Jiicuiuc fdiisctjc GTourant
Parachutist in de lucht gered
MOBOETOE
TSJOMBE
Commentaar
sluit vrede
met
NIEÜWS in één
oogopslag-
BON
Internationalisatie Nw-Guinea
Maleise premier wil
nog niets zeggen
Vloedgolf
Pakistan:
op kust van
3000 doden
MAANDAG 17 OKTOBER 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Eenenveer liga te jaargang
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
„Stantwastitfj is gljfbleoea
tnyn bert ia UgjjcospatT
grieppatiënt
tot
MOORDENAAR
Zie pagina 11
Kongo's militaire machthebber, kolonel Moboetoe, heeft een
onverwachte stap ondernomen: hij vloog naar president
Tsjombe van Katanga en al wenst laatstgenoemde nog geen
rondetafel-conferentie, de gedachten van beide mannen schij
nen wat de toekomst van Kongo betreft in dezelfde richting
te gaan.
Nu pas is bekend geworden, dat een cycloon, gevolgd door een
vloedgolf, begin vorige week in Oost-Pakistan volgens offici
euze berichten niet minder dan 3000 mensen het leven heeft
gekost. Enkele steden zijn goeddeels van de aardbodem ver
dwenen.
De
Heeft Chroesjtsjef in New York inderdaad gefaald? De be
kende Amerikaanse columnist Joseph Alsop betwijfelt het: in
ieder geval schijnt hij met zijn pogingen tot het zaaien van
vrees in de wereld succes te hebben geboekt.
Een groot man in de christelijk-sociale beweging gaat met
pensioen. Het is de heer Joh. A. Conjong, de voorzitter van de
Chr. grafische bedrijfsbond, over wiens leven onze sociaal-
economische redactie een verhaal schreef.
De hervorming van de onderneming was het onderwerp, dat
uitvoerig aan de orde is geweest op een bijeenkomst van de
Wiardi Beekman-stichting.
Brief aan
thuis
„Hordenloop" heet de
oefening die op het ogen
blik duizenden militairen
in haar greep heeft. Het
is een „verplaatsingsoefe-
ning" en zoals u op de
foto kunt zien, is het
geen „vakantietooht" van
het ene hotel naar het an
dere. Het schrijven van
een brief naar huis ge
beurt liggend op de grond
met het dunne tentzeil
als beschermend dak.
In die brief naar huis zal
heus wel een aardig num
mertje soldatenhumor wor
den weggegeven reken
maar. „Een lekker nummer
tje kankeren op die waééar-
deloze troep," zo heet dat. En
er zijn er bij die het echt
„waardeloos" vinden maar
het gros van de troep? Zulke
soldaten duim omhoog.
Want Nederlanders mogen
dan geen soldaten zijn in
hart en nieren ze zijn
nuchter genoeg om te weten
dat het soldaat-zijn geen
zoethouderijtje is. Om te ve
ten dat de vrede alleen maar
bewaard kan worden als
Moskou ziet dat het Westen
sterk genoeg is, ook mentaal
sterk genoeg, om iedere po
ging tot agressie af te slaan.
Zo liggen op het ogenblik de
papieren, alle geconferecr
over ontwapening ten spijt.
Zo ergens dan geldt voor
dit terrein: het is zo belang
rijk welke krant u leest.
Welke krant in uw gezin op
tafel komt. Wordt in die
krant het leger getekend als
„een bureaucratische troep
waar fout op fout gemaakt
wordt"? Wordt in die krant
de minister van defensie ge
tekend als een onmachtige
figuur die er niet veel van
begrijpt? Wordt in die krant
het geld, aan de marine uit
gegeven, wel zo ongeveer als
„in het water gegooid geld"
beschouwd?
Men hoeft de ogen niet te
sluiten voor de fouten die in
sen grote organisatie als „de
fensie" gemaakt worden
ook in grote particuliere or
ganisaties worden fouten ge
maakt. Maar in die kritiek
moet toch de eerbied blij
ven voor het gezag van de
overheid. Het gezag waar
over de Bijbel zulke duide
lijke taal spreekt.
Misschien is deze over
peinzing waard doorgegeven
te worden aan uw vrienden
en kennissen het is in
ieder geval de moeite waard
Ie bon in te vullen.
(straat)
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing is).
Als bewijs van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang ik
graag het boek Tip-Parade'
op onderstaand adres;
(naam)
Directeur Leipziger
Messe gevlucht
Hans Joachim Spangenberg, technisch
directeur van de Leipziger Messe, is met
zijn eehtgenote naar Frankfort gevlucht.
Volgens de politie is hij naar West-
Duitsland uitgeweken nadat zijn pogin
gen om met de jaarbeurs van Leipzig
een brug te slaan tussen de twee helften
van Duitsland naar zijn mening waren
mislukt.
Levenslang voor SS'ers
van Sachsénhausen
In het proces-Sachsenhausen zijn za
terdag te Diisseldorf de voormalige
SS-leiders August Höhn (56) en Otto
Böbm (70) tot levenslang veroordeeld
met verlies van burgerrechten. De der
de beklaagde, de 50-jarige Horst Hem-
pel, kreeg vijf jaar. Hij blijft op vrije
voeten, aangezien rekening gehouden
wordt met zijn gevangenschap in Sibe
rië.
Zware stormen in het gebied van
Venetië hebben zaterdag grote overstro
mingen in de Dogenstad veroorzaakt.
Ifet San Marco-pïein en omgeving kwa
men onder water te staan en talrijke
gondels werden losgeslagen en sloegen
om. De schade is aanzienlijk.
President Kubitschek heeft zaterdag
een besluit getekend, dat verhoging van
het minimumsalaris in geheel Brazilië
met zestig procent inhoudt.
TNE KONGOLESE militaire leider kolonel Joseph Moboetoe en president
Moise Tsjombe van Katanga hebben een akkoord bereikt inzake
wederzijdse vriendschap en respect. Na besprekingen die bijna vijf uur
duurden in de ambtswoning van Tsjombe in Elisabethstad verklaarden
beide mannen dat zij een bevredigende reeks besprekingen hadden be
ëindigd hetgeen zou leiden tot nauwere contacten tussen westelijk Kongo en
het afgescheiden Katanga. Tsjombe lachte en praatte vrijelijk met jour
nalisten aan het slot van de besprekingen, maar Moboetoe maakte slechts
enkele korte opmerkingen.
Op het vliegveld van Elisabethstad
namen Tsjombe en Moboetoe later
lachend afscheid terwijl zij elkaar de
hand schudden en voor fotografen
poseerden. Moboetoe verklaarde dal
hij met Tsjombe algemene besprekin
gen heeft gevoerd over de moeilijke
situatie in Kongo en dat hun bespre
kingen in de uiterste vriendschap ei
hartelijkheid hadden plaats gehad. Hij
verklaarde dat Tsjombe dezelfde
ideeën had als hijzelf over de con
stitutionele toekomst van Kongo, maar
hij weigerde daar nader op in te gaan.
Desgevraagd antwoordde Moboetoe
president Tsjombe niet te hebben uit
genodigd voor een tegenbezoek aan
Leopoldstad, terwijl de president daar
ook niet op had aangedrongen.
Tsjombe noemde de besprekingen zeer
aangenaam. WU hebben geen enkel be
sluit genomen over de toekomst van
Kongo. Ik bedoel ik kon met kolonel
Moboetoe over dergelijke dingen niet
spreken. Hü is geen politicus. Maar wü
illen het militaire bewind van kolonel
Moboetoe respecteren tot het eind van
dit jaar. Daarna moet een of andere re-
De premier van Malaya, Toengkoe
Ab'döei Rahman, is zaterdag op door
reis naar Londen een uur lang op
Schiphol geweest. In tegenstelling
tot persberichten uit Malaya ver
klaarde hij, dat president Sukarno
en minister Nasution niet volledig
met zijn bemiddelingsplannen in het
geschil tussen Nederland en Indo
nesië over Nieuw-Guinea hebben in
gestemd. „U kunt niet verwachten,
dat zij met deze plannen volledig in
stemmen", zei hij, maar ik heb de
indruk, dat er niettemin enige kans
op succes is."
Naar bekend heeft de Maleise premier
aangekondigd dat hij als bemiddelaar wil
optreden. Hij vertrok een uur later naar
Londen en wordt op 25 oktober in de Ver.
Staten verwacht. Begin november zal hij
per boot naar Londen terugkeren.
Wellicht zal Abdoel Rahman in novem
ber contact zoeken met de Nederlandse
regering, doch enige zekerheid kon hij
daarover nog niet geven. Het zal van de
besprekingen met andere regeringen af
hangen of het zover zal komen. Slechts
wanneer hij de andere landen voor zijn
voorstellen kan winnen, zou hij pogen
ook Nederland te overreden.
„Een beetje overreding van de kant van
alle andere Landen kan er misschien toe
ledden, dat het geschil tot een oplossing
komt", vervolgde hij, maar hij weigerde
pertinent ook maar iets van zijn bemid
delingsvoorstellen te onthullen.
„Waarom gaat u uw plannen eerst in
Amerika bespreken?" luidde een vraag
van een der journalisten, die hij te
woord stond, „zou het niet meer op uw
weg gelegen hebben die plannen eerst
aan Nederland voor te leggen?"
„Neen", antwoordde de premier, „ik
ken het standpunt van Nederland over
West-Iriain (Nieuw-Guinea) en ik heb me
eerst gewend tot de Indonesische rege
ring. Overbodig te zeggen, dat ik veel
moeite gehad heb zelfs voor een klein
deel van mijn voorstellen de instemming
te verkrijgen".
Op nadere vragen verklaarde hü niet
met president Sukarno, doch alleen met
generaal Nasution te hebben gesproken.
Opnieuw voegde hy er aan toe, dat die
lang niet met het hele voorstel instemde.
Maar als ft straks in de Ver. Staten
ben, dan heb Ik ten minste een basis. Ik
kan dan ergens over praten. U moet dat
als een soort begin zien om tot een op
lossing van de moeilijkheden te komen.
Als wc ln alle ernst vrede in dit deel
cereld willen hebben, dan g^lo-
Ook van Nederland zei de premier niet
te kunnen verwachten, dat het zich zon
der enige overreding bij het voorstel zou
willen neerleggen, evenmin als Indonesië
dat zou doen.
„Ik heb op Malaya met de Nederlandse
ambassadeur gesproken en hem een ze
kere indicatie gegeven, maar het is beter
als ik zo weinig mogelijk zeg, want an
ders zou ik me verpraten en ik beschouw
deze reis als een heilige missie, die ik
graag tot een goed einde wil brengen".
„Waarom hebt u besloten als bemidde
laar op te treden? Staat u eigenlijk niet
buiten het geschil?"
„U moet niet vergeten, diat wij in Ma
laya erg dicht bij Indonesië wonen en
daarom zijn wij bang voor moeilijkheden
in dit dieel van de wereld. Wij willen die
graag voorkomen".
Indonesiës standpunt
onveranderd
Een officieel Indonesisch woordvoerder
te Djakarta heeft naar aanleiding van de
berichten omtrent de voorstellen van de
premier van Malaya ter oplossing van
het geschil over Nederlands Nieuw-Gui
nea verklaard, dat Indonesië elk voorstel
zal aanvaarden, tot volledige en onvoor
waardelijke overdracht van West-Irian
(Nederlands Nieuw-Guinea) aan de re
publiek Indonesia binnen het kader van
de Verenigde Naties.
geringsvorm worden begonnen in Leo
poldstad.
Ik ben nog niet bereid een rondetafel
conferentie bij te wonen van Kongolese
leiders met de positie zoals die thans is,
aldus Tsjombe.
Intussen heeft een woordvoerder der
V.N. uiting gegeven aan zijn „medeleven
en diepste spijt" in verband met de aan
slag, die vrijdag door aanhangers van
Loemoemba is gepleegd op Albert Ndele,
vice-voorzitter van Moboctoe's „raad van
commissarissen".
In Leopoldstad is de stemming tegen
de V.N. nog veel krachtiger geworden,
nadat een plaatselijk dagblad een foto
van de aanslag op Ndele had gepubli
ceerd. Hierop ziet men dat Ndele, terwijl
hij door aanhangers van Loemoemba
wordt afgetuigd, zijn armen uitstrekt
naar een werkeloos toeziende Ghanese
V.N.-soldaat.
De V.N.-wacht voor het Memlinghotel
in de Europese wijk, waar Ndele werd
aangevallen, is zaterdag versterkt. Ver
en wordt dat Ndele, die messneden
hoofd en gezicht kreeg, „bevredigend
vooruit gaat". Men verwacht dat hy een
week of tien dagen in het ziekenhuis zal
moeten blijven.
De premier van Mcdaya, Toeng
koe Abdoel Rahman, is zater
dagmiddag op doorreis naar
Londen een uur lang op Schip
hol geweest. De Maleise premier
heeft aangekondigd dat hij als
bemiddelaar wil optreden tussen
Nederland en Indonesië inzake
het geschil om Nieuw-Guinea
(zie hieronder). Minister Luns,
die eveneens dit weekend op
Schiphol arriveerde (zie pag. 5)
verklaarde officieel (nog) ner
gens van te weten
Grote vechtpartij
in Amsterdam
De zestienjarige jongen Ch. Bakker is
gistermiddag met inwendige kneuzingen
opgenomen in het Wilhelminagasthuis in
Amsterdam Hij had die kneuzingen opge
lopen in een van de vechtpartijen, die in
de omgeving van de Vijzelgracht in Am
sterdam onder de opgeschoten jeugd ont
stonden.
Enkele malen al had de politie moeten
optreden bij schermutselingen in een pof
fertjeskraam op de hoek van de Wete
ringschans en een restaurant (de Groene
Kalebas) in de Tweede Wetering dwaï
straat, bekende pleisterplaatsen voor
jeugd. Tegen vier uur ontstond in h
restaurant een vechtpartij van ernstig
karakter, dte, nadat enkele ruiten waren
gesneuveld, op straat werd voortgezet.
De zestienjarige Bakker kreeg in het vuur
van de vechtpartij schoppen en slagen,
die hem zijn blessures bezorgden. De
politie heeft een andere jongeman, de
achttienjarige P. L. D. meegenomen. Hij
wordt ervan verdacht de verwondingen
van Bakker te hebben toegebracht.
Kort na deze vechtpartij kwam
opnieuw tot een treffen. Ongeveer
jongeren, die op het tumult waren
gestroomd, raakten op hun beurt slaags
en slechts met gebruik van de gummi
wapenstok kon de politie de orde her
stellen. Daarbij werden rake klappen
uitgedeeld, waarover sommige vechtlus-
tigen zich later op het bureau Singel
kwamen beklagen.
Vlieger overleden
na noodlanding
De uit Enschede eerste luitenant der
Koninklijke Luchtmacht M. M. J. Dek
ker, die vrijdag met een straaljager eer
noodlanding moest maken op de vlieg
basis Deelen is gisteren aan de verwon
dingen die hij bij zijn val opliep in hei
hospitaal in Arnhem overleden. De 28-
jarige vlieger was gehuwd en had twee
kinderen.
De opening van nieuwe wegen
in West-Berlijn betekent een
verdichting van wat de Duit
sers noemen „het verkeers
tekens-oerwoud". Niet alleen
automobilisten ontmoeten bat
terijen borden en lichten op
hun weg, maar ook voetgan
gers, die de nieuwe brede we
gen willen oversteken, krijgen
met een serie verkeerslichten
te maken. Op dit punt op de
Hohenzollern Damm moeten de
mensen het „steek nu over"-
teken van maar liefst vier stel
verkeerslichten afwachten.
"Ooven de kust van Oost-Pakistan
heeft een cycloon gewoed, die
gevolgd werd door een vloedgolf. Er
zouden volgens onbevestigde berich
ten 3000 measen om het leven zijn
gekomen. Sinds mensenheugenis is
er in dit gebied nog nooit zo'n hevige
vloedgolf waargenomen.
De woedende storm joeg in de vroege
morgenuren var, 10 oktober (maartdag)
zes uur- lang over de Baai van Benga
len en het vasteland van Oost-Pakistan
en liet een spoor van lijken en vernielde
hutten achter in de gebieden van Tsjitta-
Bamisa'l en Noakald. Ook een zestal
eilanden in de baai werden geteisterd.
Aangenomen wordt dat een aantal lijken
door de op de storm volgende vloedgolf
mee naar zee is gespoeld.
De storm, dJie een snelheid bereikte van
110 km per uur, wierp vissersboten om.
Grote schepen hebben overlevenden op
gepikt en naar Calcutta en andere havens
gebracht.
In de loop van de vorige week zijn er
uit het rampgebied maar af en toe be
richten binnengedruppeld. De omvang
van de ramp is pas gisteren bekendge
maakt
Het getroffen' gebied ligt circa 300 km
ten oosten van Calcutta en bij de mon
ding van de Ganges, waarvan het water
in de loop van de vorige week sterk
steeg tengevolge van zware regenval.
Donderdag werden in Monghir (Noord-
oost-India) veertig ljjken geborgen. Het
waren de lichamen van mensen die drie
dagen eerder in een boot waren omge
slagen. Dinsdag werd bericht dat het wa
ter van de Ganges de stad Lucknow be
dreigde. Deze stad telt 750.000 inwoners.
Vliegtuigen werden toen ingeschakeld
om mensen te evacueren en voedsel bo
ven de bedreigde gebieden neer te wer
pen.
Nasution in Thailand
De Indonesische minister van verdedi
ging, generaal Nasution, is zondag in
Bangkok aangekomen voor een officieel
bezoek van drie dagen aan Thailand.
TLTOETEN WIJ VOOR NIEUWS over
onze nationale gaspositie in Straats
burg zijn? Het heeft er wel iets van. Daar
heeft namelijk, voor het Europese parle
ment, een Belg mededeling gedaan van
grote hoeveelheden gas, in het noorden
van ons land gevonden.
Het valt niet mee, in deze tijd een ge
heim te bewaren. We vragen ons overi
gens af. waarom het nodig geweest is.
deze zaak zolang uit de publiciteit te hou
den. Nu is er toch in gekomen, en wel
op een vervelende manier.
Het heet, dat de geheimhouding ver
band hield met onderhandelingen. Wilde
men in de besprekingen met bepaalde ge
gadigden niet worden gestoord? Zulks
lijks ons dan voor andere gegadigden niet
zo prettig. We zijn niet voor discrimina
tie, ook niet in de benadering van ge
gadigden.
Men kan geheimhouding ook te ver drij
ven. Op de belangwekkende conferentie die
de Wiardi Beekman-stichting zaterdag te
Rotterdam gehouden heeft over de rechts
vorm van de onderneming waarbij ook de
mate van openbaarheid in de onderne
ming ter sprake kwam, werd ook van
niet-socialistische zijde betoogd, dat er in
Nederland vaak een geheimhouderij wordt
betracht, die onnodig en onnuttig heten
moet.
Onnodig, omdat men in de kringen der
vakgenoten toch al wel genoeg van elkaar
pleegt te weten. Zodat ook dit geheim
over de gasvoorraden in Nederlands bo
dem wel geruime tijd een geheim kon
blijven, maar nu toch aan de oppervlakte
gekomen is zoals overigens met gas
gebruikelijk is.
Over de vondsten zelf verheugen wij
ons. Ons land is niet rijk aan bodemschat
ten. We moeten het hebben van de bodem
zelf, en verder van hetgeen wij op deze
bodem aan activiteit, aan industrie en
nijverheid, weten te ontwikkelen. Dat is
gelukkig nog heel wat. Hetgeen niet be
tekent, dat wij niet met enige graagte in
ontvangst zullen nemen wat onze bodem
aan gassen en delfstoffen biedt.
We wachten thans maar de openbaar
makingen, die nu toch niet achterwege
kunnen blijven, af.
De aan het bewind zijnde Japanse Liberale
partij heeft, na overleg met de twee andere
grote partijen, die in het parlement ver
tegenwoordigd zijn, nL de Socialistische
partij en de Sociaal-democratische partij,
besloten het Japanse parlement op 24 ok
tober te ontbinden, in verband met de op
20 november te houden algemene verkie
zingen.
De eerste luitenant der Kon. Luchtmacht
NI. M. J. Dekker, die vrijdag met een straal
jager een noodlanding moest maken op de
vliegbasis Deelen, is zondag aan zijn ver
wondingen overleden. De 28-jarige vlieger
was gehuwd en had twee kinderen. Hü
woonde in Enschede.
Jf^EN HOGEDRUKGEBIED dat zater
dag bij Schotland tot ontwikkeling
kwam, is in het weekeinde over Scan
dinavië naar Rusland getrokken. Over
Engeland, de Noordzee en Scandinavië
bleef een uitloper van hogedruk achter.
Deze neemt echter in betekenis af, daar
hij bv Ierland wordt aangetast door een
oceaanstoring. Via Noord-ltalïè trok een
depressie naar Polen, vergezeld van een
regengebied dat over een groot deel van
Duitsland reikt. In ons land viel er het
weekeinde hier en daar een bui. Ook de
DE. 21. J^R oude Neder- George van Roosmalen dat niet lukte, brak hij een vast", vertelde Coxall, „toen 500 mensen die het voorval
lander George van Roos- maakte zijn vierde sprong stuk van het instrumenten- trok ik aan het koordje van
malen die twee jaar geleden met de parachuteclub „Grand paneel af om de lijn te kap- zijn reserveparachute en
uit Rotterdam naar Canada Valley Jumpers" toen hij pen waaraan Van Roosmalen duwde hem van me af. Daar-
emigreerde, is gisteren op verstrikt raakte in het koord viereneenhalve meter onder na wachtte ik een paar se-
ivonderbaarlijke wijze gered waarmee hij de eerste me- het toestel hing. De Neder- condcn tot
toen hij een parachutesprong ters
maakte en op bijna 1000 me- vierpei
ter hoogte hulpeloos aan een tuigje
koord onder het vliegtuig kwam om zijn
bleef hangen.
de sprong aan het lander kon de instructeur
>ns Cessna-vlier- met gebaren duidelijk maken
bevestigd. De lijn dat zijn rechter arm onbruik-
om baar was en dat hij onmoge-
zijn lichaam terecht, zodat lijk de parachute open kon
De instructeur gleed langs hij onmogelijk aan het koord- trekken. Toen liet korporaal
meer konden hinderen
opende mijn eigen para
chute."
elkaar niet gelukkig bleef ik bij mijn
positieven. Het leek wel of
ik een half uur in de lucht
heb gehangen maar volgens
neergekomen, moest Het enthousiasme
de lijn, opende Van Roosma- je kon trekken dat zijn para- Coxall zich langs het koord de instructeur minutenlang Roosmalen
lens parachute
sprong chute moest openen.
samen met de jongeman om*- Zijn instructeur, korporaal
laag. Ze kwamen op circa Alfred Coxall (33) probeer- de lijn breken.
het
vijftig meter van elkaar be- de eerst om Van Roosmalen „Een paar seconden lang kon gebruiken. Ze
snoerde lichaamsdeel weer dat ik het volgende week-
houden op de grond.
te- einde weer ga springen als
naar binnen te trekken. Toen hielden we ons aan elkaar recht gekomen tussen circa het goed weer is."
komende 36 uur zullen waarschijnlijk
slechts onbetekenende uitlopers van het
Duitse regengebied tot ons land door
dringen. In de temperatuur komt niet
veel verandering.
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Nu en dan opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer. In de nacht en och
tend hier en daar mist. Overwegend
zwakke wind uit westelijke richtingen.
Weinig verandering ln temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur.
ZON EN MAAN
Dinsdag 18 oktober: zon op 7.09, onder
17.40; maan op 4.27, onder 17.05.
20 oktober Nieuwe Maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
De Bilt
Twen the
Eindlhovi
Berlijn
FranKfort
MUnohen
ZUrich
GenOve
Madrid
Mallorca
Lissabon
winrM.
winri6th
