Engelse bezwaren tegen atoompool voor N.A.V.O. PeekiCloppenburg Als S.P.D. aan de macht komt heeft zij een niet begerenswaardige taak Boekdrukkunst Artsen gevraagd terug te keren Zakdoek surprises 0, kom E eens kijken bii Achtergronden en wegen ht een &o*t£e Kij, TOCH IS HET ZO! Met vakbeweging valt het mee 5 BELGISCHE CONTROLE Er bestaat naar de mening van staatssecretaris Van den Berge (finan ciën), minster Luns (buitenl. zaken) en minister Marijnen (landbouw) geen aanleiding meer hunnerzijds bij de Belgische regering stappen te doen in verband met de verscherpte Belgische controle op de invoer van goederen uit Nederland. De controle-verscherping heeft korte tijd plaats gehad in de omgeving van Maastricht, dus niet langs de hele Belgisch- Nederlandse grens. Na kennisneming van de minder gewenste gevolgen heefft het ministerie van financiën te Brussel onmiddellijk staking van het verscherpte toezicht gelast. Inmiddels zijn ook de voorschriften, op grond waarvan de stringente controle werd uitgeoefend, zodanig gewij zigd, dat thans slechts een verbod van kracht is voor de invoer zonder vergunning van boter en brood, waarbij ter voorkoming van excessen boterhammen zijn uitgezonderd. De staatssecretaris en de beide ministers delen dit mee in antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamer lid Van Meel (kath. v.). Zij zijn het met dit Kamerlid eens, dat een verscherping van controle aan de Belgisch-Nederlandse gren6, ook al heeft deze slechts een incidenteel karakter, zeker niet bevorderlijk is voor de ontwikkeling van de goede Beneluxgeest. Het betrof hier echter slechts een aanwijzing van een plaatselijke autoriteit en de verscherping was niet het gevolg van een speciaal daartoe uitgevaardigde instructie, maar van het naar de letter toepassen van bestaande (verouderde) voorschrif ten, waarbij de invoer van- levens- en genotmiddelen in België aan een vergunning was gebonden. Het is waarschijnlijk, dat de betrokken aan wijzing verband hield met de in België bestaande vrees voor een omvang rijke frauduleuze invoer van boter en andere levensmiddelen, die in het bijzonder voor de bij de grens gevestigde middenstanders nadelig zou zijn. De botersmokkel wordt door de Nederlandse douane in nauwe samenwer king met de Belgische met alle haar ten dienste staande middelen be streden. TOTOGELDEN Minister Klompé (maatsch. werk) meent, dat de verantwoordelijkheid voor het maatschappelijk werk ook financieel door zoveel mogelijk per sonen moet worden gedragen. Indien het maatschappelijk werk de eigen bijdrage voornamelijk uit de toto-gelden zou krijgen, zou dit aspect ver loren kunnen gaan, omdat vele protestanten afwijzend tegenover de toto staan. De minister zou dit betreuren, zo schrijft zij in haar memorie van antwoord aan de Tweede Kamer. Zij acht het intussen niet uitgesloten, dat na verloop van tijd het protestantse standpunt in plaats van een ern stige belemmering juist vruchtbaar zal blijken te zijn voor het eigen maat schappelijk werk, omdat men aldus in protestantse kring genoodzaakt zal zijn de bevolking bij het werk te interesseren om zodoende de nodige financiën te krijgen. De bewindsvrouwe acht dit evenwel een beleids beslissing van de organisaties zelf en vindt dat het niet op haar weg ligt een mening te uiten over de wijze, waarop het kerkelijk en particulier initiatief de eigen bijdrage verkrijgt. WOONRUIMTEWET Een onderzoek in Zeeland en het westelijk deel van Friesland heeft aangetoond, dat in het bijzonder de economisch zwakkeren de bescher ming, die de Woonruimtewet 1947 biedt, op dit ogenblik nog niet kunnen missen. Wel vertoont het aantal vorderingen van woonruimte voor in woning een sterk dalende tendens. In toenemende mate wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het verkrijgen van een overheidsbijdrage in de noodzakelijke kosten, die voortvloeien uit het vrijwillig ter beschik king stellen van woonruimte. De minister van maatschappelijk werk, mej. dr. Klompé, hecht er in het bijzonder aan deze mogelijkheid te blijven stimuleren, zo schrijft zij' in haar memorie van antwoord aan de Tweede Kamer. HUISVESTING AMBONEZEN Minister Klompé (maatschappelijk werk) erkent, dat het onderbrengen van Ambonezen in woonwijken waarschijnlijk geen ideale oplossing is van het vraagstuk van hun huisvesting. Maar er is, althans voor de grote meerderheid, in dit stadium van hun verblijf in Nederland geen alterna tief, zo schrijft zij in haar memorie van antwoord aan de Tweede Kamer. In de uit houten barakken bestaande, veelal geïsoleerd gelegen woon oorden kunnen zij niet blijven. De woontoestand is in vele van deze woonoorden slecht. Voor het ingroeien van de Ambonezen in onze samen leving zou het waarschijnlijk het beste zijn, als zij te midden van de Nederlanders gingen wonen, maar het aantal dat hiertoe bereid is, is nog steeds klein, hoewel toenemend. Naar verwachting zullen er eind 1960- begin 1961 ongeveer 300 Ambonese gezinnen in stenen huizen gehuisvest zijn, het grootste aantal in Winterswijk (71). Ongeveer 90 pet. van de Ambonezen voldoet aan de verplichting huur te betalen. Aan de resteren- de 10 pet. wordt geen van de bestaande faciliteiten meer toegekend. AMBONESE KERKEN Het is de bedoeling, dat de Ambonese kerken op de duur financieel vrij komen te staan van de overheid. Daartoe zal het subsidiebedrag ge leidelijk moeten worden verminderd. Er zal echter rekening mee moeten worden gehouden dat de leden van de Molukse Protestantse Kerk het geven voor eigen kerk veelal nog moeten leren. De Ambonezen in Neder land zijn er als oud-militairen bovendien aan gewend, dat hun geestelijke verzorging door de overheid wordt betaald. Verder is hun financiële draagkracht niet groot. Geleidelijkheid is daarom geboden. Aldus minis ter Klompé (maatsch. werk) in haar memorie van antwoord aan de Twee de Kamer. „DOORZICHTIG EN LACHWEKKEND" „Een doorzichtige en lachwekkende poging tot misleiding omtrent de feitelijke situatie", zo noemde een Haagse woordvoerder gisteren de beschuldigingen van Indonesische zijde, dat er op Nieuw-Guinea sprake is van „arrestaties, onderdrukking en martelingen". Voorts ziet men hierin een streven om de berichten over recente gewapende infiltratie pogingen te overstemmen. VENLOSE NAAR MINISTER Mevrouw E. M. Dommeck-van Gemert uit Venlo, die een actie is begonnen ter verkrijging van betere bescherming van kinderen tegen aanranders, zal 30 november door de minister van justitie, mr. A. W. C. Beerman, worden ontvangen. Zij zal hem enkele duizenden adhesiebe tuigingen overleggen. EINDE MILITAIRE HULP Na de volgende week zullen er geen militairen meer helpen bij de aardappeloogst in Zeeland en op de Zuidhollandse eilanden. Volgende week zullen er nog maar 350 militairen zijn ingeschakeld (90 op Goeree- Overflakkee, 120 in Zeeuwsch-Vlaanderen, 50 in de Hoeksche Waard, 30 ,op Walcheren en 60 op Tholen), maar daarna houdt het onherroe pelijk op. Sir Otho Prior-Palmer, voorzitter van de militaire commissie van de N.A.V.O., heeft op de conferentie van parlementariërs uit de N.A.V.O.-lan den gezegd, dat het ongewenst en ge vaarlijk voor de N.A.V.O. zou zijn een eigen strategische strijdmacht met kernwapens te hebben, zoals door de opperbevelhebber generaal Norstad, is voorgesteld. Hij ziet meer in een modernisering van de raket ten voor middelgrote afstand, die Norstad al tot zijn beschikking heeft. Het moet de kleine N.A.V.O.-landen duidelijk worden gemaakt, üdus Prior. Palmer, dat de eenheden met kernwa pens van Amerika of Engeland ook voor hun verdediging zullen worden gebruikt. Maar het zou zeer gevaarlijk zijn twee onafhankelijke strategische strijdmach ten te hebben. De ene die thans in de Verenigde Staten gevestigd is. bestrijkt het genele gebied van het bondgenoot schap. Bijna alle sprekers spraken over de ontoereikendheid van conventionele strijdkrachten alleen en steunden wel het denkbeeld van een zeer mobiele strijdmacht met kernwapens. Het Nederlandse kamerlid W. Wierda (soc.) wilde deze mobiele strijdmacht niet te klein opgezet zien. Elk N.A.V.O.- land diende minstens een bataljon bij te dragen. De heer A. E. M. Duynstee (kath.v.) zei: ..Een van de grootste weldaden die de Verenigde Staten de wereld kunnen bewijzen, is het houden van hun presi dentsverkiezingen eens in de zes of ze ven jaar, in plaats van elke vier jaar, omdat de huidige verkiezingsprocedure verlammend op het bondgenootschap werkt en de belangen van de vrije we reld schaadt". De Westdultse vlce-admiraal Heye vreest voor afsnijding van de Atlanti sche aanvoerwegen in tijd van oorlog en verklaarde zich voorstander van de pots in Europa voor militair gebruik en voor de bescherming van de bevolking. Hij pleitte voor de benoeming van een kleine groep politieke leiders, die voor de N.A.V.O. beslissingen kunnen nemen, waardoor Norstad zich geheel aan zijn zuiver militaire taak zou kunnen wijden. De Cubaanse minister voor volksge zondheid Machado heeft na zijn terug keer van een reis naar de communis tische landen, in een televisie-uitzen ding een oproep gericht tot de artsen, die de laatste tijd uit Cuba naar het buitenland zijn gevlucht. De minister drong er op aan naar het land terug te keren, met de belofte voor hun veilig heid te zullen instaan. De minister deed deze oproep kort nadat de Cubaanse Revolutionaire medi sche raad aan 259 artsen, van wie de meesten al naar het buitenland zijn uit geweken, een verbod had opgelegd om praktijk uit te oefenen. Minister Machado verklaarde voorts, dat de geneeskunde op Cuba niet zal worden genationaliseerd. Tenslotte maakte hij bekend, dat de Sowjetunie aan Cuba een ziekenhuis met 500 bedden zal schenken, terwijl Tsjecho- slowakije de kosten van vaccinatie van alle Cubaanse kinderen voor zijn reke ning zal nemen, waartegen zei hij niet. Labour behield zetel in het Lagerhuis De Britse Labourpartij heeft bij een tussentijdse verkiezing haar Lagerhuis- zetel van het Noordengelse district Blyth behouden, zij het met een geringere meerderheid dan bij de vorig jaar ge houden algemene verkiezingen. Toen had de Labourkandidaat alleen een con servatieve tegenstander, maar nu was er ook een onafhankelijke kandidaat. De verhouding in het Lagerhuis it nu: conservatieven 365 zetels, socialis ten 255 zetels, liberalen zes zetels, on afhankelijker! een zetel en drie zetels vakant. De verkiezing in Blyth was noodzake lijk geworden door het aftreden van Alfred Robens. die voorzitter van de Na tionale kolenraad is geworden. Dit maal nam slechts ruim 54 procent van de kiesgerechtigden aan de stemming deel. In 1959 was dit percentage ruim 82. ff::"» y cmu te cjciót FRITS M. KIRIHIO jjjjj draagbare radio ::j| handig H» het gebruik i.r i zeg het met bloemen (i |b25 jij bierton om tonnen te sparen I.25 W.-DUITSLAND Dieter Götze terug uit Oost-Berlij ri De zestienjarige Dieter Götze. zoon van een Westduitse majoor in Bonn, is gistermiddag in gezelschap van zijn moeder en grootmoeder uit de Oostduit- se zone in West-Berlijn teruggekeerd. De Oostduitse autoriteiten hadden ver klaard, dat Dieter vrijwillig naar de oostzone was gekomen en daar had wil len blijven. Vanuit Oost-Duitsland had men tele fonisch getracht zijn vader, majoor Göt ze, te bewegen naar Oost-Berlijn te ko men. De moeder en grootmoeder van de verdwenen jongen hebben hem in een opvangcentrum in Oost-Berlijn gespro ken, waarna zij gedrieën naar West-Ber lijn terugkeerden. Staat betaalt niet aan verdediging Eichmann Het ministerie van buitenlandse zaken te Bonn vindt, dat er geen aanleiding bestaat bij te dragen in de kosten van de verdediging van de oorlogsmisdadi ger Eichmann, die in Israël zal worden berecht. Eichmanns verdediger, de Keulse ad vocaat Servatius, had daarom verzocht. bierpul voor een dubbele proost OE=<=t li?: Advertentie zij ook een portefeuille zullen overne men in een eventuele socialistische re gering van West-Duitsland, wat even wel in laatste instantie zal afhangen van de vraag of de S.P.D. bij de mo gelijke regerings-formatie op coalitie genoten zou zijn aangewezen. De bekendste figuren uit het naoor logse Westduitse socialisme, die tot het (regerings-) team behoren zijn bondsdag-vicepresident prof. Carlo Schmid, die lange tijd zelf gold als S.P.D.-kanselierscandidaat, doch van deze functie afstand deed om de bijna twintig jaar jongere en vooral veel vi- alfemene verkifcwinpen v»n liettalere en gezondere Willy Brandt (de algemene verKIKingen tan nei professor heeft zijn eerste hartaanval „_i i_ al acjlter <je rug) de kans te geven. Prof. Schmid is de vermoedelijke socia listische minister van buitenlandse za ken en vice-kanselier. De plaats van Frans-Joseph Strauss als minister van defensie zou in een S.P.D.-kabinet wor den overgenomen door Fritz Erler, de briljante redenaar aan wiens overtui gingskracht het vooral te danken is ge weest dat de ontwapenaars in de par tij, de principiële atoomwapen-afschaf fers, tot een hoopje querulanten wer den gedegradeerd. Dr. Heinrich Dëist zou voor de S.P.D. op de stoel van prof. Ludwig Erhard komen te zitten. De S.P.D. heeft overigens feitelijk geen alternatief voor de briljante economi sche politiek van prof. Erhard. pe meest omstreden figuur in de Brandt- ..Mannschaft" is vermoedelijk de D.G.B.-voorzitter Willy Richter, wiens ministers-kandidatuur reeds heeft ge leid tot ernstige controversen in de Westduitse vakbeweging, met de rooms- katholieken en de protestanten, voor wie de ..partij-politieke neutraliteit" van de_D.G.B. van nu af aan een farce is. eerste taak, Van onze correspondent in Bonn Bondskanselier dr. Adenauer, de 84-jarige „grand old man" van de na-oorlogse Westduitse politike, weet sinds gistermid dag, sinds de beëindiging van het negende congres der ,,So- zial-demokratische Partei Deutsch- lands" in Hannover, wie in de volgende jaar zijn voornaamste tegenstander zal zijn. Het is de 47- jarige burgemeester van Berlijn, Willy Brandt, die als apothese van een door atoomwapens (voor de „Bundeswehr") beheerste par tijdag onder luide toejuichingen van de 350 gedelegeerden tot lijsttrekker en kanselierskandi daat werd* yjerheven. Tevens is een „Mannschaft" gevormd van in totaal tien top-figuren in de Westduitse socialistische partij, die de S.P.D. het volgend jaar aan de macht wil brengen. Van de meeste leden dezer ,,Mann- schaft" kan worden aangenomen dat De pers spreekt van: „EEN VERRASSING IN DE MARGARINEWERELD" en zelfs van een „WERELDPRIMEUR" Door een vinding in onze fabriek zijn wij er in geslaagd, een duurzame margarine te fabriceren, zonder daarbij gebruik te maken van een chemisch bereide emulgator (kunstmatig anti-spatmiddel) Margarine met het Leeuwenzegel of met het Garantiezegel wordt zonder toevoeging van een kunstmatig anti-spatmiddel bereid. Als u marga rine koopt, let dan terdege op het LEEUWEN ZEGEL of het GARANTIEZEGEL op de sluiting der pakjes. Brinkers' Margarinefabricken Zoetermeer Deze zegels zijn uw waarborg Ons succes werd bereikt in samenwerking met het Centraal Instituut voor Voedingsonderzoek (TNO) PERSBERICHTEN in de laatste weken hebben de gedachte gewekt, alsof er een verwarring is ontstaan in de leiding van de Partei Nationaal in Nieuw-Gui- nea. Het is daarom wel nodig deze laatste ontwikkelingen te herzien tegen de achtergrond van gedachten en personen, die geleid hebben tot deze laatste opzien barende ontwikkelingen. Allereerst is de leiding van PAR- NA zich er terdege van bewust, dat, wil men een degelijke en vrucht bare opbouw van Nieuw-Guihea verwezenlijken, men dit niet in een vreesachtige stemming moet doen. En de vrees is niet denkbeeldig, vooral bij de Nederlandse particu lieren. Waarom is er ondanks een ho ge conjunctuur nog steeds geen stroom van particuliere investeer ders het land binnengekomen, hoe wel de agrarische- en mijnbouwrijk- dommen grote mogelijkheden bie den9 De vrees is er. Men vreest een militair avontuur van de republiek Indonesië. En deze stemming bij de particulieren zal blijven, zolang Soekarno zijn aanspraken op West- Nieuw-Guinea doet horen. Dit is bedroevend. Temeer, om dat er meermalen gebleken is, dat het de president van de Republik Indonesia gaat om het geschil over West-Irian en niet over de mannen, vrouwen en kinderen, die de naam Papoea dragen. Een volksgenoot vroeg me: „Weet Soekarno wel, dat er een Papoeavolk bestaat?" Ik was geneigd te zeggen, dat Soekar no waarschijnlijk slechts wist, dat er in Nieuw-Guinea alleen muskieten en Nederlandse soldaten waren dat was tenminste zijn Boven-Digoelse ervaring. Het wordt wel tijd, om aan deze Soekarno te doen weten, dat er wel degelijk mensen leven in dat land Nieuw-Guinea en dat deze mensen andere ideeën hebben over hun na tionale toekomst dan de droom van de Republik Indonesia over een stuk eiland, dat West-Irian heet. Deze ideeën, die een nationale wil zijn gaan vormen, dienen te worden er kend en gerespecteerd door hem. Opdat hij zijn aanspraak doet vervallen. Opdat de vrees bij potentiële in vesteerders moge worden weggeno men. van de V.N. in concept klaar lag bij de oprichting van do Partei Na tionaal. Voordat deze brief verzon den zou worden, zou eerst de Nieuw-Guinea Raad een feit moeten zijn en overleg met andere politie ke groeperingen zijn gepleegd. Maar de bemiddelingspogingen van Tenku Abdul Rahman en de recente redevoeringen van Soekarno hebben het bestuur van de PARNA ertoe doen besluiten het ijzer te smeden als het heet is. De heer Jouwe heeft zeer duide lijk en terecht voor de pers ver klaard, dat hij niets van de ver zending van deze brief afwist. Ver der kwam er een uitvoerig verhaal over het feit, dat de heer Jouwe stelling nam tegen het verzoek, dat de bewuste brief inhield. Deze be richten hebben de indruk gewekt, alsof er een scheuring is gekomen in de PARNA. Een zuiverende verklaring is mijns inziens hier niet overbodig. Toen de heer Jouwe zijn meningen de wereld instuurde, was hij nog geen voorzitter van het overkoepe lende bestuur van de PARNA. Het overkoepelende bestuur was zelfs nog niet eens in het leven geroe pen. De brief is verzonden een week voordat de heer Jouwe werd ge polst voor het voorzitterschap. Een ledenvergadering die dit voorzitter schap zou bekrachtigen, zou 12 no vember pas plaats vinden. De af wijkende meningen van de heer Jou we van het bestuursbeleid bete kenden dus niet, dat er een scheu ring dreigde te komen in deze par tij. Het waren zuiver zijn persoon lijke meningen buiten de partijlei ding om. Men moet dan een even tuele oprichting van een nieuwe partij onder Jouwe niet zien als een scheuring in de Partei Nationaal. Er is nog een zaak, waarvoor ik de aandacht wil vragen. In een van de programmapunten van de Partei Nationaal ligt besloten het streven om deze tak van het gouvernement: het binnenlands bestuur, spoedig te doen overnemen door Papoea's, een proces, dat in 1970 voltooid moet worden. Onmiddellijk rijst bij de nuchtere en goedwillende Nederlander de vraag: „Is dat wel te verwezenlij ken? Heeft men binnen die tijd ge noeg mensen voor een volledige overname?" Ik kan me levendig in denken, dat men deze vragen stelt. In Nieuw-Guinea en vooral in Ne derland klampt men zich nog veel te veel vast aan het idee, dat een N°SwaLtoere™„ede^an overeroo' d.el van de di.net van nemen 6 F ^Binnenlands Bestuur met name Dat zijn de redenen waarom er ^Binnenlands Bestuur met name "de functie van controleur beslist een brief aan de secretaris-generaal niet aan een S.P.D.- Wel geloven zij en dat is zeker geen al te gewaagde voorspelling dat de socialisten in 1961 meer stem men zullen krijgen dan zij in West- Deutsland ooit hebben gehad. Zij zijn er verder van overtuigd, dat zij de christen-democraten in het parlement deze „Mann-jhun absolute meerderheid kunnen ont- schaft" thans wacht is de uitwerking nemen. De regerings-coalitie van 1961 van een S.P.D.-regeringsprogramma, j staat echter nu reeds vast. Zij zal be- dat in het voorjaar van 1961, enkelej staan uit C.D.U. en liberalen, die hun maanden voor de algemene verkiezin gen. zal worden verkondigd. Willy Brandt heeft al laten doorschemeren wat dat voor een programma zal wor den: de S.P.D. wil het niet anders (dan de C.D.U.) doen, maar beter. En daar mede heeft de S.P.D. praktisch de verkiezings-slogan van dc C.D.U. in 1957 overgenomen, die luidde: ..Geen expe rimenten". Welke kansen heeft nu Wil ly Brandt om met zijn team de S.D.P. naar een stembus-overwinning te voe- Het is nog veel te vroeg om daaromtrent prognoses op te stellen. erkiczings-campagne is gisteren in Hannover pas begonnen. Bondskanselier Adenauer is nog niet goed „warmgelo pen". Vooraanstaande S.P.D.-politici en kenners van de politieke verhoudingen in 1956 zo onzalig verbroken samenwer king willen hervatten. En als men de Westduitse socialisten in hun hart zou kunnen kijken, zou men vermoedelijk kunnen vaststellen, dat zij in 1961 nog geen stembus-overwinning wensen. In de vierde zittingsperiode komen belang rijke dingen op de bondsrepubliek toe: een beslissing over Berlijn, een rege ling van de Duitse grenzen, wellicht de definitieve scheiding in een West- en Oostduitsland en op grond van de verdere strategische ontwikkeling mogelijkerwijze een vermindering van de Amerikaanse strijdkrachten in West- Europa. De meeste socialisten zouden niet graag zien. dat dit alles zich zou voltrekken onder hun regerings-verant- woordelijkheid. I De Nederlandse club van t circusvrienden is boos op de burgemeesters van Amersfoort en Zandvoort, omdat zij zich laatdun kend over circussen had den uitgelaten. De voor zitter, mr. A. Spruit uit Vinkeveen, weerspreekt dc bezwaren tegen cir cussen en meent dat „een I van de ongeschreven regels van het democra tische spel op een onver antwoorde wijze is aan getast". I In de koffer van de Li banese ambassadeur in Jordanië bleek 126 kilo l verdovende middelen te zitten. De ambassadeur ontdekte dit zelf en gaf het feit aan bij zijn aan komst in Amman. Engeland heeft plannen bekend gemaakt voor een nieuwe atoomreactor, die de grootste en pro- duktiefste ter wereld moet worden. De kosten zijn 550.000 000, dc bouw duurt vijf jaar en dc produktie zal 580.000 kW zijn. Volgens het Noorse na tionale graanbureau is er niets van aan dat graan van Rusland afkomstig (zoals in Engeland was gezegd) een hoog stron- tium-90 gehalte zou heb ben. Prinses Monica de 18- jarige nicht van prins Franz Josef II van Liech tenstein is gisteren ge trouwd met de welge stelde 27-jarige zaken man Andre Jordan uit Rio de Janeiro. Ze ken den elkaar „al" zeven maanden. Dc rechtbank in Lud- wigshafen heeft een man tot levenslang veroor deeld wegens moord. De man gooide betonplaten op voetgangers, die hij daarna beroofde. Ruim 6500 artsen, ver pleegsters e.d. van 33 Ja panse ziekenhuizen zijn gisteren in staking ge gaan om hun salariseisen kracht bij te zetten. Zestien Indiase leerling- tovenaars die een tover drank hadden gedronken zijn overleden (vijf) of ernstig ziek geworden (elf). De verstrekker van de drank is gearres teerd. Vlissingen is de eerste gemeente die geld be schikbaar stelt voor de actie „Opgeruimd staat netjes". Van de gemeen ten verwacht men een half miljoen, van parti culiere instellingen heeft men al 100.000 ontvan gen. In Rusland zou men een nieuw systeem kleuren televisie hebben ontdekt, dat kwaadaardige ge zwellen bij opname en projectie een lichtpaarse kleur geeft, wat bij ope raties bijzonder gemak kelijk is Men bereikt dit door belichting met ul traviolette stralen. I 456 We zeiden een vorige maai, dat de strijd om de uitvinding van de boekdrukkunst ging (en gaat) tussen Laurens Jansz Coster en Gutenberg, hetgeen echter niet wil zeggen dat zjj de enige gegadigden zijn geweest, want in de loop der eeuwen zijn ook Brito, Castoldi. Faust, Han, Jenson, Mentelin cn Schocffcr naar voren geschoven, om nog maar niet eens te spreken van de in dit verband onge rijmde namen als Saturnus, Cicero, Job cn Karei de Grote. Maar goed. als serieuze candidaten bleven ten slotte alleen Coster cn Gutenberg in het strijdperk cn, ondanks de om vangrijke litteratuur van pro's en con tra's, is het tot op heden niet mogelijk gebleken één van beiden definitief als kampioen aan te wijzen. Laten we voorop stellen, dat deze wedloop om de uit- vlnderstitel van de boekdrukkunst uit sluitend betrekking heeft op het Westen en dan nog alléén wat betreft het drukken met losse letters. Want vóór dien bestond er ook reeds boekdruk, die verkregen werd door tekst cn illustraties van gehele pagina's uit een houtblok uit te snijden, welk blok daarna kon worden afgedrukt. Deze methode was ontstaan ongeveer in het begin van 1400 naar analogie van de toen reeds bekende stempel druk en houtsneden, zodat, na de speelkaarten cn afbeeldingen van heiligen, de blokboeken in druk verschenen. Het principe van de boekdrukkunst zingwekkend is, evenmin als de stap van houten letters naar de gegoten letters. Waarom de twisten rondom de namen der „uitvinders" zo hoog zijn opgelaaid, is dan ook eigenlijk een beetje raadselachtig, want leder practlsch man zou het grote aantal gegadigden voor de uitvinderstitcl wijst dat trouwens uit tot deze stap gekomen zijn. Bovendien betreft het hier een uit vinding, die elders in de wereld reeds veel eerder tot ontwikkeling was ge komen. zü het dan langs andere banen. Reeds in dc 2de eeuw na Chr. werden in China belangrijke teksten in steen gegraveerd, teneinde deze voor het nageslacht te bewaren. Tegen het einde van de 7de eeuw werd echter verordend, dat alle nog niet gepubli ceerde teksten in hout moesten wor den gegraveerd, ten einde door afdruk daarvan publicatie mogelijk te maken. Hieruit volgt, dat onze blokboeken toentertijd in Chi na reeds bestonden. Een decreet uit het jaar 99'ï van keizer Thai-song had ccn gelijke strekking, doch met dit verschil, dat dc teksten in steen moesten worden gemaakt. In die tijd bestond dus dc steendruk. Het was echter dc smid Pi-ching die in 1041 dc losse Chinese tekens uit klei wist te bakken en zodoende de Westerse drukkers ruim 400 jaar vóór was. Zün methode werd ho-pan ge noemd. welke term in de keizerlijke drukkerij In 1912 nog in gebruik was. Na de dood van Pi-ching werd het zetmateriaal echter door de familie bestond derhalve reeds, en van hier ln beslag genomen en het procédé naar de losse houten letters, waardoor de pagina's gezet konden worden, In- plaats van steeds opnieuw in hout te worden uitgesneden is een technische ontwikkeling die nu niet zó verba- schijnt niet meer gebruikt te zijn. Voor de volgende uitvinding van dc boekdrukkunst moeten we dan In het veel geteisterde Korea zijn. Daarover een volgende keer. bekleed dient te worden door aca demici. Zo redenerende is het natuurlijk een onmogelijkheid om in tien jaar tijd Papoea-academici te vormen, genoeg voor een gehele overname. Ik ben stellig van mening, dat het wél mogelijk is om zelfs vóór 1970 de laatste Nederlandse controleur te doen vervangen door een Papoe- ase. Men moet alleen van het geijk te idee van „zoals vroeger in In- dië" afstappen. We hebben in de praktijk genoeg gezien, dat geijkte ideeën en methoden uit Indië niet passen in de constellatie en het snel lere ontwikkelingsproces van Nieuw- Guinea. De zes-jarige Opleidingsschool voor Inlandse Bestuurs Ambtenaren, afgekort OSIBA, in Hollandia, ge baseerd op een vierjarig middel baar onderwijs, is de meest aange wezen plaats voor de vorming van voor de praktijk in Nieuw-Guinea nodige ambtenaren en niet een wes terse universiteit. Houdt men vast aan het laatste, dan brengt men opzettelijk een on nodige vertraging in de ontwikke ling naar zelfbeschikking. Dit zal de jonge nationaal bewuste Papoea generatie niet tolereren. De abituriënten van de OSIBA moeten na enkele jaren praktijk-er varing onmiddellijk worden benoemd tot controleur. Het wachten is nu op de Nieuw- Guinea Raad. Maar de uiteindelijke beslissing ligt in het moederland. Laat dat een openhartige gedach- tenwisseling zijn tussen de nationaal bewuste Papoea's en het leiding gevend moederland. Maatregelen tegen Juin in overweging? O O Volgens welingelichte kringen in Pa rijs zou de Franse regering overwegen maatregelen te treffen tegen maarschalk Juin. na diens openlijke stellingname tegen de regeringspolitiek met betrek king tot Algerije. Zo zou hij ontslag moeten nemen als vlce-voorzitter van de hoge raad der strijdkrachten, ter wijl hem het gebruik van zijn militaire woning zou worden ontnomen. O D j T ^"tcr,nf,t'onale arbeidsorganisatie. ik 9" hccfl in een ™PPort over de vakbondssituatie in de V.S. verklaard dat het ..unfair" zou zijn op de vakbe weging in Amerika een smet te werpen wegens ..alleenstaande" gevallen van corruptie. Het bestaan van een handvol zwende laars en oplichters ln bepaalde organi saties. aldus het rapport, behoort niet een gehele bevolkingsklasse in diskre diet te brengen. Het rapport is opgesteld door een groep I.L O -deskundigen die ter plaat se een onderzoek van vier maanden heeft ingesteld naar de vrijheid die de Amerikaanse arbeider bezit om zich bij ccn vakbond aan te sluiten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 5