Chief Whip Stenen suisden gisteren door geladen Brussel Massale betoging in Antwerpen VREDESACTIE VAN V.N. IN KONGO Veel mensen kleurenblind Bij Hammarskjoelds bezoek op ieders lip! VANDAAG ELFDE STAKINGSDAG Door vergissing 36 uur weduwe Jjh een danfce TOCH IS HET ZO! WERKTIJDVERKORTING De staatssecretaris van sociale zaken en volksgezondheid heeft besloten een begin te maken met de werktijdverkorigng voor hen die onder de voor waarden van de gemeentelijke sociale werkvoorzieningsregeling voor hand arbeiders werkzaam zijn. In een circulaire aan de gemeentebesturen be paalt de staatssecretaris, dat met ingang van 1 januari 1961 een vrije za terdag per maand aan de G.W.S.-werknemers moet worden toegekend, uiter aard met behoud van loon. CENTRALISTISCHE TENDENS Al mogen de menigvuldige Haagse verzekeringen, dat men de gemeen telijke zelfstandigheid wil ontzien en zelfs bevorderen welgemeend zijn, de regering of misschien nog eerder het zeer omvangrijke en daardoor log ge worden regeringsapparaat schijnt niet bij machte te zijn om de teugels te vieren. Dat heeft de burgemeester van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ra- mtz, gisteren in zijn oudejaarsrede gezegd. De burgemeester sprak zijn ern stige bezorgdheid uit over de centralistische tendens die volgens hem op ve lerlei terrein ten opzichte van de gemeentelijke overheden merkbaar is. De gerechtvaardigde vrees voor overdreven centralisatie is volgens burgemees ter De Ranitz sedert enige tijd zo groot, dat er commissies in het leven werden geroepen die maatregelen moesten beramen om dit gevaar te be zweren. Bovendien zwelt de stroom van centraliserende wettelijke voorschrif ten nog steeds. De Utrechtse burgemeester is van mening, dat deze ontwikke- ling de wortels van de democratie aantast en hij acht zelfs de centralisatie een vijfde colonne van de autoritaire staatsvorm. BELASTINGVERLAGING SIGARETTEN Met het oog op het feit dat op 1 januari 1961 de tijdelijke verhoging van omzetbelasting op sigaretten vervalt, deelt de Stichting Sigarettenindustrie mee, dat het met mogelijk is gebleken voor die datum een definitief stand punt te bepalen ten aanzien van de vraag op welke wijze deze belastingver laging ten goede moet komen aan de industrie en tabakshandel. Zolang het overleg nog voortduurt is van de .zijde van het ministerie van economische zaken aan de industrie verzocht per 1 januari 1961 de inkoopprijzen voor de nandel te verlagen roet de tot dusver door de industrie in uitzicht gestelde 12 cent per duizend sigaretten. MELKPRIJS EEN CENT OMHOOG De prijs van consumptiemelk zal als gevolg van de verhoging van het vetgehalte met ingang van het nieuwe jaar met één cent per liter stijgen al dus deelt het ministerie van landbouw en visserij mede. Overeenkomstig het advies van het produktschap voor zuivel heeft de minister van landbouw en visserij de heffingen op koffiemelk en room voorlopig ongewijzigd gelaten, zodat deze prijzen dus gelijk zullen blijven. Advertentie De Ver. Naties zullen volgende -ó veek een grootscheepse aktie in- a< ;etten om vrede te stichten tussen Ie tegenstrijdige groeperingen in j Congo. De verzoeningscommissie d 'an de V.N. zal in het begin van dtie week uit New York vertrekken onmiddellijk een reeks vredes- inderhandelingen beginnen in Leo- loldstad. De aankomst van de [roep valt samen met de aanwezig- leid van secretaris-generaal Ham- g^narskjoeld, die maandag voor een d lersoonlijk onderzoek naar Kongo infertrekt. Intussen heeft het Kongolese leger alle ld'liegtuigen, die het binnenlandse lucht- erkeer in Kongo onderhouden, gevor- 11 !erd. Alle regelmatige binnenlandse ,j lichtdiensten werden vandaag gestaakt. Men veronderstelt, dat de vijftien ge- equireerde toestellen door het leger 'ëxullen worden gebruikt voor het over brengen van Kongolese troepen uit Kasai naar de provincie Kivoe. Tot dusver zijn idfchter nog geen berichten over troepen bewegingen ontvangen. President Kasavoeboe is in Loeloea- lurg, de hoofdstad van Kasai. aangeko- nen, vergezeld van Justin IJomboko, de 'oorzitter van het college van commissa- issen-generaal. Kolonel Moboetoe was eeds een dag eerder in Loeloeaburg angekomen, met een detachement val- chermtroepen. ^Gemeld is dat de pro-Loemoemba- ut roepen van Stanleystad in Noord- ftvatanga contact hebben gemaakt met n laloeba-krygers die daar tegen het be- SWind van president Tsjombe vechten. Ben Goerion pleit voor immigratie - David Ben Goerion, de Israëlische lerste minister, heeft gepleit voor gro- ere immigratie naar Israël, voorname: ijk van jongeren uit de welvarende oodse gemeenschappen in de westelij ke wereld. In een toespraak tot het Monistische congres in Jeruzalem zei Jen Goerion. dat twee voorwaarden l® loodzakelijk zijn voor het voortbestaan 1 'an de Joodse staat en voor de oplos ing van de vraagstukken van de Jood- rl( e verstrooiing, namelijk grotere immi- "i iratie naar Israël en Joods onderwijs 7 'oor de jongere generatie in de landen ie 7an de diaspora. Protest tegen „hulp" van de Russen De Laotische regering van prins Boun ram en generaal Phoumi Nosavan zal ój de Ver. Naties protesteren tegen de lussische „droppings" van militaire oorraden voor de rebellenkapitein Kong en de rode Pathet Lao. Het besluit is enomen nadat een vliegtuig van de imerikaanse luchtvaartattaché, waar mede de „droppings" gadegeslagen wer- len, beschoten was. Met Russische transportvliegtuigen sjorden dagelijks munitie, lichte wapens n levensmiddelen afgeworpen voor de ebellen, die zich verschanst hebben in -uWang Vieng, een plaats, die 100 km ten loorden van Vientiane ligt. Bonn en Parijs bouwen supersonische jager In Parijs en Bonn zijn bijzonderheden lekend geworden over de geheime over- enkomst die Frankrijk en de Duitse ,ii londsrepubliek tijdens de N.A.V.O.-mi- üstersconferentie, die twee weken ge- al eden te Parijs werd gehouden, hebben ,t« esloten over de bouw van een super- Bfonisch jachtvliegtuig dat horizontaal :an opstijgen en landen. Het nieuwe vliegtuigtype, zal te zijner ijd de „Starfighters" en de „Mirages" noeten vervangen. De eerste proefvlucht tal niet voor het einde van 1965 wor- ien gemaakt en de serieproduktie zal lauwelijks voor 1967 of 1968 kunnen leginnen. Volgens een rapport van de V.N. waren de troepen (via de provincie Kivoe) Katanga binnengetrokken en naderen zy Kongolo, het centrum van een verbit terde guerrijlastryd tussen de Baloeba'i en de gendarmerie van Tsjombe. Kon golo ligt ruim 650 km ten zuiden van Stanleystad. Intussen is niets meer vernomen van Jean Mirohoe, de provinciale president van Kivoe en drie van zijn ministers, sinds zij op eerste kerstdag door pro- Loemoemba-militairen uit Boekavoe. de hoofdstad van Kivoe ontvoerd werden. Een V.N.-woordvoerder zei voprts dat (voor zover bekend) slechts twee reizi gers van de trein, welke in Noord Katanga door Baloebakrijgers aangeval len was, gewond zijn. Drie mensen zou den door de Baloeba's meegenomen zijn en ongeveer 15 anderen waren door de vensters van de trein het oerwoud in gevlucht. Volgens een melding van de Ierse militairen die de trein bewaken waren de overige reizigers niet gemoles teerd. 20 stuks f. 1.- (Van onze speciale verslaggever) GISTEREN zijn we door stakend België gereden. En hoewel we er vast op gerekend hadden toch op z'n minst wel een lekke band te krijgen, hebben we er geen gehad. Ach, de kasseien van en de vele uithollingen in de wegen v&n het Walen- en Vlamingenland zaten ons ditmaal beslist niet dwars. Wel de kopspijkertjes, welke vandalen, die zich „stakers voor recht en vrijheid" noemen, in verschillende straten hadden uitgestrooid om de toch al zo grote chaos nóg groter te maken. De gendarmerie heeft er dan ook een nieuwe taak bijgekregen. Hier en daar heeft ze opdracht gekregen de scherpe nageltjes van het wegdek te rapenofschoon men moet bukken en turen om ze te kunnen zien. Men blijft er warm bij op deze laatste dagen van het jaar. Maar elke agent, die zichzelf respecteert, moet dit karweitje toch wel als een belediging en een vernedering voelen, temeer, omdat de aan stichters van het kwaad spotlachend op de stoep staan toe te kijken. Is dit een actueel beeld uit het sinds elf dagen stakende België, er zijn er nog veel meer. Nasution op weg naar Moskou De Indonesische minister van defensie, generaal Nasution, heeft gisteren voor zijn vertrek naar de Sowjetunie gezegd dat Indonesië nog altyd Westelijk Nieuw- Guinea met vreedzame middelen in zijn bezit wil krijgen. Maar, zo voegde hy hieraan toe, de diplomatie moet worden gesteund door macht. Nasution, luchtmaarschalk Suryadarma en een groep hoge officieren van leger, marine en luchtmacht, zijn naar Moskou vertrokken om wapens in de Sowjetunie te kopen. De Indonesische minister van buitenlandse zaken, Subandrio, zal de militairen in Rome ontmoeten. De generaal zei niet, wat voor wapens Indonesië van Rusland zal kopen. Een hoge luchtmachtofficier zei voor het ver trek dat de Sowjetunie Indonesië heeft beloofd alle materieel te leveren dat In donesië voor zijn defensie nodig heeft. De Indonesische luchtmacht zal binnen kort van de V.S. vijftig eenmotorige „Mentor '-lesvliegtuigen ontvangen, die de „Harvards" van de Indonesische lucht> macht zullen vervangen. Twee leden van het Nationale Tsjechische Balletdat op. het ogenblik in Parijs optreedt, Yoan Mechka en Vera Sto- krova zijn op de Tsjechoslo- waakse ambassade in de echt verbonden. De charmante bruid volgde na de huwelijksplechtig heid. een traditie van haar land. Zij veegde de stukken bij van aardewerk, dat met opzet was stukgegooid. Schreeuwende stakers ontwrichten verkeer (Van onze speciale verslaggever) In Antwerpen stuitten we gistermiddag op de meest massale betoging, welke de stad sinds haar bestaan heeft gekend. Een kilome terslange stoet van enkele tienduizenden stakers slingerde zich door de straten, waardoor het verkeer op de hoofdaders totaal werd ont wricht. Voor en achter liepen zeker wel honderd politiemannen, de witte helm op het hoofd en de gummiknuppel losjes bengelend aan de gordel. Als hekkenopeners fungeerden arm in arm lopende, socia listische vakbonds- en partijbestuurders, die er met hun smetteloze Homburgers en perfekt gesneden, zwarte jassen uitzagen, of ze naar een receptie moesten. Behalve gangmakers met fluitjes, auto-claxons en elektrische megafoons, waren er ook de gebruikelijke relma- kers. Ze waren nogal opgewonden, doch voor de aanstichting van wanordelijkhe den liet het „algemeen stakingscomité'" hun geen kans. Er werden dan ook geen ruiten ingegooid, geen auto's omverge worpen. en geen stenen of stukken hout naar dienstdoende gendarmes geslin gerd. De ontlading van hun opgezweep te driften bleef binnen het kader van het uitschreeuwen van leuzen, het uit jouwen van de politie, het doen uiteen spatten van vuurwerk en het uitschel den van mensen, die nog werkten, of weigerden zich aan te sluiten. In de straten, die door de stakers werden overspoeld, werden grote sta pels kranten en pamfletten uitgedeeld, die nog nat van de persen waren. Win keliers haastten zich de rolluiken neer te halen, maar voor hun zaken ver drongen zich vrouwen en wijzende en lachende kinderen voor de ramen, die bijna alle waren opengemaakt. Rode vlaggen werden meegevoerd, Doordat een verpleegster zich vergiste, heeft mevrouw Mary Hughes 36 uur lang geloofd, dat zij weduwe was. Haar man, de 65-jarige John Hughes, werd op kerstavond naar het ziekenhuis ge bracht. Een paar uur later kreeg zijn kleindochter telefonisch de boodschap dat hij overleden was. Zij vertelde het ontstellende nieuws aan haar vader, die zijn moeder, de vermeende weduwe, de hoogte bracht. Toen de familie zich op 26 december 's morgens bij het ziekenhuis vervoegde, bleek dat een verpleegster John Hughes verward had met een patiënt van de zelfde naam, die na drie weken in het ziekenhuis te hebben gelegen, op kerst avond gestorven was. De andere John Hughes maakte het daarentegen goed. Het ziekenhuis heeft de familie Hughes een brief gezonden, waarin zij haar ver ontschuldiging aanbiedt. Anti-communistische demonstraties Rooms-katholieke demonstranten heb ben gisteren met communisten gevoch ten en een hotel met stenen bekogeld, waar een Russische delegatie logeert Slachtoffers zijn er nog niet gevallen. De straatgevechten braken uit, nadat de rooms-katholieken een mis uit pro test tegen het Russische bezoek bijge woond hadden. De mis werd opgedragen door de aartsbisschop van La Paz. De communisten hebben de kantoren van Presentia, het rooms-katholieke ochtendblad van La Paz, met stenen bekogeld. maar ook zwarte, die de rouw van „de Belgische arbeidersklasse" moesten symboliseren. En legio waren de span doeken en de schouderborden, welke bo ven de hoofden van de menigte deinden, evenals trouwens de geschilderde, de gedrukte en de gescandeerde leuzen. „De kapitalisten willen ons nekken", luidde de een; „Leve de arbeiderssoli- dariteit", de ander. „Weg met de on derkruipers". „Weg met de ratten", „Weg met de eenheidswet", „Doet uw plicht", „Nu is 't genoeg", „De fabrie ken aan de arbeiders", „Eyskens aan de galg", „Eyskens buiten", „Eyskens verzuipen", „Gastonneke moet hangen", enfin: zulk een veelheid van woorden werd meegedragen of uitgejoeld, dat al leen al het lezen en horen ervan een mens doodmoe moeten maken. Hoe algemeen de staking in Antwer pen was. kon niemand bij benadering zeggen. Aan de samenstelling van de stoet was in ieder geval te zien, dat werknemers uit vele bedrijven aan de socialistische oproep om te demonstre ren gehoor hadden gegeven. De haven-, de metaal- en de bouwvakarbeiders wa ren 't sterkst vertegenwoordigd. Maar er waren ook kantoormeisjes bij, kler ken, postbeambten, tramconducteurs, buschauffeurs, personeelsleden van de spoorwegen etc. We durven niet te zeggen, dat alle deelnemers aan het urenlang durend défilé" van gistermiddag de stem ver loren hebben. Maar" als men twintig keer uit volle borst de „Internationale" moet zingen zo nu en dan afgewis seld door een lied als „Poesje Mauw" en bovendien nog de dure plicht heeft te moeten schreeuwen, joelen en scanderen op bevel, dan zal zelfs een Antwerpenaar 's avonds toch wel een schorre keel hebben. Is het daarom misschien, dat de Autoriteiten van de Scheldestad me nen, dat er voorlopig geen betogin gen van een soortgelijke omvang kun nen worden opgezet? Het officiële persbureau Nieuw China heeft bericht, dat de Chinese landbouw in het afgelopen jaar te lijden heeft gehad van zeer ern stige natuurrampen. Burgemeester Willy Brandt van West-Berlijn heeft gisteren meegedeeld, dat de 150.000ste vluchte ling uit Oost-Duitsland dit jaar in het westen is aan gekomen. De Volkswagenfabrieken hebben in 1960 189.132 au to's meer geproduceerd dan in het voorgaande jaar. 37 procent van de export was voor de Verenigde Staten bestemd. De Engelse farthing, een kwart penny, verdwijnt per 1 januari uit de omloop, maar van de 750 miljoen die er sinds 1860 zijn aan gemaakt, zijn er nog slechts 480.000 ingeleverd. In het Franse proces der barricaden is de 94-jarige Maxime Weygand gehoord, die in 1940 het bevel voer de over de Franse strijd krachten. Gisteren is zonder ge ïdentificeerd te zijn, het 53ste slachtoffer begraven van de vliegramp te Mün- chen. Zes Tsjechen zijn in We nen tot zware gevangenis straffen veroordeeld we gens tegen de staat gerich te activiteiten. In een ziekenhuis te Bos ton heeft de niertransplan tatie plaats gehad van Le na Nightingale op haar tweelingzusje Johanna. I Op het vliegveld van New York stellen politie en federale recherche een diep gaand onderzoek In naar een tas met dynamiet die daar gevonden is. Een groep Chinese „rechtsen" die blijk heeft gegeven van een andere le vensinstelling heeft vergif fenis ontvangen van de Chinese autoriteiten. Het Noorse instituut voor kernenergie heeft het Reactorcentrum Nederland een bedrag van f 250.000 1 geschonken, waarvoor een bibliotheek kan worden ge sticht. I Het hoofd van de afde ling muziek van de Zuid- afrikaanse radio is van 11 tot 16 januari in ons land om musici aan tc trekken voor een op te richten ra- diosymphonieorkest in zijn land. I Do Deense autoriteiten hebben zich bereid ver klaard een oefenterrein voor raketten van het type Ho- nest John te vestigen in Jutland. In de omgeving van Saigon zijn in kuilen de overblijfselen gevonden van ruim honderd mensen, die waarschijnlijk het slachtof fer zijn geworden van com munistische aanvallen. I In Parijs zijn per vlieg tuig duizend witte ratten, 21 geiten en 30 konijnen aangekomen die bloot heb ben gestaan aan radio-ac tieve straling bij de jong ste Franse kernexplosie. I In Frankfort is professor Karl Kleist overleden, die op het gebied van de psy chiatrie en het hersenon derzoek een internationale vermaardheid bezat. Gisteren, op de tiende dag van deze puur politieke staking, kon men o.m. de volgende beelden aanschouwen: Betogingen in Brussel, waarbij ste nen de ruiten van een bank en van een krantengebouw deden sneuvelen, waarbij een auto werd omgekeerd, doch net niet in brand werd gestoken, waarbij twee toeschouwers door biels- schroeven, die hun doel misten, wer den gewond, en waarbij werkwilligen met hout en afval werden bekogeld. -X- Demonstraties in Antwerpen, die het verkeer totaal ontwrichtten, die, wat rumoer betreft, de lawaaierigste kermis overtroffen, en die geleid werden door socialistische 'voorman nen. van wie sommigen maatschap pelijke functies bekleden, die dertig- tot vijftigduizend gulden per jaar waard zijn. -£- Vernielingen in Gent, waar enkele wissels met beton werden volgestort om vooral zo min mogelijk trams te laten rijden. Een ravage in Namen, waar een stakersstormtroep erin slaagde een garage van de gemeentelijke ver voersdienst binnen te dringen en vijf endertig van de veertig gestald staan de bussen onklaar te maken. Een treinontsporing (zonder gewon den gelukkig) tussen Brussel en Luik, veroorzaakt door het losschroeven van twee railsstukken. -g- Stinkend huisvuil, zo maar straat gesmeten, in vrijwel alle Bel gische steden. Kaarsen in de meeste café's en restaurants van Brussel, gesloten bioscopen en theaters, uitgedoofde etalages en feestdagen-versieringen alles vanwege de stagnerende stroomvoorziening. -g- Dode havens in Antwerpen; ver laten. doch met volgestouwde wagons bezette spoorwegemplacementen in heel Wallonië en in een groot deel van Vlaanderen. -£ Fabrieksschoorstenen, die niet meer roken, kris kras België door; mijn schachten in de Borinage, waarvan de wielen zijn stopgezet. Militairen, speciaal onttrokken uit Duitsland, bij bruggen en bij vitale bedrijven op wacht; gehelmde gendarmes en Rijkswachters, patrouil lerend door de straten van de grote steden, of ter bescherming van werk willigen ingezet. Niet minder actueel is het beeld van de Kerststal met de Kribbe en het Kin- deke voor vele, roomse kerken. Het is een schrijnend beeld, omdat we in de dagen van het „Vrede op Aarde" leven, dat in zijn totaliteit ook op de arbeids- vrede betrekking heeft. Verliezen Men kan zich wel voorstellen: Miljoe nen Belgen veroordelen deze. door het socialistische vakverbond uitgeroepen staking. Niet alleen, omdat zij een po litiek karakter draagt, maar ook, om dat zij met ongemakken, verstoringen en onnoemelijke verliezen gepaard gaat De mannen van de sterke arm doen bijna onafgebroken dienst, en noch voor hen, noch voor de ingezette militairen, bestaat er gedurende deze juist zo hui selijke dagen iets van huiselijke warm te en gezelligheid. Mensen, die op reis wensen te gaan, kunnen op geen enke le verbinding rekenen, en lopen of lif ten is vaak de enige weg. Hetzelfde 483) Op 1000 mannen worden er 40 aangetroffen die kleurenblind zijn, maar op hetzelfde aantal vrouwen komt deze afwijking slechts in 4 gevallen voor, waaruit volgt, dat in Nederland ruim 220.000 mensen leven die moeilijkheden met de verkeers lichten ondervinden. Een aantal dat de weggebruikers wel eens in her innering mogen houden! Zoals bekend, bestaan de licht gevoelige zenuwcellen uit staafjes en kegeltjes die beide lichtgevoelig zjjn, maar de kegeltjes hebben bovendien een gevoeligheid voor kleuren. By dieren die hun bezigheden in het duister verrichten en voor wie het zien van kleuren dus van geen be tekenis is, ontbreken dergelijke kegeltjes geheel of grotendeels. En bij totale kleurenblind heid van het men selijk oog zyn der gelijke kegeltjes wèl aanwezig, doch zij functioneren niet. De buitenwereld Lwmbb kan dan uitsluitend als zwartwit en in alle mogelijke schakeringen van grijs worden waargenomen. Naar gelang grotere aantallen kegeltjes de dienst weigeren, treedt dus kleuren blindheid in versterkte mate op. Maar we wilden nu niet spreken over afwijkingen van het gezichts vermogen, maar over de vraag of mensen bjj wie de klcurengevoelige kegeltjes normaal functioneren, een kleur op dezelfde wijze waarnemen. Het zou immers toch ook mogelijk kunnen zijn, dat u een bepaalde kleur als rood ziet, maar dat deze zelfde kleur door uw buurman als groen wordt onderkend. Laten we op de voorgrond stellen, dat de kleurindruk door verschil lende omstandigheden kan worden beïnvloed, op welk vraagstuk we hier niet dieper kunnen ingaan, maar welk feit wc uitsluitend ver meiden omdat dit bij het waarnemen van verschillende kleurschakeringen uiteraard van betekenis is. Voorts moeten we in aanmerking nemen, dat de kleurgevoeligheid van twee mensen aanzienlijke verschillen kan vertonen, ook al zijn beide personen in het bezit van normale ogen. Hier door is het reeds uitgesloten dat de ene mens de kleuren op precies de zelfde wyze waarneemt als de ander. Maar dat was het vraagstuk niet, waarvoor we geplaatst werden. Het ging om de vraag of een kleur door normale ogen inderdaad als dezelfde kleur wordt aangenomen. En wan neer we dan afzien van mogelijke variaties die zich hierby kunnen voordoen, bestaat er toch een moge lijkheid om te constateren of bij voorbeeld rood door normale ogen inderdaad als rood wordt gezien, dan wel als een andere hoofdkleur, zoals byv. geel. Een der gelijk onderzoek is mogelijk door de rangschikking der kleuren naar de hel derheid èn door de daardoor teweegge brachte contrastwerking. Plaatsen we bijvoorbeeld een rood vierkantje in een groter vierkant van een gele kleur, dan moet de buitenste gele rand voor ieder die deze kleur als geel ziet, een grotere helderheid hebben dan het inliggende rode vierkantje. Zou daarentegen iemand geel als rood zien (en rood als geel) dan zou het binnenste vier kant een grotere helderheid bezitten. Op dezelfde wyze kan te werk worden gegaan met de contrastwerking van andere kleuren, waarbij dan aan het licht treedt dat de rangschikking naar helderheid op dezelfde wyze plaats vindt. Waaruit de conclusie mag volgen, dat wfj de kleuren op gelijke wjjze waarnemen, zy het dan misschien met graduele verschillen. Wist u overigens dat kleurgevoe ligheid in nauwe betrekking staat tot de gehele persoonlijkheid? Daarover een volgende keer! geldt voor degenen, die aan het werk zijn gebleven. Ook zij kunnen hun fa briek of hun kantoor slechts met de grootste moeite bereiken. In vele gezinnen hangt bovendien de lamp al voorover. En dat hoeft dan niet eens de schuld van de kostwinner te zijn. Als deze zijn werk niet kan be reiken, omdat er b.v. geen trein of geen bus meer rijdt, of als hij aan een pro- duktieband staat, die stakende collega's telt, is het met zijn inkomen gedaan. „Het is je reinste anarchie", ver klaarde een afdelingsbestuurslid van een metaalarbeidersbond, die bij het sterk tegen de staking gekante Alge meen Christelijk Vakverbond is aange sloten. „Deze tien dagen van stakingen hebben meer gekost dan de hele Kcm- go-crisis bij elkaar. En dit is nu juist een van de oorzaken, waarom de re gering meent de Eenheidswet te moe ten introduceren. De staat van beleg, meneer kei Het is het enige antwoord, dat overblijft, als de staking niet spoe dig gebroken wordt". Waarom Waarom wordt er gestaakt? Niet om het brood, dat wordt bedreigd, i.c. het welzijn van vrouw en kinderen. Niet om onrecht, dat is aangedaan, en waar over de onderhandelingen zijn stukge lopen. Ook niet om misstanden als b.v. tachtig jaar geleden in de Borinage, waar Vincent van Gogh nog enkele sta kingsacties heeft geleid. Waarom dan wel? We hebben deze vraag aan verschil lende stakers en betogers voorgelegd. De meesten hebben ons erom uitge lachen. Slechts enkelen zijn zo beleefd en vriendelijk geweest een antwoord te formuleren. „We staken tegen de invoering van de Eenheidswet", zei er een, zonder overigens in staat te zijn hier een nadere toelichting op te geven. „De bonden zeggen, dat deze re gering een gelegaliseerde aanval op onze portemonnaie wil doen", ver klaarde een ander. „Eyskens is een dief, want hij wil ons minder laten verdienen. Vandaar, dat we in de be toging van vanmorgen steeds maar weer „Houdt den dief" hebben ge scandeerd." „De regering moet weg", commen tarieerde een derde. „De ministers deugen niet." Raamwet Hoewel we de eerste Belg nog moe ten ontmoeten, die de enkele honderden pagina's tellende „Loi Unique" in een paar zinnen kan samenvatten, zijn we na veel praten en trekken toch enigs zins aohter de bedoeling van deze raam wet gekomen. Wat de diristelijk-libera- le coalitie-regering van premier Eys kens wil, is het benoemingsbeleid inza ke overheidsfuncties op een eerlijker ba sis stellen. Onder de Eenheidswet zal het o.a. niet meer mogelijk zijn, dat gemeente-ambtenaren tegen een aanzien lijk hoger salaris worden aangesteld dan rijksambtenaren van dezelfde rang (thans mogelijk door de bijna autono me positie van de verkozen burge meesters). De in België haast heilige stelregel, dat verkregen rechten niet kunnen worden aangetast, zal voor reeds benoemde functionarissen echter van kracht blijven. Daarnaast wordt in de Eenheidswet ook het geheel van sociale voorzienin gen en bepaalde belastingheffingen ge reorganiseerd. België, dat een staats schuld heeft van dertig miljard gulden (Nederland met meer inwoners heeft er één van achttien miljard), suppleerde reeds sinds lange tijd de immer groei ende tekorten van b.v. <Te algemene ziekteverzekering uit staatsleningen. Hetzelfde Wat Eyskens dan ook wil, is 't zelf de wat andere premiers voor hem hebben gewild. In de enigszins uit de hand gelopen financiële en econo mische constellatie wenst hij orde op zaken te stellen, niet in 't minst door de veranderingen, welke het verlies van Kongo hebben teweeggebracht, en door de noodzaak om een industri ële aanpassing bij de komende Euro pese Economische Gemeenschap te vinden. De socialisten partij zowel als vak bonden hebben de Eenheidswet als een gerede aanleiding voor hun sta kingsactie aangegrepen. Maar het gaat hun mmder om de hervormingsplannen en de eventueel daaruit voortvloeiende consumptiebeperking dan om de val van de regering-Eyskens. Ze willen het hui dige kabinet doen struikelen en nieuwe verkiezingen forceren, in de hoop hier- dbor aan de macht te kunnen komen. Zwaar bewaakt Is de staking algemeen? Verre van dat, alhoewel er geen instantie is, die betrouwbare cijfers kan verstrekken. En als men het zou kunnen, dan kan het eigenbelang altijd nog zo'n grote rol spelen, dat er moedwillig gelogen wordt. De stakingscomité's der socialisten, welke in overdreven zwaar bewaakte partijlokalen zetelen, zeggen en laten ook op pamfletten drukken, dat er geen tram, trein of bus meer rijdt, dat alle rode vakbondsleden er het bijltje bij hebben neergelegd, dat een groot deel van „de christene arbeiders" hetzelfde heeft gedaan, en dat tussen de zeventig en tachtig procent van alle Belgische bedrijven verlamd ligt. De christelijke vakbonden ontkennen, dat er leden zijn, die hun werk vrijwil lig hebben neergelegd. Degenen, die thuis zitten, kunnen niet anders, omdat hun bedrijf of afdeling de poorten ge sloten heeft, of omdat ze geen vervoer tot hun beschikking hebben. De regering tenslotte hanteert het wa pen der massa-psychologie al even ijve rig. Als 't enigszins kan tracht zij een gunstiger beeld te schilderen dan het stakingsverloop rechtvaardigt. omdat gaten in een front nu eenmaal het hele front kunnen doen verdwijnen. Een factor, die misschien wel spoedig zijn invloed zal laten gelden, is die van de vrouw van de man, die staakt. Weer- standskassen zijn er niet, of zijn althans onvoldoende zwaar om uitkeringen van enige importantie te kunnen doen. Het huishoudgeld is dan ook in gevaar, zo veel temeer, omdat de staker vele uren van de dag op straat zwerft en met z'n vrienden het ene biertje na het andere meent te moeten vatten. De huisvrouw heeft wel eens meer stakingen gebroken, ook die, waarbij een oplossing aanvankelijk niet mogelijk bleek, omdat het parool tot het laatste uur buigen of barsten bleef. Het beste Belgi sche voorbeeld hiervan is de grote mijnstaking van 1959 in de Bori nage geweest. De hand van de vrouw, die om haar weekgeld vroeg, bleek toen sterker te zijn dan de dreigendste socialstische vuist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 5