXJVI. in Europa als
algemeen agent van de VIASA optreden.
De VIASA is opgericht door de twee
bestaande Venezolaanse luchtvaartmaat
schappijen LA.V. en Avensa. Deze maat
schappijen verzorgden alleen intern en
regionaal vervoer.
nieuwe maatschappij, die is aan
gesloten bij de internationale bond van
luchtvaartmaatschappijen IATA en thans
twee Convair 880 straalverkeersvliegtui-
in bestelling heeft, zal de intercon
tinentale diensten gaan uitvoeren. Met
In strijd om Mammoetwet
(Van onze parlementsredactie)
MINISTER CALS is tegemoetgekomen aan een groot aantal bezwaren,
die in de Tweede Kamer, met name bij de protestants-christelijke
fracties, bestonden tegen zijn omvangrijk wetsontwerp tot regeling van
het voortgezet onderwijs. In de, eveneens aangevochten, principiële opzet
van dit wetsontwerp, dat in de omgangstaal als „mammoetwet" wordt aan
geduid, heeft de bewindsman echter geen wijzigingen aangebracht. Dit
blijkt uit de memorie van antwoord op het voorlopig verslag uit de Kamer
over dit wetsontwerp, dat thans is verschenen.
De belangrijkste wijzigingen in het
oorspronkelijke wetsontwerp zijn:
Voor gemeenten met minder dan
50.000 inwoners is het leerlingenaan
tal, waaraan een bestaande v.hjm.o.-
school moet voldoen, wil zij voor be
kostiging door het rijk in aanmerking
blijven komen (de zgn. opheffingsnorm)
verlaagd met een derde, vergel-eken met
de aantallen, die voor de grotere ge
meenten gelden.
O. De veel voorkomende delegatie van
bevoegdheden aan de Kroon of aan
de minister is in een aantal gevallen
beperkt of nauwer aan de wet gebon
den. Dit om tegemoet te komen aan de
bezwaren tegen een te grote invloed
van de overheid buiten het parlement
Dit houdt in concrete in, dat de
schoolbesturen zelf een aantal vakken
op het leerplan mogen vaststellen, en
zelf mogen bepalen, op welke tijdstip
pen de vakanties vallen. Bovendien is
het beroepsonderwijs, dat in het oor
spronkelijke ontwerp alleen maar ge
noemd werd, iets duidelijker omschre
ven, en is nader aangeduid, welke acten
van bekwaamheid nodig zijn voor het
geven van lessen aan een school voor
voortgezet onderwijs.
De maatregelen, die de overgang
van het huidige onderwijsstelsel
naar de nieuwe schoolsoorten soepel
moeten doen verlopen, worden vast
gelegd in een aparte wet. Deze over
gangswet zal ook aangeven, wanneer de
wet op het voortgezet onderwijs in wer
king treedt
Hiernaast wordt een aantal kleinere
wijzigingen voorgesteld. Het latijn kan
naar keuze van het sohoolbestuur al in
het eerste leerjaar van het gymnasium
worden onderwezen, evenals onder de
huidige wetgeving het geval is. Voor de
op te richten athenaea vervalt het latijn
als verplicht vak. Ten grondslag van
het lager beroepsonderwijs ligt als
brugjaar steeds één jaar lager alge-
meen vormend onderwijs. Het ma.v.o.
(het huidige m.U-l.o.) zal in het alge
meen vier jaar duren, hoewel een drie
jarige cursus mogelijk blijft. De oplei
ding voor kleuterleidster wordt drie
jaar (voor leidster) plus één jaar (voor
hoofdleidster) in plaats van twee plus
twee, zoals aanvankelijk het voornemen
Op aandrang van de niet-confesslonele
Kamerfracties heeft minister Cals in het
wetsontwerp de overheid een meer posi
tieve taak ten aanzien van het openbaar
onderwijs toebedeeld.
Zie ook pagina 9
nadruk werd vanmorgen verklaard dat
de K.L.M. geen geld in de VIASA heeft
gestoken.
Geen invloed
De overeenkomst met de nieuwe Vene
zolaanse luchtvaartmaatschappij staat ge
heel los van de besprekingen, die al ge
ruime tUd worden gevoerd met de Swiss-
n de SAS, zo heeft de K.L.M. meege
deeld. Zoals men weet zijn deze beide
maatschappijen enkele jaren geleden een
belangengemeenschap aangegaan, die
zich voornamelijk bepaalt tot samenwer
king op technisch gebied.
Evenals de KLJU, hebben deze lucht
vaartmaatschappijen zich niet willen aan
sluiten bij de Europair (een belangen
gemeenschap van enkele Europese maat
schappijen), die thans onder de naam
Air-Union de luchtvaartmaatschappijen
an Duitsland. België, Frankrijk en Italië
1 zich verenigt.
Geruchten als Sou de overeenkomst
met de Venezolaanse maatschappij van
invloed zijn op de besprekingen van de
K.L.M. met Swissair en SAS worden door
de K.L.M. met klem tegengesproken.
Met Mexico heeft een Nederlandse
lnchtvaartdelegatie onder leiding van de
directeur bü de Rijksluchtvaartdienst
H. J. Spanjaard gisteren een nieuw
luchtvaartakkoord voor drie jaar aange
gaan, waarbij de bestaande verbinding
tassen Arasterdam en Mexico-City is
bestendigd.
Prinses Margaret
lijdt aan griep
Prinses Margaret is slachtoffer gewor
den van de griepgolf die sinds enkele
weken over Engeland slaat. Haar pers
secretaris heeft meegedeeld dat ze sinds
het afgelopen weekeinde het bed moet
houden.
Ook andere leden van het koninklijk
huis de hertogin van Kent, de hertog
en hertogin van Gloucester lyden aan
griep. De echtgenoot van prinses Marga
ret, Antony Armstrong-Jones, heeft van
de griep-bacil tot dusver geen last gehad.
De Duitse kustvaarder Angelina
die is vastgelopen op de zand
banken voor de Texelse kust,
in de branding. De bemanning
kon zij het niet. zonder grote
moeite worden gered.
Koningin Elizabeth, die met haar echtgenoot, prins Philip, een bezoek
brengt aan Pakistan, ziet men op deze foto naast de gouverneur van
West-Pakistan, Malik Amir Mohammad Khan, in het gouvernements
gebouw in Pashawar ter bijwoning van een volksdansdemonstratie.
(Van onze parlementsredactie)
DE MINISTER VAN DEFENSIE, ir. S. H. Visser, meent dat een abrupte
vermindering of beëindiging van de Amerikaanse militaire hulp aan
ons land schade zou toebrengen aan het Nederlandse aandeel in de wes
terse verdediging. In de thans verschenen memorie van antwoord over
de defensiebegroting-1961 geeft hij de Tweede Kamer de verzekering, dat
hij zich tot het uiterste zal inspannen om een dergelijke situatie te ver
mijden.
Uit het feit, dat de steun van de
V.S. in de vorm van militaire goe
deren in de jaren 1960 en 1961 na
het dieptepunt in 1959 weer een
opwaartse beweging te zien geeft,
mag volgens de bewindsman niet
worden geconcludeerd dat voor de
daarna komende jaren een verder
gaande stijging is te verwachten.
Gezaghebbende uitlaitingen van
Amerikaanse zijde doen eerder ver
moeden dat twijfel gewettigd is over
de vraag in hoeverre in de toekomst
op substantiële hulp kan worden ge
rekend. Over een eventuele hulpver
lening in 1962 en '63 is in ieder ge
val nog niets bekend.
Minister Visser herinnert eraan, dat
de Nederlandse bijdrage voor de geza
menlijke verdediging in de achter ons
liggende jaren steeds gebaseerd is ge
weest op twee pijlers: die van de eigen
inspanning en die van de ontvangen
Amerikaanse hulp. De eigen inspanning
zal. zoals bekend, de komende twee jaar
verder toenemen. Het defensieplafond
bedrag voor 1961 is 1850 miljoen. Dit
wordt vermeerderd met 55 miljoen
de loonmaatregelen in 1960 en met
de 8 miljoen van de verhoging van de
toeslagen op de militaire pensioenen. In
totaal dus 1913 miljoen.
Luchtmacht
Uitvoerig licht minister Visser de twee
ingrijpende wijzigingen toe, die de Ne
derlandse luchtmachtplannen eind vorig
jaar hebben moeten ondergaan als ge
volg van de verwachtingen omtrent de
militaire hulpverlening en ten gevolge
van de omstandigheid, dat in de NAVO.
in sterkere mate dan aanvankelijk in de
bedoeling lag, het accent is verlegd van
bemande vliegtuigen naar geleide wa
pens.
(Zie vervolg op pagina 7)
in ontvangst te nemen, beledigd te ach
ten? Och, wij menen, dat er ook aan de
mogelijkheid om zich nog beledigd te
achten een grens is.
Wel is er reden tot hernieuwde teleur
stelling. Nederland is van goeden wille.
Wat Nieuw-Gninea betreft, immers het
grote geschilpunt, kan het moeilijk be
schouwd worden zichzelf te zoeken. Wel
ke toekomst Nieuw-Guinea straks voor
zichzelf moge kiezen, Nederland zal er
zich bij neerleggen.
Wenst Nieuw-Guinea straks op eniger
lei wijze aansluiting bij Nederland, het
zal ons aangenaam zijn. Wenst het samen
gaan met het thans nog Australische deel,
dan kan dit geschieden. Wil het op zich
zelf blijven, dan is het ook daarin vrij.
Ook wanneer het in vrijheid zou beslui
ten tot samengaan met Indonesië, zal
Nederland dit niet belemmeren.
Kortom. Nederland laat aan Nieuw-
Guinea de beslissing over eigen toekomst
Wij vermogen niet in te zien. welke ver
wijten diensvolgcns aan Nederland te
maken zijn. Indonesië is vergramd. Er is
alle oorzaak om zich af te vragen, of de
Indonesische gramschap niet is ingege
ven door twijfel, of Nieuw-Guinea straks
op aansluiting bij Indonesië prijs zal
stellen.
Onlangs reeds moest worden geconsta
teerd: hoe dichter de instelling van de
Nieuw-Guinea-raad nadert dit eigen
college van Nieuw-Guinea zal begin april
worden geïnstalleerd hoe onrustiger
Indonesië zich betoont en hoe onrustiger
het de sfeer tracht te maken.
Waar tegenover intussen het Neder
landse standpunt zijn overtuigingskracht
ook naar buiten behoudt. Zelfs zal waar
neming vanwege de Verenigde Naties
worden gewaardeerd. Wanneer dan nu de
Indonesische regering zover gaat, een Ne
derlandse nota, die haar via Engeland
heeft bereikt de directe verbindingen
zijn immers reeds geruime tijd verbroken
zelfs niet te willen aannemen, is dit
tegenover de overtuigingskracht van de
Nederlandse politiek een wel geer povere
geste.
Na de teleurstelling die de premier van
Malakka in zijn poging tot bemiddeling
moest ervaren, na wat overigens reeds is
gedaan, betekent deze weigering, dat de
Indonesische regering in haar bot en hals
starrig negativisme wenst te volharden.
Zijn we beledigd? Jammer vinden we
het wel.
In Hongarije zijn negen priesters, een
vroegere gravin en een vroegere kapitein
gearresteerd wegens deelneming aan een
samenzwering tegen de veiligheid van da
staat
Paul-Henri Spaak, die onlangs zijn ont
slag indiende als secretaris-generaal van
de NA.V.O., is door de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken. Dean Rusk,
uitgenodigd om op 21 februari naar Wari-
ington te kooien.
Een granaat uit de tweede wereldoorlog
heeft zondag door ontploffing drie kinde
ren gedood en drie andere kinderen le.
vcnagevaarlijk gewond ln Chrzanowice,
westelijk Polen.
lp de leiding van de Spaanse Falangisti-
sche partij van generaal Franco heeft een
belangrijke reorganisatie plaats gehad. Het
doel hiervan is de positie van de partij
in de regering te versterken.
0 De Franse president De Gaulle en de West-
duitse Bondskanselier dr. Adenauer zul
len morgenmiddag particuliere besprekin
gen voeren aan de vooravond van de Euro
pese topconferentie, die vrijdag begint
De depressie die dinsdag nog veel
wind aan onze ktist veroorzaakte, trok
naar Noordscandinavië weg. In de af
gelopen nacht passeerde een rug van
hogedruk die de wind snel deed afnemen
en aanleiding gaf tot opklaringen. De
temperatuur daalde echter nergens tot
beneden het vriespunt. Tussen een de
pressie uie over de oceaan naar het zee
gebied tussen IJsland en Zuidgroenland
koerste, en een hogedrukgebied boven
Spanje ontstond een brede en krachtige
zuidwestelijke luchtstroming waarmee
zachte Oceaanlucht naar de Britse eilan
den stroomt. Het warmte front, dat deze
lucht begrent. naderde vanmorgen voor
afgegaan door een regengebied ons land- HET WEER IN EUROPA
Morgen zal het gehele land zich in de lil E-UHUrA
krachtige zuidwestelijke stroming bevin- Rapporten hedenmorgen zeven uur
den en zal de temperatuur aanzienlijk
boven normaal zijn. Er is een goede kans
dat het zachte weer enkele dagen zal
aanhouden, waarbij af en toe wat regen Station
of motregen zal vallen.
De Bilt verwacht tot morgenavond: D He.dt.
Zacht weer met veel bewolking en af Vpenburg
en toe wat regen. Matige tot krachtige
zuldwestelijke wind. (Opgemaakt om li-15) De Bin
ZON EN MAAN Emdh"
Donderdag 9 februari: zon op 8 08. onder -l-im»
17.42; maan op 2-13. onder 11.58; 15 febr "u.'^kh
HE
Volgens Heutc bevindt dc Teneinde te kunnen terug- het huis Habsburg kan tc- De Oostenrijkse volkspar-
T socialistisch-georiën
teerde weekblad Heute verklaring rich
bericht dat dr. Otto
Habsburg, de zoon van dc burg
laatste Oostenrijkse keizer,
een verklaring heeft onder
tekend waarbij hij afziet van
zijn koninklijke titel en aan
spraken op de troon en
waarbij hij zijn trouw aan thans in ballingschap
de republiek betuigt. West-Duitsland.
in ban- keren
vocaat
zal zijn verklaring moet
„op een politiek gunstig ring
ogenblik" aan de regering door
worden overhandigd. De ad- teerd
vocaat wilde geen
taar hierover geven.
Otto von Habsburg
zijn geboorte- rugkeren, zells indien hij do tij, welke samen met dc so-
zijn gezin loyaliteitsverklaring onder- -
n hohhoti cialisten een coalitie-regc-
tekent. Volgens de socialis-
de loyaiiteltsvcrkla- ten beschouwt Otto von r'nS vormt, wil van de an-
in Otto von Habsburg Habsburg zich nog steeds dere kant de terugkeer van
het kabinet geaccep- als „keizer". Otto von Habsburg en de
Heute schrijft dat er geen teruggave aan zijn familie
de Oos- gevaar voor de republiek van de grote bezittingen
Otto von Habsburg te welke in 1919 in beslag ge-
oont tij heeft reeds verklaard dat duchten is. maar dat zijn nomen werden en die nu
geen sprake van kan zijn „monarchistische" ambitie door de staat beheerd wor-
ongewenst in dit land is. den.
orden.
Het bestuur
tenrijkse socialistische par-
dat het verbannen hoofd i
Ajaccio
Madrid
Ma .»rca
