SUNIL HET PAROL Mohammed de vijfde: koning die politiek bedrijft SANOVITE Op bestaan gezinspeeld Russen lieten Powers Moskou zien Voorstel voor topgesprek in V.N. een manoeuvre Zind zal vermoedelijk de dans weer ontspringen 5 bij deze groep inomische Veel ernstiger is echter ons bezwaar tegen de bestaande toestand van algemeen maatschappelijk standpunt uit gezien. Hier toch is 6prake van een sociaal ongezonde „clan-vorming", die niet alleen de maat schappelijke inkomensverdeling nog sche ver trekt dan door de vaak exhorbitante hoge beloningen van deze groep van lei dende figuren toch al gebeurt, maar die ook leiden kan en misschien zelfs moet tot een hoogst ongewenste concentratie van economische macht in handen van enkelingen, die in feite vooral onderling en aan elkaar verantwoording schuldig zijn. We hebben hier o.i. te doen met een be denkelijke structurele fout in onze samen leving, die zo spoedig mogelijk moet wor den gecorrigeerd. Hoe? Die vraag is wjj bekennen het eerlijk niet gemakkelijk te beant woorden. Aan pogingen daartoe zullen wjj ons vandaag dan ook niet wagen, behalve dan om ook in dit verband te constateren, dat van een ruime en vooral ook goed gedetailleerde voorlichting onzes inziens al een belangrijke preventieve werking kan uitgaan. Het lijkt ons evenwel zeker, dat de on langs geïnstalleerde staatscommissie-Ver dam, die tot taak heeft zich in het alge meen bezig te houden met de structuur van de onderneming, in het bijzonder ook aan dit vraagstuk van de machtsconcentratie de nodige aandacht zal moeten schenken, wil zy by haar studies tot resultaten èn voor stellen komen, die tot een bevredigender functioneren van de naamloze vennoot schap, als belangrijkste verschijningsvorm van de ondcnieminggewijzc produktie, kunnen leiden. Je^ollisLranl Parijs: Tot de verheugende internationale v sclijjnselen van na de tweede wereldoi log behoren de toenadering, de goede v< standhouding, de zelfs innige samenwf king tussen Duitsers en Fransen. H plezier zou nog groter zijn wanneer n* in Bonn en Parijs wat spraakzamer w over waar Fransen en Duitsers zo nad tot elkaar komen, waar zij elkaar zo go verstaan en waar de terreinen liggen met die innige samenwerking. Er zijn var de dag vrijwel geen gebieden meer, Adenauer en De Gaulle zich economisch en politiek kunnen gaan vermeien zonder over Europese perkjes te lopen. De generaal en de kanselier, zo had men tevoren te kennen gegeven, gaan met el kaar praten, omdat het nodig is wat meer vlees te hangen aan het skelet van de Europese eenmaking, die zich in de loop der jaren hoe langer hoe duidelijker is gaan aftekenen. Maar nu de generaal ei kanselier uitgepraat zijn en men toch stens had verwacht, dat zij over hun onder onsje een kleinigheid zouden loslaten de Europese nieuwsgierigheid en belang stelling te voeden, nu hult Parijs zich een steil en hooghartig stilzwijgen en geeft de kan.selier een zogenaamd communiq uit, waar men alle kanten mee uit ki maar die geen enkele aanwijzing inhoudt over het 60ort vlees, dat men in de Euro pese kuip heeft gekregen. Er werd in Parijs tussen kanselier en generaal immers over Europese een making met meer vlees gesproken? Wel; nenlandse politiek bedrijft en zonder dictatoriale neigingen zijn krachten meet met de oppositie. Dat is Mohammed de Vijfde van Marokko, voorvechter voor de Noordafrikaanse nationele belan gen, die op zijn eenenvijftigste volgende week woensdag, kan terugzien op een veelbewogen leven. Een leven waarin hij van zijn geboortegrond werd verbannen om later terug te keren teneinde het naar de on afhankelijkheid te voeren. Nog heeft de koning het niet gemak kelijk. In zijn streven om van Marok ko een constitutionele monarchie te ma ken, ondervindt hij veel tegenwerking, vooral van de zijde van de linkse na tionalisten in zijn land, die liever een republiek Marokko willen dan een ko ninkrijk Marokko. Marokko straks constitutionele monarchie aansprakelijk voor het regeringsbeleid is geworden, aan de kritiek van deze linkse volkspartij zal worden blootge steld al was het alleen maar op ideo logische gronden. Om een dergelijke oppositie het hoofd te bieden, zal de Koning op niet veel anders kunnen steunen dan de 30-jarige kroonprins Moulay Has-1 op zijn persoonlijke prestige, het le- '-premier. Moulay, J huwelijk van Mohammed met de dochter van zijn oom Moulay-et-Tahar, de oudste van twee zonen en drie dochters en deswege voorbestemd om in de toekomst de troon in Rabat te be stijgen. Zijn moeder is niet de enige vrouw van Mohammed: hij heeft twee hoofdvrouwen. In zijn streven vóór 1964 van Marok- een constitutionele monarchie te ma ken, besloot de koning zijn kabinet za kelijk en nationaal samen te stellen, met als taak het instellen van demo cratische lichamen en het voorbereiden van een nieuwe, democratische rege ringsvorm, waaronder de partijen weer volgens de billijke spelregels aan hun trekken zouden kunnen komen. Ongelukkig genoeg heeft thans de machtige, sterk links-georiënteerde Uni on Nationale des Forces Populaires roet in het eten gegooid, door zich niet bereid te verklaren tot het delen van de regeringsverantwoordelijkheid met de koning en de nationalisten van de oude garde. Het is nu onvermijdelijk, dat de koning, die immers persoonlijk Mohammed de vijfde Maar Mohammed de Vijfde, die zii zelf vier jaar geleden tot koning vén het toen zelfstandig wordende Marok ko uitriep, zit niet bij de pakken neer. Zoals hij zich tijdens zijn sultanaat over het Franse protektoraat Marokko be ijverde voor onafhankelijkheid (hetgeen hem twee jaar ballingschap op Corsi ca en Madagaskar bezorgde) zo streeft hij thans daadwerkelijk naar wart mocratie in zijn land. Dat het vestigen van die demo- cratie geen eenvoudige zaak is, heeft hij al ondervonden. In de afgelopen vier jaar probeerde hij het land op westerse wijze te laten regeren, maar dat gelukte niet al te best. Door de bittere rivaliteit tussen de regerings partijen onderling kwam er van rege ren namelijk niet veel terecht. Wat de kabinetten, door Mohammed met absolute macht bekleed, wèl herhaal delijk probeerden, was het besnoeien van koninklijke privileges en het on dergraven van des konings positie. Deze ontwikkeling verdroot de koning en eind mei jongstleden hakte hij de knoop door. Het laatste links-georiën teerde kabinet van premier Abdallah Ibrahim stuurde hij naar huis en hij vormde een nieuwe regering met zich zelf als minister-president en zijn zoon, die eenmaking is een onderneming. We zyn met z'n tweeën en no Franse generaal graag leen: Frankrijk. gemeenschappelijke De smakelijke voltarwe voeding Handig verpakt. Steeds vers. Heerlijk met boter, jam, kaas, vleeswaren enz. Ook zoutarm overal verkrijgbaar Door alle i heen zijn wereld lang te voren hadden aange- 5 treffende voorspellingen gedaan kondigd, want ook in de werken van gebeurlijkheden die zich in de andere oude schrijvers, zoals Diodo- rus, Plutarchus en Aristoteles zijn aanwijzingen in die richting te vin vooral ook met betrekking tot de den, al moeten we daaraan direct ontdekking van Amerika. In de oud- toevoegen, dat deze zinspelingen lang het nog niet ontdekt wellicht wel belangwek- ben verschillende klassieke schrij- kend, te weten dat het juist deze veelvuldige aanduidingen in de klas- (en vaak ook in i broken zouden dat 1 TOCH IS III T ZO! werelden zouden worden ontdekt. Ook de Griekse geograaf en historicus Strabo gaf blijk van een geniale intuïtie, toen hij verkondigde dat tussen de kusten lende Griekse van West-Europa en Oost-Azië nog geweldige landmassa's konden liggen, die door mensen werden bewoond. Zowel Strabo, die in de eerste eeuw vóór Chr. leefde, als Seneca inspireerd. Vooral de zojuist land in het westen te gaan zoeken, want tot tweemaal toe heeft de ont dekkingsreiziger de ze aanhaling in zijn dagboeken geci- Dc visionaire blik, aarvan verschil- Romeinse schrij - uit de oudheid ten aan zien van het bestaan van het Ameri kaanse kontinent hebben blijk ge geven, deden later allerlei vermoe dens rijzen. Dat is begrijpelijk, want werkzaamheid in de eerste eeuw na het moet inderdaad hoogst ongewoon Nationaal Veertig procent van de industrie in Oost-Java ligt stil Ongeveer veertig procent van de in dustriële ondernemingen in Oost Java ligt stil door gebrek aan deskundig per soneel, aldus werd te Djakarta verno men. Volgens een mededeling van regerings functionarissen is men hiervan op de hoogte gekomen tijdens een reis, die de Indonesische minister voor de industrie, Suharto, onlangs door Oost Java heeft gemaakt. Suharto sprak de bewering te gen, dat de industriële produktie is af genomen door een tekort aan grondstof fen. Hij zeide verder, dat mechanisatie van de industrie niet overal succes heeft gehad, alhoewel de regering sedert 1952 216 kleinere ondernemingen machi- de politie en op zijn eventuele successen op het binnen- en buiten landse politieke front. Zijn beste troeven zullen daarbij liggen op het terrein van de buitenlandse politiek. In 1959, bij zijn ontmoeting met pre sident Eisenhower, wist hij een akkoord te bereiken over de ontruiming van de Amerikaanse bases vóór eind 1963, en door zijn vriendschapsbanden met presi dent De Gaulle staat hij sterk bij de onderhandelingen over de eventuele te rugtrekking van de 20.000 man Franse troepen, die nog in zijn land zijn ge legerd. Niet te ver gaan Ofschoon het vertrek van alle buiten landse troepen (er ligt ook nog een Spaanse strijdmacht van 6.000 man op Marokkaans gebied) een eclatant per soonlijk succes voor de Koning zou zijn (vorige Marokkaanse regeringen heb ben in deze kwestie geen vorderingen kunnen maken), zal hij ervoor moeten waken niet te ver te gaan in zijn stre ven naar nauwere aansluiting bij de Westerse wereld. Een al te grif toege ven aan zijn persoonlijke voorkeur in deze richting zou hem te staan kunnen komen op felle aanvallen der nationalis ten, die de neutraliteitspolitiek vaandel hebben geschreven. Bovendien zal hij zich moeten hoeden tegen een lichtvaardig gebruik van troe pen of politiemacht bij het handhaven van zijn gezag, waardoor hij licht het odium van willekeur en dictatoriale nei gingen op zich zou kunnen laden. Zijn grootste moeilijkheid spruit voort uit het feit dat hij, hoewel met alle op rechtheid strevend naar werkelijke de mocratie, bekleed is met een absoluut gezag dat in feite het attribuut van een dictator is. Uit dit feit zal de linkse propaganda ongetwijfeld munt trachten te slaan. Kortom, de Koning zal zich een weg moeten banen door een warnet intriges, dat niet minder ingewik- De Kopenhaagse tramkaartjes zullen een jaar lang aan de achterkant worden opgefeurd met humoristische advertentie plaatjes van een coöperatieve onder neming. Athol Graham, een 36-jarige Ame rikaanse technicus die op de zoutvlak- ten bij Bonneville (Ver. Staten) een po ging heeft ondernomen om het wereld snelheidsrecord te land te verbeteren, is verongelukt. Bij een snelheid van 480 km per uur verloor zijn wagen het lin kervoorwiel, waarna deze onbestuurbaar werd en omsloeg. Geen landgenoot als verdediger in het proces Chr. viel, hebben gelijk gekregen, het worden genoemd, dat r Columbus die 1500 jaar later het bestaan door de ontdekking van Amerika bewijzen dat er Inderdaad geweldige landmassa's tussen West-Europa en Azië liggen. Overigens waren Strabo en Seneca niet de enige geleerden uit de oud- gezien het vasteland heid die het bestaan van een nieuwe bereiken. die v bepaald land niets afweten, desondanks bestaan een vermoeden blijken te hebben. Daarom is de vraag opge worpen, of in de oudheid wellicht aarders uit Europa kans hebben Amerika te De vrouw van de Amerikaanse piloot Powers, die op 1 mei met zijn RB-47 toestel door de Sowjets werd neergeschoten en in Moskou terecht zal staan wegens spionage, heeft drie brieven van haar man gekregen, die gepubliceerd zijn in het laatste nummer van News week. Uit deze brieven blijkt dat Gary Powers in de gevangenis van Mos kou goed behandeld wordt: „Ik krijg meer dan genoeg te eten en voldoende slaap. Ik lees veel en wordt veel beter behandeld dan ik verwacht had." Powers is tot nu toe tweemaal bui ten de gevangenismuren geweest: ,,Op 2 mei hebben ze mij een tocht door Moskou laten maken, waar ik erg van heb genoten. Deze men sen zijn werkelijk trots op hun hoofdstad en het is een prachtige stad. Een andere keer hebben ze mij in een park de overblijfselen van mijn vliegtuig laten zien." Over het proces, dat op 17 augus tus begint schrijft Powers: „Ik weet niet wat er met me zal ge beuren. Het onderzoek en de ver horen zijn nog aan de gang. Daar na komt er een proces. Men heeft me verteld, dat, als de Ameri kaanse regering iemand van jullie hierheen zou laten komen, ik jul lie zou mogen zien. Ik zou liever willen dat je pas kwam wanneer het proces begint of daarna, zodat ik je de uitslag kan vertellen. Maar ik laat deze beslissing hele maal aan jou over." Over de uitslag van het proces schrijft hij slechts: „De mensen hier zeggen dat ik blij mag zijn dat ik nog leef. Maar dat zal nog moeten blijken." Uit Powers laatste brief blijkt dat de Sowjets hem op de hoogte ge bracht hebben van de aanvangs datum van het proces. Deze is ge steld op 17 augustus, de dag waar op Powers 31 jaar wordt. „Ik had niet gedacht dat ik een proces voor mijn verjaardag zou krij gen", schrijft hij wrang. „Nu kun je plannen maken voor je overkomst", gaat de piloot verder, „Ik wil niet dat je hier lang alleen in Moskou blijft. Je weet hoe het is om alleen in een vreemde stad „Er is mij een Russische verdedi ger toegewezen. Ik heb verschil lende keren met hem gepraat en ben er zeker van dat hij zijn best zal doen. Dat is alles wat ik van iemand kan vragen." VISA De Sow jetambassade in Washington heeft inmiddels meegedeeld, dat aan de vrouw van Powers en aan zijn ouders visa verstrekt zijn, zo dat zij naar Moskou kunnen gaan voordat het spionageproces begint. Een woordvoerder van de Sowjet- ambassade zei dat de drie mensen die mevrouw Powers en haar schoonouders naar Moskou willen vergezellen, eveneens visa zullen krijgen. Dit zijn een advocaat (die niet aan het proces zal deelnemen maar slechts meegaat als eventu eel adviseur), een huisvriend en een dokter voor Powers' moeder, die ziek is. De advocaten die naar Moskou wil len gaan om de verdediging van Powers op zich te nemen, hebben blijkbaar geen visa gekregen. Stralend wit wordt uw wasgoed met Sunil. Bleken en blauwen mag u overslaan. U wast minder, u spoelt minder, u wringt min der. Uw wasgoed slijt dus minder! U - en honderdduizenden andere huisvrouwen - merken direct dat het hemelsblauwe Sunil tegelijk het modernste en het degelijkste wasmiddel is. De mooiste witte poes verliest het van uw stralend witte was! SUNIL WAST STRALEND WIT C4* £*4*4+04^64% Het extra voordelige drielingpak bespaart u elke keer geld /T-— Ladder-puzzel Vul horizontaal in: 1. tekort, nadeUg saldo, 2. rampzalige toestand, 3. altijd groene, hoge boom in Z.-Europa, 4- een der Ver. Staten tussen Michigan- meer en Ohio, 5. zinnebeeld, 6. tegen stelling van linker. Bij juiste invulling vormen de begin- en eindletters, beide van boven naar beneden gelezen, twee namen van plaatsen in Z-H. Beide plaatsnamen be staan uit twee woorden. Oplossing Horizontaal: 1. angstig-hij- 2. Peet-en-rad. 3. pen-ant-Ane. 4. en-ent-Em-dl 5. lor-de-geit. 6- staar-enge. 7. Ot-tak-riet. 8. lei-rem-gei. 9. ore-dra-Erp. orlge puzzel. Verticaal: 1. appel-solo- 2. neen-otter. 3. generatie. 4. standaard. 5. tent-erker. 6. integer-ma. 7. gram-enige. 8. handig-eer. 9. ijdel-te-tip. Ziekenhuis stuurde dame naar huis Zware verwondingen niet geconstateerd: dood het gevolg In de Valeriuskliniek in Amster dam is de 72-jarige mevr. E. Wij- mans-Otjes overleden, die op 7 juli j.l. in de Wijttenbachstraat werd aangereden door een wielrijder. De dame is toen opgenomen in het Onze Lieve Vrouwengasthnis en na onderzoek naar huis gezonden. De huisarts achtte later opname evenwel dringend noodzakelijk en in de Valeriuskliniek constateerde men een schedelbasisfractuur, een hersenbloeding en een zware her senschudding. Aan de gevolgen hiervan is de dame thans overleden. De Sow jetunie kan met kernwapens, die vanuit Cuba worden afgeschoten, gemakkelijk steden in het Zuid-oosten van de V.S. vernietigen, zo heeft luite nant-generaal Arthur D. Trudeau, hoofd van de afdeling research en ontwikke ling van het Amerikaanse leger, ver klaard. Sylvia trouwt met matroos van de „Britannia" De 20-jarige Sylvia Davies heeft het Britse koninklijke jacht „Britannia" verwisseld met het huwelijksbootje. Sylvia was het enige vrouwelij ke lid van de bemanning van de „Britannia", die, als kapster van prinses Margaret, de huwelijks reis van de prinses en haar echt genote Tony Armstrong Jones meemaakte. Sylvia's aanstaande echtge noot... een 23-jarige matroos van de „Britannia". )p een militair vliegveld bij Athene heeft koning Paul van Griekenland dins dag het vaandel uitgereikt aan de pas opgerichte Griekse strijdmacht op Cyprus. Officiële reactie van F.S. HET Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft officieel het Russische voorstel tot het hou den van een topconferentie in de Al gemene Vergadering een manoeuvre genoemd om te beletten, dat de ont wapening in de ontwapeningscom missie van de Verenigde Naties wordt besproken. De woordvoerder van het departement wees op de iro- dat Rusland, dat de topconferen tie in Parijs heeft getorpedeerd, juist dit voorstel heeft gedaan. Amerika blijft aandringen op een bijeenkomst van de ontwapenings commissie desnoods zonder deelne ming van Rusland. Inmiddels heeft het communisti sche Polen het voorbeeld van Rus land gevolgd en laten weten, dat het eveneens de zitting van de ont wapeningscommissie zal boycotten. In tegenstelling tot Amerika heeft Engeland in vriendelijker bewoordin gen laten weten, dat het weinig voor de door Rusland voorgestelde topcon ferentie voelt. De Engelse regering, aldus een mededeling van het Britse ministerie van buitenlandse zaken, acht een bij eenkomst van de ontwapeningscom missie de beste manier om het over leg over de ontwapening weer op gang te brengen. Elk land, zo wordt aan deze ver klaring toegevoegd, zou zich in deze commissie kunnen laten vertegen woordigen op het niveau, dat het goed dunkt.... Weinig kans op uitlevering (Van onze correspondent) BONN, woensdagmorgen. West-Duitsland heeft Italië de uit levering gevraagd van Ludwig Pan- craz Zind, vroeger leraar in Offen- burg, die in 1958 wegens „belediging van gestorvenen" tot een jaar gevan genisstraf werd veroordeeld. Hij vluchtte echter naar het „antisemie ten-asiel" Egypte en ging vandaar naar Tripolis, waar hij een leraars baantje kreeg. De „beledigde gestor venen" waren de zes miljoen joden, die in Hitiers concentratiekampen ter dood zijn gebacht. Volgens Zind echter waren er „nog lang niet ge- genoeg joden vergast". Een joodse burger klaagde hem aan, waarna Zind werd veroordeeld. Medio juli bracht Zind met een in Cairo uitgeschreven „statenloze pas" een bezoek aan de Bondsrepubliek, ging met een brutaal gezicht ook naar Offenburg, bezocht Neurenberg, Mün- chen, Keulen en Bonn (waar nij -oor het „Bundeshaus" werd gefotogra feerd), stuurde vriendelijke ansicht kaarten en souvenirs aan Bondsdagle den en hield op deze wijze de Wesf- duitse politie voor het lapje. Ofschoon de recherche op zijn spoor werd gezet „Interpol" werd gewaar- schuwd en de Westduitse televisie in- ;eschakeld, wist Zind weer uit West- )uitsland le ontkomen. Zondag j.l. werd hij echter in Napels gearresteerd, toen hij scheep wilde gaan "aar Tripolis. Het uitleveringsverzoek, dat de Westduitse justitie via het ministerie van buitenlandse zaken heeft gedaan, heeft echter niet veel kans. „Belediging van gestorvenen" is geen rechtsbegrip in Italië. In West-Duitsland is het een poli tiek delict en indien het als zodanig door de Italiaanse autoriteiten zou worden erkend, kunnen zij Zind niet uitleveren, want het uitleveringsver drag van 1942 geldt niet voor politie ke delicten. Bovendien kennen de Italianen een verjaringstermijn van zes maanden. Het ziet er dus naar uit, alsof Lud wig Pancraz Zind, een veroordeelde antisemiet, ook ditmaal vrijuit zal Advertentie ESSO 2-T MOTOR OIL VERMENGT ZICH VANZELF MET DE BENZINE IN DE TANK Esso 2-T Motor Oil bevat een speciale dope die bij tweetakt motoren veelvuldig voorkomende lagercorrosie doeltreffend bestrijdt. Esso 2-T Motor Oil is de ideale motorolie voor alle typen tweetakt mo toren, ook voor bromfietsen. Verkrijgbaar bussen van en 1 liter. nrn^, Het klaargemaakte produkt van ESSO benzine en 2-T Motor Oil ESSO NEDERLAND N.V„ ESSO OESOUW DEN HAAS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 5