3N
GEESTELIJK
LEVEN..
MSRNIX JACOBUS J
Geef een deel van je leven aan de zending
JAPANSE KERKEN
2? idUev&b
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1960
6
Vriend en vijand
i een boek, dat enige tijd geleden in de Verenigde
Staten is verschenen: ,,Het Rusland van Chroesj-
tsjef", schrijft de auteur Edward Crankshaw dat de
Russische premier eens sprak op een tuinfeest van
Russische litteratoren.
ij zei onder meer dat de moeilijkheden in Hongarije
voorkomen hadden kunnen worden als iemand een
aantal Hongaarse auteurs had doodgeschoten voor de
revolutie daar begon.
rgnneer zich in Rusland hetzelfde zou voordoen, ver
volgde hij, ,,dan zou mijn hand niet beven". Hij had
met name kritiek op een dichteres Margaret Aligier.
e betreffende dame was op het feest aanwezig en
viel prompt flauw en moest worden weggedragen.
Wat had de vijandschap van Chroesjtsjef veroor
zaakt? Een gedicht waarin zij zegt:
Het is veel erger per vergissing
een vriend voor een vijand,
een vijand voor een vriend aan te zien.
iennelijk was Chroesjtsjef het dus niet
eens. Hij ziet liever een vriend aan voor
en vermoordt hem, dan dat hij ook maar
laat leven, omdat hij misschien een vriend
getuigenis, dat Christenen elkaar kunnen vinden
Nj
)e ene muur
e spreken in onze tijd vaak wat laatdunkend over
de muren van de kerk en noemen ze kleinerend
„muurtjes". Het gevaar is dan erg groot, dat wij
vergeten dat er rondom het nieuwe Jeruzalem, dat
neerdaalt uit de hemel, een muur is van diamant
(Openbaringen 20:12). De bijbel spreekt zelfs van
„grote en hoge" muur.
is echter geen muur van dogmatiek. Hoewel de
k tot taak heeft om de openbaring van God
steeds weer opnieuw onder woorden te brengen, zul
len wij steeds moeten beseffen dat het menselijke
woord niet in staat is om God en Zijn werk te om
schrijven.
's ook geen organisatorische muur. Nimmer zal er
aardse organisatie, een aardse kerk gesticht kun-
i worden die allen, wier namen staan geschreven
het boek des levens, omvat en al de anderen
buitensluit.
aur i3 niet menselijk. Diamant krijgt pas zijn
glans door het licht dat er op valt en dat wordt
weerkaatst. Gods muur is er een van heiligheid, van
weerkaatste heiligheid. Nimmer is de mens heilig
eigen kracht, zijn heiligheid
Misschien is het woord heiligheid niet
We zouden ook kunnen spreken van Gods
heid, Gods trouw, Gods kracht, in een woord: Gods
'heerlijkheid!
'ie hoort bij Gods kerk? Allen die door Gods heer
lijkheid omschenen worden. Maar daarom juist is
zo moeilijk om te bepalen wie er bij horen. Aard-
regels falen altijd, omdat het een geestelijke wer
kelijkheid en een geestelijke eenheid is.
n zo blijft het de vraag of wij liever een vriend
verliezen door hem voor een vijand te zien, of een
vijand binnen onze kring halen, omdat wij hem voor
iV. een vriend houden,
ik d lelfs Christus heeft Zijn discipelen met dit pro
bleem kennis laten maken. De ene keer zei Hij.
„Wie niet tegen u is, is voor u" (Luc. 9 50) een
andere keer draait Hij het om en zegt in Luc. 11
23 „Wie met Mij niet is. die is tegen Mij". Ver
draagzaamheid en onverdraagzaamheid staan naast el
kaar. Wij hebben de neiging het ene woord te aan
vaarden en het andere woord te vergeten. Zij mo
gen echter niet gescheiden worden.
met haar
ju kunnen
iurenslechter
Lange jaren heeft de Rooms Katholieke Kerk iedere
protestant een ketter, dus een vijand, genoemd. Nu
gaat men plotseling spreken van de „gescheiden broe-
grote vraag is: Waar ligt de grens
Wie mogen wij er bij rekenen, en voo
arschuwing van de apostel Johannes: „Ontvangt maakten.
T EE ABBEY is voor velen van grote betekenis geweest. Geen won-
-®-J der dat het al spoedig over de grenzen bekend werd. Het speelt nl.
een belangrqke rol bij het .mobiel" maken van de gemeenteleden,
in de eerste plaats natuurlijk in de Engelse Kerk. Maar omdat in
vele kerken hoe langer hoe meer het inzicht doorbreekt dat de
leken" medeverantwoordelijk z\jn voor de gang van zaken in kerk
en wereld, heeft deze anglicaanse communiteit ook bijv. aan luthe
ranen en hervormden iets te zeggen. Ieder lid, van welke kerk ook,
heeft in beginsel dezelfde roeping en taak. Daarom is Lee Abbey niet
alleen een centrum binnen de Anglicaanse Kerk, maar ook een ge
tuigenis dat christenen, waar ter wereld, elkaar kunnen vinden in
die éne Naam, Jezus Christus.
Niet toevallig was het
dan ook dat op de con-
de kerk? ferentie Overseas Hou-
geldt de se Party" die wij mee-
accent
hem niet in uw huis en heet hem niet welkom". (11 sterk oecumenisch
tijd geweest dat in de kerk sterk de nadruk Fn?7nnm>"fAelnruDtn-?
werd gelegd op het bevel en met vijanden van de »®P'-togue (zie zondags
kerk zijn er ongetwijfeld ook vrienden die slechts blad 13 augustus) luid-
anders dachten, maar de Heer van de Kerk lief had- den o.a. „Christus", „de
den afgesneden. Het grote gevaar is in onze tijd Kerk", „de Wereld",
echter dat wij over de grenzen heen reiken; dat wij „Het Heilig Avondmaal",
zo druk zijn met de eenheid van de kerk, dat wij Van hieruit werden
vijanden voor vrienden aanzien, dat wij in ons ve~
langen om valse muren te slechten, vergeten dat
lijnen getrokken die de
grote verantwoordelijk
heid van alle leden van
Christus' Kerk, Zijn Li
chaam, onderstreepten.
Zij hebben de roeping
levende stenen" te zijn.
Wie de indruk mocht
hebben dat de Kerk van
Engeland verstard is en
slechts oog heeft voor
ritueel en traditie leert
op Lee Abbey wel an-
Met dankbaarheid
constateert men dat ook
Nederlanders, als bijv.
prof. H. Kraemer, hier
gelezen worden. Zijn
boek „A theology of the
laity" is aanwezig in de
bibliotheek; zijn visie
neergelegd in dit ge
schrift komt op aller
lei wijze in de discus-
Al s een vanzelfspre
kendheid werd het door
bijkans allen gevoeld dat
er iedere morgen gele
genheid was het Heilig
Avondmaal te vieren en
aanvaardde men het
rijke ritueel, aan deze
viering verbonden, als
WÊÉ
ven met elkaar te komen. Ook
een Belgisch predikant, ds. C.
van Stipriaan Luiscius, was aan
wezig. Onder het beluisteren van
zijn woorden dachten we: wat
weten we 'hier in Nederland, zo
vlak bij België, toch weinig af
van het leven en werken van on
ze geloofsgenoten daar.
Het protestantisme groeit en
vele kansen onder arbeiders en
intellectuelen worden benut, in
een land dat in de aanvangstijd
van de reformatie zulk een be
langrijke rol voor het protestan
tisme heeft vervuld.
Hoe geheel anders is weer de
situatie in de D.D.R. (Oost-
Duitsland). Wat een moeilijkhe-
den de
daar, omdat
regime met allerlei methoden
bruin, Euro- gend protestantse bevolking tracht
Aziaa^ allen °P te leggen.
Hoe wist daarentegen een pre
dikant uit West-Duitsland de gro
te gevaren voor 'het geestelijk le
ven te schilderen die juist aan de
daar heersende welvaart verbon-
een diepe «rrijkm» B(i de cSèn»
deze viering, wellicht
meer dan in iets anders,
kwam tot uiting dat
blank
peaan
zonder onderscheid
gen behoren tot hei
Ene Rijk, dat van
Christus.
Gelegenheid was er te dën'zijn!
Ikaar nader te Vele Engelsen hebben een af-
en iets te schuw van de apartheidspolitiek,
leuen en zoals Zuid-Afrika, onder leiding
kerken
story": „Lee Abbey is niet iets
volkomen nieuws.... Maar God
wil gebruik maken van mensen,
als van kanalen. Hij wacht op
ons antwoord...."
Om mensen te helpen dit ant
woord te kunnen geven blijft Lee
Abbey doorgaan met zijn zegen
rijk werk, dat recreatie en evan
gelisatie zo nauw met elkander
weet te verbinden.
leren kennen
horen
werken
landen, waarover men
zelden iets verneemt.
dr. Verwoerd, ons die laat
zien. Maar toen één van de deel
nemers, die enige tijd in Zuid-
Afrika als predikant gewerkt had,
Meer dan uit allerlei nl. ds. H. Gijmink uit Rotter-
nand- en studieboeken dam, begrip vroeg voor de gro-
werd men hier met de te moeilijkheden van deze rege-
vreugden en zorgen, ring en dit met enkele argumen-
ben staafde, waren er toch, die
zonder het met hem
dankbaar
kant van de zaak eens hoorden.
-B- -fr
3Clc
mogelijkheden en r
lijkheden van de oecu
mene geconfronteerd.
Klazien, door K. Norel. Uit
gave G. F. Callenbach N.V.,
Nykerk.
i beschrijft
•Cr-trtcCrü-trtrü-trtiii-irtr-irtctrCrti'tr-Crtrü-irCrtrtrtrirtz irfctrfrirfrirtrtrtrtctA
De rattenvanger
rpOEN vader en moeder bij de „beweging" kwamen was
Marnix Jacobus net 'n jaar of zes: hij ging juist naar de
grote school. En op die school begonnen de moeilijkheden.
De onderwijzers en onderwijzeressen stonden in het begin
wat onwennig, allengs min of meer afwijzend en op de duur
uitgesproken vijandig tegenover de kleine nationaal-socialist. r>
De buurt was 'n uitgesproken rooie volkswijk; de school was
een dito volksschool. Dat het geen christelijke school was, i>.
sprak vanzelf, omdat de vader principieel met de kerk ge- g
broken had, maar vermoedelijk legt dit niet het minste ge-
wicht in de schaal.
i ontvangen heilig-
i voldoende
Wanneer hier een Spaans pre
dikant iets gaat vertellen van de
grote moeilijkheden die het Spaan
se protestantisme te
heeft in het land van I
gevoelt men daarvan
die haar hart verpand
heeft aan de binnenvaart en het
q boeiende, kleurrijke leven op het
Samen zijn water niet wil prijs geven, zelfs
niet als haar echtgenoot, met wie
ze eigenlijk meer om haar familie
dan uit liefde is getrouwd, bij een
ongeluk om het leven komt. De e
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
beschaamd omdat wij
vaak prediking en vrijheid van
godsdienstbeleving, allerlei chris
telijke activiteit en openbaar ge
tuigenis van de kerk als iets zo
heel vanzelfsprekends beschou-
wel op de andere en als Klazien
zo heet de jonge vrouw geen
uitweg meer ziet, komt plotseling
de oplossing in de persoon van haar
enige liefde, Wouter. Met
Als ds. John Falusi uit Nigeria
zen donker land geboren, maa
licht in mijn hart..."
LEKEN WILLEN NAAR ZENDINGSVELD
Zijn Kerk de wereld inzendt
verantwoordelijkheid geeft
Bij bun afscheid drukten velen oude^
Jack C Winslow dankbaar dc hein
hand. Deze, de op Lee Abbey
oudst dienende predikant, die de
JU'inoktober zelfstandig stoot 101 dit vernieuwingscentrum boek met graagte lezen;
1 oKtooer zenstanaig nn laatst* hlad-
wordt getuigt van de grote ze
gen die het evangelie zijn land
in dat grote ontwakende wereld
deel Afrika gebracht heeft door
middel van honderden blanke
zendelingen en medici, dan is het
een verademing. Want juist in die
conferentieweken kwamen er zo
heel veel verontrustende berich
ten binnen over de strijd en de
onlusten in de Kongo.
Dan is men blij dat hier een
neger-predikant ook eens iets ten
goede van het blanke westen
weet te zeggen en blijkt wel dui
delijk, dat eigenlijk alleen maar
het evangelie rassen en mensen
tot elkander weet te brengen.
„God heeft de Kerk willen ge
bruiken om Nigeria te helpen",
dat was heel in het kort samen
gevat de toespraak die hij voor
de aanwezigen hield.
Of zoals ds. Yoassi Musajja-
kawi uit Oeganda het ontroerend
en duidelijk formuleerde: ,,Ik
ben wel in een donker land ge
boren, maar het Licht schijnt nu
in mijn hart; het is het Licht
van Christus."
In het begin van de moder- Bij de zendingsafdeling
zpndineseeuw werd een po- Lutherse Wereld r'
zendingseeuw w reeds aanvragenjnnnen^ ge-
Nederland was met 18 deel
nemers en deelneemsters aanwe
zig. Vele buitenlanders hebben
wel eens gehoord over de gesple-
v«iii drie maanden tenheid van ons Nederlandse pro-
op Madagascar te testantse kerkelijk leven. Zij be-
- rvmo kerke-
De huidige directe
conferentiegasten.
mevrouw Rogers,
in. De bedoeling was dat zij stimuleren.
als timmerlieden, metse- Deze mogelijkheid trok in de programma. Als deze
en dergelijke hun werk Scandinavische landen vooral de zoveel geld
"8 roden doen. Die eerste poging aandacht, toen de eecretara van ,„„o
toen geen sncces gebleken. ?n "A opeen
de loop der geschiedenis WJ f0™é„; "tijlen?een ren-
(ji <erd zendingswerk meer en dïngsconferentie in Stjordal. Zij
5si leer ,een werk van specialis- vroegen of het niet mogelijk was
■wen. Het opmerkelijke is echter dat mensen die zich in een be-
- Haat de pendulum nu weer gaat paald vak hadden gespeciali
moo i de richting van de lekenar- seerd, maar geen j
gaan helpen. Hij gaat geheel op grijpen niet veel van onze kerke-
eigen, kosten schakeringen. Maak het dan
Veel zendingsleiders hebben ho- °°k ',o4
erwachting van een dergelijk
duidelijk, dat
Nederlands Hervormde Kerk
met een gereformeerde traditie
hebben, maar dat daarnaast nog
Gereformeerde Kerk bestaat
hebben om
dit werk te kunnen doen, zal dat - -
ongetwijfeld indruk maken op de (double Reformed Church zei
inheemse bevolking. men hier maar-> en dat daaruit
Toen het plan
deze tand- ontsproten
arts"bekend werd publiceerde het
Amerikaanse blad van de Lu
therse Wereld Federatie
Gereformeerde Kerk
Dr. Bob Pierce naar Tokio
organiseren grote evangelisatie-campagne
Vertellen
theologische of terview met ds. Braaten. Het ge- jets jg Runnen
ze ndings opleiding hadden gevolgd volg
Tieeg"d' Ij- vers.chl||e"d® ook~het~Tvangëfie'kondën"helpen bijeenkomst
hprV een discussie begonnen over verbreiden op de zendingsvelden.
'e waarde van leken die voor
|en bepaalde tijd in hun vak Verwachting
Het gesprek is vooral ii» SCmjm ging er een gou van vei- ft l sj0ten d;
kringen op gang gekomen, —htmg^doo^^^ confer ent, e gemand moe,
zendingen onmiddellijk een mo
gelijke weg moeten zoeken om
h «I,».. :H vakarbeiders, artsen en dergelij-
Ue engelen in ae ke uit te zenden.
Volgens het christelijk dagblad
„Dagen" dat in Bergen ver
schijnt ging
sproken. Een voorlopige commis- eenstemm
Voor de tweede maal in nau-
óók welijks een jaar tijds hoopt de
de Amerikaanse reizende evange
list dr. Bob Pierce een
dat overal te te evangelisatiecampagne
houden in Japan. De kruistocht raïie', dié veel
zal in mei van het volgend jaar listisch
worden gehouden in de stad
Tokio.
dertekend door ds. Ken Moeto als
voorzitter van de Nationale Raad
van Kerken die bij de Wereld
raad is aangesloten en door ds.
Akitsoegoe Koeroemada, de 1
zitter van de Evangelische Fede-
fundamenta-
TAE leerkrachten stonden una-
■L' niem afwerend tegen elke
denkbare leidersfiguur en diens
volgelingen, en hoe meer er
vanover de grenzen in Neder
land doordrong, hoe meer ver
beten ze zich voelden. Daar
kwam wat bij. Een paar onderwijzers en heel wat kinderen
waren bovendien Jood. Want in die buurt woonden nu een
maal vroeger heel wat Joden; nu niet meer, maar dat kunt
U zich wel denken.
Het is niet zo best als leerlingen en personeel zich tegen
een bepaald kind richten. Dat plaatst zo'n kind in een uitzon
deringspositie: het gaat zich op zijn beurt bedreigd voelen en
snikt thuis z'n leed uit. En daarop reageerden de ouders op
hun wijze: ze goten het kind vol met een romantische, idea
listische leer volgens welke joden en roojen het begrepen heb
ben op arme tobberds, maar volgens welke ook het heü uit het
oosten zou dagen. En zij droegen hun verwachtingen over op
hun zoon. Op Marnix Jacobus. Die men op de school „Nix"
noemde, wat niet bepaald een vleiende bijnaam is.
NIX groeide onder al die druk voorspoedig op. Hij leerde al
leen te staan tegen een grote overmacht. Hij leerde ook
al spoedig hardhandig te vechten. En omdat het bij die ge
vechten niet altijd even eerlijk toeging het waren werkelijk
geen tornooien van één tegen één, maar van horde tegen
één maakte hij zich tegelijkertijd allerlei handgrepen ei
gen, die op hun beurt ook niet door sportieve beugels kon
den. Daarom werd hij op de duur niet alleen gehaat, maar ook
gevreesd, en dat stond hem best aan. Hij kreeg zo jong
als hij was iets van de mentaliteit van een frontsoldaat;
iets roekeloos en iets gedurfds.
Toen Nix twaalf was en de lagere school verliet om op 'n
mulo z'n verdere opleiding te ontvangen, kwam er een beslis
send punt in zijn leven. Zijn ouders hadden 't gedaan weten
te krijgen dat hij een poosje naar Duitsland mocht om daar
in een of ander Hitler Jugend-kamp, of hoe of dat geheten
mag hebben z'n wezenlijke volksgenoten beter te leren ken
nen. Die vacantie werd een doorslaggevend succes Dat i-s te
begrijpen: voor het eerst vond hij geen groep vijanden om
zich heen, maar kameraden.
ZE mochten dan 'n andere taal spreken, dat is voor zo'n jon
gen niet lang 'n bezwaar. En bovendien heeft 'n vreemde
taal voor beide partijen iets bekoorlijks: hier was de vreemde
eend in de bijt nu opeens niet langer het lelijke eendje, maar
de min of meer officieel erkende zwaan. Voeg daarbij al de
indrukken van 'n vreemd land: de steden, de rivieren, de ber
gen, de heuvels. En voeg daar vooral bij die ontdekking dat
'n vlag, die in Nederland alleen maar haat en afschuw ver
wekt, hier de officiële vlag is. Dat is allemaal meer dan vol
doende om juist zo'n jongen van rond de twaalf te overtuigen
dat hij 't bij het rechte eind heeft en dat alle andersdenkende
landgenoten ezels of nog iets veel ergers zijn!
TK weet niet of U ooit platen zag van deze jeugd temidden
A van hun leiders. Wanneer U die zag, herinnert U zich de
aanbiddende blikken waarmee de jongeren de ouderen ga
desloegen. Letterlijk: tot hen opzagen, aanbiddend. We zagen
dat hier kinderen zich met nuid en haar uitleverden aan een
rattevanger die hen tot zijn willoze werktuigen zou maken.
Jeugd zonder enige reserve, zonder enige critiek, zonder enig
wezenlijk inzicht. Mag ik daar even 'n lering uit trekken? De
toekomst van ons land en van onze wereld wordt mede be
paald door de vraag wat de ouderen aan jongeren meegeven.
Het ware te wensen dat men daarvan doordrongen zou zijn
en dat men nog in veel ruimere mate de kerken de mogelijk
heid bood om onder de jeugd te arbeiden. Ik doel niet enkel
op materiële mogelijkheden: gebouwen, outillage, geld voor sa
larissen Ik denk speciaal aan ouderen, die bereid zijn hier
hun tijd en kracht aan te wijden. Want ik kan me niet ont
trekken aan het ellendige gevoel dat we thans in dit opzicht
opnieuw ernstig tekort schieten!
WIJKPREDIKANT j
de Lutherse kerk
huwelijks-
Nieuwe nadruk
in een hoofdartikel ging het
openbaringsgeschiedenis
(naast het gewone werk) zen
dingswerk practisch verwezen
lijkt zou kunnen worden en als
het groeiend besef een verant
woordelijkheid te hebben voor de
zendingsvelden bij de jonge men
sen resulteert in een heldere roep
het zendingsveld
„■orden aangesteld om een blij- landers, die
vende organisatie op te bouwen leven in eei
die als tussenpersoon kan dienen moesten
tussen de mensen die e""
tal maanden of zelfs jai
door meer'dan 90 procent van de afgelopen tien jaar in Japan,
Neder- predikanten en kerken in de stad dat in de oorlog veel kerken wa-
"Mm maand duren. Op
zeggen, prettig
overzicht te kunnen geven
:n van de vele activiteiten, die m
de Lu- oorlog ontplooid zijn en over dt
pogingen tot een beter samenle
ochtendzitting iets merkelijk is dat
pagne twee organisaties
'an ken, die voorheen weinig contact de opbouw
de met elkaar hadden. en de bo
de De uitnodiging om de campag- groot deel
te houden werd namelijk on- besteed
De engelen in de openba
ringsgeschiedenis, door ds. J.
Meijer. Uitgave Oosterbaan
en ie Cointre, Goes.
vernietigd, de nadruk heeft
gelegen op het opnieuw institue-
plaatselijke gemeenten,
deze gemeenten
de bouw van kerken. „Een
n onze kracht werd
de consolidatie. We
willen ons echter naar grotere
overwinningen uitstrekken. De
kerk van Japan is klaar voor
agressieve evangelisatie-ac-
We willen de aandacht
voor dit goede boek
belangrijk onderwerp. gewmjgheid om ook inderdaad te
aai nij veci -
chrijver laat
;e_ gaan, moeten we God hiervoor
Japan heeft
tie.'
De kerk
Blase in het „Evangelisch-Luthers juist haar honderdjarig bestaan
gevierd. In de komende jaren
willen deze christenen vooral
de lectuur heeft geraad-
Adi|1eegd. Het is een leerzaam boek -- - ons toestaan dit verlan-
at de Schrift op ait punt beter Ben te verklaren als een ant.
Het blad vervolgde: „De lezers
loet verstaan. Over de figuur i
j n<
n wil de schrijve:
jjj Jnder boek nader informeren, dat
i goed", want we missen de be-
zeül' sndeling van deze figuur
loek. De behandeling van
leien in het laatste boek der
zelli| chrift achten we wel heel kort.
angeCe kort, gezien de belangrijke
ts, die de engelen juist in dit
innemen. We kunnen het
harte aanbevelen. StraKs in
ku lajear en winter
jliïö""van de Engel des He- g^eed grva*.g 'iSS
Referenties
Een jongeman solliciteerde n
'n betrekking en legde daarbij a
bevelingsbrieven van zijn wijkprt- hun^leven^
dikant en zijn zondagsschoolonder
wijzer over. ,J)at ziet er goed uit",
zei de chef „maar hebt u misschien
ook getuigschriften van mensen
die u op werkdagen hebben mee
gemaakt?" Kerknieuws
willen doen voor de landen,
wier toekomst op het ogenblik
wordt bepaald".
Het Deense blad „Kristeligt
Dagblad" schonk ook aandacht
aan dit verlangen en publiceer
de een artikel van de secretaris
van de Deense Zendingsraad E-
rik Petersen, die iets vertelde
over pogingen die zijn onderno
men door Britse en Finse zendin
gen om part-time zendelingen uil
te zenden.
Actie
In de Verenigde Staten is een
predikant, ds. Conrad S. Braater,
op eigen houtje een actie begon
nen om mensen te interesseren
voor werk op de zendingsvelden.
Hij dringt er op aan dat bepaal
de specialisten een half jaar van
hun leven voor de onderontwik
kelde gebieden afstaan, of na
hun pensioen nog een aantal ja
ren naar het zendingsveld trek-
De eerste leken-zendeling is
reeds vertrokken; een Amerikaan
se tandarts, dr. D. Andersen, heeft
RUIMTEVAART
Ds. H. v. d. Werf in „De Christen":
We moeten minder ophef maken van de benade
ring door mensen van de maan, dan van de bena
dering door God (in Christus Kerstmis) van de
aarde. Dat een hemelburger op onze aarde landde
is van oneindig meer betekenis dan dat een aarde-
bewoner op Mars belandt. Gods daden in het ver
leden maken de toekomst mogeljjk en het zijn deze
daden die maken dat die toekomst voor wié ge
loven beter en rijker zal wezen dan het verleden
Alle wezenlijke „vooruitgang" mag alleen worden
toegeschreven aan God.
GROEI
Ds. F. L. Schalkwijk van Sao Paolo in het „Cen
traal Weekblad", over kerken in Zuid-Amerika.
De getallen slaan op de plaats Cêres:
]~)E evangelische kerken groeien vaak tegen de druk
in. Ze groeien ondanks de laster (verbond met de
duivel, etc.), ondanks de aanvallen van de satan,
ondanks het wegtrekken van vele gemeenteleden.
De presbyteriaanse kerk groeide in 1955 bijvoorbeeld
12y2% (van 446 naar 502 leden), terwijl de gemiddel
de groei van de vier evangelische kerken in Cêres
dat jaar 7>4% wa9 (baptisten ruim 16%, evangelischen
baast 2% en de pinksterkerk 5,7%). De algehele
gew
afgesneden haddei
nieuwde poging om de bevol
king hvan dit land te bereiken
Dr. Bob Pierce is een van de
vroegere leiders van Youth for
Christ. Hij werkte veel samen
met Billy Graham. Toen Gra
ham zijn eigen evangelisatiekruis-
t j- .--j j li»,i„j;„ wuien aeze cnrisi
Toch was in d.c qd d, aabb.t noe geen dag d,c nadruk
aan zulke strenge regels onderhevig was als na de
ballingschap het geval blijkt.
2 Kon. 4 vertelt boe de Sunamitische, die op het
gebed van den profeet Elisa een zoon gekregen bad,
als beloning voor haar gastvrijheid bij de profeet
hulp gaal buien, wanneer de jongen door een zonne-
kundig van het onheil, dat zyn gezin getroffen beeft, tochten'begon' te 'h'oud envooral
vraagt haar dan: „Waarom wilt ge juist vandaag
maan of sabbat?"
In die dagen was dc rustdag dus bij uitstek de
dag voor het ondernemen van een lange reis. En in
2 Kon. 11 wordt ons verhaald hoe dc prieslers er
niet voor terug schrikken juist dc sabbatdag te ge
bruiken om een revolutie te bi
gebruik makend van di
de tempelwacht hebben.
"HASTEN"
Prof. dr. J. G. Bomhof in „Tijd en Taak" over
het boek van ds. J. J. Buskes jr., „Hoera
W\j hebben in dominee Buskes en in partijgeni
Buskes een man die vaak tot ergernis van kerk
party open misère speelt, maar deze gereformeerdi
jo'
de westelijke continenten als
Europa, Amerika en Australië,
begon Pierce zich te concentre
ren op grote evangelisatie-acties
in het Verre Oosten.
Hij slaagde erin vele geloofs-
zendingen tot grotere eenheid en
samenwerking te brengen en won
ook het vertrouwen van de jon-
ietcn, die op die dag ge kerken.
Naast zijn grote evangelisatie
campagnes die hij vrijwel in alle
miljoenensteden van het Verre
Oosten heeft gehouden, organi
seert zijn organisatie World VI-
het sion ook speciale conferenties
voor predikanten. In dergelijke
conferenties brengt hij een aan
tal vooraanstaande jonge evan
gelische theologen, waaronder
medewerkers van Billy Graha?
Petrus en zijn graf te Ro
me, door prof. dr. P. A. van
Stempvoort. In de serie Bi
bliotheek van boeken bij de
bijbel. Uitgave Bosch en
Keuning N.V., Baarn.
De schrijver bespreekt knap
en boeiend de vragen rondom het
graf van Petrus te Rome, de ont
dekking van het gebeente van de
apostel en wat daaraan vastzit
bij de laatste opgravingen. Het
leest als een moderne detective
roman. De foto's maken een en
ander bijzonder duidelijk. >veri-
gens laten we de geleerden het
verder maar uitzoeken. Want in
de kern der zaak is de hele kwes
tie niet belangrijk voor het leven
van de kerk. Hoe minder graven,
hoe minder mogelijkheden tot
heiligenverering en verering van
lanbac
hem op zijn vi
legt. Hij mag
pn ik kennen hi
berger Catccbis
speelt altijd „harten". Dat maakt hem bijna die sneclale inleidingen geven
i bet nodig, dat je ook
i kjjkt, als hij dc kaarten necr-
it niet kwalijk nemen, want bij
woord op vraag 8 van de Heidel-
de theologie van evangelisa
tiewerk. Het ligt In zijn bedoe
ling in dc toekomst een derge
lijke conferentie ook in Neder
land te beleggen wanneer daar
voor voldoende belangstelling is.
graven.
Ds. H. C. Endcdijk heelt
een pakkend geschrift samen
gesteld met antwoorden op
brandende vragen. Het heet
Vragen over het geloot en
leven, een uitgave van Zo
mer en Keuning te Wagcnin-
Het is een handige handleiding
over vragen die onder ons en
vooral ook onder de jeugd leven.
Ik noem er enkele: Zijn alle
godsdiensten gelijk? Zullen we in
de toto een gok wagen? Zullen we
dansen? Wat mag op zondag en
wat niet? Voorechtelijk ge
slachtsverkeer? Is mijn Doop
onzin? Waarom verwerpen we
het vagevuur? Hartelijk aanbe
volen wegens zijn nuchtere cn
evangelische antwoorden.
De brlct van Paulus aan de
Efezicrs, uitgelegd door dr. R.
W. Grosheide, en Aan de Ko-
lossenzen, uitgelegd door dr.
Herman Ridderbos, een deel
van de „Commentaar op het
Nieuwe Testament". Uitgave
N.V. J. H. Kok, Kampen.
Deze beide bijbelboeken wer
den in de vorige uitgave van dit
commentaar voorzien door wij
len dr. J. A. C. van Leeuwen.
Dr. F. W. Grosheide en dr. Her
man Ridderbos hebben zijn werk
op waardige wijze overgenomen.
Er is in deze beide commenta-
en weer veel wetenschappelijk
onderzoek en nadenken vastge
legd en toegankelijk g°maakt. Wie
het raadpleegt slaat ook dit deel
niet spoedig tevergeefs op. Het
verdient een goede plaats in de
boekenkast van ieder die de
Schrift dieper wenst te onderzoe
ken. De verdeling van de stof en
daarbij aansluitend de typografi
sche indeling in de commentaar
over Kolossenzen verdient stellig
aanbeveling.
De duif uit Noachs ark, door
ds. P. Lugtlgheld. Uitgave W.
ten Have N.V., Amsterdam.
Een boekje met preken Zó
dat het je niet kan sche
len dat zoiets ook wel een preek
genoemd De bijbel aan 't
woord regelrecht tot u zó raak
alsof die bijbel in 1960 was ge
schreven. Dat is het wat dit boek
je de lezer doet ervaren. En daar
om is het zo lezenswaard. Lees
het niet om het originele lees het
om de bijbelse boodschap te ho-
