LOEMOEMBA
heer en meester
Commentaar
IHetttue geihsttfe (üouraitt
Vergunning nodig
voor Oost-Berlijn
Nieuwe naam voor Zuid-Afrika?
NIEUWS in één oogopslag-
BON
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
Volgende stap
van
DDR'
Twin Pioneer
verongelukt
Karei Doorman
in Hollandia
Ook Groningen zoekt
oogstvrijwilligers
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel 31441
ABONNEMENTEN ƒ7,50 per kwanta al;
2,55 per maand; 0,59 per week
Eenenveertigste jaargang no. 11967
F. DIEMER
CHRIST ELI JK-NATION AAL DAGBLAD
Dl. E. DIEMER
Slant vasticfi is abfblmn
myn hert ia tcgljenspotf
GEHEIM
■werd
niet ontsluierd
Het incident is gesloten: premier Loemoemba zit vaster dan
ooit in het zadel, nu de Kongolese Senaat (onder welke druk
dan ook) zich achter hem heeft gesteld. Kasavoeboe's positie
is onmogelijk geworden. De Veiligheidsraad staat opnieuw
voor een moeilijke beslissing.
Dat in Den Haag gewerkt wordt aan een verbetering v5n de
sociale positie van de Papoea-arbeider, bleek uit mededelingen
van C.N.V.-voorzitter Van Mastrigt: maatregelen zullen wor
den getroffen om aan de rechteloosheid van de Papoea een
eind te makeiv
Jaarbeursvoorzitter dr. Van der Wal heeft in zijn jaarrede
Nederlands economische positie onder de loep genomen. Hij
zei o.a. van mening te zijn, dat de vrijere loonpolitiek ons
beslist geen windeieren heeft gelegd.
Blanken in Zuid-Afrika doen pogingen om hun land een
andere naam te geven, omdat over de gehele wereld de woor-
Met man en macht wordt, nu het weer is verbeterd, gewerkt
aan het binnenhalen van de oogst. In Groningen wil men
iedereen, die er maar even voor in aanmerking komt, daarbij
inschakelen.
Jussie Bjoerling, een van de beste tenorzangers van de wereld,
verbonden aan de Koninklijke Opera te Stockholm en de
Metropolitan in New York, is vanmorgen op 49-jarige leeftijd
overleden.
De Olympische Spelen: voor ons land zit het er nu praktisch
op. Onze damesturnploeg deed gisteravond goed werk, maar
hel>as kwam daar een eind aan door een lelijke val, die
Ria van Velsen maakte. Zij moest naar het ziekenhuis. Nel
Zwier moest met een negende plaats genoegen nemen. Morgen
is het nog de beurt aan Frans Kuenen, onze marathonloper.
Het klinkt
als muziek
"jYTeen, dlit is geen huis-
1- wouw wier trek^in-
koffie zo groot is ge
worden dat ze de hele
kan maar aan haar mond
heeft gezet. En de schort
waarmee ze op de foto
staat, heeft ze niet ver
geten af te doen. Die
schort is haar uniform en
die kan is haar instru
ment: ze is immers een
vam d'e gewaardeerde le
den van het Ruinense
huisvrouwenorkest „De
muzikale keuken", ern
stig musicerend tijdens
het achtenvijftigste con
cert dat dit orkest al
sinds zijn oprichting
heeft gegeven.
Misschien denkt u toch nog
dat u voor de gek gehouden
wordt lees het dan maar
uitvoerig, want het staat el
ders in de krant. Het zal u
als muziek in de oren klin-
Tenzij u het natuurlijk niet
in de haak vindt dat huis
vrouwen zo iets doen. Mis
schien bent u nog wel de
mening toegedaan dat een
huisvrouw zich met niets
anders heeft te bemoeien dan
met stof afnemen, vaat was
sen, eten koken en voor de
rest heeft te luisteren naar
de „wijsheid der mannen
Zo denken we er bij de
krant niet over. Heel beslist
niet. Deze krant, iedere krant
van iedere dag, wordt niet
alleen gemaakt voor man
wen. En dan niet in de ge
dachte van „huisvrouwen
kunnen toch over niets an
ders meepraten dan over hun
huishouden", maar in de vas
te overtuiging dat ook de
vrouw haar mening wil vor
men over het wereldgebeu
ren, het kleine en het grote
nieuws dat in de wereld om
gaat. Bij het kiezen der be
richten en bij het opstellen
van artikelen en reportages
wordt geen overheersende
plaats toegekend aan de
„mannensmaak". Een krant
moet ook voor een vrouw
leesbaar zijn dat is de
regel waarvan wij uitgaan.
Als u dit met ons eens
bent, als het „gezellige" in
onze krant u aanspreekt,
laat dan ook uw vriendinnen
en kennissen hiervan niet
onkundig. De vrouw heeft
heel dikwijls een beslissende
stem bij het kiezen van de
dagelijkse krant laat de
bon hieronder dus niet on
gebruikt.
Betaling geschiedt per week
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassin- is)
Deze bon is ingezonden door:
Mist stagneerde
luchtverkeer
Een dichte mist heeft vanmorgen ern
stige vertragingen veroorzaakt in het
luchtverkeer op Schiphol. De mist kwam
reeds in de vroege ochtenduren opzetten
en verdween slechts zeer geleidelijk.
Het gevolg was, dat vele machines
boven de wachtbakens in de omgeving
van Schiphol moesten blijven cirkelen
tot er enige verbetering optrad in de
weersomstandigheden. De Bea-Viscount
uit Londen wachtte een uur. maar zette
toen koers naar Brussel, aangezien de
voorraad brandstof uitgeput raakte.
De DC-8 straalvliegtuigen van de
K.L.M. uit New York en Montreal die
normaal zonder tussenlanding van Ame
rika en Canada naar Sohiphol vliegen,
weken beide naar Prestw;ick uit, om
daar te wachten- tot de mist boven de
Amsterdamse luchthaven opgetrokken
Om ongeveer acht uur vanmorgen be
droeg het horizontale zioht nog slechts
honderd meter. Na tien uur trok de
mist langzaam op. De vliegtuigen, die
boven de luchthaven hadden gecirkeld,
kwamen een voor een binnen, terwijl
de eerste toestellen door de gedeeltelijk
opgtrokken mist de lucht weer ingin-
Tegen elf uur was de toestand weer
normaal.
Nu! Haast u!
Olympiade
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van £J=#0 nu slechts f 1,03
Alléén bij TZtioVl
T OEMOEMBA is weer heer en meester in Kongo. Gestijfd door een ver-
rassend vertrouwensvotum van de Senaat (militairen drongen de zaal
binnen toen de stemming moest beginnen) heeft hij gezegd, de onmiddel
lijke terugroeping van alle V.N.-troepen te zullen eisen, als de volkeren
organisatie haar beleid niet wijzigt. Hij zond een telegram aan secretaris
generaal Hammarskjöld, waarin hij vraagt, een speciale zitting van de
Veiligheidsraad in Leopoldstad te houden. Voorts uitte hij de beschul
diging, dat de Verenigde Naties zijn regering in haar werkzaamheden be
lemmert door vliegvelden te sluiten en het nationale radiostation te be
zetten. Volgens de Belgische radio zou hij in een dagorder aan het leger
hebben verklaard de functies van staatshoofd en opperbevelhebber aan
zich getrokken te hebben.
Op een van de wildste en onmoge-
lijkste persconferenties, die hij ooit
heeft gehouden, dreigde Loemoemba
de betrekkingen met de Verenigde
Staten, Engeland en onverschillig
welk land te zullen verbreken, als er
geen einde zou komen aan de haat
campagne tegen zijn regering. Hii
dankte de Sowjetunie voor de hulp.
welke zij hem verleeend heeft en be
weerde, het presidentschap te kunnen
overnemen, maar geen ambitie in die
richting te hebben. „Kasavoeboe is
nog steeds president", aldus Loe-
moe/nba, „maar hij bezit geen wer
kelijke macht meer." En hij maakte
de president belachelijk door te zeg^
gen, dat geen enkele soldaat of poli
tieman gehoor had' gegeven aan diens
oproep, de wapens neer te leggen.
Veiligheidsraad
Behalve Loemoemba hebben ook se
cretaris-generaal Hammarskjoeld en de
afgevaardigde van Zuidslavië om een spe
ciale zitting van de Veiligheidsraad ge
vraagd. Zoals bekend, lag het reeds in
de bedoeling, dat de raad vanavond of
morgenavond bijeen zou komen. Het was
de bedoeling van Hammarskjoeld, uit
spraken van de raad te vragen, die bet
volgende inhouden: bet verbieden van
hulp van buitenaf (Sowjetunie), een drin
gend beroep op de elkaar bestrijdende
groepen in Kongo doen om hun gescbil-
len op vreedzame wijze te regelen, en
machtiging voor de V.N.-troepen, Kon
golese eenheden ,te ontwapenen, die de
orde verstoren in plaats van haar te her
stellen.
Het
de vraag, of deze voorstellen
WESTDUITSERS die Oost-Berlijn
willen binnenkomen, zullen
voortaan bij de aangewezen controle
posten een inreisvergunning moeten
tonen. Dit is gisteravond na een ver
gadering van de Oostduitse mi
nisterraad bekendgemaakt. Oost-
Berlijn werd de hoofdstad van de
Duitse democratische republiek ge
noemd.
De 'nieuwe maatregel tast weer het
standpunt van de westelijke geallieer
den aan dat alleen zij en de Russen ver
antwoordelijk zijn in Berlijn. Zij hebben
dan ook vorige week bij de Russen ge
protesteerd tegen een soortgelijke maat
regel, die voor vijf dagen gold.
Tot nu toe konden de Westduitsers op
grond van het statuut der vier mogend
heden Oost-Berlyn vr(j betreden. Voor
reizen naar Oost-Duitsland moesten zy
evenwel een inreisvergunning van de
plaatselijke Oostduitse overheid hebben.
De communisten maken nu dus duidelijk
dat Oost-Berlijn een normaal deel van
de D. D. R. is
Wil men thans een inreisvisum voor
het oostelyk deel van Berlijn hebben,
dan kan dat worden aangevraagd bij de
Volkspolizei.
Volgens westelijke waarnemers is dit
de krachtigste poging die tot dusver is
gedaan om de Berlijnse kwestie los van
het Duitse vraagstuk op te lossen. Men
acht het goed mogelijk dat de oostelij
ken van plan zijn de zaak op de spits
Of van westelijke zijde tegenmaatrege
len worden genomen, is nog niet bekend.
Burgemeester Brandt heeft juist gisteren
verklaard dat hij zal samenwerken met
de geallieerden in de stad om het hoofd
te bieden aan elke nieuwe „communis
tische bedotterij". Brandt zei niet welke
de eventuele tegenmaatregelen zullen
zijn, maar het is bekend dat hij voor
stander is van commerciële druk.
In Bonn gelooft men dat er nu meer
kans op is dat het Westduitse parle
ment in Berlijn zal vergaderen. Een
woordvoerder zei: „Indien de parle-
mentszitting niet in Berlijn zou wor
den gehouden, zouden de communis
ten dit gaan uitleggen als een teken
van zwakte en dat zal tot nog meer
moeilijkheden leiden".
Hammarskjoeld nu nog zin hebben,
vooral wat het ontwapenen van Kongo
lese militairen betreft. De zaken in Kon
go zijn zo drastisch gewijzigd, dat eer
geheel nieuwe aanpak in de Veiligheids
raad gewenst is geworden.
Geen slachtoffers
Een tweemolorige Twin Pioueer is
hedenochtend te Epouto bij de Wissel
meren in Nederlands Nieuw-Guinea
verongelukt, doch er vielen geen slacht
offers. Aan boord waren een tweekop
pige bemanning cn twee paters. De
schade is nog niet bekend.
Het toestel zakte door het landings
gestel en boorde met de neus in de
Bij liet dorpje Satsa, aan de route
SamsunTrabzon, aan de Zwarte Zee
in Turkije is een autobus met zevenen
veertig inzittenden in een ravijn gestort.
De bus vloog in brand en eenendertig
verkoolde lijken zijn uit de resten ge
borgen. Zestien personen hebben ernsti
ge verwondingen opgelopen.
Tijdens het bezoek aan het
Olympisch dorp in Rome gin
gen Koningin en Prins ieder
huns weegs, want de dames-
en herenaf delingen zijn er
streng gescheiden. Zij hadden
afgesproken elkaar in een der
restaurants weer te ontmoeten.
De Koningin bleef lang weg en
de Prins (foto links) keek eens
op zijn horloge. Even later
(midden) hoorde de Prins dat
de Koningin bij de ingang van
de eetzaal was geweest, maar
haar echtgenoot niet had op
gemerkt. De Prins moest er
hartelijk om lachen. Eindelijk
(rechts) troffen Koningin en
Prins elkaar en konden zij
hun ervaringen uitwisselen.
Vrijwel ongemerkt is het vliegkamp
schip Karei Doorman vanochtend de
haven van Hollandia binnengelopen, al
dus meldt A.P.
Daar het bezoek aan Japan verviel,
zal de Doorman ongeveer tien dagen te
Hollandia blijven alvorens zijn tocht
naar Nieuw-Caledonië, Nleuw-Zeeland
en Zuid-Amerika voort te zetten.
Een zegsman van da Unilever heeft
bevestigd, dat deze maatschappij een
,v merk plan-tenmarga-rine op de
markt zal brengen onder de naam Diana
Overigens zal Van den Bengh en Jurgens,
dochteronderneming van Uni-lever,
ook het menk Planta. met de onschadelij
ke emulgator, blijven brengen.
- TRETFORD TAPIJT
120 CM BREED
23.90
BULTHUIS
BOTERMARKT 23 -
H.M. de Koningin was gisteren
op bezoek in het Olympisch dorp
te Rome. Nadat de Koningin in
de eetzaal zelf haar menu had
samengesteld, informeerde zij
belangstellend aan de Neder
landse hoogspringster Nel Zwier
over het wedstrijdverloop.
Leraar in klas
omgekomen
Een explosie ten gevolge van kort
sluiting heeft gistermorgen in de bank-
werkerij van de lagere technische school
„Huize St. Jozef" te Heer de dood tot
gevolg gehad van de 37-jarige praktijk
leraar de heer H. Mul uit Maastricht
De heer Mul gaf les aan ongeveer
twintig leerlingen, toen plotseling een
elektrische schakelkast explodeerde. De
leraar werd door een rondvliegend stuk
ijzer van de kast aan het hoofd getroffen
overleed vrijwel onmiddellijk.
In Kongo heeft het vooralsnog anders
uitgepakt dan men, zeker niet in de laat
ste plaats in het belang van het land zelf
had mogen hopen. Loemoemba zit stevig
te paard cn mag zich zelfs gesteund we
ten door een voor hem zeer gunstige stem
uitslag van de Senaat, hoezeer dit lichaam
tot dusver hem tot reserve betracht had.
Te vrezen is, dat president Kasavoeboe
hiermede voorlopig nog wat meer op de
achtergrond is geraakt. Zijn positie was
tot dusver toch reeds tamelijk onzeker,
hetgeen hij overigens gemeen had met
tal van presidenten in republieken, pre
sidenten namelijk die niet, zoals bijvoor
beeld die van de Verenigde Staten, tevens
in feite regeringsleider zijn.
Een president, niet tevens regeringslei
der, heeft niet als van nature het gezag
van een koning. Hij mist de traditie, zo
als deze ook in de erfopvolging uitkomt,
en hij zal zich een eigen gezag moeten
verwerven door een stipte naleving van
de verplichtingen, die zijn gr^apdwet hem
oplegt mits de omstandigheden hem
daartoe de kans geven, hetgeen met pre
sident Kasavoeboe nauwelijks het geval
geweest is.
Aan de andere kant mist zulk een
president de mogelijkheden, waarover een
minister-president als feitelijk regerings
leider beschikt. Van deze omstandigheid,
als van zovele andere, heeft een sluw
man als Loemoemba dan tot nu toe volop
weten te profiteren.
Weshalve men zich ook buiten Kongo
wel mag afvragen, wat er met president
Kasavoeboe gebeuren gaat. De steun van
de Senaat is hem voor het ogenblik ont
vallen. Evenals talloze andere zaken
schijnt het thans wel van de willekeur van
een Loemoemba af te hangen, of zijn pre
sidentschap bestendigd zal worden. Zijn
voorlopig vruchteloos verweer tegen Loe
moemba heeft zijn toch al niet sterke
positie nog verzwakt en bovendien is dc
verhouding tussen beiden nu wel grondig
bedorven.
Dit is voor het overige slechts een facet
van het Kongolese probleem, dat van
daag aan de dag verder dan ooit van een
oplossing verwijderd lijkt.
Of is dc kracht van een Loemoemba
ook niet alleen maar werkelijkheid, doch
tevens schijn?
Het is wel duidelijk, dat hij het van
het leger hebben moet. Maar tegen dat
leger, als bron van onrust en als belem
mering naar een democratische ontwik
keling, gaan geheel terecht steeds
meer bedenkingen der Verenigde Naties.
plaats verandert. Het centrum
ervan lag vanmorgen even ten noorden
van de Alpen met een luchtdrukwaarde
van 1029 mb. Het hogedrukgebied houdt
de depressies op grote afstand. Een van
deze depressies passeerde de zuidpunt
van Groenland op weg naar IJsland, ter-
nu een beroep op vrijwilligers
an, om de graanoogst nog zo
goed mogelijk te bergen. De Provin
ciale arbeids-contactcommissie werkt
aan de inventarisering van de hulp
die de verschillende landbouwers
nodig hebben. De vrijwilligers kun
nen zich aanmelden bij het arbeids
bureau en krijgen voor hun hulp een
beloning van minimaal 1,55 per
Aan bet provinciaal bestuur, gemeen
tebesturen en de besturen van de Wa
terschappen is verzocht, op dagen
waarop graan geoogst kan worden
beidskraebten beschikbaar te stellen.
Voorts wordt geprobeerd, een verrui
ming te krygen van het verlenen van
oogstvcrlof aan landarbeiders en boe
renzoons die onder de wapenen zyn.
Van 60.000 hectare op een totaal
graanareaal van 80.000 hectare moet
de oogst nog worden binnengehaald.
In de Gelderse Vallei en op de West-
Veluwe bedraagt naar ruwe schatting
van de rijkslandbouwconsulent de scha
de aan de akkers bezaaid met haver,
gerst, rogge of gemengd gewas onge
veer f 1000 per hectare. Dat is vooral
voor de kleine bedrijven, die men op
deze lage zandgronden veelvuldig aan
treft, een gevoelige klap.
Aardappelen rotten
Veel aardappelen verrotten op het
land. Zij zijn aangetast door phytoph-
tora, een bekende aardappelziekte, die
veel optreedt in natte streken. Men
neemt aan, dat in de Gelderse Vallei
ruim 25 procent van de verbouwde
aardappels verloren zal gaan.
De bonenoogst is ruim vijftig, procent
minder dan vorige jaren, omdat vele
akkers onder water staan.
Ook de veehouders ondervinden de
gevolgen van het natte weer, doordat
het land bijzonder drassig is worden de
zoden door de koeien vertrapt. In de
polder Arkemheen bij Nijkerk en in
de omgeving van Achterveld, Scher-
penzeel en Stoutenburg zyn de koeien
al op stal gehaald of naar hogere ge
bieden overgebracht. De gemalen in de
polder Arkemheen werken op volle
kracht, maar toch verloopt de afvoer
het overtollige water niet vlot ge-
De slechte conditie van het melkvee
leidt tot een teruggang in de melkpro-
duktie.
Ook uit andere delen van het land
ernemen w(j, dat het grasland door de
koeien vertrapt wordt, en dat de melk-
opbrengst wat achteruitgaat. Daar staat
tegenover dat er dit jaar ruim voldoende
ruwvoeder is voor de stalperiode, al is
de kwaliteit niet byzonder goed.
enkele Zuid-Afrikaners kunnen staat vormen, in het leven ge- Rupert stelde
land niet langer Zuid- roepen door een blanke bescha- Zuid-Afrikaners
ving en in het leven gehoudi
Afrika
van die naam is voor steeds
meer mensen over de gehele
wereld al meer dan voldoende De
om te veronderstellen, dat wij dere
blanken indringers zijn. wordi
Wij
Zuid-Afrikaners,
ming over de vorming
blanke ondernemingszin, republiek ook aandacht
nieuwe naam voor hun land
voorstanders van een an- zouden besteden. Drie voorstel-
naam voor Zuid-Afrika len deed Rupert: „Land
geleid goede hoop", „Constantia
„Natalia".
De eerste naam „Land
andere de orde tijdens een toespraak goede hoop" heeft Rupert ge-
conferentie
de leend
ontwikkelingsstich- Verwoerd. Onlangs verzekerde Natalia ten slotte i
Verwoerd de Engels en de Afri- bliek uit de vorige
dat de kaans sprekende blanken
de stem- Zuid-Afrika dat er eenheid
:en zijn in „een republiek van
de goede hoop".
Constantia is de naam
het landgoed van een van
an eerste gouverneurs van
of Kaapkolonie, Simon
Stel. Het landgoed,
tig voorbeeld var
se bouwkunst, is
premier Hendrik zienswaardigheid.
w, die
door annexatie van de Britten
an het toneel is verdwenen,
ran de Volgens Jan Burger, een
kroniekschrijver van het En-
n van gelstalige blad The Star, is een
'an de naamsverandering voor een
in de land allerminst moeilijk te ver-
n der wezenlijken. De hele wereld
prach- kent nu Ghana; wie denkt er
Oudholland- nog aan de Britse Goudkust-
be- kolonie? En zo heette Ghana
toch tot 1957, aldus Burger.
De barometer stijgt
wijl een andere storing via het zeegebied
tussen Schotland en IJsland naar het
noordoosten trok. Het koufront van de
laatstgenoemde depressie heeft de Britse
eilanden bereikt. Het bracht er plaatse
lijk 5 tot 10 mm regen.
Het front trekt nog langzaam verder
in oostelijke richting, maar de regenzone
ervan zal Nederland niet kunnen berei
ken. Het ziet er naar uit dat het droge
weer aanhoudt, waarbij de temperatuur
zich op ongeveer hetzelfde niveau zal
handhaven. De komende nacht zal er
zich plaatselijk weer mist vormen.
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Droog weer met zonnige perloden.
Maar voornamelijk in het noorden van
liet land tijdelijke bewolking. Vannacht
plaatselijk mist. Zwakke tot matige
wind tussen zuid en west. Weinig ver
andering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11,15 uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag 10 september: zon op 6.05,
onder 19.07 uur; maan op 21.41, onder
11.46 uur. 12 september laatste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
D- Helder
Ypenburg
windstil
windstil
w?ndstii
windstil
19 13 0.1
28 13
Voor hij in Kaliningrad (het vroegere Kö-
nigsberg) aan boord van het schip Baltika
ging dat hem naar Amerika zal brengen,
heeft Chroesjtsjef gisteren onverwacht een
onderhoud gehad met de Amerikaanse
ambassadeur in Moskou Thompson. Alles
wat over het gesprek bekend werd, was
de volgende mededeling van Thompson:
wij bespraken zaken van belang voor beide
regeringen, waaronder de vrijlating van
de RB-47 piloten.
L
