|lietture geihsctje GTouranl
Patrice Loemoemba
matigt zich thans
Federaal bestuur
wint terrein
Keren op de
rijksweg: twee
doden
Honderden gevallen van
vreemde huidziekte
Barbara Powers schrijft
Chroesjtsjef een brief
Salarisverhoging voor
beroepsmilitaire n
Karei Doorman
weer naar
Nieuw-Guinea
Amerikaans spion vraagt
asiel in Sowjetunie
BOOM MET SAPPIGE PEREN OORZAAK
INCIDENT AAN HONGAARSE GRENS
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1960
BUREAUS; Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- e
Adivertentae-afidieling TeL 31441
Eenenveertigste jaargagn no. 11952
CHRISTELIJKEATION AAL DAGBLAD
„Stantbosticfj is gheblmn
trign hert ia tcgjenspocf
Hoop van AFRIKA
Waarom viel A-BOM
Olympisch NIEUWS
JATRICE LOEMOEMBA is tevreden, stelt het volste vertrouwen in de
Verenigde Naties en acht een beroep op bevriende landen niet lan-
er nodig. Met deze mededeling verraste gisteren een zegsman van de
[ongo, die de simpele ommewaai van de Kongolese politiez maar moei-
[ongo, die de simpele ommezwaai van de Kongolese politiek maar moei-
jk konden volgen.
De uitspraak van de regering, die
en dag eerder de Veiligheidsraad
een ultimatum had gesteld,
wam gisteren nadat het nieuws
Veiligheidsraad zich achter
[ainmarskjöld had geplaatst, ook
Leopoidstad was doorgedrongen.
In het ultimatum had Loemoemba
rugtrekkin-g van alle blanke troepen
Kongo geëist, de verschaffing van
iegtuigtransport door de V.N. aan Kon-
ilese militairen en de benoeming van
li Afro-Aziatische commissie, die Ham-
arskjöld zou moeten adviseren. Het
euwe standpunt luidt nu: De regering
voldaan over het feit dat de Belgische
oepen zullen worden teruggetrokken,
regering acht de sfeer goed.
Ondanks dc goede sfeer is gisteren
en incident tussen Kongolese en
Ghanese soldaten ternauwernood
voorkomen. De Kongolese troepen
wilden de landingsplaats van dc
veerboten naar Brazzaville be
zetten. De Ghanese bezetting
ok terug om een gevecht te
oorkomen. Enkele schoten in de
icht waren voldoende geweest, zei
e commandant van dc Ghanese
bezetting, maar wij moeten natuur
lijk weer terugtrekken.
Verondersteld wordt, dat dc vriende-
ke houding van Loemoemba c.s. het
is van een bezoek van de Rus-
sehe ambassadeur. Deze zou hebben
idelijk gemaakt dat Rusland zich niet
irder wenst te binden. Ook zou Loe-
unba van enkele Afrikaanse landen,
het vertrouwen van de V.N. niet
«nsen te verliezen, de raad hebben ge
el zich wat te matigen.
)e regering van Katanga en de
legatie uit andere delen van Kon
die in Elisabethstad met premier
jombe van gedachten wisselen,
ebben in een boodschap aan de
iügheidsraad de vorming var
n statenbond Kongo bepleit. Ge-
ïld werd, dat de regering-Loe-
lemba een duidelijk gevaar van
)p rijksweg 11 bij Ede zijn gisteren
i personen omgekomen en vijf ernstig
Bond bij een botsing tussen een Ne-
landse en een Duitse personenauto.
Iet ongeluk gebeurde toen dc bestuur-
rvan de Nederlandse auto, de 51 jarige
tterdammer C. P. van der Ende, die
vijf passagiers op weg was naar Ede,
de rijksweg wilde keren om dc afrit
ar deze plaats in te rijden.
-s de zijweg abusievelijk voorbij
reden en wilde, op aanwijzing van zijn
ïevrouw Steenwijk-Van der Ende
Berkel die was uitgestapt, via de
ddenberm keren. Waarschijnlijk heeft
rrouw Steenwijk de snelheid van de
erende Duitse auto onderschat en haar
er het teken ge-geven om terug te
e Duitse auto ramde het voertuig, dat
i midden op de weg bevond, in volle
rt in de flank. Beide auto's sloegen
r de kop en belandden ernstig be-
adigd in de middenberm,
e heer Van der Ende en zijn 83-jarige
leder kwamen om het leven. De andere
ieleden, mejuffrouw A. van der En-
het veertienjarige dochtertje van me
luw Steenwijk en de dertienjarige zoon
i de familie Ouwendijk in Ede werden
stig gewond.
)e bestuurder van de Duitse auto, J.
t Gelsenkirchen en G. A. Bertholt
Essen, die naast hem had gezeten,
tien ook ernstig gewond.
loeder met kinderwagen
pardoes tegen trein
allen ongedeerd
Op de viet knipperlichten bewaakte
irweg in de Kerkewijk te Veenendaal
per dag slechts twee goederentrei-
passeren, is gisteren een moeder
een kinderwagen pardoes tegen de
i gelopen. Zij had de rode knipper
den wel gezien, maar was doorgelo-
i. De treinbestuurder had haar hele-
il niet opgemerkt. Gelukkig had de
op dat moment slechts geringe
Iheid. De twee kinderen, resp. twee
jaar, die in de wagen zaten,
rden op de straat geslingerd. Wonder
lexi wonder liepen de kinderen en
32-jarige moeder, mevrouw B. uit
tnendaal, geen letsel op. De kinder-
'Hen werd praktisch niet beschadigd.
'ongc bader verdronken. In Bloemen-
il aan Zee is gisteravond de 13-jarige
terman Ritsema uit Amsterdam ver-
onken.
Verdronken. Het tweeëneenhalfjarig
igetje J. F. G. M. Braam, uit Beekber-
's gistermiddag toen hij aan het spe-
i vvas met een buurmeisje in een regen-
terput gevallen en verdronken.
communistische infiltratie vormt.
De bevolking heeft geen vertrouwen
meer in Loemoemba, aldus de bood-
In een radiotoespraak deed premier
Tsjombe gisteren een beroep op de Kon
golese -troepen. „Loemoemba heeft u ver
raden", aldus Tsjombe, die de militairen
verzocht zich te verenigen met de denk
beelden van een Kongolese confederatie.
Zij zouden dan verzekerd zijn van hun
soldij en een behoorlijk levenspeil. Katan
ga zal binnenkort een delegatie naar
Leopoidstad sturen om alle belangheb
bende politieke partijen in Kongo aan te
sporen, de Kongolese statenbond te
steunen.
Legerfunctionarissen in Leopoidstad
deelden gisteren mee, dat een begin is
gemaakt met het overbrengen van Kon
golese militairen naar Loeloea-burg. De
militairen zouden daar een einde moeten
maken aan de stammenoorlog. Men
maakt gebruik van vliegtuigen van de
Belgische maatschappij Sabena.
De troepenverplaatsing, de eerste
van het gereorganiseerde Kongolese
leger, Is waarschijnlijk ook gericht
tegen Albert Kalondji, een politieke
tegenstander van Loemoemba, die in
Kasai een onafhankelijke mijnstaat
heeft uitgeroepen. Kalondji zou in
federaal verband willen
ken met Katanga.
Staten bond
De voorstanders van een statenbond
behaalden ook in de Kongolese Senaat
een overwinning. Met 38 tegen twee
stemmen werd besloten, de regering-
Loemoemba te verzoeken senator Fele op
vrije voeten te stellen. Fele werd gevan
gen gezet nadat hij de V.N. telegrafisch
had verzocht de vorming van een staten
bond te bevorderen. De voorzitter van
de senaat, Ileo, is ook voorstander van
een dergelijke bond.
Uit Londen komt het bericht, dat
president Kwame Nkroemah van
Ghana, die wel eens de grote man
van Afrika wordt genoemd, zal be
middelen tussen Leopoidstad en Eli
sabethstad. Het optreden van Loe
moemba, die ontzag heeft voor de
Ghanese president, zou Nkroemah
reeds herhaaldelijk met zorg heb
ben vervuld. Tot openlijke kritiek is
het echter nog niet gekomen.
Vrij onschuldig en waarschijnlijk
NIET besmettelijk
(Van een onzer verslaggevers.)
Een vreemde huidziekte, die ge
paard gaat met hevige jeuk en vrij
hoge koorts, heeft sinds enkele da
gen in het westen van het land hon
derden mensen getroffen. De ziekte
heeft een vrij onschuldig karakter
en is waarschijnlijk niet besmette
lijk.
Huidartsen in Rotterdam, Den Haag,
Lelden en Amsterdam zijn druk in de
weer om uit te zoeken waar de ziekte
vandaan komt en hoe zij ontstaat. Voor
zover men kan nagaan, komt de ziekte
tot dusver alleen in Nederland voor. Aan
vankelijk dacht men aan dé blaasjesziek
te, die vorig jaar de ronde deed. na uit
Duitsland te zijn overgewaaid. Maar na
nauwkeuriger onderzoek stapte meix van
deze diagnose af en ontdekte men dat de
ziekte een gevolg moet zijn van een ver
gif. Thans wordt niet alleen door de far
maceutische hoofdinspectie naar de ziek
teverwekker gezocht, maar ook de Keu
ringsdiensten voor waren zijn daarom bij
het onderzoek ingeschakeld.
Over het algemeen neemt dc ziekte
geen ernstige vorm aan. Van de honder
den gevallen, die in het westen des lands
reeds zijn geconstateerd, hébben er maar
een paar een ernstig karakter, zodat op
neming in een ziekenhuis noodzakelijk
bleek. Het ziektebeeld verloopt ook ver
schillend. In sommige gezinnen is slechts
één geval geconstateerd, doch in andere
is bijna het gehele gezin getroffen. Voor
alsnog heeft men echter geen reden
te
dat de ziekte besmette-
Boven de Stille Oceaan heeft
een Amerikaans vliegtuig jacht
gemaakt op de capsule die door
de kunstmaan Ontdekker-14
was afgeschoten. Op de eerste
foto ziet men de nylon lijnen die
het vliegtuig uitwierp in een
poging om achter de capsule en
haar parachute te komen. Twee
maal ging het mis.
Actie voor gezin
uit Kongo
De Bredase kamer van koophandel, het
departemOTit West-Brabant van de maat
schappij voor nijverheid en handel, en
de Brabantse werkgeversvereniging zijn
een landelijke actie begonnen ten be
hoeve van een uit Kongo teruggekeerd
zwaar getroffen Belgisch gezin. De Bel
gische minister van volksgezondheid heeft
tot adoptie van dit gezin geadviseerd.
De betrokken actie zal op 1 oktober be
ëindigd worden en heeft de instemming
van de Belgische ambassadeur.
Het te adopteren gezin bestaat uit
negen personen, van wie zeven kinde-
De vader, vroeger schoolhoofd
het Belgische i
gezondheid op 9 juli van dit jaar
muitende soldaten neergeschoten.
Venezuela. Volgens het dagblad LI
Mundo worden in Venezuela de lucht
en zeestrijdkrachten gemobiliseerd te
gen een mogelijke aanval van de Domi
nicaanse republiek. In de haven
Maracaibo, waar de rijke olie-velden
van Venezuela liggen, bevinden zich
reeds marine-eenheden, zo schreef het
blad gisteren.
Verzoek om een
onderhoud
DARBARA POWERS heeft giste-
-*-* ren een beroep gedaan op pre
mier Chroestjsjef om haar te ont
vangen, zodat zij om gratie kan vra-
Dit is mejuffrouw A. RadJcewitsj,
die de twee Russische ruimtehondjes
gistermiddag terzijde stond op een
persconferentie in Moskou, waarop
binnen- en buitenlandse journalisten
de gelegenheid kregen kennis te ma
ken met de wat zenuwachtige Belka
(rechts) en Strelka. Ook de rest van
de levende have der kunstmaan werd
getoond: niet minder dan veertig
muizen, twee ratten, insecten, plan-
verscheidene graansoorten,
waaronder mais en tarwe, graszaden,
erwten, uien, mensenhuid, konijnen
huid, kankercellen, verscheidene
soorten darmmicroben, stafilococcen
en verschillende soorten bacterio-
gen voor haar man. Haar advocaat
heeft aan het Kremlin een brief
drie baldzijden overhandigd die met
de hand door Barbara geschreven
Het verzoek van mex'rouw Powers
gesteld in eenvoudige woorden. Zij gaat
niet in op de zaak en vraagt niet om zijr
vrijlating, maar zij beperkt zich meer toi
een dringend verzoek, dat de sowjet-
premier hara ontvangt, zodat zij haar
hart kan uitstorten.
De Amerikaanse advocaat Parker deel
de mee, dat de advocaten zich er niel
mee bemoeid hebben, „omdat wij wilden
dat zij zou zeggen wat zij op haar hart
heeft in haar brief aan Chroesjtsjef'.
Barbara Powers baseerde haar brief
op het" feit, dat zij de vrouw van Francis
Gary Powers is en dat zij de Sowjetunie
niet wil verlaten voordat zij een kans
heeft Chroesjtsjef te spreken.
Naar vernomen wordt hebben de
ouders Chroesjtsjef nog niet om eer
derhoud verzocht, omdat zij denken dat
het beter is op dit ogenblik alleen Ba:
bara te laten handelen.
Parker zei, dat Barbara boekingen
heeft voor het Sabenatoestel, dat zater
dag via Brussel naar New York gaat
dat zij zal gaan als Chroesjtsjef haar w
gert te ontvangen.
aan president Brczjnef, daar haar te
staan is gegeven, dat dit nog wel enige
tjjd op zich zai laten wachten.
Het Amerikaanse weekblad New?\
weet met stelligheid te melden dat
Chroesjtsjef in september de opening van
de Algemene Vergadering van de V.N.
New York zal bijwonen.
Ook waarschuwt het blad zijn lezers
iet verbaasd te zijn als inaarscnall: Tito
in het hoofd van de Zuidslavische dele
gatie in New York zou verschijnen, „want
is wat Zuidslavische vertegenwoor
digers aan Aziatische en Afrikaanse ge
delegeerden hebben verteld".
De derde poging was raak. Men
ziet hier hoe de parachute uit
haar vorm wordt getrokken
door de (vaag ziohbare) nylon
draad, die zich achter de touwen
heeft gehaakt.
De lijn wordt ingehaald en de
ruimtecapsule nadert het vlieg
tuig. Voor het eerst werd een
voorwerp uit de ruimte in de
lucht opgevangen.
Maximaal vijftien procent
(Van onze parlementsredactie)
IN DE MINISTERRAAD is men het
eens geworden over de verho
ging van de salarissen van beroeps
officieren en beroepsonderofficieren.
Voor technische onderofficieren bij
de land- en luchtmacht zal de salaris
verhoging naar verluidt twaalf tot
vijftien procent bedragen.
Voor onderofficieren zonder spe-
Het ministerie van buitenlandse zaken
heeft meegedeeld dat Hr. Ms. vliegkamp-
schip Karei Doorman na een bezoek aan
Japan in de eerste helft van september
zal terugkeren naar Nieuw-Guinea om
vandaar de reis te vervolgen via de zui
delijke Stille Oceaan waarbij een bezoek
aan Auckland in Nieuw-Zeeland zal wor
den ingelast.
Het smaldeel 5 (het vliegkampschip en
Hr. Ms. onderzeebootjagers Groningen en
Limburg) zal naar Nederland terugkeren
via Kaap Hoorn. Ook in Zuid-Amerika
zullen nog enige havens worden aange
daan. Verwacht wordt dat de schepen
medio december in het vaderland zullen
terugkeren.
Von Braun gaat
naar de maan
In een interview met de Westduitse
krant Berliner Zeitung heeft de Ameri
kaanse atoomgeleerde Wernher von
Braun gezegd dat de Verenigde Staten
binnen drie jaar een bemand ruimteschip
om de maan zullen zenden.
In het interview, dat vandaag versche
nen is, spreekt von Braun over een op
merkelijke vooruitgang van het Ameri
kaanse Saturnus-project.
„Ik ben vastbesloten zelf met een van
de eerste ruimteschepen naar de maan
te vliegen", aldus von Braun. „De Ameri
kaanse geleerden denken echter niet
slechts aan een reis om de maan maar
zullen ook proberen met de Satümus
een landing te maken". Von Braun her
innerde er aan dat de Sowjet-raket met
grote snelheid op de maan was afge
vlogen en te pletter was geslagen.
„Onze Saturnus zal zodanig afgeremd
worden dat de neuskegel met instrumetlr
ten onbeschadigd zal blijven", aldus de
geleerde. „In 1961 staat de lancering
de eerste bemande raket op het pro
gramma.
Socialisten tegen
generaals van
Bimdeswehr
De Westduitse Sociaa-l-democratischö
partij heeft gisteren verklaard dat het
recente verzoek van do Bundeswehr
kernwapens, een slag betekent voor
buitenlandse politiek, met name wat de
hervatting betreft van de ontwapenings
conferentie tussen Oost en West
In de partijverklariogen wordt gezegd
dat de leiding van de Bundeswehr door
vast te houden aan de uitrusting
kernwapens, twijfel beeft gezaaid aa
verzekeringen va-n de regering-Adenauer
dat de Bondsrepubliek alle internationale
ontwapeningsovereebkomsten zal
ciale scholing en voor officieren zal
het percentage lager liggen.
De minister van defensie, ir. S. H. Vis
ser, zal de zaak binnenkort in de com
missies voor georganiseerd overleg aan de
orde stellen. Volgens onbevestigde berich
ten wil de minister de salarisverhoging
reeds op 1 oktober doen ingaan.
Dit zou dan in overeenstemming zijn
met de wens die de Tweede Kamer on
langs bij het debat over de defensienota
naar voren heeft gebracht. Er was toen
sprake van, dat de verhoging pas 1 ja
nuari in werking zou kunnen treden en
de Kamer vond dat wel wat laat De ver
hoging is bedoeld als ondersteuning van
de wervingscampagne voor vrijwilligers.
Slaagt deze campagne, dan kan de duur
van militaire dienstplicht worden ver
kort.
In het georganiseerd overleg is inmid
dels in beginsel overeenstemming bereikt
over het inhalen van de achterstand die
het vrijwillig dienend personeel in april
1958 heeft, doordat het lager en middel
baar burgerlijk rijkspersoneel toen de sa
larisverhoging van drie procent heeft ge
kregen.
Uitkering ineens
Er komt nu een uitkering ineens. Voor
de militairen tot en met de rang van
tweede luitenant, die op 1 januari van
dit jaar in werkelijke dienst waren, zal
over het jaar 1960 voor elke maand f 15
worden uitgekeerd.
Voor beroeps- en reserve-officieren in
de rang van eerste luitenant en kapitein
is dat bedrag f 30 per maand. Officieren
met de rang van majoor en hoger krijgen
geen uitkering, omdat voor hen in 1958
geen achterstand is ontstaan.
99
VLADIMIR SLOBODA, een Ame
rikaan die op zes augustus var
dit jaar uit West-Duitsland is ver
dwenen, heeft politiek asiel gevraagd
in de Sowjetunie. Volgens radio Mos
kou is hij geïdentificeerd als een lid
van de staf der Amerikaanse mili
taire inlichtingendienst in West-
Duitsland. Het Amerikaanse hoofd
kwartier in Heidelberg bevestigde de
verdwijning en volstond verder met
de mededeling, dat Sloboda op het
tijdstip van zijn verdwijning „slechts
zeer beperkte toegang had tot ge
heime inlichtingen".
Volgens de Izwestia. die een artikel
5 asiel-aanvrage wijdde, was Sloboda
ice-leider van een afdeling van de stad
Een Oostenrijks, douane- ke peren in het oop kreep. ze van t riendschappelijk pc- de fiets en het teweer In be-
beambte heeft een interna- Hij vergat alles over dc koude baar) over het prikkeldraad slag
tionaal incident en een repen oorlop zette zijn fiets en pc- De llonparen vatten dit cel,: Belde Honparen plnpen toen
kopcls uit een communistisch weer tegen dc boom en bc- ter op als agressie en openden weer naar eigen land
machinegeweer ontlokt, door- pon Cr in ie klimmen. Toen het vuur op de onschuldige Terwijl de Oostenrijkse
dat hu een ogenblik de koude floot een Hongaarse kogel bo- Oostenrijker, die voor zijn Ie- gering btzlg is een fel protest
oorlog vergat. ven zpn hoofd door de blade- ven moest lopen om dekking op te stellen tegen het schen-
ren. waardoor het peren be- te zoeken. den van Oostenrijks grond-
De 34-jarige Josef Halder gon te regenen. eeWed
was op patrouille langs de Haider dacht dat dit een Twee Hongaren overschre- waarschijnlijk disciplinaire
Hongaarse grens bij Halbt- grapje van de Hongaren was. den vervolgens de grens en maatregelen genomen worden
terwijl een Haider in be- wegens het schenden van z(jn
nam de tweede plicht.
513-1 spionagegroep in Oberursel. Sloboda,
die zijn vrouw en drie kinderen achterliet
in Frankfort, zou hebben verklaard, dat
zijn taak hem tot de overtuiging bud ge
bracht dat de Amerikaanse regering vol
ledige spionage, misleiding en chantage,
provocatie en schijnheiligheid nastreeft.
De in Polen geboren Amerikaan zou
hebben gezegd, dat de meerderheid
van de agenten die Amerika naar
Oost-Duitsland, dc Sowjetunie, Polen,
Hongarije en Tsjcchoslowakije stuurt,
daartoe worden gedwongen door chan
tage, bedreigingen cn omkoperij.
De toenemende stroom van Amer
kaanse spionnen is een onderdeel van d
intensieve voorbereiding van een nieuw,
oorlog, aldus de Izwestia. Plannen zijn
gereed cm belangrijke objecten er. ge
hele steden in de Bondsrepubliek te ver
nietigen, als de geallieerden zich moeten
terugtrekken. Zo zou o.m. het inunderen
het Rijndal op het programma staan.
De vluchten met de U-2 zouden, volgens
Sloboda, tot doel hebben de objecten voor
bombardementen in kaart te brengen. Slo-
boda's afdeling, de 513-1 groep beschikt
deze kaarten.
Norstad zal niet
aftreden
Generaal Lauris Norstad, de opperbe
velhebber van de N.A.V.O.-strijdkrach-
ten in Europa is niet van plan af te
treden. Dit heeft een woordvoerder van
het hoofdkwartier van de generaal nabij
Parijs vanochtend verklaard naar aan
leiding van een dagbladbericht waarin
Norstads aftreden in de komende herfst
werd gemeld.
„Dienstregeling
ballonsatelliet
De ste-nrewacht rfce Utrecht versitrekt de
volgende opgave van tij-den van passeren
over Nederland van de Amerikaanse bal
lonsatelliet: 23 augustus 22.20 uur 24.37
uiur; 24 augustus 21.59 uur 23.55 uur; 25
augustus 21.37 uur 23.43 uur, steads vrij
hoog aan de hemel. Het aangegeven tijd
stip is het hoogste punt van de baan. De
satelliet is ongeveer vijf minuten ervoor
en erna zichtbaar gaande van west na-ar
Seinen van PTT
naar Echo I
De Nederlandse PTT lieeft gebruik ge
maakt van de mogelijkheden die de Ame
rikaanse ballonsatelliet Echo I haar van
nacht te bieden had cn sein- en reflectie-
proeven genomen. Eerst zond men gister
avond om half zeven seinen naar de sa
telliet en later, om tien voor drie in de
nacht, nam men de proeven nogmaals,
beide malen met bevredigend resultaat.
Vooral vannacht had men goede kansen
seinen uit te zenden, die men duidelijk
kon ontvangen.
Chinese kunstmaan. Het weekblad
Newsweek schrijft dat de Chinese com
munisten er op 1 augustus ter gelegenheid
van de 33ste verjaardag van China's Rode
leger niet in geslaagd zijn een kunstmaan
in een maan rondom de aarde te brengen.
De raket ontplofte op de grond, aldus
Newsweek.
Wisselend bewolkt
^1^. Dc Bilt verwacht tot
woensdagavond:
1 Wisselend bewolkt met hier
|Hkl cn daar een bul. Matige
wind tussen zuidwest en
zuid. Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Woensdag 24 augustus: zon op 5.38,
op 7.49, onder 20.35;
Strandverwacliting
Morgen zonnige perioden met een
kleine bulenkans en een frisse z.w.-wind.
Temperatuur in de middag ruim 20 gra
den, zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: matig tot goed strand
weer, nog licht onstabiel en fris door zee
wind.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Temper.
liji!