Tekort aan Nederlandse
onderwij skrachten
Radiolessen voor Papoea's
op Nieuw-Guinea
Onderwijs in talen sehenkt
internationaal begrip
WERKTIJDVERKORTING
NIEUW GUINEA: Wedloop met de tijd
Geen paniek
ondanks de
problemen
EN HAAR GEVOLGEN
DE POSITIEVE KANT
Een woord voor vandaag
NeJÜDAMPO
kOSRAM
Christelijke vakbeweging"
blijft gestadig groeien
BOEKENHOEK d
2
JN sociaal-economisch opzicht lijkt ons de stelling niet te gewaagd, dat
1961 voor Nederland het jaar wordt van de werktijdverkorting,
liet is nog maar enkele jaren geleden, dat men zowel in de kring van
regering als bedrijfsleven de werktijdverkorting een zaak achtte, waar
Nederland eigenlijk nog niet aan toe was. Er stonden zovele verlangens
op het lijstje van de Nederlandse werknemer, dat velen het maar be
ter oordeelden, de werktijdverkorting wat naar de achtergrond te drin
gen.
De toegenomen welvaart, het gebrek aan arbeidskrachten en het steeds
sterker wordende streven van de arbeiders naar een vijfdaagse werkweek
hebben de situatie echter in korte tijd aanzienlijk gewijzigd.
De welvaart bleek, tengevolge van de produktiviteitsverhoging, veel ster
ker en sneller toe te nemen dan verwacht was. Een zeer groot deel der
handarbeiders bleek bovendien de voorkeur te geven aan een verkorting
van de werktijd tot vijf dagen boven een loonsverhoging.
Van de zijde der werkgevers was er de bereidheid om zoveel mogelijk
aan de verlangens der arbeiders tegemoet te komen. In de eerste plaats
om de eigen arbeidskrachten te behouden en in de tweede plaats om
nog nieuwe arbeidskrachten te kunnen aantrekken ter bezetting van de
open plaatsen.
Het is dan ook geen wonder, dat zeeT snel de ene na de andere bedrijfs
tak bij het College van Rijksbemiddelaars is gekomen met voorstellen tot
werktijdverkorting en invoering van de vijfdaagse werkweek.
Stelde een bedrijfstak voor haar ondernemingen op bepaalde voorwaarden
de mogelijkheid open tot werktijdverkorting, dan was dit voor nabijgelegen
bedrijven uit andere bedrijfstakken een sterke prikkel om ook tot werk
tijdverkorting over te gaan indien de economische situatie het hier ook
maar even toeliet. Bij de huidige, krappe arbeidsmarkt is het voor
een werkgever nu eenmaal een onverteerbare zaak, zijn mensen te zien
weglopen naar werktijdverkortende collega's in andere bedrijfstakken.
Dit alles gaat nu betekenen, dat met ingang van 1 januari van het vol
gend jaar wellicht een kleine miljoen werknemers in Nederland zullen
gaan profiteren van de werktijdverkorting. Voor een groot aantal van hen
zal dit een vrije zaterdag betekenen. De belangrijkste bedrijfstakken, wel
ke in dit verband genoemd worden zijn de textiel- en de metaalindustrie.
Het bouwbedrijf overweegt voor invoering van de vijfdaagse werkweek
de datum van 1 juli van het volgend jaar.
JYJET het bereiken van de vijfdaagse werkweek voor de Nederlandse
werknemers is de kwestie maatschappelijk echter nog lang niet af.
We zouden bijna zeggen: dan beginnen de moeilijkheden pas goed.
Er zijn namelijk groepen van werknemers voor wie de vrije zaterdag be
slist niet te verwerkelijken is. We denken aan de dienstverlenende secto- i gestage vooruitgang,
ren zoals horecabedrijven en vervoerbedrijven. Hier zal op zaterdag eer-
SEROEI, advent 1960.
Er is geen reden om pessimis
tisch te zgn over de toekomst van
de kerk op Nieuw-Guinea, on
danks de talloze geweldige pro
blemen die de Papoea-gelovigen
onder ogen moeten zien. We heb
ben dan nu toch maar in deze
kerk enige tientallen stevig opge
leide Papoea-predikanten die blijk
geven grote verantwoordelijkheid
te kunnen dragen en leiding te
kunnen geven. We hebben dan nu
toch maar op tal van posten
Papoea-predikanten staan, dl
het werk doen, dat vroeger door
Nederlandse predikanten gedaan
werd. De financiële prestaties der
Papoea-christenen vertonen een
Door ds. H. J. Teutscher
der sprake zijn van verlenging van de werktijden dan van verkorting. Het
personeel in deze bedrijven zal op andere dagen genoegen moeten nemen
met meer vrije tijd.
Het winkelpersoneel vormt een probleem op zichzelf. Hiervoor willen de
beambtenorganisatles naar de vrije zaterdagmiddag, maar dit zal toch
niet kunnen, vóórdat men eerst heel goed heeft nagegaan in welke mate
men hierdoor inbreuk maakt op de koopgewoonten van het publiek, en op
welke wijze aan dringende wensen van het kopend publiek tegemoet ga-
komen kan worden.
De handelsbanken kwamen overeen, één zaterdag per maand te sluiten
en het personeel vrijaf te geven. Of deze regeling bevredigend zal wer
ken, zowel voor de banken als voor het publiek, wagen we te betwijfelen.
In de sector van de vrije beroepen verdienen dc artsen bijzondere aan
dacht. Zij kunnen immers verwachten, dat voor hen de zaterdag meer nog
dan voorheen een werkdag zal worden. Moeten zij ook hun zaterdagse
spreekuren afschaffen, of dienen zij zich juist op de zaterdag te concen
treren, om zo het ziekteverzuim in de bedrijven zoveel mogelijk tegen te
gaan?
En ten slotte zal niet het minst nagegaan moeten worden, wat dit alles
voor de werktijdverkortende bedrijven zelf gaat betekenen. Hier dreigt
namelijk ook een gevaar. Indien invoering van werktijdverkorting en even
tueel de vijfdaagse werkweek bij sommige bedrijven zou leiden tot in
voering van (nieuwe) ploegenstelsels, waardoor meer beslag gelegd wordt
op de zondag, dan achten wij de werktijdverkorting eerder een sociaal
kwaad dan een eociaal goed.
Zo is ons bekend, dat één van de grootste ondernemingen in ons land
voornemens is op korte termijn voor een deel van zijn personeel een
ploegenstelsel in te voeren, waarvoor per maand op drie van de vier zon
dagen van het personeel beslag gelegd wordt.
Voorts zal men dienen te verstaan, dat de werktijdverkorting lang niet
overal geheel uit extra produktivlteitbevorderende maatregelen en een gro
tere prestatie van het personeel zal kunnen worden betaald. In vele ge
vallen zal in de toekomst bij het vragen door de werknemersorganisaties
van nieuwe loonsverbeteringen rekening gehouden inoelen worden met de
ze werktijdverkorting, welke immers voor het bedrijfsleven althans ten
dele het zelfde effect heeft als een loonsverhoging.
De gevolgen van de werktijdverkorting en de vijfdaagse werkweek blij
ken dus moeilijk genoeg te zijn, ook al laten we nog maar de vraagstuk
ken welke samenhangen met de besteding van de extra vrije tijd, bui
ten beschouwing.
pjEBBEN we hier in grote lijnen een opsomming gegeven van de moei
lijkheden, waarmee de verkortiug van de werktijd gepaard gaat, wij
willen niet nalaten ook op de positieve kant van deze zaak te wijzen. Het
zou ondankbaar zijn geen waardering uit te spreken voor de verwerving
van dit sociale goed.
Behalve vrije tijd om de verbruikte lichamelijke en geestelijke krachten
te herstellen, zal de werknemer ook gelegenheid moeten hebben, zich aan
zijn gezin en aan het werk van godsdienstige, culturele, politieke en maat
schappelijke aard te wijden.
Vele moderne produktiemethoden vormen op het ogenblik bij handhaving
van de 48-urige werkweek een bedreiging voor de geestelijke en licha
melijke gezondheid van de arbeiders, en daardoor kunnen zij ook een
gevaar zijn voor het gezin en dc gehele maatschappij. De zeer snelle ont
wikkeling van de techniek in de richting van de automatisering heeft dit
vraagstuk een bijzonder urgent karakter gegeven.
Daarom kunnen we er dankbaar voor zijn, dat in Nederland de mogelijk
heid bestaat zij het met moeilijkheden omgeven, de arbeidsduur aan te
passen bij deze moderne ontwikkeling.
In 1950 moesten we heel wat praten
en argumenteren om in de ressorts
synode van Seroei de jaarlijkse bijdra
ge per gedoopte christen verhoogd te
krijgen van 0.60 tot 0.90. De bedra
gen. waarvoor de gemeenten aangesla
gen werden, kwamen lang niet altijd
binnen. Nu levert ditzelfde ressort
reeds 1.50 per gedoopte christen per
jaar op. Een vooruitgang van 250 pet.
in tien jaar tijd. De Papoea-kerk
brengt voor de eigen arbeid thans on
geveer 400.000 per jaar bijeen. Dat is
nog lang niet voldoende. En °r kón ook
veel meer geofferd worden. Maar er
zit toch groei in! En een verblijdende
groei!
In het volk
Hoezeer deze kerk midden in het le-
?n van volk en samenleving staat,
blijkt wel uit de agenda der laatstge
houden synode.
Zeker, de interne kerkelijke zaken en
de interne geestelijke problemen zijn
in den brede aan de orde geweest. Men
is diep onder de indruk van de gees
telijke nood, die allerwege heerst. Er
Advertentie
SAMOS. de edelste der zoete wijnen
Naast Nederlands nu ook Engels
DE NAVO
Er bestaan plannen om voor
de radio-omroep op Nederlands
Nieuw-Guinea, de Rong, behalve
lessen in het Nederlands ook les
sen in de Engelse taal te geven
die speciaal bestemd zijn voor de
autochtonen. Dit heeft mr. Chr.
Lijesen, directeur van de dienst
culturele zaken, medegedeeld na
zijn terugkeer van een reis naar
Australisch Nieuw-Guinea.
Binnen de samenwerking en uitwisse
ling van bezoeken tussen beide delen
van Nieuw-Guinea heeft mr. Lijesen
een 14-daags bezoek gebracht aan de
Highlands en Port Moresby otn zich te
oriënteren op onderwijsgebied.
Bij zijn bezoeken aan vele scholen in
het bergland is hem in het bijzonder
opgevallen het grote aantal autochtone
onderwijzers die bij hun lessen .gebruik
maken vat» de Engelse taal.
Mr. Lijesen heeft voorts de scholen
bezocht waar zes Papoea-leerlingen uit
Nederlands Nieuw-Guinea een medische
opleiding krijgen en zes anderen een
technische opleiding ontvangen voor een
functie bij de P T T De directeur van
culturele zaken woonde enige lessen bij
en toonde zich erg tevreden over de
vorderingen van dc jongens in deze
taal. .Zij voelen zich goed thuis
doen hun werk met veel animo" zei dc
heer Lijesen.
Bij een bezoek aan de Australische
radio in Port Moresby 'ABC) kreeg
rhr. Lijesen inlichtingen over het geven
van Engelse lesser, voor de radio waar
mede men in Australisch N.euw-Guinea
op korte termijn hoopt te beginnen. De
kennis die de heer Lijesen over dit on
derwerp heeft opgedaan wil hij gebrui
ken voor dc verdere uitwerking van
plannen om ook in het Nederlandse deel
van Nieuw-Guinea onderwijs in de En
gelse taal voor de radio te geven dat
speciaal bestemd zal zijn voor de au
tochtonen.
Benoeming
Bij beschikking van de staatssecreta-
ris van O.K. en W is voor de periode
van 1 januari 1961 tot 1 Januari 1966.
benoemd tot lid van de Commissie van
Advies voor het Rijksmuseum voor de
Advertentie
SAMOS. uw wijn voor de feestdagen
De Navo-conferenlie in Parijs (en de
consequentie* voor Nederland i zijn door
enkele bladen aan een beschouwing onder
worpen. Uit het Algemeen Han-
Is b 1 ad knipten wij het volgende
commentaar: „De Amerikaanse „hulp"
voor de financiering van het luchtmacht
plan is een ernstige tegenvaller voor on
ze al te optimistische minister van defen
sie. Volgens de berichten zal Nederland de
financiering van 95 Slarfighters voor zijn
rekening nemen en Amerika 25. In totaal
krijgt men dus de beschikking over 120
toestellen. Nederland financiert er kenne
lijk 5 minder dan op de begroting is uit
getrokken. Daar wordt een bedrag van 620
miljoen geïnvesteerd, terwijl aangegeven
wordt dat de Starfigliter per stuk 6,2 mil
joen kost. Dat zijn dus 100 vliegtuigen.
Welbewust is dus liet aantal thans op to
taal 120 gebracht met nog een bedrag van
5 toestellen achter de hand. Is dat omdat
ook een andere speculatie niet is opge
gaan, n.l. dot men evenmin voor de twee-
zitter opleidingstoestelleu hulp krijgt? Hoe
dan ook, volgens het plan zouden er 5
squadrons voor de defensieve taak moe
ten komen, 1 voor taktische verkenning
en 4 voor de offensieve taak, in totaal dui
10 «quadrons. Op normale sterkte bere
kend zouden daarvoor 250 toestellen nodig
zijn. Stelt men echter de sterkte van een
squadron op 12 toestellen, dan heeft men
slechts 120 vliegtuigen nodig, precies het
aantal waarom het thans is gegaan. Moe
ten we hieruit de conclusie trekken, dat
het luchtmachtplau wordt ten uitvoer ge
legd niet het uit onze defensiegeschiede
nis zo beruchte halve minimum? De vraag
stellen schijnt tevens haar beantwoorden
Het is althans weinig denkbaar, dat de
minister zal voorstellen het plan integraal
uit le voeren en alsnog in de komende ja-
ren 125 toestellen extra tot een bedrag var
ruim 1500 miljoen voor onze rekening te
nemen. Het eindresultaat zal dus wel xijn,
dat onze nationale veiligheid in de lucht
en onze bijdrage aan de Navo ernstig zul
len worden aangetast. Tevens zouden wij
gaarne opgehelderd willen zien hoe de mi
nister afspraken kon maken over deze
Stnrfighters zonder over voldoende zeker
heid te beschikken omtrent de Amerikaan
se hulp."
Trouw schreef o.m. het volgende:
Navo-lram heeft de Parijse remise weer
verlaten zonder gerevideerd te xijn, zelfs
zonder een goede schoonmaakbeurt. Het
wagenstrl is gewoon de stad weer inge
gaan voor een ritje, het is alleen maar
even bekeken door de bedrijfsleiding en er
zijn voorstellen gedaan voor een opknap
beurt, als het nu over een half jaar weer
ter remise wordt ver* acht. Dat zal de re
nt i-e van Oslo zijn. Men verwacht, dal
het dan een stevige revisie zal worden.
Mis»rhien is bet, gezien de ervaringen met
de Navo, beter te zeggen: men hóópt. De
Navo drijft thans nog steeds op de af
spraken. die in 1952 zijn gemaakt. Wat to*n
afgesproken ia is voor minder dan de helft
wordt gewerkt aan een georganiseerde
campagne voor gemeente-opbouw; de
vragen van herderlijke zorg en tucht
zijn grondig besproken.
Maar daarnaast spraken we over de
ontwikkeling van het jeugdwerk, de
noodzaak van en de vormgeving aan
het diakonaat der kerk, de ontplooiing
van het zondagsschoolwerk, de film, de
van de overheid te vragen huwelijks
wetgeving (waaraan werkelijk nog al
les ontbreekt!), de radio. Op allerlei
terreinen der zich zo snel wijzigende
samenleving spreekt de kerk haar
woord mee. probeert ze het evangelie
in te brengen als een levenwekkend be
ginsel en een richtsnoer.
Rassengelijkheid
Het is bfj dit alles diep te betreu
ren, dat er zo weinig terecht komt van
de eenheid der kerk. Zeker, de Evan
gelisch Christelijke Kerk op Nieuw-
Guinea wil de ene kerk van Jezus
Christus zijn voor allen op Nleuw-Gui-
nea. En het stemt tot dankbaarheid,
dat ook de Nederlanders hier hun
plaats gevonden hebben in deze kerk;
ze vormen slechts een eigen classicaal
erband in het geheel dezer kerk; en
le afzonderlijke kerkdiensten zijn
niet op basis van rasverschil of dog
matische onderscheidingen, maar en
kel en alleen vanwege het taalverschil.
Nederlands sprekenc"; Papoea's kunnen
zich dus net zo goed bij de Nederlands
sprekende gemeente als bij de Maleis
sprekende gemeente aansluiten.
En het is wel bijzonder verblijdend,
dat de Nederlanders, afkomstig uit de
verschillende kerken en richtingen in
Nederland hier hun eenheid in Christus
hervinden in deze ene kerk van Nieuw-
Guinea. In de weinige maanden, dat ik
hier nu weer werkzaam ben, heb ik in
doopdiensten zeker net zo veel kin
deren van gereformeerde- als van her
vormde ouders gedoopt. Dat kan hier.
hoewel ik zoals men weet van
huis uit hervormd ben. En op de dag,
waarop ik dit schrijf, hebben we weer
onze eenheid in onze Heer Jezus Chris
tus beleefd rondom de tafel des Heren,
mensen vanuit verschillende kerken in
Nederland. Dat is een feestelijk gebeu
ren!
Verdeeldheid
Maar we weten van de chaotische si
tuaties, die de rooms-katholieke missie
op tal van plaatsen schept door haar
ageren in protestantse gebieden. Al
leen al over de onderwijsstrijd is, wat
dat betreft, reeds zoveel gepubliceerd
in Nederland, dat ik er niets meer aan
heb toe te voegen.
Gode zij dank. dat we juist ten op
zichte van de kerk zo rustig kunnen
zijn. Niet omdat we alles zo goed voor
bereid hebben, niet omdat onze zen-
dingstaak op Nieuw-Guinea vrijwel vol
tooid zou zijn. niet omdat we in de
Papoea-kerk geestelijk de schaapjes op
het droge zouden hebben!
Maar alleen, omdat de kerk nu een
maal de kerk van Christus is, omdat
Hij zijn gemeente verzamelt, omdat
Hij de zijnen kent en niemand zijn
schapen uit zijn hand zal kunnen ruk
ken.
Aan He slag
En intussen...? Aldus gerustgesteld
en verzekerd door de rust van het
geloof, aan de slag, de handen uit
de mouwen, werken zo lang het nog
dag is! Mensen opleiden, kaders vor
men, leiders toerusten, gemeente-op
bouw.
In dit verband is het één van de
meest ontstellende feiten, dat vanuit
de kerken in Nederland niet voldoen
de onderwijskrachten zich melden,
om hier mee te helpen. Het is hier
overal een voortdurend getob, om al
le scholen volledig te bezetten met
leerkrachten en dat, terwijl speciaal
bij het onderwijs zulk belangrijk zen
dingswerk gebeurt. Wat een smaad
voor het christelijk deel van Neder
land, dat zo gruwelijk verstek laat
gaan!
Bij al onze arbeid hier in zijn ve
lerlei vormen en facetten is de eigen
lijke inzet voortdurend: de verkondi
ging van het levende woord. Elke
dag, waarop ik samen met Papoea's,
met dit woord bezig mag zijn, heb
ik het gevoel, dat nu het wezenlij
ke aan de orde is. Er moet telkens
weer ruimte gemaakt worden voor de
scheppende kracht van het levende
woord. En daar is haast bij. Want
als het gaat om de uitzaaiing van
dat woord, dan wordt het eerst recht
een wedloop met de tijd, niet alleen
op Nieuw-Guinea, maar overal ter
wereld. Want de tijd is immers voor
ons christenen de wachtenstijd, de
genadetijd, de eindtijd! We hebben
immers een Heer, die komt!
Daarom is het voor heel de
christenheid een haastige zaak
geworden! Christenen in Neder
land en christenen op Nieuw-Gui
nea, samen in de renbaan, samen
deelnemers aan de wedloop met
de tijd. Laten de kerken in Neder
land alle zeilen bijzetten. Het is
nog dag! En wij hier ook wij
willen werken, zo lang het nog
dag is! Want de Heer is nabij en
zijn Rijk komt!
Als om ons er aan te herinneren dat Christus toch niet al
leen maar is gekomen voor de mensen die in hun leven
alle morele wetten opzij hebben geschoven, komt in het lijstje
van vijf vrouwen in het geslachtsregister van Jezus ook de i
naam Ruth voor.
Dat is opmerkelijk want zij was een Moabitische, die zelfs tot
in hun tiende geslacht niet in de gemeente des Heren moch- t
ten komen volgens Deuteronomium 23 3.
Wie op haar leven let, is geneigd te zeggen: Dat meisje hoort
er bij. Zelden heeft iemand zoveel liefde opgebracht voor
een oude en verbitterde vrouw als Naomi. Maar wie op haar
afstamming let, weet dat zij volgens de Joodse eisen er buiten
hoort te staan.
Zelfs al is ons leven nog zo mooi en nog zo rein, we hebben
onze afstamming tegen. Wij gaan niet verloren om onze i
daden; wij zijn verloren. Maar Christus kwam om het ver
lorene te zoeken.
Ruth kwam in de gemeente des Heren, omdat zij zei: „Uw
God is mijn God". Zij aanvaardde het nieuwe leven en God
nam haar aan in haar achterklein-Kind, in Christus.
Dp let iv de moderne taal kan staan. Een bijdrage tot dit uitdrukken
ue les m ae mvaeme mui a^ht het congres de schoolcorresponden-
een belangrijke bijdrage leveren tot
internationaal begrip. Een zekere
algemene kennis omtrent het land
en de gebruiken van de taal waar
in onderwezen wordt, is daarbij on
misbaar, mits alles gehouden
wordt binnen de beperkte moge
lijkheden die de schooltijd biedt.
Hoewel ook de lessen in aardrijks
kunde en geschiedenis belangrijk
kunnen bijdragen tot dit interna
tionaal begrip, biedt de kennis
van de taal de grootste mogelijk
heid om door te dringen in het
wezen van het land en de bevol
king.
Dit is een van de conclusies waartoe
de aanwezige leden van de sgetie Ne
derland van de ..Fraternité mondiale",
de internationale organisatie van lera
ren in de moderne talen, hebben beslo
ten aan het einde van een in Amster
dam gehouden tweedaags congres over
het onderwerp „Moderne talen onder
wijs en internationaal begrip".
Op voorstel van de werkgroep Engels
sprak het congres uit, van oordeel te
zijn a'at zowel een overdreven kritische
houding als een blinde verering voor
het land van het taalonderwijs schade
kan doen. Men dient bij het onderwijs
niet alleen gebruik te maken van tek
sten van 20 of meer jaar geleden, maar
ook van up-to-date materiaal.
Wat het produktieve taalgebruik be
treft verdient het aanbeveling ae leer
ling geregeld te oefenen in het zich uit
drukken met behulp van eenvoudige
zinspatronen en een even eenvoudig vo
cabularium. Veel leerlingen willen graag
een taal leren, doch schrikken ervan te
rug als na verloop van enige maanden
onderwijs blijkt, dat ze de r/idio of een
bewoner van dat land niet kunnen ver-
tie en het persoonlijk bezoek aan het u
betrokken lana'.
De Duitse werkgroep pleitte voor
uitwisseling van schoolleerlingen en zei
te betreuren dat de onderscheidene re-
geringen dit streven niet of onvoldoen-
de ondersteunen. De Franse studiegroep
vond een internationaal contact tussen I
taalleraren met financiële steun van de i
overheid zeer gewenst. I
Tenslotte sprak men zich uit voor een d
goede documentatie van de leraren en n
voor meer moderne hulpmiddelen, zoals I
tape-recorders en projectie-apparaat, k
Men achtte de gelden voor het aan- s
schaffen van hulpmida'elen ten behoeve
van het onderwijs in de moderne talen d
ten ene male onvoldoende. De conclu-
sies zullen nader worden uitgewerkt in
een rapport. d
Daarnaast doen de pinkster groepen
en de adventisten er nog een schep
je boven op, door systematisch
doelbewust in de bestaande gemeen
ten te infiltreren en verdeeldheid te
zaaien. In kleine dorpen worden
twee kerkgebouwen gevonden en de
strijd tussen de beide groepen wordt
in zo'n beperkte dorpsgemeenschap
vaak met een onheilige felheid ge
voerd, dat je er bang van wordt.
Als de leerlingen van ons Opleidings
centrum in een aantal dorpen rondom
Seroei de kinderen op zondag verza
melen om zondagsschool met ze te
houden, begint prompt een paar we
ken later de pinkstergroep op al die
plaatsen óók met een zondagsschool,
als brachten ze een ander evangelie
en vertelden zij de kinderen uit een
andere bijbel.
Dit geharrewar en geïntrigeer
vormt een smaadheid voor de naam
van onze Heiland en een hinderpaal
voor de uitbreiding van Zijn Kerk.
Geen paniek
Waartoe worden we door dit alles ge
bracht? Gaat de bezorgdheid de over
hand krijgen? Worden we onrustig in
de arbeid en krampachtig, als zouden
we de zaken der kerk in de ons nog
toegemeten tijd nog even willen red
den?
Advertentie
Uw zoete wijn moet SAMOS zijn
R"ropmn<wvprk
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Coevorden: G. Sinia te
Spijk 'Gr); te Hijum-Finkum: M. van
Harmeien, kand. te 's-Gravenhage.
Examens: aan de Theologische Hoge
school te Kampen zijn geslaagd voor het
kand. ex.; A. Bakker te Kielwindewecr
en B. Wielenga te Hilversum; voor het
propaedeutisch ex. H. Procee te Sneek en
R. E. van der Wal te Utrecht.
Advertentie
Prins Bernhardfontls
kreeg en gaf 2 ton
O O
Het Prins Bernhard Fonds ontvangt
als algemene subsidiërende instelling
Noor het gehele culturele leven één
vijfde deel van de aan de Charitas
toegewezen 25 van de opbrengst
der voetbalpool. Het fonds zal in be
ginsel de gelden uit de voetbalpool
niet voor kapitaalvorming gebruiken,
maar deze steeds in zijn geheel uit
keren. Gedurende het laatste half jaar
hebben het fonds en de regionale
Anjerfondsen ruim twee ton toege
wezen voor een reeks van culturele
activiteiten van grote verscheiden-
heid. Zulk een bedrag is nog nimmer tot Mand gekomen. De westelijke politiek-
in het 15-jarig bestaan van het fonds I militaire samenwerking lijdt aan een per-
bereikt. nicieuxe bloedarmoede. Wij kunnen niet
De regionale Anjerfondsen, waar- dankbaar genoeg zijn, dat desondanks wat
aan door het Prins Bernhard Fonds gedaan is voldoende we» om een groot mi-
een niet onaanzienlijk deel van de litair ronfliet te voorkomen. Allerminst
totogelden wordt doorgegeven, kon- mag dit leiden tot eeti zich behaaglijk
den bovendien hun financiële steun ontspannen, want men mag zich niet onl-
aan het plaatselijk jeugdwerk, de veinzen, dat het zo dikwijls „on the brink",
amateuristische kunstbeoefening, aan op het randje is geweest en zeker heeft de
bibliotheken, jeugd- en dorpshuizen Navo geen reden zich op de borst te klop
e.d. versterken.
geschiedernis der natuur wetenschappen amateuristische kunstbeoefening aan op he, randje
te Leiden: prof. dr G. A J. /an Os te bibliotheken^ jeugd- en dorpshuizen j Navo geen reden
Het ledental van de 24 bij het C.N.V.
aangesloten organisaties, dat in het eer
ste kwartaal van dit jaar groeide met
815, en In het tweede door een groei
met 1498 boven de 221.000 kwam, is in
het derde kwartaal opnieuw gestegen,
nu met 234 leden.
In totaal is het ledental der christe
lijke vakbeweging in deze 3 kwartalen
omhooggegaan met 2547 leden. Het be
droeg per 1 oktober; 221-539.
De groei in het derde kwartaal moge
klein zijn. ze is opmerkelijk omdat het
derde kwartaal vanouds een „ongunstig"
kwartaal is; sinds 1956 is het een ver-
lies-kwartaal geweest.
Ook nu nog zijn er tien organisaties,
(onder andere landarbeiders '314), over
heidspersoneel (95), kledingarbeiders
(103); en voedings- en genotmiddelen
arbeiders (113) die een groter of
kleiner verlies van 66 leden in totaal
boekten. Twee apothekers-assisten
ten en bedrijfsgroepencentrale ble
ven op hetzelfde peil. De overige twaalf
bonden groeiden met 900 leden; metaal-
bedrijfsbond '4-*6> en hout- en bouw-
bedrijfsbond 7TÏÏ?) stonden hierbij aan
de top.
Opmerkelijk is de sterke groei van
de bond van kapperspersoneel met 97
leden.
In de eerste drie kwartalen van 1
zijn zeven organisaties: huispersoneel,
landarbeiders (579). mijnwerkers, over
heidspersoneel (317), politieambtenaren
sigarenmakers en voedings- en genot
middelenarbeiders (101) in ledental ge
daald met 1070 leden in totaal. De jour
nalistenkring ging noch voor-, noch
achteruit. Zestien organisaties groeiden
met tezamen 3.617 leden, waarbij hout
en bouwbedrijfsbond '1731) en metaal-
bedrijfsbond (752) bovenaan stonden.
LIEVE PETER,
De wind zweept'de regen op, vanmiddag Uk had nog veel
boodschappen te doen) heb ik in alle winkels sporen nagela
ten, eigenlijk wel leuk. Nu ik weer helemaal droog ben, voel
ik me een beetje als Noach, het regende veertig dagen, stel je
voor. dat is ruim een maand, en toen zat hij nog honderdvijf
tig dagen in de ark, maar die zal wel warm van binnen ge
weest zijn, een beetje als een stal of de dierenverblijven van
een circus met net zo'n lucht en zulke geluiden. Ik weet niet
of je Green Pastures hebt gezien, ik uond het een fijne film.
vooral de stem van die hoofdengel, Gabriël heette hij, geloof
ik, is me bijgebleven met z'n zangerig: Yes, Lord. En voorin
zat een oude dame met haar dochter of schoondochter, die al
maar hardop zei dat ze het godslasterlijk vond en dat ze weg
wou; daar heb ik wel lang over na moeten denken, weet je Pe
ter, toen ik klein was dacht ik altijd: in de hemel komen alle
sommen uit en krijg ik nooit meer slechte cijfers voor schrijven.
Ik had (maar dat was in de tweede klas) een bank vlak bij
't raam en elke morgen met bijbelles lag ik met m'n hoofd
op m'n armen te kijken naar de heel vage weerspiegeling van
't raam op m'n bank en van de schaduwen van de wolken en
de vogels maakte ik van alles, Saul verstopte zich tussen de
vrachtauto's er de verloren zoon was als de bedelaars, die
toen nog in de stad voor de etalages zaten. Ik heb heel lang
gedacht (en dat is natuurlijk helemaal oneerbiedig maar ik
was nog heel klein) dat wij een portret van God hadden (maar
dat was mijn grootvader, die ik nooit gekend heb, en hij was
helemaal niet zo streng als op die foto) en van de Here Je
zus (maar dat was de dominee die mijn ouders getrouwd
heeft).
M'n haar is geknipt, zo vreemd, een heel nieuw gezicht.
Maar het duurt wel twaalf maanden, voor je haar zolang is
dat je je gezicht er in kunt verstoppen, ik zal proberen me
te onthouden van kapperszaken, maar ik beloof niets, want tus
sen lang en kort in zie je er afschuwelijk uit. Zal ik je op de
hoogte houden van de stand van het gewas? Als ik een jongen
was zou ik vast mijn baard laten staan en een pijp roken
(maar daar moet je wel een gezicht voor hebben). Ik benijd
jongens altijd om hun zakken, altijd een vaste halte voor je
handen, en alles bij je dragen zonder tasjes in tasjes in tasjes
(in 't Duits is Tasche zak, grappig hé).
't Zal vast niet moeilijk zijn een omroeper om te kopen, ze
zeggen zo opgelucht: welterusten en de nieuwslezer is nog on
verschilliger dan anders, het is ook wel vervelend: een woord
voerder van de Ruziënde Naties heeft verklaard dat er geen
reden bestaat tot. Herhaling van enkele punten uit het
nieuws. Overdrijvende wolkenvelden.Het zou wel leuk zijn
je eigen signalement te laten uitzenden, misschien komt er
dan wel een dubbelganger van je voor de dag. Of mijn signale
ment, zoals je denkt dat ik eruit zie. Staat er de volgende
dag een heel regiment kortharige Marja's op de stoep, 't lijkt
wel een grap.
Sybille zal wel blijven, ze is immers teruggekomen? Har
ry Belafonte zingt heel duidelijk: Once in the little town of
Bethlehem, het klinkt heel anders allemaal. Maria is Mary, de
engelen worden angels. Ik voel me een beetje sentimenteel
worden, en dat past niet bij Kerst, alles is heel gewoon en
ongecompliceerd: de herders komen zó van hun kudden, en de
dieren in de stal schikken een beetje in maar ik word weer
oneerbiedig, geloof ik. Dus: dit is het einde van deze nieuws
uitzending. Dag, je
MAR JA
PJS. Laten wij maar nooit omroepers worden, lieve Peter!
c
Van de firma Ad. M. C. Stok-Zuidr
Hollandsche Uitgeversmaatschappij, a
Den Haag. ontvingen we de volgende b
uitgaven, alle voortreffelijk in uitvoe
ring:
Vrouwen van Fairoaks, door Frank
Yerby. Van de door anderd boeken
reeds bekende schrijver is dit, in ver
taling van M. L. Ohl, roman van actie
en avontuur, vooral spelend in de ka
toenstreken der Verenigde Staten.
Intiem portret, door J. H. Steele. Dit n
is een rijk geïllustreerde biografie van sr
de filmster Ingrid Bergman. Vertaling
C. van Eijsden. P
Het uur der wrake, door Ph. Gordon
Demarest. Deze roman vertaling M. h'
L. Ohl speelt in de woelige jaren
van de Amerikaanse burgeroorlog. v,
Eldorado Jane, door Phyllis Bottome. C(
Deze schrijfster, die bekendheid ver
worven heeft door haar doktersromans, j
heeft hier een wel geheel ander onder-!n
werp gekozen: het leven van een jeug
dige zakkenrolster in Londen. De ver-I111
taling van dit boek is van H. J. A. Hou-
ben-Groeneveld.
Sheila, niet gewenst door Dilys
Kirk. Het onderwerp laat zich raden: ,sc
een kind dat, mee door de tweespalt
tussen de ouders, niet gewenst is. Een
tragische levensgeschiedenis van een i
vrouw die haar eigen weg moet weten di
te vinden. Ook van dit boek heeft M. L.
Ohl He vertaling op zich genomen. li;
De geheime naam, door Lin Yutang.
Een hartstochtelijk beschuldigend boek
over het communisme, waarvan de le
zing voor velen nuttig kan zijn. In ver-
taling van Hans de Vries.
Janine, heldin van het verzet, door II- I
se Langner. Een van de betere boeken Z
over het Franse ondergrondse verzet,
met scherpe karaktertekening. Van dit t
boek is de vertaling van F. J. A. Schö- Z
nau.
De verkeerde diagnose, door Arthur
Hailey. Een dokters- of ziekenhuisro-
man in het betere genre, die ons weet J
te bepalen bij de grote verantwoorde,-
lijkheid van de medicus. Vertaling Hans
de Vries.
Zomer op Hellestra, door Margit Sö-
derholm. Een nieuw boek van de beken- L
de en ook in ons land terecht gewaar- 'D
deerde Zweedse schrijfster. Haar bewon- ,a
deraars zullen zich ook over de verschij-|
ning van dit boek vertaling J. E.
Gorter-Keyser verheugen. Ai
In de serie Dit is ons land, de beken- el]
de uitgaven met fraaie kleurenfoto's,
zijn bij Stok als nieuwe deeltjes ver- m
schenen: José en Pedro in Portugal, en'
Kinderen van de Schotse Hooglanden.
In vrijheid geboren, door Joy Adam-wk
son. Dit is het merkwaardige verhaald
van de vriendschap met een leeuwin."®
Bijzonder mooie foto's. De vertaling van.
dit boek is van Eibert H. Bunte. hu
Het vijfde jaargetijde, door Karl Es- I
ka. Een opmerkelijk boek van een op-da
merkelijk Tsjechisch schrijver, spelend tol
achter het geheimzinnige IJzeren Gor-,
dijn. Metterdaad een aangrijpende ge-da
schiedenis. De vertaling is van J. Wimg
Crom, de illustraties zijn van Karei
Links, onze lezers bekend. p
Uit de soepele pols door A. vanf™
Onck en C. J van Beurden. Een boek F
over het hanteren van de werphengel,F®1
ofwel een boek waaraan de vissers on-
der ons plezier kunnen beleven. Een to
deeltje, ruim geïllustreerd, uit de seriepi
De hengelsport in de praktijk. fcc
Zilver en goud uit plas en polder, en
door A. van Onck en C. J. van Beur-Jei
den. Een deeltje, ditmaal over het vis-]
sen op voorn, in de serie De hengel-q3
sport in de praktijk Weer breed ge-K.
Ulustreerd.
Admiraals in de dop. door John Win- 1
ton. Over dc zee en zee-officieren kan**1
men op allerlei Wijzen schrijven. Hierp
is het gebeurd op een prettige en vlot-p
te manier, zodat het de Nederlandse le-ku
zer zal toespreken. Kapt. luit. ter zee 1
E H. van Rees heeft het vertaald. ok
Peugeot 403 en 404. Een boekje, inij.
opdracht van de A.N.W.B. geschreven
door dc autotechnicus Han Bouvy. Tal.,,
van tekeningen maken de reeds helde-fj,
re tekst nog duidelijker. Voor berijdersP
van dit merk zeer waardevol.
Dit alles waren uitgaven van Ad. M.K-
C. Stok-Zuid-Hollandsche Uitgeversmaat
schappij, Den Haag.
Aavertentie