Tsjombe rekent op de steun van de Afrikaanse landen LEXINGTON Chr.-democraten winnen weer veld Handelsbanken nopen tot bezinning rentepolitiek Een confederatie is zijn doel Krop eigendom van staat Hulde... Lexi geeft Goud voor een vulden! Scheepsramp bij Gibraltar 2>t f«legwflf afhankelijk geworden Afrikaanse staten liet voorstel van de rebellenregering zullen itennen. Evenals Rusland cn zijn satelliet- landen, die nu eenmaal elk voorstel steu nen, wanneer het Westen daarmee wordt geschaad. Frankrijk zelf, dat de kwestie Algerije als een interne zaak beschouwt, zal het de bat niet bijwonen. De kans is groot, dat pre sident De Gaulle zal besluiten, wanneer het voorstel van de rebellenregering door de Verenigde Naties aanvaard wordt, Frank- rijks lidmaatschap van de UNO op te zeg gen. Wanneer de samenstelling van de UNO zo is, dat er alleen maar besluiten geno men worden, die gericht zijn tegen de be langen van West-Europa, is medewerken aan dit orgaan inderdaad niet langer ver antwoord. De directeur van de oudheidkundige dienst van Jordanië, Dajani, heeft dins dag meegedeeld dat een expeditie dertig acheologen uit alle delen vai wereld gedeelten van de oud-testamen- tische stad Sjechem nabij het huidige Nabloes in Jordanië heeft blootgelegd. Sjechem werd in 129 voor Christus ver woest. Gebleken is dat Sjechem reeds omstreeks 1750 voor Christus een be schaafde stad was met vestingmuren, ge plaveide straten en een paleis i KEUZE UIT 5 SMAKEN AARDBEIEN. SINAASAPPEL, ANANAS. CASSIS. CITROEN. 378) In de Columbiaanse provincie Boyaca ligt hoog in het Andcs- gebergte het dorpje Muzo, waar sinds mensenheugenis de smaragden uit de rijke aders worden gewonnen. Toen de Spanjaarden twee eeuwen geleden met de winning van deze edelstenen een aanvang maakten, waren uiteraard de cxploitatiemetho- den zeer primitief in deze uithoek van de wereld, die voornamelijk door Indianen wordt bewoond. Ook de slijpmachines waren toen nog grof en verre van volmaakt, hetgeen er toe leidde bij de smaragdwinning roofbouw toe te passen. Alleen de grote stenen werden destijds in be werking genomen en de kleinere stukken werden ongemoeid gelaten, evenals de splinters. Tegenwoordig is de exploitatie veel moderner. Hiervan leggen niet alleen de Amerikaanse machines getuige nis af, of de vlieg tuigen die de waardevolle stenen regelmatig naar Bogota vervoeren, maar vooral de angstvalligheid waarmee deze schatkamer van Co lumbia wordt bewaakt. Het gehele gebied is met prikkel draad omgeven en wordt voortdurend bewaakt door militairen, hetgeen u direkt reeds doet vermoeden, dat de exploitatie in handen is van de staat. Nu pleegt een staat niet minder wreed en vooral niet minder heb zuchtig te zjjn dan het gemiddelde individu. Het zal dan ook niemand verbazen te vernemen, dat een hand vol smaragden uit de mijnen van Muzo, behalve een hoop geld, ook de nodige mensenlevens kost, want in die smaragdmijnen houdt op den duur alleen de taaiste neger het uit. Maar daar wilden we het eigenlijk niet over hebben. Het gaat hier om TOCH IS HET ZO! het staatsbeheer dat iedereen ver biedt hier vrijelijk rond te wandelen wat overigens wel begrijpelijk is en dat bovendien de Indianen van Muzo het recht ontzegt hun eigen kippen te slachten of één dezer die ren uit het omheinde gebied to smokkelen. De reden van deze zonderlinge verboden wordt duidelijk, wanneer we in herinnering houden dat dc staat hebzuchtig is en dat de Span jaarden in vroeger tijden zo'n on beholpen exploitatie hebben toege past. Want sedert onheuglijke tijden pikken de kippen in Muzo steentjes op, waarmee in de krop het uit zaden bestaande voedsel wordt vermalen. Hierin onderscheiden deze kippen zich in niets van iedere andere kip. iwen her zo slordig met het smaragd- afval werd omge sprongen, zou zich tussen de steentjes Maar doordat ragdje of een sma ragdsplintertje kun nen bevinden en daarop doet de staat haar eigendoms rechten gelden! De kip mag dat kostbare voorwerp even tueel wel lenen voor het vermalen van haar voedsel, maar na gebruik dient het weer in handen van dc staat te worden gesteld. Er is dus een bepaling gemaakt, volgens welke het vlees van de kip aan de eigenaar komt, maar waarbij uitdrukkelijk is vastgelegd, dat de hele inhoud van de krop aan de staat komt. Vandaar dat het slachten van een kip in Muzo uitsluitend onder staatstoezicht mag plaatsvinden. Dit praatje over edelstenen geeft ons overigens aanleiding eens iets te verhalen van ren man die een ge weldig vermogen verdiende door géén edelstenen te zoeken. Daarover een volgende keer. (Van onze speciale verslaggever) T^LIZABETHVILLE „Het Katangese leger verkeert in staat van -LJ opbouw, dat geldt ook voor onze activiteit op ander gebied. Wij hebben specialisten nodig. De eersten van een twintigtal Bel gische gendarmen, die wij in Brussel hebben aangeworven, zijn al gearriveerd." Dit zegt president Tsjombe zelfverzekerd, nadat hij ons heeft ontvangen in zijn grote woning, die sedert een week of twee paleis wordt genoemd. Wat hij er niet bij vertelt, dat deze gendarmen op kontrakten komen, die een wederzijdse opzegtermijn van slechts drie maanden hebben, omdat men ze anders niet kon krijgen. Op militair gebied gebeurt iets dergelijks: volgens betrouwbare informaties worden er momenteel instrukteurs voor het Katangese leger aangeworven op de grote basis Kamina, het verzamelcen- turm vanwaar de Belgische troepen in Katanga naar Brussel wor den afgevoerd. Maar ook daarover zwijgt de president, die zich kennelijk bewust is van de voetangels en klemmen, die op dit ter rein zijn gelegen sinds de Verenigde Naties een Zwitserse kolonel hebben verzocht zich met de training van het Kongolese leger te belasten. Afvallige De drie maanden oude Britse vrijgezellenbond heeft thans reeds een nieuwe voorzitter no dig. De eerste, de 37-jarige Mi chael Merwin, is gisteren in het huwelijksbootje gestapt. Hij gaf het advies: „Waag de sprong. Alleen is maar alleen". Een vraag van de „Afrikanisatie" het bestuursapparaat roept bij Tsjombe geen aarzeling op. Daar wordt gewerkt, zegt hij. Er is een kommissie opgericht van drie ministers, die met, de hulp van een Belgische hoogleraar een schema ontwerpt voor antwoorde versnelling. Onze volgende vraag leidt weer tot een nadenkende blik in de richting van een prachtig stuk groen malachiet een kopererts dat op de schoorsteenmantel ligt. De vraag luid: Bent u niet bang een punt te bereiken waarop u voort moet gaan met het verzekeren van de onaf hankelijkheid van Katanga en waarop het u niet meer mogelijk zal zijn af te zwenken naar een federale opzet van de gehele Kongo? Het antwoord is keurig geformuleerd, maar weinig verhelderend: „De uitroe ping van Katanga moet u zien als een natuurlijke reaktie temidden van chaos en ontbinding. De wens was niet Zij leefde al voor de 1ste juli Belgische gouverneur Schoeller, die mij tegenwerkte, heb ik zelf het land uit gezet Het unitarische systeem werd ons door de Belgen opgelegd. Het niet in overeenstemming met onze be hoeften. Wat wij willen is eei waarbinnen wij onze onafhankelijkheid kunnen bewaren." 'Afrika „JJ vraagt", zegt hjj, „hoe het dan moet met Air Katanga, een eigen munt (die ln de maak is) en eigen postzegels (die gedrukt worden) 7 Eh blen, dat zjjn problemen die bij dc vorming van konfederatie gemakkelijk kunnen wor den opgelost Zo'n konfedcratle blijft ons doel. Neen, niet ons uiteindelijke doel. Wtf wensen ten slotte met alle Afrikaanse landen samen te werken in een geest van Afrikaanse eenheid.' Op de vraag of hiermee een bepaalde regionale eenheid wordt bedoeld geruchten over pogingen tot samen werking tussen Roeanda-Oeroendi, Tan- ganjika en Rhodesië doen al langer de ronde luidt het voorzichtige ant woord: Ik zou daar niet graag een geo grafische begrenzing aan willen geven. De verleiding is groot hierbij te den ken aan het open op de tafel liggen de, vriendelijk gestelde telegram van keizer Haile Selassie, die eerst niets van Katanga moest'weten en nu de mogelijkheid van een missie spreekt Er worden hier trouwens de laatste dagen meer van dergelijke Afrikaanse akties geregistreerd. Naarmate elders in Afrika minder voor Loemoem- ba's praktijken gaat voelen, begint mer er kennelijk meer aandacht te beste- Katangese missies reizen de wereld rond en daarbij wordt aan Afrika veel dacht besteed, zegt ons dc president. Dit werk wordt vooral gedaan door Tsjombe's jongere broer Thomas. De namen Molse, David en Thomas van de drie gebroeders Tjombe w erop, dat zij christelijk zijn opgevoed. Rustig Elisabetliville blijft rustig. Af en toe wordt in een samenscholing een traan- gasbom geworpen door Tsjombe's poli tiemannen, die onder commando van Belgische inspecteurs aanhoudend de stad doorkruisen- Op de morgen dat Tsjombe ons ontving barstte er zo'n projectiel uiteen in een groep mannen, die in de buurt van het station de politiemannen iets onvriendelijks na riepen. Er werd meer gelachen dan ge huild. Hoe rustig het in Elisabethville is, blijkt ook uit het feit, dat zich hier enkele tientallen Belgen uit de provin cie Kasai hebben neergelaten, die leeg staande winkelpanden bezetten en met deels per trein meegebrachte, deels hier ingeslagen voorraden nieuwe za ken beginnen. Zij vertellen, hoe zich in het grensgebied van Katanga bij de grote veeteeltbe drijven, die daar gelegen zijn, wild west-toestanden ontwikkelen. Een groep Belgen weigert hun kudden te ver laten, hebben hun baarden laten staan en bestrijden in samengeflanste cow boykostuums de Baloeba, die htm vee trachten te roven of zich in hun con cessiegebied proberen te vestigen. Er bestaan daar geen recht en geen orde meer. Wie de beste wapens heeft is de baas in dat stukje Kongo. De basis Kamina is nabij en de Belgische mili tairen hebben de kolonisten uitstekend uitgerust. Niemand weet hoe dit een zaam avontuur zal eindigen. Dode stad Vanmorgen bracht een Turkse handelaar nieuwe berichten over de dode stad Loeloeaburg. In het gebied rondom Loeloeaburg woonden Loeloea's de Baloeba en de bene Loeloea (meer-, voudsvorm: die der Loeloea) door elkaar. De Loeloea's zijn de moedigsten en van oudsher pro-blank. De Baloeba zijn handiger, commerciëler ingesteld en kinderrijker. De Baloeba verdron gen de Loeloea's en dat leidde de laat ste tientallen jaren tot spanningen. Belgische bestuursambtenaren schuwden, dat beide stammen nog vóór de overdracht gescheiden moesten den, omdat er anders een dreigde, maar in Leopoldville en Brus sel vond men dit een weinig humani tair voorstel. De bestuursambtenaren kregen gelijk. Rondom Loeloeaburg is de lucht verpest door de stank van honderden lijken van de Baloeba, De opgekropte haat der Loeloea's kwam tot een uitbarsting, zodra het gezag was weggevallen. Honderden andere Baloeba zjjn ver minkt: met de scherpe machetes zjjn de mannen de onderarmen cn dc vrouwen de borsten afgekapt De af gelopen dagen maakte men het her haaldelijk mee, dat door vergiftigde- pijlen gewonde Baloeba de stad in strompelden in dc hoop er tegengif te kunnen krijgen. Zij stierven langs dc straat aan het gif of werden door lachende Loeloea's afgemaakt. Tunesiërs De Tunesiërs het slapste kontingent van de UNO-strijdmacht hebben nier tien mannen verloren voor ze terugschoten. Nu liggen er ln dit ge bied ook enkele honderdtallen Loe loea's met Tunesische geweerkogels in hun lichaam. De Tunesiërs schieten eindelijk, maar nu bij het minste ge rucht, En de kleinste beweging. Er Ie- ven in de stad die een van ie mooi ste „binnenplaatsen" van Kongo was nog een zestig Europeanen, dlo pro beren hun zaken te liquideren. GOUD omdat onze eigen mclangcurs in Amerika de beste tabakken ter plaatse kopen. een GULDEN omdat dc verkoop van de Lcxies over de gehele wereld zo enorm groot is. wereldmerk A from America's Best Tobaccos Alle autoriteit Is verdwenen; die Xuneslers tegenover de bevolking is wankel omdat slechts weinigen van Frans spreken en de meesten van niet kunnen lezen en schrijven... Een Inheemse burgemeester sluit af er blanken, die zich na zes unr 's avonds op straten begeven (terwijl de Afrikaan se bevolking daar vrijelijk mag ver toeven) een nacht op in het cachot. De wijk van de Baloeba, is geheel plat gebrand, deels tijdens de eerste bot singen, deels omdat zij hun huizen niet lntakt aan dc Loeloea's wilden achter laten. De Loeloea's zij'n de stam van Loemoemba, in de Kasai zijn zij de enigen, die nog achter de premier staan, zo verzekerde de man uit Loeloeaburg, die naar Elizabethville was geko men, omdat daarginds eergis teren de eerste gevallen van pokken onder een niet-gevac- cineerde bevolking waren ge- konstateerd. 0 eindmaat iiof in da$ uit Natu-raLax ln uitkamt bij tartfnakklga »*rctoppln». (0taW.fi Ji ld «aal voor kinderen, u. moeder*, werk buiten*ho is Het 1.943 ton grote Libanese schip Halcyon Med is gisteren bij zware mist 120 mijl ten oosten van Gibral tar gezonken na een aanvaring met het 23.363 ton grote Panamese tank schip Esso Switserland. Gemeld wordt dat drie personen vermist worden i aanvaring. Het Amerikaanse marine schip Lc- roy Eltinge heeft twee uur na de aan varing 26 overlevenden uit een red dingsboot aan boord genomen. Uit bericht van dit marineschip blijkt dat slechts het voorste deel van de Halcyon Med nog drijft. Volgens de marine ls een dokter per reddingsboot naar de Esso Switserland gegaan, waar hij een man met .en kaakfractuur behandeld heeft. Bij twee ongelukken op zee zijn in het laatste etmaal 11 personen om het leven gekomen. Bij het eiland Burias deed zich een ontploffing voor aan boord van een /is- sersvaartuig, waarbij acht mensen om- ïen. 15 mensen werden gewond en twee worden nog vermist. Op het Laguna meer is verder een zeilboot gekapseisd, waarbij 12 mensen verdronken zijn. Autobiografie van Dalai Lama blicatie wel t India zou kunnen 1 Het boek geeft een overzicht van de vertwijfelde pogingen van de Tibetaan se god-koning om de steun van India tegen de Chinese communisten te krij gen in de jaren voordat de Dalai Lama tenslotte capituleerde en uit Lhasa vluchtte. Het boek, dat hoofdzakelijk handelt /er de periode na de Chinese invasie i 1950, wordt nu uit het Tibetaans in het Engels vertaald. Er zijn ook plannen om van de vlucht van de Dalai Lama in maart 1959 over de Himalaya naar India een documentaire film te maken. Maar Berlijns burgemeester is ook populair (Van onze correspondent in Bonn) Het stemmingsbeeld onder de Westduitse kiezers dat door de politieke partijen in de Bondsrepu bliek, waar over een jaar algemene verkiezingen voor een nieuwe bondsdag zullen worden gehouden, met argus-ogen wordt gevolgd heeft zich in de laatste twee maan den duidelijk ten gunste van de christen-democraten gewijzigd. De Juli-enquête gaf de Christen-demo- kraten 44 procent der stemmen van de ondervraagde „representatieve door snee" van het bondsrepublikeinse kie zerscorps. In mei waren zij teruggeval len tot 39 procent en daarmede over vleugeld door de sociaaldemokraten, die toen 43 procent der stemmen kregen doch in juli tot 39 terugvielen. De li berale Vrije democraten aan demo craten is in Duitsland waarlijk geen ge brek zagen hun stemmental in juli met een procent (tot 8) vermeerde ren. De Vluchtelingenpartij, die in mei bij 5 procent de kans had om over de z.g. sperclausule (minstens vijf pro cent der in totaal uitgebrachte geldige stemmen of drie directe mandaten), heen te springen, viel in juli tot procent terug. De uiteengevallen servatieve „Deutsche partei" zag haar aanhang van drie tot twee procent ge reduceerd. Bij de Rijkspostspaarbank is de be drijfsontwikkeling in 1959, blijkens het verslag, gunstig geweest. Wel was er in de laatste maanden een vertraging in de ontwikkeling, doch deze had op het totaalbeeld geen overwegende in vloed. Het bedrag der inleggingen steeg van 744 min. in 1958 tot 815 min. in 1959, dat van de terugbetalingen met 38 min. tot 655 min. Het spaarver- schil steeg hierdoor met 34 min tot 161 min. De exploitatielasten excl. de bijge schreven rente namen lichtelijk toe van ƒ12,1 min. tot ƒ12.3 min. Door de toe neming van het inleggerstegoed steeg de rentevergoeding aan inleggers, die op 3 pet gehandhaafd bleef, met 6,8 min. tot 66,1 min. per uit. 1959 beliep het totale tegoed ruim ƒ2.371 tegen ruim 2.144 min. aan het ein de van 1958. Het was verdeeld over 5.034.000 (v.j. 4.924.000) rekeningen, het- RP.S. tevreden over 1959 geen neerkomt op 44 rekeningen per welk bedrag ƒ2.8 min. hoger ligt dan over 1958. Het wordt toegevoegd aan het reservefonds, dat daarna 316,9 min. beloopt. Over het geheel genomen was de eco nomische toestand in Nederland, zo zegt het verslag verder, in 1959 gun stig voor het spaarbankwezen. De laat ste jaren neemt de rentebewustheid van de spaarders toe. De rentevergoeding is veel meer dan vroeger een factor van betekenis geworden bij de keuze van de spaarinstelling. De activiteiten van de handelsbanken op spaargebied noopt de spaarbanken tot bezinning op de te volgen rentepo litiek. De voortschrijdende penetratie van de handelsbanken kon evenwel niet verhinderen dat de spaarbanken een zeer hoog spaaroverschot hadden. Korea bezuinigt: ambtenaren nemen lunchpakket mee Als eerste administratieve maatregel heeft het nieuwe Zuid-Koreaanse kabi net de ambtenaren bevolen een luneh- trommeltje mee naar kantoor te nemen en hun het nuttigen van het noenmaal in restaurants verboden. Het beeld, dat juli heeft i de normale verhouding in publiek zijn. Het is de Duitse sociaal demokraten in hun gehele geschiedenis maar zelden gelukt om boven het aan tal van een derde der uitgebrachte stemmen uit te komen. De 43 procent in mei waren een grote uitzondering, de 39 procent in juli geeft hen nog alle re den tot vreugde. De stabiele aanhang der regeringspartijen heeft altijd om de 42 procent gedraaid. Bij de beoordeling dezer percenta ges mag evenwel niet worden verge ten, dat een man als Berlijns burge meester Willy Brandt, die door de so ciaaldemocraten als kandidaat voor het kanselierschap en chef van een eventuele socialistische regering is aanvaard, ook onder niet-socialisten grote aantrekkingskracht heeft. Zijn persoonlijke populariteit zou de S.P. D. uit het dwangbuis van het derde deel der stemmen kunnen verlossen. Waarop de S.P.D. trouwens rekent. Tuindorp-Oostzaan deze maand gereed B. en W. van Amsterdam verwachten dat einde augustus alle gemeentewonin gen in Tuindorp-Oostzaan. dat in janua ri ernstig werd getroffen door een over stroming als gevolg van een dijkbreuk, eer redelijk bewoonbaar zullen zijn. Het college antwoordt dit op schrifte lijke vragen van een raadslid om op heldering over vertraging in herstel werkzaamheden aan de woningen on danks de door de wethouder uitgespro ken verwachting dat einde juli alle bui- zer. behangen en geschilderd zouden zijn. en W. bevestigen dat er enige ver traging is ontstaan met als oorzaak de bouwvakvakantie in juli en het feit, dat achteraf alsnog een aantal ramen en deuren moeten worden afgekeurd. Het college zegt te pogen steeds zoveel mo gelijk arbeidskrachten in het Tuindorp te werk te stellen. B. en W zullen er voortdurend op toezien dat de werk- -aamheden zo snel mogelijk worden uit- ;evoerd. W GEZEGDE PUZZEL fv Dc woorden van een gezegde, dat uit 6 letters bestaat zijn bij elkaar gevoegd n daarna in 12 gelijke delen verdeeld. Hoe luidt die zegswijze? OPLOSSING VORIGE PUZZEL Horizontaal: 1. polei, 5. bok, 7. reet, 8. s, 10. els, 11. hal, 12. ra, 13. Fe, 14. is, 15. bijl, 16. som, 17. löss. 18. rein, I. niet, 21. eek, 22. veer, 24 Nr, 25. ■es, 26. de, 27. teen, 28. Son, 29. beet, l. lens. Verticaal: 1. preferent, 2. oele, 3. les, 4. et, 5. bol, 6. os, 8. las, 9. wals, 11. ham, 12. rijst, 14. pon, 15. boer. 16. sik, 17. lies, 19. eer, 20. neen, 22. voet, ens, 25. ree, 26. Don, 27. te, 28. Se. Volgens de woordvoerder van de pre- ier was dit een eerste stap naar be zuiniging van regeringswege. Bovendien beoogde de maatregel te voorkomen dat ambtenaren op de lunch worden ge vraagd door mensen die het een of an der van hen gedaan willen krijgen of dat de lunchpauze te lang wordt gerekt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 5