Uw probleem is het onze
Columbia's kardinaal wil
commissie van onderzoek
1
Meningen van anderen
Zevende Dag-adventisme
groeit naar kerk toe?
Een woord voor vandaag
Ontwikkeling en aspecten
van een modern ziekenhuis
2
ONZERZIJDS
VREES VOOR EEN DEPRESSIE
IN de Verenigde Staten wordt gevreesd voor een economische depressie.
De herinnering aan de jaren dertig wakkert die vrees aan. Maar men
vergeet daarbij gewoonlijk, dat de omstandigheden thans belangrijk verschil
len van die in het begin van de dertiger jaren.
Zo is de invloed van de overheid in het economisch leven sterker dan dertig
jaar geleden. En de grote massa der arbeiders heeft thans het voorrecht, dat
zij niet geheel zonder inkomsten is als werkloosheid haar treft.
Het is wel mogelijk, dat men de huidige toestand wat te donker kleurt. Maar
erkend moet worden, dat er verschijnselen zijn, die tot enige bezorgdheid
aanleiding geven.
De werkloosheid is omvangrijker dan men als betrekkelijk „normaal" be
schouwt. De staat werkt met aanzienlijke tekorten op de begroting. Tekorten,
die door leningen gedekt moeten worden. De schuldpositie van de publieke
lichamen wordt ongunstiger. De goudvoorraad is in de laatste tijd verminderd.
De dollarpositie, hoewel nog altijd vrij sterk, is minder stevig dan enkele jaren
geleden.
Men wijt een en ander voor een deel aan de aanzienlijke uitgaven, die de
Verenigde Staten zich getroosten voor de defensie, voor de hulp aan bond
genoten en minder ontwikkelde gebieden. Voorts wijst men op de Amerikaan
se investaties in Europese landen, waartegenover te weinig opdrachten staan
aan de industrieën in de Staten.
Het is wel enigszins begrijpelijk, dat waarschuwende stemmen worden ge
hoord en dat pogingen worden aangewend om de lasten te verminderen. Met
Duitsland is reeds onderhandeld over verlaging der kosten van het militaire
apparaat, dat de Verenigde Staten daar in stand houden.
Een economische crisis in de Verenigde Staten zou stellig ook voor ons beden
kelijke gevolgen hebben.
Daarbij mag niet vergeten worden, dat reeds de spanningen, die thans in de
wereld zijn te constateren, een nadelige invloed op de gang van zaken hebben.
In vele landen heerst onrust. Men denke aan Kongo en aan andere Afrikaanse
en Amerikaanse landen. Eveneens aan Frankrijk, dat door de strijd in Algerije
verliezen lijdt aan mensenlevens en aan economische kracht. Zelfs het nabu
rige België heeft als gevolg van revolutionair optreden miljoenen schade te
incasseren. Het „stoken" der communistische machthebbers in verschillende
landen dwingt vele staten tot uitgaven, die in feite improduktief zijn.
Het is te wensen, dat de spanningen zullen verminderen. Men heeft hier en
daar de gedachte, dat zulks mogelijk zal blijken, wanneer de nieuwe president
der Verenigde Staten de zaken ter hand gaat nemen. Veel stellen wij ons er
niet van voor. Maar er moet toch met ernst naar ontspanning gestreefd
worden.
De Verenigde Staten, die economisch nog wel een stootje kunnen verdragen,
moeten er toch alles op zetten om de invloeden van de depressie te keren. De
werkloosheid kan beperkt worden door de uitvoering van nuttige openbare
werken.
Wat ons land betreft, is het els, dat een voorzichtige sociaal-economische en
financiële politiek wordt gevoerd. Het verschuiven van de ingang der belas
tingverlaging naar 1 juli schijnt ons een verstandige daad. Men kan nu de
ontwikkeling der dingen nog even aanzien. Mogen de omstandigheden dan zo
zijn, dat aan een verder uitstel niet behoeft gedacht te worden.
(Van onze kerkredacteur)
Op verzoek van de rooms-katho
lieke Nederlandse St. Adelbert-
vereniging heeft de aartsbisschop
van Columbia zich uitgesproken
over de protestanten vervolgingen
in zijn land. Het blad St. Adelbert
publiceerde deze brief in het zo
juist verschenen nummer. In zijn
brief verklaart de aartsbisschop,
dat hij vurig verlangt naar een
onpartijdig bezoek van een com
missie van onderzoek bestaande
uit een protestant en een rooms-
katholiek om een objectieve studie
te maken van de feitelijke situatie.
Vele protestantse organisaties heb
ben bi.' herhaling gewezen op de
moeilijke omstandigheden waaronder
de rooms-katholieken zich in het Zuid-
amerikaanse land Columbia bevin
den. Op 28 december van het vorig
jaar publiceerden wij op deze pagi
na een officiële statistiek waaruit
bleek dat in de laatste twaalf jaar
116 protestanten zijn vermoord, 200-
scholen zijn gesloten en 66 kerken
zijn verwoest. In dertig procent van
de gevallen werd de aanval geleid
door rooms-katholieke priesters. Wij
wezen er toen ook op dat in het af
gelopen jaar een zekere mate van
verbetering is opgetreden en dat er
een conferentie heeft plaats gevonden
in de stad Cali, waaraan zowel pro-
ANDERZIJDS
DE RECHTEN VAN DE KOSTER
EFFICIENCY
Het streven naar verhoging van de pro-
duktiviteit moge primair een raak lijn van
de ondernemers, ook de opdrachtgevers
kannen er veel aan doen door het geven
van opdrachten «odanig te temporiseren,
dat niet alles als een lawine tegelijk boven
op het bedrijfsleven valt. Naar het oordeel
van het Algemeen Handelsblad
is het treffend, dat de overheid zelf in ve
le gevallen met deze eenvoudige waarheid
geen of weinig rekening bondt. Het blad
schrijft: „Wie b.v. liet bonwbedrijf van
iets nabij volgt, zal opmerken, dat bij voort
during op het gebied van grondwerk, wa
gens bouw en ruilverkaveling waar de
overheidslichamen de allervoornaamste op
drachtgevers zijn, het overgrote deel der
aanbestedingen eerst wordt gehouden in de
loop van het voorjaar en in de zomer. Dit
heeft ten gevolge, dat het in het tweede
halfjaar in het aannemersbedrijf krankzin
nig druk Is en dat in het eerste kwartaal
en soms nog later vele ondernemers voor
hun personeel te weinig te doen hebben.
Hat is duidelijk, dat dit onderbezet zijn
economisch zeer schadelijk is en da'
vele werk in het tweede halfjaar
verhouding duurder wordt dan dat zulks
zou zijn geweest bij een geleidelijke sprei
ding over het gehele jaar. De niet voldoen
de in produktie omgezette loonkosten en
vaste lasten van het eerste halfjaar moe
ten immers in de prijaen voor het twee
de halfjaar worden verdisconteerd. Bo
vendien is bij een overvloed van
werkopdrachten de onderlinge concur
rentie van de aannemers belangrijk
minder dan bij meer evenwicht, omdat
zij allen reeds vol bezet zijn en ook dit
werkt prijsverhogend. Niemand is nu
maal zo zwaar concurrent als wannet
om werk zit te springen. Natuurlijk weten
de rijkswaterstaat, de provinciale watersta
ten, de gemeentebesturen, de onlginnings-
lichamen en de cultuurtechnische dienst dit
allemaal ook wel, maar geen enkele dienst
schijnt ooit aanleiding te hebben of in staat
te zijn in de ingeburgerde praktijk i
dering te brengen. Waarom niet? Het
schijnt niet te liggen aan het niet
op tijd klaar zijn van de plannen
en de tekeningen, doch het ligt aai
de financiën. Niet dat het geld ei
niet is, maarhet besluit om het ti
gaan uitgeven schijnt niet tijdig te kun
nen worden genomen, tenminste dat vinden
de meeste officiële instanties, omdat de be
groting voor bet betrokken jaar nog niet ii
goedgekeurd. Pas wanneer de begrotingen
door de Staten-Generaal zijn goedgekeurd,
weet de regering hoeveel zij mag nit_
en waarvoor. Daarna worden de nodige kre
dieten beschikbaar gesteld en kan
gaan aanbesteden on de nodige gunningen
doen, aannemende dat de plannen en te
keningen inderdaad klaar liggen. Wat ten
deze voor het ministerie van water
staat geldt, is ook van toepassing
op bet ministerie van landbouw, dat
via de cultuurtechnische dienst de
ruilverkaveling, verharding van zandwe
gen en andere werken ten behoeve van de
land- en tuinbouw financiert. Bij de woning
bouw gaat de zaak, die daar iets anders
ligt, wat vlotter De Staten-Generaal en
ook de provinciale en gemeentelijke bestu
ren kunnen hier een goed voorbeeld ge
ven door een snelle begrotingsbehandeling
als bijdrage tot een grotere efficiency in
de bouwnijverheid".
In De Koster, orgaan tan de Pro
testants Christelijke Vereniging van
Kosters in Nederland, wordt aandacht
gevraagd voor de lonen en de sociale
voorzieningen, die de kosters genie
ten, of misschien beter gezegd niet ge
nieten. Oppervlakkig bekeken zou men
kunnen veronderstellen, dat dergelijke
algemene regelingen hier niet zo erg
nodig zijn, icant de kerk weet, dat de
arbeider zijn loon waardig is en sou de
kerk hier dan niet naar handelenHet
orgaan tan de kostersvereniging merkt
hierbij op:
sociale voorzieningen wordt
aangetroffen? Is dit onwil van de
kant van de kerkbesturen of is de
kerk financieel niet in staat haar
kosters naar behoren te honoreren?
Een enkele uitzondering daarge
laten geloof ik dat dit niet de oor
zaak behoeft te zijn, het is meer
een kwestie van hoeveel wordt er
voor de koster uitgetrokken. Is dit
niet het geval, maar wordt hij als
sluitstuk op de begroting gebruikt,
dan staat het er voor de betrokken
koster niet al te best voor. De kerk
immers maakt ,een winst, zij
werkt met haar middelen zo veel
ze kan aan nimmer aflatende uit
breidingen van kerken, wijkgebou-
wen. aan te stellen predikanten enz.
Het werk van de koster is het
werk van de gemeenteleden zeli,
deze leden behoren uit liefde voor
hetzij dat dit hun niet ligt, dat
er geen tijd voor is of om prakti
sche redenen, is men over gegaan
tot het aanstellen van de beroeps
koster. Deze nu knapt het werk op
voor de gemeenteleden. die zelf
in de meeste gevallen een salaris
hebben dat aangepast is naar de op
het ogenblik heersende hoogcon
junctuur. Heeft deze koster dan
geen recht op een behoorlijke belo
ning van zijn werk, is het eerlijk
om er dan mee te schermen dat hij
dat overige uit liefde voor de kerk
moet doen???
De grote achterstand die er thans
nog heerst onder de lonen en so
ciale voorzieningen van de koster
vindt zijn grootste oorzaak in het
feit dat hij zich niet op tijd heeft
georganiseerd.
Een waardig loon kan dan pas
goed tot stand komen wanneer de
werkgever en werknemer hier ge
zamenlijk met gelijke rechten over
onderhandelen. In vroeger dagen
toen in het bedrijfsleven de lonen
alleen door de werkgever geregeld
werden was dit ook een verre van
gezonde toestand, pas toen de werk
nemers zich organiseerden kwam
hier verandering in.
Hadden de kosters hun tijd toen
ook beter verstaan, het zou nu niet
meer zo'n chaos bij hen zijn.
De kerkbesturen moesten tot voor
kort geheel op hun eigen initiatief
te werk gaan bij het aanstellen van
een koster. De verantwoordelijk
heid van de kerk en het ontbreken
van richtlijnen betreffende salarië
ring, maakten dat deze zaak vaak
te eenzijdig kon worden bekeken.
De grote verscheidenheid van de
heren kerkbestuurders, hun beroep
in het dagelijks leven sprak dan
nog al een woordje mee, zo kon
het voorkomen dat de ene koster
gesalarieerd werd als tuinman, een
ander als huisknecht of als koet
sier, al naar gelang de heren als
voorbeeld namen.
Gelukkig is er de laatste jaren
een verandering ten goede voor de
koster merkbaar geworden, dankzij
de nog jonge kostersvereniging, die
op dit gebied al veel pionierswerk
verricht heeft. Maar heel veel moet
nog veranderd worden.
St. Adelbert
over vervolging
van protestanten
testanten als rooms-katholieken deel
Geen opdracht
In zijn brief aan de St. Adelbert-ver-
eniging schrijft de aartsbisschop van
Bogota. kardinaal Luque ,,dat het
episcopaat van de kerk in Columbia
nooit enige opdracht tot vervolging van
de protestanten heeft gegeven, noch
n welke personen ook".
Hij erkent dat er betreurenswaardi
ge gebeurtenissen zijn voorgevallen, die
echter geïsoleerd waren en hun oor
sprong vonden deels in politieke motie
ven deels in reacties die wel moesten
volgen op de beledigende wijze, waarop
sommige protestanten zich hebben uit
gelaten over de Rooms Katholieke Kerk.
De kardinaal schrijft dat hij geen en
kel bewijs bezit noch geloofwaardige
formatie dat er protestants bloed is v
goten. Zou hij dit bewijs ontvangen, dan
,,zou hij de eerste zijn om dit te be
treuren en onze Heer Jezus Christus
vergiffenis te vragen."
Verdraagzaamheid
Voorts verklaart de kardinaal „dat
ik heb geleefd en nog steeds leef uit
'.en voortdurende geest van verdraag-
•aamheid; dat ik geen enkele moei
lijkheid aanvaard die zou verhinde-
dat de protestanten in Columbia
de volledige garanties zouden genie
ten om hun eredienst te vieren in hun
kerken en op daartoe bestemde plaat-
n hun kinderen op te voeden vol
gens hun eigen geloofsovertuigingi'.
Deze laatste uitspraak is des te meer
opmerkelijk, omdat deze geloofsvrijheid
volkomen identiek is met de geloofs
vrijheid die de communisten aan de
kerk willen geven achter het ijzeren
gordijn. Terecht heeft de Rooms Katho
lieke Kerk bezwaar gemaakt tegen der-
Weinig minder dan n wonder
so vele duizenden
'n ander meng werden
met Krniehen Salts.
Zo'n bloedzuiverende Kuur met Kruschen
kan ook U van Uw Rheumatiek bevrij
den. Dat doen de beroemde vijf mine
rale zouten voor U als U trouw iedere
morgen die kleine dosis neemt. Onzuiver
heden In het bloed worden daaruit losge
maakt en afgevoerd langs natuurlijke
weg. En daarmee raakt ge dan vanzelf
van de pijnen af, die U nu het leven ver-
van de Zevende Dagadventisten?
Duidelijk is in ieder geval dat de
spanningen in deze sterk groeiende
sekte steeds groter worden. Er be
gint een kloof te ontstaan tussen
de traditionalisten die aan het ver
leden willen vasthouden en de rui
mer denkenden die meer in de
richting van de kerk willen uit
groeien.
Hoewel de tegenstellingen ten dele
verklaard kunnen worden als een gene
ratieverschijnsel, is de grote oorzaak van
de huidige spanningen de publicatie van
twee boeken. De ene is van ds. Walter
Martin. ..De waarheid over Zeven Dag-
adventisme" en de ander van leiders
uit de sekte zelf' „Vragen over de dog
matische onderwerpen". Martin is eer
evangelische predikant Hij heeft in d«
afgelopen jaren een groot aantal artike
len geschreven ln het blad Eternity var
de onlangs overleden presbyteriaanse
predikant dr. B G. Barnhouse.
Zijn boek en artikeien zijn ook in
Zevende Dagkringen goed ontvangen.
Leiders hebben openlijk gezegd dat zij
een zeer fair beeld geven van hun leer
stellingen. Oorspronkelijk wekten de
eerst in artikelvorm verschenen gedach
ten van ds. Martin in protestants-christe
lijke kringen groot opzien. Hij werd ei
van beschuldigd dat hij deze sekte de
kerk binnen haalde, omdat hij er de
druk oplegde dat zij veel van
extreme opvattingen hebben laten
ren en alle fundamentele stukken uit
de belijdenis van de kerk aanvaarden.
Fel verweer
Uit zijn boeken blijkt dat de leiding
gevende kringen uit het Zevende Dagr
adventisme al lang de gedachte hebben
opgegeven als zouden de visioenen en
geschriften van Ellen White, de sticht
ster uit de vorige eeuw, onfeilbaar zijn.
genoegen kunnen
met slechts
(Advertentie)
DANK ZIJ R.E
Praktijkdipl, Boekhouden
ber 1961)
_Iet kan U een
En tijd is geld!
R.E.S.A. - Hilversum
(Bekende Schriftelijke Cursus)
opleidingen voor M.B.A. en S.P.D.
Jelscorresp. Fr., D. en Eng.. V.T.H.-dipl
fdcorr. en Talk-Vertaler Fr.. D. en Eng.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Boven-Hardinxveld: C.
os te Bennekom; te Wezep: T. Lange-
rak te Vinkeveen: te Hasselt, toez.: L.
Blok te Capelle a. d. IJssel.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen naar Eindhoven: G. v. d.
Brink te Veendam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Onstwedde: J. P. v. d.
Boomgaard te Thesinge.
Administrateur V.U.
met pensioen
De heer B. Faber, administrateur
van de Vrije Universiteit, is 1 janu
ari jl. met pensioen gegaan. De laat
ste 40 van de 80 bestaansjaren der
Vrije Universiteit is de heer Faber
in dienst van deze instelling geweest.
Vrijdagmiddag a.s. te half vier wordt
hem in het Woestduincentrum te Am
sterdam een huldigend afscheid be
reid.
een eredienst in hun kerken", vooral
niet, omdat het evenals in Spanje
vrijwel onmogelijk is om vergun
ning te krijgen om kerken te bouwen.
Na nog geklaagd te hebben dat hij
niet begrijpt waarom de protestanten
komen evangeliseren in „een land waar
rooms-katholieken in oprechtheid de
leer van het evangelie belijden", valt
hij vooral over het feit „dat sommige
protestanten de grote liefde die wij de
heilige maagd Maria toedragen in het
belachelijke proberen te trekken."
Oude brief
De brief is gedateerd 17 november
158 en werd nog niet eerder in Ne
derland gepubliceerd. De publicatie ge
schiedde door dr. A. Fiolet, die vorig
jaar een zeer opmerkelijk boek over
de oecumene publiceerde. Het is jam
mer dat hij niet ingaat op een soort
gelijke briefwisseling uit dezelfde tijd
met enkele Amerikaanse rooms-katho
lieke organisaties, waarin een soortge
lijk voorstel werd gedaan, maar toen
is van een commissie van onderzoek
niets terecht gekomen.
De Raad van Evangelische Christe
nen in Columbia heeft zich indertijd be
reid verklaard alle gewenste inlichtin
gen te verstrekken. Alle aanslagen
die zij heeft gepubliceerd hebben
kelijk plaats gevonden en de namer
de betrokken rooms-katholieke priesters
zijn bekend. Deze raad bezit volgens
haar zeggen 2000 beëdigde verklaringen
van getuigen.
In het slotwoord van dr. Fiolet
klinkt het verlangen naar een broe
derlijke ontmoeting duidelijk door.
Zijn woorden zuller- zeker ook de in
stemming van de protestanten ver
werven als hij schrijft: „Elk vals
irenisme, dat marchandeert met de
goddelijke waarheid terwille van een
overigens tot mislukking gedoemde
schijn-eenheid, is een christen on
waardig. Uit onze geloofseenheid volgt
daarom, dat wij aan elkaar het goed
recht van evangelisatie aan andere
christenen moeten toekennen, doch wij
mogen de waarheid niet uit de weg
Waardering
Dr. Fiolet voegt daar aan toe dat
van de andere kant dit recht getemperd
wordt door de evenzeer oecumenische
houding van wederzijdse eerbiediging
en waardering. Daarom zal proselitis
me afgewezen moeten worden. Wel een
getuigenis van de waarheid om elkaar
op te bouwen, maar geen zieltjes win-
nerij om elkaar af te breken, schrijft
hij.
Fel valt dr. Fiolet over een uitzen
ding van het I.K.O.R. in de rubriek
„Tussen wal en schip" waarover hij
schrijft: ..Het is in deze tijd van groei
ende oecumenische gedachte een wan
klank -en een een christen - onwaardige
daad om b.v. medechristenen uit een
andere kerk, die door zwakke beleving
van hun kerk in hun huwelijksle
ven tot een gewetensconflict met de
kerk zijn gekomen, te versterken in
karikatuur van hun kerk door een
gatieve, afbrekende voorlichting."
Dr. Fiolet schrijft in het slot van
zijn betoog dat juist de eerbied voor
elkaar ons zal afhouden van een
scherpe toepassing en een op de spits
drijven van ons recht van evangel'
satie aan elkaar. Immers niet „el
ke christen is in zijn persoonlijk ge
loofsleven al klaar door de geloofs-
ontmoeting :net de ander."
Gisteren hebben we in het citaat van Christus over aanbid
ding een woordje weggelaten. Christus zegt niet alleen dat
de mensen de Vader aanbidden moeten, maar ook hoe zij
Hem aanbidden moeten, namelijk: „in Geest en waarheid".
Met opzet hebben wij het eerste woord met een hoofdletter
geschreven. De Heiland spreekt niet van onze eigen geest
maar van Gods Geest. Aanbidding begint niet bij ons eigen
hart, maar in de hemel. Slechts als Gods Geest ons hart ver
vult, kan er sprake zijn van echte aanbidding.
Maar aanbidding moet ook „in waarheid" geschieden. Hoe
vaak zijn wij niet vol van beleefdheidsfrasen als wij spreken
met medemensen. We zeggen hartelijk: „Wat leuk om u weer
eens te zien", en denken ondertussen: ,Jk hoop maar dat hij
spoedig opkrast, want ik heb echt geen tijd."
Echte aanbidding kan nooit een beleefdheidsgebed tot God
zijn. Zo in de geest van: Even bidden, want zo hoort het.
Ons gebed moet echt zijn.
En dan zeggen we vaak en meestal terecht „Maar soms
heb ik helemaal geen behoefte aan het gebed. Ik bid wel,
maar ik doe het meer uit sleur dan uit noodzaak." Laten we
echter nooit vergeten dat ons hart, ons menselijk hurt niet
naar God verlangt. Het wil altijd zichzelf zijn. Dan moeten
we niet zeggen: Nu bid ik maar niet, maar het eerlijk aan God
vertellen, omdat Hij juist dan met Zijn Geest te hulp snelt.
Stichting „Fcïdtbijfe" 75 jaar
Wanneer op 31 januari a.s. de Vereniging tot Christelijke verzor
ging van geestes- en zenuwzieken het 75-jarig bestaan van het psy
chiatrisch ziekenhuis Veldwijkte Ermelo gaat herdenken, zal eens
te meer de aandacht worden gevestigd op een belangrijke Neder
landse inrichting.
Want „Veldwijk" was het eerste prot.chr. huis voor deze verple
ging, dat in ons land werd gebouwd en in plaats van „oud" is de
stichting met haar talrijke gebouwen in een fraai stuk Veluws bos
jonger en levendiger dan ooit en geheel aangepast bij de eisen van
de moderne wetenschap.
In „Veldwijk" heeft protestants Ne
derland een waardevol bezit dat aller
steun verdient, want vele patiënten
hebben hier sinds driekwart eeuw goe
de medische verzorging gehad en voor
al in de laatste 15 jaren, dikwijls her
stel gevonden.
Wat er in de loop van 75 jaren juist
deze tak van medische wetenschap
n verzorging is veranderd, werd giste-
en tijdens een persconferentie in het
aardige ontspanningsgebouw van het
ziekenhuis nog eens belicht door de ge
neesheer-directeur H. G. Boswijk.
gon „Veldwijk" als „gesticht"
voor geesteszieken waarin men het
voornamelijk moest hebben van isole
ment, bedverpleging en eenvoudige kal
merende middelen, thans is het een
groot ziekenhuis waar de modernste
methodes voor onderzoek en behande
ling worden toegepast en waar de pa
tiënten in hecht teamverband door me
dici, verplegenden en arbeidstherapeu-
worden verzorgd.
e angstvallige geslotenheid van de
inrichting is naar hedendaagse weten
schappelijke opvattingen veranderd in
openheid, het isolement vervangen door
zo normaal mogelijke .-amenleving
.al van medicamenten staan nu ter
beschikking. Deze kunnen zelfs de een
maal zo beproefde maar vrij ingrijpen
de behandelingen zoals shock- en
slaapkuren vervangen.
De patiënt is niet meer, zoals in
1866 toen „Veldwijk" werd geopend,
een onderdeel van een groep geestes
zieken, maar wordt tegemoelgetre-
Na veeleisende en inspannende
arbeid komt het verplegend per
soneel van „Veldwijk" wel wat ont
spanning toe. Volksdansen vormt
daarvan een zeer gewaardeerd
onderdeel.
Advertentie
plaats gevonden hebben op aarde,
maar de komst van Christus in het
Heilige der Heilige in de hemel zijn,
raken steeds meer op de achtergrond en
worden door velen nauwelijks nog ge
loofd.
Het zijn twee oudere leiders die het
felste de tegenwoordige leiders van de
sekte zijn gaan aanvallen, namelijk A.
L. Hudson, een ouderling uit een grote
Adventistenkerk In Oregon, V.S. en de
emeritus predikant dr. M. L. Andreasen.
Zij hebben reeds gezegd dat het boek
„Vragen over dogmatische onderwerpen"
afwijkt van de historische lijn. Als een
groot bezwaar wordt ook gevoeld het
feit dat de leiders veel vriendelijker
tegenover de kerk staan en niet langer
beweren dat de gelovigen die de zondag
houden het teken van het beest op hun
voorhoofd dragen. Er komen vanuit de
gehele wereld protesten tegen de nieuwe
richting.
Volgens de leiders vertegenwoordigen
deze mensen, die de laatste maanden
felle aanvallen hebben gedaan op de
leiding, slechts een kleine minderheid
van hun volgelingen. Maar het is al wel
duidelijk dat de leiding uit angst
brokken te maken zich toch al wel heeft
laten leiden en de groei naar de kerk toe
wat heeft afgeremd.
In ieder geval is het wel duidelijk
dat ook deze sekte in beweging is
gekomen, dat oude dogmatische in
zichten die met vuur zijn verdedigd,
langzamerhand op de achtergrond
raken, en dogmatische fouten nu er
kend en gerectificeerd worden. De
moeilijkheid is echter dat verschillen
de kerkelijke leiders liever niet heb
ben dat een onderzoek naar hun ge
loofsovertuiging wordt ingesteld. Dit
wil niet zeggen dat deze sekte verder
van het historische christendom af-
groeit. De moeilijkheid is juist dat zij
naar de oude belijdenissen van de kerk
toegroeit en dat stuit op verzet.
den als een medemens ln nood, wiens
persoonlijke omstandigheden en mi
lieu tevens een grote rol spelen bij
het onderzoek en de behandeling.
Normale, volwaardige arbeid en het
gesprek met de geneesheren vormen i
voorname bestanddelen van de thera
pieën. Over dit alles deden ook dr. A.
C. Lit, psychiater op Veldwijk, de arts
J. Doff, geneesheer-directeur van het
zuster-ziekenhuis Dennenoord in Zuid
laren en dokter P. J. Piebenga, hoofd-
inspecteur van de geneeskundige in
spectie Geestelijke Volksgezondheid van j
het ministerie van sociale zaken me
dedelingen.
Zij toonden aan hoe gebleken is dat
maatschappelijke afzondering de toe
stand van een geesteszieke nodeloos en
mateloos verergert en hoe de patiënt
die hartelijke toenadering en begrip
ontmoet in een leefbaar milieu tot per
soonlijke herwaardering en tot dikwijls
onvermoede ontplooiing kan komen.
Helaas leeft er nog teveel wanbe
grip in de samenleving ten opzichte
van de psychiatrische verpleging,
waardoor het ook mogelijk blijkt te
zijn dat men alle psychiatrische pa
tiënten verwart met psychopaten die
tot misdaden komen na ontvluchting
van een Inrichting.
„En hiertegen", aldus dr. Doff,
„zullen wij altijd een krachtig pro
test laten horen!"
Men vergete toch niet dat er, ever,-
als bij lichamelijke ziekten, ook in
geestesziekten grote verschillen zijn èn
dat de verpleeginrichtingen veelal ook
gedifferentieerd zijn.
Hoewel er, vooral na de oorlog, ster
ke doorstroming bestaat in de psychia
trische ziekenhuizen, blijft toch nog al- 1
tijd een groot percentage patiënten lang
of zeer lang in behandeling, maar het
percentage chronische patiënten be- j
draagt op het ogenblik niet meer dan
11. Men hoopt dit tot 5 te kunnen te- I
rugbrengen.
Bij al deze toegewijde pogingen is
het echter noodzakelijk, dat de maat
schappij het werk steunt en bevordert.
ten eerste door dwaas wanbegrip te
overwinnen en teruggekeerde patiënten
ook weer als volwaardigen in haar mid- ,c
den op te nemen, ten tweede door fi
nanciële hulp en ten derde door het 1
scheppen van overgangsmogelijkheden,
zoals het inrichten van beschuttende c
werkplaatsen of -woonverblijven, door t
het stichten van verpleeghuizen voor
licht-gestoorde bejaarden enz. c
De herdenking van het 75-jarig 2
jubileum van „Veldwijk" zal zeer I
eenvoudig zijn. Er worden, voor J
een klein plechtig uur op 31 ja
nuari, geen autoriteiten uitgeno- s
digd. Een kort herdenkingswoord 1
van de voorzitter, prof. dr. H. N. J
Ridderbos, een begroetingswoord
van de geneesheer-directeur en t
zang door het zusterkoor zal vol-
doende zijn. Met personeel en pa- e
tiënten heeft men dan nog een ge- i
zellig avondje.
Vraag: Onlangs behandelde
vraag betreffende de bekende Oosten
rijkse spreuk A.E.I.O.U.,
u de Zodra de kleur goudgeel wordt, moet ken. Dit zou niet eerlijk zijn en men
de aardappelen weer uit het vet stelle zich eens voor, dat alle deelne-
n, aangezien zij licht te taai wor- mei - -
andere spreuk, die betrekking den. Men kan nu de reepjes op grauw den
heeft op de huwelijkspolitiek der papier laten uitlekken en naar smaak
Habsburgers, waardoor zij tenslotte met fijn tafelzout bestrooien.
Mfin kan ook het afdr0gen de h(
Vraag: Wie zijn de erfgenamen van
4 - - --ïn echtpaar zonder kinderen, als
mers zich tot onze rubriek zouden wen- geen van belden de goederen
het grootste deel der indertijd beken
de wereld aan elkaar koppelden. Hoe reepjes 10 tot 15 minuten in zout zet- kunnen
ten. Pommes frites geve men bij blef-
luidt deze spreuk ook weer?
Antwoord: Wij hebben indertijd niet ossehaas.
gemeld, dat er van die spreuk^ A.E.I. Vraag: Wij hebben
langstlevende heeft vermaakt? Zijn
Vraag: Wij lossen graag kruiswoord- dit de broers en zusters of eventuele
zouden gaarne weten de kinderen van voor-overleden broers
iaar en zusters? Als een ongehuwde oom
hoe sterft, erven dan zijn broers en zus
die broers en
puzzels op
aan de juiste woorden kwam. ters of de kinderen t
.gen maanden
(Austriie Est Imperare Orbi Univer- geleden een alleenstaand meisje in kryptogram is werkelijk niet eenvou-
'Het komt Oostenrijk toe de gehe- huis gehad. Zij betaalde per week dig. Er zijn namelijk geen vaste nor-
u I.., T"***kostgeld. Moet ik nu dit kostgeld i fi "4 -,J~ "*~1
le wereld te beheersen) nog
i om uit een zijn dat
variant bestaat, namelijk: Alles de belasting als inkomen opgeven en halen, dat erop aankomt. Het kan op de langstlevende echtgenoot alles
Erdreich ist Oesterreich Unterthan. welke maatstaf legt de belasting hier- alle mogelijke manieren verborgen de echtgenoot, die het eerst sterft. Het
De door U bedoelde spreuk luidt: Bel- bij aan?
lum gerant alii sed tu felix Austria
nube. Laten anderen oorlog voeren,
naar gij gelukkig Oostenrijk moet hu-
Antwoord: Alleen de netto-bijver
dienste is belast. Dat is dus bet bru
to ontvangen kostgeld minus de kos
ten zoals van verstrekte kost, extra
deel van de
Inderdaad hebben de Habsburgers
hun heerschappij weten uit te breiden
over grote delen van Duitsland (ter-
5SLÖ Ed}ter"moogt U "niets SS'
i het woord „paradijs" door „e- te overlijden, dan wordt de erfenis
woninghuur ueu eu zett«n wii de letters van dit verdeeld "tussen zijn of haar broers en
(naar evenredigheid), extra slijtage f «e".an,?"e volgorde, dan zusters. De kinderen van een overle-
van meubilair en vloerbedekking. het^woord „Deen
Een den
of zuster treden
verwier en), Spanje, Italië, Afrika, A-
merika, de Philippijnen, Zuidzee-eilan-
den, l«i„ dank zij tam huwelijkipoll. „J wer„.aran.„„
Jffe "AÏLÏ" 2w"rdAee" h'e .'3 behoort tot het Inkomen.
al het werk. dat Uw vrouw en ande
ren verricht hebben, want hetgeen er
met deze werkzaamheden verdiend ls,
flink geholpen en het meeste is
voor de Habsburgers weer verloren u^mo'et'
Vraag: Hebt u
pommes frites?
Er zijn hiervoor geen vaste normen,
held schatten.
..Deen" ls een Europeaan, dus wordt
het in te vullen woord „Deen".
Vraag: Hoe kan men het beste teer- len, dat toegekomen
vlekken verwijderen uit een mantel- vader of moeder,
pak? ven zou zijn geb
Antwoord: Men traehte het vuil
de aardappelen en snijde ^en
ze ln dikke schijven, vervolgens aan
reepjes. De reepjes worden ln
prijsvraag stuitte ik op de volgende
heid (de vraag zelf vermel-
nlet). Weet U deze op te los-
blljvende vlek moet worden uitgewas-
Antwoord: Aan de oplossing van sen of bij slecht wasbare stof behan-
doek gedroogd en in het vet gedaan, prijsvragen mogen wij niet medewer- delen met tetra of vlekkenwater.
schillende bedragen ontvangen, daar
de ene overledene meer kinderen kan
hebben gehad dan de andere.
