DE STAF
Bijbelse hoorspelen op de plaat
GEESTELIJK
LEVEN.
KOOS EEN NIEUWE BASIS
czArtovtz komt ouderó en vertelleró te kuip
In plaats van Drie Formulieren
nu de Christus der Schriften
Boeken op geestelijk
gebied
Eeuwenoud kerkje in Brits
Guyana afgebroken
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 3 DECEMBER 19^0
Heiligheid in straattenue
De nieuwe paus van Rome, Johannes, Is in zijn korte
ambtstermijn al om twee dingen beroemd geworden.
In de eerste plaats om zijn herhaalde oproepen aan
„afgescheiden broeders" tot eenheid; in de tweede
plaats om zijn wandelingen buiten het Vaticaan. Dat
heeft sommige Amerikaanse kranten zo verbaasd (en
was ook ongewoon) dat ze Johannes al spoedig naar
een bekend whiskymerk „Johnny Walker" (Jan de
Tippelaar zouden we zeggen) gingen noemen.
Een paus, die zijn studeerkamer verlaat, om zich zo
maar in het straatgewoel te wagen, is een opmerke
lijke verschijning, waar „Heiligheid" als titel vrijwel
synoniem is met levenslange opsluiting.
Trouwens niet slechts in rooms-katholieke kringen
geldt dat. Ook wij protestanten kunnen maar moei
lijk wennen aan heiligheid in straattenue. En als wij
God de Heilige noemen, sluiten wij Hem bijna auto
matisch op in een hemelse cel, waar Hij niet uitkomt
en wij niet in kunnen komen. Dan wordt Hij ineens
de God van verre, die op Zijn troon het ogenblik af
wacht, waarop wij voor Hem geleid worden om door
Hem ge-, ja. eigenlijk veroordeeld te worden.
Zoeken waar het licht is
Maar God wachtte niet af tot de mens eindelijk al of
niet als gevangene tot Hem zou komen. De bijbel
legt er trouwens de nadruk op dat God de mens niet
eens verwachtte: „Er is niemand die God zoekt", zegt
Paulus, „ook niet tot één toe."
We zijn geneigd onmiddellijk bij een dergelijke zin
te gaan protesteren. We spreken nu eenmaal graag
over mensen, die het goede zoeken, die het geloof zoe
ken, die God zoeken. Maar zoeken wij werkelijk? Doen
we niet als het meisje dat haar ringetje op de donkere
rommelzolder had verloren. Toen moeder de huiska
mer binnen kwam, zag ze haar daar in alle hoeken en
onder alle stoelen zoeken. „Wat zoek je nu weer?"
was haar vraag. „Mijn ringetje", het antwoord.
„Maar dat heb je toch boven op zolder verloren?" „Ja,
maar het is daar zo donker. Hier is het veel lich
ter".
J
JEUGD EN EVANGELIE is eens genoemd één van de zegeningen,
die het christelijk leven na de oorlog geschonken is. Ditzelfde
Teugd en Evangelie nu heeft op haar laatste districtenconvent de oude
basis van de drie formulieren van enigheid laten vallen. Bij velen heeft
dit verontrusting gewekt. Tot dusver moest men, om als lid van J. en E.
te worden toegelaten, belijdend lid zijn van de eigen kerk.en instem
men met de drie oecumenische geschriften en de drie formulieren van
enigheid. De nieuwe basis is heel anders. Het werd als volgt geformu
leerd Om als lid te worden aangenomen, wordt verwacht, dat men
Jezus, Gods Zoon, de Christus der Schriften, als zijn Heer en Heiland
aanvaardt en van hem getuigt, en anderen oproept tot dit getuigenis.
De wat verontruste vraag van velen, die J. e^ E. een goed hart toe
dragen is,.wat de achtergrond is van deze verandering. Deze vraag heeft
recht op een antwoord.
God wachtte niet
Neen, God wachtte niet op ons. Hij bleef niet in „hoog
heid gezeten". Hij liet ons niet aanmodderen. Hij
kwam op aarde om ons te zoeken.
Christus zei van zichzelf: „De Zoon des mensen is ge
komen om het verlorene te zoeken en te redden," Hij
is de Goede Herder, op zoek naar het ene schaap;
de „Vrouw" op zoek naar de verloren penning.
Hij, is de God, die in het paradijs staat en roept:
„Waar zijt gij?" terwijl de mens achter de struiken
zit verborgen. Dat bijbels verhaal is meer dan een
historische gebeurtenis. Soms zijn wij zo druk bezig
om de historische waarheid van die geschiedenis te
verdedigen, dat wij vergeten dat dat voorval zich nog
iedere dag herhaalt. In de kribbe riep het kind:
„Waar zijt gij?" In de prediking roept God: „Waar
zijt gij?" God wacht niet tot wij tot Hem komen;
Hij kwam in Christus in de wereld en door de predi
king tot u.
Jeugd en Evangelie, de bekende
jeugdevangelisatiebcweging, die via
persoonlijke contacten en kleine ge-
sprekskringen het evangelie aan de bui
tenkerkelijke jeugd tracht uit te dra
gen, heeft op het laatste districten
convent besloten de geloofsbasis van
het werk te veranderen. Na vijftien
jaar heeft deze beweging de drie for
mulieren van enigheid als grondslag
van het werk dat gedaan wordt door
jongeren van niet slechts de gerefor
meerde gezindte, maar van alle ker
ken van ons land vervangen door een
nieuwe grondslag die wel ruimer,
maar even orthodox is.
Dit besluit heeft heel wat opzien ge
baard en ook enige verontrusting. Om
deze reden heeft de zojuist gekozen
voorzitter drs. H. Schelhaas uit Den
Haag voor ons blad een uiteenzetting
gegeven over de achtergronden van dit
besluit.
Wat is het hoogtepunt van het
kerstfeest voor kinderen? Het
grootse zondagschoolfeest? De
bijzondere kerstdienst in de
kerk? We hebben een kleine
enquête gehouden onder kinde
ren en bevriende ouderen en zijn
tot de ontdekking gekomen dat
het feest thuis bijna steeds als
hoogtepunt wordt genoemd. Als
dc kaarsen branden - al of niet
aan de kerstboom - als de kin
deren zich in een kring scharen
om vader en hij het kerstver
haal gaat vertellen of voorlezen,
wordt er een bijna onuitwisbare
indruk gemaakt op de kinder
ziel.
Toch heeft dit huiselijk feest ook
zijn moeilijkheden. Het valt noch
voor vader noch voor moeder mee
om steeds weer het kerstverhaal
zo te vertellen dat de kinderen het
zich geheel kunnen inleven. En ou
ders die al enkele jaren gebruik
hebben gemaakt van een van de
vele kinderbijbels weten uit erva
ring, dat hun kinderen bijna iede
re zin automatisoh kunnen aanvul
len, als vader, even ophoudt met
lezen. Voor het aanstaande kerst
feest is er echter een nieuwe mo
gelijkheid: de kerstplaat. Niet
met zang, maar met het bijbelse
kerstverhaal in hoorspelvorm. De
nog vrij onbekende Haarlemse
grammofoonplaten - maatschappij
..Artone" heeft zojuist deze plaat
op de markt gebracht en de. nog
vrij jonge kinderen, die wij er
naar hebben laten luisteren, wa
ren enthousiast.
Deze plaat is de tiende in een
serie van bijbelse hoorspelen die
enkele weken geleden voor het
eerst in de winkels zijn gearri
veerd. Het ligt zelfs in de bedoe
ling om alle hoogtepunten uit het
Oude en Nieuwe Testament op de
plaat vast te leggen. Tot nu toe
zijn naast de kerstplaat versche
nen: „Adam en Eva", „Noach en
de ark", „Jacob de zoon van I-
zak", „Het leven van Jozef".
„Mozcs de profeet", „De uittocht
uit Egypte", „De muren van Je
richo", „Simson de sterke" en
David en Goliath."
Billy Graham begint
evangelisatieblad
Zojuist is het eerste nummer
verschenen van een nieuw evangt
lisatieblad voor de Engels sore
kende wereld. „Decision De
naam is ontleend aan de uitzen
ding van Billy Graham over hor,
derden radiostations in de wereld,
„The Hour of Decision" 'Het uur
van de beslissing). Het blad wordt
uitgegeven door de organisatie
van Billy Graham. De eerste op
lage bedroeg een half miljoen
waarvan er reeds 250 000 gingen
naar betalende abonnees. Een var
de leden van het Graham-team
vertelde ons enige weken geledei
dat het in de bedoeling ligt om
ook binnenkor' dit Engels'
maandblad uit te gaan geven in
het Duits en Frans, en waar-
Zuid- en Midden-Amerik
Niet nieuw
Het bijbels verhaal op de plaat
is niet nieuw. Columbia was de
eerste maatschappij die vrij kort
na de oorlog een poging waagde,
met een plaat van Willem Berk
nemer. Om de een of andere re
den is men er toen echter niet
mee door gegaan. Phonogram
heeft later het voorbeeld overge
nomen en bracht enkele verhalen-
platen uit met Okke Jager als
spreker. Deze platen zijn echter
allemaal vrij duur.
Artone heeft kans gezien om de
olaten tot bijna de helft van de
prijs te verlagen, namelijk tot
3.60 en bovendien heeft deze
maatschappij gezocht naar een
nieuwe vormgeving: het hoorspel
in een gematigde vorm. Het ver
naai wordt verteld door een vrou
wenstem, die zeer veel weg heeft
van de stem van een van de om-
•oepsters van de K.R.O., maar
net verhaal krijgt toch de hoor
spel-vorm doordat de hoofdfigu
ren sprekend in het verhaal wor
den ingelast. IJle muziek op de
achtergrond en enkele geluidsef
fecten brengen de sfeer die voor
het verhaal noodzakelijk is.
De verhalen zijn door vrij on
bekende personen voor de plaat
bewerkt. De schrijver van de ver
halen is H. Bakker, terwijl een le-
kespelgroep, waarvan de samen
stelling van plaat tot plaat wisselt,
de teksten uitspreekt. Enkele pro
testantse en rooms-katholieke the
ologen, wier namen niet door de
uitgeefster worden bekendge
maakt. traden als adviseur op.
Kinderen geboeid
Het is niet helemaal duidelijk op
welke leeftijd deze platen zich
richten. Ze zijn ongetwijfeld wat
te moeilijk voor de nog niet
schoolgaande kinderen en weer te
eenvoudig voor de wat oudere kin
deren. Een nadeel is dat de schrij
ver geen enkele poging heeft ge
daan om de verhalen in werkelijk
kinderlijke woorden te vertellen.
Woorden als „wenen", „ontblo
ten", „verzuchten" en dergelijke
nadden zeker vervangen kunnen
worden. Jammer is ook dat de
stem van de vertelster wat triesl
klinkt. Een blijmoediger geluid
zou zeker de aandacht beter boei
en. Dit zijn echter overwegingen
van de oudere hoorder. De kinde
ren van 57 die we lieten luiste
ren toonden zich bijzonder ge
boeid. wat bij andere plaatjes
van bijvoorbeeld sprookjes lang
niet altijd m die mate het geval
is.
Bijbelgetrouw
Voor sommigen zal het een beet
je moeilijk zijn dat God zelf ook
-prekend ten tonele verschijnt. Op
de scheppings-plaat heeft de stem
van God zelf een wat ouderwets
domineesachtig karakter. De
samenstellers zelf zeggen dat zij
slechts met schroom tot het be
sluit gekomen zijn om de stem
van God sprekend in te voeren
vïen achtte zich daartoe gerech
igd op al die plaatsen waar ook
de bijbel Gods stem sprekend in
voert.
Niet alle platen zijn even sterk.
Van de platen die wij met kinde
ren konden beluisteren was de
kerstplaat verreweg het beste. Er
is hier en daar de tendens om
het verhaal iet of wat te roman
tisch te maken. Het blijven echter
bijbelse verhalen zonder meer; de
oijbelse gegevens worden nergens
misvormd. De Nieuwtestamenti
sche
Vele jongeren van andere ker
ken wilden graag meewerken in
J en E, doch konden de drie for
mulieren moeilijk aanvaarden als
basis, waarop zij hun werk in J
en E zouden doen. Sommigen, om
dat hun eigen kerk een andere
basis heeft. anderen omdat
in hun eigen kerk over de
drie formulieren zeer verschillend
wordt gedacht, (bijv. Luthersen.
Darbisten, Hervormden). Sommi
gen stelden de zaak zo scherp,
dat ze om deze reden buiten J
en E bleven staan. Anderen de
den wel mee, doch vonden het
eigenlijk geen eerlijke zaak, dat
hun die typisch gereformeerde be
lijdenisgeschriften werden „opge
drongen", hoewel J en E steeds
heeft gezegd, interkerkelijk te zijn.
Het verwijt was, dat onder de
vlag der interkerkelijkheid toch
een eenzijdig Gereformeerde ba
sis stond.
Het verwijt van deze jongeren
is in J en E eerlijk aanvaard.
Sterk speelde hierbij het besef,
dat het een onmogelijke zaak is.
om bij de buitenkerkelijke jonge
ren als een gescheiden christen-
jeugd aan te komen. Tenslotte
heeft Christus zelf gebeden „dat
zij allen één zijn... opdat de we
reld erkenne, dat Gij mij heb! ge
zonden, en dat Gij hen lief ge
had hebt" (Joh. 17:23). Het is
goed hierbij te weten dat het be
sef. dat de christenen in deze ge
scheurde wereld één behoren te
zijn. sterk leeft bij de jongeren,
veel sterker dan bij de ouderen.
In J en E is toen getracht sa
men uit de moeilijkheden te ko
men. Er is gezocht naar een ba
sis. waarover geen misverstand
mogelijk was en waarbij duide
lijk werd uitgesproken dat Jezus,
Gods Zoon, zoals Deze ons in de
bijbel is geopenbaard, de Verlos
ser der wereld, de hoeksteen voor
het werk van J en E is.
nieuwe uitgangspunt niet afgeslc
ten. Vooral van vrijgemaakte zij
dc kwam de aandrang om dulde
lijk te doen uitkomen, dat J en E
de bijbel aanvaardt als het van
God gegeven Woord. Een voor
stel hiertoe werd echter statu
tair gezien veel te laat ingediend.
Het zal nu volgend jaar aan dc
orde komen.
Terug naar de Bijbel
Het is goed om nog op twee an
dere besluiten van net districten-
conveni de aandacht te vestigen.
Het eerste besluit hoeft als ach
tergrond het besef, aat in J en E
dicht bij de bijbel geleefd moet
worden. Hierom zullen voor een
ieder c^belstudieclubs worden op
gericht. die direkt cp de J er. E-
praklijk zijn gericht. De kerkelij
ke leden kunnen hier bezieling en
instructie voor hun werk opdoen.
Overigens zijn de buitenkerkelij
ken ook op deze kringen welkom
Het tweede besluit kan van in
grijpende aard zijn. Het is na
melijk de opzet, dat de bijbelkrin
gen de krachtcentrales zullen zijn
van waaruit J en E meerdere ta
ken op zich neemt. Deze taken ko
men dan naast de bekende J en
E gesprekskringen.
Het is het ideaal, om in elke
plaats „stoottroepen" te vormen.
die overal ingezet kunnen worden.
Om enkele taken te noemen:
Hulp aan allerlei instuifclubs.
buurthuiswerk, vooral in de grote
steden, hulp bij telefonische hulp
diensten. bij zaaiweken. Ook
zullen vanuit de bijbelkringen al
lerlei „daadkringen" van evange
lisch en maatschappelijk dienst
betoon gevormd kunnen worden
(bijv. werk onder jongere zieken,
vluchtelingen). In deze nieuwe op
zet zullen veel jongeren nodig zijn.
Een tan de kernwoorden uil de praktijk van Jeugd
en Evangelie is steeds geweest: „gezelligheid". Niets
verhoogt gezelligheid zozeer als een goede kop koffie
op de juiste tijd en uit de juiste hand geserveerd.
Maar ook de afwas na afloop kan gezellig zijn. Heel
wat diep ernstige persoonlijke gesprekken begonnen
tijdens een „ruim de rommel op" campagne, en vaak
was het gevolg dat niet slechts de „vuile boeF' van
de zaal, het kampeerhuis of de kamer werd opgeruimd,
maar ook van het hart.
Werkbasis
Een dergelijke werkbasis me-
Q n en wij gevonden te hebben in het
.{SflïïSf-.'SSSSrtS "itg.ngspunt zoals dit in het be-
Steun van de ouderen II
Een oud-J en E-er zei laatst,
dat het een wonder Is, elk jaar
dat J en E blijft bestaan. Het ts
ten slotte helemaal niet vanzelf
sprekend, dat jongeren ln deze
tijd zich druk maken om op alle
mogelijke manieren het evangelie
te brengen. Steun van de ouderen
en van dc kerk is zeer nodig. In
de Bijbel staat de gelijkenis van
het verloren schaap. De vreugde
in de hemel over het teruggevon
den schaap is groot, groter dan
over de 99, die reeds in de stal
zijn. J en E poogt met veel val
len en opstaan het verlorene te
zoeken. Soms echter is er het ge
voel, dat de kerk meer op heeft
met de 99 jongeren, die tbuls blij
ven cn daar nuttig werk doen,
dan met de ene, die het waagt
er op uit te trekken, en wel eens
moe en teleurgesteld raakt.
De Bijbel over, resp. Heils
geschiedenis, door dr. Fr.
Stier; De levende God, door
dr. S. B. van Iersel; Maria,
door prof. dr. K. H. Schelke,
en Hemelvaart, door J. Heu-
schen; vier deeltjes. Uitgave
J. J. Romen en Zonen, Roer
mond en Maaseik.
Deze keurig uitgegeven boek
jes willen de belangstellende
leek helpen om de Bijbel te ver
staan. Dat ze van de hand van
deskundigen zijn blijkt van blad
zijde tot bladzijde. Het lezen
boeit daardoor, wat natuurlijk
niet wil zeggen dat men het met
deze Rooms Katholieke auteurs
steeds eens is. Wèl wanneer ze
;rondig de vrijzinnigheid bestrij-
Nadcr tot U, door dr. B.
Rietveld. Uitgave N.V. Zo
mer en Keuning, Wagcnln-
gen.
een enkele gunstige uitzondering
na. Dit .bezwaar" kan echter ook
tegen vele kinderbijbels worden
aangevoerd De vraag blijft nu
eenmaal een strijdpunt of het ver
naai alleen maar als verhaal of
met een „toepassing" op ons da
gelijks leven verteld moet worden.
In-ieder geval zijn de samenstel-
'ers niet in een moraliserend drijf
zand terecht gekomen.
Voor kleine groep
De samenstellers willen deze
olatcn niet zien als een vervanger
•an de kinderbijbel, maar wel om
de aandacht van de jeugd te boei
en, ais een brug dus tot het ver
dere vertellen. Zij zijn van me
ning dat de platen bijzonder
bruikbaar zijn voor de godsdienst
les op de school, voor dc zondag
school, en de jeugdvereniging. Di'
gin van het artikel werd weerge
geven. Voor een beweging zoals
J en E wil zijn, moet trouwens
een dergelijke basis voldoende
zijn. Vele christelijke verenigin
gen hebben niet als basis de drie
formulieren van enigheid. Ook de
V.U. niet. Uiteraard blijven de
gereformeerde leden van J en E
als leden van hun kerk ook in het
werk van J en E gebonden aan
de drie formulieren van enigheid.
Wat J en E heeft gedaan is ge
schied uit de noodzaak om als
beweging interkerkelijk te zijn.
Er is gezocht naar een basis
die past bij de aard van hel
werk. Een geringschatten van dc
drie formulieren van enigheid
steekt er niet achter. Er is ons
verweten, dat de nieuwe basis
veel lijkt op de basis van de We
reldraad van Kerken Wat hiervoD
ook zij, in elk geval richt het be-
laatste woord lijkt ons echter te zwaar van vele gereformeerden
Jeugd en Evangelie heeft, even
als al de anderen, de steun van
de kerk en de steun van de ou
deren, hard nodig.
Zestig kleine bladzijden vol
nadenken over onzichtbare wer
kelijkheden die ons meer raken
nog dan de zichtbare Een na
denken dat God niet vergeet
maar bij Hem uitkomt. Fijnzin
nig en helder geschreven zo dat
de lezer iets herkent en voelt:
dit raakt mij.
De Zonde, deel II, behorend
tot „Dogmatische Studiën",
door prof. dr. G. C. Berkhou
wer. Uitgave J. H. Kok N.V.,
Kampen.
Een der monumentale delen
van het standaardwerk waaraan
deze auteur bezig is. Ook dit
deel brengt ons onder de indruk
van de brede er, diepe weten
schappelijke fundering van de
stof. Echter zodanig, dat alles,
verhelderd door het inzicht van
de schrijver, dienstbaar wordt
gemaakt aan het beter verstaan
van wat de Schrift ons over de
zonde openbaart. De behande
ling ligt op een niveau dat
eigenlijk pas voor de theoloog
tenvolle toegankelijk is.
Het Licht der Wereld, door
prof. dr. G. C. Berkhouwer.
Uitgave J. H. Kok N.V., Kam
pen.
Een boek vol rustig en bewo
gen nadenken over het Johan-
nesevangelie. Het wordt niet
van woord tot woord gevolgd,
want het is de schrijver te
doen om „vragen en antwoor
den, aspekten zo u wilt, om mo
tieven en lichten die men er in
ontdekt".
Schriftonderzoek is goed en
nuttig werk, en een boek als dit
geeft daarbij gewaardeerde
steun.
En God noemde het land
aarde, door Carolus H. Feltt,
ingeleid door prof. dr. Th. C.
Vriezen. Uitgave Het Wereld
venster, Baarn.
Een boek dat de lezer zich
doet verbeelden in eigen persoon
te dwalen door de landen van
de Bijbel, zo beeldend en boei
end is het geschreven. En van
moment tot moment legt het op
deskundige wijze het verband
met het verre verleden. De uit
gave is voornaam verzorgd, en
de tekst wordt met enige mooie
foto-reprodukties afgewisseld.
Gebouwd op het ene funda
ment, door L. Laurense.
Uitgave Uitgeversmaatschap
pij Holland, Amsterdam.
Een korte samenvatting van
de kernwaarheden van het chris
telijk geloof, bedoeld als hand
leiding voor hen die er zich op
voorbereiden, belijdenis te doen.
Waarbij dan in de eerste plaats
wordt gedacht aan hen die in
een Doopsgezinde gemeente wor
den opgenomen. De samenvat
tingen. die opvallen door hun
helderheid en hun schriftuurlijk
karakter, ontstonden uit groeps
gesprekken. Vragen bevorderen
overdenking of verder gesprek.
Kennis van de Bijbel, deel
2, 3, door ds. C. B. Bavinck.
Uitgave J. H. Kok N.V., Kam
pen.
Uitnemende hulpmiddelen bij
het catechetisch onderwijs om
inzicht te krijgen in de bijzon
derheden en de betekenis van
de bijbelboeken. In deze beide
boekjes worden behandeld Ko
ningen I tot en met Openbaring.
De hand aan de ploeg, klein
commentaar op de Bergrede,
door G. Th. Rothuizen. Uitga
ve Uitgeverij De Graafschap,
Aalten.
Bijzonder lezenswaardig boekje.
Origineel en helder van visie en
uitwerking. Korte, vlot leesbare
verklaringen, in de taal van de
ze tijd en toegespitst op de
praktijk van het leven. Over
een gedeelte van de Schrift dat
niet altijd goed wordt begrepen,
maar toch zo riik aan inhoud
is voor het dagelijks beleven
van het geloof.
Verstoppertje spelen
hoog gegrepen. Bedoeld Is trou
wens waarschijnlijk dc kinder
club. PersoonlUk hebben we even
wel het idee dat de platen het haafd wordt,
beste geschikt zijn om te worden
beluisterd door een zeer kleine
groep van drie a vier kinderen.
tegen de Wereldraad zich niet te
gen deze basis, doch tegen net
feit, dat deze basis niet gehand
Het gesprek in J mi E is overi
gens met de aanvaarding van dit
De historische Ebenezer-kerk
In Nieuw-Amsterdam ln Brits
Guyana, waarin een der oudste
Lutherse gemeenten gedurende
twee eeuwen ter kerke Is gegaan,
zal door een modern gebouw
worden vervangen. Dit lage bouw
werk, waarvan de beroemdste
verslering een windwijzer Is, ln
de vorm van een zwaan boven
op de klokketoren, werd gebouwd
door rijke lutherse planters en
regeringsvertegenwoordigers uU
Nederland tegen het einde van
1750, toen deze streek onder Ne
derlands bewind stond.
Enkele jaren later had er een
slavenopstand plaats, en werd
het fort verwoest. Slechts de lu
therse eigendommen bicven ge
spaard. Toen het tegenwoordige
Nieuw-Amsterdam enige jaren
daarna werd gesticht, heeft men
de kerk in stukken en brokken
op platte boten naar de huidige
plaats gebracht, om haar
GEEN OOGKLEPPEN'
Ds. G. N. Lammens in „Jong Gereformeerd"
over de situatie van het gereformeerde jeugd
werk:
Oogkleppen behoren niet tot de uitrusting van de
christen. Natuurlijk mag je liefdeloze en onbillijke
kritiek rustig naast je neerleggen 't Laatste oordcel
is niet in handen van de vrijgemaakten, de vol-
evangelie-kringen of de sociologen gelegd! Maar
anderzijds zullen wij er oog voor dienen te hebben,
dat er aan ons gereformeerde leven een steeds
hre.dere rand komt en dat verwereldlijking en Geest-
loosheid (met een hoofdletter) inderdaad recle
bedreigingen zijn.
ACTIEF
Goos Kamphuis schreef in het „Centraal
Weekblad" een van de vier artikelen van leken
over het zogenaamde gereformeerde verschra
lingsrapport. Hij wenst onder meer:
Van passief kerkganger zou ik graag een actief
kerkganger willen worden. Ik leef nu eenmaal in
1960 eu daarom zou ik: meer willen zingen, leken
horen hidden, koren horen zingen, bij het avondmaal
vrolijker gezichten willen zien en nog zoveel dingen
m er. Ik zou de dodelijke verstarring van de traditie
willen doorbreken. Wat bjj de Rooms Katholieke
Kerk teveel kijkspel is, ljjkt bij ons teveel op een
hoorspel. En teveel is hieteen onvoldoende.
daar
weer in elkaar te zetten.
Het stuk grond waarop de
plaatselijke gemeente dit gebouw
nu wil vervangen door een grote,
moderne kerk. is een strategisch
punt aan de hoofdstraat van
Nieuw-Amsterdam Het is dus
Ze werd opgericht in Fort niet de oorspronkelijke plaats van
Nassau aan de Berbice-nvier. dit kerkje, dat men terecht wel
eens de moederkerk van het pro-
testantisme in Brits Guyana heeft
genoemd
Dcvivti werk van de lutheranen in
HET1 dit gebied bij de Caribische Zee
Prof. dr. J. T Bakker in het „Gereformeerd begon reeds tijdens het leven van
Weekblad" (Uitg. Kok) in een verslag over het Luther, toen zijn volgelingen, za-
nieuwe werkmateriaal van de Gereformeerde kenmensen uit het Duitse Augs-
jeugdbond' bur8- Caracas voet aan land
zetten. Pas hun achteikleinkinde-
Vooral blijkt dat we niet voor niets een revival ren waren in de vorige eeuw in
van He bijbelstudie meemaken: wie de schetsen voor staat een eigen predikant te be
de serie „ons belijden" doorneemt, merkt hoeveel roepen.
bijbels materiaal hier verwerkt is. Het gaat niet meer Guyana werd de eerste lu-
orn dc precicse uitpluizerij van artikel zoveel, maar vl^jse gemeente geïnstitueerd in
or, „looi in Cod, .chrppir,, Zpn wrrkrlijkr hond.erd
regering, de zin van het kruisoffer, etc.
1743. Bijna honderd jaar
stonden er op de kansel
Ebenezer lutherse predikanten uit
i-BTVFituiFYi\r Nederland, maar toen de Britten
r,HKIr,/,ING het gebied bezetten trokken de
De Haagse hervormde predikant dr. G. J. Hollanders zich langzamerhand
Streeder in een verslag van de laatste zitting van terug Het gebouw was daarna
de hervormde synocfe naar aanleiding van het dertig jaar lang in handen van
rapport over de uitverkiezing: Britse methodisten-zendelingen
V,. In 1378 vond de gemeente weer
Dit staat te lezen in de verklaring, waar gehan een luthers predikant, een neger
deld wordt over het geloof, dat zijn grond belijdt in uit Guyana, die Ebenezer vijfen-
Gods vrijmnrhtigc verkiezing, en het ongeloof dal dertig jaar lang. vol toewijding
in de bijhei aan de schuld van de mens wordt toe en zeer energiek diende.
Beschreven„Hier is geen evenwicht te vinden. De J2ef* P -nl' dr J,R ,Mlt"
inrnftlijk, ,o„ic„ l-i, Hiep hooM, X n'ij.'n
oefenen de opstellers der verklaring (het i.
rapport over dc uitverkiezing) kritiek op hel gebruik Kerk van Oost-Ï'ennsylvania
van liet woord „laten" in art. 16 der Ned. Geloofs- Hierdoor ontstond een band met
synodaal tiende eeuw, aan bij de Lutherse
t-Pei
belijdenis („doordien Hij de anderen laat in hun val de Amerikaanse lutherse zending,
en verderf") en op leerregel 16 („maar degenen, f!ie deze gemeente aanvankelijk
die niet verkozen zijn, naar zjjn rechtvaardig oordeel 1 ln ïofn
in hun huo.hrid e„ h,rdn,kki,h,id Uit") A,n dil v„bond d. Lutherse kerk. die
„laten heeft de commissie zich gestoten. Zij vroeg toen tienduizend leden telde, zich
zich af, of men met dit „laten"' niet de heiligheid .net de zending van de Lutherse
van God in diens verantwoordelijkheid aantastte. De Kerk in de Verenigde Staten,
kritiek van de commissie geeft te denken maar is
niet verdacht. Zjjn de vaderen te ver "«■"I"„"tl '"„.«f"utr."
formulrrinprn donr ,irh vin de Inrira te bedienen? jaeihte dut het kleine kerkje
O' hebben ,ii willen .preken, npd.t er niet „rwe ver.nderin,en heen k b'lh'S
gen worde? Wie zal zeggen wat er by hen heeft staan, moet verdwijnen, omdat de
voorgezeten? tijd nu eenmaal niet stil staat.
IA, ze. moeien praten. Maar meen niet dat dit praten zo
J gemakkelijk valt. Zeij vind ik praten het moeilijkste wat
er bestaai. Praten geen kletsen, geen zwammen, geen leu
teren, maar echt spreken betekent zo oneindig veel. Het
is je willen verdiepen in ven ander en dat niet om 'm gauw
even „door" te krijqtn, maar om 'm te helpen. Het is tegelijk
jezelf pr'jsgeven aar- die rróer en door hem geholpen willen
worden; als het ware jezelf uitleveren en overleveren. U
moet er maar ee*s op letten hoe weinig in' die zin gepraat
pleegt te worden.
TTEEL veel praten is in de
1 grond van de zaak niet
anders dan 'n afhouden van
elkanders levensboot: het is
wat zeggen omdat zwijgen al
te griezelig zou wezen, maar
dan 'n zeggen van volmaakt
onbelangrijke, nutteloze dingen. Over het weer; over de regen, ri
de wind, de hagel of de sneeuw. Over dingen die we allemaal
allang weten en die ons geen steek interesseren. Algemene 3
beleefdheden of desnoods algemene onbeleefdheden vormen ech-
ter geen gesprek!! i>
Maar wie elkaar willen leren kennen, moeten dat gesprek
A voeren. En daar zit dan weer meteen een nieuwe moeilijkheid, 3
want iedereen praat op zijn eigen manier: elk vogeltje zingt zoals j>
het gesnaveld is. Daar hebben we Laura, de maatschappelijk
werkster. Haar opleiding heeft haar één ding ingeprent: een g
T- zekere gesprekstechniek. Die gesprekstechniek bedoelt de andere
mens in zijn nood te helpen; 'm op weg te brengen naar 'n oplos- u-
sing van z'n moeilijkheden; 'm daarbij niet te beïnvloeden, want
als ze dat doet, zal haar cliënt geen zelfstandige beslissingen
nemen; en vooral ook zichzelf zoveel mogelijk uit te schakelen. 3
yE heeft die techniek aardig onder de knie gekregen Ze pro-
t-i beert echt 'n .behulpsel" te zi.1n Maar dat heeft toch ook
weer z'n bezwaren. Als iemand met haar praat, krijgt die g
iemand wel allerlei aanmoedigende kreetjes te horen, die 'm
stimuleren om door te praten, maar 'n regelrecht persoonlijk
antwoord, 'n persoonlijke mening van Laura zelf. verneemt hij P
•u niet- Ze zit maar wijs en toegewijd met haar kopje te knikken; g
ze zegt nu eens op deze en dan weer op die manier „Ja?" 3
vragend of met een uitroeptekentje of ten teken dat ze de
ander op de voet volgt, kleine signaaltjes van beschikbaarheid 9
K maar overigens zwijgt ze in alle talen. Pas als de ander
uitgesproken is, komt zij aan de beurt. En Jan zal ze zoiets 3
zeggen in de trant van „Wat denkt u er zelf van? Welke op- jï
lossing ziet u? Waardoor zou het gekomen ziin, meent u?" v
In het maatschappelijk werk is dat 'n goede methode. Mnnr 3
een staf is nu eenmaal geen terrein voor maatschappelijk 3
werk. maar voor doodgewoon onderling verkeer. Dparom is *t
daar geen pretie om met Laura te praten: je krijgt het gevoel
dat ze wal achterbaks is en dat ze zich verstopt achter haar 5
techniekje Maar ze kan niet anders meer Ik heb u heel veel 3
over haar voorgeschiedenis verteld, maar dat schijnt ze alle- 2
•f maal vergeten te ziin: ze zwijgt er althans over in alle talen. J'
het gaat anderen niet aan!
I^OOS maakt zoiets van tijd tot tijd razend Koos is van an- P
5 der hout gesneden. Hij meent nu luist wel wezenliike din- 3
gen te moeten zeggen En die wezenlijke dingen haalt hij uit -•
de bijbel Welbeschouwd is ook dat een techniekje en het is er -i-
bovendien een, dat ook Knos zelf aan he' oog van zijn modernen-
<i s®n onttrek!. Een teks- leveri geen zelfportret op, tenzij men
altijd bepaalde leksten kiest en daarmee z'n eigen innerlijk 3
toch onthult. Maar de bijbelkennis van K os is zeer te prijzen i;
en hij weet telkens weer andere accoorden aan te slaan Daar-
om maakt Koos op zijn beurt ook Laura razend, al laat ze dat 3
natuurlijk niet merken Ze zegt alleen naar „Ja?" met 'n he-
le stoet van vraagtekens.
Misschien is Sybe nog de minst gecompliceerde. Die vertelt
«raaf! en veel uit zijn leven, die zegt ronduit wa' hij van de 3
if ?,en denjet en wat hij als reactie op allerlei gebeurtenissen p
"oelt. En daarnaast staat Jeanne als de meest ingewikkelde
persoonlijkheid Wij welen wal daar achter steekt: dorp én
j. stad ouders èn pleegouders, ervaringen én studie Maar haar 1
zesiotenheid brengt de anderen weer wat van de wijs Is ze
jrot8^ de cniR anemisch gevormde Of is het wat an- P
aers? Ziet u wel: ze moeten praten maar waf is dat alle- V
maal moeilijk! WIJKPREDIKANT
