Op en top dro
Aandacht thans richten
op arbeiderswoningen
Nederland eet
minder brood
A-geheim
Duitsers grijpen naar
onze schoenhandel
Belastingbetaling deed
schatkist overlopen
Metaal stuurt
loonvoorstel
uaar college
nieuwe leid sc he courant
4
DONDERDAG 13 OKTOBER 1960
Dir.-generaal bou wn ijverheid:
TTET VORIGE JAAR werd roet duizend woningen meer op het woning-
tekort ingelopen dan in 1958, hoewel in '59 minder woningen werden
opgeleverd. De grotere inloop is vooral toe te schrijven aan een veel ge
ringere repatriëring uit Indonesië. Het statistisch woningtekort beliep op
1 januari '60 rond 100.000.
De directeur-generaal van de volkshuis
vesting en de bouwnijverheid deelt dit
mee in zijn jaarverslag over 1959. H(j
schrijft voorts dat een zekere bevrediging
valt te constateren van de bcboefte aan
duurdere woningen. Bjj hei beschikbaar
stellen van rijkssteun voor de woning-
voorziening moet derhalve thans de aan
dacht vooral worden gericht op huizen
voor gezinnen met inkomens van arbei
ders en kleine middenstanders.
De bouwkosten, die reeds in 1958 een
daling vertoonden, kwamen vorig jaar op
een peil van vier vijf procent beneden
dat van 1957. Deze ontwikkeling, tezamen
met een geringe verlaging van de gemid
delde inhoud der woningen, heeft een ge
leidelijke daling van de gemiddelde huur
prijzen van de nieuwe woningwetwonin
gen van gemiddeld f 13,68 per week
in '57 tot f 12.84 in '59 mogelijk ge-
De grondprijs, die de laatste jaren sic.
is gestegen, heeft echter een deel van het
effect der lagere bouwkosten teniet ge
daan (zoals dezer dagen in de rubriek
„Bij ons te gast" werd aangetoond).
Ten aanzien van de kwaliteit van de
volkswoningbouw gelden vooral voor
de etagebouw nog steeds bezwaren als:
de gehorigheid, het ontbreken van een
efficiënt verwarmingssysteem en bet trap
penlopen bij hoog gelegen woningen. Het
aanbrengen van liften is economisch al
leen verantwoord bij hoge woongebou-
Het broodverbruïk in Nederland is ver-
dep verminderd en vervangen door duur
dere levensmiddelen, zo wordt opgemerkt
in het jaarverslag van De Korenschoof
N.V.
De Korenschoof boekte over 1959/60
(1958/59) o.a. f 270.630 (f 299 689) exploita
tiesaldo en f 65,423 (f 76.838) wmst deel
nemingen. t 55.413 (id.) afschrijving,
f 90-000 (f 125.000) belasting. f 75.000
(f 110.000) vernieuwingsreserve en
f 130.854 (f 105.199) winst. Het voorgesteld
dividend is 7 (6)
Het bedrijf heeft zich aangesloten bij
een in 1959 opnieuw tot stand gekomen
samenwerking van industriële meelfa
brieken. In verband hiermede is op 1
maart 1960 opgericht de Stichting De
Korenschoof, waaraan gebouwen en ma
chinale installaties zijn in gebruik ge
geven terwijl ook de overige bedrijfs
middelen ter beschikking werden gesteld,
terwijl de stichting het netto-exploitatie
saldo met De Korenschoof verrekent.
lijkheden zich dreigen voor te doen op
de bouwmarkt, zal nog meer dan voor
heen voor alle sectoren van de bouwnij-
erheid een beperking van de activiteit
tot binnen de grenzen van het bouwpro
gramma voelbaar worden.
Wat de verdeling van de woningwet
woningen betreft, moet men zich afvragen
of met een vérgaande en fijne verdeling
daarvan over nagenoeg alle gemeenten
dient te worden voortgegaan. Het ware
beter dat gemeenten met kleine wissel
vallige behoeften buiten het verdelings
systeem werden gehouden. De behoefte
zou daar op vrijere, individuele wijze
kunnen worden bevredigd.
Door de voortdurende behoefte in de
sector van de woningbouw en in andere
sectoren van de bouwnijverheid is vrees
voor werkloosheid in dit vak na ophef
fing van het statistische woningtekort
geenszins gegrond.
Schoolhoofd wegens
verduistering
veroordeeld
De 32-jarige hoofdonderwijzer B. A.
van L. uit Middelharnis is vanmorgen
door de rechtbank te Rotterdam veroor
deeld tot een jaar en acht maanden ge
vangenisstraf met aftrek.
Hij had de laatste drie jaar in totaal
f 14.893.77 verduisterd, f 12.980 daarvan
behoorde toe aan de Vereniging tot
stichting van een lagere school op ge
reformeerde grondslag te Ouddorp. De
rest verduisterde hij ten nadele van de
Groen van Prinstererschool te Middel-
hannis, waarvan hij in 1958 hoofd werd
Er was twee jaar gevangenisstarf mei
aftrek tegen hem geëist.
Bromfietsvraagstuk
nog niet opgelost
Bestudering van de mogelijkheid tot het
invoeren van een rijbewijs of -vergunning
voor berijders van bromfietsen, het na
gaan van de uitbreiding van verkeers-
onderwijs en het onder ogen zien van dc
instelling van een leeftijdsgrens voor
bromfietsers. Dit zijn de voornaamste
punten van het „huiswerk", dat de Arn
hemse burgemeester, de heer Ch. Matser,
gisteren als voorzitter van een forum op
gaf aan het hoofdbestuur van het Ver
bond voor veilig verkeer. Het forum werd
gehouden op de algemene vergadering
van het verbond in Groningen.
Verder werd onder meer geweze:
de sociale betekenis van de bromfiets, de
noodzakelijke bescherming van de voet
ganger, de invoering van nummerplaten
voor bromfietsen en de wenselijkheid
spiegeltjes op de brommers.
(Vervol» van pagina 1)
te maken dan het al ls jegens alles
wat met kernenergie te maken
heeft".
Prof. Kistemaker verklaarde voorts dat
het proces waaraan door hem en door de
Westduitse professoren dr. Beierlo (Aken)
dr. Groth (Bonn) wordt gewerkt, zich
nog geheel in het stadium van onderzoek
bevindt en dat nog jaren zullen verlopen
voordat kan worden uitgemaakt, of het
voor industriële toepassing geschikt ;e
maken is. De Nederlandse geleerde sprak
niet over de mogelijkheid met dit proces
militaire doeleinden te dienen.
Goedkoop
De fabricagemethode is die van de
ultracentrifuge". In sneldraaiende trom
mels (een toerental van 30.000 omwente
lingen per minuut) blijkt het mogelijk *e
zijn natuurlijk uranium te splitsen: hét
splijflbare Uranium-235 wordt geschei
den van het zwaardere isotoop uranium-
238.
De manier waarop dit in zijn werk
gaat, is in het jaarboek van het West
duitse ministerie voor atoomenergie ver
geleken met een botercentrifu-ge. In
plaats van melk wordt in het binnen-
vat een gasmengsel geleid van uranium
235 en uranium 238. Door snelle draai
ing vindt een gedeeltelijke scheiding
plaats. Deze scheiding kan worden ge
perfectioneerd dom- de temperatuur op
(e voeren. „Indien centrifuges kunnen
worden ontwikkeld die zonder haperin
gen lange periode op hoge snelheden
kunnen werken, dan zal de scheidings-
mebhode betrekkelijk goedkoop
aldus het handboek.
Vooral om deie laatste reden zouden
de Amerikanen zich zorgen maken
de gang van zaken. Dat tot dusver slechts
vier landen erin zijn geslaagd atoom
bommen te vervaardigen, vindt zijn ooi
zaak in het feit dat de bereidingswijz
zeer hoge kosten met zich brengt
Hierin zou dus verandering kunnen
komen. Men kan zich. échter afvragen,
of het Amerikaanse verzoek om geheim
houding niet te laat komt. West-Duits-
land heeft namelijk reeds een centrifuge-
toestel dat op de .goedkope" manier
werk verkocht aan Brazil'ë, terwijl ook
andere landen Japan bijvoorbeeld
in Duitsland studie hebben laten maken
van de bereidingswijze van uranium
Bovendien hebben de Amerikanen
dertijd de beschikking gehad over
proefapparaat dat op dezelfde wijze
werkte In 1945 was men namelijk
Duitsland al met dergelijke experirr
ten bezig en de Amerikanen legden be
slag op de apparatuur Blijkbaar zag
men toen mets in deze be-e'dings-v
IS iet militair
Ondanks dit alles heeft West-Duits-
land inmiddels beloofd dat het ultra
centrifuge-proces een staatsgeheim zal
blijven. Ook ls van Duitse zjjde ver
klaard dat met het proces geen mili
taire doeleinden zullen worden gediend,
iets dat trouwens onmogelijk is. aange
zien het de Bondsrepubliek krachtens
de militaire verdragen verboden is kern
wapens te vervaardigen.
Al wordt deze bereidingswijze dus
slechts voor vreedzame doeleinden ge
bruikt, toch zal de belofte tot geheim
houding de Duitsers waarschijnlijk ïr
moeilijkheden brengen indien de ul*
tracentrifuge inderdaad een groot sue
ces blijkt te zijn omdat de Bondsre
publiek zich als lid van furatom be
reid heeft verklaard alle gégevens ovei
de kernenergiestudie ter beschikking
van de yijf andere leden te stellen.
Mogelijkheden en gevaren
van Euromarkt
(Van onze sociaal-economische redactie.)
TAE VERWERKELIJKING van de Europese Economische Gemeenschap
zal één economische markt scheppen met honderden miljoenen consu
menten. Dat handel en industrie in de verschillende EEG(Euromarkt)-
landen, deze ontwikkeling voorziende, reeds pogingen ondernemen om een
zo hecht mogelijke greep op deze markt te krijgen, is begrijpelijk, maar
ieder land zal er daarbij voor hebben te waken, dat rendabele bedrijfs
sectoren, waarop de welvaart in het betrokken land mede is gebouwd, niet
worden ondergraven en de nek omgedraaid.
Enige tijd geleden signaleerden wij
reeds de grootscheepse pogingen van een
Belgisch warenhuisconcern (Priba) om
met BelgiscKe produkten in Nederland
te penetreren via het afsluiten van con-
tracten met grote middenstandszaken,
welke dan ten dele hun zelfstandigheid
zouden kwijtraken.
Een dergelijke kwestie, zij het op an
der niveau, doet zich nu ook in de schoen-
hendel voor. Hier blijkt men van Duitse
de Nederlandse markt. Kennelijk wil
zijde grote belangstelling te hebben voor
men ook in dit geval maar vast een wis
sel trekken op de toekomstige wijziging
in Nederland van de vestigingswetge
ving in het kader van de E.E.G -samen
werking.
De Nederlandse schoendetailhandel is
niet erg hecht georganiseerd. De circa
1000 grote schoenenzaken, die Nederland
telt, zijn slechts voor 20 pet georgani
seerd in commerciële inkoopverenigin
gen en daarvan bestaan er dan nog een
stuk of tien. De versnippering en de
onderlinge geheimzinnigheid vieren hier
hoogty en werken funest
Het is daarom niet zo moeilijk voor
een aantal grote Duitse inkooporganisa
ties op schoenengebied om in Nederland
contacten te leggen. Alleen de werkelijk
grote zaken komen in aanmerking. Op
het ogenblik zouden er zich al een vijftig
aangesloten hebben bij Duitse inkooporga
nisaties, als limiet wordt hierbij gesteld
een jaaromzet van 150.000.
Dat het juist de grote zaken zijn die
aangetrokken worden, maakt het des te
moeilijker voor de Nederlandse schoen-
handel om als tegenzet zelf een goede
commerciële organisatie op touw te zet
ten, want de basis wordt eigenlijk bij
voorbaat hieraan ontnomen. Het is op
het ogenblik evenwel nog niet te Iaat.
Indien er snel een initiatief uit de Ne
derlandse schoenhandel zou komen, waar
bij de zaak werkelijk groots aangepakt
wordt, dan zou er wellicht nog veel te
redden zijn.
Bekende Duitse inkoop-combinaties op
schoenengebied zijn bijv. Garant en
Nord-West. In deze organisatie werken
800 tot 1000 zaken samen die tot de groot
ste in Duitsland behoren. Deze zaken zijn
nog weer veel groter dan de bedrijven
met een f 150-000 jaaromzet, die in Ne
derland voor aansluiting in aanmerking
komen. Voor Garant zijn het met name
de heren Werner Bose en Gerhard Wal-
ther, die in de Nederlandse schoenen
wereld trachten t
Garant heeft reeds vertakkingen
Denemarken, België, Oostenrijk en
dere omringende landen. Het is c
bodig op te merkendat een dergelijke
machtspositie van een commerciële
ganisatie grote gevaren kan inhouden
voor de positie van de schoenindustrie
in deze landen. De leiding van de Duitse
inkoopcombinaties blijft uiteindelijk
Duitse handen en hier zyn manipulaties
mogelijk, die sterk in het voordeel zou
den kunnen zijn voor de Duitse schoenen
industrie.
De Nederlandse schoenhandel zal daar-,
n waakzaam dienen te zijn in dit op
zicht Nederland is van ouds het schoe-
nenland bij uitnemendheid. Deze positie
zal niet vernietigd mogen worden door
het te ver laten binnendringen van ogen
schijnlijk en aanvankelijk misschien on
schuldig lijkende buitenlandse activitei
ten. De ervaring en het kapitaal van de
buitenlandse commerciële organisaties
zullen misschien voor de Nederlandse za
kenman persoonlijk enig voordeel op kun
nen leveren, maar het is sterk de vraag,
of dit profijt zich ook op de langen duur
zal handhaven en of we ons land e<
miseh daardoor geen groot nadeel zullen
berokkenen.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
:orrespondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam van
het schip vermeld.
Argentinië: ms Yapeyu 19/10; Australië:
is Waternvsn 18/10, ms Willem Ruys
19/10; Brazilië: ms Yapeyu 19/10; Cana
da: ss Arcadia 16/10, ms Harpefjell 17/10,
ns Westerdam 20/10; Chili: ms Bunten-
tein 20/10; Ned. Antillen: ms Schelde
Lloyd 20/10; Ned. Nw.-Guinea: ms Schel
de Lloyyd 20/10; Nieuw-Zeeland: ms Wil
lem Ruvs 19/10; Suriname: ms Chiror
19/10; Unie van Zuid-Af rika en Z.W.
Afrika: ms Stirling Castle 16/10, ms Ga-
reet 18/10.
Inlichtingen betreffende de verzendings
data van postpakketten geven de post
kantoren.
Na drie dagen al
arrestatie voor
doodsla gpoging
Reeds na drie dagen speuren heeft de
Utrechtse recherche de 23-jarige opper
man G. H. C. van W. uit Soest gearres
teerd, die ervan verdacht wordt gepoogd
te hebben de 22-jarige Utrechtse pros-
tituée C. T. H. S. om het leVen te brengen.
De man was zondagavond in enkele
café's geweest, had daar dertig glazen
bier gedronken en had toen mejuffrouw
S. ontmoet. Deze wilde echter niet veel
van hem weten, waarna Van W. haar bij
de keel greep. Zij raakte bewusteloos,
kwam weer bij en werd toen door Van W.
weer bijna gewurgd. De man stal daarna
twintig gulden uit haar tas en liet zich
van de eerste verdieping naar beneden
glijden. De vrouw ging naar de politie,
die thans na intensief speurwerk resultaat
heeft geboekt. Van W. heeft al bekend.
Italië-Rusland. Twee grote Italiaanse
concerns hebben een olie- en handels
overeenkomst met Rflsland gesloten.
Hiermee is bijna ƒ775 miljoen gemoeid
Schatkistpapier: Stand op 10 (3) ok
tober in miljoenen guldens: Promessen
543.5 (543,5), biljetten 3051.7 (3041.7)
HET SALDO der schatkist bij de Nederlandse Bank is thans tot dicht bij
het miljard gekomen. Blijkens de weekstaat van 10 oktober is het
door zeer grote betalingen van kohier- en niet-kohierbelastingen vooral
vennootschapsbelasting met 197 miljoen tot 978 miljoen toegeno
men. Dit heeft voor de banken wel enige moeite veroorzaakt.
De bankbiljettenomloop kromp met
f 112 min in tot f 4593 min. Uit deviezen-
overdracht kwam slechts f 7 min op de
markt, waardoor de voorraad guod en
deviezen tot f 5877 min steeg, met goud
onveranderd f 5091 min, terwijl conver-
tibele deviezen toenamen van f 798 min
tot f 811 min en het dekkingspercentage
daalde van 95.86 tot 95,34.
Van de rekening andere ingezetenen
kwam f 7 min vrij, waardoor deze daal
den tot f 161 min. De voorschotten groei
den aan van f 36 min tot f 45 min. Het
saldo der banken slonk van f 426 min
Dit bracht de lartste dagen op de geld
markt spanningen té weeg, zodat de of
ficiële daggeldrente van l'a tot 13<i
verhoogd werd. Ten einde de spanning
op de geldmarkt te verminderen heeft
de Nederlandse Bank 10 oktober grote
bedragen aan schatkistpapier voo
tijd van tien dagen van de markt gekocht.
Op 10 dezer was de stand van het
kochte schatkistpapier nog onveranderd
f 196.6 min.
(Van onze sociaal-economischc
redactie)
De Vakraad voor de metaalindus
trie heeft gisteren besloten de eerder
tussen werkgevers en werknemers in
deze bedrijfstak overeengekomen loon-
oorstellen dezer dagen bij het Col
lege van rijksbemiddelaars in te die-
Partijen hebben gezamenlijk een brief
opgesteld, waarin de voorstellen uitvoe
rig worden gemotiveerd.
Zoals bekend, kwamen partijen in de
Vakraad op 28 september overeen de
goedkeuring van het college te vragen
de volgende voorstellen: 1. verho
ging van de loonschalen in de c.a.o. met
drie procent per 1 januari en met on-
vijf procent per 1 juli 1961, zodat
het loonpeil medio 1961 met acht procent
boven het huidige peil gestegen zou zijn
De bedrijven moeten de vrijheid hebben
naximum-lonen al in januari met
procent te verhogen en dan in juli
eens met vier procent; 2. uitkeringen
as (in de vorm van winstdeling)
anderhalf procent over het jaarloon
1960 op korte termijn en van nog eens
anderhalf procent over hét jaarloon 1961
het komende voorjaar, eventueel in
termijnen uit te betalen.
Voorts werd overeengekomen de nieu
we lonen te laten gelden tot 1 januari
1962. De uitkeringen ineens zouden niet
verplicht gesteld moeten worden.
Opening Deltachemie
op 20 oktober
Minister mr. V. G. M. Marijnen zal 20
oktober te Vlaardingen het uiterst mn
derne vrijwel geheel mechanische kunst
mststoffenbedrijf van de firma Delta
dhemie op (het terrein van de Eerste Ne
derlandsche Coöperatieve Kunstmestfa-
briek openen. Het bestaat uit twee grote
door luchtbruggen verbonden gebouwen
met 3.5 ha bebouwd oppervlak en twee
hoge wastorens ter bestrijding van de
luchtverontreiniging.
De sterk varieerbare produktie is 15 tot
20 ton per uur. Het bedrijf kan zowel en
kelvoudige meststoffen mechanisch men
gen als het produkt chemisch opbouwen
uit zuren, minerale en basische grondstof
fen. Voorts is produktie van ammonium
fosfaten mogelijk.
Geïnvesteerd is f 18 miljoen, waarvan
50% verschaft wordt door de E.N.C.K.,
35% door de In- en Verkoopverenigingen
Ons belang en 15% door C.I.C. De beide
laatsten omvatten nagenoeg alle plaatse
lijke landbouworganisaties en hebben een
omzet van f 895 min. Deltachemie neemt
het gehele mengmeststoffenproces van de
E.N.C.K. over, begroot op 150.000 ton,
waarvan de helft bestemd is voor uit
voer naar 60 landen. De verkoop geschiedt
door de verkooporganisatie van de E.N.
C.K., de Windmill Fertilizers onder de
naam deltakorrel-granumix in het bin
nenland en granumix in het buitenland.
De E.N.C.K. zal zich meer gaan toeleg
gen op fosfaat en wordt belangrijke le-
Deltachemie.
NIS UW!
ALGÉSAL
balsem
Gebruik voortaan Algésal
balsem bij reumatische pij
nen, gewrichts- en spier
pijnen in hals, schouders,
rug, armen en benen.
Deze balsem, die door mas
sage en inwrijving recht
streeks naar de pijnlijke
plaats doordringt, bevat een
opzienbarend pijnstillend
bestanddeel het diethyla-
mino-salicylaat.
Algésal balsem is
reukloos, vlekt niet
en irriteert de huid
niet. Zorg dat u
steeds een tube in
huis hebt.
Verkrijgbaar bij
apothekers an drogisten
EEN INTERESSANT BOEK VOOR NATUURLIEFHEBBERS
Onze blonde duinen
door Dr. W. P. Postma en IT. Kleijn
Allerlei wetenswaardigheden over het rijke natuurle
ven in Neerlands duinen, in het bijzonder over de
vogels, de bloemen en planten in voorjaar, zomer en
herfst.
Boeiend is de beschrijving van de vogeltrek en van
het ringen voor wetenschappelijke doeleinden op dr
vinkenbaan.
Ook over wat de zee aanspoelt en aan het strand tr
vinden is, treft u in dit boek alleraardigste gegrveru
De auteurs zijn er in geslaagd de duinwandelaai
schitterend op weg te helpen bij zijn observatie en
studie van al wat er in het blinkend domein var
helm en duindoorn leeft en groeit.
MET EEN VERZAMELING PRACHTIGE FOTO'S
gebonden f 8.9C
Verkrijgbaar in de boekhandel
N.V. 8EBHJ0MER KEUHIHÖS UITQEVERSMU WA8ENIN6E>
ADMINISTRATIEVE
KRACHT
Het Diaconessenhuis vraagt
een administratieve kracht
(vr.) voor de patiëntenadmi
nistratie.
Brieven met volledige inlich
tingen te richten aan de Di
rectie van het Diaconessen-
huis, Witte Singel 27, Leiden.
VOORHOUT
Bekendmaking
Het Hoofd van het gemeen
tebestuur van Voorhout
brengt ter openbare kennis,
dat Gedeputeerde Staten der
provincie Zuid-Holland bij
hun besluit van 5 september
I960. GS. no. 294. het op 18
september 1959. no. 91, vast
gestelde plan tot herziening
van het uitbreidingsplan, re
gelende de bestemming in
onderdelen voor gronden
rond de bebouwde kom (plan
dorp) gedeeltelijk hebben
goedgekeurd.
Dit besluit, plan en kaarten
liggen vanaf heden voor een
ieder ter gemeentesecretarie
ter inzage.
Voorhout, 13 okt 1960
Het Hoofd van het
Gemeentebestuur van
Voorhout
P. M. F. SMOLDERS
Tuben:11
f 1.50 f 2j
