IHeuwe £cihs<1)e (Courant
VERWARRING IN
GEHEEL KONGO
Commentaar
„Geluidloze muziek, de enige echte"
NIEUWS in één oogopslag-
BON
Collard bij Koning
met nieuw plan
Radartoren met 27
man stort in zee
Schilderij (één
ton) gestolen
MAANDAG 16 JANUARI 1961
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 12075
CHRISTELIJKE A TIONAAL DAGBLAD
„Stantvusticfj is qbeblmn
tngn bert in tegljeaspotT
Riksen rinkelen weer
Zie pagina 9
In Kongo neemt de verwarring met het uur toe. Kongolese
troepen vielen Belgische troepen in Roeanda-Oeroendi aan,
terwijl pro-Loemoemba-eenheden in Manono met V.N.-troe
pen de strijd aanbonden en Baloeba-krijgers in Noord-Ka-
tanga treinen met V.N.-militairen aanvielen. President Kasa-
voeboe heeft terugroeping van Hammarskjoelds vertegen
woordiger, de Indiër Dayal, geëist.
Nadat een Waalse delegatie zaterdag koning Boudewijn een
petitie over de afscheiding van Wallonië had aangeboden,
heeft de voorzitter der socialistische partij, Collard, gisteren
de Koning een sooialistisch plan overhandigd, dat voorziet in
een aantal structurele wijzigingen der Belgische economie en
dat in de plaats zou moeten komen van de vorige week aan
vaarde eenheidswet.
Aangenomen moet worden, dat 27 personen (12 technici van
de luchtvaart en 15 arbeiders, die aan het repareren waren)
zijn omgekomen, toen op ongeveer 2(
van New York bij een woeste zee i
toren in de golven verdween.
In Londen hebben honderd muziekminnaars a raison van een
daalder een „geluidloos" concert bijgewoond, dat gegeven
werd door een uit Hongarije afkomstige pianist. Sommigen
liepen weg, anderen riepen om meer
In West-Duitsland is vanaf vandaag de intekening opengesteld
op z.g. volksaandelen van 100 Mark van de Volkswagenfa
brieken. In totaal komen er 3,6 miljoen aandelen op de markt.
Men verwacht, dat ze grif zullen worden gekocht.
Een in Enschede tewerkgestelde Italiaanse arbeider, die daar
ziek is geworden, is dank zij een soepel samenspel van het be
drijf en van de betrokken autoriteiten per vliegtuig naar zijn
r herstel van gezondheid teruggebracht.
Vallen en
opstaan
Jacques Anquetdl, de be
roemde Franse wiel
renner, heeft in deze win
terse maanden dit beroep
voor enkele weken laten
varen, want de coureur
van het stalen ros ligt op
het ogenblik in 't Franse
wintersportcenitrum Saint
Gervais in training voor
het skikampdoenschap der
(beroemde) wielrenners.
Daar is natuurlijk niets
vreemds aan, want de
journalisten hebben ook
al jarenlang zo'n ski-
kampioenschappenwed-
strijd en waarom zouden
de wielrenners dat dan
niet doen?
i nog betere
plaats veroveren. Voor het
geval u mocht denken, dat
de voorste man van heit
plaatje de populaire hard-
fietser is, dam vergist u zich,
want Jacques is op de foto
bezig zijn wiend, de zanger
Amont, weer op de been te
helpen, na een merkwaar
dige val in de sneeuw.
Skiën-leren is nu een
maal een kwestie van val
len en opstaan, zoals de
trant lezen een kwestie van
pakken en opslaan is.
U haalt 's avonds uw lijf
blad uit de brievenbus, gaat
in uw gemakkelijke stoel
zitten, slaat de grote pa
gina's open en leest geïn
teresseerd het nieuws van
deze dag.
Maar u kunt ook. zoals
de heer Anquetil, een vriend
helpen, u kunt hem op on
ze krant wijzen en dan na
verloop van enkele dagen
de bon Invullen....
U kunt noteren als nieuwe
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand /kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing Is).
Als bewijs van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang lk
graag het boek „Tip-Parade"
op onderstaand adres:
- TTIT KONGO komt dit weekeinde een stroom van verwarde en verv
t-j I U rende berichten: over gevechten tussen Zweedse en Marokkaanse VN-
Kegeringstroepen troepen enerzijds en Loemoemba-getrouwe Kongolese soldaten anderzijds,
O O 1 over aanvallen van deze militairen op het Belgische mandaatgebied
Roeanda-Oeroendi, over een aanval van Baloeba-krijgers op een trein van
het VN-leger, over de Kongolese eis, dat de Indiër Dayal, vertegenwoor
diger van Hammarskjöld in Kongo, zal worden teruggeroepen, over de
gevangenneming van Amerikaanse baptistenzendelingen en hun gezinnen
en over de moeilijkheden, die Kasavoeboe en Moboetoe ondervonden heb
ben in Thysstad, waar Loemoemba gevangen zit en op zijn bevrijding
wacht.
op Cuba
opstani
tegen
deling
en
Strijdkrachten van de Cubaanse rege
ring zijn de aanval tegen de opstande
lingen in het Escambraygebergte in
zuidelijk Cuba begonnen.
De boeren zijn uit het gebied geëva
cueerd en de Cubaanse strijdkrachten
beschieten het gebied met artillerie en
mortieren. Grote groepen burgermilitie
hebben het gebied omsingeld. Zij heb
ben reeds 70 tot 80 personen gearres
teerd op beschuldiging van samenwer
king met deopstandelingen.
Een revolutionair tribunaal heeft de
Amerikaan Robert Gentile tot dertig
jaar gevangenisstraf veroordeeld omdat
hij op last van de Amerikaanse inlichtin
gendiensten premier Fidel Castro zou
hebben willen gevangen nemen. Hij
zou voorts tot taak hebben gehad terro
risme te organiseren. Voorts werd een
aantal anderen tot zware gevangenis
straffen veroordeeld.
Aartsbisschop Enrique Perez Serrantes
van Santiago heeft vandaag in een n:
herderlijk schrijven de christenen
Cuba opgeroepen tot hernieuwde strijd
tegen het communisme. De rcorespondent
van .Associated Press" te Havanna. Ri
chard Valeriani en James Wallace van
„The Wallstreei Journal" zijn zondag
avond naar het hoofdkwartier van de
Cubaanse militaire inlichtingendienst
gebracht, waar hun werd medegedeeld
dat zij Cuba vanmiddag moeten verlaten
Radio-Indonesië heeft een bericht uit
Makassar (Zuid-Celebes) bekendgemaakt,
volgens hetwelk 10.000 opstandelingen
van de Daroe-l-Islam zich aan de rege
ringstroepen hebben overgegeven. Hun
wordt amnestie verleend.
Het is in Kongo een chaotische toe
stand nu de aanhangers van Loe
moemba steeds meer terrein winnen.
Loemoemba-militairen overschreden
de grens met Roeanda-Oeroendi en
leverden zaterdag en gisteren zware
gevechten met Belgische soldaten. Zij
zouden tegen de wil van hun officie-
fpr, i0t ''e aanval zijn overgegaan.
Na enige tijd schoten de Belgen uit
w.'„-ea.ig,ng terug. De Kongolese of
ficieren verlieten ten slotte hun eigen
manschappen, die niet naar hen wilden
luisteren en keerden na de provincie
Kivoe terug. Later werd van Belgische
zijde bekendgemaakt, dat acht Belgen
gevangen werden genomen, die bij ver
gissing in Kongo terecht waren geko
men. Zij vertoefden nog maar korte tijd
in Roeanda-Oeroendi. Ook een vracht
wagen met voorraden werd door Kon
golese militairen in beslag genomen.
Drie Zweden van de V.N.-strijdmacht
hebben gisteren verwondingen opgelo
pen bij een aanval van Baloeba's op een
V.N.-trein in Noord-Katanga. Marokka
nen kwamen de Zweden later te hulp
zodat de trein zijn reis kon voortzetten
In de stad Manono, die door Loemoemba-
militairen is bezet, zijn felle gevechten
geleverd tussen Kongolese soldaten en
V.N.-eenheden. Er is nu een wapenstil
stand gesloten. Het vliegveld staat onder
gezamenlijke bewaking. Er zullen on
derhandelingen worden geopend over het
terugtrekken van de Kongolese troepen
In kringen van de V.N.-missle is dc
eis tot terugtrekking van Dayal, met
verontrusting en woede ontvangen. Men
beschouwt de eis evenzeer een veroor-
Nadat een afvaardiging
van de Waalse socialisten een
adres aan koning Boudewijn had
overhandigd, waarin om zelfstandig
heid voor Wallonië wordt gevraagd,
heeft de voorzitter van de socialis
tische partij, Collard, zich gisteren
naar de vorst begeven om een ander
adres af te leveren. Dat behelst een
voorstel voor „positieve maatregelen
ter voorziening in leemten in de
„eenheidswet", die vrijdag j.l. door
de Kamer van Afgevaardigden werd
goedgekeurd. Dit voorstel draagt
ook de goedkeuring van de rebelle
rende Waalse stakingsleider Renard.
Het is opgesteld door de BSP en het
ABVV.
Volgens het plan moeten allerlei so
ciale problemen worden voorgelegd aan
landelijke organisaties voor overleg, waar
in de vakbonden zijn vertegenwoordigd.
De socialisten vragen om een belasting
herziening, die nieuwe verhoudingen
brengt in het rendement van directe en
indirecte belastingen op basis van 60 pro
cent en 40 procent. Voors zou de belas
tinginning vereenvoudigd moeten worden
en op juistere wijze moeten geschieden.
De socialisten achten een structurele
hervorming van de kolenmijnen nood
zakelijk in de vorm van een nationale
kolenmaa'tschaippij verdeeld in vijf maat
schappijen voor verschillende kolenbek
kens. De prijs van de elektriciteit moet
worden verlaagd, door meer coördinatie
en hergroepering van de distributdesec-
De uitvoering van de socialistische plan
nen dient te worden opgedragen aan een
plancommissariaat, bestuurd door een
raad van beheer en samengesteld uiit
leden van de regering en vertegenwoor
digers van economische en sociale groe
pen. Voorts zou er een nationale investe
ringsmaatschappij moeten komen, die het
parti uiier initiatief aanvult, het initia
tief neemt voor de oprichting van onder
nemingen als uivoering van besluiten van
het commissariaat en de meerderheid
van de aandelen in die ondernemingen
zal kunnen houden.
Tevoren had de partij laten weten, dat
zij de strijd tegen de „eenheidswet" tot
het einde toe zal voortzetten. Zij spreekt
zich uit tegen hot voorstel van de Waalse
stakingleider Renard inzake een massaal
aftreden van de socialistische parlements-
Het ABVV riep de arbeiders in
Antwerpen en Gent op, vandaag het
werk te hervatten. De meesten waren
vorige week al aan het werk gegaan.
Intussen heeft de Belgische regering
besloten, het. overheidspersoneel, dat
vandaag niet op het werk verschijnt,
zonder betaling te schorsen. Dit geldt
:owel voor het spoorwegpersoneel als
voor PTT-mensen en tram- en bus-
bestuurders.
deling van de gehele V.N.-missle als van
de Indiër persoonlijk. Dayal heeft geen
commentaar geleverd op de berichten.
De gezinnen van de Amerikaanse zen
delingen bestaan in totaal uit 29 per
sonen. Zij hadden geldige papieren bit
zich, toen zij zich naar RoeandQ-Oeroen-
di wilden begeven. Loemoemba-gezinde
militairen weigerden echter de door hun
eigen „regeerders" verstrekte passen te
erkennen en zonden de Amerikanen
terug naar Boekavoe. De VN -autoritei
ten proberen ze weer vrij te krijgen.
Volgens latere berichten uit Thysstad
werden president Kasavoeboe en kolo
nel Moboetoe door de muitende militai
ren gevangen genomen, zodra zij waren
gearriveerd. Loemoemba werd toen vrij
gelaten. Nadat zö de toezegging hadden
gekregen, meer soldij e.d. te krijgen,
ging Loemoemba weer het gevang in en
werden Kasavoeboe en Moboetoe weer
losgelaten
Loemoemba vrij?
Intussen geloven velen, dat Loemoem
ba spoedig zal worden vrijgelaten om
terug te keren in de politieke arena. De
rondetafel-conferentie, waarop de poli
tici een of andere vorm van nationale
eenheid willen bereiken, moet op 25 ja
nuari a.s. beginnen. Velen menen, dat
deze eenheid nooit bereikt kan worder
zonder Loemoemba.
Van de zes Kongolese provincies zijn
er nu nog maar twee volledig onder be
heer van de troepen van kolonel Mo
boetoe. De spanningen tussen soldaten
en officieren worden groter als gevolg
van ontevredenheid over soldij en voed
Vermelden we nog, dat de veiligheids
raad België niet heeft veroordeeld van
wege haar rol in het zenden van troepen
van Moboetoe via een vliegveld op de
grens van Kongo en Roeanda-Oeroend:
naar de provincie Kivoe. De desbetref
fende resolutie kreeg slechts vier van
de elf stemmen.
Het stoffelijk overschot van het
Tweede-Kamerlid drs. C. P.
Hazenbosch is zaterdagmiddag
onder zeer grote belangstelling
op Den en Reest te Bilthoven ter
aarde besteld (zie pagina 2).
\Iinister Zijlstra wisselde vanmorgen voor het loket van de Neder-
\andsche Bank in Den Haag een banje van f 25.waarvoor hij tien
glanzende zilveren rijksdaalders terug kreeg. Als eerste van een rij
•vachtendende cliënten vulde hij het gebruikelijke formuliertje in en
v.elde de fonkelende pasmunt zorgvuldig na, alvorens ze in zijn porte-
nonnaie op te bergen. Met deze symbolische inruil gaf hij de nieuwe
metalen rijksdaalder voor het betalingsverkeer vren. (Zie ook pag. 9).
Voor Amerikaanse oostkust
Een Amerikaanse radartoren met
een bezetting van 27 man, die op 128
Jcilometer uit de Amerikaanse oost
kust ter hoogte van New York in de
Atlantische Oceaan stond, is ver
dwenen, aldus heeft een woordvoer
der van de Amerikaanse kustwacht
de nacht van zondag op maandag
meegedeeld. De installatie, Texas-
toren nr. 4, had noodseinen uitgezon
den en ruim drie kwartier later wer
den de verbindingen verbroken. Er
heerste op dat ogenblik noodweer In
die omgeving.
Een vltegdekschdp, torpedobootjagers,
kiistwacbtkotters en vliegtuigen nemen
het zoeken naar de toren deel. Op
varenden van twee torpedobootjagers,
die reeds op de plaats zijn aangekomen
hebben gezegd, dat zij daar dieselolie of
benzine hebben geroken.
Op de plaats waar dc toren stond, is
de oceaan ongeveer 25 meter diep. Deze
installaties, waarvan er een aantal als
vooruitgeschoven radarposten in de At
lantische Oceaan staan, worden Texas-
tone ns genoemd, omdat zij lijken op de
boortorens die men in de Golf van Mexi-
-o aan de kust van Texas gebruikt voor
-Heborlngen
Tegen het eind van de vorige week ver
keerde de toren reeds in zo'n twijfelach
tige toestand, dat men het nodig vond
90 mensen naar het vasteland te halen,
er bleven toen nog 12 leden van de Ame
rikaanse luchtmacht en 15 arbeiders over-
Het driehoekige platform waarop de
radarinstallatie was gebouwd, bevond
zich 18 meter boven de zeespiegel. De
constructie werd gesteund door drie be
tonnen pijlers.
Een schip heeft bij de plaats waar de
toren gestaan heeft een lege reddingboot
en een aantal wrakstukken gesignaleerd.
Een "rachtschip van de marine, de
„Takl-17" blijkt het eerste noodsein van
het schip te hebben opgevangen om
01.15 uur Westeuropese tijd.
Het marineschip dat de toren placht
te bevoorraden, was op dart moment op
een afstand van ongeveer 12 mijl van de
toren. Het kreeg de toren op zijn radar
scherm en onderhield gedurende tien mi
nuten radiocontact, toen werd het con
tact verbroken en verdween het beeld op
het radarscherm. Het schip seinde daarop
naar de kustwacht dart de toren ..waar
schijnlijk was ingestort en onder water
verdwenen".
De staking reeds is, wijl liggende op
het politieke vlak, absoluut verwerpelijk
en indruisend tegen alle normen van een
democratisch staatsbestel.
Maar nog in ander opzicht leggen de
socialisten blijken af, aan het democra
tisch staatsbestel een niet dan betrekke
lijke waarde toe te kennen. Zij doen dit
door hun rechtstreekse benadering van
de Koning.
Buifen de regering als zodanig om Im
mers trachten zij de Koning deelgenoot
te maken van hun inzichten.
Tweeërlei willen zij. Zij willen in de
eerste plaats een grondige wijziging van
de Belgische staat in de richting van een
federatie. Zij willen in de tweede plaats
voor het herstel van het economische
leven in België een andere wet dan thans
in behandeling is. En voor deze beide
aangelegendehen hebben zij, buiten het
zittende kabinet om, aan de Koning stuk
ken voorgelegd.
Een merkwaardige situatie. Want ook
voor België geldt in wezen, zoals bij ons,
dat de Koning onschendbaar is, doch de
ministers verantwoordelijk zijn. De mi
nisters kunnen door het parlement ter
verantwoording worden geroepen. Het
parlement wordt langs de weg van de
mocratische verkiezingen gekozen. Ver
anderingen in het regeerbeleid behoren
zich dan ook te voltrekken via verkie
zingen en via het parlement.
De socialisten hebben in België de min
derheid. Zij weten dat. Zij we*en, dat
hun macht in evenredigheid een beperkte
is. Het staat hun vrij, voor hun denk
beelden, zowel voor wat betreft het staats
bestel als de economie van het land, langs
democratische .weg een beroep te doen
op de publieke opin'e. Bij de eerstvol
gende verkiezingen krijgt het Belgische
volk dan de gelegenheid zich uit te spre
ken- Op grond van die uitspraak zal het
kabinet worden gevormd. Dat Is de weg
der democratie, maar het is van deze
weg, dat de socialisten in België thans
keer op keer afwijken.
Zij doen het door hun politieke staking.
Zij doen het door hun pogingen om bui
ten kabinet en ministers om, rechtstreeks
de Koning te benaderen.
In het stelsel van de parlementaire,
constitutionele monarchie, zoals ook Bel
gië dit kent, ligt het voor de hand, dat
de Koning degenen die naar de inzet van
zijn invloed dingen op het bestaan van
dit bestel opmerkzaam maakt.
Anders kan de Koning niet doen. Niet
meer, maar ook niet minder. Voor ver
standige burgers is het trouwens genoeg.
Dr. Ryzard Stanislaw Zielin^kl, de Poolse
handaIsabtaché. die politiek asiel in Aus
tralië heeft gekregen, is door het Poolse
consulaat in Sydney ervan beschuldigd
meer dan 25.000 gulden gestolen te hebben.
Bij een frontale botsing tussen twee auto's
nabij St. Paul. in de Amerikaanse staat
Minnesota, zijn zes jongens en een meisje
omgekomen.
9 Het personeel van de Colombiaanse tele
graaf. en telefoonmaatschappij is gisteren
in staking gegaan om kracht bij te zetten
aan looneisen.
f De 249 ton metende Nederlandse kustvaar
der Jura. die donderdag ter hoogte van
Bacton, in Oost-Engeland. aan de grond
is gelopen, Is zaterdagavond bij hoog wa
ter weer vlot gekomen.
9 Tijdens een speurtocht hebben leden ven
de oudheidkundige vereniging Helenium
zaterdag in weilanden bij Schiedam spo
ren gevonden van Keltische bewoning.
Voorts werden talrijke potscherven en ere-
matieresten uit de Tenè-periode aange
troffen.
9 Een woordvoerder van het Amerikaanse
nationale luchtvaart- en ruimtebureau
(NASA) heeft verklaard dat de V.S. en
Frankrijk onderhandelen over de gezamen
lijke lancering van een niet-militaire on
bemande ruimteraket.
Uit kasteel
Uit het kasteel Wisch b\j Terborg is
lüdens de afwezigheid van de bewoner,
'br. Vegelln van Claerbergen, een sehil-
lerü van de 17de-eeuwse landschaps
childer Aert van der Neer gestolen. De
vaarde van het doek, dat een ijsgezicht
oorstelt, wordt geschat op ƒ100.000.
Het kasteel dat normaal openstaat voor
>ezoekers, was gesloten omdat de be-
voners afwezig waren. Alleen de chauf-
eur-tuanman maakte dagelijks een ron-
e door het kasteel.
Er zijn geen sporen van braak; men
/ermoedt dat de inbreker is ingeslopen
op het ogenblik dat de chauffeur-tuin
man zijn ronde deed. De chauffeur was
niet op de hoogte van de waarde van
het schilderij, zodat hij het niet miste.
Eerst bij de thuiskomst van de bewo
ners werd de diefstal ontdekt.
deze winter
een winters
weertype begonnen. Het sterke hogedruk-
centrum is tijdens het weekeinde
de Noordzee getrokken, met aan de zuid-
flank een oostelijke luchtstroom,
mee langzaam wat koudere lucht wordt
aangevoerd. Ten noorden van de lijn
Amsterdam Amersfoort Enschede
kwam vanmorgen nog veel bewolking
voor met temperaturen boven het vries
punt, maar ten zuiden van deze lijn was
het helder met 2 tot 4 graden vorst. Ook
de komende nacht is lichte vorst te ver
wachten en overdag komt het kwik maar Zon op 8.40, onder 17.01; maan op 8.45
weinig boven het vriespunt. In Duitsland onder 18.11. Heden nieuwe maan.
en ook elders in Oost-Europa is geen
belangrijk koudere lucht aanwezig, zodat HET WEER EN EUROPA
een sterke temperatuurdaling de eerste
helft van deze week nog niet is te ve
wachten.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met voornamelijk In het
noorden van het land tijdelijk bcwol- ^tattoo
king. Vannacht op vele plaatsen over
wegend Itohte vorst, morgen tempera
Tendens: dalend
ZON EN MAAN
Zon op 8.40, onder 17.01; ma
Rapporten hedenmorgen zeven uur
TONDERD muziekminnaars
hebben zaterdag en daal-
verdwenen was. Functionarissen is) te hebben georganiseerd
horen kan, geeft In vervoering te „luisteren".
Toen het concert was afge
lopen, werd er geroepen „n
i de vertolker in plaats
die welke de componist heeft Een stralende Blod reageerde gelukte. Toen
i spelen c
dagavond verweet dat hy i
gegeven werd door de uit Hon
garije afkomstige pianist Tho- b*edoeld."ïk"ga
mas Blod.
Verbijsterde, maar naar ver
luidt ook verrukte „luisteraars"
hebben hier gezien hoe Blod
met de allure van een echte leiding
concertpianist een uur lang de en ecn „geluidloze" contrabas
toetsen van een piano streoldo s?<llts 1™de' e»1"1"'
volume
zonder ook maar ecn klank te j)e reactie van het publiek omdat zijn eigen plano
produceren. was gemengd. Enkele mensen komst per schip in Folkestone Eagor Cossor heet
het instrument terug loos recital" te luisteren. Er zal
te vinden, hetgeen echter niet
hierop met: „Ik dank
moet in uw hart de muziek her- waardeert de stilte blijkbaar net bedrieger
scheppen. Ik geef u visuele
geen auditieve muziek.
Blod speelde onder m
„Parfait in silences", met bege- produceerden meer „lawaai'
„stomme" hobo dan die van zijn eigen piano, dl<
zoek was geraakt H(j had voo:
film, die tijdens de
telling werd gemaakt worden
'ertoond, waarop men de geest
als lk'
Blod had maar een klacht: De gezien hoe de luisteraars geno-
toetsen van de concertpiano ten hebben".
antwoordde driftige „luisteraars" in hun
De makers
uitzending „Candit
iedere zaterdagavond
door Blod aansprakelijk
de televisie- den gesteld voor het „zoekraken
van zijn piano" zullen stappen
nemen om schadevergoeding te
verkrijgen daar talrijke
antiquair vinden.
T wen the
Eindh
Zd -Lirw
Ber tjn
PYankfi'
