t
Jlieume feihsrtje Uourant
Belgen dragen taak
over aan V.N.-leger
Voor het laatst klonk
de Brabanconne
Geen blanke troepen
meer van de Y.N.
Loemoemba dreigt Katanga met
geweld te bezetten
Bij oiitvluchtingspogiiig
- na diefstal van oud
metaal - doodgeschoten
Tweemaal tweemaal Ria van Velsen
Noord-Korea stelt zuiden
een federatie voor
Jonge lifters
overvielen
gastheer
Uit postzak 6000
dollar vermist
MAANDAG 15 AUGUSTUS 1960
BUREAUS: Steanstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie -afdeling Tel. 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand1; 0,59 per week
{Bij contract belangrijke korting)
Eenenveertigste jaargang no. 11945
GEPRAAT
de ruimte
Zie pagina 5
Olympisch ZWEMMEN
CHRISTELIJK-ISATIOISAAL DAGBLAD
Hoofdredacte
„Stantvosticf) is ghtbltvea
myn hert ia UgljcnspocT
I
/fogesc/ioof-KAMPEREN
Zie pagina 7
Jan Schoutenhuis
geopend
Hedenmorgen is zonder officieel ver
toon de pas gerestaureerde vleugel van
het P rinse nhof complex opengesteld. Het
betreft hier de vleugel in de School
straat, waaraan vroeger het atelier voor
gebrandschilderd glas van ir. J. L. Schou
ten 'gevestigd is geweest en waarvan een
'gedeelte nog in gebruik is als kamer van
charotate bij de diakonie der Herv. Ge
meente.
De heer D. H. G. Bolton, directeur van
het stedelijk museum „Heit Prinsenhof"
deelde ons mee, dat hij, nu Hij over dit
nieuwe gedeelte de beschikking heeft
gekregen, niet meer tijdens de Antiek
beurs 'het museum behoeft te sluiten. In
de nieuwe vleugel heeft hij een aantal
voorwerpen uit eigen verzameling ge
ëxposeerd en een Prins Willem- en een
Hugo de Grootkamer ingericht. Voorwer
pen uit de collectie van het Granije-
Nassaumuseuim, die zoals men weet kort
geleden naar Delft is gekomen, zijn hier
nog niet tentoongesteld, aangezien het
bestuur het op prijs stelde deze verza
meling niet direct te verbrokkelen.
Gevangenisopstand
in Canada
Bij een opstand in de Stony Moutain
strafgevangenis bij Winnipeg, Canada, is
een gevangene om het leven gekomen.
Vier gevangenen werden gewond toen
de politie van vuurwapens en traangas
gebruik maakte om de orde te herstellen.
Drie bewakers hebben eveneens ver
wondingen opgelopen. Aanvankelijk was
gemeld dat de gevangenen een gebouw in
brand hadden gestoken. Dit bleek later
niet juist. De rook die tot op grote afstand
kon worden waargenomen was afkomstig
van brandende matrassen.
(Van een speciale verslaggever)
Elisabethstad, maandagmorgen
T TAMMARSKJöLD heeft gistermiddag Elisabethstad verlaten, kennelijk
AA in een betere stemming dan toen hij aankwam. President Tsjambe
deed hem uitgeleide. Hij leek meer op zijn gemak dan bij de aankomst
van de secretaris-generaal. Op het ogenblik is de bevelhebber van de
V.N.-troepen, generaal Van Horn, in Elisabethstad om de verdere vervan
ging van de Belgische troepen te regelen.
Enkele uren nadat Hammarskjöld was vertrokken, werd bij het monu
ment waarmee de doden van de Eerste en Tweede Wereldoorlog worden
geëerd, de bescherming van de stad overgedragen aan de Zweden. Toen de
Brabangonne voor het laatst weerklo&nk, stroomden graaf Harold d'Aspre-
mont-Lynden, het hoofd van de Belgische technische missie van Katanga,
de tranen over de wangen. Onder het publiek waren verscheidene blanken,
die eveneens hun ontroering niet konden bedwingen.
Met strakke gezichten keek een
dertigtal stramme Afrikaanse vetera
nen toe, behangen met medailles. Na
de ceremonie werd president Tsjom-
be zowel door Belgische als inheemse
omstanders toegejuicht. Gheijsen, de
commandant van de Belgische troe
pen in Kongo, drukte hem de hand.
Mijn oneindige dank, zei Isjombe
Bonne chance, veel geluk, zei de Bel
gische generaal, Vive l'artnée, leve het
leger, riepen ook de Kongolese toe
schouwers, bij wie de Belgische troe
pen in tegenstelling tot elders, in
Kongo, steeds populair zijn geweest.
President Tsjombe had eerder reeds de
Belgische inwoners van Elisabethstad
verzekerd dat er geen enkele reden voor
hen bestond om het land te verlaten, nu
PREMIER Loemoemba van Kongo
heeft gisteren gedreigd dat hij
Katanga met geweld van wapens zal
veroveren. De hoofden van besturen
van de provincies Kassai, Kivu,
Oriental en Equator met wie hij had
geconfereerd, hebben hem verzekerd
aldus Loemoemba, dat de Kongolese
troepen tegen Katanga moeten wor
den ingezet wanneer niet spoedig een
oplossing voor de kwestie zou wor
den gevonden.
Verder eiste de premier, dat alle
blanke troepen van de Verenigde Na
ties het land zouden verlaten. Vooral
had hij bezwaren tegen de Zweden,
die partijdig zouden zijn.
Felle kritiek had Loemoemba ook op de
secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties, Hammarskjöld, en zijn plaatsvervan
ger dr. Bunche. De secretaris-generaal, zei
hij, heeft met de Belgische troepen onder
één hoedje gespeeld. Ook verweet hij
Hammarskjöld, dat hij met premier
Tsjombe had onderhandeld in plaats van
in overeenstemming met de resolutie van
de Veiligheidsraad direct troepen van de
V.N. naar Katanga te zenden.
Loemoemba beweerde verder dat Bel
gische agenten, vermomd als functionaris
sen van de Verenigde Naties, zijn rege
ring tegenwerkten en door spionage en
omkoperij van Kongolese „verrader-" on
rust zaaien. Zo waren er in België ge
drukte portretten verspreid van mevr.
Loemoemba met veel juwelen. Onder het
portret waren de woorden geschreven:
„Voor haar een miljoenjuwelen maar
voor u mevrouw een miljoen tranen".
Een ander vlugschrift toonde een afbeel
ding van maarschalk Malinofski, de Russi
sche minister van defensie, liet onder
schrift „Loemoemba gaat uw vrouwen
Federatie
Sprekende over de federalistische
acties van de laatste tijd in de provin
cie Leopoldstad, die van de Abako zijn
uitgegaan, sprak de premier over
„rechtmatige aspiraties". „Wij zijn
niet gekant tegen alles wat verenig-
Ook Frans Kongo
onafhankelijk
In Brazzaville, de hoofdstad van het
voormalige Franse Kongo, is gistermiddag
de onafhankelijkheid afgekondigd. De
staat telt 760.000 inwoners, waarvan een
derde deel in Brazzaville woont. De repu
bliek Kongo is de elfde van de twaalf
Afrikaanse leden van de Franse gemeen
schap die onafhankelijk zijn geworden.
Mauretanië, het laatste Franse gebied,
volgt in november.
Nog geen uur na het uitroepen van de
onafhankelijke republiek heeft de rege
ring om toelating tot de Verenigde Naties
verzocht. President Yoeloe verklaarde dat
zijn land in vrede en vriendschap met
Frankrijk onafhankelijk is geworden „In
dit uur gaan onze gedachten uit naar ge
neraal De Gaulle, de man van Brazzaville,
de architect van onze vrijheid en onafhan
kelijkheid", aldus de president.
het
baar is met de belangen va
land", luidde het commentaar
premier. „Het doet er niet toe of Kon
go een eenheidsstaat of een federa
tieve staat wordt. Het gaat mij nu om
de toekomst van het land".
de Verenigde Naties in Katanga de taak
van de Belgische troepen overnemen.
Graaf d'Aspremont-Lynden, in de wan
deling graa.f Aspirine genoemd, gaf een
dergelijke geruststellende verklaring uit.
Wat er tussen de beide commandanten
wordt besloten, zo zei hij, zal vóór alles
in het teken van de veiligheid van de ge
hele bevolking staan.
Tsjombe deed in een gesprek met een
verslaggever van een plaatselijk Belgisch
blad nog eens nadrukkelijk weten, dat zijn
eigen mensen ook op het vliegveld de vol
ledige politiële taak zullen behouden.
Dat werd gisteren en vandaag nog eens
bevestigd, toen enkele inheemse reizigers
uit Leopoldstad werden aangehouden
voor een nadere ondervraging en een van
hen werd teruggestuurd.
OPPOSITIE
gewapende mannen en vijf vracht
auto's op de startbaan gemaakt is, zal
het Katangese hoofdstuk echter nog
niet zijn afgesloten. Daar is in de eer
ste plaats de binnenlandse oppositie
waar Tsjombe mee te maken heeft en
die zich gisteren were uitte in een
demonstratie van betogers voor het
huis, waar Hammarskjöld de nacht
doorbracht.
Na afloop renden de aanvoerders na;
de buitenlandse journalisten om die te
vertellen, dat zij met traangas uit el
waren gejaagd. Tot dusver neemt
tegenstand geen grote omvang aan, i
neer de Belgische troepen niet alleen uit
de stad zijn weggetrokken maar ook de
provincie hebben verlaten.
De Belgische kolonisten rekenen
erop dat er voodopig nog Belgische
parachutisten in Roeanda-Oeroendi
gestattioneerd zullen blijven om
(Zie vervolg op pagina 8)
Zaterdagavond is de 42-jarige
koopman K. S. uit Amsterdam
bij een opslagplaats van oude me
talen te Ependam bij een ontvluch
tingspoging door een schot van een
wachtmeester der rijkspolitie dode
lijk getroffen. De handelaar in oude
metalen, de heer Evers, had zater
dagavond twee mannen met een
bakfiets zien rijden op de Kanaal
dijk te Ilpendam en hij vermoedde
dat die op weg waren naar zijn op
slagplaats waar enige weken geleden
ook al ongenode gasten waren ge
weest.
De heer Evers rapporteerde zijn bevin
dingen aan de wachtmeester der rijkspoli
tie te Ilpendam, die zich terstond op weg
begaf om eens poolshoogte te nemer:. On
derweg kwam hem een zoon van de me
taalhandelaar tegemoet met de medede
ling dat de twee mannen bezig waren
spullen uit de opslagplaats op de bakfiets
te laden. De wachtmeester en de zoon zijn
toen zo dicht mogelijk naderbij geslopen
en constateerden dat de twee mannen
reeds twee zakken op de bakfiets hadden
geladen. De wachtmeester verzocht de
zoon van de heer Evers de rijkspolitie te
Landsmeer op de hoogte te stellen en
namens hem om assistentie te vragen.
In afwachting van die assistentie kroop
de wachtmeester dichterbij en toen hij het
tweetal tot op ongeveer vijftien meter
genaderd was, richtte hij het licht van een
lantaarn op hen.
Hij riep meteen „Blijf staan, politie".
Maar de twee mannen zetten het op een
Rbme wordt duidelijk de Olym
pische stad 1960. Dit is een kijk
je in een bekende winkelstraat,
de Via Frattina bij de Spaanse
trappen. Boven de straat han
gen de vlaggen van de deel
nemende landen.
Bus met kinderen
botsing
Op een voorrramgsweg ln Tilburg zijn
zaterdagavond een bus en een personen
auto met elkaar dn botsing gekomen. De
bus was gevuld met kinderen, die in de
jeugdiviendaagee hadden meegelopen, en
die met hun ouders familieleden van
Breda op de terugreis ■waren naar Zwolle.
Een personenauto, bestuurd door de 61-
jarige E. N. uit Tilburg, reed uit een
zijweg de voorrangsweg op en werd door
de bus gegrepen. De echtgenote van de
bestuurder, die naast hem zat, was op
slag dood. De bestuurder werd gewond en
naar het ziekenhuis te Tilburg overge
bracht. De personenauto werd ernstig be
schadigd. De bus liep slechts lichte schade
op. Van de inzittenden werd niemand ge-
Zaterdag a.s. wordt
Paterswoide een groot bloemencorso g'
houden met verschillende attracties.
Er gaan twee Ria's van Velsen
naar Rome om Nederland op
de Olympische Spelen te ver
tegenwoordigen, en die twee
Ria's ontmoetten elkaar (en
zichzelf) zaterdag voor een
spiegel in het Scheveningse
Kurhaus. De ene Ria komt in
de turnploeg uit, de andere op
de 100 meter rugslag en de 4
100 meter wisselslag estafette.
Strandtelling afgelast
De door de provinciale waterstaat van
Noordholland in samenwerking met de
betrokken gemeentebesturen en de pla
nologische dienst Zeeland voorgenomen
telling van badgasten aan het zeestrand is
thans defimtief afgelast. Voor het slagen
van een dergelijke telling is namelijk goed
stabiel strandweer vereist. Men wil trach
ten dit onderzoek het volgende zomer-
c"'")en alsnog uit te voeren.
Jongedames van Brits Rijnleger
verveelden zich in Duitsland
(Van
Een pak is de „Security"-officieren
van het Britse Rijnleger (hoofdkwar
tier in Mönchen-Gladbachvan het
hart gevallen. Twee vrouwelijke on
derofficieren, de 22-jarige Doereen
Bryan en de 21-jarige Patricia Kelly,
die een verlofpas voor twee dagen
hadden, waren na haar dagen nog
niet op haar post teruggekeerd en op
het Britse hoofdkwartier begon men
er al ernstig rekening mee te houden,
dat de beide jongedames die werk
zaam waren op de codeafdeling
ergens tussen Parijs waarheen zij
met verlof waren gegaan) en Mön
chen-Gladbach ivaren ontvoerd.
Zaterdag meldden zich echter de bei
de onderofficieren bij een Brits liaison-
post van het N.A.V.O.-hoofdkwartier.
„On?e centen zijn op", zeide ze laconiek.
Alvorens zich te gaan bezighouden met
het probleem der disciplinaire bestraf
fing der beide „desertrices", moesten
eerst telefoons en telexapparaten in
komen om de inmiddels over geheel
West-Europa ingezette opsporingsactie
af te gelasten.
Onder militaire bewaking zijn de bei
de onderofficieren inmiddels naar Mön
chen-Gladbach teruggestuurd. Wa;
Ze zo onmilitair hadden gehandeld? Geen
speciale reden, zeide de jongedames.
„Het beviel ons zo goed in Parijs".
De ouders der beide meisjes hebben
bevestigd, dat zij zich in Mönchen-Glad
bach altijd verschrikkelijk hadden ver-
KIM IL-SOENG, de premier van
communistisch Noord-Korea,
heeft gisteren een federatie tussen
Noord- en Zuid-Korea voorgesteld,
waardoor de economische en cultu
rele samenwerking moet worden be
vorderd. Hij stelde voor een „Opperst
nationaal comité" te vormen van ver
tegenwoordigers uit beide landen.
Het comité zou zich bezig moeten
houden met de samenwerking op het
schiereiland, ongeacht de splitsing in
twee staten met verschillende vor
men van economie en regering.
Deze federatie is volgens de plannen
van Kim een voorlopige maatregel, die
van kracht blijft tot door middel van vrije
verkiezingen tot een „volledige, vreed
zame hereniging" is besloten.
De premier vervolgde: „Als de autori
teiten van Zuid-Korea menen dat zelfs dit
federatieve stelsel onaanvaardbaar is, dan
stellen wij opnieuw voor een zuiver eco
nomische commissie te vorimen, waarin
vertegenwoordigers uit het zakenleven
kunnen samenwerken om elkaar bij de
economische opbouw te helpen.
Hfl nodigde Zuid-Korea uit voor spoe
dige besprekingen in Seoel of Panmoen-
jon. Kim herhaalde echter z(jn eis dat
dè buitenlandse troepen uit Zuid-Korea
moeten worden teruggetrokken en dat
verkiezingen voor de hereniging moeten
worden gehouden, zonder enige inmen
ging uit het buitenland.
Kleiner leger
In Zuid-Korea zijn .gisteren juist plan
nen bekendgemaakt om het leger van
650.000 man tot ongeveer 400.000 man te
verminderen. De leider van de democra
tische meerderheidspartijJohn Tsjan,
heeft tijdens de venkiezangscampagné
meegedeeld dat de sterkte van het leger
met ongeveer een kwart mliljoen man zou
worden verminderd, indien zijn partij de
algemene verkiezingen zou winnen, het
geen gebeurd is.
De sterkte van het Noordkoreaanse
leger wordt eveneens op 400.000 man ge
schat, doch de Zuidkorea&nse weermacht
heeft ook nog de steun van een 50.000
Amerikaanse militairen, zodat zij nume
riek toch nog de overhand heeft op de
Noordkoreaanse strijdkrachten.
Vermindering van de sterkte van het
Zuidkorcvaanse leger zal de uitgaven voor
het leger niet verminderen. De Demo
cratische partij wil de dan vrij komende
Twee jongelui van ongeveer 19 jaar oud
hebben zaterdagavond de bestuurder van
een auto beroofd, die hen een lift gaf.
De heer J. O. uilt Weesp zag de jongelui
staan op de grens van Amsterdam en
Diemen. Zij zeiden naar Hilversum tc
willen, waarop de heer O. aanbood hen
tot Weesp te brengen. De jongens namen
dit aanbod aan. In Weesp bij het huis van
de heer O. gekomen, vroegen zij wat te
mogen drinken- Binnenshuis gaven zij
hun gastheer plotseling een duw en be
dreigden zij hem met een mes en een
ploertedoder. De heer O. werd gedwon
gen zijn portefeuille met dertig gulden
af te geven en kreeg ook een steek in de
hand. Hij vluchtte zijn huis uit en waar
schuwde de politie. Toen men kwam kij
ken, waren de jongens verdwenen. Tot nu
toe ontbreekt elk spoor.
Kind onder auto. De 5-jarige Freek
van der Wal uit Oudebiltzijl is zaterdag
middag vlak bij zijn huis overrede.door
een achteruitrijdende groenteauto
kleuter was, zo bleek later, achter
hegje om achter de auto gekropen. Hij
was op slag dood.
gelden besteden voor modernisering van
de uitrusting en verhoging van soldij.
Men overweegt de sterkte van het leger
te verminderen door enerzijds de dienst
plicht van drie op twee jaar te brengen
en anderzijds eLk jaar minder dienstplich
tigen onder de wapenen te roepen, dan
er met groot verlof worden gezonden.
lopen. De wachtmeester riep daarna drie
maal „Halt, of ik schiet", en loste een
waarschuwingsschot. De twee mannen
kwamen echter niet meer te voorschijn.
Vlak daarop hoardc de wachtmeester
achter zich geritsel en zich omdraaiend
zag hij op vijfendertig meter afstand de
schim van een man die in gebukte hou
ding liep. De wachtmeester riep daarop
„Geef je nu maar over", maar de man
dacht daar blijkbaar niet aan, want hij
kwam niet naderbij. De wachtmeester
loste daarna een schot in lage richting en
kort daarop kwam de man op hem af on
der het uiten van vloeken en van de woor
den „Ik ben getroffen". Daarna zakte hij
Het bleek dat hij dood was. Bij bet on
derzoek vond men o.m. een dolkmes in
sn zijner zakken.
De andere man was ontkomen. Hij gaf
zich in de nacht van zaterdag op zondag
over aan de politie die het terrein hod af
gezet. Hij blee.k te zijn de 25-jarige koop
man J. F. K., eveneens uit Amsterdam.
Zowel S. als K. hadden al veroordelingen
wegens diefstal achter de rug. S. was ge
huwd en vader van vijf kinderen.
CYPRUS VANNACHT
ONAFHANKELIJK
Aartsbisschop Makarics heeft gister
avond die samenstelling van een nieuw
kabinet bekendgemaakt. Minister van bui
tenlandse zaken is Ni cos KramndiotlLs, die
tijdens de Cyprische overgangsperiode
optrad ails diiplomaitiek vertegenwoordiger
van Makarios in Athene. Minister van
binnenlandse zaken in het nieuwe kabi
net is Polycarpos Georghadjis, die in het
overgangskaibinet als minister van arbeid
fungeerde. Minister van handel en indus
trie wordt Andreas Araouzos, een voor
aanstaand Grieks-Cyprische zakenman.
Het gehele kabinet van Cyprus, dat
vannacht een onafhankelijke republiek
wordt, bestaat uit zeven Grieks-Cyprische
en drie Turks-Cyprische ministers.
Wanneer Cyprus vannacht om 12 uur
onafhankelijk is geworden, zal het Britse
bestuur van 82 jaar en drie maanden tot
een einde zijn gekomen. Gouverneur six
Hugh Foot verlaat morgen het eiland. Het
Britse bestuur is het kortste geweest in de
geschiedenis van Cyprus. De heerschappij
van de Venotianen die van 1489 tot 1571
duurde.
Opklaringen
1BBHM Perioden met zonneschijn
maar ook nog enkele plaat-
seliike buien. Weinig veran-
dering ln temperatuur. Over
zij» wegend matige wind uit wes
telijke richtingen. (Opgemaakt
om 1L15 uur).
Strandverwachting
Achter buienfront, dat vandaag pas
seerde, zijn er morgen opklaringen te ver
wachten bij overwegend droog strand
weer een zwakke tot matige zuidweste
lijke wind. Temperatuur overdag IS tot 20
graden, zeewater 18 graden. Vooruitzich
ten: Zonnige perioden, maar wat te koel
door zeewind.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Voor de tweede maal in drie
dagen heeft het Koninklijk ge
zin, dat op Sicilië met vakantie
is, een boottocht moeten opge
ven. De Piet Hein zou zaterdag
middag van Syracuse naar Ca
tania varen, maar de storm
wind en de zware zee noopten
het jacht Augusta binnen te
lopen om bescherming tegen de
elementen te zoeken. Donder
dag was de Koninklijke familie
al van plan Syracuse te verla
ten voor een tocht in het oosten
van de Middellandse Zee, maar
toen moest met zijn plannen al
laten varen. Met de oudste
Prinsessen heeft de Koningin
inmiddels een bezoek gebracht
aan een oud Grieks theater in
Syracuse. Men ziet Hare Ma
jesteit op de foto bij dit bezoek.
Zesduizend dollar wordt vermist uit een postpakket dat op 5 augustus
van een Amsterdamse bank is verzonden naar een Amerikaanse bank
instelling. Het geld maakte deel uit van een zending van zestigduizend
dollar, die beschadigd in Amerika is aangekomen. Als er van diefstal
sprake is, kan deze niet in Nederland zijn gepleegd. Het pakket is namelijk
onbeschadigd in een verzegelde postzak gestopt en in het laadruim van het
KLM-lijntoestel opgeborgen. Het toestel heeft geen tussenlanding ge
maakt. Gedurende de vlucht is het niet mogelijk het laadruim te be
treden, zodat er geen andere conclusie blijft dan dat een eventuele diefstal
in de Verenigde Staten is gepleegd.