Stormachtige haringjacht onder de
Hollandse wal met Katwijks schip
OVER SPAREN
(ESPROKEN....
VAN DER PLAS
GEMEENTE SPAARBANK KATWIJK
Aan boorcl van de Everard Christina
NIEUW-GUINEA AVOND
Vleetvissers hadden
goede vangsten
BRANDVERZEKERING
HANAIJ HOOGTEZON
RAIFFEISEN-BANK
EUWE LEIDSCHE COURANT
11
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1960
rij WAREN 's maandags uitgestoomd in de hoop op een korte reis met
goede vangst. Hoewel de haringen niet in „grote spokken1' zwommen,
el het resultaat na één week vissen niet tegen. Maar met de helft van de
innen vol ga je toch niet stomen. We konden ons de gedachte aan een
oeekreisje" wel uit het hoofd zetten. En zo ging de tweede week in. Maan-
ng vrij goed weer. De vangst viel echter die nacht niet mee. ,,'n Zwarte
eet" zegt de zeeman. Maar wanneer schipper Kloos dinsdagmorgen de
ingstberichten van de Katwijkers en Schev'eningers beluistert en zo nu
dan een peiling neemt op de gelukkigste vissers, weet hij, dat er hier
i daar toch wel aardige „schootjes" zijn gedaan. Hij .geeft de wacht aan
roer de koers op en volle kracht vooruit stoomt de KW 40 naar andere
sgronden. Om 6 uur liggen we weer aan de vleet in de hoop op betere
mgst. De zon is bloedrood ondergegaan achter zware dreigende wolken-
mken, de barometer zakt en Scheveningen Radio voorspelt niet veel
jeds. Na het eten duiken we in de kooi, terwijl de schipper order geeft
em tegen 10 uur te porren om naar het weerbericht te luisteren. Erg ver
ouwen doet hij het toch niet.
Die «vond kan ik sleeht in slaap komen we vecl zi'n
et schip gaat steeds meer te keer. Hoe
1 het buiten zijn? De wind giert door
t want. De overalls van de manschap-
m slingeren heen en weer tegen de
and De meesten slapen Dan, om 10
ir. zie ik een paar benen het trapje afda-
n, de wachtsman Huig Kuyt. „Haaalen.
annen, haééalen Dus toch heel
oeg halen (normaal ongeveer 2 uur
nachts). Dat betekent storm....
En ja, als we boven komen, staat er
n hele bries. Windkracht 7 tot 8. Eerst
n bakje en dan halen. Wat 'n karwei,
logger stampt. Grote klappen water
ïen over het dek. de wind fluit. Het
ordt met een sterk toenemende wind
•are titanenstrijd tegen de elemen-
n. Moeizaam vordert het werk, terwijl
bliksem onophoudelijk de wolken
ieft. Aan bakboord in de verte twee
:hten. We weten daar andere Katwij-
ts, die misschien dezelfde moéilijkhe-
:n hebben als wij.
Het halen gaat steeds lastiger. De net-
n komen zwaar scheep. Door de sterke
i en door het draaien van de wind
gt ons schip aan de verkeerde kant van
:t net De schipper laat losgooien en de
:r stoomt naar het andere eind van
km lange vleet.
Maanlicht
Dan gaat het beter al staat nu de zee
ïizenhoog.
Het onweert niet meer. De zee is over
men van maanlicht. Honderden meeu-
en vergezellen het schip en vliegen
ag over de bruisende golven, duiken
nu en dan naar haringen die uit de
;tten verdagen. Vangst is er echter niet.
et worden maar 5 kantjes Wat een
achtsinspanning voor zo'n pover resul-
at. Maar het was'ons dan ook meer
doen om de kostbare netten scheep te
ilen, voordat het weer dit onmogelijk
u hebben gemaakt.
's Morgens vroeg horen we het al. Veel
hippers melden averij. ,,Hele vleet weg.
zijn al 3 uur aan 't zoeken". „Vleet in
n bos (op een kluit)" „Netten over de
eerreep!" Eén logger heeft zelfs de
eet om een boei gestrengeld Kortom.
loals alles in onze tijd, heeft „sparen"
|ok moderne invloeden ondergaan.
we er zo best zijn afgekomen.
Intussen daagt het aan de kim. De
hemel is nu onbewolkt. Maar er staat
een fikse zuid-zuidwester storm, die eer
der toeneemt dan mindert. Weerbericht
voor de scheepvaart: Zware storm uit het
zuidwesten, ruimend naar west, wind
kracht 9, tijdens buien 10!
Nu. daar kunnen we het voorlopig
mee doen. De hele dag steken we
(op de wind liggen, de motor draalt
langzaam by>. Via de zender praaien
we andere schepen die om de Noord
liggen. Niet veel beter! We horen een
schipper zeggen: „Bar weer hier. 8 of
10, we kijken niet op een paar wind
krachten". De hele vloot steekt, om
de Noord in de Duitse Bocht. Hol
landse kust, overal zwaar weer
Larnge ritten water met hoge schuim
koppen doemen voor ons op, heffen het
schip omhoog, om dan achter ons hun
weg te vervolgen. Torenhoog „baist" het
water voor de boeg op. Je voelt het
schip schokken wanneer het een klap
water krijgt. Het water slaat dan over
het hele voorschipEr is niets n
zien, alleen woedend water dat soms
hoog over de brug heen slaat.
Het is een dag van afwachten, alles is
gesjord aan boord en van schieten kan
die avond niets komen. We gaan vroeg
naar kooi en blijven de hele nacht ste
ken. Leen van Beelen, de motordrijvef
laat zich steeds porren om de machine
te controleren. Wanneer de wind nog
krachtiger wordt, dan moet hij meer
toeren laten draaien. Wonderlijk, dat je
toch slaapt in zo'n nacht, terwijl je in je
kooi. van de ene kant naar de andere ge
gooid wordt.
Het halen van de vleet.
Foto D. Kruyt
Het schieten van de vleet. Van
links naar rechts D. de Niet uit
Noordwijk, J. Haassnoot, J. M.
van Duijn uit Noordwijk, W. Ros
en W. van Klaveren.
Foto D. Kruyt
De volgende morgen meldt de hele
Katwijkse vloot: „Niet gevist". En weer
roepen alle schippers naar huis: „Goeie
morgen vrouw, kinderen, 'n flinke bries
de netten te vinden?" „Ik denk van wel."
zegt één van de mensen, „want toen we
gingen schieten lagen aan stuurboord
van ons een Duitser en een Pool. Die
hebben vast niet geschoten. Dat doen ze
nooit met een bries. Als we n<u dus op-
stomen tot we hun vuren weer aan
stuurboord zien. dan hebben we ongeveer
de plek waar wij zijn gaan schieten
Dan gaan we wat kruiselings varen met
alle kans, dat we de netten terug vinden.
En ja, na een kleine twee uur zoe
ken, zien een paar matrozen onze
blazen in het donker aan bakboord
opdoemen. Dan is het een kleine
moeite weer vast te maken. Nu ha
len. 't Is kwart voor twaalf en we
zien, wanneer de eerste netten boven
water komen, veel haring. We van
gen die nacht 80 kantjes. De wind
neemt weer in kracht toe en de zee
wordt steeds ruwer. Om 4 uur heb
ben we ,,'t in" en praten onder het
bakje (o, eeuwige koffie) nog lang na
over het wedervaren van deze nacht.
Ik heb overdag het halen van de netten
nog niet kunnen filmen als de schipper
zegt, dat we morgen naar huis gaan. Dus
nog één nacht vissen. Weer gaan de net
ten om 4 uur in zee, voor de laatste maal
deze reis. Het weer is een stuk beter en
we schieten dan ook de hele vleet. Om
twee uur halen vannacht, luiden de or
ders. M'n laatste kans
„Nou man, nou zal 't jouw beunt wor
den! Kijk eens wat een haring." roept
Jaap van Duyn me toe. als ik 's nachts
aan dek kom. In het licht van de dek-
lampen zien we de zilveren vangst aan
boord komen. Wat een pracht gezicht,
altijd boeit dait je weer. Het water glin
stert van al die honderden haringen die
met het net aan de oppervlakte komen
Tegen het dagworden hebben we de
halve vleet binnen, het halen wordt ge
staakt. n<u eerst de haringen steuren. In
de twee warrebakken worden ze goed
met zout vermengd, terwijl de ene ton
na de andere wordt volgestort. Dan eten,
waarna de andere helft van de vleet
wordt scheep gehaald.
Overal haring. Haring in de krebben.
hier, maar maak je niet ongerust, hier
gaat alles best". Intussen denk ik: „Zou
den ze thuis vannacht nog hebben ge
slapen toen de wind zo gierde en de zee
zo hol stond?"
Werkeloos
De hele dag werkeloos, geen vangst
dus ook geen werk aan dek. Tegen de
avond luwt het weer wat. Windkracht 7
ten spijt besluit de schipper het toch
maar te wagen. Al is het dan maar met
de halve vleet. Zeventig netten gaan te
water.
Plotseling om 10 uur komt Leen van
Beelen het achterin instormen „Man
nen, vliegens er uit! We zijn d"r af!
De hele vleet is weg We rennen de
trap op en horen, dat met een klap wa
ter de reep finaal is afgebroken en dat
we zonder netten drijven. Hoever heeft
de harde wind ons nu al naar achteren
gedreven? Waar zijn we in deze stik
donkere nacht'' We moeten zoeken.
Ik vraag: „Hebben we nog enige kans
De haring wordt gesteurd. Van
links naar rechts W. van Klave
ren, D. de Niet uit Noordwijk en
W. Ros.
Foto D'. Kruyt
de last vol. op het voorschip en achterop
staan de kantjes volgepakt te wachten
om te worden diahtgekuipt. Hoe meer we
vorderen, hoe meer haring er in de net
ten zit. Eén zilveren band wordt uit het
water aan dek getrokken. Zwaar werk
voor de bemanning. Zo nu en dan lossen
de manschappen elkaar af. Soms wordt
er gestopt om de haring eerst weer over
te scheppen anders kunnen ze niet wer
ken door de grote hoeveelheid die aan
dek ligt. Enorm, wat een haring. Nu heb
ben de visbiologen toch gelijk. Dit
Engelse wall
Het is al middag en nog steeds
staan de mensen aan het want te
Kruyt weer op zee
Onze Katwijkse fotograaf, de
heer D. Kruyt, heeft zijn hart
aan de visserij verpand. Als hij
maar even kans ziet, trekt hij
het zeegat uit. Vorig jaar heeft
hij zelfs zijn verjaardag op de
woelige baren gevierd en de be
manning van het schip waarop
hij toen voer, zullen dat brui
sende feest niet spoedig ver
geten.
Eind vorige maand kon de
heer Kruyt het weer niet laten.
Gewapend met film- en foto
apparatuur klom hij aan boorcl
van de Everard Christina KW
40, die onder commando van
schipper Kloos onder de Hol
landse wal op haringjacht ging.
Maandag 24 oktober voer men
uit, zaterdag 5 november zat de
reis erop. Schipper Kloos had
een mooi schip haring en de
heer Kruyt een prachtig stuk
film, een aardige collectie foto's
en boeiende herinneringen.
Hiernaast ziet u er wat van.
trekken. De vangst is nog niet bin
nen, nu komen nylonnettenEr zit
hier wel belangrijk minder haring
maar het dunne want is veel
moeilijker te hanteren en de haring
er veel lastiger uit te slaan. Als
dan eindelijk de uiterjoon binnen
boord is, weet men dat er nu nog
maar een paar netten te halen zijn.
Meestal zit in deze laatste netten niet
veel vangst, maar deze keer wel.
Kop-aan-kop hangen de visjes in de
mazen, zwaar moeten de mensen ze
eruit slaan. Als dan eindelijk het
laatste net scheep is, staan vijf man
geleund tegen de krebbe uit te
blazen.
Het is 4 uur in de middag. Onaf
gebroken heeft de bemanning ge
zwoegd om de buit aan de zee te
ontworstelen. Zestien last hebben we
gevangen. Het wordt een prachtreis.
Nog zijn we niet klaar. De haring
moet vers worden gehouden. Over
een grote schuif glijdt ze het ruim in,
waar ze goed met ijs wordt ver
mengd. Het einde van de tocht is
echter in zicht. Volle kracht vooruit
stevent de KW 40 naar de thuishaven
IJmuiden, waar we 's avonds half
acht het „Welkom binnen" horen.
KATW IJK AAK DEK RIJK
Over Joodse gebruiken
Gisteravond vergaderde in de zaal
Rijnstraat de Ned. Christen Vrouwen
bond. Mej. Querido uit Den Haag sprak
over Joodse gebruiken.
Het gehele leven van de orthodoxe
Jood is doortrokken van de dienst van de
God van Jacob, wat we weerspiegeld
vinden in de volksgebruiken. Ook het
onderwijs iis volkomen gericht op de
godsdienst. Zo is het leren van He
breeuws heel belangrijk en verder de
gebruiken in de synagoge. Centraal in
het Joodse geloof is de wet, die in de
synagoge met grote liefde wordt ge
hanteerd.
Op 13-jarige leeftijd wordt een Joodse
jongen „zoon der wet" en op 16-jarige
leeftijd ontvangt hij het gebedskleed, de
gebedskwasten en de gebedsriem.
Het zoon der wet worden is het meer
derjarig worden in godsdienstige zin. Dan
zijn er de huwelijksgebruiken en de
sabbaths- en reinigingsplichten Heel
het godsdienstige leven van de Jood is
gekenmerkt door een zekere krampach
tigheid, omdat de bevrijding van/ de
wet wordt gemist.
De spreekster werd ingeleid door de
presidente, mevr. R. Gerretsen-Verhage.
(Advertentie)
Men zegt meestal:
Margarine is Margarine"
maar probeert ze nu eens van
„de Landbouwer"
38 CENT PER '4POND MET ZEGEL
VOORSTRAAT 36 TELEF.2136
De verse haring gaat direct het
ruim in zonder te zijn gezouten.
Foto D. Kruyt
KATWIJK AAK ZEE
Chr. bouwvakarbeider* bijeen
De afdeling van de Ned. Chr. Bouw
vakarbeidersbond vergaderde gisteravond
in de Oranjezaal van het jeugdhuis on
der leiding van voorzitter C van der
Plas. die in zijn openingswoord de te
genwoordige tijd-vol-werkgelegenheid
vergeleek met de periode van 1930 tot
1939 Het ledental van de bond stijgt
gelukkig nog in Katwijk
Dit bleek ook uit hel jaarverslag van
secretaris J van der Bent Er zijn thans
396 leden. De heren J Harteveld, Jac.
van Duyn en D. van Duijn zijn in het
afgelopen jaar overleden Penningmees
ter G. van Rijn meldde een batig saldo.
De aftredende bestuursleden, de he
ren C. van der Plas, J. van der Bent,
W. Rous en A. Imthorn, werden her
kozen.
Na de pauze vertoonde de heer H. B.
Maitimo de film „De Hoop vaart" De
afdeling zal f 50 voor het hospitaal-
Opbrengst
De zendingscollecte heeft in de Her
vormde kerken f 2784.80 opgebracht.
Naar Dieppe
Ds. D. Bouwman en zijn oudste dochter
gaan twee weken naar Dieppe om te
werken onder de vissers.
TFADERDORP
Burgerlijke stand
"Ondertrouwd: Johan Scheele ('s-Gra-
venhage) en Maria Martha van Maris;
Dirk Jacobus Rijnsburger en Leny van
der Laan ('s-Gravenhage>.
Getrouwd: Robert de Ru «Leiden) en
Marentia Oosterom; Johannes Petrus Kop
en Gerhardina Hendrika Mensink.
Overleden: Elisabeth Effort (52 j.) wed.
an Albertus Spruit; Johanna Maria Ver
hoog (68 j.) echtgen. van Cornells Jo
hannes Leonardus Fisser.
TOORSCHOTEK
Begraafplaats
Namens B. cn W he,ft het bijkantoor
van de Nederlandse Heide Mij te Alphen
aan den Rijn het aanleggen van een be
graafplaats voor 3,4 hectare opgedragen
aan de firma C. de Greef uit 's-Graven-
hage voor f 219.600.
(Advertentie)
a.s. zondagavond n m. 5.30 uur ln de Bap
tistengemeente. Oude R|Jn 3. Leiden.
Spreker: de Marine Officier C van der
Werff uit Valkenburg. Bekend door zijn,
dia's op een Herv. Wijkavond te Katwijk.
ONDERWERP:
MET OOC EN OOR IN
NIEUW CUINEA
Toegelicht met prachtige kleurendia's
's-MORGENS 10 UUR EREDIENST
U bent allen hartelijk welkom.
KATWIJK AAK ZEE
Het Is In de afgelopen week met de
vangsten onder de Hollandse wal voor de
vleetvissers over het algemeen goed ver
lopen. Vooral woensdag was het een
goede dag. toen een gemiddelde van 10a
kantjes kon worden gemeld. En ook de
donderdag was lang niet slecht, toen er
een gemiddelde van 60 kantjes kon wor
den bereikt.
Daar de schepen op 20 tot 27 mijl uit
IJmuiden vissen, waren er heel wat
schepen, die na een grote trek, zo vlug
mogelijk naar de thuishaven voeren* om
de vis vers aan de markt te brengen.
Jammer was het, dat vrijdagavond de
plotselinge westerstorm roet in het eten
gooide. De schepen moesten zo vlug als
mogelijk was gaan halen om de vleet
binnen te krijgen.
De Hollandse wal heeft dit jaar tot nu
toe aardig wat gegeven. Dc verwach
tingen voor de Engelse wal zijn niet
uitgekomen, daar er nauwelijks haring
werd gevangen. En we kunnen gerust
zeggen, dat rtoar nu niets meer gevan
gen zal worden.
De prijzen van de haring bleven zich
goed houden. Wel werd de kwaliteit wat
minder, er kwam wat meer ijle haring
in de vangaten voor. Volle haring wordt
niet meer aangevoerd en alle haring
wordt gesteurd.
De prijs van de vleetsteurharing was
deze week van f 39,60 tot f 56,20 per
kantje, trek (ijle) haring deed van f 29,60
tot f 35.20. Aan de Katwijkse afslag wor
den deze week 5373 kantjes aangevoerde
Nederland en Oranje
In tegenstelling tot een eerdere mede
deling vergadert de a.r.-kiesvcreniging
Nederland en Oranje niet op woensdag
30, maar op dinsdag 29 november. Drs. C.
G. Hazenbosch spreekt over Europese po
litiek.
kerkschip beschikbaar stellen.
Agendanleuws
Ds. T. Slump te Oegstgeest spreekt
maandagavond om 8 uur voor de afde
ling Katwijk aan Zee van dc Christen-
vrouwenbond over „Een eeuw zending
op Nieuw-Guinea".
De heer L. Mieras spreekt maandag
avond om 8 uur in gebouw Irene over
„Met al de heiligen" voor de mannen-
vereniging „Wijsheid door het Woord".
(Advertentie)
van Uw inboedel, woonh. zakenpand enz.
ASSURANTIEKANTOOR
Wyborgstr. 7 Katw. a. Zee. Tel 2916
Het kantoor voor al uw verzekeringen.
KATWIJK EN OMSTREKEN
De volledige serie bij. DROGISTERIJ KRUYT
BADSTRAAT 16 KATWIJK AAN ZEE TELEFOON 4480
Indien U one belt, komen wij de „zonnetjes'' thuis demonstreren
nbtenaaraparen en
het zou toch onverstandig zijn wan-
sr U daarvan niet zou profiteren bij de
SPAARBANK voor IEDEREEN
Voorstraat 50 - Katwijk aan Ze»
U 3 V4°/o rents (dagelijks opvraagbaar)
KATWIJK AAN ZEE
Hoog en laag water
Zondag: hoog water 349 en 16.03 uur;
/ag water 11.58 uur.
Maandag: hoog water 431 en 16.46 u.
pnngvloed); laag water 0-lfl en 12-36 u.
Niets is minder prettig,
dan afhankelijk te zijn
van anderen.
r zijn zéér aantrekkelijke regelingen ge-
>men voor het jeugdsparen, voor het
Advertentie)
Zorg, dat u bij onvoor
ziene grote uitgaven,
niet om Hulp bij anderen
moet aankloppen.
Dat bereikt u door geregeld
kleine bedragen te sparen bij de
U WEET HET TOCH:
Vele kleintjes maken één grote
Kantoor: Katwijk aan Zee Voorstraat 88, (Weeshuis)
Katwijk aan den Rijn. Voorm. Raadhuis, Rijnstraat