Zweeds predikant weigert
huwelijk te bevestigen
Morgen begint conferentie
Zuidafrikaanse kerken
Aanhang van C.D.U.
weer toegenomen
Meer blanken naar
„gemengde" school
Bisschoppen betalen
dr. Reeves uit
hun eigen zak
Dominee
W. H. M. Reinders
naar Suriname
Universiteit van
Utrecht groeit tot
in Zeist en De Bilt
Een woord voor vandaag
R.K. Kerk onderhandelt
met Castro en Tito
BOEKENHOEK
s
ANGST VOOR
Het gereformeerde „Centraal
Weekblad'' heeft vier leken ge
vraagd om te schrijven over het
zogenaamde „Verschralingsrap
port". In een van de artikelen
stelt mej dr. ir. S. Wagenaar de
vraag: ,J)urven wi] de bijbel wel
te lezen?"
MAAR voor wat wij werkelijk wil
len. is altijd gelegenheid te vin
den. Het komt mij dan ook voor.
dat de eigenlijke reden ergens an
ders gezocht moet worden. Maken
wij misschien onbewust een bere
kening van de kosten, die het mee
brengt ons iedere dag door God uit
Zijn Woord te laten toespreken? De
mogelijkheid is namelijk helemaal
niet uitgesloten, dat wij gaan ont
dekken. dat het waardevolle in dit
leven niet de dingen zijn waarmee
wij ons dagelijks omringen, die zo
vast en belangrijk lijken: ons werk,
ons gezin, ons huis en zijn inhoud,
maar dat het gaat om het Konink
rijk Gods. en dat dan de rest ons
bovendien geschonken zal worden
(Mattheüs 6 33). Het brengt mee
dat ons leven moet veranderen,
wij zullen ons moeten en willen la
ten leiden door de liefde tot onze
naaste, die als wij door God is ge
schapen.
HET is niet alleen ons persoonlijk,
dagelijks leven, dat wij met al
lerlei vastigheden hebben omringd.
Ook ons kerkelijk leven kent zijn
zekerheden. Wij hebben allerlei ge
schreven en ongeschreven regels
gemaakt, waarbinnen wij ons be
wegen en veilig voelen. Wij hebben
onze schema's gemaakt van waar
uit wij de bijbel lezen. Wij hebben
de in het oosten geschreven bijbel
pasklaar gemaakt voor onze Wes
terse denkwijze. Bijbel, teksten en
boeken die een ander accent leg
gen. dan wij gewend zijn, laten we
liever liggen. Wij hebben een kerk
orde gemaakt. Onze kerkelijke ver
gaderingen in al haar geledingen
hebben dit raam waarbinnen zij
zich bewegen; wanneer deze snel
veranderende wereld nieuwe pro
blemen stelt en nieuwe oplossingen
vraagt, moeten deze net zolang be
sproken worden tot ze in het oude
raam passen. Als nieuwe zendings-
taken op ons pad gelegd worden,
kost het jaren voor wij onze han
den uit de mouwen kunnen steken.
Maatschappelijk is reeds lang ge
bleken. dat de vrouw in het open
bare leven een belangrijke functie
heeft (als maatschappelijk werk
ster. directrice in ziekenhuizen
etc Nu het aantal vrouwen, dat
zich hiervoor beschikbaar stelt, ver
mindert is het in de kranten een
onderwerp van gesprek. In de kerk
is voor de vrouw eigenlijk alleen
plaats als toehoorster. Al de gaven
en krachten die God gegeven heeft
moeten ongebruikt blijven liggen.
Regels voor het kerkelijk leven zijn
natuurlijk belangrijk en hebben
waarde als omgangsvormen voor
allerlei vergaderingen; maar hech
ten wij er niet een te grote waar
de aan. en stellen wij er niet te
veel vertrouwen in? Het lijkt wel
eens alsof wij de regels van ons
kerkelijk leven beschouwen als ge
schreven te zijn om de eeuwen te
trotseren. Alleen de bijbel kan de
ze pretentie voeren.
Alles wat van onze regels afwijkt
wordt met een zeker wantrouwen
begroet en dikwijls is de eerste op
merking die wordt gemaakt: ik ben
bang dat Natuurlijk zit hier een
groot verantwoordelijkheidsgevoel
achter voor onze medemens en een
diep begrip voor de gevaren, die
ons omringen. Maar betekent het
niet, dat wij eigenlijk meer ver
trouwen stellen In onze regels dan
in de hand van God, die ons leidt
en bewaart? Durven wij misschien
ook hier de consequenties niet he
lemaal aan van het ..Levende
Woord" en hebben wij ook nu onbe
wust een berekening van de kosten
gemaakt?
ONS gereformeerde levenspatroon
is dikwijls het eind van onze
horizon, de wereld daarbuiten is
wazig en vormloos. Lezen wij de bij
bel. dan is de hele wereld van God.
Lijdt ergens ter wereld Gods kerk
vervolging, dan zijn wij daarbij be
trokken, en willen wij de politieke
situatie kennen, waarin onze mede
christenen leven om ze te kunnen
helpen. Vindt het evangelie ergens
ter wereld een open oor. of biedt
de politieke of economische situatie
de mogelijkheid daartoe, dan zijn
wij ook daarbij betrokken en willen
weten welke vraagstukken de kerk
er ontmoet. Ook bij andere terrei
nen van het leven zijn wij om Gods
wil nauw betrokken. God, die deze
wereld dacht en zij is. heeft Zelf de
technische vooruitgang in Zijn hand
een ook de voortgang van het me
disch, biologisch en sociologisch on-
erzoek ligt onder Zijn beheer. De
resultaten ervan zijn uit ons dage
lijks leven niet meer weg te den
ken. en stellen ons voor problemen.
De toeneming van de wereldbevol
king is groot dankzij de vooruit-
Èang van de medisch# wetenschap.
e voedselproduktie neemt om eco
nomische redenen (de Oosterse
landbouwer heeft geen geld om be
ter zaaizaad en kunstmest te ko-
Cen) minder snel toe. In vele stre-
en komen mensen om van honger,
ook al is er van geen misoogst
sprake. Als wij ons dat realiseren
is een dankdag voor de oogst geen
probleem meer.
Als gevolg van diezelfde voort
gang. leven wij langer en werken
korter dan onze ouders. Er komen
zo vele reserves vrij waaruit de
kerk kan putten, als zij de moed
heeft een antwoord te zijn op de
tijd waarin wij leven. Er is dan
geen angst meer om alles wat mis
kan gaan. maar vreugde en ver
wondering over de kansen die God
ons iedere dag geeft.
Het gerechtshof van de Zweedse
stad Eskilstuna heeft de predikant
van de Zweedse staatskerk, ds. Alf
Hardelin veroordeeld tot een boete
ter grootte van zijn maandsalaris,
omdat hij geweigerd had een ge
scheiden man te trouwen. Omdat
de Zweedse predikanten van de
staatskerk tevens ambtenaar van
de burgerlijke stand zijn, kwam
het hof tot de conclusie dat hij niet
het recht had het huwelijk te wei
geren.
Inmiddels is de man met de vrouw,
die reeds een kind van hem verwachtte,
voor de burgerlijke autoriteiten ge
trouwd. maar de kwestie houdt op het
ogenblik de gemoederen bezig. Zweden
worstelt met de vraag of een predikant
de vrijheid mag hebben een dergelijke
Boete, omdat hij
luisterde tiaar
zijn geweten
Advertentie
kerkelijke huwelijksbevestiging te wei
geren. als de predikant van mening is,
dat hij dit volgens zijn geweten niet kan
verantwoorden
In tegenstelling tot Nederland erkent
Zweden het huwelijk in de kerk als
wettig. Het gevolg van djt voorval is,
dat de kleine stad öja-Vastermo plotse
ling een bekende klank gekregen heeft
in de kerkelijke pers. De vraag is weer
actueel geworden of de trouwplicht van
de Zweedse predikanten niet op de een
of andere manier verzacht moet wor
den. zodat zij meer vrijheid van han
delen krijgen.
OUDE VRAAG
Reeds de synode van 1915 heeft zich
met deze vraag beziggehouden. Zij
sprak zich toen sterk voor deze plicht
uit. De predikant was verplicht ieder
paar kerkelijk te trouwen dat zich bij
hem, aandiende. Sinds die tijd stond
vrijwel op iedere synodale agenda het
verzoek deze kerkelijke beslissing te
wijzigen, zonder dat er een oplossing
werd gevonden.
De synodes van 1953 en van 1957 spra
ken de hoop uit, dat de regering als
hoogste orgaan van de staatskerk een
andere regeling zou goedkeuren, zodat
de gewetens van de predikanten niet
telkens in het gedrang kwamen als het
gaat om het huwelijk van gescheiden
mensen. De kerk van Zweden leert, dat
Eerste Sorbotine-diploma's
In tegenwoordigheid van de Fr#nse
ambassadeur, de heer E. baron de Beau-
verger. zal professor E. Guilhouu, cultu
reel ambassaderaad aan <fe Franse am
bassade hier te Lande, op zaterdagmiddag
17 december te 15.30 uur in het Inatitut
Francais (Meson Descartes) te Amster
dam officieel de Sorbonne-diploma's uit
reiken aan degenen, die in Nederland
voor een Sorbonne-examen zijn geslaagd.
Dit is de eerste maal dat Sorbonne-di-
6loma's in Nederland worden uitgereikt,
et betreft hier het Certificat practique
de langue Francalse. Dit examen wordt
sinds verscheidene Jaren in Frankrijk
afgenomen, maar kan sinds een jaar ook
in het buitenland worden afgelegd. In
Nederland heeft dit examen in juni van
dit jaar plaats gevonden en wel ln Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag.
Dure psalmbundel
Op een boekenveiling in Londen is
een psalmboek voor meer dan 600.000
gulden verkocht aan de New-Yorkse
boekhandelaar H. P. Kraus. Het is een
psalmbundel, die waarschijnlijk af
komstig is uit het Zwartewoud. Een
bilbliotheek in Stuttgart heeft zijn
best gedaan om de bundel, die waar
schijnlijk «if de 13de eeuw stamt en
prachtige tekeningen bevat, in handen
te krijgen, maar de Amerikaan bood
meer.
Het aantal blanke leerlingen dat de
geïntegreerde scholen In New Orleans
bezoekt Is toegenomen tot 15 i 17, zo
Is gisteren bekendgemaakt.
De leerlingen waren allen van de
William Frantz school waarin een ne-
gerleerlingetje tot de eerste klas is toe
gelaten. Vrijdag waren reeds 10 blanke
kinderen naar school gegaan en giste
ren waren het er weer meer.
De vrouwelijke demonstranten lieten
zich inmiddels niet onbetuigd en jauw-
den de blanke scholieren bij hun aan
komst na. ..Jullie zijn net zo zwart als
zij. riep een hunner.
Alleen de McDonough school nr. 19
moet het nu nog zonder blanke leer
lingen stellen. Deze school wordt sinds
14 november bezocht door drie neger-
leerlingen.
Ook hier gingen echter geruchten dat
blanke leerlingen de boycot wilden
doorbreken hetgeen de politie aanlei
ding gaf de patrouilles bij het school
gebouw te versterken.
De Anglicaanse kerk van Zuid-Afri-
ka heeft nog altild niet de hoop opge
geven dat bisschop Ambrose Reeves
weer naar Johannesburg zal kunnen te
rugkeren. HU heeft zUn ambt niet neer
gelegd en de kerk wil dat hij dat ambt
ook zal behouden Er worden alleen
maar tijdelijke voorzieningen getroffen
Inmiddels Is het moeilijkste probleem,
dat van de financiën, opgelost. De twaalf
bisschoppen van de Anglicaanse kerk in
Zutd-Afrika hebben besloten om Jaar
lijks 10 000 gulden uit hun eigen zak
hii te dragen nis tractrment voor Dr
Reeves zolang hij buiten zyn eigen bis
dom moet vertoeven.
Billy Graham «iaat
naar Finland
Uit Helsinki komt het bericht dat de
Amerikaanse evangelist Billy Graham
besloten zou hebben om in juli van het
volgend jaar een driedaagse evangcli-
"•tlecampagne te houden ln Finland. Dr
Graham is uitgenodigd door een comité
waarvan de Finse lutheraan, voorzitter
van het organiserend comité van het we-
rcldcnngre» van de Lutherse Wereld
federatie. bisschop dr. Simojokl. de pre
sident is De Finse campagne wordt ge
houden ih aansluiting op de kruistocht
in de Engelse stad Manchester.
Morgen begint in Johannesburg,
Zuid-Afrika, de conferentie van de
acht kerken die bij de Wereldraad
zijn aangesloten over hun houding
ten opzichte van de apartheid en
van elkaar. De conferentie zal ge
leid worden door dr. Franklin
Clark Fry, voorzitter van de Lu
therse Wereldfederatie en van het
Centrale Comité van de Wereld
raad van Kerken. De meeste gede
legeerden zijn reeds in Zuid-Afrika
aangekomen.
Het doel van deze conferentie ls om
te proberen een gemeenschappelijk
standpunt te vinden ten opzichte van
de apartheid om zo een einde te ma
ken aan de bittere controversie die er
vooral tussen de Anglikaanse Kerk (fel
tegen apartheid) en de Nederduits Ge
reformeerde Kerk (voor apartheid) be
staat.
Bijna 90 gedelegeerden, waaronder
blanken, negers, en Aziaten zullen de
conferentie die tot 14 december duurt
bijwonen. De besprekingen zijn beslo-
ten. maar in de loop van de week zul
len er telkens communiqués worden
uitgegeven.
Toch nog
De conferentie werd bijeengeroepen
na de bloedige rassenonlusten die hier
in maart en april van dit jaar hebben
plaats gevonden. Het zag er evenwel
naar uit dat de conferentie nooit zou
•laats vinden, omdat de Anglikaanse
Cerk eiste dat de besprekingen gehou
den zouden worden op een plaats waar
de uitgewezen anglikaanse bisschop
van Johannesburg, dr. Ambrose Ree
ves. haar zou kunnen bijwonen.
De anglikanen lieten deze eis later
vallen toen de Zuidafrikaanse regering
een door de Gereformeerde Kerk ge
vraagde vrijgeleide weigerde voor bis
schop Reeves. Hij werd in september
het land uitgezet ..als gevaarlijk voor
het openbaar belang" na de kritiek die
hij had laten horen over het optreden
van de politie tegen zwarte demonstran
ten op 21 maart in Sharpeville.
Programma
De Zuidafrikaanse kerken hebben 80
afgevaardigden gezonden onder wie 20
niet blanke. Onder de anglikaanse af
gevaardigden bevindt zich ook de ro
manschrijver Alan Paton (Cry, the Be
loved Country) en de Afrikaanse bis
schop Zoeloe. Aan de besprekingen
neemt ook dr W. A. Visser 't Hooft
deel. de algemeen secretaris van de
wereldraad.
Op het programma van de conferen
tie staan vijf punten:
1. Godsdienstige en raciale kwesties in
Zuid-Afrika.
2. Het evangelie en de betrekkingen
tussen de rassen.
3. Het christelijk standpunt en de he
dendaagse geschiedenis.
4. De betekenis van de noodtoestand
in Zuid-Afrika.
5. De taak van de kerken met betrek
king tot rechtvaardigheid, missies en
samenwerking.
Het Zeister Zendingsgenootschap
(van de Broedergemeente) heeft een
tweede gereformeerde predikant aange
steld als zendeling in Suriname. Ds. W.
H. M Reinders. voorganger van de Ge
reformeerde Kerk van Hijken. Dr. Hij
wordt speciaal belast met het missio
nair# werk onder de Javanen in Suri
name. Daar werkt ook de gereformeer
de predikant ds J. M. W. Schalkwijk,
broer van ds. F. Schalkwijk die op bet
ogenblik als zendeling in Brazilië werk
zaam is.
De Rijksuniversiteit Tan Utrecht
groeit over gemeentelijke grenzen
heen. Een commissie bestaande uit
vertegenwoordigers van het college
van curatoren, het ministerie van o.
k. en w, de Rijksgebouwendienst en
de gemeente Utrecht heeft de behoef
te aan uitbreiding van de universi
teit bestudeerd. Zij kwam tot de con
clusie dat voor het nieuwe universi
taire centrum een gebied nodig is
dat zich uitstrekt tot over de rren
zen van de gemeenten Zeist en De
Bilt.
Op basis van dit rapport heeft het
architectenbureau Van Hasselt en De
Koning in overleg met het planbureau
van de Rijksuniversiteit een plan voor
ruimtelijke indeling opgesteld dat dians
aan de gemeenteraad van Utrecht is
r B",lS„d'wD',v.Pn*U^e'M*d.l?n ™dV cl in Bonn hiervan kennis gene-
dat de regering zich reeds met het puimen, aangezien ze ervan over
heeft verenigd. De minister van tuied zijn, dat ze volgend jaar
hu.sve,tln« en bouwni)Vïrtield_ heeft UJ__ Wd„ „err,W.
Wijziging programma
studentencongres
„Geloof en politiek"
Het programma van het congres „Ge
loof en politiek", dat de Rooms-Katho-
lieke Staatkundige Studentenfederatie
vrijdag, zaterdag en zondag zal houden
in Nijmegen, is enigszins gewijzigd. Prof.
Schillebeeck is niet in staat zijn oor
spronkelijk voorgenomen lezing te hou
den. Prof. A. Dondeijne zal hem ver
vangen. Het congres zal worden bijge
woond door leden van de ministerraad
en de SUten-Generaal.
Kinderen verdienden
schoolreisje met
kinderpostzegelactie
De stichting Voor het Kind heeft de
uitslag bekend gemaakt van de verlo
ting der beloningen aan de schoolklas
sen. die mee gedaan hebben aan de
verkoop actie van kinderpostzegels en
prentbriefkaarten ..Door het kind - voor
het kind". De totale opbrengst der ac
tie, waaraan ongeveer 18.000 schoolklas
sen deelnamen, staat nog niet vast. om
dat de eigenlijke verkoop pas kortgele
den is begonnen en nog doorgaat tot
half januari. Voorts komen nog steeds
nabestellingen binnen.
De uitslag der verloting is: Een va
kantie van 14 dagen in Nederland: klas
5a van de Christus Koning Meisjes
school (Maastricht). Een vakantie van
7 dagen in Nederland: klas kinderverz.
b van de Ind. en Huishoudschool (Mid
delburg). Een schoolreisje van 2 dagen
in Nederland: klas 1 van de Christelijke
School (Staveren-Fr.). 4 t.m. 14. een
eendaagse schoolreis in Nederland: klas
6 van de Openbare Lager School (Gie
ten): klas 1 b van het Erasmus Lyceum
(Almelo): klas 6 van de Ligthartschool
(Groningen); klas 2 b van de Rijks
H.B.S. (Alkmaar): klas 3 van de St.Ig
natius U.L.O.-school (Den Bosch); klas
5 van de Prinses Marijkeschool
(Utrecht); klas 6 van de Openbare La
gere School (Stavenisse): klas 5 van de
Nijmeegse Schoolvereniging no. 2; klas
5 van de Openb. Lagere School Zuid
(Wolvega): klas 6a van de Prof. Mr. V.
H. Rutge/school (Den Haag); klas 1
van de Franciscusschool 2 (Treebeek).
T m. 20. een radio voor schoolgebruik:
klas 2b van de Industrie en Huishoud
school (Harlingen); klas lf van de R.K.
Huish.school Sancta Maria Goretti (Den
Haag) klas 6 van de Hervormde School
(Onstwedde); klas 5a van de Ds. D. A.
v. d Boschschool (Den Haag); klas 5
van de Aeneas Mackayschool L.O. (Den
Haag); klas 4 van de Rijks H.B.S. en
M M.S. (Assen).
het huwelijk een levenslange band
hoewel zu in sommige gevallen scheiding
en hertrouwen toestaat
GEEN VRIJHEID
Wanneer mag een predikant nu wei
geren het huwelijk te voltrekken? Dat
ls de vraag die door de kerkelijke ver
gaderingen nog altijd niet ls opgelost.
Zowel de RUksdag van Zweden als de
synode kwamen tot de conclusie, dat het
opheffen van de trouwplicht niet gelijk
gesteld moet worden met volkomen
gewetensvrUheid, zodat de predikant zelf
zou kunnen beslissen wie hU wel en
wie hU niet wil trouwen. Daarom kwam
men op de gedachte om de bisschoppen
opdracht te geven in twüfelgevallen
uitsluitsel te geven.
De discussie is echter nog lang niet
afgesloten, maar het ziet er wel naar
uit, dat de veroordeling van de jonge ds.
Hardelin een spoedige beslissing moge
lijk zal maken. Men wil eindelijk een
oplossing in het conflict, dat kan optre
den tussen de predikanten als ambte
naar van de burgerlijke stand en als
geestelyk leider. Voor ds. Hardelin komt
deze oplossing echter te laat. Hy heeft
de Zweedse staatskerk verlaten en zich
aangesloten bij een vrije kerk.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Dinteloord (toez.):
Broere te Hoornaar; te Adelaide
Australië. Presbyterian Church: J. j
Meesters te Kampen.
Aangenomen naar Naarden: J. Veen
te Beekbergen.
Bedankt voor St. Johannesga—Delf-
strahuizen (toez.): G. J. v. Embden te
Zoeterwoude; voor Boven-Hardinxveld
(toez.): P. J. F. Lamens te Kamerik; voor
Biezelinge en Eversdyk (toez.): mr. Q.
Rovers te Warns (Friesland).
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Sneek: Joh. Prins te Gro
ningen; te 's-Gravenzande: N. de Jong
te Katwijk aan Zee.
Aangenomen naar Mijdrecht: P. op den
Velde te Hilversum.
EVANG. LUTH. KERK
Drietal te Hilversum: J. Blase te Den
Helder, G. Fafié te Amsterdam en S. G.
van der Haagen te Schiedam.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rijssen, tweede pred.pl.
W. C. Lamain te Grand Rapids (U.S.A.).
Bedankt voor Haarlem-Hoofddorp: A.
Vergunst te Rotterdam-C.
Resultaten van
IS
opiniepeiling
(Van onze correspondent
IN BONN
De resultaten van de enquê
tes, die het E.M.N.I.D.-instituut
voor meningsonderzoek in West-
Duitsland houdt, tonen aan, dat
de populariteit van de „Christe-
lijke-Democratische Unie" van
Bondskanselier Adenauer weer
aanzienlijk is gestegen. Met vol
doening hebben de C.D.U.-politi-
huisvesting en oouwmjverneia neen ae
drie gemeentebesturen verzocht hun me-september een harde stembus-
derwerking te verlenen bij het verkrij- gtriid hebben te leveren tegen
Jmvand. ei,eodonurecht,n. h«pKht- de Sociaal Demokratische Par-
De schrijver Allan Paton is plotseling
weer in het nieuws gekomen doordat de
Zuidafrikaanse regering zijn paspoort
heeft ingetrokken. Paton vernam dit
toen hij uit New York in Johannesburg
terugkeerde om de conferentie bij te
wonen. Hij ontving In de Amerikaanse
havenstad de jaarlijkse vrijheidsprijs,
omdat hii zich door zijn strijd tegen de
apartheid verdienstelijk heeft gemaakt
voor de strijd om de vrijheid voor de
Ts dat elke d#r'gemeenten haar"bevoegd- De jongste enquête hee.'t uitgewezen -nens. Paton is voorzitter van de Zuid
heid volledig behoudt. d«» er van de 100 stemmen voor de I afrikaanse Liberale Partij.
vrijmaken van de gronden en het bouw-
rljDmaken van de terreinen.
Het gebied bulten de Utrechtse ge
meente zullen niet geannexeerd worden.
Zowel B en W. van Utrecht alJ van De
tij" (S.P.D.). De C.D.U. heeft
sinds 1949 steeds een leidende
positie in de Westduitse politiek
Bilt en Zelat zijn voorstanders van «a- ingenomen en Zli Wil deze in-
menwerking door middel van een coör- j._
dinerend beleid waarbij uitgangspunt N loed nog UltDreiOen
Bondsdag 35 voor de C.D.U. en 30 voor
de S.P.D. zijn. Dat betekende sinds
september een vooruitgang van 6 stem
men voor de C.D.U. *n een achteruit
gang van 1 stem voor de S.P.D. De li
berale Vrije Democraten verkregen
1 stem minder dan ln september, name
lijk 6. terwijl de Vlucbtellngenpartlj nog
geen kans maakt om in de Bondsdag tc
komen (dan Is 5 pet. van de stemmen
vereist), want zij heeD er pat 3.
Dat de verkiezingen beginnen te nade
ren. kan men ook concluderen uit het
feit, dat het aartal ondervraagden, die
geen mening hadden, voortdurend daalt.
In september was het percentage 26. In
oktober nog maar 22.
Wanneer men degenen, die nog geen
uitgesproken mening hebben, bulten be
schouwing laat, dan leidde in oktober
de C.D.lT. met 45 pet. van alle stem
men (40 In september) vóór de S.P.D.,
die 39 pet. (42). de liberalen, die 8 pet.
(9), en de vluchtellngcnpartlj, die 4 pet
(3) behaalden.
„Mijn misdaad is te groot om de straf te dragen", zegt Kain.
Ik weet niet of hij sprak uit waarachtig berouw of uit intense
angst voor de gevolgen van zijn daad. Maar hij sprak een
waar woord, dat wij maar al te dikwijls vergeten.
Wij hebben zoveel horen spreken over de liefdevolle en
genadige God, dat wij vaak onbewust zijn gaan menen, dat
de toom van God zoveel is als de roe van Zwarte Piet, een
symbool waarmee gezwaaid wordt, een dreigement voor de
hangertjes, dat op de brutalen al lang geen indruk meer
maakt. God vergeeft toch wel.
En toch is het misschien ook geen waar woord. Kain schijnt
te menen, dat deze misdaad een straf vergt die hij niet kan
dragen. Dan zouden er dus andere zondetjes kunnen zijn,
waarvoor wij rustig de straf op ons kunnen nemen. Hij maakt
een onbijbelse scheiding tussen de kleine en de grote zonden,
tussen de dagelijkse zonden en de doodszonden.
Hij vergeet, dat iedere zonde ons scheidt van God. Eva at
een appel en die kleine vrucht rolt nog steeds door de eeuwen
verder. Die ene ongehoorzaamheid was groot genoeg om de
dood van Christus te vereisen, wilden wij gered worden.
Wij kunnen voor geen enkele zonde de straf dragen, dat
kan Hij alleen.
De tekst van de open brief, die
aartsbisschoppen en bisschoppen van
de Rooms Katholieke kerk op Cuba
aan de rege-ring-Fidel Castro hebben
gericht, is nog niet, in tegenstelling
tot hetgeen werd verwacht, vanaf de
kansel bekendgemaakt.
In deze brief, waarvan de inhoud
als duidelijk en krachtig" wordt ge
schetst, weerleggen de r.k. hoogwaar
digheidsbekleders de beschuldigingen,
die de Cubaanse premier een week
geleden tegen de r.k. universiteit
heeft geuit. Fidel Castro verklaarde
hierin dat de universiteit een brand
punt was van tegenrevolutionaire
bedrijvigheid.
Hij zei verder dat de Cubaanse plat
telandspastoors geldbedragen hadden
ontvangen van de directies van
Cubaanse suikerondernemingen.
De tekst van de brief der r.k. prela
ten is ook niet aan de Cubaanse pers,
radio of televisie verstrekt.
Volgens inlichtingen van bepaalde,
welingelichte Cubaanse zijde willen de
r.k. autoriteiten nog enige tijd met pu-
Nieuwe psalmberijming
binnenkort gereed
De nieuwe psalmberijming zal in fe
bruari geheel gereed zijn, aldus meldt
het blad Musica Sacra.
Deze berijming is gemaakt door een
interkerkelijke commissie. Enige tijd
geleden is er een proeve van 110 psal
men verschenen, de .hierop geleverde
kritiek, heeft men voor het maken van
de definitieve berijming, ter harte geno
men.
Lieve Peter
Het was alsof m'n kamertje me met open armen ontving
zonet, met alle vertrouwde dingen, m'n stoeltje had de hele dag
gewachtIk heb eigenlijk geen tijd om rustig te zitten bij de
schemerlamp, ik ga uit vanavond, de klasseavond waar ik je al
over schreef. Nog even en dan ga ik kleden, langzaam, want
dat vind ik 't heerlijkste van uitgaan, het klaarmaken, alles an
ders, je mooiste jurk, nieuwe kousen, parfumEn met dat
alles aan voel ik me heel anders, een stemming, die je echt niet
alleen kunt toeschrijven aan dat vleugje poeder, ik ben echt vro
lijk omdat ze vinden dat ik er leuk uitzie en dat vanavond anders
is dan morgen of gisteravond.
Nu kan ik al bijna niet stilzitten. Ik kan ook aan niets an
ders denken eigenlijk. (Ik ga niet veel uit, dat merk je wel).
Ik weet hoe 't zijn zal, een toneelstukje, een soort quiz, wat
spelletjes. Misschien dansen we ook nog wel. De kamer zal
heel blauw zijn van de rook en m'n vriendinnetjes zullen anders
lachen, hoger en ik misschien ook. De ruiten zijn beslagen, we
tekenen poppetjes en harten, alles loopt uit, dat maakt alles
nog veel vreemder. Altijd komt op zo'n avond 't moment waar
op ik denk: wat doe ik hier als ik even uit 't raam hang of
dans met een partner die ook niet houdt van veel praten. Dat
is het leuke van zo'n avond: je laat je leiden zonder praten,
of een beetje achteraf gaan zitten met een sigaret, waaraan
je niet trekt, ik kan niet zo goed roken, maar ik houd veel van
die blauwgrijze rook, mooi, maar ongrijpbaar; ik moet er altijd
weer naar kijken als ik iemand zie roken.
En dan kom je met een kleur thuis. Je roept tot morgen'. En
in de huiskamer zitten paps en mams te lezen, ze vrager.: Hoe
was 't? Maar je kunt niets meer terugvinden van je pretstem-
ming, het is net een ochtend. Maar misschien weet je dit alles
al, óf heb jy nooit de vreemdegedachte op zo'n feestje, dit
kan wel de laatste avond zijn, de allerlaatste avond. Dan zie ik
de kamers met 't licht, de muziek, onze stemmen, uls een klein
hokje, er om heen is alles donker, is niets dan een grote zwarte
leegte.
Misschien denken we dat allemaal, maar we zeggen het
niet, we draaien alleen de radio harder, we lachen veel en hoog,
we drinken veel zoete limonade, rode. Er is een piano, iemand
fantaseert om 't Wilhelmus. Daar dansen we ook op. Ken je
deze sfeer. Peter? Aan de ene kant „gezellig" en toch iets van
It's now or never". (Er komt een jongen langs die 't fluit hoog
en langzaam. Zo fluit je alleen maar als je gelukkig bent. Zou
die jongen gelukkig zijn, denk je?)
Mij maakt die song van Elvis Presley heel bang, ik moet
denken aan een man die wegteerde, t.b.c., er was mets aan te
doen, die tot hij stierf, wilde leven, volop koortsachtig leven,
die graag de leugens van de dokters geloofde, je hebt levens
honger zegt 't meisje waar hij van houdt. (Maar dat was een
boek. Toch moet ik steeds denken, als ik dat meisje was ge
weest, zou ik dan ook gezegd hebben: je wordt beter, en: ik houd
van je, terwijl dat niet waar was?)
Gisteren droeg ik weer een baby door onze straat, dat deed
me denken aan de lente, aan m'n verjaardag, toen ik diezelfde
baby heb gedragen in m'n armen, de lucht was blauw, overal
zongen vogels, ik droeg een kindje dat tegen me lachte, ik was
zo gelukkig dat alle mensen 't wel aan me moesten zien
misschien dachten ze wel dat 't mijn kindje was. (kindje is veel
mooier dan baby. Zeg 't maar eens een paar keer hardop: kindje,
kindje, en denk terwijl je het zegt aan iets heel lie's). Ik bleef
alleen achter toen de bus weggereden was, maar de lucht was
blauw en vol vogelstemmen, en ik voelde 't nog steeds in m'n
armen.
Nu was 't herfst, af en toe huilde ze omdat 't regende en
't zo lang duurde voor de bus kwam. Ik zong Slaap kindje,
slaap en Come, closer to me. Er waren maar twee mensen op de
wereld, ik en mijn kindje en ik moest troosten en lachen en
wiegen, ik had helemaal geen tijd om erop te letten hoe triest
alles was. Het is wel moeilijk een naam te verzinnen voor een
schildpad hè? Schildpadden zijn heel oud en wijs en toch lief
omdat ze iets onbeholpens hebben. Het moet een beetje eer
biedige naam zijn. Wat denkt je van Laurens? of Evselius? En
Simon, daarmee zou je ook een schildpad kunnen roepen mis
schien.
Ik heb een tintelend gevoel van spanning, straks m'n vrien
dinnetjes ophalen, we zullen onderweg zingen „Why" en Ra-
mona" en ik zal proberen Reveille Roch te fluiten. (Maar meis
jes mogen niet fluiten, daar is een heel naar gezegde over).
Dag. lieve Peter, donkey lacht zo, ik moet je vast de groeten
doen.
Dag, je
MARJA.
blikatie van de tekst van hun brief
wachten, in de hoop eerst de reactie
erop van Fidel Castro te vernemen.
In de brief worden de bruggen tussen
de R.K. Kerk op Cuba en de regering
niet vernield. Het schrijven moet als
een uiterste poging worden gezien om
tot een tweegesprek tussen de R.K.
Kerk en de Cubaanse regeringsleider
te komen.
JOEGOSLAVIË
De r.k.-aartsbisschop van Belgrado,
de 80-jarige dr. Josip Ujcic, is maan
dag in Belgrado teruggekeerd, na
bijna vier weken in Rome met Va
ticaanse autoriteiten van gedachten te
hebben gewisseld over de betrekkin
gen tussen de R.K. Kerk en de rege
ring in Zuid-Slavië. Hij heeft o.a.
met de paus en met kardinaal Tar-
dini, de Vaticaanse staatssecretaris,
gesproken.
Hij had het antwoord bij zich, dat
de Zuidslavische regering had gegeven
op een memorandum, waarin het epis
copaat trachtte een einde te maken aan
de spanning tussen de zes miljoen rooms-
katholieken en de regering van Tito.
Volgens welingelichte kringen in Belgra
do staat de regering blijkens haar ant
woord welwillend tegenover het meren
deel van de r.k. voorstellen.
Volgens genoemde kringen schijnt
het Vaticaan te hebben ingestemd
met een belangrijk punt voor onder
handelingen het verlenen van
meer godsdienstvrijheid in ruil voor
meer loyaliteit en steun voor enige
politieke en in het bijzonder econo
mische maatregelen van de staat.
De Zuidslavische regering heeft of
ficieel ontkend, dat zij van plan zou
zijn binnen afzienbare tijd de in 1952
verbroken betrekkingen met het Vati
caan te herstellen. Zij zou echter wel
genegen zijn in te stemmen met de
komst van een vertegenwoordiger van
het Vaticaan, die zonder diplomatieke
status met haar contact zou kunnen on
derhouden over verschillende kwesties
betreffende de verhouding tussen kerk
en staat. Men verwacht verdere con
tacten tussen kerkelijke en regerings
functionarissen in Zuid-Slavië, nu Ujcic
uit Rome is teruggekeerd.
Bisschoppelijk schrijven
openbaar gepubliceerd
In geheel Spanje is een schrijven
van de bisschop van San Sebastian,
mgr Font Y Andreu, dat uitsluitend
aan de gelovigen was gericht, gepu
bliceerd.
In deze brief werd verklaard, dat
priesters van de provincie Guipuzcoa,
die hun steun blyven geven aan de
eis om ophelderingen naar aanleiding
van een brief, welke Baskische pries
ters in mei j.l. hebben doen uitgaan,
worden geschorst. „Ware katholieken
moeten zich onderwerpen aan de be
slissingen van de bisschoppen", zo
staat in de brief van de bisschoppen,
terwijl in mei door de priesters werd
beweerd, dat bepaalde aspecten van
het Spaanse regime een toenemende
afkeer van de kerk onder de Baskische
katholieken hebben teweeggebracht.
Advertentie
Gids voor de scheepvaart 1961, Uitga
ve N.V. v. h. Firma Groenendijk, Slag-
hekstraat 90—94, Rotterdam-25. Als elk
jaar een welkome en onmisbare gids
voor heel velen.
Fatale handen, door Louis A. M. Mar
tin. Uitgave H. Meulenhoff, Amsterdam.
Een schrijnend boek over de onderwe
reld van Parijs.
In het Heilige Land, door ds. P. Fa-
gel. Uitgave Ned. Evang. (N.H.) Kerk.
Ste. Katelijneplein 5. Brussel. Een mooi
boekje met indrukken van Israël. De op
brengst is bestemd voor de bouw van
een nieuwe kerk te Brussel.
Etappe Parijs, door Will Berthold. Uit
gave De Goudvink, Amsterdam. Een
aangrijpende roman, in vertaling van
J. Sohl van Binsbergen. over het Pa
rijs in de bewogen zomer van 1944.
Het zaad van morgen, door Frans de
Schrijver. Uitgave De Goudvink. Amster
dam. Van dit felle oorlogsboek is hier
mede de tweede druk verschenen.
De Spaanse bruid, door Leo Vandae-
le. Uitgave De Goudvink, Amsterdam.
Een avontuurlijk en scherp getekende
familieroman, handelt over bewogen
jaren.
Duiven melken, door S. Carmiz-
gelt, Uitgave N.V. De Arbeiderspers,
Amsterdam. Van dit aardige boekje is
hiermede de tweede druk uitgekomen.
De dichter Rilke als mens, door Nel
Noordzij. Uitgave L. J. C. Boucher.
's-Gravenhage. Over de grote dichter
schreef Nel Noordzij deze twee fijnge
voelige essays, die men hier gebundeld
vindt en die ons de dichter stellig na
derbij brengen.
De rebellerende mens, door prof. dr.
L. J. van Holk. Uitgave L. J. C. Bou
cher. 's-Gravenhage. Over ..de rebelle
rende mens" is sinds de oorlog veel ge
schreven. Prof. Van Holk weet over het
moeilijke onderwerp veel verstandigs te
zeggen.
Longo's herdersverhaal van Dafris en
Chloë. Uitgave L. J. C. Boucher. 's-Gra
venhage. Dit is het bekende Griekse
herdersverhaal in de fraaie en gevoeli
ge vertaling, zoals de dichter Jan Prins
haar kort voor zijn dood beëindigd heeft.
De uitgave is dus tevens een weemoe
dige herinnering aan de vertaler.
