Drienerlo: nieuw centrum
technisch hoger onderwijs
Rotterdam krijgt nul op
het H.O.-rekest
Maatschappelijke vorming
ondergaat uitbreiding
Zal V.U. aan vierde T.H.
kunnen meewerken?
Veel plannen voor beter
resultaat van studie
Ook als
zuurbrand opstijgt
vanuit de maag
tot hoog in do kool
is blussen mot Bennies
kmestie van 'n ogenblik.
En niemand in Uw omgeving
heeft er weet van. WankU neemt
Rennles «meevallend In. laat ze
smelten no <fe tons en zodra de
'weldadige samenstelling met
.Uw eigen speeksel de maag be-
Irefkt, Is alle leed geleden en de
vuurkolom gedoofd. Rennles
'neutraliseren overtollig' maag-
zaurvotkomenenon-mld-deMljk,
Koop vandaag een pak-
}e bil Uw apotheker
Studenten wonen
EEN verdere ontwikkeling van
de wetenschappen, is een on
ontkoombare voorwaarde voor de
opvoering en handhaving van de
levensomstandigheden van een
snel groeiende wereldbevolking.
Dit schrijft minister Cals in zijn
zeer omvangrijke Nota inzake de
uitbreidjing van het Wetenschap
pelijk Onderwijs. In verband hier
mee vindt hij het nodig, dat de
ingstelling voor die studie in
de wiskunde, de natuurkunde en
de scheikunde enerzijds en in de
technische wetenschappen als
werktuigbouwkunde, electrotech-
nieik, scheikundige technologie,
technische natuurkunde en de
weg- en waterbouwkunde ander
zijds wordt gestimuleerd.
Indien men dergelijke opleidingen
mogelijk maakt in een gebied, dat
buiten de directe invloedssfeer van be
staande universiteiten en hogescholen
staat, heeft ditt tot gevolgdat uit dat
gebied een groter aantal studenten
dan anders zich voor een universi
taire studie aanmeldt. Aan de andere
kant bestaat bij de oprichting van
een aantal nieuwe universiteiten
het gevaar, dat het werkelijke acade
misch niveau niet of met zeer grote
moeite wordt bereikt. Op grond hier
van heeft minister Cals besloten tot
de stichting van slechts één nieuwe
technische hogeschool op zeer korte
termijn en een volgende, de vierde,
een vijftal jaren later.
op terrein van
de hogeschool
parlementsredactie)
Wetenschap en
techniek
De derde technische hogeschool komt
dus op het landgoed Drienerlo bij En
schede. In eerste instantie zal zij oplei
den in de werktuigbouwkunde, de elec-
trotechniek en de scheikundige technolo
gie. De hogeschool wordt een rijksin
stelling.
De minister prefereert Drienerlo bo
rn Zwolle, Arnhem en Deventer. Hij
grondt zijn keus met name op het voor
TH belangrijke industriële klimaat
Twente. Bovendien biedt het land
goed zelf een welhaast ideale vestigings-
Studenten
Nieuw voor ons land is de huisvesting
an de studenten. De afmetingen en de
ard van het landgoed geven de minis-
ir aanleiding een proef te nemen met
et z.g. „residential system", dat b.v.
ok in de Ver. Staten wordt toegepast
i waarbij de studenten woonachtig zijn
op het terrein van de hogeschool. De
minister wil er ook rekening mee hou
den, dat de derde TH een aantal Duitse
studenten zal aantrekken.
De verwachting bestaat, dat het aantal
studenten op Drienerlo zich omstreeks
1980 tussen de 1775 en 2225 zal bewe
gen. Dit betekent een afremming van
de toevloed naar Delft met 1100 a 1300.
Deze aantallen zouden enkele honderden
hoger kunnen zijn, als de minister had
besloten tot vestiging in Arnhem, Zwolle
of Deventer, maar, zoals genoemd, an
dere vestigingsfactoren hebben de door
slag gegeven.
In;"
ïatuurwetenschap-
i toegepast technisch onderzoek,
r kort was de indeling aldus,
dat aan de qniversiteifren het zuiver na
tuurwetenschappelijk onderzoek werd
gedoceerd en aan de technische hoge
scholen de toegepaste techniek.
De universiteit van Groningen heeft
naast de bestaande zuiver wetenschap
pelijke ook toegepast wetenschappelijke
studierichtingen ingesteld. Als de resul
taten hiervan bevredigend zijn, is mi
nister Cals bereid de abituriënten van
de toegepast wetenschappelijke studie
richtingen de ingenieurstitel toe te ken-
Mede afhankelijk van deze resulta
ten is de minister bereid aan de TH
te Eindhoven zuiver wetenschap
pelijke studierichtingen in de wis-, na
tuur- en scheikunde te openen. De op
leiding voor het kandidaatsexamen zou
dan wellicht kunnen samenvallen met
die van de toegepast wetenschappe
lijke studierichtingen. Deze proef zal
echter niet voor 1966 aanvangen.
MINISTER CALS heeft bij de
vaststelling van zijn plannen
een aantal steden en provincies
moeten teleurstellen. Hij is niet in
gegaan op de verlangens van Rot
terdam naar een eigen universiteit,
van Limburg naar een athenaeum
in- Maastricht en van Friesland
naar een universiteit in Leeuwar
den. In zijn Nota inzake de Uitbrei
ding van het Wetenschappelijk
Onderwijs motiveert hij zijn af
wijzende beslissing.
Bij zijn afwijzende houding ten op
zichte van een Rotterdamse universiteit
conformeert de minister zich aan de ad
viezen, die hem door de spreidingscom
missies zijn uitgebracht. Wellicht,
6chrijft hij, zal in een verdere toekomst
de ontwikkeling van het Rotterdamse
igebied aanleiding geven tot een aanpas
sing van de wetenschappelijk-onderwijs-
ivoorzieningen aan de dan bestaande be-
'hoeften.
i Voorop staat bij minister Cals een zo
igoed mogelijke taakvervulling van het
wetenschappelijk onderwijs. Deze, en de
maatschappelijke behoefte aan academi
ci, hebben bij de afwijzing van de Rot
terdamse voorstellen de doorslag gege-
In het Westen des lands is in de loop
van de tijd de situatie ontstaan, dat op
betrekkelijk korte afstand van Rotter
dam een technische hogeschool (Delft)
en twee universiteiten (Leiden, Utrecht)
zijn gekomen, die samen met de in Rot
terdam gevestigde economische hoge
school een keur van studiemogelijkhe
den bieden.
De minister heeft volledig begrip voor
het streven van het Rotterdamse ge
meentebestuur en waardeert ook het
werk, dat is verzet en dat wellicht be
langrijk kan zijn voor de in de verdere
toekomst gelegen opbouw van het we
tenschappelijk onderwijs, maar ziet
thans geen mogelijkheid aan de wensen
Van Rotterdam tegemoet te komen.
Friesland
f~\OK de vestiging
in Friesland zm
ran een universiteit
leiden tot versnip-
het wetenschappelijk potenti-
Ontwikkelingsverschil
Sowjetunie-China
Universiteit te Amsterdam heeft dins
dag in een lezing in Den Haag gezegd,
dat men niet kan spreken van een breuk
tussen China en de Sowjetunie, maar
tnisschien wel van een schisma. De
tnoeilijkheden tussen deze twee landen
zijn altijd min of meer latent aanwezig
geweest.
De heer Broekmeyer, die voor het
Nederlands genootschap voor interna
tionale zaken sprak over de betrekkin
gen tussen Moskou, Peking en Belgrado,
zei van mening te zijn dat de Russische
politiek van vreedzaam naast elkaar be
staan bedoeld is als politiek op lange
teiTnijn, anders heeft de felle Chinese
kritiek op dit beleid geen zin.
Het verschil in politiek tussen China
en de Sowjetunie schreef de heer Broek-
Jneyer onder meer toe aan het verschil
lende stadium van ontwikkeling.
eel aldus de nota. Hoezeer deze provin
cie een eigen cultureel leven heeft, hoe
veel studenten zij onder haar inwoners
telt, een eigen Friese universiteit zou er
toe leiden, dat de 'rijksuniversiteit te
Groningen, na een aanvankelijke periode
van sterke groei te hebben beleefd, in
1970 weer zou zijn ingekrompen tot on
geveer de omvang van 1960 en dat zij
daarna niet zou mogen rekenen op ver
dere groeimogelijkheden van betekenis.
Bovendien zijn de verbindingen met
Groningen en ook met Amsterdam van
uit Friesland bijzonder goed.
Minister Cals honoreert de Friese
voorstellen dus niet. Ook een athenaeum
wil hij aan Friesland niet geven. Wel
is hij bereid te bevorderen, dat in het
kader van de Groningse universiteit aan
de Friese regionale behoefte bijzondere
aandacht wordt geschonken.
Tenslotte wijst de bewindsman ook de
Limburgse wensen ten aanzien van een
athenaeum in Maastricht af. Op dit
athenaeum zouden vooral maatschappij
wetenschappen moeten worden gedo
ceerd. De minister wenst echter alleen
de regionale spreiding van die opleidin
gen te bevorderen, die stimulering be
hoeven. Bovendien betwijfelt hij, of de
opleiding aan een athenaeum, die im
mers niet verder gaat dan het niveau
van het kandidaatsexamen, wel het ka
rakter van een universitaire opleiding
kan dragen.
Nadere stadie acht de minister echter
niet overbodig, omdat het goed is, na
te gaan of, wanneer het groeitempo van
de instellingen te Nijmegen en Eindho
ven zakt hetgeen voor 1970 zou zijn
te verwachten filiaalvorming elders
in het Zuiden gewenst is.
Delft
De vestiging van een derde TH en
later een vierde zal niet tot gevolg
hebben, dat de overbelasting in Delft
minder wordt. Integendeel. Momenteel
telt Delft ongeveer 6400 studenten. Zon
der spreiding van het technisch hoger
onderwijs zou dit aantal in 1980 mis
schien 13500 bedragen.
Bij een aantal van vier technische
hogescholen wordt nog een toename
tot 9500 verwacht, een bedenkelijk
vooruitzicht, aldus minister Cals,
wanneer men aanneemt, dat het aan
Bevredigend verloop
van spaarregelingen
ken wordt
zitsvorming en publiekrechtelijke "be
drijfsorganisatie" gezegd, dat er spra
ke is van een groeiende belangstelling
in het bedrijfsleven voor winstdelings-
en spaarregelingen. Dat blijkt uit het
aantal gepremieerde bedrijfsspaarrege-
lingen, dat op het ministerie van alge
mene zaken bekend is. Dit aantal be
droeg namelijk op 31 december 1958
315. 30 juni 1959 335, 31 dec. 1959 364,
30 juni' 1960 414 en 31 dec. 1960 478.
Verwacht wordt, dat wanneer de „wet
houdende voorzieningen met betrekking
tot premiespaarregelingen en winstde-
lingsspaarregelingen voor werknemers"
zal zijn tot stand gekomen, de belang
stelling voor het invoeren van bedrijfs-
spaarregelingen ongetwijfeld nog zal
toenemen.
Verder wordt gezegd, dat de deelne
ming aan het jeugdsparen (de Zilver
vloot) alleszins bevredigend ls. Naar
voorlopige schatting waren er 31 de
cember 1960 meer dan 350.000 deelne
mers, met een totaal spaartegoed van
plm. 100.000.000.
Arbeiders ontsnapten
uit instortend huis
De Amsterdamse arbeiders J. Las-
schuit en F. van der Veen zijn gister
middag aan de dood ontsnapt, toen de
woning Staalstraat 10 in het hartje var
de hoofdstad instortte. Zij waren in de
ze onbewoonbaar verklaarde woning,
waarvan alleen de voorgevel, enkele
binnenmuren en de trap nog overeind
^stonden, bezig met sloopwerkzaamhe-
„Dit is de schrik van m'n leven ge
weest", zei sloper J. Lasschuit, die
nog stond te trillen op zijn benen toen
hij de politie en brandweerlieden het
verhaal deed van zijn ontsnapping
de dood. „We hoorden opeens een ei
gekraak en zagen dat een van de stut
ten het had begeven. We renden de
straat op en schreeuwden zo hard we
konden „kijk uit, mensen". Achter on
ze hakken stortte de voorgevel op
Persoonlijke ongelukken hebben zich
niet voorgedaan. Vier fietsen die voor
de woning stonden en een transport
band, die de slopers gebruikten, zijn
vermorzeld.
vaardbare maximum voor een TH
ligt bij een aantal van 6000 a
7500 studenten. De oprichting van
een vijfde technische hogeschool
of technische faculteit na ,1970 is
daarom wellicht noodzakelijk.
Het is de bedoeling, dat de techni
sche hogeschool in Twente reeds het
studiejaar 1962-63 gaat functioneren.
Ter voorbereiding van de opening zal
minister Cals binnenkort een studie
commissie instellen. Bovendien zal hij
op korte termijn een voorstel tot wij-
pelijk- Onderwijs, nodig voor de stich
ting van een nieuwe instelling van ho
ger onderwijs, bij de Tweede Kamer
indienen. Mocht de voorbereidingstijd
te kort zijn, dan is uitstel met één jaar
mogelijk, maar een verschuiving van
de openingsdatum met meer j1e
Gepasseerd
voornemens, die mr, Cals met
betrekking tot de, Drienerlose TH koes
tert, wijken af van enkele adviezen,
die hem over deze aangelegenheid zijn
uitgebracht. Allereerst is daar het ad
vies van de door hemzelf ingestelde
Commissies Spreiding wetenschappelijk
onderwijs en Spreiding technisch hoger
onderwijs. In hun spreidingsrapport ad
viseerde de meerderheid van deze
commissies tot de vestiging van een
universiteit bij Deventer. De
minister geeft echter de voorkeur aan
uitbreiding van de bestaande universi
teiten en beperkt zich daarom tot een
technische hogeschool, waarvoor de
mogelijkheden in Twente gunstiger zijn
'an in Deventer.
Een ander advies, afkomstig van de
hoogleraren Groenman, Van Hasselt en
Van Heek, bepleitte de instelling van
een technische hogeschool, die tevens
grote aandacht zou schenken aan de
opleiding in de maatschappijweten
schappen, met name de sociologie. Gp
deze wijze zou kunnen worden voorzien
hi de behoefte aan meer algemeen
maatschappelijk gevormde ingenieurs.
Commissie
Minister Cals wil echter vooralsnog
vasthouden aan de bestaande weten
schappelijke indeling en Drienerlo al
leen bestemmen voor de opleiding van
Delft en Eindhoven gelijkwaardige
ingenieurs. Een beroep op de praktijk
aanvaardt hij niet zonder meer. Wél
heeft hij een commissie onder voorzit
terschap van dr. L. Neher ingesteld
met de opdracht na te gaan in welke
ïen de studie der maatschappij
wetenschappen kan worden ingepast in
de studie der technische wetenschap-
(Van onze parlementsredactie)
"yOORAL omdat in de toekomst wei-
nig behoefte bestaat aan meer
academisch gevormden in de a-weten
schappen, acht minister Cals het niet
juist, het aantal universiteiten uit te
breiden. Wel zal, althans tot 1975, de
vraag naar juristen en economen gro
ter zijn dan het aanbod. Daarom
schenkt minister Cals in zijn Nota in
zake de uitbreiding van het Weten
schappelijk Onderwijs grote aandacht
aan deze opleidingen.
Hij betrekt daarbij ook de sociologie,
ook al is het aanbod van sociologen
groter dan de vraag omdat zijns in
ziens het huidige maatschappelijke bestel
vraagt om een groot aantal academisch
gevormden, met name in de diensten
sector, waarbij het minder erop aan
komt, of deze academici jurist, socioloog
of econoom zijn. Dit geldt vooral voor de
niet-specialistische beroepen. De drie
genoemde wetenschappen vat de minis
ter samen onder de term maatschappij
wetenschappen.
Voor de uitbreiding van de opleiding
in de maatschappijwetenschappen ko
men in dit verband uiteraard eerst
de beide economische hogescholen in
aanmerking. De economische hoge
scholen krijgen daarom de beschik
king over een juridische faculteit.
In Rotterdam wordt bovendien de stu-
i die in de sociologie mogelijk gemaakt.
De Commissie Spreiding Hoger Onder
wijs heeft bovendien geadviseerd, aan
de Rijksuniversiteit te Leiden een eco
nomische faculteit toe te voegen. Minis
ter Cals neemt dit advies niet over. Er
is momenteel al genoeg gelegenheid om
economie te studeren, meent hij.
Wel staat de minister positief tegen
over het plan van de Leidse universiteit,
proeven te nemen met een z.g. alge
meen baccalaureaat. Dit baccalaureaat
zou tegemoet kunnen komen aan de
behoefte van overheid en bedrijfsleven
personen, die een assisterende taak
werkers. Deze opleiding zal zich moet.
instellen op studenten met een over n
algemeen anders gerichte aanleg dan
die van hen, die de doctoraalstudie kie-
Aan de maatschappelijke behoeften
komt wellicht ook tegemoet de moge
lijkheid tot studie in de bestuursweten
schappen. Minister Cals wil gaarne na
gaan hoe zo'n opleiding kan worden inge
past in het wetenschappelijk onderwijs.
Hij heeft daartoe een commissie inge
steld, die onder voorzitterschap var
prof. mr. G. J. Wiarda, hem over deze
mogelijkheden advies zal uitbrengen.
De minister wil tenslotte laten onder
zoeken hoe het momenteel staat met de
beoefening van de geesteswetenschap
pen in ons land. Een commissie zal hem
adviseren hoe de beoefening van deze
wetenschappen meer tot bloei kan wor
den gebracht.
Kosten zijn
enorm
(Van onze parlementsredactie)
Tot 1970 zullen voor het weten
schappelijk onderwijs zeer vele
honderden miljoenen guldens no
dig zijn. Voor de Instandhouding
en uitbreiding van de bestaande
universiteiten en hogescholen ls
aan Investeringen een bedrag van
1650 miljoen gulden nodig. Per
jaar streeft minister Cals op
grond hiervan naar investeringen
ter waarde van 150 miljoen.
Hierbij zijn inbegrepen de bedra
gen voor de studentenhuisvesting,
studentensport en mensae. De ex
ploitatiekosten en personeelslas
ten, die In deze bedragen niet
zijn inbegrepen, zullen aanzien
lijk stijgen.
Voor de nieuwe technische ho
geschool in Twente denkt minis
ter Cals 150 miljoen gulden aan
investeringskosten nodig te heb
ben. De exploitatiekosten zullen
in 1970 omstreeks 21 miljoen be
dragen. De kosten van een vierde
T.H. bij Amsterdam zullen zeer
waarschijnlijk nog hoger zijn.
De belde tandheelkundige oplei
dingen eisen aan investeringen
elk een bedrag van twintig mil
joen gulden.
Op zijn begroting voor 1960 had
minister Cals voor de Investerin
gen 120.795.000 uitgetrokken. In
het licht hiervan is duidelijk, dat
de uitgaven voor het wetenschap
pelijk onderwijs de komende Ja
ren enorm zullen moeten stijgen,
wil aan de uitbreidingsplannen
kunnen worden voldaan.
^LS MINISTER Cals zijn plan
nen verwezenlijkt, zullen de
Vrije en de Gemeentelijke Uni
versiteit te Amsterdam kun
nen samenwerken bij de tot
standkoming en instandhou
ding van de vierde tech
nische hogeschool. Deze zal waar
schijnlijk komen te liggen op het
grondgebied van de gemeente
Haarlem. De eerste studenten kun
nen in 1967 beginnen. Zij zullen
kunnen kiezen tussen de opleiding
tot electrotechnisch, scheikundig
en werktuigbouwkundig ingenieur
en in een later stadium wellicht
ook tot natuurkundig en civiel-
ingenieur.
Deze TH zou een zelfstandig bestaan
moeten leiden en dus niet opgaan in de
beide Amsterdamse universiteiten. De
minister acht nader beraad gewenst over
de vraag of de school een rijksinstelling
moet worden. Dit hangt samen met de
vorm van samenwerking, die wellicht
tussen de beide universiteiten uiter
aard op vrijwillige basis kan worden
gevonden.
De minister meent, dat samenwerking
zeer nuttig zal zijn voor het onderwijs
en onderzoek aan beide instellingen. Bo
vendien wordt onnodige decentralisatie
van wetenschappelijk potentieel tegen
gegaan.
Voor de Vrije Universiteit zelf acht de
minister samenwerking van groot be
lang, omdat deze universiteit wellicht
mogelijke toekomstige studenten zou ver
liezen aan de nieuwe TH. Hoe groot hun
aantal zou zijn is moeilijk te zeggen, om
dat in het geval van de VU ook maat
schappelijke en levensbeschouwelijke
factoren optreden.
Een binnenkort in te stellen studie
commissie zal de mogelijkheden tot sa
menwerking onderzoeken. Hun advies
zal de minister voorleggen aan de colle
ges van curatoren van beide universitei
ten. Zelf denkt mr. Cals aan synchro
nisatie van de onderwijsprogramma's
in de exacte vakken, de uitwisseling van
studenten, het gemeenschappelijk behe
ren van wetenschappelijke instituten.
Minister Cals acht het onaanvaard
baar, dat in dit gebied twee techni
sche hogescholen zouden worden ge
vestigd. De mogelijkheid om twee ho
gescholen te bemannen is hier niet
aanwezig. Indien de minister zou be
slissen tot de stichting van een rijks
instelling, wordt het voor de VU prac*
tisch onmogelijk om nog tot een tech
nische opleiding te komen.
Minister Cals acht overigens de plan
ten voor de vierde TH nog niet rijp
Hong-Kong bestrijdt
honger in China
Inwoners van Hong-Kong zenden Iede
re dag een hoeveelheid voedsel ter
waarde van 300.000 gutden naar hun
hongerlijdende familieleden in commu
nistisch China, aldus blijkt uit persbe
richten.
Volgens deze berichten gebruiken de
posterijen van Hong-Kong alle beschik
bare vervoermiddelen om de voedsel
pakketten naar communistisch China te
sturen. De Chinese communisten laten
per dag slechts een treinlading vol voed
sel uit Hong-Kong toe, maar het ver
voer geschiedt ook per schip.
Het aantal pakjes dat dagelijks naar
China gaat bedraagt omstreeks 50.000.
Elk pakje weegt een kg. Verscheidene
winkels in Hong-Kong hebben zich ge
specialiseerd in de verkoop van voedsel-
Sakketten voor verzending naar China.
leze bevatten voornamelijk vetten er
De verzenders hebben niet de garantie
dat hun pakjes de plaats van bestem
ming bereiken. Bovendien heft de com
munistische Chinese regering hoge in
voerrechten.
Dit is een foto van één der zes
maquettes, welke prof. ir. S. J. van
Embden reeds geruime tijd geleden
heeft gemaakt van een complex, dat
geschikt zou zijn voor het geven van
hoger technisch onderwijs en alles
wat daarbij komt. In Twente zelf
vindt men het hier gepubliceerde
ontwerp het aantrekkelijkst al wil
dat natuurlijk helemaal niet zeggen,
dat het ooit precies zó op het land
goed Drienerlo zal worden gebouwd.
Het complex bestaat uit drie gedeel
ten. Meest rechts liggen de gebou
wen voor de huisvesting van de stu
denten, midden voor zijn de onder
wijsgebouwen geprojecteerd en vrij
dicht daarachter zouden dan de ge
bouwen voor het toegepast weten
schappelijk onderzoek komen
te liggen.
Uitbreiding van
bestaande
universiteiten
(Van onze parlementsredactie)
De Leidse universiteit wil de A-fa-
culteiten in het stadscentrum handha
ven. Plannen zijn ontworpen voor de
bouw van een institutencomplex ten
behoeve van de faculteiten der god
geleerdheid en der letteren en wijs
begeerte, voor de uitbreiding van het
juridisch studiecentrum en de be
schikbare ruimten voor sociologie en
psychologie. Een verdere uitbreiding
van de B-faculteit wordt beoogd in
het Westen van Leiden in aansluiting
aan het academisch ziekenhuis. Hier
toe is de beschikking over een terrein
van 140 ha in Leiden en Oegstgeest
noodzakelijk.
Voor de vervanging van de ver
ouderde en veel te kleine laboratoria
is omvangrijke nieuwbouw nodig. Ook
voor het academisch ziekenhuis moet
op belangrijke voorzieningen worden
gerekend.
De meeste voor de Utrechtse uni
versiteit benodigde kosten zijn be
stemd voor de verplaatsing van de
hele universiteit naar de Johannapol-
der ten Oosten van de stad.
De belangrijkste kostenfactor te
Delft is de bouw van de kernreactor,
die, naar minister Cals hoopt, vol
gend jaar kritisch zal kunnen worden.
Zodra de terreinkwestie is opgelost
zal met de nieuwbouw ten behoeve
van de Rotterdamse economische ho
geschool kunnen worden begonnen.
Voor de Vrije Universiteit te Am
sterdam zijn de grootste projecten
het academisch ziekenhuis en het gro
te laboratoriumgebouw voor de facul
teit der wis- en natuurkunde. Voorts
is rekening gehouden met de stichting
van een hoofdgebouw voor de alge
mene dienst, de a-wetenschappen en
het theoretisch gedeelte van de b-vak-
yERBETERING van de studiere
sultaten acht minister Cals van
doorslaggevende betekenis voor de
verdere ontwikkeling van het we
tenschappelijk onderwijs. In zijn
nota doet hij hierover enkele voor
stellen, daarbij uiting gevend aan
het verlangen, dat iedere student
de gelegenheid krijgt, te studeren
overeenkomstig zijn aanleg, ter
voorkoming van teleurstellingen.
In dit verband denkt de minister al
lereerst aan de Instelling van een pro-
paedeutlsch proefjaar voor alle studie
richtingen, die nog geen propaedeutisch
examen kennen. Hij heeft hierover het
advies van de instellingen van weten
schappelijk onderwijs gevraagd. De stu
denten kunnen door deze maatregel
reeds In him eerste studiejaar een gro
ter Inzicht krijgen In hun geschiktheid
de gekozen studie en desgewenst
tijdig van studierichting veranderen.
Voorts streeft de minister naar een
nauwere samenwerking tussen de uni
versiteiten. De specialisatie in de weten
schapsbeoefening is de laatste tijd zo toe
genomen, dat iedere universiteit onmo
gelijk vnor alle takken van wetenschap
kan opleiden. Een interuniversitaire spe
cialisatie is daarom gewenst. Voor de
student brengt dit een groter beweeglijk
heid mee. Soms zal het nodig zijn dat
hij aan twee universiteiten of hogescho
len studeert.
Zeer belangrijk is, dat de research, het
wetenschappelijk speurwerk, in ons land
goede kansen krijgt. Dit kan voor een
groot deel aan de instellingen van we
tenschappelijk onderwijs geschieden,
doch daarvoor moet dan voldoende per
soneel beschikbaar zijn. Ook in verband
met de uitbreiding van het aantal instel
lingen van wetenschappelijk onderwijs
is het personeelsvraagstuk nijpend ge
worden.
Ter illustratie moge gelden, dat in
enkele adviezen met name voor de
technische vakken op vrij korte ter
mijn een verdrievoudiging van het
aantal hoogleraren wordt nodig geacht.
Alleen al aan de Twentse TH zullen in
1970 78 hoogleraren, 270 wetenschap
pelijke ambtenaren en 160 technische
ambtenaren werkzaam moeten zijn.
Om zoveel mogelijk wetenschappelijke
werkers voor de wetenschapsbeoefening
en de wetenschappelijke opleiding te be
houden, denkt minister Cals aan een uit
breiding van het aantal studietoelagen,
enerzijds aan studenten, die reeds een
kandidaatsexamen hebben afgelegd en
ten aanzien van wier verdere studie gro
te verwachtingen worden gekoesterd, an
derzijds aan doctorandi, die blijk heb
ben gegeven van bijzondere aanleg voor
het zelfstandig verrichten van weten
schappelijk onderzoek. Ook hierover is
advies van de universiteiten en hogescho
len gevraagd.
Een verdere verbetering van veler stu
dieresultaten kan worden verkregen door
de instelling van baccalaureaatsstudies.
Plannen hiervoor bestaan in Leiden (al
gemeen baccalaureaat) en Eindhoven
emeen technisch baccalaureaat). De-
accalaureaatsstudie zal ertoe kun-
leiden, dat een geringer percentage
studenten als ongeschikt het wetenschap
pelijk onderwijs zal verlaten.
Tenslotte zal een meer omlijnde vast
stelling van de studieprogramma's kun-
leiden tot verkorting van de studie-
Staakt O.-Duitsland
collectivisering
Men beschikt in Bonn over inlichtin
gen, dat de socialisatie van kleine on
dernemingen, detailhandels en bepaalde
ambachten is gestaakt om de toenemen
de vlucht naar het westen af te rem-
Pers en radio zouden opdracht hebben
gekregen de propaganda voor de collec
tivisatie en instelling van nieuwe coöpe
ratieve produktiegemeenschappen te
verminderen. In de huidige situatie zou
den de reeds bestaande economische
moeilijkheden in Oost-Duitsland door de
vorming van nieuwe coöperaties slechts
worden vergroot.
Tengevolge van een ontploffing is
gisteravond brand ontstaan in een olie
raffinaderij te Houston, in de Ameri
kaanse staat Texas. Volgens de politii
vlogen enkele olietanks in de lucht. Drie
personen zouden verwondingen hebben
opgelopen.
r discussie in de Tweede Kamer. Dit
tegenstelling tot de plannen voor
Twente. Het is de bedoeling, dat de
Tweede Kamer de Nota van de minis
ter bespreekt gelijktijdig met zijn voor
stel tot wijziging van de Wet op het We
tenschappelijk Onderwijs, die nodig is
voor de instelling van de derde TH. On
getwijfeld zal dan ook het Amsterdam
se project in het debat worden betrok-
Grote behoefte
aan tandartsen
(Van onze parlementsredactie)
In de medische sector bestaat alleen
en grote behoefte aan tandartsen. Mi
nister Cals wil hieraan tegemoetkomen
door reeds dit jaar aan de R. K. unl-
■erslteit te Nijmegen de mogelijkheid
ran een tandheelkundige opleiding te
openen. Vooral uit het Zuiden des lands
zal deze opleiding studenten trekken.
De toevloed van studenten, die groter
dan werd verwacht, zal het nodig
maken, dat ibinnen enkele jaren ook in
Amsterdam een tandheelkundige oplei
ding wordt geopend. Aangezien uit
overwegingen van efficiency gestreefd
moet worden naar een zo volledig mo
gelijke bezetting, acht de minister het
wenselijk, dat bij deze opleiding een sa
menwerking tussen de beide Amster
damse universiteiten tot stand komt.
Deze samenwerking dient op voet van
vrijwilligheid plaats te hebben. De mi
nister heeft de colleges van curatoren
van beide universiteiten van zijn ge
dachten op de hoogte gesteld.
Moeilijkheden levert voor een aantal
universiteiten ook het klinisch gedeelte
de medische studie. Er zijn, hoe
merkwaardig het moge iklinken, in de
naaste omgeving van de bestaande uni
versiteiten te weinig mogelijkheden om
met een zo groot mogelijke variatie van
ziektegevallen in aanraking te komen.
Lelden en Utrecht hebben met behulp
van de Stichting Klinisch Hoger Onder
wijs uitbreiding van het beschikbare
patiëntenmateriaal in Rotterdam ge
vonden.
Minister Cals stelt nu voor in Zuid-
Limburg een kllnlsohe opleiding te ves
tigen als filiaal van de Nijmeegse uni
versiteit.
Uitstel van gesprek
over kernproeven?
Kennedy zou de Sowjetunie enige
weken uitstel willen vragen van de be
sprekingen over stopzetting van kern
proeven, die op 7 februari ln Genève
zouden worden hervat.
Vele Amerikaanse topfunctionarissen
menen dat de kwesties die in Genève
moeten worden besproken een grote en
grondiger voorbereiding eisen om tot
de „ernstige en nauwkeurige voorstel
len" te komen die volgens Kennedy
onmisbaar zijn om de spanningen tus
sen Oost en West te doen verminde-
- g b
zijn voor de V.S., omdat
de Algemene Vergadering van de V. N.
op 1 maart weer bijeenkomt en een
uitstel tot na die datum koren op Rus-
lands molen zou betekenen.
Er bestaat een goede kans dat pre
mier Chroesjtsjef in maart weer naar
New York zal komen, wellicht aan het
eind van een zegetocht, door de Afri
kaanse landen die onlangs onafhanke
lijk zijn geworden!
Doodstraf geëist
tegen Menderes
In het proces tegen de leiders van het
ancien regime heeft de procureur-gene
raal van het Turkse hooggerechtshof,
Altay Egesel, gisteren voor de eerste
maal de doodstraf geëist tegen oud-pre
mier Menderes en drie afgevaardigden
van de democratische partij.
Zij zouden in september 1959 enkele
afgevaardigden van de oppositie hebben
verhinderd zich naar het dorp Geyikli
te begeven, om daar een onderzoek in
te stellen. Menderes en de drie afge
vaardigden zouden een aantal met stok
ken en stenen gewapende mannen op de
been hebben gebracht.
De procureur-generaal verklaarde dat
zij zich hadden schuldig gemaakt aan
beperking van de in de grondwet ge
garandeerde bewegingsvrijheid en
aan het uitoefenen van dwang op afge
vaardigden in functie, een misdrijf dat
met de dood kan worden bestraft.
Na het requisitoir werd de zitting tot
30 januari verdaagd om de advocaat
van de beklaagden in staat te stellen
hun verdediging voor te bereiden.
Schoenwinkeliers in
coöperatie
In Utrecht is opgericht de coöpera
tieve handelsvereniging voor schoenwin
keliers Codes-Nederland. In de nieuwe
organisatie zullen de schoendetaillisten
trachten tot nauwere samenwerking te
komen, o.m. op het gebied van de in
koop, het marktonderzoek, verkoopmetho
den. reclame e.d. De oprichtingsvergade
ring stond onder leiding van de heer E.
de Jong uit Amsterdam, voorzitter van
het voorlopig Codes-comité. Bankinstel
lingen hebben de coöperatie (uitgesloten
aansprakelijkheid), die de eerste is op
dit gebied in Nederland, steun toegezegd,
zo deelde de secretaris van het comité,
de heer W. van Dijk. mede. Bij de Codes
hebben zich nu 120 schoenwinkeliers
aangesloten. De heer Van Dijk, geestelijk
vader van de Codes, werd aan het slot
van de oprichtingsbijeenkomst gehuldigd
voor zijn initiatief en voorbereidende
werkzaamheden.
Als U weet dat U deze winter,
wanneer U alles maar op zijn beloop
laat, zeker nog drie maal verkouden
zult zijn, dan is voor U Aflukin-C
een uitkomst.
AFLUKIN-C ter voorkoming van verkoudheid en griep.
