Commentaar
V.N.-ACTIES
tegen Mijnstaat
Jlieuwe £dltsri)e ÜTouranl
1922
Salarisrust is niet
onherroepelijk
hij een klein meisje
ontmoette
In
NIEUWS in één oogopslag
Straaljagers
wapens op
met geleide
Soesterberg
Ieder
vogeltje....
In twee jaar '2000
artsen gevlucht
Minister tot ambtenaren
In twee maanden
meer dan 10.000
joden vergast
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling TeL 31441
ABONNEMENTEN ƒ7,50 per kwartaal;
ƒ2,55 per maand; ƒ0,59 per week
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(BU contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CURISTELIJK-NA T10 IS AAL DAGBLAD
Eenenveertigste jaargang no. 12024
„Stantvasticti is abcbltwn
mgn hert ia teghcaspotr
Schi'ld voor
mje
vereld
Zie pagina S
President Kasavoeboe is voorstander van een conferentie van
provinciale politieke leiders, voorafgaand aan een eventueel
herstel in rechten van het Kongolese parlement. De leider van
mijnstaat, Kolonji, is door de V.N. te verstaan gegeven, dat de
V.N.-troepen zullen ingrijpen, als hij zijn aanhangers niet aan
banden legt.
Gisteren heeft de Amerikaanse kernonderzeeër George
Washington met aan boord zestien geladen polarisraketten zee
gekozen. De explosieve kracht is groter dan die van alle in
de tweede wereldoorlog afgeworpen bommen.
De Tweede Kamer heeft het ontwerp Prijzenwet aangenomen.
Minister De Pous verklaarde, dat hij de wet slechts zal toe
passen, wanneer een gevaarlijke prijsbeweging noch door
globale maatregelen noch langs de weg van overleg met het
bedrijfsleven kan worden tegengegaan.
e Zaterdag zal de aetie-Ghili starten. Zij wordt gevoerd door
de Nederlandse radiounie en de Nederlandse televisiestichting
en heeft tot doel de herbouw van het dorp Toltèn, dat door
aardbevingen werd verwoest.
Binnenkort is een voorstel tot wijziging van de z.g. bakkerij-
paragraaf in de Arbeidswet te verwaohten. Zij moet de in
voering van ploegenarbeid mogelijk maken. Het tijdstip van
tien uur. waarop vers brood verkocht mag worden, zal ge
handhaafd blijven.
De raad voor het midden- en kleinbedrijf wenst de instelling
van een staatscommissie die een algehele herziening van het
belastingrecht moet voorbereiden.
TTET PRIKKAARTENSYSTEEIW voor
de mondelinge examens bij het mid
delbaar en voorbereidend hoger onder
wijs is althans voor de huidige cursus
alsnog losgelaten. Dit is immers de kern
van de mededeling, zoals zij gisteren door
de staatssecretaris van onderwijs is ge
daan.
Een prikkaartensysteem was de nieu
we regeling genoemd, en niet ontkend
kon worden, dat zij met zulk een systeem
treffende kenmerken van overeenstem
ming vertoonde. Voortaan toch zou mon
deling geëxamineerd worden op tamelijk
willekeurig te kiezen vakken.
Tegen de nieuwe regeling was ook uit
het onderwijs sterk verzet gerezen. De
staatssecretaris bleek nochtans niet van
zins. erop terug te komen, al bleef hij tot
besprekingen bereid.
Thans licet het. dat er wijziging is ge
komen in de omstandigheden. Er blijken
zich meer gecommitteerden ter beschik
king te hebben gesteld.
Dit is dan een ontdekking, even ge
lukkig als plotseling. In feite maakt het
de indruk van een elegante terugtocht te
willen zijn. die wij dc staatssecretaris
voor liet overige niet euvel duiden. Daar
voor waren dc bezwaren tegen de voor
genomen regeling te werkelijk.
Het probleem zelf dat achter de voor
genomen regeling schuil ging, is hier
mede niet uit de wereld verdwenen. Voor
de komende examens zijn er dus alsnog
voldoende gecommitteerden. Maar uit
deze mededeling zou men kunnen opma
ken. dat het aantrekken van deze onmis
bare lieden een wat moeilijke zaak blijft.
Men moet, dunkt ons, wel aannemen,
dat de gecommitteerden er zijn, maar dat
ze zich niet zo gemakkelijk laten „aan
trekken'. Is het terrein waaruit men zijn
keuze doet wijd genoeg? En hoe staat
het met de financiële vergoeding?
Voor de komende examens is de voor
genomen regeling nu van de baan. Het
geen betekent, dat althans deze examens
nog op de oude voet zullen worden af
genomen. Er is tegelijk ruimte geschapen
voor nadere bezinning.
Bezinning lijkt ons overigens aan elk
nieuw begin vooraf te moeten gaan.
TNe beste zangers van
Frankrijk zijn deze
week bijeen geweest in
Parijs, waar voor de 92e
keer het jaarlijkse con
cours voor kanaries werd
gehouden, tijdens een
grote ornithologische ex
positie. De juryleden
luisterden met gespitste
oren naar de zang van
die ene, prachtig-geteken-
de man-kanarie, die braaf
en welluidend zijn tre
molo's uit zijn keel om
hoog deed gorgelen. Het
vogel je zong zo mooi, dat
hij op een der hoofd
prijzen beslag legde, voor
zijn voldane baas.
Hij werkte zich met ge
mak naar de voorste rijen
der Franse zangkanaries en
werd beloond met een ex
tra hoeveelheid zaad, dat
hij met een eigenwijs kopje
in recordtempo oppikte,
niet begrijpend, waaraan
hij nu dat bijzondere rant
soen verdiend had.
Ieder vogeltje zingt nu
eenmaal zoals het gebekt
is en zo'n kanarie geeft niet
meer dan waartoe^ zijn keel
hem in staat stelt! Hij pro
duceert alleen maar het
hem eigen geluid. En hier
komt dan weer de dage
lijkse vergelijking om de
hoek gluren.
U houdt een krant in
handen, die ook een eigen
geluid laat horen. En dat
eigen geluid is gebaseerd
op dezelfde protestants-
christelijke principes. die
wij met u mogen delen. Wij
schromen niet voor onze
mening uit te komen, dat
hebt u als lezer van ons
blad meermalen geconsta
teerd. Zo moet het ook: wij
blijven daar naar streven.
Voor u en met uw hulp
ook voor anderen. Het is u
al bekend: uw hulp wordt
beloond, want na invulling
van de bon kunt u bezitter
worden van het prachtige
boek „Tip-parade".
kont noteren als nieuwe
abonnee:
(naam)
(straat)
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing Is).
Als bewfjs van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang Ik
graag het boek „Tfp-Parade"
op onderstaand adres:
(naam)
(ftraat)
(woonplaats)
In Engeland heerst de ergste mond- en
klauwzeerepidemie sinds acht jaar. Onge
veer 7000 runderen, 6000 schapen en 3900
varkens zijn noodgedwongen geslacht. Voor
een groot aantal districten, waaronder Lon
den, is de verkoop en het vervoer van
alle vee stopgezet.
Opnieuw heeft het N.A.V.O.-hoofdkwartier
in Fontainebleau gereageerd op de geruch
ten over een aanstaand aftreden van ge
neraal Norstad: een woordvoerder noem
de die geruchten volkomen ongegrond.
Bij de Oostduitse plaats Erfurt is een
vrachtauto met twintig militairen, die bij
het binnenhalen van de oogst zouden hel
pen. door een brugleuning gereden. Acht
soldaten kwamen bij het ongeluk om het
leven.
Op 14 december zullen op de vlieg
basis Soesterbcrg de eerste
Convair-fl02-a Delta Dagger straal
jagers arriveren. Zij zullen de f-100
Super Sabre van het Amerikaanse
32ste squadron, die daar nu reeds
vier jaar dienst doen, vervangen. De
fl02-a is een supersone vliegtuig met
driehoekige vleugels. Het bezit een
uitgebreide elektronische uitrusting
en is bewapend met 6 Hughes Falcon
en 24 Mighty Mouse raketten.
Dc Dagger is de eerste jager mot ge
leide wapens die bij een Amerikaans
squadron in ons land wordt gestatio
neerd.
De F 102-a wijkt in vorm sterk af van
alle andere boven Nederland vliegende
vliegtuigen en is in staat tot opvallende
prestaties. De snelheid ligt in de buurt
van 140 Okm per uur cn het hoogtebereik
bedraagt bijna 18.000 meter.
Dankzij het elektronisch oog kan het
toestel onder alle weersomstandigheden
opereren, zowel bij dag als bij nacht.
Een aantal vliegers van het 32ste squa
dron is naar de Marokkaanse vliegbasis
Sidi Slimane vertrokken om zich daar
met de nieuwe jager vertrouwd te ma
ken. Op 14 december zullen de nieuwe
toestellen naar Nederland vliegen. Ver
wacht wordt dat zij de reis van Marokko
naar Soesterberg zullen maken in 2 uur
[en 40 minuten.
Franse autoriteiten hebben gisteren beves
tigd dat onderhandelingen om de West-
duitse luchtmacht trainingsbases op Cor
sica en in Midden-Frankrijk te verschaf
fen met succes zijn bekroond. Ook andere
N.A.V.O.-landen zal worden toegestaan ge
bruik te maken van de faciliteiten op
.Corsica.
EEN RANDSTORING bracht gistermid
dag in Zuid-Holland en Utrecht regen,
waarbij Dordrecht de grootste hoeveel
heid van 25 mm. kreeg. Van hier ging de
storing over de Veluwe naar oost-Gronn-
gen, waar ook 20 tot 30 mm. neerslag
viel.
Vanmorgen was het weer volop zonnig,
doordat er uit het zuid-westen iets dro
gere lucht werd aangevoerd. Op enkele
plaatsen is een verspreide bui mogelijk,
maar in zijn geheel genomen hebben wij
over het herfstweer niet te klagen. Voor
al ook doordat de temperatuur steeds bo
ven normaal blijft en in de middag tus
sen 10 en 12 graden Celsius schommelt.
Dit redelijke herfstweer zal ook mor
gen voortduren. Tegen het einde van de
week is een nieuwe storing van de
Oceaan te verwachten, waardoor het dan
weer wat minder bestendig gaat worden.
DRIEHONDERD MOORDEN
OP ZIJN GEWETEN
e openbare aanklager te Ansbach in
West-Duitsland heeft dinsdag meege
deeld. dat de voormalige SS-kapitein Karl
Chmielewski. die in hechtenis is genomen,
wordt beschuldigd van 300 gevallen van
moord, gepleegd in de functie van com
mandant van concentratiekampen in de
oorlog. Gevangenen werden op vaak
beestachtige wijze afgemaakt.
Chmielewski, die thans 57 jaar is, is in
1943 ook in het concentratiekamp Vught
werkzaam geweest
Dodelijk verkeersongeluk. De 79-jarige
P. van Gemst uil Amsterdam stak gistc-
plotseling de Sloterweg in Amsterdam
over en werd gegrepen door een K.L.M.-
bus. De man was op slag dood.
In de afgelopen twee jaar zijn in totaal
2.054 artsen uit Oost-Duitsland naar het
westen gevlucht, zo bericht het „Bul
letin", het officiële orgaan van de West-
duitse regering.
In een artikel onder de kop „De
vlucht van de intelligentie" geeft het
„Bulletin" de volgende cijfers voor het
aantal vluchtelingen in andere beroepen
(alles sinds 1958):
leraren 530, ander onderwijzend per
soneel 5.051, ingenieurs cn technici 6.131,
tandartsen 683 en veeartsen 158.
Langzaam stijgend
Barometerstand gisteren 760 mm
De Bilt verwacht lot donderdagavond:
Aanvankelijk opklaringen, later toene
mende bewolking, mogelijk gevolgd
door enige regen.
Koude nacht met hier en daar mist,
morgen overdag Iets lagere temperatu
ren dan vandaag. Overwegend matige
wind krimpend van west naar zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Zon en maan
Donderdag 17 november; zon op 8 03,
onder 16 47. maan op 5-41, onder 1625.
19 nov. nieuwe maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
D Helder
Ypenburg
VU»
Gelde
De -Jilt
Twanttie
Eindh
&d -Limb
eUlnlcl
Stoclth.
Oslo
Kopenli
Aberdeen
Londen
Adam
Brussel
Luxemb
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Ber'tJn
Frankfort
MUnchen
ZUrieh
Genéve
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
W erkclassificatie
(Van onze parlementsredactie.)
Gisteravond, arriveerden op
Schiphol prins Jean van
Luxemburg met zijn echtge
note prinses Josephine Char
lotte. Zij zullen de gasten zijn
van koningin Juliana en prins
Bernhard en deelnemen aan
een jachtpartij op het paleis
't Loo.
/"'ROTE vreugde heerste er
gisteravond In een woning
aan de Achterhoeksemolenwcg
in Hengelo, toen dc 49-jarige
koperdraaier H. Leushuis zijn
vrouw acht maanden nadat
zij bü volmacht In het huwe
lijk traden voor het eerst
hun woning toonde. Het was
38 jaar geleden dat de heer
Leushuls zijn huidige echtge
note voor het laatst had ge
zien
In de zomer van 1922 arri
veerde een groep Hongaarse
kinderen ln Hengelo om daar
nieuwe krachten op te doen. In
het gezin Leushuis werd toen
de tienjarige Gizella Orlowski
liefderijk opgenomen. Ze speel
de tUdcns het enkele maanden
durende verblijf in Hengelo
met de elfjarige Hendrik cn
diens zusje Marietje.
Toen Gizella weer naar Boe
dapest reisde, werd het contact
met het gezin Leushuls niet
verbroken. Er werd over cn
weer geschreven, speciaal Hen
drik kreeg vele brieven van
zijn jeugdvriendinnetje. Belden
leercn elkaar per brief beter
cn beter kennen cn vlak voor
de Tweede Wereldoorlog waag
de Hendrik de grote stap: hii
vroeg Gizella schriftelijk ten
huwelijk.
Helaas: het vliegtuig, waar
mee het aanzoek was verzon
den stortte neer. De spoedig
daarna uitbrekende oorlog
maakte leder verder contact
onmogelijk. Een romance
scheen ten einde.
Tot tegen Kerstmis 1957
aan de Achterhoeksemolenweg
weer een brief uit Hongarije
arriveerde: een brief van Gi
zella, die 17 jaar lang het
adres van haar vroegere pleeg
ouders had onthouden.
Zij informeerde hoe iedereen
het maakte cn schreef dat ze
zelf niet getrouwd was. Er ont
stond opnieuw briefwisseling
tussen Hengelo cn Boeda
pest. DaarbU bleek dat de
gevoelens van Gizella en Hen
drik jegens elkaar niet waren
veranderd. Opnieuw waagde
Hendrik dc stap: weer zond
hij een huwelijksaanzoek naar
Hongarije. Ditmaal kwam *r
een snel antwoord op on po
sitief.
Maar daarmee was het paar
nog niet getrouwd. Ze moesten
zich eerst door een berg van
formulieren heenwerken voor
dat zjj op 19 maart van dit
jaar „met de handschoen" In
het huwelijk konden treden,
nadat op 15 maart bij Konink
lijk Besluit de toestemming
daarvoor was afgekomen.
Daarmee was Gizella voor
dc Nederlandse wet een Neder
landse vrouw geworden. Ech
ter niet voor de Hongaarse
wet, zo bleek al spoedig, want
die was na de opstand in 1956
veranderd. Opnieuw moest het
paar afwachten, acht maan
den lang. Opnieuw moesten ze
tal van formulieren invullen,
bureaus aflopen. Enkele dagen
geleden meldde zich een dolge
lukkige. inmiddels 49-jarige Gi
zella: Ik kom.
Gistermorgen om 5 uur slap
te ze in Boedapest in de
trein. Gisteravond installeerde
zij zich in Wenen in een coupé
hoekje in de Wirn-Holland ex
press. Gistermiddag om half
vier stond ze voor het eerst
sinds 38 jaar weer op Neder
landse bodem.
Vijf kinderen verbrand
Vijf kinderen zijn dinsdag omgekomen
bij een zware brand, die hun ouderlijk
huis op het He Aux Grues, 80 km ten
oosten van de stad Quebec, in de as
lbgde. De heer en mevrouw Vezina, als
mede hun 13-jarige dochter Murielle,
werden met zware brandwonden naar
een ziekenhuis gebracht. Zes kinderen
redden zich door uit de ramen van de
tweede verdieping te springen, waar de
familie sliep.
Van de 12291 joodse gevangenen die
in de periode van 2 september tot 8 no
vember 1942 het Duitse concentratiekamp
Auschwitz werden binnengebracht, zijn
er 10.717 wegens „arbeidsongeschiktheid"
direct vergast, zo heeft gisteren de alge
mene secretaris van het Auschwitz-
comité, Hermann Langbein uit Wenen,
in Munster verklaard, waar de 77-jarige
voormalige hoogleraar aan de universiteit
van Munster, dr. Johann Kremer terecht
staat wegens moord op gevangenen in het
genoemde kamp.
Langbein, die destijds schrijver was van
de kamparts, verklaarde dat bij een vlek-
tyfusepidemie op 29 augustus 1942 alle
patiënten van de ziekenafdeling van het
kamp werden vergast. Kremer was als
arts van de S.S. met het oog op deze
epidemie naar Auschwitz gestuurd.
TNE OPMERKING van minister Toxopeus, dat tot 1962 rust zaJl moeten
Ly heersen op het gebied van de salariëring van het overheidspersoneel,
houdt niet in, dat alle mogelijkheden voor een tussentijdse loonsverhoging
zijn uitgesloten. Mocht zich vóór 1962 een onverwachte rigoureuze loonbe-
weging in het bedrijfsleven voordoen, dan zal de bedoelde'rust worden
doorbroken. Bij de maatstaven voor de overheidssalarissen wordt immers
de totale loonontwikkeling in het bedrijfsleven mede betrokken.
De Indische brigade-generaal Rikhyz,
heeft een onderhoud vans"ruim een uur
met Kalonji gehad in de ambtswoning
van president Kasavoeboe. Hij heeft
hem duidelijk gemaakt dat het V.N.-le-
ger alle agressie zal voorkomen en dat
de soldaten in dit verband al de nodige
bevelen hebben gekregen.
De V.N.-leiding is volgens een woord
voerder ernstig verontrust over de agres
sieve neigingen van Kalonji en zijn be
wapende volgelingen.
Dit bericht minister Toxopeus de
Tweede Kamer in de memorie van ant
woord van zijn begroting voor binnen
landse zaken. Hij schrijft verder, dat het
standpunt, dat tot 1962 rust zou moeten
heersen, slechts betrekking heeft op
eventuele voorstellen, waardoor het to
taal der verbeteringen zou stijgen boven
de vastgestelde totale voorziening van
6,2 procent.
Een verhoging bijvoorbeeld van de sa
larissen der kleuterleidsters en andere
incidentele voorzieningen zoals bijvoor
beeld het verzachten van de gemeente
classificatie blijven dan ook mogelijk,
zolang zij in totaal niet meer vergen dan
het nog niet bestede deel van de totale
voorziening van 6,2 procent. Over de
concrete besteding van dit resterende
bedrag moet nog worden overlegd, al
dus de minister.
wenst, dat lagere overheidsorganen voor
hun personeel reeds kortere werktijden
invoeren voordat de regering zelf haar
standpunt heeft bepaald. Bij de rijks
overheid geldt nog voor slechts 5500 per
sonen de vijfdaagse werkweek.
T)RESIDENT KASAVOEBOE van Kongo heeft in New York aangedron-
gen op een conferentie van Kongolese leiders, omdat het „basis-con
flict" in Kongo er niet een van personen is, doch van constitioncle macht.
Een dergelijke conferentie is van meer belang, dan het bijeenkomen van
het parlement, waarvan voorlopig toch wel geen sprake zal zijn, aldus
Kasavoeboe.
Toekenning van prestatiebeloning aan
de maandloners is door de minister nog
niet in overweging genomen. Tegen 1962
zal hierover worden beraadslaagd. Juist
om ongewenste spanningen bij hen, die
onder de prestatiebeloning vallen, te
voorkomen, is een maximumpremie van
12 procent vastgesteld. De meeste werk
nemers komen op een premie van vijf
of acht procent, zodat de onderlinge ver
schillen tussen hen, die gelijke arbeid
verrichten niet groot zijn.
Voor hen, die menen, dat de beloning
niet in overeenstemming is met de gele
verde prestaties, zal de mogelijkheid tot
administratief beroep worden geopend.
Hierop is met name door de centrales
van overheidspersoneel aangedrongen.
Wat de pensioenen betreft, in de
loop van deze maand wordt het wets
ontwerp met betrekking tot de vermin
dering van het aanpassingspercentage
om advies naar de Raad van State ver
zonden. Het vraagstuk van het waarde
vast pensioen komt ter sprake bij het
overleg over een nieuwe pensioenwet. De
minister streeft er naar. da 't ontwerp
van deze wet tegen het einde van dit
jaar het georganiseerd ovrleg zal kunnen
bereiken.
De reeds toegekende pensioenen zul
len ondanks de jongste salarismaatrege
len niet worden verhoogd. Wel zal aan
de pensioengerechtigden, die geen bo
dempensioen genieten, een extra tijde
lijke toeslag worden verleend, welke
vervalt op het moment dat het bodem
pensioen voor deze mensen ingaat.
De minister acht het uit een oogpunt
van algemeen belang uitermate onge-
Wij zullen het parlement bijeen
roepen, indien de provinciale afge
vaardigden dit wensen, maar vele
provinciale afgevaardigden wensen
zulks niet voordat wij politieke en
territoriale kwesties hebben beslecht.
Over premier Tsjombe van Katanga
zei Kasavoeboe, dat Katanga een vrije
staat moet blijven totdat Tsjombe deel
wenst te nemen aan een ronde-tafelcon
ferentie. Onbetwistbaar staat vast, aldus
Kasavoeboe in een verklaring, afgelegd
in de buitenlandse persclub in New
York, dat de regering-Loemoemba en
Loemoemba als minister-president op
grondwettelijke wijze zijn afgezet. Loe
moemba is nu nog slechts afgevaardigde
in het parlement. Zelfs het parlement
kan dit besluit niet ongedaan maken.
Inmiddels hebben de V.S. het werk
van de V.N. In Kongo verdedigd tegen
de kritiek van de Belgische minister van
buitenlandse zaken, Pierre Wlgny. EEen
woordvoerder, die verklaarde dat het
werk ln Kongo zeker geen mislukking
is geweest, zei ook dat er nog veel ge
daan kan worden voor het Kongolese
volk als België en de V.N. in Kongo
samenwerken.
De beschuldiging van Loemoemba, dat
de 30 miljoen frank die in Stanleystad
in beslag genomen zijn, uit de V.S.
kwamen, noemde de woordvoerder „Zo
vals, dat ze geen aandacht verdient".
De Verenigde Naties hebben de
leider van de Baloeba-mijnstaat in
Zuid-Kasai, Albert Kalonji, vandaag
laten weten dat de Ghanese V.N.-
brigade in Kasai tegen zijn leger in
het geweer gebracht zal worden,
wanneer dit zich niet houdt aan de
wapenstilstand die de V.N. voor dit
gebied hebben afgekondigd.
Boven: Een negermeisje wordt door de afgevaardigde Marshal Dows
naar school gebracht. Zij is een van de vijf negerkinderen die voor
het eerst een „blanke schoolin New Orleans bezoeken.
Onder: Blanke leerlingen protesteren met spandoeken tegen de toe
lating van negerkinderen. De autoriteiten van de staat Louisiana
hadden een dag vakantie gegeven, om te trachten het besluit van de
federale regering tegen te gaan.
