Jlicuiuo geütsclje GTourattl
Bunche: bezetting van
Katanga uitstellen
X-15 verbrak record
Nog geen antwoord van Hammarskjöld
Jonge vrouw verongelukt
op huwelijksreis
Werkloosheid gestegen -
toch nog veel vraag
Toenemende onrust
te verwachten op
Ned. Nieuw-Guinea
Testpiloot Joe Walker bereikte
3.440 km/u in raketvliegtuig
hamol weer
vandaag!
Geleerden telefoneren
via de maan
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.5o per kwartaal;
f 255 per maand; f 0.53 per week.
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Eenenveertigste jaargang no. 11937
„Stantvasticfi is gljeblmn
mgn hert in tegljcnspotl"
N.S. gaven geen vergunning
peg;
Twist leidde tol ZEESLAG
SPRINGCONCOURS
zonder hoogtepunt
DE ONDERHANDELINGEN tussen de afgevaardigde
van de Verenigde Naties, dr. Bunche, en premier
Tsjombe van Katanga hebben tot resultaat gehad, dat dr.
Bunche Hammarskjöld zal verzoeken de bezetting van
Katanga uit te stellen. Premier Tsjombe heeft dr. Bunche
er van overtuigd, dat het binnentrekken van de V.N.-troe-
pen in Katanga zinloos is en zelfs chaos en paniek in dit
deel van Kongo zal veroorzaken.
Of de secretaris-generaal van de Verenigde Naties het
bevel tot bezetting van Katanga zal intrekken is nog niet
Na een langdurig gesprek met dr. Bunche, deelde een en
thousiaste premier Tsjombe gisteravond mee, dat de be
zetting van Katanga is uitgesteld. Premier Tsjombe ver
wacht, dat secretaris-generaal Hammarskjöld de kwestie
thans opnieuw aan de Veiligheidsraad zal voorleggen.
Vandaag zou dr. Bunche een ontmoeting hebben met 150 stam
hoofden ter bespreking van de kwestie Katanga's onafhankelijkheid
Later op de dag zou hij met premier Tsjombe lunchen.
Dc verhouding tussen België en Kongo is inmiddels weer
slechter geworden. Gisteren heeft de Kongolese regering be
sloten de Belgische ambassadeur in Kongo, baron Van den
Bosch, uit te wjjzen. Hy moet het land voor maandag hebben
verlaten.
Ook besloot de regering van Kongo geen technische hulp meer
van België aan te nemen. Elke Belgische technische hulp zal
voortaan gebaseerd moeten zijn op persoonlijke basis.
De provinciale regering van Kasad
heeft de noodtoestand afgekondigd
in verband met de barbaarse moord
partijen, die plaats hebben. Vooral
in Tsjikapa en Charlesstad heeft de
felle stammenoorlog tussen de Loe-
loea en Baloeba zich geconcentreerd.
De regering heeft besloten zonder
pardon tegen de moordenaars op te
treden.
Mexicaanse politie
slaags met
studenten
Ongeveer vijfhonderd man politie,
waaronder leden van de geheime dienst
en bereden agenten, hebben gisteravond
in de hoofdstad van Mexico meer dan
tweeduizend betogende studenten met
traangasbommen, gummistokken en sa
bels uiteengejaagd. Volgens schattingen
van het Rode Kruis zijn meer dan hon
derd studenten gewond. De toestand van
velen hunner is ernstig. Meer dan twee
honderd studenten werden door de poli
tie gearresteerd.
De studenten hadden betoogd tegen
een aantal hoogleraren, dat verscheidene
weken geleden een wilde staking had
gehouden.
De laatste coupons
TAPIJT
en GORDIJNSTOF
tegen HALVE TRIJZEN
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
QP DE RIJKSWEG Roermond—
Sittard is gisteren de 22-jarige
mevrouw B. van der Weiden uit Apel
doorn om het leven gekomen bij een
auto-ongeluk. Haar man werd ern
stig gewond. Het slachtoffer was eer
gisteren pas gehuwd. Het paar was
op huwelijksreis in een kleine auto.
Op de weg Utreoht'De Bilt is gis
teravond ter hoogte van de Bunnikse-
weg te De Bilt een ongeluk gebeurd,
waarbij twee personen om het leven zijn
gekomen en een zwaar gewond werd.
Een kleine personenauto met drie inzit
tenden kamende uit de richting Runnik
stak de voorrangsweg over en werd ge
grepen door een uit de richting Zei®1
komende vrachtauto met aanhangwagen,
bestuurd door de 23-jarige C. A. D. uit
Rotterdam. De auto draaide om zijn sc
en de 76-jarige chauffeur R. K. Arkema
uit Bilthoven en zijn medepassagier de
70-jarige J. de Jong en mevrouw Do
JongStark, eveneens uit Bilthoven, wer
den eruit geslingerd. De heer Airkem-
kwam onder een wiel van de vracht-,
auto terecht en was op slag dood. De
heer De Jong overleed in het ziekenhui*
Bij een ongeluk tussen een Britse
en een Nederland-se wagen op de Duitse
Autobahn tussen Hamburg en Bremen
is een 14-jarig Engels medsje in de vlam
men omgekomen. De vier Nederlander*,
een echtpaar met twee kinderen, zijn
met ernstige verwondingen opgenomen
in het ziekenhuis in Buchholz.
De Nederlandse wagen werd bestuurd
door de 40-jarige monteur J. van Oud-
heusden uit Nieuw-Weerdinge. Verder
zaten hierin zijn 38-jarige echtgenote en
hun beide kinderen, Eppe-Hendrik (8)
en Johan (6). Twee Duitse PTT-ambtena
ren hebben met gevaar voor eigen leven
de beide kinderen uit het brandende
autowrak gehaald.
De 12-jarige Vol'kert Brandsma uit
bezetting der aanvullende werken
daalde met rond 500 tot 4720, zodat
de gehele geregistreerde arbeidsre
serve van mannen steeg met rond
3000 tot 34.540.
Deze stijging is te verklaren uit de
inschrijving als werkzoekende bij de
arbeidsbureaus van jongeren, die hun
schooltijd hebben beëindigd. De werk
loosheid van oudere mannen nam ge
durende juli nog met enkele honderden
af. Gecorrigeerd voo>r het normale sei
zoen bleef het cijfer van de geregis
treerde arbeidsreserve gelijk aan dat van
de vorige maand, namelijk 47.000.
Uit de nog steeds stijgende vraag naar
mannelijke arbeidskrachten blijkt ech
ter. dat de spanning op de arbeidsmarkt
nog toeneemt.
De werkloosheid
Amerika eist vrijlating
bemanning RB-47
De Verenigde Staten hebben in eer. nota
aan Rusland de vrijlating geëist van de
twee Amerikaanse bemanningsleden die
het neerhalen van het verkenningsvlieg
tuig RB-47 op 1 juli hebben overleefd.
In de nota wordt de Russische weige
ring voor een onpartijdig onderzoek naai
het incident onbegrijpelijk genoemd
in juli eveneens toe door inschrijving
van meisjes, die de scholen verlieten.
De toeneming van het aantal jon.ge
werklozen is ongeveer gelijk aan de
totale stijging van het aantal werkloze
vrouwen. De vraag naar mannelijke ar
beidskrachten is gedurende de afgelopen
maand nog belangrijk gestegen. Deze
stijging bedroeg ruim 7400, van wie 5800
jeugdigen. De vraag naar vrouwelijke
arbeidskrachten bleef nagenoeg gelijk.
(Advertentie)
GOED NIEUWS
Voor a.s. televisiekijkers kan ieder jaar
in de overgangstijd, als nieuwe typen
toestellen op de markt verschijnen, bij
zondere aanbiedingen gedaan worden.
Het gaat de fabrieken erom, om de nog
aanwezige voorraden tegen sterk ver
laagde prijzen te ruimen.
Deze voorraden zijn uiteraard beperkt
en snel uitverkocht. Het is daarom zaak
er spoedig bij te zijn.
Van Grundig o.a. type 153 53 cm in
naturel noten van 960 voor 745 353 m
automatisch, naturel, van 1060 voor
818; 453 volautomatisch van 1198 voor
868; 553 staand model in teak van 1317
voor 898.
Edly-Radio Service
TELEFOON 33975
MORSSTRAAT 20 - LEIDEN
Dalifsen is gisteren door een auto getrof
fen en kort daarna overleden. Het onge
luk gebeurde in de buurtschap Zwiep
bij Lochem. De jongen kampeerde daar
mat een ploeg jongens en rtieisjes.
Volkert viel tegen een juist passeren
de auto, bestuurd door een aannemer
uit Eibengen, nadat het stuur van zijn
fiets in dat van een andere fiets was
gehaakt.
Vanmorgen tegen zeven uur is de
tienjarige Hennie van Zwdeten, die per
fiets op weg was naar de kerk, te Mij
drecht aangereden door een zware
vrachtauto met aanhangwagen. Het kind
werd zo ernstig gewond, dat het tijdens
het overbrengen naar het ziekenhuis is
overleden.
Een kruidenier voor wiens winkel de
aanrijding gebeurde, Mep naar buiten
overleed ter plaats» tengevolge van de
hevige schrik.
Nederlanders hebben
gelijk en Sukarno
raag komen
De Nederlanders hebben alle recht c
gewenst oorlogsschepen naar westelijk
Nieuw-Guinea te zenden, aldus heeft de
Australische premier Menzies te Can
berra verklaard.
Het zou zeer vreemd zijn indien wij
ons op het standpunt stelden dat de
Nederlanders zich geen verdedigingspo
sities zouden mogen veroorloven. De
Nederlandse strijdkrachten daar vormen
slechts een kleine fractie van de Indo
nesische troepen. Ik ben volkomen over
tuigd, dat de Nederlanders geen provoca
ties in de zin hebben. Zij hebben gei
enkele reden tot provocaties.
De uitnodiging van. Sukarno tot ei
bezoek aan Australië blijft open. De be
richten dat Sukarno dit bezoek vooi
afgelast zou hebben zijn onjuist da;
geen regeling getroffen was. Er
een uitnodiging gedaan en de volgende
stap is nu aan Indonesië, aldus Menzie
Djakarta vreest
elk ogenblik
aanval"
een
??c
De chef-staf van de Indonesische zee
macht, schout bij nacht Eddy Martadi-
natta heeft volgens Ass. Press Neder
land „gewaarschuwd tegen de onwettige
bezetting van westelijk Nieuw-Guinea".
Hij maakt tezamen met de minister van
buitenlandse zaken een reis langs de
grenzen van Nederlands Nieuw-Guinea en
verklaarde: „Aan elke schending van
het Indonesische gebied zal het hoofd
worden geboden met alle machtsmidde
len, die ons ten dienste staan".
Uit berichten van de zuidelijke Moluk-
ken blijkt, dat de militairen alle voor
zorgsmaatregelen hebben genomen om
het hoofd te bieden aan „provocaties van
de vijanden".
Te Ambon worden alarmoefeningen be
raamd en langs de grenzen van Neder
lands Nieuw-Guinea staan alle moderne
verdedigingsmiddelen gereed „om een
aanval af te slaan, die te allen tijde ver
wacht mag worden uit het gebied, dat
thans door de koloniale Nederlandse
troepen bezet is", aldus deze berichten.
Akihito gast van
Eisenhower
De Amerikaanse regering heeft gister
avond bekend gemaakt, dat kroonprins
Akihito va-n Japan en zijn vrouw p-inses
Mitsjiko van 22 septemher tot 5 oktober
een staatsbezoek aan de Ver. Staten zul
len brengen en de gasten zullen zijn van
president en mevrouw Eisenhower.
Het bezoek zal het hoogtepunt vormen
an de viering in beide landen dat tus-
;n hen 100 jaar diplomatieke betrek
kingen bestaan.
(Advertentie)
Koelkasten vanaf 225.-.
bij de Eiectro-speciaalzaak
AALMARKT 4
ALS ER NIET spoedig wat wordt
gedaan aan dc sociale positie
van de werkende Papoea, moet in de
komende tijd worden gerekend op
toenemend aantal arbeidscon
flicten op Nieuw-Guinea. Het ont
breken van elke vorm van overleg
tussen werknemers, werkgevers en
overheid in de particuliere sector,
bevordert deze arbeidsonrust alleen
veinig opgewekt beeld van de ar
beidsverhoudingen op Nieuw-Guinea gaf
gisteren op Schiphol de heer H. J.
Moes, adviseur van het Christelijk Werk-
nemersverbond „Persekding" aldaar, die
voor een verlof in Nederland arriveerde
•yf jaar vakbewegingsarbeid in
gebiedsdeel in opdracht
het Chr. Nationaal Vakverbond.
De heer Moes vertelde dat de zich
eer en meer ontwikkelende stads-Pa-
poea het ontbreken van elke rechtspi
eds meer als een discriminatie
en, daar voor de andere bevol
kingsgroepen wel sociale voorzieningen
getroffen. Maar de in Europese be
drijven werkende Papoea kan nog steeds
geen arbeidscontract aangaan en heeft
op terug te vallen, bijvoorbeeld
bij ontslag of arbeidsgeschil. De
Moes bleek voorts ook van mening dat
de kuststreek werkende Papoea
het algemeen te slecht betaald wordt.
Zijn loon is sociaal ontoereikend bij
voortdurende stijging van de kpsten
levensonderhoud.
tele vliegtuig X-15, dat wordt
voorbereid op een vlucht naar de
rand van de stratosfeer, heeft giste-
snelheid bereikt van 3.440
km/u., de grootste snelheid die ooit
door een bemand toestel is behaald.
De bemande raket werd gevlogen door
Joc Walker, een testpiloot in dienst van
het Amerikaanse bureau voor de ruim-
lart. Het vorige record werd met
km/u op 17 sept. 1956 gevestigd in
X-2 toestel door kapt.-vlieger Milburn
G. Apt, die echter enkele minuten later
het leven kwam toen liij dc macht
over het toestel verloor en verongelukte.
Het record van conventionele straal
vliegtuigen bedraagt 2.440 km/u. Het
werd op 15 december 1959 gevestigd in
een Convair F-106 Delta toestel.
De X-15 werd met een moedervlieg
tuig van het typeB-52 tot op een hoogte
van 13.500 meter gebracht boven het
Silver Lake. Eenmaal los, stuwde piloot
Walker zijn X-15 tot een hoogte van
23.500 meter, waarbij hij het nieuwe snel
heidsrecord vestigde. Ten slotte maakte
het toestel met gekortwiekte vleugels
een lange glijvlucht naar de in de woes
tijn gelegen vliegbasis waar het tien mi
nuten later landde.
Piloot Walker (39) is een beschei
den, lachende vlieger van 1,80 m,
wiens blonde haar al aan het grijzen
is. Hij heeft reeds tweemaal tevoren
een vlucht gemaakt met de X-15
sinds de fabriek North American
Aviation het toestel heeft overgedra
gen aan het Amerikaanse bureau
voor ruimtevaart.
Snelste man
Een uur na zijn recordvlucht onder
hield de snelste man ter wereld zich met
verslaggevers.
„Je zit daar boven en kijkt naar je
snelheidsmeter
uit."
;egt: vooruit,
Walker verklaarde dat hij geen hogere
snelheid had kunnen bereiken, tenzij hij
meer brandstof liad gehad. Hij bereikte
de topsnelheid precies op het ogenblik
dat hij alle vaste brandstof had ver
bruikt, vier minuten en 15 seconden na
dc ontbranding.
Hij had het geen bepaalde, lichame
lijke sensatie gevonden. „Er is niet veel
verschil tussen deze snelheid en 1600
Maar één grens
Daarna deed Walker deze voor
spelling: „Er bestaat geen andere
grens voor de vliegsnélheid van de
mens dan de grens van zijn kennis.
Wij zullen de snelheid die nodig is
om aan de zwaartekracht van de
aarde te ontkomen (ca. 40.000 km/u.)
nog in mijn leven bereiken."
Naar de mening van de heer Mi
wordt deze situatie, die hoe langer hoe
meer moeilijkheden wekt, onvoldoende
gezien door de overheid in Den Haag.
Zijns inziens gaat het niet aan inheemse
werknemers, die reeds tien tot vijftien
jaar bij Europese bedrijven werkzaam
zijn, elke rechtsgrond te onthoud'
de werkende Papoea steeds meer
gaten krijgt, dat hij alleen door druk
iets kan bereiken en dat sociale regelin
gen afgedwongen moeten worden zal het
zaak zijn spoedig in elk geval minimale
regelingen te treffen, wil er in de ko
mende tijd niet een aantal arbeidscon
flicten ontstaan. Het afgelopen jaar is er
al in verschillende bedrijven gestaakt om
bepaalde wensen en verlangens er door
te krijgen.
Overleg gewenst
Mede met het oog op de toekomstige
zelfstandigheid van Nieuw-Guinea, acht
te de heer Moes een goede regeling van
overleg tussen werknemers en werkge
vers in samenwerking met het gouverne
ment dringend gewenst. Op het ogenblik
bestaat er wel een Commissie Arbeids
aangelegenheden, maar dit is in de prak
tijk r
De
ngesteld uit deskundigen (en niet
uit representanten van vakbeweging,
werkgevers en overheid), bestaat wel op
papier, maar werkt niet of nauwelijks.
Het is de wens van het Chr. Werkne-
mersverbond deze commissie om te zet
ten in een goed werkend overlegorgaan
waarin werkgevers, werknemers en over
heid naar wenselijke maatregelen op so
ciaal gebied kunnen zoeken. Doch helaas
schijnt het gouvernement van het
van een dergelijk overlegorgaan
overtuigd en is er ook van de zijde der
(niet-georganiseerde) werkgevers
nig medewerking. Gezien de ontwikke
ling van Nieuw-Guinea en zijn bevolking
dat zich ook voor politiek gaat interes
seren (er is al een politieke beweging i:
oprichting), acht het verbond dit te be
treuren. Betreurd wordt ook, zo zei d
heer Moes, dat het overlegorgaan voor
ambtenarenzaken, dat wel bestaat, zo
weinig serieus wordt genomen. Hoewel
deze commissie voor georganiseerd over
leg adviezen uitbrengt aan het gouver
nement, worden deze vaak in de wind
geslagen en neemt Den Haag de beslis
singen. Meer bevoegdheden voor het gou
vernement in Hollandia op dit punt acht
te de heer Moes wenselijk.
Groeiende beweging
De christelijke vakbeweging op Nieuw-
Guinea is een levende en niet meer weg
tc denken zaak, zo verklaarde dc heer
Moes. Het Christelijk VVerknemersver-
bond (3000 leden) is dc grootste organi
satie ter plaatse met afdelingen over het
gehele eiland. Het verhoud is in 1952
gesticht. Bij de oprichting werd de or
ganisatie ingedeeld in een Maleis spre
kende en een Nederlands sprekende sec
tie. Sinds november van het vorig jaar
zijn deze secties echter opgeheven, zodat
rel hoofdbestuur als afdelingsbe
sturen gemengd zijn samengesteld uit Pa
poea's, Nederlanders en vertegenwoordi
gers van andere voorkomende bevol
kingsgroepen. Onder de drieduizend leden
bevinden zich elfhonderd Nederlanders.
De heer Moes en zijn echtgenote wer
den gisteren op Schiphol verwelkomd
door de C.N.V.-bestuurder C. J. van Mas-
trigt (voorzitter) en K. de Boer (tweede
welke laatste ook een aantal
jaren op Nieuw-Guinea heeft gewerkt.
Bij het Deense koninklijk be
zoek aan Groenland hebben de
leden van het ontvangstcomité
in het plaatsje Thule Base de
zaak eens goed willen regelen.
Zij schreven met krijt de narnen
van de koninklijke familie op
de grond, zodat een ieder, als
aan een diner, zijn plaats ge
makkelijk kon vinden. Voor ko
ning Vrederik volstond men met
een K, hetgeen wellicht rechts
boven aan de foto nog te zien is.
Links ziet men de plaats van
prinses Margrethe en rechts die
van koningin Ingrid, die maar
over de foutieve spelling van
haar naar (Ingred) is heenge-
Veranderlijke
bewolking
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
s. Veranderlijke bewolking en
enkele verspreid voorko-
*4/ mende buien. Zwakke tot
jjfj) um matige noordoostelijke wind.
Dezelfde temperaturen als
'Ut vandaag of iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur),
ZON EN MAAN
Zaterdag 6 augustus: Zon op 5.09, on-
der 20.22; Maan op 19.45, onder 4.17;
7 aug. volle maan.
Strandvenvachting
Ook morgen rustig cu droog strand
weer met flinke perioden van zonne
schijn. Zwakke tot matige noordooste
lijke wind. Temperatuur in de raiddag
20 a 21 graden, zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: toestand blijft rustig
met zwakke wind met later kans op
enige wolkenvelden en eenzelfde tempc-
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Amerikaanse geleerden hebben een radiotélefonisch gesprek gevoerd
tussen New Jersey en Californië via de maan, om aan te tonen hoe ruimte
satellieten gebruikt kunnen worden voor gemakkelijk telefoneren.
Het is niet de eerste maal dat zij dit doen, maar de demonstratie van
woensdagavond verleent steun aan de recente plannen ingediend door de
Bell Telephone System voor het in de ruimte brengen van 50 satellieten
die om de aarde wentelen om snelle verbindingen tot stand te kunnen
brengen.
In 1946 slaagden de geleerden er voor het eerst in een radar-echo te laten
terugkomen van de maan, in 1954 werd voor het eerst de menselijke stem
door de maan teruggekaatst. Verleden jaar werd een boodschap, in een
richting, door de geleerden van het Technologisch Instituut van Massachu
setts via de maan gezonden naar de Britse radiotelescoop in Jodrell Bankt
en nu werd er in beide richtingen gesproken.
