Unilever stap
de streep
voor stap over
getrokken
^jie ene miib..
Scherper toezicht van
overheid gevraat
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1960
Zwart: 10, 11, 12, 13, 17, 19, 20, 21,
23. 24. 25 en 27.
Wit: 28, 30, 32, 34, 35, 37, 38, 41, 43,
Schaakvraag I
De oplossing van het gisteren gepu
bliceerde eindspel luidt als volgt:
Stand: Wit Kb6, pi c7; Zwart Kal,
Td6.
1. Kb6—b5 (Het is duidelijk, dat
zwart door Td7 remise maakt, wan
neer wit Ka7 of b7 speelt; de pion
wordt gepend en de volgende zet ge
ruild voor de toren. Ka6 of a5 is
uiteraard uit den boze wegens Tc6 en
Kc5 faalt op Tdl; wit is dan nl. mach
teloos tegen de volgende zet Tel,
waardoor hij zijn pas-verworven da
me weer verliest.)
1Td6d5f (De geschiedenis
herhaalt zich).
2. Kb5—b4; Td5—d4t
3. Kb4b3; Td4—d3t
4. Kb3c2 (Nu kan zwart niet meer
achter de witte koning komen en haalt
wit zijn dame, wat normaliter na
tuurlijk van een toren wint. In dit
geval echter niet, omdat na c8D zwart
Tc4f speelt, wit moet nemen en zwart
dan pat staat
4Td3d4 (Om op c4 schaak
te kunnen geven).
5. c8T (Nog verrassender; het pat
gaat nu niet door, maar de partijen
staan weer op gelijke voet. Echter,
wit dreigt Ta8 mat.)
5Td4a4 (Het enige)
6. Kc2b3. (Zwart geeft op, want
èf hij verliest de toren èf hij gaat mat
op cl).
BriSge
(oplossing)
het speelprobleem
van gisteren luidt als volgt:
Zuid heeft in de dummy een rentree
nodig, om de drie hoge ruiten te kun
nen maken, waarop de 3 verliesslagen
in klaveren kunnen worden afge
gooid. De enige kaart, die voor een
rentree in aanmerking komt, is har
ten 10.
Om zich nu te wapenen tegen een
3—1 verdeling in troef, moet Zuid in
slag 3 een kleine harten spelen. De
tegenpartij mag gerust hartenboer
maken, maar harten 10 is daarna een
zekere rentree en Zuid wint het spel.
Mocht de tegenpartij weigeren de
slag met hartenboer te nemen, zo bent
U met harten 9 aan tafel, waarna de
ruiten worden gespeeld en de klave
ren in de hand worden opgeruimd.
Troeft Oost of West op een bepaald
moment met hartenboer (de laatste
overgebleven ruiten incasseren. Ook
troef) zo kunt U later met harten 10
wederom de dummy bereiken en de
dan is het spel gewonnen.
Jack Diamond.
Invulpuzzel
Horizontaal woorden invullen die be
tekenen 1. Europeaan, 2. onder elkaar,
3. ongerust, 4. partijgenoot, 5. ontsluieren,
6. groots, 7. booglamp die licht uitstraalt
rijk aan ultraviolette stralen, 8. soldaat
bij het geschut, 9. stad in het noorden
Bij juiste oplossing leest men op de
cirkeltjes de naam van een gem. in N.H.
Te gebruiken letters6 x a; 1 x b; 3
x d; 10 x e; 7 x g; 3 x h; 4
Tweede-Kamerdebat over Plantaziekte
igd
parlamentsredactie.)
De autoriteiten op het gebied van de volksgezondheid zijn hij het op
treden van de Planta-ziekte niet in zorgvuldigheid te kort geschoten.
Dit zei de minister van sociale zaken en volksgezondheid, dr. Chr. J. M. A.
van Rooij, gistermiddag in de Tweede Kamer bij het debat over de Planta
ziekte.
Aan de hand van de feiten toonde minister Van Rooij aan dat de mede
werking van de Unilever, om het nu maar zacht uit te drukken, een en
ander te wensen heeft overgelaten.
te gaan. Dit onder-
Op 26 augustus vroeg de met het onder
zoek belaste inspecteur aan de N.V. Van
den Bergh en Jurgens of de emulgator
reeds eerder (d.w.z. alvorens de Planta
in nieuwe samenstelling werd vervaar
digd) in margarine was aangewend. Deze
vraag werd ontkennend beantwoord.
Later verklaarde het bedrijf, dat
proef voorraden Planta van de nieu
we samenstelling, maar in oude ver
pakking, reeds eerder in omloop wa
ren gebracht. Men voegde eraan toe
dat deze proefvoorraden beperkt wa
ren geweest tot Rotterdam en een
gedeelte van de provincie Zuid-Hol
land. Weer later deelde men mee.
dat de voorraden zich over heel
Noord- en Zuid-Holland en Utrecht
hadden uitgestrekt. Ten slotte bleek
uit de gegevens dat zij over het hele
Op 29 augustus werd tijdens een be
spreking terloops aan de directeur-gene
raal voor de volksgezondheid, prof. dr.
P. Muntendam, meegedeeld dat mogelijk
zeer kleine hoeveelheden Plantarood met
sporen emulgator door achtergebleven
delen in ketels en buizen vóór 22 augus
tus nog als verontreinigingen in andere
merken zijn terechtgekomen.
Na dit onderhoud werden de heren
Tempel en Van Hengel, respectievelijk
president van de Board en van Unilever
Nederland, door minister Van Rooij ont
vangen. Het bleek dat de heren wilden
spreken over een zekere medewerking
van de minister bij het instellen van een
commissie die moest nagaan welke fou
ten er eventueel- gemaakt waren. De
minister meende die medewerking te
moeten weigeren, omdat ieder zijn eigen
verantwoordelijkheid had.
Teleg
rammen
Op 5 september heeft de waarnemend
farmaceutisch hoofdinspecteur tijdens
een werkvergadering twee telegrammen
voorgelezen, die het departement van
landbouw aan verscheidene ambassades
had verzonden. In een van deze telegram
men stond dat de nieuwe emulgator niet
in andere merken dan in Planta was ver
werkt. De vertegenwoordigers van de
N.V. Van den Bergh en Jurgens hebben
zich met de inhoud van dit telegram niet
oneens verklaard. -
Op 6 september vroeg de genees
kundig hoofdinspecteur aan de direc
tie van Van den Bergh en Jurgens of
de emulgator ook in het merk Lo
carno aanwezig kon zijn. Het ant
woord luidde: neen, alleen in Planta!
In de loop van dezelfde dag deelde de
directie echter aan de directeur-gene
raal voor de volksgezondheid mee
dat op 6 juli een proefzending Blue
*Band, waaraan de nieuwe emulgator
was toegevoegd, in de handel was
gebracht.
Publikatie
1; 3
16
10
s: 2 x t; 1 x
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Verticaal:
1. Maori-oven.
2. aat-ami-Ida.
3. kit-A.M,-reep.
4. roede-drie.
6. ei-fat-gems.
7. lorre-Edam.
8. koe-gene-Ne.
9. Tito-lende.
3. otter-fret.
4. raad-kar-go.
5. immer-te-el,
6. oir-de-gene.
7. vier-Meden.
8. Ede-iemand.
9. nap-Ens-mee.
Kans op akkoord
in Laos
De twee rivaliserende regimes in
Laos zijn het vandaag eens geworden
over het voeren van vredesbesprekin
gen om te trachten de zeventien dagen
oude burgeroorlog tot een einde te
brengen. Afgevaardigden van beide
partijen zijn op weg gegaan naa
koninklijke hoofdstad Locang Pra-
bang.
De burgeroorlog wordt gevoerd tussen
de neutralistische regering van prins
Soevanna Phoema en de rechtse rebellen
onder generaal Phoemi Nc savana.
rebellen zouden tot besprekingen
dwongen zijn door verschillende o
winningen van de regeringstroepen. Prins
Soevanna Phoema heeft voorts beloofd
naar vrede met de pro-communistische
Panthet Lao te streven.
West-Duitsland en Frankrijk zullen
moedelijk de volgende maand tot een
koord komen over het vestigen van c
voor de Bundeswehr op Frans grondge
bied, zo- wordt in Parijs gemeld.
de
De directeur-generaal deelde aa
vertegenwoordigers van de Unilever mee
dat een Dublikatie over de proefzending
Blue Band bezwaarlijk achterwege kon
blijven. De directie van de Unilever ver
klaarde dat zü, tengevolge van de reac-
an het publiek, dan de hele voor
raad Blue Band uit de markt zou moeten
n. Het gevolg zou zijn dat de Ne
derlandse bevolking gedurende een ol
weken van een derde van zijn
broodsmeersel zou zün beroofd.
Op 8 september deelde een directielid
in Van dep Bergh en Jurgens
directeur-generaal voor de volksgezond
heid mee dat nu gebleken was dat ook
margarine van De Gruyter en Albert
Hein, geproduceerd vóór 22 augustus, de
emulgator bevatte. Deze merken zouden
uit de omloop worden genomen.
Andere merken
De volgende dag liet de geneeskundig
hoofdinspecteur aan de directie opnieuw
weten, over sterke aanwijzingen te be
schikken dat ook andere merken besmet
tl. De directie antwoordde dat de
mogelijkheid in beginsel bij alle 61 nv
ken aanwezig was, maar dat zij niet
was gedetailleerde gegevens te v
strekken.
Opnieuw werd de directie volledige
opheldering gevraagd. Opnieuw hield de
directie vol dat andere dan de door haar
genoemde merken slechts technische ver
ontreinigingen zouden kunnen bevatten.
Later bleek dat de margarine die de
emulgator bevatte in grote hoeveelheden
met andere margarine was vermengd.
Ernstig
Minister Van RooU onderstreepte gis
termiddag in de Tweede Kamer dat de
vermengingen, die uit een oogpunt
gezondheidszorg als ernstig moeten
den beschouwd, pas aan het licht zjjn ge
komen als resultaat van een onderzoek
dat de geneeskundige hoofdinspectie cu
de keuringsdienst van waren hebben in
gesteld. Al heeft het bij het onderzoek
In de fabriek aan geen medewerking ont
broken, beter was het toch geweest indien
al deze gegevens spontaan aan de direc
teur-generaal en de geneeskundige hoofd
inspectie waren verstrekt", aldus de
minister.
Een enkele exportpartij blijkt ook aan
de besmetting met Plantarood te hebben
blootgestaan. Het betreft hier leveranties
aan de Nederlandse Antillen, Suriname,
Nederlands Nieuw-Guinea, Spaans Ma
rokko en de Britse kantinedienst NAAFI.
De verdachte partijen werden geblok
keerd voordat zij in consumptie kwamen,
met uitzondering van enkele zendingen
voor de Nederlandse Antillen, Spaans
Marokko en NAAFI.
ja tot vervolging
zoek vergt tijd.
De Keuringsdienst van Waren heeft
reeds op 25 augustus de substituut-offi
cier van justitie ingelicht. De controle
op de handhaving van de voorschriften
der Warenwet is geen rijkstaak, maar in
handen gelegd van de autonome keu
ringsdiensten, die inter-gemeentelijke
lichamen zijn. Een eventueel in beslag
nemen van de produktieschema's en het
instellen van een onderzoek in de fabriek
behoort dus tot de bevoegdheden van de
ambtenaren van de Keuringsdienst. De
minister zou zich een wijziging van de
Warenwet kunnen voorstellen waardoor
enwerking tussen de directie van
de keuringsdienst en de farmaceutische
hoofdinspectie een juridische grondslag
krijgt.
De minister zal zich ten spoedigste be
raden over de maatregelen die in het
kader van de Warenwet moeten worden
getroffen. Aan de Adviescommissie Wa
renwet is reeds advies gevraagd. Een wij
ziging van het Margarinebesluit in de
het Duitse stelsel (limitatieve op
somming van de toevoegingen en verder
niets) zal ernstig worden overwogen.
Hetzelfde geldt voor de door dr. Lamberts
voorgestelde wijziging van de Warenwet
Amerikaanse zin: verplichte vermel
ding van alle toevoegingen aan levens
middelen.
Het aantal patiënten dat aan dermatitis
plantaris leed, bedroeg volgens de mtnis-
de eerste week naar schatting
59.000 tot 100.000. Na de oproep van de
geneeskundig inspecteur z(jn in totaal
15.507 gevallen aangemeld.
De minister hield vol dat de emulgator
inderdaad de oorzaak van de ziekte is.
Aan het adres van de lieer J. de Rui
ter (c.h.), die de mogelijkheid had ge
opperd dat een smaakverbeterend mid
del de oorzaak van de ziekte is, zei de
bewindsman dat de ziekte is opgetreden
bij personen die margarine hadden ge-
waaraan alleen de emul-
toegevoegd. Het aantal ge
vallen waarbij het verband tussen de
huidziekte en het eten van margarine
niet kon worden vastgesteld, bedroeg
minder dan een procent yan, het totaal.
De ziekte kwam meer bij vrouwen dan
bij mannen voor en meer bij blonde
dan bij donkere vrouwen."
De minister beloofde te zullen over
wegen na afloop van de hele affaire een
rapport aan de Kamer toe te zenden
Overigens had minister Van Rooij, die
zich zeer in de zaak had verdiept, het
jevoel dat hij langzamerhand zelf wel
met de produktie van margarine zou
Stap voor stap
Dr. J. H. Lamberts (soc.) verklaarde
dat de Unilever-technici een rookgor
dijn rond de Plantakwestie hadden ge
legd. Stap voor stap moest de waarheid
uit de Unilever worden getrokken. Het
departement van sociale zaken had
zijn mening een hyper-gentleman-ach-
tige houding tegenover de Unilever aan
genomen, terwijl velen gaarne het op
treden van een barse politieman zouden
hebben cezien.
Dat de Unilever de emulgator heeft
gebruikt, was onverantwoord, want het
was In str(jd met waarschuwingen
de wereldgezondheidsorganisatie, de
reldvoedselorganisatie en opvattingen
vele wetenschapsmensen. De Uni
lever heeft prachtige laboratoria en be-
wetenschapsmensen, maar d«
verkoopmanagers lopen dwars door hur
verantwoordelijkheden heen. Zij heb
ben maar écn doel: verhoogde
tie, verhoogde produktie, dus verhoogde
winst, aldus de heer Lamberts. Steeds
meer worden schadelijke stoffen, die be
doeld zijn om de kooplust op te wekken,
maar op goed geluk geprobeerd.
Mr. W. J. Geertsema (lib.) informee'
de of minister Van Rooy wel zeer grote
zekeriheid had over de samenhang tus
sen die emulgator en de Plantaziekte. Hij
verwees naar een artikel van de Amster
damse huidarts Simons, die meent dat
de oorzaak noig niet is aangetoond. Wat
de schuldvraag betreft, moet
Kamer,
vinden.
Mr. J. Th. M.
de rechter het antwoord
de Vreeze (kath.
vroeg welke risico's ons volk nog meer
-loopt door -toevoegingen aan levens
middelen. Met de grootst mogelijke
voortvarendheid moet een sluitend sys
teem voor de beveiliging worden opge
steld.
Mr. W. Aantjes (a.r.) wenste niemand
zonder bewijs te veroordelen. Ten aan
zien van de fabrikant van Planta moet
men goede trouw veronderstellen. Maar
dit sluit niet uit dat wellicht niet de
nodige zorgvuldigheid ls betracht. De
rijksdienst voor de volksgezondheid
heeft te grote risico's genomen en door
de wijze van publikatie verwarring ge
slicht. Spreker wierp de vraag op of
"even niet veel meer dan wij vermoe-
in de handen van enkelingen ligt.
Er schuilt in dit alles Iets apocalyptisch.
De heer J. de Ruiter (c.h.), die 20 jaar
scheikunde heeft gedoceerd, had zich
de scheikundige sbructuurformule
de emulgator, die minister Van
Rooij aan de Kamer had overgelegd,
verbaasd. Hij trof in de formule een
organisch zuur aan, dat voor het ver
zepen van vetten geen zin heeft. Was
de emulgator wel de voornaamste toe
voeging aan de margarine? De heer De
Ruiter informeerde waarom in de „snert-
zaak" te Nijbeets terstond de hele
worstproduiktie in beslag kon worden
genomen en waarom zoiets in de mar
garinekwestie niet is gebeurd.
De 'heer M. Bakker (comm.) vroeg of
de Unilever het departement contro
leert mplaa-ts van omgekeerd. Als de
P.v.d.A. ernst met de zaak had willen
maken, had zij een motie moeten indie-
waarin overheidscontrole op de
Unilever en eventuele andere „gifmen
gersconcerns'' werd geëist. De heer
Bakker bracht dit in verband met het
feit dat oud-iminister-presiderut dr. W.
Drees in de adviescommissie voor de
Planta zaak zit.
Ds. N. van der Veen (pac. soc.) meen
de dat de eigenlijke oorzaak van de
Plantakwestie in de concurrentiestrijd
van .de kapitalistische concerns ligt.
Onderzoekreactor
R.C.N. kritisch
De onderzoekreactor welke in maart
door het Reactorcentrum Nederland werd
gekochft, is vandaag voor de eerste maal
kritisch geworden. Deze lage „lage flux
reactor" werd door een Engelse firma
geleverd en is in het onderzoekcentrum
te Petten in de afgelopen maanden in sa
menwerking met personeel van het
R.C.N. geïnstalleerd.
Kritiisch worden van een reactor be
tekent dat in de reactor een zichzelf
onderhoudende reactie van kernsplijtin
gen optreedt. Zonder invloeden van bui
ten af blijft in een kritische reactor het
aantal kernsplijtingen per seconden en
dus ook de energieontwikkeling, con
stant. Dit is de eerste keer in Nederland,
dat een kernreactor voor wetenschappe
lijke doeleinden in gebruik wordt geno-
Terug naar Nederland
Ongeveer honderd en veertig Neder
landers zijn dezer dagen met de Zuider
kruis uit Soerabaja vertrokken. Een In
donesische woordvoerder in Oost-Java
deelde mede, dat in Soerabaja nog zeven
honderd Nederlanders op vertrek wach
ten.
Natuurreservaten op
Nieuw-Guiuea
De Amerikaanse vogelkenner prof. Dil
lon A. Ripley van de Yale-university te
Newfaaven in Connecticut keert eind sep
tember uit Hollandia naar Amerika te
rug. Een maand lang is hij de gast ge
weest van de zendelingen der Christian
and Missionary Alliance in het Nagadal
en hij wist met hulp van de daar wonen
de Povo Dani's en Oehoendoeni's zijn
vogelverzameling met 570 exemplaren
uit te breiden. Hij merkte op dat de
bengpapoea's gezond en leergierig waren.
Zij werkten hard op huh akkers.
Prof. Ripley was reeds in 1937/38 en in
1954 in Nieuw-Guinea. In dat laatste jaar
ontdekte hij op de Radja Am pateilanden
een vliegenvanger die hij de Monarch a
Juliana noemde. Zijn museum werkt
nauw samen met musea in Leiden en
Amsterdam. Prof. Feabody heeft aan de
regering enkele plaatsen als natuurreser
vaten aanbevolen.
Strijd in Noord-Celebes
De Indonesische legervoorlichtings-
dienst te Menado verklaart dat de rege
ringstroepen in juli en augustus 171 op
standelingen in de Minahasa en Bolaang
Mongondow gedood en 135 gewond wer
den. Volgens deze dienst zijn deze land
streken „eens het bolwerk geweest van
de permesta-opstand" Er hadden zich 135
opstandelingen overgegeven. Volgens deze
zelfde verklaring zijn aan regeringszijde
8 man gesneuveld, 9 gewond en één ont
voerd. Ook zouden er 303 opstandelingen
zijn overgelopen.
De Helena, een Nederlands vrachtschip,
is maandagavond ten zuiden van Jamaica
op een zandbank gelopen. Twee Ameri
kaanse schepen zijn onmiddellijk op weg
naar de plaats gegaan om hulp te verle-
Prof. dr. P. Muntendam, direc
teur-generaal van de volksge
zondheid, volgde gisteren het
Kamerdebat over de Planta-
affaire in een der logés.
Leocadia dronk champagne
en at orchideeën
Leocadiazij was een beroem- doen? Niels anders dan
J Leocadia precies te gelijken en in
de danseres die er van louter gratie de onwerkelijke sfeer van het Franse
en charme vreemde gewoonten op kasteel de illusie van de dode danseres
nahielld. Zij dronik champagne en at
orchideeën.... want koffie en
brood kende zulk een etherisch
wezentje natuurlijk niet.
Maar helaas, zij stierf aan de ge
woonte, haar sjaal dicht om haar
blanke hals te slaan.
Weest U niet gechoqueerd om zulk
spotten met een gewelddadige dood
U moet er niet meer in zien dan het lot
van de boze heks die door ons aller
Hans en Grietje tot innige tevredenheid
van ganse generaties kinderen in de be
ruchte oven van het pannekoekenhuisje
werd gestopt.
Met andere woorden: het is maar een
verzinsel, waarop een van de grootste
moderne toneelschrijvers, de Fransman
Jean Anouilh een illusiespel heeft ge
bouwd.
Een verbeelding tussen droom en
werkelijkheid, waaraan U niet te zwaar
moet tillen, anders zal het U zeker niet
bevallen. Trouwens, het is helemaal
niet gezegd-dat deze Franse komedie, heel gewone Parijse midinetje, een meis
die de VARA morgenavond op het je van nü, in werkelijkheid een nutte-
beeldscherm brengt, U werkelijk zal iOZe „Leocadia" te maken,
bevallen. In dat geval draait U zonder Hoe het allemaal afloopt Neen.
de knop om, want zeker,
Laten we het niet. verraden. Kijkt U
mgaan op 0 sl" zelf hoe Jean Anouilh, de Franse dro
gistenzoon die zo'n opvallend literair
talent aan de dag legt, de geschiedenis
tot een einde brengt.
Alles voor mevrouw
In Scandinavië is men niet. bang. een
goed deel van het avondtelevisiepro
gramma zo nu en dan te spenderen aan
een goede vrouwenuitzending
Dat gaat daar oprecht en fris van de
lever en het wordt niet aangekondigd
als een „programma dat óók voor me
neer wel aardig en interessant is".
Zo ging dezer dagen voor de gehele
ordvisie een vrouwenprogramma de
lucht in, dat gepresenteerd werd door
de dames Kampmann. Erlander. Ger-
;n en Sukselainen resp echt-
;s van de Deense, Zweedse, Noor-
Finse minister-presidenten
indien U
tuaties. bedenkingen.
Anouilh schreef dit stuk in 1939 en
in Nederland is het niet onbekend; De
Nederlandse Comedie had het op reper
toire met Mary Dresselhuys in de rol
van de hertogin, evenals U haar mor
genavond zult zien. Dat geeft er een
familietrekje aan. want haar man, A
Viruly. vertaalde het stuk.
Die hertogin dan vertegenwoordigt
een reeds lang tot verval gekomen zeer
Franse volksgroep: de oude adel die
teruggetrokken leeft op eenzame bui
tens. ergens in Bretagne. Zij Is een
fraaie, canricieuze, nutteloze en puissant
riike vrouw en haar neef prins Albert, Nordvlsie"
(Ramses Shaffy) die zjj onder haar
welwillende hoede heeft, lijdt evenzeer
aan nutteloosheid, rijkdom, overdadige
luxe en verveling.
Hij beminde op rozenvoeten de schone,
aan haar sjaal overleden danseres Leo-
cadia. het derde verfijnde, nutteloze ,,]\1EI\CLJli.
Om hem weer in zijn geluksstaat te
rug te brengen behoeft tante de her
togin maar in haar onuitputtelijke beurs
te tasten
herleven. Zij arrangeert
Leocadia in de persoon van een
schattige, overigens heel frisse en nor
male arme modiste cn hiermee krijgt
Anouilh kans tegenover heel die ver
fijnde nutteloosheid een stukje heerlijk
echt jong leven te zetten. Dit is het doel
van zijn stuk: die levens tegen elkaar
uit te spelen.
Wat modiste Amanda (Ellen van He-
BREIDT UIT
i t. x - _i jDe „piratenzender" Radio Mercur, dat
dL onder Panamese vlag opererende schip
dat sinds enkele jaren voor de Deense
kust reclame-radio uitzendt, gaat uit
breiden. Met ingang van 1 oktober a.s.
zal er onafgebroken dag cn nacht wor
den uitgezonden.
Daartoe is in het grootste geheim een
nieuw schip, viermaal zo groot als het
huidige, met dubbele zenders uitgerust.
Er zullen dan drie ploegen werken aan
de uitzendingen.
Niettemin meent Denemarken nu een
formule te hebben gevonden om het
schip te kunnen verwijderen: uitbrei
ding van de grens der territoriale wate-
nieuw
„Tuffy
radiofiguurtje
Jaap ter Haar, die met zoveel succes
Saskia en Jeroen, Ernst-Jan en Snab-
beltje in de NCRV-kleuterprogramma's
tot leven heeft gebracht, heeft nu een
nieuw radiofiguurtje verzonnen. Dat is
„Tuffy", een klein mannetje dat „in
alle radio- en televisietoestellen zit en
altijd in de meest wonderlijke situaties
terechtkomt. Hij heeft een machientje
bij zich, dat alles, wat voor hem en
de luisterende kinderen onverstaanbaar
is, verstaanbaar kan maken.
Het wordt een langlopende serie,
waarin Piet Ekel het mannetje Tuffy
een stemmetje zal geven en die door
Johan Bodegraven wordt geregisseerd.
De auteur heeft al 40 afleveringen
kant en klaar liggen en men kan dus.
bij wekelijkse uitzendingen, haast ec.n
Tuffy komt het eerst in de huiska
mers op maandagmiddag 3 oktober a.s
Zo gaat dat...
Een van de leden van de West-Duitse
Bondsdag. Walter Menzel, heeft voor
een pijnlijke situatie in de Bondsdagzit
ting gezorgd. Hij stelde de minister van
posterijen, die belast is met radio- en
televisiezaken een vraag over het feit
dat in de gemeente Schierke een Oost-
Duitse televisiezender zó wordt ver
sterkt en gericht, dat de signalen goed
in West-Duitsland kunnen worden ont
vangen.
En dat, terwijl de (televisie-)toestand
tussen oost en west zozeer gespannen
De vraag luidde of het waar is dat
deze nieuwe installatie is geleverd en
gebouwd door een met name ge
noemde West-Duitse firma.
De minister kon niet ontkennen
/anavond
De NCRV zendt het televisiepro
gramma uit, dat na het NTS-journaal
om 8.20 uur' begint met Pi Scheffer's
rubriek „Pas geperst". Piet Römer
draagt daabna het verhaal „Eerlijk als
goud" van Antonia Ridge voor en om
9.10 uur komt Peter van Campen met
zijn actualiteitenrubriek. De dagslui
ting wordt gehouden in het gerei
Zendingscentrum te Baarn, waar ds.
W. Fijn van Draat voorgaat.
^I&xcice?
avond
9 Met de NCRV kunt U tussen 8 en
9.10 meeluisteren naar een interker
kelijke samenkomst, ter gelegenheid
van de Nat. Reclasseringsdag in de
Nieuwe kerk te Groningen te houden.
Sprekers zijn ds. G. N. Lammens, ger.
predikant te Rotterdam, pater S. Jels-
ma uit Den Haag en prol dr. P. A.
van Stempvoort, hoogleraar te Gro
ningen. Mr. W. A. Offerhaus, commis
saris van de koningin in de provincie,
opent de bijeenkomst, die met veel
muziek en zang wordt opgeluisterd.
Van 9.30 tot 10.30 concerteert voor de
NCRV het Radio Kamerorkest o.l.v.
Maurits van den Berg. Werken van
Rossini, Chopin en Fauré.
Na een grammofoonplatenprogram-
ma met melodieën van Robert Stolz
tussen 8.05 en 8.40 uur zendt de VARA
het vrolijke hoorspel van Erich Schön-
lank „Een mannetje en twee vrouw
tjes" uit. Om 11 uur: gesproken por
tret van de beeldhouwer Zadkine.
60
„En wat voor afleiding", hoonde ik.
„Ik wist, dat ik het risico liep, dat je met niet
zou willen begrijpen."
„Ik liep een veel groter risico door in je to gelo
ven", zei ik scherp. „Wat je deed, had ik nooit van
je gedacht en zeker na die ene avond niet".
„Dat heeft ook nog een andere oorzaak. Maar
misschien stel je er geen belang meer in".
„Toe maar", zei ik. „We zijn nu toch eenmaal
zover".
We waren intussen voortgewandeld
de drukke boulevard achter ons en
een stil duinpad in en liepen tot we
plek hadden gevonden. Daar streken
•oelde me
Justitie
In zijn antwoord op de vragen die dr.
J. H. Lamberts (soc.) bij zijn interpellatie
stelde, zei minister Van Rooij dat de
justitie dient na te gaan of er strafrech
telijke overtredingen zijn begaan e
hadden
rustige
teer. Ik
dat ik languit op mijn rug
ging liggen en kon opkijken naar de strakblauwe
hemel, die me plotseling doorstroomde met een
gevoel van blijdschap. Alleen mijn ooghoeken vin
gen de scherpe uitlopers van helmsprieten, die als
speerpunten omhoog wezen, zodat even door mijn
gedachten flitste: ach, wie uit de hemel daalt
komt terecht op de speerpunten van de aardse
samenleving. Wat zijn wij wonderlijk geharnast,
dat ze ons niet altoos pijnlijk treffen. Verder was
er alleen de heerlijke ruimte en naast me was er
de stem van Henk, waarin ik elke nuance duide
lijk hoorde. Het viel me weer op, dat hij zonder
opwinding en zonder enig enthousiasme vertelde.
„Ik wil heel eerlijk zijn", vervolgde hij. „Wat
doe je als je heel de dag op bed ligt zonder je be
paaldelijk ziek te voelen en dan een jonge vrouw
om je heen waarvan je weet dat je maar een vin
ger hoeft uit te steken, om haar in je armen te
hebben als een spinnende poes. Soms met jurkjes
aan die niets te raden overlieten, zeker niet bij
tegenlicht? Een ander was misschien sterker ge
weest, goedmaar zij schiep gewoonweg een
droomsfeer van verliefdheid waarin je alles wel
öoor heRm. steqqeRö&
moest vergeten. Natuurlijk het is alles opzettelijk
spel geweest, doordachte verleiding, maar het was
te veel om er tegen bestand te zijn. Toch heb ik
alles kunnen tegenhouden totdat de bevrijdings
troepen in het Zuiden doorstootten. De dagen vol
opwinding toen,, kan ik je eenvoudig niet ver
tellen. Die hebben jullie later in het Noorden
meegemaakt. Voor Dana was het huis te klein,
ze leefde permanent in een sfeer van stralende
opwinding, waarvoor zij eigenlijk geen uitlaat
had. Ze werd uitdagend en fel en zo gaf zij zich
ook.... en ik nam. Drie weken later vertelde zij
mij, dat zij zwanger was".
Ik richtte me verbaasd op en vroeg: „Wat? Heb
je een kind?"
Henk keek me lachend aan. „Zou het zo'n won
der zijn".
„Dat niet, maar ik had even moeite om me jou
voor te stellen als vader".
„Ben ik ook niet. Zal ik nooit worden ook".
Henk's woorden schokten me zo, dat ik recht
overeind schoot. „Hoe zo", vroeg ik. „Is het kind
dood gegaan?"
„Nee", antwoordde Henk stroef. „Het is nooit
geboren Dat ze me opzettelijk bedrogen heeft wil
ik niet beweren, maar dat ze het erop had gezet
mij nooit meer los te laten was heel duidelijk.
Naar ik later te weten ben gekomen van de dok
ter was er inderdaad een begin van zwangerschap
geweest. Hoe het ook zij, alles was later weer heel
normaal, maar toen hield ze mij aan mijn belof
ten. De rest van het verhaal kan ik me zeker wel
sparen? We trouwden zo gauw de omstandighe
den het toelieten en ik keerde naar de stad terug.
Dat was in september na de bevrijding. Ik be
wonderde haar om haar aanpassingsvermogen.
Thuis waren ze niet erg ingenomen met mijn hu
welijk, maar ik mag niet zeggen dat het een mis
lukking is. Ze trekt wat veel naar huis, maar mag
ik haar dat kwalijk nemen? En nu, de laatste tijd,
hééft ze een nieuw thema, want ze wil emigreren
naar Zuid-Amerika, waar het grootste deel van
haar familie woont. Ik geloof dat haar vader daar
achter zit. Ik heb er alleen van gezegd, dat het
niet anders is dan de zucht naar vernieuwing na
alles wat we hebben doorgemaakt.
Zij en zovelen willen een nieuw begin maken,
omdat het er niet is. Ik weet niet hoe jij dat aan
voelt, maar dat is mijn ervaring. Daarom wil ik
voorlopig geen kinderen hebben ook. Ik wil voor
lopig alleen maar leven en nemen wat er te ge
nieten valt en voor de rest interesseer ik me
nergens meer voor. Werken moet je om te be
staan, maar anders ging ik vissen cn liet de hele
boel waaien." Henk lachte smadelijk om zijn
eigen theorie, tenminste, zo heb ik het opgevat.
Hij trok nerveus vuur in een nieuwe sigaret.
„Ik sta verstomd van je en hoe je dit alles
met je christelijke geweten in overeenstemming
wilt brengen begrijp ik niet. Ben je gelukkig
met haar?" Ik steunde op mijn elleboog en keek
hem aan. Ik wilde niet dat hij op dit ogenblik
zou liegen. Henk ontweek mijn blik niet en keek
me glimlachend aan. Zo was hij knap en aantrek
kelijk VOOr mij. 4wcreU
(Wordit vervolgd.) 2 progr
Programma voor morgen
DONDERDAG 29 f
7.00 NWTLIO GyrnSjfO Gram^VPRO^ La)
Gram 12.00 Orgel cn viool 12.30 Land- cn
u.nibouwmed 12.33 Gram 12.50 Uit het
bedrijfsleven, lezing 13.00 Nws 13.15 Meded
en gram 13.25 Theater-ork 13.55 Beursber
14.00 Gram 1(4.30 V d vrouw 15.00 Zang
recital 15.30 Gram 16.00 Gevar progr 17.00
V d Jeugd 17.45 Gram.
13.00 Nws 18.15 Lichte muz 18.45 Journ
18.00 Gevar progr 19.4;
19.50 Sportpraatje 20.0C
gestelde richting, hoorspel 22.15 Zang" en
piano 22.30 Nws. beursber van New York
22.45 Lichte muz 23.00 Sportact
^grootvader, hoor-
7.00 Nws 7.15 Gram 7.45 Morgengebed en
verweging 8.00 Nws 8.15 Gram 8.50 V d
vrouw 9.40 Schoolradio. NCRV' 10.00 Gram
10.30 Morgendienst. KRO: 11.00 V d zieken
11.45 Gram Ii2.00 Middagklok-noodklok
12.03 Pianospel 12.25 V d landb 1235 Land-
13.00 Nws 13.15 Zonnewijzer 1820Lichte
muz 13.40 Idem. NCRV: 14.00 Gram 14.25
.tadio filiharm ork en solist 15.30 Dubbel-
kwartct 16.00 Verkenningen ln de Bijbel
16.20 Pianorecital 16.50 Gram 17.00 V d
Jeugd 17 30 Gram 17.40 Beure-ber 17.43 Vo-
kaal enspmble.
18.15 Sportrubr 18.30 Vrouwenkoor 16.50
Gram 18 00 Nws en weerber 19.10 Gram
19.30 Radiokrant 10.50 Pol lezing 20.00
Tctropolo ork, solist en koor 20.45 Panay,
ellandv an orkanen, lezing 21.00 Kamermu*
21.30 Lichte muz 22.00 Periodieken parade
22jI0 Gram 22.30 Nws 22.40 Gram 22 45
'denking 23.00 Orgelconc 23.30
spel" 23.45 °Gr am
II.OO Leocadia. TV-epcl.