VELPON
Der Ring des Nibelungen
bleef onder het niveau
Sch. 7 Pollux voor het
eerst buitengaats
Bayreuther Festspiele (I)
A. Linschoten kreeg gouden
medaille Oranje-Nassau
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
S
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1960
Vandaag gaat de benoeming in
van ir. H. L. Boter tot adjunct
directeur van gemeentewerken
te Almelo. Gisteren was dus zijn
laatste werkdag in Leiden en zijn
afscheid was weliswaar niet of
ficieel, maar zeker origineel. Een
uur voor zijn vertrek werd de
laatste paal geslagen voor de
nieuwe Gansoordbrug en bij deze
plechtigheid hielp ir. Boter een
handje.
Foto N. van der Horst
GESLAAGDE PROEFVAART
Agenda voor Leiden
Donderdag
De Hoeksteen, Levendaal 1, huish.-
voorlichting, tot 9 uur n.m. Inschrijfdag
voor cursussen, excursies, demonstraties.
Vrijdag
Cóuture Riëi, Breestraat 135, 11 uur:
Openingsreceptie.
Stadsgehoorzaal, 8 uur, Opera Italiana
met Verdi Festival.
Zaterdag
Korevaarstraat 19, 3 uur: Ingebruik
neming showroom Korevaar-garage door
wethouder A. J. Jongeleen.
Stationsplein, 1.15 uur: Vertrek N.C.
ReisV. naar Aalsmeers Stadion Spel.
Oegstgeest, Buitenlust, 3 tot 5 uur:
receptie t.g.v. derde lustrum buurtver
eniging Ons Genoegen.
Apotheken
Geopend apotheek Herding en Blanken,
Hogewoerd 171, tel. 20502.
Films
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): You are
never too young (alle leeftijden)donder
dag: De zwarte orchidee (18 jaar).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Echt iets
voor Conny (alle leeftijden).
Luxor (2.20, 7 en 9.15 uur): Soldaten
in nylons (alle leeftijden).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): De vrouw
met de zweep (14 jaar); donderdag:
Onstuimige driften (18 jaar).
Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): Doctor
at sea (alle leeftijden).
Trianon (2.30. 7 en 9.15 uur): De brui
den van Dracula (18 jaar).
Films van vrijdag af
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): Het lot
van een mens, (14 jr); donderdag: Moord
op de voorpagina (18 jaar).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Tussen nacht
en morgen, (18 jaar).
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur): Liefde zon
der uitzicht (18 jaar).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): De bruiden
van Dracula, (18 jaar).
Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): Manqen in
rok,. (14 jaar).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): Salomo en
de koningin van Scheba (14 jaar)
Tentoonstellingen
Ned. Leger- en Wapenmuseum „Gene
raal Hoefer", Pesthuislaan, ,,'s Konings
Rok" prenten en uniformen (tot 30
september)
Gereformeerd Jeugdhuis. Breestraat 19,
tentoonstelling tekeningen, aquarellen
en schilderijen van Alex Hakkaart en
Ben van Kempen (18-21 uur, zat. 14-21 u.)
Rijksmuseum voor Volkenkunde, tot 15
oktober: expositie over Ruanda Urundi.
dagelijks geopend van 10 tot 5 uur).
Musea, instituten, leeszalen e.d.
Inlichtingen kantoor V.V.V., Steenstr
lb: elke dag geopend van 9 tot 5 uur, op
zaterdag tot 1 uur.
Academisch-Historisch 'museum Rapen
burg 72. elke dag geopend van half 10 toi
half 1, uitgezonderd op dinsdag en vrij-
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en van
2 tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag).
Legermuseum „Generaal Hoefer", Pest
huislaan 7: elke dag geopend van 105 u
Jeugdbiblitheek. leeszalen en biblio
theek Reuvens, Plantage 6: maandag,
dinsdag en donderdag van 4 tot 5.30 u..
woensdag en zaterdag van 12 tot 4.30 u
en vrijdag (speciaal voor de grotere
jeugd) van 6.30 tot 8.30 uur 's avonda.
Rijksmuseum voor Oudheden, Rapen
burg 28: elke dag geopend van 2 tot 4 u
Archeologisch instituut, Rapenburg 26
elke dag algemene studiezaal en uitleen-
bibldotheek tot 5 uur (behalve zaterdag-
nndktag).
De Scheveningse vissersvloot Is giste
ren uitgebreid met een trotse nieuwe
trawllogger: de SCH 7 Pollux, die gister
middag vanuit Viaardingen zijn officiële
proefvaart naar Scheveningen heeft ge
maakt. Op de Waterweg werd het schip
door de directeur van de scheepswerf
De Hoop in Leiden (waar het werd ge
bouwd), de heer P. Boot sr., overgedra
gen aan de reder, de heer A. C. v. d.
Toorn. De werfvlag ging omlaag en daar
voor in de plaats kwam de rederijvlag.
Daarna zette de trawler na in Vlaar-
dSmigen het grootste gedeelte van de gas
ten te hebben, igedebankeerd met schip
per Willem den Heyer op de brug, koers
naar Soheveninigen, waar hij 's arvonds
om negen uur binnenliep.
De Pollux is een schip in een serie
vier, die de Leidse werf bouwt vooi
Sohevenimgse rederij-bedrijf; dmie hiervan
voor de Verre Visserij Maatschappij
een voor de rederij A. v. d. Toorn. De
SCH 249 Arde en, de SCH 60 zijn reeds
afgeleverd en op bet ogenblik ló©t alleen
nog de SCH 248 Prinses Margriet bij de
werf. Waarschijnlijk in november zal dit
sohiip zijn proefvaart kunnen maken.
Kademuren van oude
Leidse stationshaven
Bij het graven van de bouwput tegen
over het station te Leiden zijn kademu
ren blootgelegd voor de voormalige sta
tionshaven.
Burgerlijke stand van
Leiden
GEBOREN: Albert zn van G. Hes-
husius en R. Smit; Rob zn van B. H.
Moermans en R. W. Heskes; Carla
Amelia dr van P. D. van Vliet en A.
Privé; Louise Cornelia dr van W. P.
de Haas en L. Geerlings; Jacobus
Theodorus Robert zn van J. Erades
en K. C. v. d. Klugt; Hildegonda
Adriana Maria Theresia dr van J. A.
Kooter en C. M. T. Belt; Maria Cor
nelia Wijnanda Alida dr van J. J.
Schakenbos en C. A. H. T. M. van
Remmen; Ingeborg Catharina Maria
dr van G- J- Koek en P. A. Boon;
Theodorus Arnoldus zn van J. F. M.
Jongmans en M. A. T. Bergers.
GEHUWD; W. J. Landman en J.
B. Pardon; G. Landkroon en M. van
Weeren.
OVERLEDEN: H. H. Dingemans,
83 jaar, man.
W. Veerman nam afscheid
van S.L.F.
Vaind-a-ag wai
W. Veerman het
ogenblik aange
broken om
gens het berei
ken van de pen
sioengerechtig
de leeftijd de
Stedelijke
bnieken v-at
en elektriciteit
te gaan verla
ten. In de ddroc-
tiek-amer werd
hem door de
directeur, i
kema, dank ge
bracht voor de wijze waarop hij 43 jaar
lang zijur krachten aan het bedrijf heeft
gegeven. Vervolgens werd de heer Veer
de kantine toegesproken door
de voorzitter van de personeelsvereni
ging, alsmede door vertegenwoordigers
hoofdbestuur en plaatselijk bestuur
de Ned. Chr. Bond voor Overheids
personeel, met welke bond de scheidende
funotaonaris altijd ten nauwste verbon-
De vier trawlers zijn vrijwel volkomen
gelijk, d.w.z. een open achterdak. een zgn.
campagnedek en een speciale winch voor
het vissen met pelagische netten. Zoals
bekend ds heeft de SCH 60 hiermee reeds
een proef genomen. Of de SCH 7 op zijn
eerste reis eveneens het zwevende net zal
meenemen is nog niet bekend.
Het enige waardoor de Pollux zich van
de andere sobepen onderscheidt is het
feit dat hij is uitgerust met een koelin
stallatie. Volgende week zal het schip
vermoedelijk ter visserij vertrekken.
C. H. Hins chef afdeling
openbare werken Leiden
De heer C. H. Hins jr., zoon van wijlen
dr. C. H. Hins (sterrekundige te Leiden),
is benoemd tot chef van de afdeling open
bare werken te Leiden als opvolger van
de heer T. J. C. Verduyn, die naar Rotter
dam vertrekt. De heer Hins is thans zelf
ook te Rotterdam werkzaam.
Geen geknoei!
met de nieuwe dop
Bijzonder Kerkewerk
Schweitzerfilm in
Luxortheater
De reeks zondagmorgenprogramma'
van Bijzonder Kerkewerk in het Luxor
theater te Leiden wordt zondag 4 septem
ber geopend met de vertoning van d<
kleurenfilm „Albert Schweitzer".
Na veel moeite heeft Jerome Hill, de
regisseur van de film, de bezwaren
Albert Schweitzer tegen de verfilming
van zijn werk kunnen overwinnen.
Schweitzer bleef echter bij zijn voor
waarde, dat alle regie en opzettelijk in
scène zetten, vermeden moest worden.
Erica Anderson heeft hierdoor voor haar
opnamen voor vele teohnische puzzels
gestaan, maar ook die zijn zo goed moge-
De rol van Albert Schweitzer als jon
gen wordt gespeeld door zijn kleinzoon
Philip Eckart. Dr. Schweitzers zuster,
mevrouw Adele Woytt, speelt de rol
zijn moeder. De muziek in de film is
Alec Wilder.
Door de voorwaarden, die Schweitzer
stelde, is de film een sobere natuurge
trouwe reportage geworden. De tekst bij
de film werd door Schweitzer geschre
ven en door hem zelf uitgesproken. De
film, die zondagmorgen wordt vertoond,
heeft onderschriften in het Nederlands.
Al is deze „oerwouddokter" ove:
gehele wereld bekend, niet ieder heeft
het voorrecht gehad hem te horen
zien. In deze film staat hij voor ons
zijn markante kop, gegroefd door de ja
ren, de man, die als musicus, filosoof of
theoloog carrière had kunnen maken,
verkoos zijn leven te wijden aan de ne
gers van Lambarene om zijn leer van de
eerbied voor het leven in een daad om te
De vertoning van de Schweitzerfilm,
a.s. zondagmorgen in Luxor begint om
half elf.
Fietser brak enkel op
Hoge Rijndijk
Gisteravond omstreeks 12 uur kwam
een 25-jarige fietser uit Hilversum op
de Hoge Rijndijk te Leiden door onver
klaarbare oorzaak te vallen, waarbij hij
zijn rechterenkel brak, Hij werd naar het
academisch ziekenhuis gebracht.
Duiven vlogen
De postduivenvereniging Het Oosten
te Leiden heeft een wedvlucht gehou
den met oude en jonge duiven van Til
burg af. In concours waren 137 duiven,
die om 13 uur met zuidoosten wind wer
den gelost. De eerste prijsduif kwam
aan om 14.03.12 uur, de laatste om
14-13-59 uur. Gemiddelde snelheid 1264.93
meter per minuut.
De uitslagen: E. v. d. Hooff 1, 14, 20; D.
Sonnega 2, 5, 23, 28; J. Verbaan 3, 6, 21;
A. van Gennep 4, 22; J. Roest 7, 8, 10, 15,
18, 26, 27; Ch. Selier 9, 11, 19, 31, 32; H.
van Laar 12, 33, J4; J. Marijt 13, 24, 25,
35; B. ten Beek 16, 30; H. Kiel 17; S.
Flippo 29.
Er werd ook een wedvlucht gehouden
van Parkestone (Engeland) af. De eerste
prijswinnende duif was van E. van der
Hooff, de tweede van J. Roest.
Kampioen jonge duiven: J. Roest,
Oegstgeest; tweede kampioen: Lang-
hout. Leiderdorp; derde kampioen: B.
ten Beek, Warmond.
de
van waardenkiig
beste wensen voor do komende pensioen-
jaren gingen vergezeld van enkele ge
schenken. waarbij ook de collega's niet
achterbleven. Velen maakten gebruik van
oom de heer Veerman ten
afscheid persoonlijk de hand te drukken.
Contactbureau voor afgestudeerden
Raocnburg op maandag, woensdag en
ijdag geopend van 10 tot 12 30 en van 2
10 tot 12 en van 2 tot 4 uur.
Bibliotheek universiteit, Rapenburg T4
elke dag algemene studiezaal en uitleen-
afdelling, geopend van half tien tot half
6, op zaterdag tot 5 uur.
Gravensteen, Pieterskerkhof 6, juridisch
studiecentrum, elke dag te bezichtigen
n 9 en 12.30 en van 2 tot 5 uur
(liefst in de vakanties), concierge: Kolf-
makersteeg 16a.
Leeszaal en bibliotheek Reuvens, Bree-
raat 27, maandag en woensdag van 1
tot 5.30 en van 7 tot 9 uur; dinsdag er,
donderdag van 1 tot 5.30 uur; vrijdag van
10 tot 5.30 en van 7 tot 9 uur.
jVT AD AT in de oorlogsjaren de kunst van Richard Wagner door het fas-
cisme misbruikt was (zijn muziekdrama's, kregen, de typische Duitse
sfeer van die tijd, terwijl zijn geschriften een bron van anti-semietische
leuzen waren), moest men in Bayreuth van koers veranderen om de Fest
spiele nieuw leven in te blazen. Die verandering vond hoofdzakelijk plaats
in de regie en de enscenering. Uit vorige beschouwingen in ons blad is
bekend, dat de kleinzoons van de componist, Wieland en Wolfgang Wagner,
1951 begonnen moderne abstracte ensceneringen op de „Bühne" te
volgen kan. Dit leek ons Ln de derde
akte van „Siegfried" het geval. Het
toneel was erg leeg, slechts de slapende
Brünnhilde brak het vlak enigszins. Van
haar paard „Grane" was geen spoor te
bekennen. Ook geen suggestie. De wapen
rusting van Brünnhilde was wat pover
tjes en niet in overeenstemming met haar
„goddelijke" afkomst.
Wat de regie betreft waren „Die Wal
kure" en „.Götterdammerung" het
sterkst.. Op het moment dat Wotan
Brünnhmilde's ongehoorzaamheid onge
daan maakt door Siegmund's zwaard in
stukken te slaan, kwam de spanning op
Hiertegen zijn veel oudere „Wag-neria-
nen" tekeer gegaan en men voorzag zelfs
een verloop i-n het Festspielbezoek. Dat
deze pessimisten het bij het verkeerde
eind hadiden, is de laatste 10 jaar wel
gebleken. Het aantal bezoekers is niet
alleen toegenomen, maar ook hebben de
ideeën van Wieland en Wolfgang Wag.ner
toegang gekregen tot alle grote opera's
in West-Europa. Bovendien schreef Wag
ner zelf een-s: „Ik heb het onzichtbare
orkest gevonden, nu zal ik ook nog het
onzichtbare theater vinden". Uit deze
woorden b'lijikt toch wel dat de huidige
regisseurs in de goede richting werken.
Het grootste werk
bij de Festspiele
was natuurlijk „Der
Ring des Nibelun
gen", een tetralogie,
verdeeld over vier
avonden, nl. „Das
„Rheingold", „Die
Walküre", „Sieg
fried" en „Götter
dammerung". Dit
scheen in een nieu-
Wolfga-ng Wagner-
Deze regisseur heeft
de geniale gedachte
gehad de hele han
deling op een ronde
schijf te doen afspe
len. Deze schijf, die
het- symbool is van
ring, veranderde
de loop van het
stuk nogal eens van
i. Zo bijv. in de
eerste akte van de
„Götterdammerung",
in een naar bo-
gebog-en seg
ment een natuurlij-
n de Gibichungen-
hal. En
deeld was: in „Das Rheingold" en in
„Siegfried" Herman Uhde, in „Die Wal
küre" Jerome Hines. Arnold van Mill,
de enige Ned. vocalist, was één van de
beste zangers, die we in deze „Ring"
hoorden. Een bas met een grote omvang
en een sterke glanzende stem. Iemand die
wel een grotere rol mocht hebben. Je
rome Hines viel speciaal op door zijn
spel. De prachtige opbouw van de laat
ste scène uit de tweede akte van „Die
WaLküre" was hoofdzakelijk naast de
regie aan hem te danken. Aase Nordimo-
Loevberg vertolkte de rol Sieglinde op
een verrassende wijze. Wat zij aan stem
geluid miste, maakte zij goed door voor
dracht en spel.
Astrid Varnay
T~iE GROOTSTE belevenis was voor o-ns
in deze „Ring" Astrid Varnay, die als
Brünnhilde inviel voor Bi-rgit Ni-lsson.
Een stem met zo'n grote omvang komt
maar heel zelden voor. De hoge C in de
Wal'küren-ruf kwam er met gemak uit.
Maar ze kan ook lager zingen dan de
meeste mezzo-sopranen. In de hoogte een
de
Rheingold",
achterste helft van
de schijf was om
gebogen, zodat op
prachtige wijze de Ni-belungenkloof
ontstond.
Algehele abstrahering
TTET SCHIJNT de bedoeling van de
gebroeders Wagner te zijn naar een
volkomen doorgevoerde abstrahering toe
werken (d.w.z. alle voorwerpen en
:ens die niet een symbolische bedoe
ling he/bben, weg te laten). Die omscha
keling moet echter niet al te snel gaan,
daar het publiek het anders niet meer
Lezers schrijven ons
Ziek fruit op de markt
Zaterdag zag ik op de Leidse markt
een partij ogenschijnlijk goede peren.
Ik kocht er een paar pond van; ze wer
den achter de stapel in een zak gedaan
en gedienstig in mijn boodschappentas
gestopt. Zondags bleek, dat al deze
peren, terwijl ze er uiterlijk nog vrij
goed uitzagen, geheel verziekt waren en
volkomen ongeschikt voor consumptie.
Ik vraag me af, of er geen controle is
op -het ten verkoop aangeboden fruit, of
nog beter op de fruitveiling zelf.
Kunnen de kooplieden-met-een-gewe-
ten hier niets aan doen? Ze hebben er
mijns inziens zelf ook belang bij, dat de
markt geen slechte naam krijgt door
bedrieglijke praktijken.
VOORSCHOTEN
Na ongëluk overleden
Gisteren is de 65-jarige heer E. Snel-
derwaard, die vorige week bij een brom
fietsongeluk op de Veurseweg ernstig
werd gewond, aa-n de gevolgen daarvan
overleden.
Burgerlijke stand
GEBORENJacob J, z v jhr J A
Boreel en A de Vletter, J W Frisolaan
11Cornelis J M, z v J van Lierop en
M E van der Eng, Bethlehemstraat 37;
Erna A M, d v J G van Gent en Gr J j
van Aken, Van Heuven Goedhartstr. 2;
Yvonne C C, d v L L Gerrits en W M
C van der Voort, Leidseweg 376.
GEHUWD: K Bakker, 23 j. Leiden, en
A Segaar, 22 j, Leidseweg 497.
OVERLEDEN: E A L de Lang, 80 j,
eclibgen v L van Schaik, Esselaan 3.
Chef bij Van Wijk en Heringa
Vsp lp
lyo 1 JÊMgB
wBk iit
Sa
;en niet meer terugkerend hoogtepunt
(Walküre, tweede akte).
De muzikale leiding lag bij de voor
Bayreuth nieuwe dirigent Rud-olf Kem-
pe. Hoewel er praktisch geen noot fout
is gespeeld, hebben we dit wondermooie
orkest toch wel eens beter gehoord. Een
enkele keer waren vocalisten en orkest
ongelijk en dat hoort toch niet in Bay
reuth te gebeuren. De keuze van de
zangers was over het algemeen goed.
Jammer, dat de -hoofdrol Wota-n ver-
Een scène uit de 2e akte van de
„Götterdammerung" tijdens de
Wagner-Festspiele in Bayreuth.
tamelijk schel snijdend geluid, in het
midden- en lage register meer glanzend.
Van een werkelijk „mooie" «tem kan
men hier eigenlijk niét «preken, wel van
een fascinerende persoonlijkheid. In haar
Brünnhildé-vertolking hoorden we, d
het op een gegeven moment in Wagnei
muziek niet meer op „bel canto" aa
komit, maar op het - zich volkomen i
leven van de te vertolken rol. Doordat
Astrid Varnay niet zo goed intoneert,
moet zij de tonen vaak tot de gewenste
hoogte optrekken. Dit is bij haar vertol
king echter niet hinderlijk meer. Hans
Hopf zong een minder fraaie Siegfried.
Goede vocalisten waren Ota-kar Kraus en
Herold Krans. Het koor in „Götterdam
merung", dat overigens geen herinnerin
gen oproept aan koren uit romantischer
opera's, bleek goed ingestudeerd -te zijn;
een koor met een metaalachtige klank.
„Ring des Nibelungen nie gelungen",
zei eens een vooraanstaand medewerker
in Bayreuth. Hiermee bedoelde hij dat
er in „Elke Ring" opvoeringsvlekjes
zitten. Dat er. wat de muzikale ka-nt be
treft, dit jaar te veel van die vlekjes
zaten en de hoofdrol Siegfried door een
middelmatige tenor werd gezongen, had
tot gevolg dat deze „Ring des Nibe
lungen" onder Bayreuther niveau bleef.
Walter Wolvekamp
De heer A. Linschoten, chef van de
debiteuren-administratie van N.V. Van
Wijk en Heringa te Leiden, herdacht van
daag het feit, dat hij veertig jaar in dienst
van genoemde N.V. is. Te zijnen huize,
Koninginnelaan 17, werd hem vanmorgen
een huldiging bereid, die haar hoogtepunt
vond in de mededeling van wethouder J.
C. van Schaik, dat het H.M. de Koningin
had behaagd de heer Linschoten te on
derscheiden met de gouden medaille, ver
bonden aan de orde van Oranje-Nassau.
In zijn toespraak memoreerde de heer
Van Schaik het goede werk dat de heer
Linschoten in dienst van Van Wijk en
Heringa heeft gedaan, maar niet minder
de activiteit die hij heeft ontwikkeld in
het verenigingsleven. De Leidse Red
dingsbrigade, het genootschap Kennis is
Macht (van welk bestuur hij penning
meester is) en het kerkelijk leven profi
teren hier dagelijks van.
De heer J. H. Heringa, directeur van
de N.V.. die met waardering qver zijn
medewerker sprak, schonk de bij de on
derscheiding behorende draagmedaille,
een geschenk in couvert en de gouden
eremedaille van de maatschappij voor Nij
verheid en Handel met het daarbij be
horende vererend getuigschrift, waarna
de heer R. Marréé een hartelijk woord
sprak namens de collega's.