CHRISTRIJk'
Met stakingsavonturen
geen belang gediend
Jan van de Brink weer
terug in Nederland
Chefarine 4
Bijbelcursus via televisie
voor miljoenen kijkers
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Zendelingen keren naar
de Kongo terug
s^ie ene mnb..
2
Chr. Metaalbedrijfsbond
Actuele, sociale
vraagstukken
De wilde staking, waaraan
het grootste deel van het per
soneel van Werkspoor N.V.
deelnam, is zinloos geweest.
Wie nuchter redeneert zal ook
tot de slotsom moeten komen,
dat een dag wilde staking tot
geen enkele werkelijke oplos
sing kan leiden. Het enige, dat
bereikt werd, was een dag on
rust, verscherping der verhou
dingen en schade aan het over
leg. En dat terwijl de werkne
mers het nog steeds van dit
overleg moeten hebben. De
werknemersbonden zijn niet
groot geworden door stakings-
gymnastiek, maar door een
halve eeuw strijd om de rech
ten van de werknemer, een
strijd, die is gestreden in de
overlegkamer en aan de confe
rentietafel. Koelbloedig overleg
en nuchter, standvastig beleid
hebben het nog altijd gewonnen
van zogenaamde spontane re
acties. Met stakingsavonturen
is geen enkel werknemersbe-
lang gediend-
In deze geest schrijft de re
dactie van het Metaalbedrijf,
orgaan van de Christelijke Be-
drijfsbond voor de Metaalnij
verheid en Elektrotechnische
Industrie in zijn laatst versche-
Er waren grieven en door
het werk te staken meende men
deze grieven op te lossen of
althans een oplossing te be
spoedigen. Deze staking was
spontaan door enkelen gepro
pageerd en daarna van har
te of niet door de meerder
heid gevolgd. Het was een wil
de staking, omdat de vakvere
nigingen er niet de hand in
hadden, er niet in een leden
vergadering schriftelijk was gé-
stemd en er dus ook geen wel
overwogen stakingsdoel was ge
steld. Alleen een kleine min
derheid had zeer druk en hef
tig gesproken en er heerste ver
warring en onzekerheid.
ONGEOORLOOFD
Deze staking was ongeoor
loofd, aldus het Metaalbedrijf,
omdat in de c.a.o. voor de me
taalindustrie is overeengeko
men, dat de werknemers-vak
verenigingen en haar leven
niet in staking zullen gaan en
door de werkgevers geen uit
sluiting zal worden toegepast.
Op deze bepaling in het con
tract bestaat geen uitzondering.
De leden hebben het contract
goedgekeurd en de besturen
hebben namens de leden de
overeenkomst getekend.
Elke overeenkomst strekt
partijen tot wet, zegt het Ne
derlandse recht. En ieder die
geen willekeur en trouweloos
heid wenst zal de wijsheid
hiervan moeten erkennen, «o
merkt het Metaalbedrijf op.
Men behoeft geen rechtsge
leerde te zijn om te weten, dat
niet-nakoming van een contract
in een geordende samenleving
zeer ernstig is. Een staking om
welke reden dan ook, kan tij
dens de duur van een overeen
komst nimmer geoorloofd zijn-
De vakbeweging eist van de
werkgevers strikte nakoming
van hun verplichtingen, vast
gelegd in het collectief con-
'ract. Er is daarom geen en
kele reden om te doen alsof de
werknemers wel de hand mo
gen lichten met de c.a.o.-bepa
lingen. De Werkpoor-staking
wordt daarom betreurenswaar
dig en beschamend genoemd.
De leden van de C.M.B. had
den beter moeten weten en an
ders moeten handelen.
PLAATS VOOR
PROTEST
Dit alles wil echter niet zeg
gen. dat er in deze tijd geen
plaats meer zou zijn voor ver
ontwaardiging en protest tegen
een gang van zaken, die men
geheel onjuist acht. Het gaat
echter om de wijze waarop en
het adres waar de klachten tot
uitdrukking worden gebracht.
Hiervoor moeten de normale
overlegkanalen voor het spuien
van verontwaardiging en pro
test worden gebruikt, zo schrijft
het Metaalbedrijf. De perso
neelsvertegenwoordiging, de on
dernemingsraad en de bestuur
ders der bonden vormen deze
kanalen. Deze kanalen zijn aan
vankelijk niet of op z'n minst
onvoldoende gebruikt. Daarbij
wordt het „door niemand be
twiste feit" erkend, dat de
werknemers vaak alle reden
hebben het met bepaalde maat
regelen niet eens te zijn. Pro
test tegen het achterwege blij
ven van maatregelen wordt vol
komen begrijpelijk en gerecht
vaardigd genoemd.
x.i -■ - --:A*
i
Na vier maanden in Oostduitse gevangenis
Nieuwjaarsnacht
Halbertsmaprijs
voor A. Algra
Op advies van de daarvoor ingestelde
commissie hebben Gedeputeerde Staten
van Friesland de ,,Dr. Joost Halbertc-
maprijs 1960" toegekend aan de I
A. Algra te Leeuwarden voor
bijdragen tot de geschiedenis van
en school in Friesland in de 19di.
20ste eeuw, vooral voor de bijdragen
die zijn opgenomen in de bundels de
len II tot en met V ,,De historie gaat
door het eigen dorp".
De prijs zal worden uitgereikt op het
stadhuis van Bolsward op 14 oktober
1960 op welke datum eveneens te Bols
ward de Friese boekenweek 1960 zal wor
den geopend.
Kleuteronderwijs telt
384.200 leerlingen
Uit de zojuist verschenen statistiek
van het kleuteronderwijs en van de
voorziening in de behoefte aan kleuter
leidsters 1959-'60 van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek blijkt, dat het
aantal leerlingen bij het kleuteronder
wijs steeg van 372.800 tot 384.200. Het
aantal scholen en leidsters nam even
eens toe, en wel met resp. 150 en 405.
De belangstelling voor de opleiding tot
kleuterleidster blijft afnemen.
Het percentage van de zgn. vervan
gingsbehoefte, d.i. het aantal leidsters,
dat nodig is ter vervanging van vertrok
kenen, bedroeg 11,2 pet. Onder de 25-
29-jarigen was het verloop 20 pet.,
waarvan het merendeel door vertrek
wegens huwelijk.
kreeg hij een
„opdracht'"
Jan van de Brink, een 23-jarige
jongeman uit Kamperveen, is in Ne
derland teruggekeerd na een ver
blijf van vier maanden in een Oost
duitse gevangenis te Potsdam. Hij
verdween na Pasen uit West-Ber-
lijn, waar hij met veertien andere
leden van ,,De Jonge Kerk", een
conferentie bijwoonde. Sindsdien
heeft niemand meer iets van hem
vernomen, tot hij zich enkele dagen
geleden meldde bij da. A. E. Ruys,
predikante van de Nederlandse ge
meente in Berlijn. Jan van de Brink
blijkt nu geheel vrijwillig in de Oost
duitse gevangenis verzeild te zijn
geraakt.
Op een persconferentie in Hengelo
vertelde hij dat hij in de nieuwjaars
nacht van dit jaar een „visioen"
heeft gehad, waarin hij de opdracht
kreeg contact te zoeken met Oost
duitse gevangenen.
Jan, die, als laboratoriumassis
tent bij Philips in Eindhoven werk
te, begon van dat moment af zijn
„vlucht" voor te bereiden, zonder er
iemand iets van te vertellen.
Hij schreef in voor de reis,
die „De Jonge Kerk" ieder jaar
naar Berlijn organiseert.
De groep arriveerde op 16 april,
de zaterdag voor Pasen. De jonge
lui, die onder leiding stonden van
ds. W. Dijkstra uit Donkerbroek
(Fr.) en zijn echtgenote, werden on
dergebracht in het gebouw van de
Christelijke Jongemannen vereniging
te West-Berlijn.
VERDWENEN
De groep bezocht zowel in Oost
als West-Berlijn verschillende kerken
en monumenten. De conferentie zou
worden afgesloten met een bonte
avond. Bij de voorbereidingen waren
de leiders niet aanwezig.
Jan van de Brink, die in zijn „vl-
ioen" gezien, had, dat hij achter het
izeren gordijn moest gaan om zich
eenvoudig een poosje te laten op
sluiten" kondigde temidden van
het geroezehioes plotseling zijn ver
trek aan en voor de anderen van
hun verbazing waren bekomen, was
hij al verdwenen.
Opsporingspogingen, die daarna in
het werk werden gesteld, bleven zon
der resultaat en de groep van „De
Jonge Kerk" vertrok de volgende
dag zonder hem naar Nederland.
GEEN PAPIEREN
Jan, die zijn pas had achtergela
ten in het jeugdgebouw, zo vervolgt
zijn relaas, stapte in de S-bahn, die
naar de Oost-zone rijdt. Bij de Aus-
weiss-controle bij de grens, bleek
dat hij geen papieren had en hij
werd na een verhoor van twee uur
teruggestuurd. Hij stapte bij de eer
ste de beste halte weer uit de S-bahn
en besloot toen voor een nieuwe po
ging te wachten tot het donker was.
Lopend over de tram-rails bereikte
hij 's nachts de andere zijde van het
ijzeren gordijn. Daar werd hij op
gevangen door een grenswacht pa
trouille, die niet veel geloof hechtte
Na
voorarrest
maanden, werd de zaak
de Brink" in gesloten zitting van
het gerechtshof behandeld. Zijn
verdediger kon niet veel te berde
brengen ten gunste van zijn client,
omdat hij vrijwillig in de gevan
genis was gegaan.
De aanklager reageerde op Jans
motieven met de opmerking „Het is
wel mogelijk, dat het zo is
Van de Brink werd. veroordeeld tot
vier maanden gevangenisstraf met
aftrek. Hij kwam weer in dezelfde
cel terecht, die hij moest delen met
twee jonge Oostduitsers, die gepro
beerd hadden het vrije westen te
bereiken. Ieder contact met Neder
land was verboden.
De gevangenen, die overigens goed
werden behandeld, werden eenmaal
per dag gelucht, maar mochten dan
niet met elkander spreken, zodat
Jan zijn discussies alleen kon voe
ren met zijn twee celgenoten.
IETS GELEERD
De „opdracht" had meer tot doel
zelf iets te leren dan anderen, aldus
Jan. Hij is van plan zijn ervaringen
te bespreken in discussie groepen
van „De Jonge Kerk."
Dr. H. Bartels, secretaris
landelijke organisatie Jonge Kerk,
heeft hier geen bezwaar tegen,
„We leven per slot van rekening
In een vrij land", is zijn
taar.
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
irig" gevoel zorgt een i
,20 labl. t. 0.80, Voordelige gezinsverpakking 100 labl. 1.3.50
U'EN royale gift stelt de universiteit van Washington in staat door middel
van televisiefilms en rechtstreekse uitzendingen een miljoenenpubliek
met bijbelcursussen te bereiken. De „Lilly Endowment Inc." in Indianapolis
(Indiana) heeft voor dit doel 174.700 dollar beschikbaar gesteld.
In samenwerking met de Raad van Kerken van Washington zullen de
Bijbelcursussen voor studenten en andere geïnteresseerden in alle delen van
de wereld per televisie worden uitgezonden. Een Washingtonse televisiezen
der heeft de films reeds eerder uitgezonden. De eerste cursus behandelt „Het
leven en de leer van Jezus" en de tweede „Het Oude Testament".
De universiteit van Washington heeft reeds certificaten uitgereikt aan
personen, die de cursus per televisie met resultaat hebben gevolgd.
Beroepirigswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Aalsum-Wetzens (toez.)
J. Kuipers te Wolsum; voor Wierdum J.
den Besten te Dirksland.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Barneveld H. Hogenhuis
te Dokkum.
Benoemd tot hulpprediker te Molenaars
graaf-Brandwijk J. Visscher, emeritus
predikant te Zwijndrecht.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Schiedam S. Roos te Alphen
an de Rijn en C. Verhage te Hilversum.
Tweetal te Werkendam J. C. van
Ravenswaay te Scheveningen en M. S.
Roos te Alphen aan de Rijn.
Beroepen te Toronto (Canada Free Re
formed Church) C. Verhage te Hilversum.
De vroegere commandant en chef
staf van de Britse Marine admiraal Sir
Charles Lamb is maandag, 59 jaar oud,
in Londen overleden. Admiraal Lamb
trad in mei van dit jaar op doktersad
vies af. Hij was de opvolger van Lord
Mountbatten.
Giro 144019
Bronzen luidklok
voor carillon
Naar wij vernemen heeft voor
de te bouwen Nederlandse pro
testantse kerk te Chatillon-Co-
ligny in Frankrijk een onbeken
de gever een bronzen luidklok
met een diameter van 50 cm ge
schonken.
Men deelt ons mede, dat giften
welkom blijven de eindstreep
nadert maar is nog niet bereikt
op girorekening 14.40.19 van
ds. W. F. M. Lindeboom te Zwijn
drecht.
En Abram geloofde Dat wil dit zeggen: hij vertrouwde ten
volle ip Gods beloften èn hij werkte mee, voor zover dit in
's mensen vermogen ligt, aan het in vervulling gaan van die
beloften.
Abram doet dat op twee manieren, waarvan de eerste merk-
merwaardig symbolisch is. Om de twijfel uit het hart van Zijn
kind weg te nemen beveelt God hem een offer te brengen.
Heel precies wordt beschreven hoe dat in zijn werk ging en
dan volgt deze in het oog vallende zin: Toen de roof
vogels op de dode dieren neerstreken, joeg Abram ze weg
God richt zijn verbond op met ieder die in geloof aanneemt
het op Golgotha gebrachte offer. Dat geloof is een vast ver
trouwen, kostbaar voor iedere christen! Maarhoe dikwijls
strijken de roofvogels daarop neer: de ruwe spot van de
godloochenaars, de twijfel in uw eigen hart, opgeroepen door
geraffineerd satanische pogingen om u weg te trekken uit die
kring van Gods verbond!
Abram joeg ze weg. Hij sloeg die aanvallen af met door zijn
geloof gevoede activiteit. Is het niet zo dat „verschralend ge
loofsleven" zijn oorzaak vindt in gebrek aan activiteit van
onze kant?
LICHT IN DE LEVENSAVOND
AMANDA AG dan toeft gans ons volk
met zijn gedachten van eerbied
en gevoelens van genegenheid bij
prinses Wilhelmina, nu deze, onder
de goede gunst van God, haar tach
tigste verjaardag beleven mag.
Zij moge zich, na gedurende een hal
ve eeuw het hoge koninklijke ambt
zo waardig te hebben bekleed, heb
ben teruggetrokken in de eenzaam
heid van het gemoed, vandaag mag
zij zich omringd weten door de op
rechte toewijding van ons allen.
Het is, behalve een lange, ook een
bij uitstek bewogen periode in onze
landshistorie geweest, waarin wij ons
als natie door haar geleid mochten
weten. En het was een wetenschap
die rust gaf.
Hoezeer stellen vaak vorsten teleur.
Hoezeer worden zij vaak in hun over
wegingen geleid door eigenwaan en
eigenbaat. En hoezeer mag dan het
volk van Nederland bezield zijn van
dankbaarheid, wanneer het zich eens
te meer bewust wordt, dat zijn Ko
ningshuis er een is van onbaatzuch
tigheid en van bijzondere plichtsbe
trachting.
Onze Prinses van Oranje is in dit al
les tot een voorbeeld geweest. De
periode van haar bewind was een
bewogene. Door de snelle ontwikke
ling der tijden. Door fel ingrijpende
oorzaken van buitenaf ook, die ons
volksbestaan niet ongerept hebben
gelaten. Maar ons volk, immer ge
schaard om de troon, wist zich één,
één met zichzelf wijl één onder haar.
Het geheim van haar leven? Zij heeft
het geen geheim gelaten. Zij heeft
ervan getuigd, telkens weer, in woord
en geschrift. Zij heeft het ons altijd
weer laten weten, dat haar kracht
hierin school, dat zij klein kon zijn
voor haar Heer.
Eenzaam maar niet alleen, zo heeft
zij zelf haar levensavond aangeduid.
Het is een zelf gekozen eenzaamheid,
Maar het is een eenzaamheid,
waarin zij zich altijd nabij weet bij
haar God. In die eenzaamheid wan
delt zij, ook bij het klimmen van de
jaren, de weg voort tot de Vader.
Voor wie zó leeft in de verwach
ting, welke staat des levens hij of zij
hebben moge, mag het licht zijn, ook
ten tijde van de avond.
DE EEUW VAN DE VLUCHTELING
Kasavoeboe vindt het goed
DU!
Subsidie voor
ziekenhuizen
en scholen?
President van Kongo, Joseph Ka
savoeboe, hoopt, dat de buiten
landse zendelingen zo snel mogelijk
naar zijn land zullen terugkeren. Hij
stelde evenwel als voorwaarde, dat
zendelingen meer verantwoording zul
len overlaten aan de Afrikaanse chris
tenen. Dat zou alleen maar in het be
lang zijn Van de christelijke kerken.
Het Franse weekblad „Reforme"
meldt, dat de Kongolese President
deze verklaring heeft afgelegd te
genover drie zendelingen, onder wie
de secretaris can de Raad van Evan
gelische Kerken in Kongo. De drie
36
Inge zei lachend: „Ik zal jullie niet storen, hoor"
en met een grappig deftig accentje vervolgde ze:
„Ik ga mij in mijn privévertrekken terugtrekken.
Amuseer je." Ze maakte een stijf knikje en ging
naar haar kamer. We schoten in de lach en alsof
hot afgesproken was gingen Henk en ik mijn ka-
Weer stonden we even onwennig tegenover el
kaar totdat plotseling het besef tot mij doordrong
dat het gevoel van bedreiging, dat mij al die
tijd van Henk's aanwezigheid had opgejaagd me'
in Henk school, maar in mezelf. Ik wist dat )k
op mijn hoede moest blijven voor mijn gv
gespannen
|H| gevoeld
en hij was 'niet alléén de "levende verlokking daar
aan te onvluchten. maar het was ook toegeven aan
dat wat mijn hart begeerde. Ik was thans dieo
geneigd al zijn zwakheden te vergeten en mezeif
wijs te maken, dat mijn invloed op hem wel zo
groot zou zijn. dat ik zou overwinnen als niet dc
soms zo nuchtere Inge, vooral wanneer het een
ander betrof iets had gezegd, dat in mijn geheu
gen was blijven haken. „Al die overwegingen
jou zeggen mij, dat je toch niet volkomen van
houdt en daarom moet je voorzichtig blijven,
als het goed is vraag je niet meer, dan riskeer
je, dan hoop je en geloof je alles. Denk aan mij
en Erich. Ik bleef te bezonnen en dan wordt het
nooit goed. Hoeveel inbeelding is er in onze ge
voelens?"
Dat was bar nuchter en ijzig als een winterdag,
maar niettemin wist ik dat er waarheid in school.
Des te erger voor mij. Op het ogenblik, dat Henk
voor mij stond en zich daarna in een makkelijke
stoel liet glijden alsof hij van plan was daar voor
lopig te blijven, woelden die gedachten wel in me
om, maar ik belette ze bewust de doortocht. Alleen
bleef mc dit wel bij uit alles, dat ik bedachtzaam
moest blijven.
Henk bracht een doosje sigaretten te voorschijn
en presenteerde mij. Het was e-n prettige aflei
dende bezigheid die ik heel graag accepteerde.
„Wat blijf Je onrustig staan", zei Henk. „Ga zit-
r o m a n
öoor neRm. steqqeRö*
ten en laten we eens even rustig babbelen, daar
heb ik onder alles door naar verlangd."
Ik ging schuin voor de tafel zitten en het deed
me goed te merken, dat Henk niet onmiddellijk
het offensief opende. Hij begon over Inge. die
hem alles verteld had over Erich en haar en na
tuurlijk had zij ook hem naar zijn gevoelens ge
vraagd. of zij ook schuld had aan zijn dood. We
praatten er nog even op door en toch voor we het
ons goed en wel realiseerden waren we weer terug
gekeerd tot het punt waar ons gesprek voor het eten
was gestrand.
„Ik zal je eerlijk zeggen", zei Henk opeens, „dat
ik weinig lust en moed bezit om naar Friesland
te keren. Ik verlang toch werkelijk naar mijn
studie terug, al denk jij dat het niet zo is. Die
ogenblikken van inzinking, de twijfel aan de toe
komst heeft iedereen heb ik gemerkt. Dat is de
kwelling van deze tijd. Maar samen komen
daar wel overheen. Je moet elkaar nu eenmaal
telkens stimuleren. Je moest eens wat optimistischer
zijn ten opzichte van mij. Ik zal alleen heel wat
moeten overwinnen om mijn werk op school weer
aan te vatten. Daar ben ik vreemd genoeg hele
maal aan vervreemd. Ik kan er zo moeilijk toe
komen om maar rustig met mijn werk voort te
5aan. alsof er niets aan de hand is en oen „laat
e boeren maar dorsen-moraal" te huldigen, ter
wijl de wereld aan alle kanten kraakt. Dat kan ik
nu eenmaal niet en de gedachte alleen al benauwt
me. Dat is toch niet zo gek? Zo liven we nu
eenmaal allemaal en hoe dat weer goed moet
worden weet ik niet. Geloof jij, dat met een even
tuele, laten we zeggen gunstige vrede, de mensen
zich zo maar ineens zullen kunnen omschakelen?
Ik heb daar wel eens over nagedacht maar ik ge
loof er niets van. Daarvoor zullen er waarschijn
lijk nog andere dingen in de wereld moeten ge
beuren."
„Ik begrijp je heus heel goed Henk. Dacht je
dat die gedachten van jou mij vreemd zijn? Na
tuurlijk niet. We tobben daar allemaal mee, maar
toch geloof ik dat het beter is ons daartegen te
verzetten. Het is de stemming van het avondland
en die is gevaarlijk, zeker voor ons jongeren want
elke illusie gaat er bij dood. Die oorlog kan niet
eeuwig duren en als die eenmaal voorbij is moeien
er toch ook mensen zijn die orde op de zaken kun-
jen stellen, richting aangeven en het leven norma
liseren kunnen."
„Daarvoor heb je ook normale mensen nodig en
zijn wij dat? Kom nou
Henk lach(e smadelijk en dat hinderde me.
„Een beetje optimisme is wel gewenst Henk",
zei ik.
Buiten was het dodelijk stil geworden. De ramen
waren zorgvuldig verduisterd maar ons oor bleef
altijd gespannen luisteren onder alles door. Daar
door kwam het, dat we plotseling allebei zwegen
want we hoorden een auto op de gracht stoppen
en een portier dichtslaan. We sprongen tegelijk op
en ik deed onmiddellijk het licht uit. Achter een
kier van het verduistergordijn tuurden we in het
donker. Het duurde even eer mijn ogen gewend
waren om in het duister iets te onderscheiden
maar het geluid van de motor die constant bleef
draaien, hielp me snel op weg. Ik ontdekte eerder
dan Henk een auto naast de bomenrij op enige hui
zen afstand en ik zag duidelijk dat er Duitsers
naast stonden. Ze spraken gedemd.
„Ze zullen toch niet hier moeten zijn?" vroeg
ik. terwijl de angst mijn hart inT.mDI?c.kevfr1„d®,at
kloppen. Henk antwoordde niet. Ik wist vel dat
zijn angst groter was dan de mijne al liet hij
Wordt vervolgd
het niet merken.
geestelijke leiders in Kongo hadden
een bezoek gebracht aan de Presi
dent naar aanleiding van de
klappen, die ook de zending te in
casseren had gekregen.
Kasavoeboe beloofde tijdens dit on
derhoud zelfs, dat de kerken bij hun
school- en ziekenhulswerk op subsidie
van de regering zouden kunnen reke-
Het aantal protestantse christenen in
Kongo wordt op ongeveer 2.000.000 ge
schat. Hierbij kunnen nog de 500.000
leerlingen van de zendingsscholen wor
den geteld.
Zending en kerk hebben de afgelo
pen tijd grote schaden geleden. Refor
me meldt, dat „de zendingsposten zijn
geplunderd en de zendingsartsen ver
schrikkelijke dingen hebben meege
maakt."
BAPTISTEN
Inmiddels hebben baptistische zen
delingen uit Amerika toestemming ge
kregen naar Kongo terug te keren. Zij
zullen evenwel onder de leiding van
Kongolese christenen moeten werken,
die reeds verscheidene vooraanstaande
posten hebben ingenomen.
Vredeskerk in Venlo
In Venray zal een r.k.-vredeskerk
worden gebouwd, die is bedoeld als
symbool van verzoening tussen de vij
anden, die in de algelopen oorlog op
het slagveld tegenover elkaar stonden.
Als plaats van vestiging van dit monu
ment is Venray uitgekozen, omdat deze
gemeente bijzonder zwaar werd getrof
fen en omdat in deze stad een oorlogs
kerkhof is, waar 635 Engelse soldaten
zijn begraven en waar op de Duitse be
graafplaats 31.000 gevallenen rusten.
Rond Venray ligt een krans van oor
logskerkhoven, te weten in Overloon,
Uden, Sittard, Mook, Nijmegen, Valkens-
waard, Arnhem en Margraten.
In de kerk zal een boek worden ge
legd, waarin de namen van alle geval
lenen, die in Nederlandse bodem rus
ten, opgetekend staan.
Installatie ds. Grosheide
Donderdag 22 septembe zal in het
Evangelisatiecentrum te Baarn ge
ïnstalleerd worden ds. H. H. Groshei
de, door de generale synode van de
Gereformeerde Kerken benoemd tot
predieant in algemene dienst, speciaal
belast met het vormingswerk.
,QNZE eeuw heet te zijn de eeuw
van het kind en, waarschijnlijk,
van nog heel wat meer. Zij is stellig
óók de eeuw van de vluchteling.
Alle tijden door heeft men de figuur
gekend van 'de vluchtende mens, van
de van huis en haard verdrevene.
De eerste mensen, om eigen schuld
gebannen uit het paradijs, hebben
tevens de rij geopend van alle mil
joenen uit alle eeuwen, die, ditmaal
veelal buiten hun schuld, gedoemd
waren te zwerven, wijd over de we
reld.
Schrijnender kan de gebrokenheid
van ons aller aards bestaan moeilijk
uitkomen dan in de omstandigheid,
dat steeds weer en ook hierin
onderscheidt onze eeuw zich door
haar massaliteit mensen moesten
wijken en vlieden. Om hun overtui
ging, om hun geloof, of heel vaak
ook om geen andere reden dan die
van een andere kleur van huid.
Onze twintigste eeuw is, behalve
die van het kind en van zoveel meer,
ook de eeuw van de vluchteling, en
voor niet weinigen van ons valt op
vele passages in de oude bijbel,
waarin wij tot mededogen met de
vluchtende mens worden opgeroe
pen, een ongedacht scherp licht.
De eeuw dus van de vluchteling. En
in deze eeuw is het jaar waarin het
ons nu vergund is te leven in het
bijzonder uitgeroepen tot het vluch-
telingenjaar.
Niet dat dit jaar tevens een afslui
ting zou kunnen zijn voor onze be
moeiingen met de vluchteling. Wat
blijft er niet veel te doen over!
Voor ons als medemensen die het,
vergeleken met die verdreven mil
joenen, ongekend goed hebben.
Voor ons als Nederlanders, die ook
in deze de plicht mogen gevoelen
van een stimulerende traditie.
Voor ons ten slotte als christenmen
sen, die weten hoe de barmhartig
heid jegens de vluchteling tevens
een „testcase" is voor de diepste ge
zindheid van het hart.
Onder de publicaties die op dit
bange onderwerp betrekking hebb°
zouden wij ditmaal, en met ere, wil
len vermelden een bundel beschou
wingen die, ohder de titel „De
vluchtende mens, symbool van de
samenleving" (uitgave H. Veenman
en Zonen N.V. te Wageningen), het
licht heeft gezien op initiatief van
de studentenvereniging Unitas Stu-
diosorum Vadae, zulks ter gelegen
heid van haar vijfde lustrum.
BIJ EEN TWEEDE DRUK
"yAN prof. dr. R. van Dijks in
leiding tot de sociologie „Mens
en medemens" is een tweede druk
verschenen (uitgave N.V. Zomer en
Keuning te Wageningen). Stellig
een gelukwens waard. Te weinig ko
men wetenschappelijke werken aan
een herdruk toe.
Niet dat deze herdruk aanleiding
heeft gegeven tot ingrijpende her
ziening. De wijzigingen beperken
zich tot enkele aanvullingen, in het
bijzonder bij de vermelding van li
teratuur.
Eén wijziging die ons even opviel
was de volgende. In de eerste druk
spreekt de schrijver van zijn stu
die nog als van „dit boekje"; in de
ze tweede druk, hoewel de omvang
niet is toegenomen, is het gewor
den „dit boek".
Deze wijziging is, dunkt ons, ge
heel terecht aangebracht. Het ver
kleinwoord zou kunnen wijzen op
een onderwaardering van eigen
werk, die men zou kunnen uitleggen
als uiting van bescheidenheid, maar
die in dit geval niettemin misplaatst
zou moeten heten. (Waarmede in
tussen niet gezegd wil zijn, dat wij
iets tegen „boekjes" als zodanig
hebben.)
De sociologie is een jonge en te
vens belangrijke tak van weten
schap. Belangrijk ook, omdat zij
zich in zulk een sterke mate en
zo rechtstreeks op de mens zelf
richt. Dit zou men reeds kunnen op
maken uit de titel die prof. Van
Dijk aan zijn boek gegeven heeft:
„Mens en medemens". En die in
druk wordt onder het lezen van zijn
boek van bladzij tot bladzij beves
tigd.
Behalve een belangrijke is het een
jonge wetenschap, waarin men nog
veelszins op zoek is naar de juiste
wetenschappelijke begripsaanduidin
gen. Het zoeken naar die begrip
pen, en het neerleggen van de es
sentie ervan in wetenschappelijk
verantwoorde formuleringen, is een
boeiende bezigheid. .Het is boven
dien een zaak van gewicht, dat
zulks van stonde aan ook wordt ge
daan vanuit een christelijke levens
beschouwing.
Hier liggen dan al dadelijk de on
miskenbare verdiensten van een
boek als dit. Ons aller voldoening,
nu een tweede druk wenselijk en
mogelijk bleek, kan er te groter
om zijn. Op zijn minst verdient zij
een dankbare vermelding.
Duitse belangstelling
voor Plan-Kret
(Van
sportredactie)
Het Plan-Kret heeft langzamerhand
een bekende klank gekregen. Maar
niet alleen in Nederland wordt over
deze actievoering van~de chr. sport-
beweging geschreven. In het kerkblad
van de Duits-Evangelische kerk wordt
een artikeltje gewijd aan de wijze
waarop de Ned. Chr. Sportunie de
toto afkeurde zowel voor wat betreft
het deelnemen daaraan als het accep
teren van geld uit de totopot.
Op duidelijke en uitvoerige wijze
wordt ve: -olgens uiteengezet wat
ds. Kret met zijn Plan bedoelt en hoe
de zaak in Nederland wordt uitge-
Belangen spijt
optanten in Britse
handen
(Van
parlemcntsredactie)
De minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A. H. Luns heeft op schrifte
lijke vragen van het Eerste Kamerlid
Baron de Vos van Steenwijk (lib.) ge
antwoord. dat de Britse regering alle Ne
derlandse belangen in Indonesië zal be
hartigen. Daaronder valt valt ook de be
handeling van visumaanvragen en van
verzoeken om voorschot voor overtochts-
kosten ingediend door niet-Nederlanders
die zich in Nederland wensen te vesti
gen, dus ook de zgn. spijtoptanten.
