Jlieutuc geünctfe (üimrnnl HAMMARSK JÖLD Commentaar Afro-Aziatische steun Liever wasbaas in Leopoldstad..... NIEUWS in één oogopslag- BON Premier Loemoemba duikt weer op Vliegtuig met 94 inzittenden neergestort Vijf jaar voor Powers? Rode leiders arriveren in Verenigde Staten Globaal gezien MAANDAG 19 SEPTEMBER 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling Tel. 31441 ABONNEMENTEN ƒ7,50 per kwartaal: 2,55 per maand; 0,59 per week ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter Eenenveertigste jaargang no. 11975 CHRIST ELI JK-N ATION AAL DAGBLAD „Stantoasticf) is gljebltoen niyn bert ia tegfjeospotf Na de KAMPEN: WOONWIJKEN AMBONEZEN Zie pagina 9 Een speciale verslaggever was zaterdag op het kasteel te Ciergnon, waar de wereldpers een ontmoeting had met koning Boudewijn en zijn verloofde, dona Fabiola. Hij geeft zijn impressies van deze unieke ontvangst. Ook al aanvaardt de Algemene Vergadering van de Ver. Naties een door zestien Afrikaans-Aziatische landen ingediende reso lutie inzake Kongo (en die kans is zeer groot), dan toch zal de Sowjetunie doorgaan met eenzijdige hulpverlening aan het land: het Sowjet-masker is daarmee wel voor ieder duidelijk afgevallen. Voor de zoveelste maal is ex-premier Loemoemba weer bezig met zijn onrustverwekkende campagnes. Hij is springlevend en wil zelfs naar New York om een van de Kongolese V.N.- delegaties te leiden. De rectores magnified van de Nederlandse universiteiten hebben vandaag weer hun traditionele redevoeringen gehou den ter opening van het nieuwe cursusjaar. In vele redes klonk grote ongerustheid door over de achterstand op het gebied van de research-werkzaamheden. Onder grote belangstelling heeft de nestor van de Eerste Kamer, prof. mr. A. Anema, na een „diensttijd" van 39 jaar, afscheid genomen. Een Amerikaanse DC-6 stortte gisteren op het eiland Goeam neer. Er waren 77 doden, meest Amerikaans^ militairen met hun vrouwen en kinderen. klopt ons hart BIJNA is het dan weer zo ver: de derde dinsdag in september staat voor de deur. Za terdag heeft de minister van binnenlandse zaken, mr. E. H. Toxopeus, in de vergaderzaal van de Eerste Kamer de zitting 1959-1960 der -Staten- Generaal namens Hare Majesteit de Koningin plechtig gesloten. Met dank voor „de vrucht bare wijze waarop zij hadden samengewerkt met de regering". Morgen komen deze zelf de volksvertegenwoordigers weer bijeen om op plechtige wijze een aanvang te maken met het zittingsjaar i960 1961. Werkzaamheden di. als altijd, worden ingeleid door H.M. de Koningin, die in haar Troonrede de Staten- Generaal het programma voorlegt dat de regering zich voorstelt tot uitvoering te brengen. En dan gaat het koffertje open. Het koffertje waarin de minister van financiën zijn geheim heeft bewaard: de miljoenennota. Plechtig wordt de indruk wekkende bundel papier aan de Kamerpresident overhan digd: de werkzaamheden hebben een aanvang geno- Het is de krant die u mor gen zal inwijden in de nu nog veilig weggeborgen ge heimen. Uit die dikke sta pel papier vol van ambte lijke woorden, ambtelijke cijfers, ambtelijke grafieken, moet zij trachten u een in druk te geven van „de toe stand van 's Rijks finan ciën", zoals die miljoenen nota officieel heet. De krant „vertaalt" voor u dat in drukwekkende vakjargon. Dat is haar taak. En zij commentarieert al die plan nen, u zo een indruk gevend van de fijne puntjes die de aandacht verdienen. De krant kunt u niet mis sen maar neem een goede krant. Een krant die kort en duidelijk kan samenvatten waarom het precies gaat en een krant die het alles be kijkt en beoordeelt van uit de levenssfeer die de uwe is. Neem onze krant. En zorg dat uw vrienden en kennis sen ook onze krant lezen. Voor het invullen van de bon zullen zij u dankbaar blijven. (straat) (woonplaats) Betaling geschiedt per week1 maand/kwartaal/per giro (Doorhalen wat niet vaD toepassin Is) Deze bon Is ingezonden door: (naam) (straat) (woonplaats) ^ESTIEN Afrikaanse en Aziatische landen hebben gisteravond overeen- stemming bereikt over de indiening bij de Algemene Vergadering der Verenigde Naties van een resolutie, waarin de Kongo-politiek van Dag Hammarskjöld, die door het Sowjetblok wordt aangevallen, steun krijgt. Hammarskjöld wordt in de resolu- tie verzocht de bepalingen van de resoluties die de Veiligheidsraad heeft aangenomen uit te voeren. Op de leden van de volkenorganisatie wordt een beroep gedaan zich te ont houden van indirecte militaire hulp aan Kongo tijdens de periode van militaire bijstand door de Verenigde Naties. Verder bevat de resolutie, ingediend door alle negen Afrikaanse leden als mede door Ceylon, Indonesië, Irak, Jor danië, Libanon, Nepal en Jemen, de vol gende bepalingen: Er zal een fonds worden gevormd voor de financiering van de V.N.- operatie in Kongo door middel van vrijwillige bijdragen der leden. Dit fonds wordt beheerd in overleg met de centrale regering, p Opnieuw verklaren de V.N. het voor- nemen te hebben wet en orde in Kongo te herstellen en de territoriale onafhankelijkheid en integriteit de Kongolese regering te zullen handhaven. o Er wordt een beroep op alle Kon golezen gedaan hun geschillen bij te leggen ten einde tot een spoedige oplossing van de binnenlandse flicten te komen. Het stuk werd gisteren ingediend kort voordat de Algemene Vergadering haar debat over Kongo zou voortzetten. Het eerste gedeelte van de spoedzitting werd geheel beheerst door een korte en bui tengewoon vinnige verklaring van cretaris-generaal Hammarskjöld, die vijf tig minuten lang met kritiek en sar casme was. overstelpt door de Rus Zorin en daarop in 45 seconden antwoordde dat hij zijn functie zou neerleggen als de Algemene Vergadering niet alles in het werk zou stellen om een eind to maken aan de Russische beschuldigingen Loemoemba'is niet vermoord of gevangen genomen. Gistermiddag kwam hij te voorschijn uit zijn schuilhoek (in de Guinese ambassade) en reed. in een auto naar zijn ambtswoning" in Leopoldstad. Ghanese troepen be trokken onmiddellijk de wacht bij het huis. Lang bleef Loemoemba niet binnen. Al gauw verscheen hij op een balkon en beantwoordde vragen die hem van be neden toegeschreeuwd werden. Voor ko lonel Moboetoe „zal worden gezorgd", verklaarde hij en het is van president Kasavoeboe onjuist geweest de Rus sen het land uit te zenden. Loemoemba maakte bekend dat hij deze fout zal herstellen, maar eerst wenst hij naar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties te gaan en daar de leiding van de Kongolese delegatie op zich te nemen. Hy heeft de V.N. om een vliegtuig gevraagd, maar nog geen ant woord gekregen. Inmiddels hebben Russen. Tsjechen en Chinezen Kongo in allerijl verlaten en hot Kremlin heeft laten weten dat het zijn ambassade in Leopoldstad voorlopig sluit. Ondanks de minachtende wijze waarop Loemoemba zich uitliet Moboetoe, gelooft men dat de kolonel toch nog steeds het heft in handen 'heeft. Het is echter duidelijk dat „premier" Loemoemba zich nog lang niet gewonnen geeft. Hij schijnt troepen naar Kasai te hebben gestuurd ter versterking va eenheden die de oppositie daar bestrij den en is naar men beweert in de hoofd stad Leopoldstad een fluistercampagne begonnen om Kasavoeboe en Moboetoe onmogelijk te maken. Een van de door hem verspreide geruchten is- dat Kasa voeboe en hij tot een akkoord zijn ge komen. Kasavoeboe haastte zich dit te ontkennen. Voorts zou Loemoemba heb ben gesproken over herstel van de diplo matieke betrekkingen met. België. Loemoemba zou vandaag het parlement bijeenroepen. Gisteren had hij reeds ge tracht dit te doen, doch soldaten van Moboetoe wezen het paar dozijn senato ren en afgevaardigden dat kwam opda gen vastbesloten de deur. Moboetoe is gisteren aan een moord aanslag ontsnapt. Een Kongolese officier was ziin woning binnengedrongen en had getracht hem dood te schieten. De kolo nel wist de man echter met behulp van enkele soldaten te ontwapenen. Koninklijk gezin weer thuis Koningin Juliana, prins Bernhard en de 1 prinsessen Beatrix en Irene zijn van hun vakantie in Italië in Nederland terugge keerd. Zij zijn zondagavond om kwart over zes op het vliegveld Soesterberg aangekomen. Streven naar werkweek van veertig uur Hoge ambtenaren van de E.E.G.-com- misr'e hebben in Brussel gesproken met nationale deskundigen over de harmoni satie der werkweek en de betaling van overuren in de zes landen der Europese economische gemeenschap. Zij kwamen tot de conclusie dat de ontwikkeling gaat in de richting van een veertigurige werkweek. De Verenigde Naties hebben giste ren in Elisabethstad meegedeeld dat de commandant van de Kongolese strijdkrachten die Katanga zijn bin nengetrokken, ermee heeft ingestemd dat zijn eenheden zich in de provincie Kivoe zullen terugtrekken tot op vijf tig kilometer van de grens tussen deze provincie en Katanga. De Zweedse kolonel Mollersward u erin geslaagd deze toestemming te] verkrijgen. schorst, waren de partijen geen stap nader tot elkaar gekomen. Na de her vatting gaven verschillende delega tieleiders hun mening over de crisis in Kongo. Vanmiddag om half vier ging men verder De regering van de Sowjetunie heeft in New York een pamflet verspreid, waarin wordt meegedeeld dat de Sowjet unie zal voortgaan met het verlenen van steun aan Kongo, ondanks het feit dat de Russische diplomatieke missie uit Leopoldstad is teruggeroepen. In de verklaring, die ook gisteren in Moskou openbaar werd gemaakt, wordt uiteengezet waarom de Sowjetunie haar staf uit Kongo heeft teruggeroepen, na melijk voor de veiligheid van de leden. In de verklaring wordt gezegd dat de Sowjetunie „het moedige en vrijheids lievende Kongolese volk alle steun en1 bijstand zal blijven geven in de strijd om ware onafhankelijkheid." Zaterdagavond zijn van Schiphol zestig leden van diverse Westeuropese parle menten naar Tokio vertrokken, waar zij de interparlementaire conferentie zullen bijwonen. Op initiatief van mr. dr. C. Berkhouwer, lid van de Tweede Kamer, waren de deelnemers van de Westeuro pese landen eerst naar Schiphol geko- Zaterdag heeft koning Boude wijn op het kasteel Ciergnon in de Ardennen zijn verloofde, Dona Fabiola de Mora y Ara- gon, via de journalisten aan de wereld voorgesteld. Op de foto v.l.n.r. koning Boudewijn, Dona Bianca d'Aragon y Ca- rillo de Albornoz, Barroeta- Aldamar y Elio, moeder van Dona Fabiola, met voor haar prinses Maria Esmeralda, doch ter van koning Leopold en prinses Liliane, Dona Fabiola, prinses Liliane, Don Gonzalo de Mora y Aragon, comte de MWora, broer van Fabiola, met voor hem prinses Marie-Chrvs- tine, dochter van prinses Liliane en koning Leopold en ten slotte koning Leopold. Zevenenzeventig mensen zijn zondag op het eiland Goeam, ten oosten van de Philippijnen, om het leven geko- door het verongelukken van een DC-6, die met zesentachtig passagiers en een bemanning van acht leden op weg was van Formosa naar San Francisco. De overige zeventien inzit tenden liepen voor het merendeel zware verwondingen op. Het toestel, eigendom van de World Airways, maar gecharterd door Ameri kaanse strijdkrachten, vervoerde militair personeel, zestien verwanten van mili tairen en acht Chinezen. De bemanning bestond uit burgers. Het ongeluk ge schiedde kort nadat het toestel na een tussenlanding op Goeam was opgestegen. Volgens geruchten, die in Wenen in diplomatieke kringen de ronde doen, zou Chroesjtsjef binnenkort een wijziging van de straf van de wegens spionage ver oordeelde Amerikaanse piloot Gary Po wers bekend maken. Hij zou dit doen kort na zijn" aankomst op Amerikaanse grondgebied en de straf zou worden verminderd tot vijf jaar. Ds. P. Zandt, voorman der Staatkundig-Gereformeerden, was vijfendertig jaar lid van de Tweede Kamer en een an dere „veteraan", dr. L. G. Kor- tenhorst, voorzitter van de Tweede Kamer, kwam hem mededelen dat hij benoemd was tot commandeur in d Orde van Oranje-Nassau. Bij station Leiden bom gevonden Er is vanmorgen in de bouwput aan het Stations plein te Leiden een bom uit 1944 gevonden. Vanmiddag zou men het projectiel de monteren. De politie nam uitgebreide voorzorgsmaat regelen. pODS KRACHT wordt in zwakheid vol- bracht. Dit geldt ook voor het we reldgebeuren om ons heen. We zien het niet altijd en als we denken aan de vete mislukte internationale conferenties op het hoogste niveau, waarvan naar men selijk inzicht in zekere mate het wel cn het wee van de mensheid afhangen, vra gen we ons af, waarom God onze gebeden niet verhoort: waarom Hij toestaat, dat de mens deze kosmos steeds meer doet verworden tot een chaos. De chaos doemt overal op, vandaag in Kongo, morgen in Berlijn en overmorgen weer ergens anders en als God het niet verhoedt komen we misschien nog eens te staan voor dc totale chaos, de vernieti ging van een groot deel van de mensheid. Telkens als er conferenties op hoog ni veau worden gehouden, zijn we geneigd naar nieuwe strohalmen te zoeken, waar aan we ons kunnen vastklampen. En tege lijkertijd bekruipt ons de vrees en leven wij in de veronderstelling, dat er niets van terecht zal komen; dat de verwijde ring slechts groter zal worden; cn dat die bijeenkomsten alleen maar uitgangspun ten zijn voor nieuwe acties van het god deloze communisme, dat de ondergang van de christelijke beschaving in zijn vaandel heeft geschreven. Zo zien we ook de zitting van dc Alge mene Vergadering van de Verenigde Na ties, die vandaag in New York is begon nen. Op enkele uitzonderingen na hebben alle wat men noemt „groten der aarde" zich naar deze wereldstad begeven om niet alleen voor de oplossing van hun eigen problemen te pleiten, maar zich ook bezig te houden met de grote vraagstuk ken, die verband houden met de vrede en de veiligheid in de wereld. Maar niemand verwacht er veel van. Toch weten wij niet, of het werkelijk zo is, dat er niets goeds zal groeien uit het moeizame internationale overleg, dat zo weinig rcsulstaat afwerpt, uit het vaak helemaal niet hartelijke contact tussen de volkeren onderling. We moeten ons realiseren, dat God zijn voor ons ver borgen bedoelingen met deze wereld heeft en dat Zijn gedachten nu eenmaal niet de onze zijn. En we moeten Christus leren nazeggen: „Niet mijn wil, maar Uw wil geschiede". God heeft deze kosmos, die de mens tot een chaos he.eft gemaakt, niet in de steek gelaten. Dwars door alles heen bemoeit hij zich met de mensheid. En wanneer die zich tot Hem wendt met al haar noden cn behoeften, zegt Hij: „Mijn genade is u genoeg, want Mijn kracht wordt in zwak heid volbracht". T~iAT september ons morgen met Prins- jesdag zo zal verwennen als gisteren, toen het bij zonnig weer nog twintig graden werd. laat zich niet aanzien. Van. morgen kwam op uitgebreide schaal mist voor en een buienstoring over het Rijnland bracht in èrabunt cn Limburg wat lichte regen. Voor morgen is een regenstoring bo ven Engeland voor ons van belang. Deze trekt in oostelijke richting, gevolgd door wat koelere lucht uit het noordwesten. President Novotny van Tsjecho- slowakije en premier Gomoelka van Polen zijn vannacht op het vliegveld van New York aangekomen, waar de vorige dag premier Fidel Castro van Cuba al was gearriveerd. In de loop van de dag zouden zij Chroesj tsjef reeds kunnen ontmoeten: zijn schip werd tegen zonsopgang voor de Newyorkse haven verwacht. Voor de aankomst van het schip Bal- tica waren strenge maatregelen getrof fen. Duizenden agenten hadden postgevat langs de kust van Manhattan en op de bruggen om de anti-communistische de monstranten in bedwang te kunnen hou den. De veiligheidsdienst van de Ver enigde Naties is van 200 tot 300 man versterkt. De komende tien dagen is het gehele terrein rondom het hoofdkwartier de Volkerenorganisatie afgezet. On danks alle verzoeken van regeringszijde geen demonstraties te houden tijdens het verblijf van de Rode leiders, vreest namelijk dat het gemakkelijk tot felle betogingen kan komen. Fidel Castro verklaarde gisteren toen hij op het punt stond uit Havan na naar New York te vertrekken en men nog steeds geen hotel voor hem had kunnen vinden, dat hij misschien het beste maar een slaapzak en een hangmat zou kunnen meenemen om zich in het Newyorkse Central Park te installeren. „Thomas Kanza, de man die Loemoemba naar de Verenigde Naties in New York heeft gezonden, was een klant van mijn wasserij. Hij kwam op zekere dag bij mij de zaak binnen en vroeg of ik soms zin had om als lid van zijn delegatie mee te gaan naar Amerika. Ik zou zijn bediende cn secre taris worden cn alle bijeen komsten mogen bijwonen. Aangezien ik daar wel voor voelde, sloot ik mijn was serij en vloog naar New York." Orly bij de Franse hoofd stad, terwijl hij dit verhaal vertelde. Hij veegde zijn be zwete voorhoofd af en ver klaarde nadrukkelijk: „Ik ben de diplomatie, de poli tiek, de uitstapjes en het be diende en lijfwacht spelce zat. Ik ga terug naar Leo poldstad om mijn wasserij weer op te nemen!" Het was voor het eerst dat de 35-jarige neger een bui tenlandse rsis maakte en hij was als een man van gewicht uit dc Kongolese hoofdstad vertrokken. Er waren echter noga' veel gedelegeerden die de reis naar New York wen sten mee te maken en zo kou het gebeuren dat twee lijfwachten in vredesnaam maar werden achtergelaten. In New York aangekomen gaf Kanza zijn wasbaas het bevel om naast de vele func ties die hij reeds bekleedde ook nog dat van lijfwacht op zich te nemen. Dit beviel Robert Kind:» al niet meer zo erg, maar hij kreeg er pa? goed genoeg van. toen hij onverwacht in het gebouw van de Verenig de Naties andere Kongole zen tegen het lijf liep. Zij vertelden hem dat zij deel uitmaakten van een delega tie die de regering van Ileo en Kasavoeboe vertegenwoor digden. Nu had Kinda zich altijd als een vriend van Ka savoeboe beschouwd cn eigenlijk gedacht dat hij. door deel uit te maken van Loemoemba's afvaardiging ook Kasavoeboe's belangen behartigde. Ziji. landgenoten vertelden hem cchfer dat die toestand reeds la"g ten einde was. Loemoemba en Kasavoeboe hadden ruzie gekregen en het eind van 't liedje was dat e» derde, een kolonel wiens naam zij niet kenden, de macht had gegrepen. Toen had Robert Kinda er genoeg van. Hij nam het vliegtuig naar Parijs en zou vandaar verder vliegen naar Leopoldstad, naar zijn was serij. Hij vroeg de politie mannen in Parijs hem te wil len beschermen tot hij het vliegtuig naar Kongo zou kunnen nemen. Kinda vrees de namelijk dat een landge noot, die in hetzelfde toestel reisde, hem misschien zou mishandelen of zelfs ver moorden als hij de kans kreeg. De Franse politic nam de neger in bescherming. Kinda legde een krant over het hoofd, zakte onderuit in zijn stoel en viel in slaap. De politiek was vermoeiend ge- Blijft dit regengebied met dezelfde snel heid naar het oosten trekken, dan kan het morgenochtend grotendeels zijn ge passeerd en maakt de gouden koets nog kans in de herfstzon te rijden. Het algemene weerbeeld is sterk wis selvallig geworden en de temperatuur zal de komende dagen iets lager blijven. In grote delen van Tirol is de laatste drie dagen meer dan 100 mm regen ge. vallen, hetgeen lot overstromingen heeft enige regen. Vannacht hier cn daar mist. Weinig wind. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 20 september: zon op 6.22, onder 18.44, maan op 5.36. onder 18.38; 21 september nieuwe maan. HET WEER 11N EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur De spanning tussen Jordanië en de Ver enigde Arabische republiek is plotse ling weer toegenomen. Aan de Syri sche kan; van de p.-ens tussen beide landen worden grote troepeneenheden paraat gehouden. D. Jordaniërs hou den aan de andere kant van de grens „veldoefeningen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1