Jücume fciitórfj eGTounmt |f V.N.-TOEZICHT NIEUW-GUINEA Commentaar Fabiola, de favoriete van Madrid HOE? NIEUWS in één oogopslag- BON (aldus mr. Luns in assemblee) Kamermeerderheid achter kabinet-De Quay Vliegramp VS: 60 cloden Rusland zal Berlijn niet blokkeren WOENSDAG 5 OKTOBER 1960 Directie, Redactie, Abonnementen- en ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; ƒ0,59 per week Eenenveertigste jaargang no. 11988 •ctde: F. D1EMER CHRISTELIJKE A TION AAL DAGBLAD „Stontvosticfi is abeblevetx 0190 hert ia tcgfjcnspott" ZELF een KERK BOUWEN Zie pagina 5 Minister Luns heeft in de Algemene Vergadering van de Ver. Naties laten weten, dat Nederland bereid is het toezicht van de volkerenorganisatie te aanvaarden op zijn beleid met betrekking tot het streven naar zelfbeschikking van Neder lands Nieuw-Guinea. De positie van het kabinet-De Quay loopt geen gevaar. Deze conclusie valt te trekken uit de eerste ronde van de algemene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer. De Sowjetunie zal geen nieuwe blokkade van West-Berlijn organiseren maar handhaaft onverkort haar eis er een „vrije stad" van te maken. Premier Chroesjtsjef, die dit verklaarde, heeft inmiddels een tweede onderhoud met Macmillan gehad. La Courtine zijn gelegerd, volop zijn De Ver. Staten hebben met succes de Koerier 1B gelanceerd, die een satelliet in een baan om de aarde heeft gebracht, voorzien van een „magnetisch brein" en die de voorloper moet worden van een wereldomvattend militair communicatiestelsel. Ook in de textielindustrie zijn de werkgevers en de werk nemers het eens geworden over de invoering van arbeidstijd verkorting. De voorstellen zijn ingediend bij het college van rijksbemiddelaars. Een voorontwerp van wet is aan Gedeputeerde Staten voor gelegd, waarin een „openbaar lichaam" voor de stichting van Wilsveen wordt voorgesteld. (woonplaats) Betaling geschiedt per week/ maand/kwartaal/per giro. (Doorhalen wat niet van toepassing is). Als bewijs van dankbaar heid uwerzijds, ontvang ik graag bet boek „Tlp-Parade" op onderstaand adres: Zo is het gebeurd in Rijssen: een oud boe renhuis was het bezit van twee verschillende zakenmensen. De man die het topgevöM'eel van het huis bezat, beraamde plannen het hele pand te verbouwen tot een mo dern winkel-woonhuis. Dies ging hij praten met zijn buurman om tot een koop te komen. Maar buurman weigerde: hij Wilde zijn deel van het pand behouden en daar- te zijn. Hij nam een architect in de arm en gaf hem op dracht dan maar de helft te moderniseren en wel zo dat het samen met het oude deel toch nog een geheel zou vor men. Het resultaat ziet u op deze foto hoe de Rijssense schoonheidscommissie over deze architectuur denkt, ver meldt de historie niet. Een architect kan zich zo'n grapje veroorloven een krant kan dat niet. De krant van gisteren is een oud ding alleen de krant van van daag telt. En die moet vol doen aan alle eisen die de mens van vandaag aan zijn dagblad stelt en terecht kan stellen. Hij wil geen pagina stijl 1880 in zijn krant vin den, want hij is opgenomen in het jachtige leven anno 1960. Kort, zakelijk, scherp geformuleerd wil hij het nieuws kunnen lezen en zo geordend en gerangschikt dat hij geen tijd verspilt met het zoeken naar wat hij weten wil en geen half uur nodig heeft voordat hij dan ten slotte weet waar het over gaat En zo wil hij ook over de achtergrond van het nieuws worden ingelicht. Met het oog hierop hebben wij een maand geleden de u bekende veranderingen in onze krant aangebracht is een krant samengesteld die anders is dan alle andere kranten in Nederland. En we djn blij dat we dat gedaan hebben, want uit onze lezers kring zijn vele blijken van instemming ontvangen. En daar zijn we dankbaar voor. Want nogmaals; een krant kan zich nu eenmaal geen architectonische grapjes ver oorloven en oud en nieuw aan elkaar lijmen. Onze krant uw krant is anders dan andere kranten. Vertel dat aan uw vrienden en kennissen. En als u die belangstelling hebt opge- ivekt, lijkt het ons niet moei lijk meer de bon hieronder ingevuld te krijgen. Zestig mille voor het afslaan van duim De Sittardse politie heeft gisteren drie in Sittard wonende Hongaren gearres teerd verdacht van oplichting of mede plichtigheid aan oplichting. Een van de drie zou zich in mei van dit jaar bij het kappen van hout door een van zijn land genoten een duim hebben laten afslaan, waarvoor hij wegens invaliditeit f 60.000 van zijn verzekeringsmaatschappij ont ving. Voor het geld werd een auto ge kocht, met behulp waarvan de drie man nen de bloemetjes buiten zetten. Het on derzoek in deze zaak duurt nog voort. MINISTER LUNS heeft gisteren in de assemblee der Verenigde Naties verklaard, dat Nederland bereid is zijn beleid en handelingen, gericht op het zo spoedig mogelijk bereiken van zelfbeschikking door de Papoea bevolking van Nieuw-Guinea, aan het voortdurend toezicht en oordeel van de V.N. te onderwerpen. Dit betekent dat Nederland, als de V.N. van oor deel zouden zijn, dat ons land de bevolking van Nieuw-Guinea niet tijdig genoeg gelegenheid geeft, zich over zijn eigen lotsbescherming uit te spre ken, het recht van de V.N. op een zekere bemoeienis niet zou kunnen of willen betwisten. Leden van de Nederlandse delega tie verklaarden, dat de rede inder daad iets nieuws bevat. „Wij heb ben", zo zeiden zij, „op deze wijze getoond oprecht bereid te zijn ons uiteindelijk te gedragen naar wat men internationaal, namelijk als organisa tie van de 'Verenigde Naties van ons kan verlangen wat betreft het zorg dragen voor de verwezenlijking van de uitoefening van het door ons in het vooruitzicht gestelde zelfbeschik kingsrecht van de betrokken bevol king. Toen mr. Luns het spreekgestoelte be klom, verliet de Indonesische delegatie de vergaderzaal. De minister beschul digde Indonesië er van, in strijd met het V.N.-handvest gedreigd te hebben, Nieuw-Guinea met geweld te zullen (Van onze parlemenlsredactie) Het kabinet-De Quay kan nog steeds rekenen op de steun van de meerderheid der Tweede Kamer. Deze conclusie kan men trekken na de eerste ronde van de algemene politieke beschouwingen, die giste ren in de Kamer zijn begonnen. De voorzitters van de regeringsgezin de fracties, de heren Romme (kath.v.), Oud (lib.), Bruins Slot (a.r.) en Tilanus (c.h.), mochten op enkele onderdelen kri tiek hebben, met de hoofdlijnen van het regeringsbeleid, zoals dat in het jongste verleden is gevoerd en in de naaste toe komst verder gestalte zal krijgen, konden zij zeer wel instemmen. Deze instemming gold behalve de loonpolitiek met name ook de in uitzicht gestelde verlaging van loon- en inkomstenbelasting, al meenden de heren Romme en Oud, dat minister Zijlstra de middengroepen wel wat royaler had kunnen behandelen. Met kracht namen de woordvoerders van de regeringspartijen stelling tegen de ongekend felle kritiek, die "de socialis tische fractieleider mr. Burger tijdens dit debat over de regering uitstortte. De heer Burger schreide hete krokodillentranen over de politieke onmacht en hulpeloos heid van het kabinet, maar zijn rede was te veel „zwart op zwart" (zoals prof. Romme het uitdrukte) om enige indruk te maken. KVP-fractieleider prof. Romme keerde zich niet alleen tegen de socialistische kritiek, maar ook tegen de bedekte po gingen van de liberale Eerste-Kamer- leden om het einde van het kabinet-De Quay te verhaasten. Aan het adres van de liberale voorman in de Senaat, mr. H. van Riel, liet prof. Romme de duidc- lÜke waarschuwing horen, dat wanneer deze pogingen worden voortgezet en on verhoopt succes mochten hebben, de hui dige politieke constellatie in gevaar wordt gebracht. Ook prof. Oud distancieerde zich min SCHILDER ZELF MET DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST SIKKEMS-TJALLEMA PRODUKT FLEXA verkrijgbaar bij VERFHANDEL OEGSTGEESl KEMPEN AERSTR. 71 TELEFOON 31705 FLEXA-Dealer Fa. H. Schutte Zn leer van zijn geestverwanten in de Senaat toen hij zei zich niet te willen voegen bij hen, die voortdurend betogen, dat het kabinet-De Quay „niet onver vangbaar" is en die lichtvaardig spelen met de gedachte van een reconstructie in de huidige ministersploeg. Interessant was ook de vraag, die de »reri Oud en Tilanus opwierpen, 11I. of de Eerste Kamer haar eigen positie in het staatsbestel niet te zeer overschat door politiek te gaan beoefenen op de wijze m de Tweede Kamer. Uiteraard kwamen ook de geruchtma kende uitlatingen van prof. De Quay over eventuele internationalisatie van N. Guinea ter sprake. Hoewel het voor de regeringsgezinde fractieleiders vaststond gezien ook de N. Guinea-passage in de troonrede), dat het N. Guinea-beleid geen wijziging zal ondergaan, verlangden zij de minister-president toch een duide lijke uiteenzetting over wat op de be faamde cocktailparty ter sprake is ge bracht. „Het volk van Nieuw-Guinea dient voor zichzelf te beslissen of het on afhankelijk wil zijn, zich wil aan sluiten bij het oostelijk deel van het eiland, een deel van Indonesië wil worden, dan wel wenst te opteren voor enige andere vorm van politiek be- 1. Nederland zal krachtige steun ver lenen aan elk voorstel dat is gericht op de bevordering van de vrede. 2. De Nederlandse delegatie is tegen liet voorstel van Chroesjtsjef om de secretaris-generaal te vervangen door een driemanschap met veto-recht. Zulk een (opleiding zou de uitvoe rende arm van de V.N. verlammen. 3. De Nederlanders verwelkomen he( plan van president Eisenhower voor hulp aan Afrika en stellen voor dat het speciale fonds van de V.N. zal worden gebruikt om die hulpverle ning te bekostigen. De liberale fractieleider prof. Oud (staande) in gesprek achter de regeringstafel in de Tweede Kamer. V.l.n.r. de ministers De Pous, Toxopeus, Korthals en De Quay. Een vliegtuig van de Eastern Airline met 71 personen en een „zeer geheim" document aan boord, is gisteravond kort de start in de haven van Boston neer gestort. Zestig personen kwamen om het leven. De elf anderen werden gewond. f uur na het ongeluk werd bekend, dat zich een geheim document aan boord de machine bevond. Het federale recherchebureau heeft onmiddellijk een onderzoek naar dat aspect van het on geluk ingesteld. Over de oorzaak van de ramp is nog. niets bekend. Frankrijk wordt op het ogenblik door overstromingen getroffen. Het bedreigde gebied bij Aubusson, uit de lucht gefoto grafeerd. TJET KABINET-DE QUAY mag bepaald niet ontevreden zijn over de eerste en tevens beslissende dag der alge mene beschouwingen. De Nederlandse burger moest erg veel moeite doen om van de oppositie, gevoerd door de socialistische heer Burger, onder de in druk te komen, en zelfs dan wilde het nog niet gelukken. Vastgesteld moet dan ook worden, dai de socialistische kritiek overtrokken is. Duidelijk is nu wel, welke opzet daarbij wordt gevolgd. Gesteld wordt, dta het kabinet geen gezag heeft, het gezag zelfs tot een aanfluiting maakt, en dus een ondermijning betekent van de democratie. Het klinkt heel ernstig. De feiten zijn intussen, dat het juist de socialisten zijn die kritiek oefenen van een strekking om de regering van haar gezag te beroven. Wie in gemoede van oordeel mocht zijn. dat het de regering aan voldoende gezag ontbreekt, zal verstandig doen zich eens af te vragen, of misschien niet juist de socialistische kritiek met haar felle aanvallen op het regeringsgezag dit standpunt bij hem heeft bewerkt. In werkelijkheid blijkt het met de aanwezigheid van het regeringsgezag bij zonder mee te vallen. Zulks is uit de ove rige redevoeringen van gisteren al wel gebleken. Zodat de sombere woorden van de socialistische heer Burger lichtelijk komisch in de lucht kwamen te hangen. Niet dat er geen punten zouden zijn die aanleiding kunnen geven tot een kri tische vraag. Ook dit is gisteren wel ge bleken. Ook buiten de socialistische spre ker hebben de woordvoerders nog wel iets anders gedaan dan de ministers on der de excellente kinnen te strijken. Maar zij waren reëler. Zij wisten in het regeringsbeleid veel te ontdekken, dat gewaardeerd mocht worden. Ja, zij ach ten het beleid, als geheel genomen, veels zins prijzenswaard. Weshalve het kabinet welgemoed het nieuwe parlementaire jaar tegemoet mag gaan. Moge het veel doen ten goede var ]\TOG STEEDS blijft oktober ons met zeer zacht weer verwennen. Waarbij vooral de nachten opmerkelijk zacht blij- I»i de afgelopen nacht passeerde een kleine depressie, die zich hier en daar kenmerkte door enkele flinke windstoten, plaatselijk tot 80 km per uur. Premier Chroesjtsjef belooft: ^HROESJTSJEF heeft gisteren op ?en door hem zelf gegeven recep- erklaard, dat de Sowjetunie nooit Berlijn zal blokkeren. Maar hij heeft in het onzekere gelaten, of hij zijn toevlucht tot dit wapen zal nemen als het westen niet instemt met zijn eis. dat van West-Berlijn een „vrije stad" zal worden gemaakt. Hij beloof de, dat West-Berlijn nooit van zijn verbindingen met het westen afge sneden zou worden, indien de stad ecu gedemilitariseerd gebied zou worden. Deze verzekeringen gaf hij aan Mar guerite Higgins, een medewerkster van de New York Herald Tribune, die hij er van beschuldigde, „smerige din gen" over de Sowjetunie te hebben geschreven. „Als ik het koninkrijk van het communisme ben binnenge gaan, zal ik zeggen: „Vergeef haar. want zijCheeft ons verkeerd begrepen." Op Chroesjtsjef's receptie verscheen ook secretaris-generaal Hammarskjöld, die. zoals men weet, met hem op gespan nen voet leeft (om het mild uit te druk ken). Hij bleef maar kort. Gasten, die enkele minuten na Hammarskjöld weg gingen, zeiden dat de Rus hem begroette als een oude vriend. Hij omhelsde de secretaris-generaal die zich niet erg op zün gemak voelde en vergeefs pogingen deed, te glimlachen. Chroesjtsjef gaf hem de raad, niet op het dode paard van het kapitalisme, maar op het goede paard van het communisme te wedden. Intussen is gebleken, dat de Sowjet unie van plan is, Hammarskjöld te boy cotten, nu hij besloten heeft niet af te treden. „Dat zal afhangen van zijn hou ding in de toekomst", verklaarde men van Russische zijde. Chroesjtsjef heeft gisteren een tegen bezoek aan de Britse premier Macmillan gebracht. De twee staatslieden spraken voornamelijk over ontwapeningsvraag stukken. Het gesprek duurde anderhalt uur en was volgens de Rus nuttig ge weest. Wellicht zullen de twee premiers elkaar nogmaals ontmoeten voordat zü New Vork verlaten. Macmillan was aan vankelijk van plan, vandaag te vertrek ken. Hij zou zijn vertrek dus moeten uitstellen. Een regenfront dat vanmorgen West- Frankrijk bereikte, kan ons komende avond en nacht passeren, waarna morgen iets minder zachte lucht uit het zuidwes ten wordt aangevoerd, maar voor begin oktober blijft de gemiddelde temperatuur nog iets boven normaal. In Noord-Zweden is de eerste vorst van betekenis voorgekomen. maar de koude lucht die daar uit de IJszee is binnengevallen, blijft op grote afstand, zodat bij ons de kachel voorlopig op een laag pitje kan blijven. De Bilt verwacht tot donderdagavond: Aanvankelijk zwaar bewolkt en plaat selijk enige regen. Morgen opklaringen, maar ook enkele buien. Meest matige wind ruimend van zuidoost naar zuidwest. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur.) ZON EN MAAN HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Eelde De Bilt Twen the Zd.-Lirob "jl/TADRID heeft op enttyou- siastc wijze zyn „favorie te dochter" Fabiola de Mora y Aragon begroet bij haar terug keer uit Brussel. Er was een grote menigte op het vliegveld toen dc toe komstige koningin der Belgen gistermiddag in dc deur van het vliegtuig verscheen. Eerst scheen zij te schrikken van de menigte, maar toen verscheen een brede glimlach op haar ge laat en zij wuifde vrolijk alvo rens dc vliegtuigtrap af te gaan. Zü werd officieel ver welkomd door de burgemees ter van de hoofdstad, de Graaf van Mayalde, cn de minister van buitenlandse zaken, Fer nando Mario Castiella. Op het vliegveld waren hon derden Spaanse aristocraten die pas 's morgens vernomen hadden dat hun titels geld zul len kosten. Het Spaanse adel- lijke genootschap had name lijk haar leden laten weten dat alle Grandes 5000 peseta (300 gulden) en dc leden der lagere adel 60 gulden zullen moeten betalen voor een pas send bruidsgeschenk. Dc gemeenteraad was enige uren voor de aankomst van Dona Fabiola in buitengewone zitting büecngekomen om haar te benoemen tot „Hüa Predilecta" (favoriete doch ter) van de stad. Slechts de Nobclprüswinnaar, de drama- turp Jacinto Benavcnte, Is sinds het einde van de burger oorlog in 1939 deze eer in mannclüke vorm verleend. I11 zün rede tot dc raad zei de burgemeester: „Wü ver heffen nu tot deze categorie (favoriete dochter) iemand, die over korte tüd een veel hogere rang zal hebben. Onze emotionele eerbetuiging strekt zich in zekere zin uit tot ko ning Boudewün, die deze ver diend heeft door zün mildda digheid, zün deugden en zün voorbeeldig gedrag in de afge lopen jaren. De bevolking Van Madrid heeft zich spontaan aan dc kant van koning Boude- wijn en zün volk geplaatst tij dens de moeilükc ogenblikken, welke zij juist beleefd hebben- Als katholieken, als Europea nen en als Latüns volk moes ten wü in deze droeve uren aan de kant van België staan. He den zün wü met het Belgische volk blü met de blüde gebeur tenis van het aanstaande hu- welük van hun voorbeeldige monarch." De gemeenteraad heeft ver der alle onderburgemeesterj instructies gegeven in naam van Fabiola dc armen gratis maaltijden aan te bieden. Bü dc aankomst werd het kordon dal door honderden po litiemannen en detectives ge vormd was doorbroken door de enthousiaste menigte en kwamen Dona Fabiola, Ma yalde en de Belgische am bassadeur, graaf Joseph Ber- ryer, In het gedrang. Dc me nigte riep „Viva la rcina gua- pa" (lang leve de lieftallige koningin) en „Viva Fabiola". De Westduitse firma Krupp heeft gisteren een overeenkomst afgesloten met de Sow jetunie voor de levering van apparaten en machines voor chemische fabrieken in Stalinogorsk. Een deel van de produktie der fabrieken zal worden uitgevoerd naar West-Duitsland, om zo de machines le betalen. De Oostduitse communistische leider Wal ter Ulbrlcht heeft gisteravond bekendge maakt dat ruim 12.000 gevangenen vermin dering of kwijtschelding van straf zullen krijgen. Bij de politieke gevangenen (anti communisten) zal worden gelet op de ernst van de misdaad en het gedrag van de betrokkene.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1