Nic. den Besten maakte alles nog moe i'ijk er kScalDol Korte mouwen aan de zomermantels Geen Sinterklaas spelen met Scala-theater Touwtrekken om zes pet ruimte in „metaal V.S. helpen Nederlandse kolonie in Brazilië V oor V.N.-verzamelaars heel wat te vergaren Eén zijde van afjaire-Socrates Ontvangst met beschuldigingen naar links en naar rechts Verolme zal werven in Peru bouwen „GRANDIOZE GANGSTER-STUNT" „Wethoudster" van 78 gaat nu echt heen 1.250.000 dollar voor Holambra Voor de filatelisten Arbeidstijden in de tuinbouw nu ook verbeterd ZATERDAG 19 NOVEMBER 1960 (Van onze speciale verslaggever) P\E affaire-Socrates met al haar raadsels en problemen is gisteren in Amsterdam drie uur lang aan de orde geweest, zonder overigens ont sluierende resultaten op te leveren. Nic. den Besten, president-directeur van dertien, in staat van faillissement gestelde ondernemingen, die zich voornamelijk met onroerende goederen en hun exploitatie bezighielden, had de pers bijeengeroepen om nu eens zijn visie te geven op de strop van de Amsterdamsche Bank, die volgens de hoofddirectie zes miljoen gulden bedraagt. Hij was er niet alleen. Naast hem achter de groene tafel zat zijn raads man, mr. H. B. Wieringa, die hogei beroep tegen het bankroet van zijn cliënt heeft aangetekend, en die zowel regisseerde als verduidelijkte. Den Besten, in de eerste helft van de con ferentie op van zenuwen, struikelde bij voortduur over zijn woorden waarvan hij soms hele lettergrepen vergat. Zijn advocaat moest hem hei- haaldelijk bij zijn op schrift gestelde verklaring bepalen, omdat hij, al sprekende, steeds weer afdwaalde. Nic. den Besten, Niek voor z'n vrien den, ontving, zonder waarschijnlijk te weten, dat hij pers, radio en televisie op een wel zeer ongewone bijeenkomst tracteerde. Hij ontving, „omdat een stilzwijgen mogelijk verkeerd zou kunnen worden uitgelegd", en „ondanks de omstandig heid, dat deze zaak nog sub judice is" Hij ontving ook, zonder zijn bewind voerder uitleg te hebben gegeven, want deze informeerde later wie „dat allemaal" betaalde. Vlinderachtig „Dat allemaal" sloeg kennelijk op dat ene glaasje sherry of jus d'orange, dat Den Besten offreerde, en dat, wat allure betreft, wel zeer sterk contrasteerde met zijn vlinderachtige en vooral luxe levens stijl van weleer. „Enkele goede vrienden van mij", zei de thans totaal berooide miljoenen goochelaar, „hebben mij deze zaal ter beschikking gesteld, en hebben mij het mogelijk gemaakt enige verversingen aan te bieden". Behalve met een ontvangst, kwam de lange, magere, besnorde man, die be slist niemand een halve eeuw zou geven, ook met een reeks beschuldigingen aan dragen. Hij beschuldigde enkele van zijn mede werkers van onvoldoende kennis van zaken op het punt van boekhouden cn balansen maken. Hij beschuldigde een accountantskan toor door zijn raadsman met naam en toenaam genoemd van verzaking van plichten. Hij beschuldigde de Amsterdamsche Bank. die zijn faillissement heeft aange vraagd, van het intrekken der kredieten, zonder dat daar enige noodzaak voor be stond. Hij beschuldigde ook zichzelf. „Wellicht heb ik de fout gemaakt" verklaarde hij, „ondergeschikten en re laties te snel te beschouwen als mijn di recte medewerkers en vrienden. Mis schien heb ik ook de fout gemaakt alleen de grote lijnen te ontwerpen, zonder bij machte te zijn de daarvoor noodzakelijke organisatie te creëren. Maar wat die fouten ook zijn geweest, ik stel er prijs op met nadruk te verklaren, dat ik in miin leven nog nooit iemand tekort heb gedaan, en dat ik evenmin enige bedoe ling heb zulks in de toekomst te doen' Holding-company Over de N.V. Socrates merkte Den Besten op. dat deze firma een holding- company was voor een twaalftal naam loze vennootschappen. Handelstransacties, de ontwikkeling van patenten en de aan- en verkoop van onroerende goede ren waren de voornaamste oogmerken ge weest. De financiële middelen werden ten dele geput uit de opbrengsten en de gemaakte winsten, en voor het overige verkregen door de vervanging van oude, nagenoeg afgeloste hypotheken door nieuwe en ruimere. Gezien de betrekke lijke lage eerste hypotheken was het steeds mogelijk tijdelijke overbruggingen van bankiers te krijgen. „Deze betrekkelijk veelzijdige werk zaamheden". aldus Den Besten, „waren in volle ontwikkeling, toen in december 1959 de tot op dat tijdstip uitstekende verhouding met de Amsterdamsche Bank plotseling door de laatste werd verbro ken. Niet alleen waren we hierop onvoor bereid. maar bovendien geschiedde dit. naar onze mening, zonder enige reële reden". ,Een en ander geschiedde met name door interne wijzigingen in de directie van de Amsterdamsche Bank. Bij deze maatregel voegde zich bovendien een o.i. onjuiste en voor een zaak als de onze bijzonder funeste publikatie. Het is onze stellige overtuiging, dat een normale bankverhouding had kunnen worden her steld hetzij in een bespreking met de Amsterdamsche Bank, hetzij door wis seling van bank, indien deze publika tie achterwege was gebleven". Dan de ontknoping, althans zoals Den Besten deze zag. Zakelijke partners en financieel ge- interesseerden gingen een politiek vol gen van „halen wat er nog te halen valt" Deze omstandigheid, gevoegd bij een si tuatie, waarin hergroepering in de ver schillende N.V.'s noodzakelijk geworden was, zomede een tekort aan medewer kers, die leiding konden geven, hadden hun destructieve invloed in stijgende mate doen gelden Alle crediteuren klop ten ongeveer gelijktijdig aan de deur. er kwam een kastekort, en aan de verplich tingen kon niet meer worden voldaan. Op de houding van de Amsterdamsche Bank en op de verplichtingen, welke de N.V. Socrates bij deze instelling had, ging Den Besten zeer uitvoerig in. Al in december 1959 had hij met de beide hoofddirecteuren van de bank een onder houd gehad, teneinde de wederzijdse be langen veilig te stellen. Er werd een sta tus quo geaccordeerd, terwijl tevens de afspraak zou zijn gemaakt op informatie aanvragen in neutrale zin te reageren. De Amsterdamsche Bank zou zich vol gens Den Besten niet aan deze overeen komsten hebben gehouden. De positie van de verplichtingen van de N.V. Socrates zou per 7 oktober het tijdstip, waarop de bank haar kredieten opzegde on gewijzigd gebleven zijn, behoudens enige opgelopen renten. Een betalingstermijn van niet meer dan twee dagen zou zijn verleend, en onmiddellijk daarna (12 ok tober) zouden de faillissementsaanvragen van zijn onderneming en van zijn per soon zijn gevolgd. Waarom dit gebeurd was. wist hij niet. Hij begreep er ook weinig van. Zijn totale verplichting aan de Amsterdamsche Bank, aldus nog steeds Den Besten, be loopt f 10.951.269,99, in welk bedrag kre dieten zowel als verzilverde garanties zijn begrepen. Aan zekerheden stond hier een bedrag van f 11.409.000,tegenover, en aan waarderingen (taxaties van be zittingen) zelfs één van f 15.563.700, Hoe de Amsterdamsche Bank aan taxa ties kwam. waarvan de som nog niet de helft vpn het totaal van zijn waarderin gen bedroeg, begreep hij ook al filet. Hij sprak, wat zijn door hem aangestelde taxateurs betreft, van waarde-taxaties liouidatie-taxaties, van vijf soorten waar deringen. welke in Duitsland zouden gel- don doch dit wel zeer aanzienHike ver schil kon hij niet op annemelijke wijze verklaren. Zelfvertrouwen Tijdens de discussie, waarin Den eesten niet aiieen zijn zen vertrouwen nerwon, uocn zien ook een waar expert toonae ten aanzien van wisseltransacties in Pin nen- en buitenland, Ijwam uiteraard ook de figuur van de neer T. Hoving ter sprake toe heer Hoving, die in de rang van onderdirecteur hooiu van de afdeling Kredietverlening van oe Amsteroamscne jbank was, diende een jaar geleden, na pressie, zijn ontslag in; deze week is ofiicieel bekend geworden, dat hij in de affaire-Socrates oe limites van zijn man daat heeft overschreden, en een groot be drag aan kredietsransacties voor zijn hoofddirectie, heeft achtergehouden). Voigens oen uesten iiau mj an(ju zeei goeu met ue neer novmg op a.uiiueii .wüieten, oisouoon ueze uitermate streng en kruisen was, als net om zekerneden ging. xi0 ontkende ten sleuig&te, dat de neer iioving op welke wijze dan ook, van de N.V. Socrates had geprofiteerd. Wel had hu verschillende maien adviezen verstrekt, L»e besprekingen over de kre diet- cn garantie-vcrieiiuigen hadden al tijd onder vier ogen plaats gevonden, noewel de juridlscne afdeling herhaalde lijk moest worden ingeschakeld. Met de hoofddirecteuren van de Amsterdamsche Bank had hij nooit een onderhoud gehad, althans niet voor het begin der moeilijk heden. Het was ook totaal niet bij hem opgekomen, dat miljoenentransacties gewoonlijk niet door één vertegenwoor diger van een bank worden afgesloten. Zowel Den Besten als zijn raadsman wilde duidelijk stipuleren, dat er geen zaken met de heer Hoving waren gedaan, maar met de Amsterdamsche Bank. De verantwoordelijkheid was een gedeelde verantwoordelijkheid, die zeker niet in de laatste plaats bij de geldinstelling lag, die de kredieten had verstrekt. ,Als men nu tot liquidatie overgaat", zo stelde mr. Wieringa. „dan moeten de N.V. Socrates en de andere krediteuren het gelag betalen. De Amsterdamsche Bank heeft zijn ze kerheden en kan er zelfs nog aan ver dienen. Daarom is mijn cliënt in hoger beroep gegaan tegen de faillissementen die zijn uitgesproken". „Verslin geri ngsmarkt" „Met zoveel onroerend goed tegelijk zitten we op een. verslingeringsmarkt", vulde Den Besten aan. „De waarde is er nooit meer voor te krijgen, want veel aanbod werkt prijsverlagend. Bij verkoop van de huizen, gebouwen en terreinen is men op een zeer kleine sector aangewe zen, voornamelijk die van de institutio nele beleggers". De Amsterdamsche Bank zou op dit moment wel iets voor het opheffen der faillissementen voelen, zo nam Den Bes ten voor zijn rekening. De bewindvoerder zou er echter ,,'n eigenaardige opvatting" op nahouden. Op de veronderstelling, dat de fiscus er misschien tussenzat, weiger de hij in te gaan. Verschillende pijnlijke moment braken nog voor Den Besten aan. Hem werd ge vraagd, op grond waarvan hU zich In genieur noemde, en wat er waar was van de verhalen, dat hU voor zichzelf en voor zijn personeel met geld had gesmeten. Op het eerste deel van de vraag, ant woordde hU kort, maar onbevredigend, dat hU in Boekarest en Zurich had ge studeerd. a veel trekken, ontkende hU ten slotte, dat hU een leven als dat van het „Goede Heertje" had geleid. „Op feest dagen en als er overgewerkt moest wor den", zei hU. „deed ik wel eens iets voor m'n personeel, maar veel meer dan een etentje is dat nooit geweest. Dienstrei zen werden zo goedkoop mogelijk uitge stippeld". Met nadruk verklaarde hij nog, dat hij geen cent meer bezat en ook niet in het buitenland over fondsen beschikte. Het huis. waarin hij woonde, was al ver kocht, en binnenkort zou hij op straat staan. Zijn personeel werd voorlopig nog gewoon doorbetaald, terwijl hij op de zak van vrienden leefde. Met vele hartelijke handdrukken en weer even in de rol van grand seigneur nam de miljoenen-goochelaar hartelijk afscheid van de mensen, die het hem niet gemakkelijk hadden gemaakt Maar hij wilde dit zelf om z ij n zijde van de me daille te geven, daarbij steunend op een tas vol foto-kopieën. Het was één zijde en zijn documen ten waren bovendien nog eenzijdig. De andere zijde van de Amsterdam sche Bank laten zien, doch het is de vraag of dit ooit gebeuren zal, als er geen strafzaak van komt. De heer N. den Besten geeft op de persconferentie zijn visie op de affaire-Socrates. nill||||||ill!llll||inilllll!UIIIIII!ll!!il!'lli|llllllllllllli:i!llllll» De heer C. Verolme haaft te Lima een overeenkomst getekend voor de bouw van werven te Callao en Chimbote voor schepen van 30.000 ton. Deze werven moeten over acht maanden gereed zijn. Te Callao zal men alleen schepen van meer dan 1000 ton bouwen om de bou wers van vissersvaartuigen niet te bena delen. Na voltooiing zal Peru vijf sche pen van 12.000 ton elk bouwen en een zesde wordt bij Verolme in Rotterdam op stapel gezet. (Van onze speciale verslaggever) 1VIC. DEN BESTEN wil niet, dat er met het Rotterdamse Scala theater voor Sinterklaas wordt ge speeld. Deze bioscoop, waarin hij volgens zijn zeggen, nog altijd be langen heeft, vertoont films volgens de Amerikaanse projectie- en ge luidsweergave-techniek Cinerama, waarvan de alleenrechten voor de Benelux aan de Belgische firma Belgian Exhibitors S.A. zijn ver leend. Na een stunt op de Expo (1958) zou Den Besten toestemming gekregen (gekocht) hebben dit pro cédé in de Maasstad te exploiteren. Aanvankelijk lukte dit niet zo goed, doch op dit moment zou Scala een goudmijntje zijn. De Amsterdamsche Bank heeft volgens Den Besten een krediethypotheek van twee miljoen met een vast rendement op het theatergebouw verstrekt. Deze it r een bedrag van ƒ312.000 per jaar door een Engelse bank gegarandeerd en wel tot 1970. De krediethypobheek levert in dat jaar dus 3-120.000 op, terwijl het theater volledig onbelast overblijft. Ook alle renten, aldus nog steeds Den Besten zijn door garanties ruimschoots gedekt op basis van de hedendaagse bankteeh- nisohe rentevoet, met kosten en commis sie. Voor elke financiële instelling zou dit dan ook niet alleen een aanvaard bare, maar ook een interessante finan ciering zijn. Waarde „Wij willen niet ingaan op de waarde van dit theater na tien jaar," aldus Den Besten. „In vakkringen wordt het als het mooiste theater van West-Europa be schouwd. Ook de grondwaarde ervan willen we even buiten beschouwing laten Het gebouw is gelegen aan het grootste verkeersplein van Rotterdam met de thans in aanbouw zijnde ondergrondse vlak voor de deur. Een dusdanig project te willen afstaan voor het luttele bedrag van 2,5 miljoen gulden dit althans overweegt de Rotterdamsohe Bank i« waanzin." In hoeverre kan Nic. den Besten met de belangen, welke hij in het Scala theater meent te hebben, manoeuvreren? We hebben hem deze vraag voorgelegd daarbij de opmerking makend, dat alge meen wordt aangenomen dat hij deze belangen reeds lang heeft verspeeld. Een categorische ontkenning was het gevolg „Een pakket aandelen ter waarde vari 2 miljoen gulden." verklaarde hij, „is me op nog onverklaarbare wijze bij een Zwitserse bank ontfutseld, waar ik hel in depót had gegeven. Een deel ervan j was m'n particuliere bezit. Het is een grandioze gangster-stunt geweest en ik heb de zaak al in handen gegeven van de officier van justitie te Amsterdam. Het zal wel duur worden allemaal, want ik moet in vijf landen tegelijk procederen." Den Besten overhandigde ons enkele fotokopieën van gezegelde verklaringen, welke In januari en februari van dit Jaar waren opgesteld. Met deze documenten wenste h(j ons van z(Jn rechten te over tuigen, doch ze waren niet compleet. Z(Jn doen van zaken werd er echter wel even door getypeerd, want de man, die hU volgens een van de stukken met de promotie van het Cinerama-project had belast, garandeerde hij een vergoeding van liefst honderdduizend gulden voor werkzaamheden gedurende elf maanden. De oudste wethouder in Nederland, de 78-jarige juffrouw M. Bierman te Oost huizen, heeft met het oog op haar leef tijd haar raadszetel ter beschikking ge steld. Woensdag zal zij afscheid nemen van de gemeenteraad. Juffrouw Bier man, die lid is van de Partij van de Ar beid, was bij de gemeenteraadsverkie zingen in 1958 op haar verzoek reeds op een niet-verkiesbare plaats van de kan didatenlijst gezet, maar de inwoners van Oosthuizen verijdelden haar plannen door een zeer groot aantal voorkeurs stemmen op haar uit te brengen Bespreking over uranium te Johannesburg De besprekingen over de verkoop van uranium tussen .ie Verenigde Staten, En geland en Zuid-Afrika zullen te Johan- nesburg voortgaan. Zij hebben betrek king op de contracten, die tussen en 1967 aflopen. (Van onze sociaal-economische redactie) T"}E Looncommissie van de Stich- *-J ting van de Arbeid heeft gisteren de brief aan het Stichtingsbestuur verzonden, waarin de standpunten van de commissie over het loonvoor- stel van de metaalindustrie zijn ver vat. In de looncommissie bleken nogal wat meningsverschillen te bestaan (zoals wij reeds schreven), maar op twee punten was men het vrijwel eens. In de eerste plaats vond men. dat er gelegenheid geboden moet worden de extra winstuitkering van ltè pet over het jaarinkomen van 1960 te doen uitbetalen. Volgend jaar zou er dan een extra l'i pet kunnen volgen. In de tweede plaats stelde (Van een onzer verslaggevers.) De Verenigde Staten zijn bereid een lening van 1.250.000 dollar te verstrekken voor het tot verdere ontwikkeling brengen van de in de Braziliaanse staat Sao Paulo geves tigde Nederlandse landbouwkolonie Holambra ten einde verdere vestiging van Nederlandse boeren aldaar mo gelijk te maken. Dit heeft de heer John W. Hancs jr. van het Amerikaanse State Department (waar hij speciaal belast is met de zorg voor vluchtelingen en migranten) gis termiddag meegedeeld op een bijeen komst van de Nederlandse Emigratie- dienst in Den Haag. De heer Hanes was op weg naar Genève om daar de na jaarszitting van de lntergouvernemen- tale commissie voor Europese migratie b(j te wonen. De lening, die de Amerikaanse rege- ng wil verstrekken, zal voldoende zijn om het voortbestaan van de Nederland se kolonie voor de eerstkomende tien jaar zeker te stellen. Ze zal worden ge bruikt voor uitbreiding van deze kolo nie in de vorm van het vestigen van een nieuwe kolonie in de buurt van Holambra. omdat de huidige 12 jaar bestaande kolonie thans zijn optimale bezetting heeft bereikt: 1600 mensen van wie 1000 Nederlanders, allen agrariërs, die er met veel succes werken. De nieuwe kolonie zal worden ge vormd door jonge boerengezinnen uit de bestaande kolonie en nieuwe emiBran- tengezinnen uit Nederland. „Het is mede dank zij de uitstekende naam van de Nederlandse landbouw kolonies in Brazilië", aldus de heer Ha- nes, „dat de regering van de V.S., die ook op andere wijze de internationale migratie steunt, thans bereid is de in- tergouvernementale commissie voor Europese migratie in staat te stellen een nieuw Nederlands kolonisatie-project te helpen verwezenlijken, nadat zij vorig jaar eveneens met financiële bijdragen de vestiging van de Nederlandse land bouwkolonie Arapoty in de staat Parané (Brazilië) heeft mogelijk gemaakt." BIJDRAGE VERLAAGD Sprekend over de Amerikaanse visie op de Internationale migratie, merkte de heer Hanes op, dat de V.S. van plan z(jn de b(jdrage voor de Europese mi gratie het volgend Jaar te verlagen tot 40 pet van wat de belanghebbende lan den zelf uitgeven voor emigrantenver- voer en andere diensten van de I.C.E.M. Tot nu toe was dit 45 pet. Deze verlaging wil men invoeren om dat de omstandigheden sinds de jaren na de oorlog (economische ontreddering en vluchtelingenproblemen) aanzienlijk zijn gewijzigd. „Wij zouden echter zeer verheugd zijn", aldus de heer Hanes. .als ondanks die procentuele verminde ring het bedrag in dollars hoger zou worden." De heer Hanes werd ingeleid door ir B. W. Haveman, regeringscommissa ris voor de emigratie, die eraan herin nerde dat in mei van dit jaar de mil joenste door de I.C.E.M. geholpen vluch- teling-migrant is vertrokken. Hierbij waren 88.000 Nederlanders. Gedurende de negen jaar dat de nu 29 landen tel lende I.C.E.M. bestaat, hebben de V.S. 80 miljoen dollar geïnvesteerd in de migTatie van vrije mensen in de vrije westerse wereld. De bijeenkomst werd o.a. bijgewoond Hoor de Braziliaanse ambassadeur, heer J. de Sousa Leac. de ll3 men de ruimte tot loonsverhoging in de metaalindustrie vast op 6 pet en niet op 7 pet, zoals de metaalindustrie zelf had berekend. De standpunten varieerden nog van gemiddeld zes tot maximaal zes. Bij de verdeling van deze zes procent begonnen echter de moeilijkheden. De vertegenwoordigers van het C.N.V., het N.V.V. en het C.S.W.V. willen praten over een eventuele tussentijdse verho ging van de lonen voor de metaalindus trie op basis van deze zes procent. De overige vertegenwoordigers achtten hier voor echter geen reden aanwezig, om dat per 1 juli a.s. de c.a.o. pas open gebroken kan worden. Deze datum heeft het College van Rijksbemiddelaers In dertijd namelijk vastgesteld. De overige vertegenwoordigers waren dus gauw klaar met de zaak en zij konden hun standpunt vrij eenvoudig formuleren in de brief aan het stichtingsbestuur. In de groep van het N.V.V.. het C.N.V. cii net u.b.w.V. bleken de standpunten echter onderling ook nog weer uiteen te lopen. De one loondeskundigen van jeze organisaties kwamen alle drie met anaere oarekenuigsmethoden. Zo bleef .iet is.V.v. staan op net oorspronkelijke oianapunt van de vakraad voor de me taal namenjk 3 pet per 1 januari en d pet per 1 juli van net volgend jaar. net C.S.W.V. wilde maar 3 pet per 1 ja nuari en slechts 2 pet per 1 juli. Bij net C.N.V. bestond op grond van het cijfermateriaal enige geneigdheid te miKKcn op J pot per 1 januari en 3 pet per 1 juji. üeiet ook op het feit, dat er per 1 januari 1962 wel weer aan de .oon-bel geruKt zal worden in de metaal industrie. Het N.V.V. bleek wel enigs zins genegen in de richting van het C.N.V.-standpunt te komen in de hoop aat dan ook het C.S.W.V. voldoende be grip zou hebben voor dit compromis. In een volgend stadium liet het C.S. W.V. zijn aanvankelijke standpunt ech ter geheel varen en stelde voor 3 pet per 1 april van het volgend jaar en nog eens 3 pel per 1 oktober 1961. Dit voorstel was wel zo sterk afwijkend van de overige standpunten, dat toen N.V.V. en C.N.V. op hun beurt bleven vast- nouden aan J pet per 1 januari en 5 pet per 1 juli 1961. Deze standpunten wer den uiteindelijk geformuleerd in de brief aan het stichtingsbestuur. Dit be stuur zal nu volgende week woensdag moeten proberen een zo eensluidend mo gelijk advies op te stellen aan het Col lege van Rijksbemiddelaars. Naar onze Indruk wordt cr op het ogenblik achter de schermen druk ge sproken om te komen tot een standpunt dat aanvaardbaar ls voor het bedrijfs leven en ook voor de regering. Wellicht dat de datum van 1 april voor een tus- tentjjdse loonsverhoging b(j alle par tijen de meeste kans zal maken. De loonsverhoging welke dan tot 31 decem ber 1961 zou moeten gelden, zou dan waarschijnlijk ten minste 5 pet moeten bedragen. promoties AMSTERDAM. G.U.. 17 november Ge promoveerd tot doctor ln de goneeakunde op proefschrift: Klinische nyetagmografie, een onderzoek by duizelige patiënten. J P Maas te Amsterdam. op proefschrift De ervaringen met luchtkoetlng ten behoeve van operaties aan het hart, D H G Keuekamp te A'dam. ROTTERDAM. Econ HO., 17 november Gepromoveerd tot doctor tn de econo mische wetenschappen op proefschrift. In vorm gegoten, het Rotterdamsch Nieuwsblad in de negentiende eeuw, H J Scheffer te Rotterdam. N de vijftien jaar van het bestaan van de Verenigde Naties zijn er door de organisatie zelf, en door al lerlei landen zoveel zegels uitge geven, met daarnaast een enorm aantal gewijd aan verschillende on derdelen dezer wereldorganisatie, dat velen zich enthousiast op heel dit V.N.-gebied geworpen hebben voor een speciale verzameling. Het is een bijzonder populair verzamel gebied geworden, over de hele we reld. Er zijn afzonderlijke filatelis tenorganisaties opgericht, eigen bladen verschenen en V.N.-zegels- tentoonstellinge gehouden. Men denkt bij V N. steeds asn Amerika, als de zetel daarvan, en minder bekend is dat nok Genève. de vroegere residentie van de Volkeribondsorganisatle, vele or ganisaties der V.N. huisvest, in het voor malige Volkenbondspaleis. Het was dan ook niet toevallig, dat Chroesjtjef. boos over de ontvangst ln New York. voorstel- van hoofdroos HF W m Vjmet garantiebewijs)^ een (Zfijryj produkt de de zetel te verplaatsen naar Genève Die verschillende bureaus in Zwitser land zijn nlett willekeurig gekozen, bijv. om een zekere spreiding te betrachten, maar meer gevolg van de historie: het zijn veelal voortzettingen van reeds on der auspiciën van de Volkenbond opge richte of voortgezette organisaties. Op de verjaardag van de V.N. kwam Zwitserland met een aantal nieuwe dienstzegels voor deze bureaus en orga nisaties. Bijzonder mooi van ontwerp en uitvoering, zoals meestal bij Zwitserse zegels het geval is. is het gemeenschap pelijk zegel voor alle V.N.-bureaus van 5 franc (afb. 1) waarop het voormalige volkenbondspaleis in Genève. dat al zo vaak op zegels voorkwam, afgebeeld ie. Daarnaast voor een zestal bureaus elk enige zegels nodig geworden door de portverhoging in Zwitserland (30 en 50,„K_ rappen elk). Afb. 2 en 3 tonen een duide-1 verzamelaars gevormd, die niet alleen de lijk sprekende symboliek voor het In- gemeenschappelijk verschenen Europa Afb. 4 en 5 zijn van de OMM Wereld- meteorologische organisatie, met als En gelse afkorting WMO Elk V.N.-lid is automatisch ook van deze. iedere vie: aar te Genève samenkomende organi satie. lid. De symbolen: wolken, regen zon, op afb. 4 en de windwijzer van afb 5 zijn duidelijk. Dan volgen; Wereldge zondheidsorganisatie (WHO, afb. 6 met het esculaapteken), de BIE (Internatio naal Opvoedingsbureau, afb. 7 en 9. even eens duidelijk gesymboliseerd), vervol gens de Internationale telecommunicatie unie (ITU), (afb. 8 en 11) en tenslotte de UPU (Wereldpostunie, afb 10 en 12), waarbij we iets langer willen stilstaan, omdat de filatelie daarmee zoveel te maken heeft. Deze organisatie kwam reeds in 1874 tot stand op initiatief van de Duitse postmeester-generaal Heinrich von Ste- phan. Nederland sloot zich hierbij aan op 9 oktober 1874 en sindsdien wordt dat feit jaarlijks gememoreerd, door op de zaterdag die het dichtst bij de 9 oktober valt. de „Dag van de postzegel" te vieren De zetel van de UPU is in Bern, waar ook het UPU-monument (afb. 10) staat volken van alle rassen, die over de aard bol elkanders brieven doorgeven. In 1949 werd het 75-jarig bestaan ge vierd, in alle aangesloten landen, mede door een lawine van UPU-zegels (ook Nederland deed mee met een tweetal!), die tienduizenden verzamelaars inspi reerde tot het aanleggen van een speciale UPU-collectie. Ook daarvan bestaan speciale studie groepen, organisaties en catalogi; dus een specialisatie in de V.N.-groep! Precies zo heeft zich ook een grote groep „Europa"- ternationaal Arbeidsbureau, bekend als BIT. of in de Engels sprekende landen als ILO. Dit werd reeds in 1919 als auto noom lichaam binnen de Volkenbond op gericht en in 1947 door de V.N. als spe ciale organisatie erkend; doel het opvoe ren van de levensstandaard en het ver beteren der arbeidsvoorwaarden. zegels gaat verzamelen, maar ook de zg. voorlopers: Europese congressen en con ferenties, KSG-zegels van Luxemburg. NAVO-uitgaven, Europese eportkam- nloenschappen enz. Van de vroegere „ge hele wereld" of landenverzamelingen Is niet veel meer overgebleven. Dat werd te veel en te kostbaar. (Van onze moderedactrice Wanneer we het goed bekijken, zal in de komende zomer, althans wat de mantels betreft, het „alles mag" gelden. In de collectie welke het Amsterdamse confectiebedrijf Plaza ons toonde, telden we niet min der dan zeven verschillende types van kragen. Om maar een voorbeeld te noemen. Wat zeker verwacht kan worden is dat de korte mouw (tot de elleboog of even er overvoor het eerst in het Nederlandse modebeeld wordt opgenomen. Tot dusver waagden de detaillisten het niet de korte mouw te introduceren, maar nu in het buitenland de lange mouw praktisch niet meer gezien wordt, gaan ook wij er aarzelend toe over Soms is de mouw van de zomermantel zelfs niet meer dan een klokkend uitvallend kapje De mouw wordt steeds laag ingezet of is raglan gesneden. Laag aangezette brede volants fungeren ook wel als mouw. Vallen de mantels van voren steeds recht, zij het niet aansluitend, in het rug pand wordt op verschillende wijze ruim te verwerkt. Dat kan door aan de schou derpas een diepe platte plooi te doen ont springen: door een aangerimpelde ovaal aangezette volant; door diepe splitten in de zijnaden. Kortom, met vele middelen. Veel mantels zullen kraagloos zijn met fijne figuurnaadjes versierd. Verder za gen we de kleine platte kraag met smalle korte revers, dan weer kragen die er niet zijn maar gesuggereerd worden door het inzetten van biezen. Soms ook grote bol lende opstaande kragen, vooral bij de ge klede mantels. De driekwart en zevenachtste mantel, gecompleteerd met rok of japon van de zelfde stof f Amuei rfö0ïrrt\-tZamni7w tatmrfucêiwn I zelfde stof is meestal recht van lijn. c h.i rt. lana. mouw J?** rc;crk "kk"> voorpand rijn dikwijls afgewerkt met een zadelsteek m afstekende tint. Grote zakken, die soms ter hoogte van de taille zitten of laag mder de heup. brengen nog meer varia ties op het modebeeld. Een nieuwtje was het costume de chasse, zoals de Belgen zeggen: de Engelsen noemen het golf suite en wij zouden zeggen een broek- pak. Het bestaat uit een nauwe culotte tot de knie. een jasje en een rok. die bij na tot de tailleband splitten heeft. De materialen zijn bijna steeds fijne wollen stoffen, al dan niet gemengd met kunstvezels, verder flanel, mohair, ga bardine en shetlands. De kleuren varieer den ook in deze collectie tussen wit, beige, anthraclet, bruin en wat groen. Academische examens AMSTE DAM, VU, 12 november - G- - aagd voor h°t simi-arisexamen" de heien GCvd Bo; Laren I W A Houtman (Zwolle) en H Jonkhoff (Haarlem); fcand. geschiede nd: D Brilman, (El*t), J BiJlenga (Utrecht) AMSTERDAM, G.U.. november Ge slaagd voor doet. economie: J P Verdegaa! (Amsterdam) Kami Spaan*' me) M D Visser (Amsterdam) cn kand. theologie: me). E W S van Hardenbroek (A'dam). Bevorderd tot arts: mevr. C Hemkerk- Bocr cn M F Chayes (Amsterdam) en P J C Rnseboom (BloemendaaJ). Artccx. eerste gedeelte: I J Hololtoheff en J N Kecman (Amsterdam). AMSTERDAM. G.U., 17 november Ge slaagd voor kand. klassieke letteren: W van Reenen en G J R Potman (Amsterdam) Met lof voor kand. theologie: J Douma (Stadskanaal). AMSTERDAM. G.U.. 18 november Ge slaagd voor prop. theologie: me) mr. W Polmer (Amstelveen). AMSTERDAM. V U., je november Ge daagd voor kand. theologie: TJ Doesburg (Amsterdam). GRONINGEN. 10 november Geslaagd voor kand economiache wetenschappen E A Alkoma (Kampen) GRONINGEN, 12 november Geslaagd voor kerk. voorber ex.: J C van den Berg (Leeuwarden): voor het kand. Nederlands D J Dragt (Haren); voor doet. Dulta. J Kui pers (Groningen). GRONINGEN, 17 november Geslaagd voor doet geneeskunde de dames RAM Hecger (Kollum). G A Oldenzlel (Veen- dam). Z A Sassen (Roswinkel) Natuur- en scheikunde MO A moj B J Klein Haneveld (Mu«selkanaal). De heer L Penning la cum laude gepro moveerd tot doctor in <J« geneeskunde GRONINGEN. 18 november Bevorderd tot arts D Duit (Haren) en J Hoekstra (Stadskanaal). KAMPEN. 18 november Geslaagd aan de theologisch? hogeschool (Broederwvg) voor kand G van Atten (Zaandam) NIJMEGEN, 18 november Geslaagd voor kand Ned me). C L Moubl* (Ven- lol. Kand geschieden)* G M H van de Ven (Uden). cum laude Kand psychologie me) m h w a Laudy (Sittard) Doet psy chologie: h J Jansen (Nijmegen) en P J Hettema (cum laude) (Nijmegen). (Van onze soc.-econ. redactie) He landbouwschap heeft de ontwerp verordening Arbeids- cn Rusttijden voor de tuinbouw goedgekeurd. De ver ordening komt in grote lijnen overeen met de gelijknamige verordening voor de landbouw, die kort geleden van kracht werd. In tegenstelling met het tot dusver geldende algemeen gedeelte der tuin- bouw-c.a.o..'s dat het tijdstip van de arbeidsbeëindiging op zaterdag be paalde op uiterlijk 1 uur, is thans het tijdstip voor beëindiging der werkzaam heden zaterdag 12 uur gekozen. De maximum arbeidstijd voor de tuinbouw per jaar ls van 2800 uur terug gebracht tot 3550 uur per jaar. Bij de nadere regeling van de arbeidstijd per week zal een minimum 38>j uur en een maximum van 54 uur in acht ge nomen moeten worden. Het in enkele gebieden nog bestaande maximum van 56 uur zal nu dus met twee uur worden verminderd. Voort* is bepaald, dat naast de 125 uur overwerk voor „algemeen gebruik oer jaar nog maximaal 50 uur arbeid in overwer. verricht mag worden voor SDeciale nader genoemde werkzaamhe den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 9