Confessionele vereniging
heeft dure roeping
Miloclc
Meningen van anderen
Gereformeerde kerken op
weg naar 800.000 leden
ÖNTMöTO^llEF
WOLKJES AAN HELDERE HEMEL
^Erfgoed bewaren
van Reformatie
Grote kans op overleg van
Tito met R.KKerk
TIEN PROCENT VOOR DE KERK
Een woord voor vandaag
PMS
Nieuwe afdeling
van Bartimeus
Uniecollecte
Tegen modernisering
cateehismus bezwaar
AOSRAM
X
JN bet najaar plegen actieve ondernemingen een tussentijdse mededeling te
doen over de gang van zaken. Dit heeft het grote voordeel dat de pers, de
beleggingsadviseurs, de beurs en uiteraard de aandeelhouders een indruk
krijgen, boe het gaat in vennootschapsland. Steeds meer ondernemingen,
waarvan de aandelen aan de beurs noteren, alen de noodzaak van so'n infor
matie in.
Over het algemeen ademen deae mededelingen thans een optimistische geest.
De omzetten zijn in de verstreken maanden van dit jaar opgelopen, de order
portefeuille is goed gevuld, de winstverwachtingen zijn beter dan vorig jaar,
en vaak laat men dan nog doorschemeren, dat het dividend op zijn minst
gelijk zal zijn aan dat over 1959.
Deze gunstige tendens is eigenlijk ook wel te verwachten. Onze produktie
blijft zich op een hoog niveau bewegen, de werkgelegenheid is bijzonder goed,
onze export kan zich uitstekend handhaven, de consumptie is de laatste maan
den In stijgende lijn, en desondanks is er een tendens van toenemende be
sparingen.
Kortom, wij zitten volop in de hausse en het bedrijfsleven plukt hiervan
alle voordelen, waardoor het weer mogelijk was, In het najaar van 1959 en
in het voorjaar van 1960 loonsverhogingen te geven.
De beurs heeft deze goede gang van zaken bij het bedrijfsleven gehonoreerd
met voortdurend oplopende koersen. Weliswaar kreeg de Amsterdamse beurs
in september een behoorlijke terugslag te verwerken, doch de hierdoor ont
stane schade is weer goeddeels ongedaan gemaakt.
De jaarverslagen, de daarna gehouden jaarvergaderingen en de nu volgende
tussentijdse mededelingen hadden bij velen de mening doen post vatten, dat
wU in het tijdperk van de blijvende voorspoed terecht waren gekomen, dat de
welvaartbomen blijven groeien.
Deze illusie heeft voor wie de tussentijdse mededelingen en de koersontwik
keling op de beurs plegen te volgen een gevoelige knak gekregen. Temid
den van vele optimistische geluiden ontdekten wij heel anders getinte ge
luiden van bedrijven, wie het dit jaar niet zó voor de wind is gegaan als
vorig jaar.
Er zijn in deze gevallen bijkomstige factoren, die een druk op de resultaten
hebben uitgeoefend. Maar daarnaast heeft de kostenverhoging een grote, om
niet te zeggen zeer grote, rol gespeeld.
Wij hebben sedert augustus van het vorige jaar een loonsverhoging gehad,
die globaal op circa 11% gesteld kan worden. Over het algemeen heeft het be
drijfsleven die kostenverzwaring behoorlijk kunnen verwerken, al komt ook
bij de bedrijven wie het goed gaat, wel tot uiting, dat zij worstelen met het
probleem om voldoende vakbekwaam personeel aan te trekken, hetgeen an
dermaal (naast de gestegen loonkosten) kostenverhogend werkt en een ratio
nele produktie remt.
De meeste bedrijven gaat het nog goed althans de bedrijven waarvan de
aandelen op de beurs noteren; van de besloten naamloze vennootschappen
dringt weinig of niets tot de buitenwereld door. Maar dit mag ons niet de
ogen doen sluiten voor de uitsonderingen, uitzonderingen die volgend jaar
misschien regel worden.
Kostenverhogingen moeten ergens uit bestreden kunnen worden. Normaal
is daarom, dat een bedrijf ze tracht op te vangen door de omzet op te voeren.
Bij een stijgende koopkracht zitten hier inderdaad voor de consumptiemid
delen fabricerende bedrijven goede mogelijkheden in, maar de scherpe con
currentie haalt veel room van de melk.
Is er niet veel kans op een omzetvergroting, dan zal het bedrijf het in kosten
besparende middelen moeten zoeken. Voor zover hierbij machines aange
schaft moeten worden, komen wij op het terrein van de investeringen. Wie
mocht denken, dat de regering dit zeker in de hand zal werken, komt be
drogen uit: uit angst voor te boog oplopende bestedingen heeft de overheid
besloten de faciliteiten voor de investeringsaftrek en de vervroegde afschrij
ving te beperken. Het is niet zó onbegrijpelijk, dat het bedrijfsleven deze in
greep onlogisch vindt.
Het is zeer wel mogelijk, dat wij het volgende jaar een nieuwe loonsverhoging
krijgen. Menig bedrijf zal ook die lastenverzwaring best kunnen opvangen.
Maar even zeker is, dat een groeiend aantal bedrijven hiermee grote last zal
hebben en dat het aantal bedrijven met dalende winsten zal toenemen.
De teleurstellende tussentijdse mededelingen van enkele bedrijven van de
laatste tijd waren in dit opzicht een teken aan de wand.
Prof. Haitjema:
Voor de Gelders-Overijsselse
deling der Confessionele Vereni
ging die woensdag te Apeldoorn
vergaderde, heeft prof. dr. Th. L.
Haitjema, oud-hoogleraar te Gro
ningen gesproken over „het erf
goed der reformatie en wij, in onze
tijd". Prof. Haitjema zag dit erf
goed allereerst in de belijdenis der
reformatie; de rechtvaardige zal
leven door het geloof alléén.
Indertijd schreef de onlangs tot de
r.k. kerk toegetreden dr. H. van der
Linde in zijn dissertatie, dat er in de
reformatie onherroepelijke beslissingen
zijn gevallen, d.w.z. beslissingen die
onmiskenbaar juist zijn en waaraan
niet meer te tornen valt.
Op grond daarvan heeft men het
recht en de plicht om als mensen van
de 20e eeuw trouw te blijven aan de
hervormers van de 16e eeuw. Het voort
durende „alléén" van Luther redt pok
de mens van deze tijd uit zijn angst
en zielenood.
Daarom wil de Confessionele Vereni
ging er bij de kerk op aandringen dat
erfgoed der reformatie te bewaren.
Confessioneel wordt in het duits ver
taald met ..bekenntnistreu". Trouw
blijven aan de belijdenis der reforma
torische vaderen is een levenseis voor
de hervormde kerk.
Dit betekent niet aldus prof. Hait
jema dat wij het veelbesproken ar
tikel 10 van de kerkorde (het artikel
over het belijden der kerk) willen ver
scherpen in die zin, dat men inpaats
van „in gemeenschap met de belijde
nis der vaderen" leest: „in overeen
stemming met de belijdenis der vade
ren".
Advertentie)
modern
toiletpapier
(Van een onzer verslaggevers)
Echte confessionelen voelen zich
maar weinig homogeen met kerkorde-
verbeteraars. Zij willen ook niet weten
van een belijdeniskerk (welke samen
gesteld wordt door personen die allen
persoonlijk de belijdenis onderschrij.
ven). Zij wensen een belijdende kerk.
dat is een kerk. die als kerk des
Woords, als moeder der gelovigen be
lijdt. Het gaat hier dus om het belij
den dat van de kerk als geheel uitgaat,
hoezeer bij sommige leden nog afwij
kingen van de belijdenis worden aange
troffen.
HOEDEMAKER
De eerste voorzitter der Confessionele
Vereniging gesticht in 1864 heeft
zijn stempel niet kunnen zetten op het
confessioneel geloofsleven. Het was
Groen van Prinstercr. Degene die dit
wel deed, was dr. Ph. Hoedemaker.
Hoedemaker dacht in een andere
richting dan Groen en Kuyper. Hij kon
zich niet verenigen met het kerkbegrip
van Groen en dienst overspanning van
de tegenstelling tussen kerk en regle
menten.
Maar veel meer was Hoedemaker het
oneens met Kuyper. Kuyper wilde het
kerkherstel beginnen met reformatie.
Hoedemaker zette de reorganisatie
voorop. De confessionele Vereniging is
steeds in het spoor van Hoedemaker
gebleven.
In het spoor van Hoedemaker gaan
betekent niet een paar „leuzen" van
deze diepe denker hanteren. Dit ge
beurt maar al te vaak. ook door hen
die Hoedemaker verder niet kennen.
Beroemd is de „slagzin" van Hoede
maker: „Heel de kerk en heel het
volk". Hoe vaak wordt dit woord ech
ter misverstaan. Hoedemaker heeft bij
„heel het volk" niet gedaqht aan het'gaan.
totaal der nederlandse staatsburgers,
maar aan het volk dat aan het doop
vont heeft gestaan en waarop de Heer
beslag legde.
Bij „heel de kerk" dacht Hoedemaker
aan de herleefde kerk met heel haar
belijden. Hoedemaker zag de volkskerk
als Christusbelijdende geloofsgemeen
schap. Niet dus de kerk van „elck wat
wils" maar de kerk van het doopver-
bond.
Confessioneel wil zeggen vasthou
den aan dit belijden der reformatie en
tegelijkertijd ruim en beslist zijn; ver
vuld van het heimwee naar de oecume
nische gemeenschap der gelovigen,
waar verstaan word* wat de hoogte en
diepte van het evangelie der vrije ge
nade is.
WAT NODIG IS
In Hoedemakers geest handelend
achtte prof. Haitjema voor de Confes
sionele Vereniging drie dingen nodig:
1) dankbaarheid voor de winstpunten
in de hervormde kerk, die er sinds 1951
(aanvaarding nieuwe kerkorde) zijn;
2) ootmoedig geduld, nu de conflict
situaties er nog steeds zijn. („Wij wors
telen nog altijd met een figuur als prof.
Smits. Hij hoeft niet meer buiten de
ruimte der kerk worden gezet, want hij
heeft zichzelf daar al buiten geplaatst
door de wijze waarop hij over Jezus
Christus spreekt") Geduld is nodig
omdat de ziekte van de hervormde kerk
een chronische ziekte is, die immers
langzaam geneest;
3) een vast geloof in de bijbelse
waarheid, dat God zal voleinden wat
zijn hand begon.
De confessionele Vereniging heeft ook
nut en dure roeping. Zij zal het werk
van de synode kritisch moeten bege
leiden. Er is reden om waakzaam te
blijven, dat de hoedemakeriaanse visie
in de nieuwe kerkorde niet onder de
tafel wordt geschoven. Die visie is:
eerst reorganisatie en dan pas reforma
tie. Dankbaar voor wat als een wonder
Gods door de nieuwe kerkorde aan re
organisatie werd verkregen, dient nu de
moeizame weg verder te worden ge-
CHRISTELIJK
De onderttaande citaten uit twee dag
bladen sijn afkomatig uit beschouwingen,
die naar aanleiding van twee redevoerin
gen over geheel verschillende onderwerpen
sijn geschreven. In het ene geval was een
rede van dr. R. C. Kwant bij de viering
van het derde lustrum van het r.k. Centrum
voor Staatkundige Vorming het uitgangs-
paot. in het tweede geval werd wat die
per ingegaan op de rede van mr. B. W.
Biesheuvel voor het Convent van de Anti-
Revolutionaire Partij. „Ergens", om dit
modewoord te gebruiken, raken die rede
voeringen elkaar, hetgeen uit de citaten
moge blijken.
Het eerste is afkomstig uit De TijdDe
Maasbode, die als volgt schrijft: „Een
christelijk denkend mens hoort sich ook in
het economisch leven door de grondwet van
de liefde te laten leiden. Tot die weinig
onthutsende waarheid kwam dr. Kwant in
«ijn betoog. Een wijziging van de econo
mische structuur, ren andere aanpak, had
hij niet op het oog. Toch hield dr. Kwant
rich wel met kwantitatieve zaken bezig.
Hij wekte althans suggesties. Wat de op
richter van een onderneming toekomt en
wat de gemeenschap loekomt kan men, zo
zei hij, eenvoudig niet scheiden, maar
morst men een verhouding opstellen, de
weegschaal zou ver doorslaan naar de
kant van de gemeenschap. Als dergelijke
dingen gezegd worden spitst iedereen de
oren. De economie is zo concreet als een
baksteen. Hoever moet die weegschaal
doorslaan? Lost men een probleem op,
wanneer men de gedachte wekt het winst
motief eeti uiting van degeneratie te vin
den. terwijl het anderzijds toch iedereen
duidelijk is, dat de tot nu bereikte wel
vaart op die degeneratie van ecuwen ia ge
baseerd? Waar preciea houdt de ondernemer
op een christelijk ondernemer te «ijn? Het
gaat om de juiste geesteshouding, zal men
""ggen, niet om grmillimeter. Zo is het
ook. Maar in het economische vertaalt de
geesteshouding zich nu eenmaal in millime
ter* en die millimeter* vindt men later in
geldbedragen terug op de winst- en ver
liesrekening. Leidt die geesteshouding tol
rode cijfer», dan is men ren potentiële
prijaopdrijver, een veroorzaker van werk
loosheid, een mislukte ondernemer, kortom
crsi slijtplek in het patroon van sociale
verworvenheden.
Naar aanleiding van de rede van de heer
Biesheuvel schreef Trouw o m.: „Het is de
taak van de christen-politicus en van de
christelijke politieke partij om het rijke
man—arme Lazarus-probleem aan de
deur van het christelijk geweten te leggevi.
Als wij het klaar willen krijgen, dat ar
vele miljoenen van onze belastinggelden af-
strometi naar de arme volken, om daar
goed besteed te worden, dan moet er tot
Ie harten van onze westerse mensen, wasr
het eelt van de welvaart omheen zit, door
gebroken worden. Dat is een echt chris
telijke zaak. Het it de bekering in de le-
venapraktijk. Dan is de spanning weer in
de politirk. Dan is er weer plezier in de
politiek. Mr. Biesheuvel heeft gijn boeien
de voordracht een appèl genoemd. Dal was
het ook. Het was een overtuigend christe
lijk hrroep op de harten van «ijn hoor
ders. In de anti-revolutionaire partij is in
de laatste jaren de overtuiging die op dit
partijeonvent werd uitgedragen in toene
mende niate groeiende. Op vergaderingen
van kiesverenigingen vinden deae gedach-
In een uan de laatste nummers
van het blad .Jiervormd Neder
land" heeft ds. A. de Haan, de
secretaris van het jeugdwerk
van de Hervormde Zendingsraad,
aandacht geschonken aan wat wij
geven voor kerkelijk werk. In zijn
artikel horen we een pleidooi dat
de laatste jaren eigenlijk niet
meer aan de orde geweest is in
de Nederlandse kerkelijke pers.
namelijk een pleidooi voor het
geven van tienden:
het eerste deel van week- of
maandsalaris voor de huiseigenaar
reserveren.
God is onze Eigenaar. Waarom
zouden we dat ook in ons gezin niet
concreet tonen? Het eerste deel van
het salaris reserveren we voor de
Heer. Denk aan het eerstelingenof
fer. Natuurlijk, alles hoort aan God.
Maar wij mogen leven. De eerste-
lingengave heiligt het geheel
Het is overbekend dat het O.T.
van tien procent spreekt. Velen
zijn met dit getal gauw klaar en
zeggen: Doen. De Heer vraagt het.
Anderen zijn er ook gauw mee
klaar en zeggen: Niet doen. Het is
wettisch.
Of. we leven in een andere situa
tie We betalen al zo veel belasting
enz. Onmogelijk? Velen die het
doen zeggen: Het kan!
Hebben we doorslaggevende ar
gumenten om het Oude Testament
in dit opzicht niet au sérieux te
nemen'' Laat er geen misverstand
zijn. door het geven van 10 pet. is
de verhouding met God niet auto
matisch in orde. Ook dient de 10
pet. niet om te denken: Hè. hè, nu
is de rest lekker voor mezelf. Neen.
Die 10 pet. is een richtlijn, een be
gin. het offeren komt daarna. Het
is een symbool van onze gezind
heid.
IN enkele woorden. Het kerke-
I werk schreeuwt om geld. Bij de
160 kerken horen ook nieuwe predi
kantsplaatsen. Hoe weinig gemeen
ten beschikken over een werkelijk
goede outillage. Voor de opleiding
van haar dienaren zal de hervorm
de kerk veel meer geld moeten uit
trekken. En dan zijn er de kleine
gemeenten, de universiteitscentra,
het pionierswerk. En dan denken
we alleen nog dichtbij huis.
De najaarszendingsweek staat
voor de deur. Wat een mogelijkhe
den zijn ons nog gegeven Wat een
arbeid, wat een energie, hoeveel
mankracht vraagt niet het bijeen
brengen van vaak matige sommen.
Wat een gezeur, is er een ander
woord denkbaar, komt er aan te
pas om van jaar tot jaar het voort
bestaan van het secretariaat van
de Oecumenische Jeugdraad te ver
zekeren
En dan nog de wereld, wat -en
nood ondanks alle acties.
Zeker, in vele gemeenten zijn de
bijdragen de laatste tien Jaren met
sprongen naar boven gegaan. Maar
naar verhouding meer dan de lonen
gestegen zijn?
Kunt u zich indenken wat het zou
betekenen wanneer het tot een mas
saal tien procent geven kwam? Wat
zal er een stroom van blijd- ener
gie vrij komen wanneer de norma
le uitgaven zonder enige moeite
kunnen worden gedekt en er voor
nieuw werk, voor de zending veel
overblijft.
En dat kan als weweten dat
God eigenaar is. wanneer we leven
uit dankbaarheid om Zijn verlos
sing.
TIET lijkt me billijk van het net-
to inkomen uit te gaan. Op de
eerste dag van de week of de
maand wordt een tiende opzij ge
legd. In een apart envelopje, even
tueel op een speciaal spaarbank
boekje. Uit dit ..potje" worden de
kerkelijke en charitatieve bijdragen
voor de week of maand betaald.
De rest wordt bewaard om eens
iets extra's te doen. Dat kan voor
de slachtoffers van een aardbeving
zijn. maar ook voor een buurvrouw
in nood. Of eens een royale gift
voor de zending.
In alle bescheidenheid suggereer
ik de volgende verdeling. 2 pet. zen
ding. 1 pet. synodale arbeid, 2 pet
vrijwillige bijdrage of hoofdelijke
omslag, 1 pet. „onderontwikkelde
gebieden". 4 pet collecten, specia
le kerkelijke en charitatieve doel
einden.
TS het te dwaas in navolging van
vele Amerikaanse kerken een
soort tien-procent-actie op touw te
zetten? Kunnen niet alle gemeen
ten degenen die zich door het bo
venstaande weten aangesproken sa
menkomen in een „met vreugde ge
ven" kring? 10 pet kan daarbij
een richtlijn zijn maar het is be
grijpelijk wanneer sommigen lager
willen beginnen.
Een dergelijke groep zal bovenal
een gebedsgemeenschap moeten
zijn.
Het is niet eenvoudig zelf een
beetje los van het geld te zijn. en
evenmin is het gemakkelijk ande
ren hierover aan te spreken. Men
zal de „geldcel" mensen misschien
aanzien voor degenen die het ge
makkelijk kunnen doen. Zo'n ge
bedsgemeenschap loopt gevaar
voor Farizeërs te worden gehou
den. Ik meen. dat we terwille van
de zaak waar het om gaat dit risi
co moeten nemen. Voor hoogmoed
is geen plaats. Wie verstaat wat
God voor ons gedaan heeft. zal
nooit het gevoel hebben iets bijzon
ders te doen
Overigens behoeven het geen
aDarte kringen te zijn. Maar alle
bijbel-, zendings- en gesprekkrin-
gen zouden ook hiervoor een ge
meenschap kunnen vormen of al
thans beginnen er eens een avond
over te soreken.
Een half procent of tien procent.
Wanneer wij God willen dienen
heeft dit ook financiële gevolgen.
Er bestaat een goede kans, dat
de Rooms Katholieke Kerk en de
communistische regering van
Zuid-Slavië binnenkort Hun ge
schillen zullen bijleggen. Van of
ficiële zijde in Belgrado is woens
dagavond meegedeeld, dat de re-
gering een positief antwoord
heeft gegeven op de brief, die 24
r.k. bisschoppen van Zuid-Slavië
de vorige maand aan Tito en de
zijnen hebben geschreven. In r.k.
kringen hoopt men dat deze brief
kan dienen als een basis voor een
regeling.
De Zuidslavische regering zou welwil
lend gereageerd hebben op dit initiatief
van het Zuidslavische episcopaat en er
mee ingenomen zijn dat de R.K. Kerk
nu voor de eerste keer in een publiek
document stilzwijgend de Zuidslavische
grondwet en de wetten over religieuze
instellingen heeft erkend.
De aartsbisschop van Belgrado.
Oejcic. en de aartsbisschop van Zagreb,
dr. Franjo Seper en nog drie Zuidsla
vische bisschoppen zijn op het ogenblik
in Rome. Oejcic heeft het antwoord van
de regering bij zich. Zij zullen een on
derhoud met paus Johannes hebben voor
dat zij naar hun land terugkeren.
Van doorgaans betrouwbare zijde in
Belgrado is meegedeeld, dat er mis
schien een conferentie in Belgrado ge
houden zal worden tussen kerkelijke
hoogwaardigheidsbekleders en vertegen
woordigers van de Zuidslavische rege
ring na de terugkeer van de bisschop
pen.
Hoewel het antwoord van de regering
niet gepubliceerd is. zei men in Belgra
do dat erin erkend wordt, dat de paus
het geestelijke hoofd van de R.K. Kerk
is en dat de bisschoppen van Zuid-Sla
vië het recht hebben overleg met de
paus te plegen over kerkelijke aangele
genheden.
De Zuidslavische regering zou in de
eerste plaats willen bereiken dat zij
meer steun krijgt van de rooms-katho-
lieke bevolking van Zuid-Slavië. die zes
miljoen zielen bedraagt. De R.K. Kerk
zou van haar kant menen dat een re
geling van het geschil haar arbeidster
rein aanzienlijk zou vergroten.
Er zijn van die ogenblikken in het leven tcaarop het lijkt alsof
alles mis gaat. We doen ons best en toch schijnt maar niets te
willen lukken. De kinderen zijn vervelend en sarren elkaar
voortdurend. Een collega op het werk loopt de kantjes er af
en bezorgt ons dubbel werk. Langzamerhand komen we in de
stemming van: Wat kan het mij ook allemaal schelen.... We
zijn geneigd de boel erbij neer te gooien en naar huis te gaan.
Maar dat kan misschien een Maria Callas presteren, uiteindelijk
durven tve toch niet zo drastisch te sijn.
Meestal ligt de kern van het probleem bij ons zelf. We hebben
het gevoel dat men \>ns niet voldoende waardeert. De kinderen
luisteren niet naar ons. Onze oudertrots raakt gekrenkt. Op het
werk is er niemand die in de gaten heeft dat we meer doen dan
we verplicht zijn. En dat steekt ook.
Maar waarvoor iverken wij eigenlijk? Om schouderklopjes te
incasseren of om werkelijk ons aandeel te leveren in het produkt
dat moet worden gemaakt of verhandeld? De moeilijkheid is
dat we zelf zozeer het middelpunt willen zijn dat we ons in onze
eer voelen aangetast en we planten die sfeer van kritiek over op
anderen in plaats van dat we een bron van opgetvektheid zijn,
waarin de lamlendige geest van sommigen in onze omgeving
verdrinkt.
(Van onze kerkredacteur)
De Gereformeerde Kerken zijn
sterker gegroeid dan het bevol
kingscijfer van Nederland, er
voor het eerst in jaren is er dus
weer sprake van een werkelijke
groei van deze kerken. Het aan
tal leden nam in 1959 met 9.747
toe, dat is een groei van 1,35 pro
cent, tegen een bevolkingsgroei
van 1,23 procent. Opmerkelijk
was dat 22 kerken, ondanks de
activiteiten van het Algemeen
Kerkelijk Bureau in Utrecht geen
cijfers hebben ingezonden, zodat
voor deze kerken een correctie in
de totaal cijfers moest worden
aangebracht. De Gereformeerde
Kerken hadden begin van dit jaar
meer dan 770.000 leden. Het
dus zeker niet onmogelijk dat ein
de van dit jaar de 780.000 zal wor
den overschreden.
Gebleken is dat het aantal overgan
gen van andere kerken naar de Gere
formeerde Kerken nog steeds stijgt. Er
komen nog altijd veel meer belijdende
leden van andere kerken over dan er
vertrekken en het aantal doopleden dat
de kerk verlaat daalt nog steeds. In
totaal werd uit vertrek en overkomst
een winst geboekt van 649 leden.
De grootste winst werd geboekt op
de Hervormde Kerk. In totaal kwamen
van deze kerk 1698 belijdende en doop
leden over, terwijl er 1449 heen vertrok
ken. Op de vrijgemaakte Gereformeer
de Kerken werd een winst geboekt van
173 leden, op de Christelijke Gerefo-
meerde Kerken van 103 leden. Daarna
worden de getallen veel kleiner. Op de
Rooms Katholieke Kerk was nog een
winst van 48. op de Lutherse Kerk van
19.
Zeer gunstig zijn ook de cijfers van
hen die tot geen enkele kerk behoor-
socks of standing
Taxtloltobrlekan fmlla lackalzar N.V. - Hulst (Z)
Advertentie
tm weerklank. Het iwaartepunt in de po
litiek heeft zich verplaatst. Wij denken
dal mr. Biesheuvel bij gelegenheid nog wel
eens een wsrm pleidooi voor een behoor
lijke melkprijs zal houden. Maar hij ral
voor de melkprijs nooil een „appèl" lol
on* olk rirhien. Dat doel h'i niet voor
de boeren, omdal hij dat nikt hoeft le doen.
Hu doet het wel voor de arme Lazarus."
Universitaire benoeming
De gemeenteraad van Amsterdam
heeft benoemd tot gewoon hoogleraar in
de experimentele en technische natuur
kunde aan de gemeente-universiteit prof
dr. N. J Trappeniers. sedert 1954 ge
woon hoogleraar in de fysische schei
kunde aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen.
GULDENS VOORDELIGER)
ZEIST. Met ingang van het nieuwe
jaar (1961) zal het bestuur van het
christelijk instituut voor blinden en
slechtzienden „Bartimeus" een nieuwe
afdeling openen voor blinde en meer
voudig gestoorde kinderen. Deze afde
ling zal worden ondergebracht op het
landgoed „De Ehze" in Almen (gem
Gorssel). Dit landgoed is het eigendom
van mevrouw T. T. van Wijck van de
Bilt-Vellinga en mevrouw J. Vellinga-
van der Woud*.
LIEVE PETER
Wat schrijf je somber, zul je niet vergeten dat de hele lange
winter er juist is om de lente? Hoe zou je blij kunnen zijn om
de eerste narcissen als er 't hele jaar narcissen waren? De
jaargetijden zijn net sprookjesfiguren, de herfst is assepoester,
ze is mooier dan haar twee zusters, maar die verdringen haar
daarom, gelukkig dat ze trouwt met de prins, later.
Zie je, ik zoek naar woorden om je een beetje te troosten,
ikzelf heb elke morgen en middag twee berkjes, prinsenkinderen
die ieder najaar samen oud worden en iedere lente Samen ont
waken. Ik houd erg veel van berken, jij? Soms vraag ik me af
of ik er nog in zou kunnen klimmen, zouden de takken me nog
dragen, maar het is wel een beetje gek om 't zomaar eens te
doen en ik ben er ook wel te oud voor.
Je moet, als je iets zieligs wilt lezen „Schoolidyllen" te pak
ken zien te krijgen. Het is een hele lijd geleden dat ik iets van
Top Naeff gelezen heb. 'k Herinner ine ook nog ,,'t Veulen"
en „De tweelingen" maar die zijn niet zo tragisch als School
idyllen schrijf je hoe je 't vond?). Ik heb een heerlijk roman
tisch Duits boekje ir. gothische letters, ik lees het 's avonds
bij de schemerlamp; 't ruikt oud en 't ligt prettig in mijn han
den, goud op snee. De heldin is knap, er wordt veel handgekust
en geduelleerd. Godfried Bomans zegt ergens dat ieder mens
zijn eigen tijdperk heeft (zeg ik 't duidelijk genoeg, ik heb een
beetje hoofdpijn, daardoor kan ik niet zo goed denken); ik ge
loof, dat dit mijn tijdperk is: lange rokken, bals, romantische
ontmoetingen, briefjes in boeketten.... in welke tijd zou jij 't
liefst geleefd hebben?
De radio vult de hele kamer met muziek, waarvan ik de
naam niet weet (ik ben heel vergeetachtig, vooral met namen);
ik voel me op dit moment volmaakt gelukkig omdat ik alles
heb wat ik maar wensen kan: een boek, prettige muziek, de
kachel brandt, 't waait maar ik hoef niet naar buiten ik rol
me op als een poes en maandag is nog heel ver.
Geloof jij ook niet dat iets wat mag veel minder bekoring
heeft dan iets wat met mag? En verder, als je klein bent geloof
je dat alle mensen alles doen voor elkaar. Dan komt je idealis
me, een soort verlangen om mee te helpen en later gaat dit
allebei de asbak in als je ogen open gaan (ik bedoel: je ver
trouwen en je idealisme). Maar je moet niet cynisch blijven,
het leven is daar veel te kort voor immers. Dit zijn zo maar
wat losse gedachten over wat je me vroeg.
Heb jij ook zo'n foldertje gehad met 't portret van Ella Fitz
gerald? Ze kijkt al een paar dagen spottend naar mijn dof ge
worden kastanjes, naar de laatste bloemen van 't bos die ver
leppen in de raas en de bladeren van dinsdag, die nu al ver
schrompeld zijn. Wat zouden ze bedoelen met dat: ,£eg ja tegen
het leven"? Je moet de glimldch van Ella eens vergelijken
met die van de Mona Lisa. Dag lieve Peter, er is nu andere
muziek, pianomuziek op de radio. Ik pak m'n breiwerk weer op
en m'n boek. Zul je gauw schrijven?
Marja.
Het gaat vlugger
enbeter
als U er Kloosterbalsem (Akker-Balsem»
op doet. Die heerlUke en zuiverende wond-
balsem reinigt en heelt wonden van allerlei
aard. (speciaal ook brandwonden), en be
vordert de groei van de nieuwe huid. Maar
ook als wrUfmlddel bij reumatiek, splerpün
sn lendenpijn wordt Kloosterbalsem al drie
geslachten lang geprezen met de woorden;
„Geen goud zo goed."
den toen zij lid werden, al ligt het
cijfer van hen die de kerk verlieten
zonder ergens geloofsgemeenschap te
vinden, nog betrekkelijk hoog name
lijk 555, want bij dit aantal zal onge
twijfeld nog een groot percentage ge
teld moeten worden van hen, waar
van men niet weet waar zij heen gin
gen (177). De winst woog echter te
gen dit vertrek ruimschoots op name
lijk 684 plus 121 waarvan men niet
weet of zij wel een kerkelijke binding
hadden vroeger. In totaal dus een
winst van 77. Neemt men alleen de ge
vallen waar werkelijk van onkerke
lijkheid sprake is dan is de winst 123.
Verlies
De Pinkstergemeenten en de baptisten
bezorgden de Gereformeerde Kerken de
grootste verliesposten, al zijn ze naar
verhouding maar betrekkelijk gering.
Aan de Pinkstergemeenten en Stromen
van Kracht gingen 52 leden verloren en
26 meer gereformeerden werden bap
tist dan omgekeerd. Merkwaardig is
dat er bijna net zoveel overgangen wa- j
ren naar de Vrije Evangelische Gemeen-
ten (38), als naar de baptisten (40),
maar het aantal overgangen in omge
keerde richting was bij de vrije-evan-
gelischen veel hoger, namelijk 34, zo
dat in die sector het verlies voor de
Gereformeerde Kerken slechts vier be
droeg.
Collecten
De totaal opbrengst van de collec
ten is in 1959 niet meer zo sterk ge
stegen als het jaar daarvoor. Toen be- 1
droeg de stijging meer dan 4 miljoen, i
dit jaar twee en een half miljoen gul- j
den. Daar staat echter tegenover dat er
nog steeds sprake is van een stijging i
in de gemiddelde opbrengst per ziel.
Bedroeg die in 1958 iets meer dan i
48 gulden deze was het vorig jaar ge
stegen tot bijna 52 gulden.
Lijst 4 van de 82e Unlekollekte bevatte de
volgende bedragen: Haren 1000. Mussel
412.50, Munnekezljl 249.50. Scharnegoutum
432,35. IJsbrechtum en Tjalhuizum en Tims
106, Hoogeveen 1.631.85, Vries 238. Aal
ten 2.011. 27. Dieren 1.140,56, Eist <bf) Nij
megen) 1.002. Harderwijk 2.889,18, Hat-
tem 972,01, Rheden 274.08, Wagenfngen
1.200, Den Dolder 178, Opperdoes 301,
Velzen-Noord 171.30, Oud-Alblas 309,87.
Dubbeldam 740,64, Giessendam 161.93.
Katwijk aan Zee 1.431,85, Nieuwe Wetering
408, Aardenburg 69.47, Oost- en West 6ou-
burg 832,75. Totaal van 100 locale comité s
67.538,13 (vorig jaar) 59.865,79.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Boven-Hardinxveld (toez.)
P. J. Flamens te Kamerik; te 's-Graven-
hage-Loosduinen (zesde predikantsplaats)
F. J. Fedder te Terborg.
Aangenomen: naar Utrecht (als univer
siteitspredikant) dr. J. Spcma Weiland
te Rotterdam.
Bedankt: voor Oden-Keppel (toez.) J.
Kloosterman te Westerbork.
Benoemd: tot bijstand in het pastoraat
te Engelbert (Gr.) ds. L. Seinhorst, eme
ritus predikant te Ooster-Nieland.
GEREFORMEERDE KERKEN
Bedankt: vijor IJmuiden (vac. J. van
Leeuwen) R. Siertsema te Aalten.
BOND VAN VRIJE EVANG. GEM.
Beroepen: te Bergum L. Flier, laatste
lijk predikant in Indonesië.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Middelharnis Chr. van
Dam te Rotterdam-Z.
De kerkeraad van de Gereformeerde
(vrijgemaakte) Kerk van Schiebroek-
Hillegersberg heeft een brief gezonden
aan de synode die volgend jaar april
in Assen gehouden zal worden. Hierin
heeft zij verzocht het klaargekomen
deel van het ontwerp voor een moderni
sering van de Heidelbergse Catechismus
terzijde te leggen en verder geen de-
putaatschap voor dit werk meer te be
noemen.
De briefschrijvers waren van mening
dat lang niet alle aangebrachte veran
deringen verbeteringen waren. Door ver
anderingen in de zinsbouw, het wegla
ten en toevoegen van woorden en de
aanpassing aan de hedendaagse spreek
taal is dc zakelijke inhoud niet geheel
onaangetast gebleven en is er iets van
de oorspronkelijke schoonheid verloren
gegaan. Dit achtte de kerkeraad onge
wenst. omdat ze vreesde dat deze wijzi
gingen de catechismus, een veel ge
bruikt belijdenisgeschrift van de kerk,
wel eens zouden kunnen verzwakken.
Advertentie
