Stil
Lagere straf voor Heinrich
Weidmann in Köppern
11%
jyL
Pleidooi voor Rampenwei
Quadros wil man met
de bezem worden
|»l)il
L®1 a
Koning Kigeri V ontkent
bestaan van republiek
]*i een &anfce Kij,
Onbekende spierwerking
POLITIEUNIFORM
Minister Toxopeus (binnenl. zaken) heeft blijkens zijn memorie van
antwoord aan de Eerste Kamer nog geen beslissing genomen over het
aanbrengen van het gemeentewapen op de politieuniform. Hij heeft dit
voorgelegd aan de uniformcommissie, die echter veel meer bleek te voelen
voor het aanbrengen van de naam van de gemeente op de borst van
elke politieambtenaar. De uniformcommissie acht dit een betere aan
duiding dan het gemeentewapen, dat niet altijd geschikt is om op een
uniform te prijken.
SUBSIDIËRING KERKBOUW
Bij de voorgenomen subsidiëring van de kerkenbouw valt het accent
vooral op de naoorlogse stedebouwkundige ontwikkelingen (het ontstaan
van nieuwe wijken en de scherpe stijging van de bouwkosten) en op de
financiële onmogelijkheid van de kerkgenootschappen daarmee gelijke
tred te doen houden. Op grond hiervan heeft de regering het wenselijk
geacht de primaire verantwoordelijkheid voor een wettelijke regeling
op dit punt toe te vertrouwen aan de minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid. Dit staat los van de vraag of de subsidiëring van de
kerkenbouw al dan niet geheel tot rijkstaak zal worden en al dan niet
zal zyn onttrokken aan de gemeentelijke bemoeiingen. De minister van
binnenlandse zaken, mr. E. H. Toxopeus meent op dit laatste in af
wachting van het subsidiëringsontwerp thans niet te moeten ingaan,
zo schrijft hij in zijn memorie van antwoord aan de Eerste Kamer.
BURGEMEESTERS
Minister Toxopeus (binnenl. zaken) meent, dat een burgemeester by
het bekleden van nevenfuncties in het algemeen reeds de nodige voor
zichtigheid dient te betrachten, maar dat hem zeker een grote mate van
terughoudendheid past bij het vervullen van functies als die van com
missaris, firmant e.d. in een industrie of handelsonderneming, die in zijn
eigen gemeente gevestigd is. Anders zou een ongewenste vermenging van
belangen ontstaan, zo schrijft de bewindsman in de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer over de begroting van binnenlandse zaken. Vragen
over de recente gevallen van „verschrijvingen" en fraudes (Goes!) be
antwoordend, zegt de minister in hetgeen is gebeurd geen reden te zien
zelf de bevoegdheid tot en de rechtstreekse verantwoordelijkheid voor de
controle op de gemeentefinanciën ter hand te nemen. Wel heeft de ver
betering van deze controle zijn volle aandacht. Hij heeft zich hierover
met de provinciale besturen in verbinding gesteld. Bovendien stelt hij
zich voor het vraagstuk o.m. met de directeur van het Verificatiebureau
van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten te bespreken.
SPEELSTRATEN
De minister van verkeer en waterstaat bereidt een wijziging van het
Wegenverkeersreglement voor, waardoor bepaalde straten aangewezen
kunnen worden als z.g. speelstraten. Na de totstandkoming van deze
wijziging, die binnenkort te verwachten is, zal het de wegbeheerder mo
gelijk zijn om ten behoeve van speelgelegenheid voor de jeugd wegen,
die binnen de bebouwde kom liggen, gesloten te verklaren voor de ver
schillende categorieën weggebruikers. Minister Toxopeus (binnenl. zaken)
heeft dit de Eerste Kamer meegedeeld in de memorie van antwoord
over de begroting van binnenlandse zaken.
STATENCOLLEGES
De minister van binnenlandse zaken mr. Toxopeus overweegt in de
nieuwe Provinciewet alsnog een bepaling op te nemen, die het mogelijk
maakt dat de voorgenomen uitbreiding van de Provinciale-Statencol-
leges niet tot 1966 behoeft te worden uitgesteld, maar onmiddellijk na de
inwerkingtreding van de wet kan worden verwezenlijkt op grond van de
cijfers van de in 1962 gehouden verkiezingen. Deze procedure is ook bij
de uitbreiding van de Tweede Kamer in 1956 gevolgd. De memorie van
antwoord over de nieuwe Provinciewet kan thans binnen enkele maanden
tegemoet worden gezien. Minister Toxopeus schrijft dit in de memorie
van antwoord aan de Eerste Kamer over de begroting van binnen
landse zaken.
Verklaringen van
Max Kaufmann
niet geloofd
horen gebruiken en moet caféhouder
Sumpf wel hebben ingefluisterd daar
voor een aanklacht in te dienen, waarby
hü dan wel tegen Weidmann zou
tuigen.
Bovendien liet hy Weidmann weten,
dat hij hem er wel „achter zou draaien"
Hij had al lang ruzie met Weidmann e
wilde hem een hak zetten.
(Van onze correspondent Bonn)
Frankfurt, woensdagmorgen
DE arrondissementsrechtbank in
Frankfurt heeft gisteren het
vonnis van oktober 1959 tegen de
vrachtrijder Heinrich Weidmann
uit Köppern van vier maanden ge
vangenisstraf wegens belediging
van de Joodse volksgroep hij
zou de Joodse caféhouder Kurt
Sumpf eind november 1958 voor
Saujude hebben uitgescholden
gewijzigd in een maand gevange
nisstraf wegens eenvoudige beledi
ging.
Tijdens het verdere verhoor bleek na
melijk, dat de beledigde Sumpf het
scheldwoord niet had kunnen horen en
dat dit in ieder geval niet is gevallen in
aanwezigheid van een menigte Köpper-
naren, diie zich voor het café van Sumpf
hadden verzameld, nadat vrachtrijder
Weidmann binnen in een vechtpartij
verwikkeld was geweest. Dit hebben
vorige week trouwens alle als getuige
gedagvaarde Köppernaren (evenals in de
eerste behandeling van de Sumpf-affaire)
bestreden.
De veroordeling van Weidmann in 1959
geschiedde op grond van de verklaringen
van de vroegere Köppcrnse vrachtrijder
Max Kaufmann, die inmiddels met
vrouw en kroost naar Oosterbeek (bij
Arnhem) is verhuisd, nadat de Köp
pernaren hem het leven zuur hadden
gemaakt
Geen geloof
De rechtbank liet er gisteren in de
motivering van het gewijzigde vonnis
geen twijfel over bestaan, dat rü van
de getuigenis van Kaufmann geen woord
geloofde. Hij was de enige, die Weid
mann het scheldwoord Saujude had
Oprichting Russisch
economisch instituut
Radio Moskou heeft bekend gemaakt
dat de Sowjetunie besloten heeft
economisch instituut op te richten
de coördinatie van communistische
handelsconcurrentie met het kapitalis
tische westen.
Volgens het radiobericht was dit be
sluit het gevolg van de jongste com
munistische topconferentie in Moskou.
Onder meer zal het instituut prijzen
vaststellen voor markten waar commu
nistische landen him goederen afzet
ten en de economische strategie,, voe
ren ten aanzien van de kapitalistische
cn onderontwikkelde landen.
Het instituut werd opgericht onder
auspiciën van de Russische akademie
van wetenschappen.
De 39-jarige arbeider M. Klokdieter
uit Boekei is gisteren met zijn brom
fiets in Aarle-Rixtel tegen een autobus
van de Zuid-Ooster busonderneming aan
gereden en omgekomen. Hij was gehuwd
m vader van vijf kinderen.
Zeer scherp trad Weidmann's verde
diger op tegen de als getuige gedag
vaarde mevrouw Kaufmann en een
zekere mevrouw Velte, die schijnbaar
nogal intieme vriendin van Kauf-
i is geweest. Hij wees erop, dat Max
Kaufmann reeds in 1957 zijn vervoer
bedrijf op naam van zyn vrouw liet
overschrijven en dat hy 87.000 Mark aan
wisselschulden had. Hierop barstte me
vrouw Kaufmann in de. rechtszaal in
snikken uit. Met nadruk wees de verde
diger Kaufmann's voorstelling van de
hand als zou hij vanwege de anti-semi-
tische instelling van de Köppernaren
zyn verdreven en hij vroeg het gerecht
zich niet voor Kaufmann's wagen te
laten spannen. Het hof is de verdediger
deze argumentatie gevolgd. Rechter
Lessing een nazaat van de be
roemde Duitse dichter rekende in zijn
motivering van het vonnis dan ook af
met de veronderstelling, dat Köppern
i anti-semitisch broeinest zou zijn.
Scherp
Als rijst geweigerd
wordt droppings
Nationalistisch China heeft het Inter
nationale Rode Kruis verzocht de 100.000
ton rijst te verschepen die het commu
nistisch China heeft aangeboden om de
hongersnood te verlichten.
Er is reeds op gerekend dat commu
nistisch China het aanbod zal afwijzen.
Men is begonnen met het klaarmaken
van 10.000 voedselpakketten van een
halve kilo, die gedropt zullen worden
wanneer de zending rijst geweigerd
wordt. De pakketten bevatten gedroogd
vlees, vispoeder cn gedroogde groenten.
Ambassadeur in Moskou
voor overleg terug
President Kennedy heeft besloten de
Amerikaanse ambassadeur in de Sow
jetunie. Llewellyn Thompson, te ontbie
den ,.voor overleg over alle aspecten
van de Amerikaans-Russische betrek
kingen", zo heeft het Witte Huis be
kendgemaakt. Thompson zal omstreeks
8 februari in Washington aankomen.
J/J.I/ J.J-4
Prof. mr. A. KLEIJN
De nieuwe president van Brazi
lië, Janio Quadros, die in de-afge
lopen maanden steeds in Europa
zoek was, heeft zijn ambt aan
vaard en de teugels van het bewind
uit de handen van Kubitschek
overgenomen. Bij de inhuldigings
plechtigheid sprak hij woorden
van lof voor de aftredende rege
ring, maar in zijn inaugurele rede
viel hij haar fel aan om de econo
mische situatie, waarin zij het land
gebracht heeft.
Duizenden waren, ondanks de stromen
de regen naar de hoofdstad Brasilia ge
komen om het feest bij te wonen, maar
de nieuwe 43-jarige president, een leef
tijdgenoot van Kennedy, legde er de na
druk op dat er niets feestelijks zat in
de situatie, waarin Brazilië zich bevindt.
Alleen al de buitenlandse schuld be
draagt 3,8 miljard dollar.
In een felle rede van 40 minuten,
waarin hy met geen woord aandacht
schonk aan dc Santa Maria-affaire,
waarmee hy zich voor alles zal moeten
bemoeien, zei hü, dat hij iedere cent
twee maal zal omdraaien voor hem uit
te geven. „Wy zullen alle schulden af
lossen," riep hy uit, „omdat zy in de
(Advertentie)
/net
RDTERDDN
Het is gelukkig voor de Esso dat
er nog stoomlocomotieven zijn!
In de raffinaderij in Pernis is
een ketel uitgevallen, waardoor
het bedrijf een deel van zijn
stoomcapaciteit verloor. Er
moest gezocht worden naar een
noodoplossing men vond die
in Duitsland. Drie daar gehuur
de locomotieven zijn nu aange
sloten op het net van stoomlei-
dingen van de raffinaderij. Over
een dag of tien zullen ze weer
naar Duitsland terug kunnen.
o van Brazilië zyn aangegaan." H(j
beloofde de „man met de bezem" te zul
len worden, die nieuwe wegen zal banen
voor een gezonde financiële basis voor
het land.
Reeds eerder in zijn leven heeft Qua
dros tegen corruptie en wanbeheer moe
ten strijden. Als burgemeester van de
stad Sao Paulo verwierf hij zich een roep
van eerlijkheid en van een doelmatig be
stuurder, die een gezonde financiële po
litiek volgde. Ook als gouverneur
de staat Sao Paulo verwierf hij zich
eenzelfde naam.
Doelend op de linkse regering van
del Castro in Cuba en de toenemende
onrust in het noordoosten van Brazilië
zei Quadros: „Wij zullen onze oplossing
op democratische wijze vinden, omdat
in landen, waar ze oplossingen door re
voluties hebben trachten te vinden, de
mensen altijd volkomen onder toezicht
van de regering kwamen te staan."
Volgens de nieuwe president zijn de
Brazilianen zich niet bewust hoe
schrikkelijk de financiële situatie
het land is, omdat zij door publiciteit
misleid zijn. Zijn inaugurele rede had tot
doel hen wakker te doen schrikken uit
hun dommel.
O Op 8 februari wordt bij Unilever te
Rotterdam een bijeenkomst gehouden
over het thema ..ideeënbus en werktijd
verkorting". De discussies zullen worden
ingeleid door beschouwingen van dr. J.
L. J. van de Vliervoet en J. Ris, resp.
efficiencydeskundige en voorlichter bij
een der Unilever-bedrijven, over „hoe
ziet de arbeider de ideeënbus?"
De Westduitse socialisten hebben
op aangedrongen dat Hans Globke, die
in 1935 commentaren schreef op de z.g.
Neurenberger rassenwetten, ontslag
neemt als staatssecretaris, in elk geval j
tot een onderzoek naar zijn optreden
de tijd van Hitler is voltooid.
In alle rivieren wast het water
sterk en vooral België heeft
hiervan te lijden. In het gebied
van de beneden-Sambre zijn
honderden hectaren land over
stroomd en de spoorlijn van
Charleroi naar Namen staat on
der water. Ook de Maas en de
Ourthe dreigen buiten hun
oevers te treden. Militairen zijn
bij de hulpverlening
ingeschakeld.
De Amerikaanse Senaat heeft de be
noeming van Averell Harriman tot rei
zend ambassadeur goedgekeurd. Harri
man verklaarde voor de senaat dat de
mogelijkheid bestaat om met de Sowjet-
tot overeenstemming te komen over
beperking der bewapening.
't helpt en't is lekker
RED BAND- ROOSENDAAL
De koning van Roeanda heeft
bekendgemaakt, dat de zaterdag
in Roeanda uitgeroepen republiek
„onwettig" is en „niet bestaat".
Mwami (koning) Kigeri V verliet Roe
anda, het noordelijke deel van het be-
heerschapsgebied Roeanda-Oeroendi, na
een geschil met het Belgische bestuur.
De vorst heeft een tijdlang in de wo
ning van Loemoemba, de eerste Kongo
lese premier, in Leopoldstad vertoefd
en verblijft thans in een hotel in Brussel.
De secretaris van de koning heeft op
een persconferentie een verklaring voor
gelezen waarin gezegd wordt, dat de
koning wacht op een verklaring van de
Belgische regering over de proclamatie
van de republiek in zijn land alvorens
een beslissing te nemen over verdere
stappen. Volgens de koning heeft het
besluit van België de verkiezingen voor
een wetgevend lichaam in Roeanda, die
deze maand gehouden zouden worden,
De politie heeft op ver
schillende toegangswegen
Rome de papieren ge
controleerd van 1300 auto's.
Het bleek dat cr van deze
wagens achtenvijftig gesto
len waren.
Een kippenboer te Me-
nai, tweeëndertig km van
Sydney heeft in zijn kippen
hok een muziekdoos ge
plaatst om zijn dieren er
toe te brengen meer eieren
te leggen. De resultaten
moeten nog blijken. De kip
pen scbünen echter verzot
te zijn op semi-klassieke
muziek cn dromerige mo
derne muziek, zoals „Moon
light and roses".
Prins Burchard van Prui
sen, de zoon van de prins
Oskar van Pruisen, is gisteren
met de Duitse gravin Eleo-
nora von Fugger aus Baben-
hausen in het huwelük ge
treden. Onder dc gasten be
vond zich o.a. prins Louis
Ferdinand van Pruisen, het
hoofd van het huis Hohen-
zollern.
In Israël is geprotes
teerd tegen de aanstootge
vende bioscoopreclames.
Naar aanleiding hiervan is
een dubbel levensgrote af
beelding van Brigitte Bar
dot aan een bioscoop in Tel
Aviv met blauw doek be
kleed.
Ook in de bioscopen van
Tel Aviv geldt een rookver
bod. En ook daar zijn men
sen die zich niet aan elk
verbod storen. De rechter
gaf hun de keuze: of een
boete betalen, of toezicht
houden ln de bioscoop op
het gepleegde vergrijp.
Slechts twee van de elf be
taalden liever een boete.
In Tel Aviv is een nieuw
systeem geïntroduceerd.
Vanaf de geboorte van een
kind kunnen de ouders liet
schoolgeld voor dc middel
bare school die het kind la
ter zal bezoeken betalen.
Zij zullen rente ontvangen
voor het afbetaalde geld. Dc
bank van het vakverbond,
het ministerie van onderwijs
en het stadsbestuur werken
hierbij samen.
Dc voormalige gezant
van Ethiopië te Stockholm,
Teferi Sjareoe en zijn twee
dochters, hebben een Zweeds
vreemdelingenpaspoort en
een verblijfsvergunning ge
kregen. Zoals bekend heeft
hij instemming bctnigd met
de opstand tegen de keizer
Ha lie Selassie, die hij een
„feodale tiran" noemde.
De Israëlische professor
Michael Evenari van de He
breeuwse universiteit ia Je
ruzalem, heeft bewezen, dat
de landbouwers uit vroegere
tijden meer van de bebou
wing van droog land afwis
ten dan hun collega's uit de
twintigste eeuw. Hij deed
dat met een geslaagd ex
periment dat hij uitvoerde
in de woestijn de Ovdat.
Alle boeren in dit gebied
klaagden over een slechte
oogst ten gevolge van de
droogte, terwül de profes
sor kans zag zijn land goed
te irrigeren en een mooie
graan- en fruitoogst binnen
te halen.
Koning Boudewijn van
België heeft in een brief
de in Brescia (Italië) woon
achtige Norls Rosa bedankt
voor het feit dat zij haar
dochtertje dat op dc trouw
dag van koning Boudewijn
en dona Fabiola geboren is
naar de vrouw van Boude
wijn heeft genoemd.
tot maart uit te stellen, „een onwettige
daad uitgelokt".
Naar verluidt dringt het Belgische be
stuur in Roeanda-Oeroendi er bij de
regering in Brussel op aan de nieuwe
republiek Roeanda te erkennen.
Het bestuur is kennelijk van mening
dat de nieuwe regering, ook al is ze
dan op onwettige wijze tot stand geko
men, tegenover België vriendschappelijk
De toestand in Roeanda is rustig. De
nieuwe regering schijnt de macht stevig
in handen te hebben en houdt zich op
het ogenblik bezig met het hijsen van
de groen-geel-rode vlag van de republiek
aan alle beschikbare vlaggestokken in
het gebied.
WIET LANG geleden heeft Mep-
pel een dag of drie voor bijna
de helft onder water gestaan. Het
bevond zich daarmee in een situa
tie, waar velen al jaren voor had
den gevreesd, een situatie die ook
in vroeger tijden wel placht voor te
komen en die samenhangt met de
ligging van Meppel op de plaats,
waar vrijwel alle water van Zuid-
Drenthe samenkomt om vandaar
via het Meppelerdiep en het Zwar-
tewater te worden afgevoerd naar
het IJsselmeer.
Deze overstroming, die voor velen
meer of minder ernstige schade ople
verde, werd in de eerste plaats ver
oorzaakt door een orkaanachtige
storm, die de waterafvoer stopzette
door het opwaaien van het peil van
het buitenwater en door een hevi
ge regenval, die de kanalen en beek
jes snel deed wassen. Door „natuur
lijke" omstandigheden dus. Maar
daarnaast kon de overstroming ook
plaatsvinden, doordat, wat ik nu maar
samenvattend de waterafvoer-regelen-
de-werken zal noemen, van onvoldoen
de capaciteit ble
ken om de door
regen en storm ont
stane situatie het
hoofd te kunnen
bieden. Ze waren
daar niet op ge-
Ik geef deze korte
beschrijving met
het oog op de vraag:
moet de overheid
de als gevolg van
deze overstroming
door particulieren
geleden schade aan
deze vergoeden'
eigenlijk alleen nog m;
Wie
ge
leden deze vraag
had gesteld, zou
stellig een negatief
antwoord hebben
ontvangen. Toen
gold nog onverkort
het beginsel: ieder
Wie een jaar of
dertig geleden de
zelfde vraag had
gesteld, zou al een
meer genuanceerd
antwoord hebben
gekregen. Men zou
hem hebben ge
zegd: In het alge
meen komt deze
schade niet voor
vergoeding in aan
merking, tenzij
zonneklaar voor de
burgerlijke rechter
bewezen kan wor
den, dat de overheid
in de vervulling
van haar plichten
is tekortgeschoten,
zodanig dat ze zich
terzake niet op
overmacht kan be
roepen; dat ze heeft
nagelaten wat tot
haar taak behoor
de; dat ze in het
algemeen niet die
zorgvuldigheid heeft betracht welke in
het maatschappelijk verkeer betaamt.
Hoe zal op dit moment nu het ant
woord moeten luiden? De wereld
heeft de laatste dertig jaar niet stil
gestaan. Sinds de tweede wereldoor
log hebben zich duidelijk nieuwe in
zichten baangebroken met betrekking
tot de taak, de plichten en de positie
der overheid. De gedachte van de
welvaartsstaat werd geboren en zet
te zich snel en krachtig door. De
zorgende en beschermende taak van
de overheid is in ongemene mate toe
genomen en voor wat betreft de alge
mene rechtsverhouding tussen burgers
en overheid, heeft zich ook een ver
dere belangwekkende ontwikkeling
voorgedaan.
Aanvaardde men 30 jaar geleden
schadevergoeding door de overheid
op grond
duidelijk bewijsbare onrecht
matige overheidsdaad, sindsdien heb
ben zich daarnaast algemene begin
selen baangebroken, die weer verder
gaan. Eén van deze beginselen, dat
waarop ook de meeste gemeentelijke
schadevergoedingsverordeningen ge
baseerd zijn, houdt in, dat een bur
ger die ten gevolge van een overi
gens rechtmatige handeling of nalaten
van de overheid in verhouding tot zijn
medebugers een onevenredige schade
lijdt, recht heeft op vergoeding daar-
Gelden deze verordeningen voor
schade voortvloeiend uit de realise
ring van gemeentelijke uitbreidings
plannen, daarnaast wordt het ook
meer.en meer gebruik, dit in navol
ging van de pachtbeschermingsrege-
lingen, dat huurders van winkels, die
bijv. in verband met stadssanering
moeten worden afgebroken, een rede
lijke schadevergoeding ontvangen
voor als gevolg daarvan geleden
schade. De eis dat voor alle burgers
rechtsgelijkheid behoort te bestaan,
brengt met zich, dat het niet aan
gaat, dat tengevolge van het optreden
der overheid de ene burger ten opzich
te van de andere,
wiens winkel on
aangetast blijft, in
een nadeliger po
sitie komt te ver-
DE SCHRIJVER
Prof. mr. A. Kleijn (1907)
kwam na lijn gymnasiumjaren
in Den Haag en Haarlem en
zijn studie aan dc stedelijke
korte tijd bij Maatschappelijk
Hulpbetoon in Haarlem en ver
volgens ter gemeentesecretarie
van Haarlemmermeer. In 1935
volgde zijn benoeming tot bur
gemeester-secretaris van Zwceloo
(Dr.).
In 1946 werd bij burgemeester
van Meppel, een functie die hij
nog vervult In 1952/53 ging hij
een jaar naar Zuid-Aincrika,
waar hij in dienst van de V.N.
als adviseur van de regering van
Paraguay optrad. In 1957 werd
hij benoemd tot buitengewoon
hoogleraar in de bestuursweten
schap aan de Ned. Economische
Hoogeschool te Rotterdam.
Hij is voorzitter van de A.N.V.
Het Groene Kruis en van de
N.V. Bouwfonds Nederlandse
Gemeenten, terwijl hij daarnaast
nog verschillende andere func
ties in liet openbare leven ver
vult Van zijn band verschenen
een tweetal boeken over het
Drentse dorp, een boekje over
de volkshuisvesting in Zweden,
een pre-advies voor de Vereni
ging voor Administratief Recht
over nietigheid cn vernietig
baarheid en talrijke artikelen
over allerlei, meest met het
openbadr bestuur samenhangen
de, onderwerpen.
Hoe staat het nu
met de vergoeding
van overstromings-
schade als in het
Meppeler geval?
Deze schade is
enerzijds ontstaan
511) Zo juist heeft u de krant ge
pakt, één of meer pagina's omgesla
gen cn uw blik gericht op deze ko
lom. Het is volkomen ondoenlyk een
beschrüving te geven van de har
monische samenwerking die in dat
korte ogenblik heeft plaats gehad
tussen uw hersenen, zenuwen, spie
ren, ogen en wat er allemaal nog
meer bü te pas is gekomen, en welke
samenwerking geleid heeft tot het
brengen van de krant op de juiste
hoogte en de juiste afstand van uw
ogen.
Nu ja, we weten allemaal wel dat
zenuwen reageren op prikkels welke
zü van de hersenen of het ruggemerg
ontvangen, en dat de zenuwen op
hun beurt weer prikkels doorgeven
naar de spieren, zodat deze zich sa
mentrekken of ontspannen, al naar
gelang de bewegingen die we wil
len uitvoeren. In
derdaad, we weten
dat allemaal, maar
van het „waarom"
en het „hoe" weet
niemand iets af. In
de hersenen of in
de zenuwcellen ont
staat een niet te
definiëren „Iets"
dat lang niet altyd
bewust behoeft te zün want er
zUn veel onbewuste bewegingen
en als gevolg van dat „Iets" gaat cr
een prikkel langs de zenuwbanen
met als gevolg dat een spier zich
samentrekt.
Wanneer we een spjer wat nader
beschouwen, blükt zü uit talloze
bundeltjes samengevoegde draadjes
te bestaan, die u zich ongetwyfeld
wel zult herinneren van taaie run
derlapjes. Deze draadjes zün reek
sen langgerekte cellen. En bü een be
paalde prikkeling trekken deze zich
samen. Contractie heet dat. Inder
daad, maar door dat vreemde woord
wordt de zaak niet duidelijker. Want
we zitten nog steeds met de vraag
waarom die cellen zich samentrek
ken. Of, met andere woorden, wat
noodzaakt deze spiercellen volkomen
van vorm te veranderen?
TOCH
IS
HET
ZO!
Laten we cr maar eerRjk voor uit
komen: ondanks diepgaande studie
en bewonderenswaardige analyses, Is
de spierfunctle nog steeds zeer mys
terieus. En ook moet men het ant
woord schnldig blijven op de vraag
waardoor en hoe de spieren geleid
worden, zodat bewegingen kunnen
worden verricht met een waarlük
verbluffende nauwkeurigheid en dan
nog wel door samenwerking van ve
lerlei volkomen verschillende spier
groepen! Men beeft wel opgewor
pen, dat het oog de spieren, of al
thans de verschillende bewegingen
controleert, maar dat is natuurlük
maar een grapje, want niemand zal
durven volhouden dat we ln onze
eigen mond kunnen küken om de
tongspieren te controleren, en toch
blükcn deze over een buitengewone
zekerheid te beschikken, evenals de
stembanden cn de
lippen, mits men
niet te geëmotio
neerd ls, of zich on
zeker voelt. Want
dan gaat het vaak
mis. Bovendien, ook
i het
r zün
dat het oog
trolerende functie
heeft wat bü-
voorbeeld bü het staan het geval ls
dan is hiermede nóg niets ver
klaard.
Hoe het ook zü, een bevredigend
antwoord op de vraag, wat zich al
lemaal afspeelt bü het verrichten
van een handeling, is niet te geven
en voor zover daartoe al pogingen
zün aangewend, betekenen zü uit
sluitend een verplaatsing van de
moellükheden. Maar het wezen van
dit alles is verborgen gebleven, het
geen door de wetenschap trouwens
ook volmondig wordt toegegeven
(enkele uitzonderingen daargelaten).
Maar ondanks het feit dat we halt
moeten houden voor een geheim
zinnige muur, moeten we toch de be
wegingen van enkele ééncelllge or
ganismen eens bezien, want ook ln
de kleinste levenseenheid schuilt het
mysterie.
tuurgeweld, maar
anderzijds óók
doordat de over
heid, die zich uit
drukkelijk en uit
sluitend met de
instandohuding en
verzorging van de
waterkerende wer
ken heeft belast,
daarbij te spaar
zaam tewerk is
gegaan. Zuiver cn
misehe redenen
heeft de overheid,
als enige op dit
punt bevoegde in
stantie. haar bevei-
ligingswerken zo
danig krap opgezet,
dat ze in dit geval
onvoldoende ble
ken. In zekere zin
is de overheid ge-
geheel vrij bij het
bepalen hoever ze
gaan zaL Ze kan
immers beslissen
zoals ze wenst.
Maar wanneer men
dit handelen dan
beziet in het licht
van de huidige op
vattingen, behoort
naar mij voorkomt
aan die burgers,
die als gevolg er
van onevenredige
schade hebben ge
leden, deze schade
te worden vergoed.
Door te bandelen zoals ze deed
heeft de overheid immers ten bate
der gemeenschap, namens welke ze
optreedt, een besparing op de bevei
liging doorgevoerd, die in een be
paald opzicht deze gedeeltelijke
overstroming tot funeste gevolgen
heeft geleid. Het is billijk dat in
zekere zin uit de besparing de scha
de wordt vergoed, die er door ont-
Voor elk waterstaatswerk gaat de
overheid een compromis aan tussen
veiligheid en economie en zo heeft
elke beveiliging om zo te zeggen een
economisch plafond. De overheid
gaat daarbij uit van bepaalde veron
derstellingen. Voor de Delta-dijken
bijvoorbeeld, dat slechts eens in de
duizend jaar een stormvloed zal kun
nen optreden, waartegen dijken van
dit kaliber wellicht niet bestand zul
len blijken.
Voor andere werken van minder
importantie en met geringere geva-
renkansen zal dit plafond aanmerke
lijk lager worden aangehouden. Men
zal dan bijv. een overstromingskgns
van eens in de vijftig jaar op de
koop toe nemen. Zou dan echter een
calamiteit optreden, zouden de Del
ta-dijken doorbreken of zou een over
stroming optreden, dan zal in een
dergelijk geval de schade van over
heidswege moeten worden vergoed,
ten laste van de gemeenschap dienen
te komen, voor zover bepaalde bur
gers onevenredig zwaar worden ge
troffen.
Daarnaast zal de overheid nog ln
een ander geval schadevergoeding
moeten betalen, op grond van andere
rechtsgronden, wanneer als gevolg
van natuurgeweld, waartegen van
overheidswege geen beschermende
maatregelen kunnen worden geno
men langdurige regenval, aardbe
ving burgers of bevolkingsgroepen
zodanige schade leiden, dat ze tot de
bedelstaf worden gebracht, dan wel
dat er gevaar ontstaat voor onge
wenste verstoringen van de openba
re orde.
Hier is een tegemoetkoming in de
geleden schade gerechtvaardigd op
grond van het beginsel der Armen
wet. die de overheid doet inspringen,
wanneer iemand niet langer in het
eigen levensonderhoud kan voorzien
en dit niet van anderen ontvangt. En
daarnaast ook op grond van de over
weging, dat de overheid als bewaak
ster van de openbare orde en veilig
heid maatregelen heeft te nemen, die
inbreuken op de openbare orde voor
komen.
Ziehier een drietal rechtsgronden
voor vergoeding van overheidswege
van schade tengevolge van rampen
geleden. Het zou alleszins wenselijk
zijn dat op grond ervan een Rampen
wet in het leven werd geroepen, die
niet alleen het recht op schadeloos
stelling op grond van de hier beschre
ven rechtsgronden met zoveel woor
den erkent, in geval zich een gebeur
tenis voordoet die als een ramp in
de zin der wet kan worden aange
merkt, maar die bovendien een min
of meer uitgewerkte regeling geeft
voor de wijze waarop de schade zal
worden bepaald en uitgekeerd. Een
dergelijke wet zou in een behoefte
voorzien en in overeenstemming zijn
met de ontwikkeling der rechtsbegin
selen, zoals deze zich sinds de be
vrijding heeft gemanifesteerd.
T Dc Oostenrijkse politie heeft dc 49-
jarige voormalige SS-officier Herman
Höfle aangehouden wegens medeplichtig
heid aan de „oplossing van het Joodse
vraagstuk" onder het bewind van da
nazi'*.
