RENOIR EN CHAGALL
Nacht zonder einde
TWEE SCHILDERENDE POËTEN
iSilezieó ^eótament
„ISRAEL IN EGYPTE" VAN
HANDEL
YEHUDI MENUHIN
Kaïn is niet dood
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 30 JULI 196
NIEUWE BELANGWEKKENDE BOEKEN
(^Zuiverheid in realisme en symbolisme
(Van onze kunstredacteur)
"DENOIR en Chagall
twee kunstschilders,
twee werelden. Pierre-
Auguste Renoir werd op 25
februari 1841 in Limoges ge
boren, als zoon van de kleer
maker Leonard Renoir. In
1845 verhuisde het gezin
naar Parqs, waar Renoir
verder het grootste deel van
zqn leven heeft gewoond. Op
3 december 1919 stierf hq in
Cagnes by Nice. Marc Cha
gall werd op 7 juli 1887 in
Witebsk, aan de Russisch-
Poolse grens geboren. Zijn
vader was een Joodse ar
beider, zqn grootvader een
Joodse godsdienstleraar. Als
20-jarige jongen ging hq
naar Parijs en hjj is in
Frankrijk gebleven. Twee
kunstenaars die in Parijs
leefden, die de kunststro
mingen over zich heen lie
ten gaan en die ieder een
eigen weg gingen. Renoir
meer werkend in de sfeer
van het verheven-zinnelijke,
Chagall in de sfeer van het
een schilderij als dit zien uji
een groot kunstenaar in ee'
ontspannen stemming; zijn in
spiratie is zuiver, spontaan ei
vrij van alles wat naar het ge-
kunstelde zweemt".
Ook hier kom ik i
een derlijk aanvaarden, naar de vol-
voorbeeld. Zijn schilderij ..De ledige ongecompliceerde en onbe-
verjaardag" uit 1915-1923. Cha- redeneerde geloofsaanvaarding.
Tot i
gall schilderde dit werk
in Witebsk. maar werkte
nog veel aan en de eigenlijk glai
kreeg het schilderij pas in 19
in Parijs. In het atelier van de leven en een ie\
schilder zweeft zijn geliefde rond wichtig getheologi
Walter Pach. Uit dit in een violet kleed met witte B
1915 Zo n aanvaarding maakt jaloers,
later juist in onze tijd nu we zo veel om
heen zien vallen door een te
kort aan eenvoud in het geloofs-
Bij al die werken wordt
delijk hoe Renoir dit kostelijke, jonge schilder zelf is als het ware
intieme tafereeltje opgeheven door het open raam binnen ge- door het wonder van de kleur, of.
heeft uit de sensatie van het grof- waaid en kust in een haast hori- zoals Chagall het zelf noemde, de
zinnelijke en het gemaakt tot een zontale houding met omgewend chemie van de kleur. Die kleur
hogere genieting. Zo kan men dat hoofd zijn jarige geliefde. Men heeft hij eigenlijk pas in Pa-
bij alle schilderijen van Renoir moet zo'n werk natuurlijk niet rijs ontdekt, nadat hij o.m. de
opmerken. Zijn uitspraak: ,.Het is met een Multatuliaanse nuchter- bloemstukken van Renoir
altijd mijn streven geweest
sen te schilderen als prachtige.jj het
vruchten" is in dit opzicht wel sanges'
heid bekijken, dus zoals Multatu- don had gezien. Zo i
„Auf Flügeln des Ge- verband tussen Renoi:
„n Heine analyseerde,
bepalend. Hij hield van de schoon- Dan komt men echt verkeerd uit.
heid der natuur, hij genoot er in- Het doet er in feite toch niets
tens van. dus ook van de natuur- t0e of die
wee gelukkige verlief-
realiteitshouding zijn
geschilderd. Chagall wilde iets
B\j het Prestel Verlag ln Mün-
chen is pas een groot boekwerk
over Chagall verschenen, geschre
ven door Walter Erben, die ook
lijke menselijke schoonheid. Maa
hij dacht er niet aan die schoon- „11UC
he*..» te tasten, d.e pracht,ge di geluksster sugg™, hij handheld verwier, door
vruchten te besmeuren met het wilde uitdrukken, dat deze twee boek Picasso und die Schwer-
y^g., gedachten. De mmnenden dat moment in hogere mut". Erben heeft lange jaren
sferen vertoefden, niet meer met studie gemaakt
sfeer van zijn tijd zuiverde hij. JUPP KISÜSP!! iPSHPHIl BMBM
hij had geen behoefte aan deca- beide benen op de grond stonden. Chagall
ue ge^n brutaa* of Hier is dus symbolisch de sfeer £-esi)reir
exhibitionistisch realisme. Daar- van een geluksmoment gegeven, EeDrcK
voor -was hij veel te ongecompli- momenten die er heiaar
ceerd, veel te zuiver. In alle men- njg z,jn jn bet leven, i
zag hij het goede en het scho- Chagall met zijn fantasierijke,
teergevoelige
Chagall
IK. niet het kwade dat velen
gmw en zo graag bij anderen hunkerende geest
Renoir's kunst is daardoor al- Een ander voorbeeld
..Cellist", de clownachtige figuur,
tijd positief, altijd gericht op het
waarachtige, niet op de schijn; die zjch
altijd strevend naar het zonlicht. ding «lf het'ware boven de
nooit naar de donkerte, altijd op- reld voelt uitstijgen en die zo
lichtend, nooit verduisterend: al- v„diept ls m aljn spel, dat hij
tijd puur nimmer grot „Ik houd helemaal cello is geworden,
van schilderijen waarin ik wil Hij celllst mcer, maar
rondwandelen als het landschap- ,f rnl,7iP.v tvp musicus is pen
spontaan.religieuze. Renoir pen Zijn en die ik wil liefkozen Orph™us met een dubbel-gezicht.
meer realist (al behoorde pSS. wiens cellozang over he, dorp
trek. En ook uit deze uit-
O
,NDER bovenstaande iet- Warum
wat theatraal en gewild blühet'
kent: ..die Ros' hat name) hebben verspreid. Bij Sile- te bevelen,
blühet wéil sie zische auteurs als Hermann Stehr
en Gerhart Hauptmann is een
hij sterk mystieke inslag onmisken-
hq dan geruime tqd tot de
impressionisten) en visueel
beschouwer. Chagall meer
symbolist en psychologisch
beschouwer.
als het vrouwen zijn", merkte Re- W1C11B uvCi
rr„ mfdoz^n-
Ne?lb1Srtzi,nï«z«3c:rdïtTez''o h«' blau" Vin de hemel'
graag aan alle jonge schilders
wil voorhouden: ..Wees in de eer- TAAARNAAST zijn er zijn reli-
ste plaats een goed vakman. Dat Lf gieuze schilderingen, zijn Bij-
niet weerhouden een genie belillustraties, alle vervuld
Wie Renoir wer-
kelijk wil leren
Toen Renoir in 1919 kennen zal het
stierf schreef een criticus; ..Het prachtige grote
is alsof de zon voorgoed is onder- boekwerk van Pach
gegaan". Die uitspraak is echt wel moeten kopen. Het
tedgd v"r":, koat wel 34.50
bepalend voor Renoir's kunst,
want er zijn maar weinige schil
ders geweest die altijd
graag wil ik
het standaardwerk
deze Franse
1 j het le-
de zonnige kant hebben uvcr uc
bekeken als Renoir. Hij stond wer- schüder uwuicu,
kelijk met het leven op goede waarin de belang-
""'J4 1 «He schoon- rykste schliderüen
hij genoot
heden van het leven:
stuk, van twee lieve pianospelen
de meisjes, van een kleurrijk land
schap. van de weelde van het moe
derschap, van fonkelt
vruchtén, van een vrolijk dansend
feest, van een wervelend circus, tekend
van charmant geklede balletdanse
ressen. van de lyrische schoon
heid van Parijs, kortom, alle
in fraaie reproduk-
ties zyn afgedrukt
en deskundig toe
gelicht. Walter
Pach heeft Renoii
gericht. Het is ab-
compleet
geen geestelijke of artistieke pro- geworden,
blemen. Hij herschiep die schoon
heid in zijn eigen verfijnde
neid in zijn eigen vernjnae visie. _N
Zijn aristocratische geest bracht -
alles op een niveau, dat ver boven J
ledaagse uitstak. Zelfs bij aar
•est intieme schilderingen by hem
Chagall.
Bij hem niets
visueel-
van dat gepuurde
realisme. Chagall werd eigenlijk
zyn werk steeds beheerst door
het werk
heeft ook urenlange
gesprekken met hem gevoerd. In
dit boek heeft Erben de gehele
die Poëtische wereld van Chagall voor
jke de lezer geopend in 157 grote pa-
puurheid gina's, waarna de zwart-witte af-
ver aan- beeldingen van Chagall's werken
volgen die in de tekst stuk voor
stuk worden toegelicht. In het
tekstgedeelte bevinden zich boven-
zijn muzikale verbeel- «jien talrijke grote kieurreproduc-
ties. Nog nimmer las ik een zo i
indringende etudte over Chegall een aan,al prozastukken nu
en zijn werk en daarom hoort dit gedichten Uit de laatste ze-
boekwerk thuis bij alle kunstvrien- venhonderd jaar verenigd. uiuiJicr
den en zeker bij alle Chagall-be- Betekent die titel, dat Sile- liederen („ik wil U minnen, mij- ten de kring van de Germanistiek
wonderaars. En betere gids kun- ;s daf lapt nu ne sterkte") niet zou verwachten, nauwelijks meer gelezen wordt,
nen zij zich niet wensen. ,Zie n,U Ü0°d ,IS' u a j De beroemde zanger der Roman-
het door Polen is mgelqfd, Morqetl - AndaCnt tiek. Joseph von Eichendorff. is
zijn culturele rol heef. uit- N di ltde „id .chrüft Knorr -33*-* MWSÏSfc
„Plerre-Auguste Renoir" door gespeeld? Het IS omstreeks 1 von Rosenroth zijn „Morgen- yan deZ(f streek verbonden. Bo-
Walter Pach. Serie „De grote 1742 in de Silezische oorlo- £ndaCjt ^ie even^®ns in onze vengenoemde bloemlezing be-
meesters der schilderkunst". __n fpo-on Maria Theresia HoUan<lae ge z ang DU na-el e e staat uit vier delen (de grensge-
Uitgave ConUct, Amsterdam. Aneresia plaats heeft gekregen (Morgen- t u zijn 1600 1740 1813 1945)i
v vg ve 1,0 uci, Amsieraam. doQr Fredenk n veroverd, glans der eeuwigheid). Mystici aUe met een injeidjng, die de
CU niemand weet, hoe het Wetorieche en literaire samenhang
„Mare Chagall" door Walter zich in de periode, die in opvoeding en zending, zijn de
Erben. Uitgave Prestel Verlag. 1945 is begonnen, zal ont- Herrnhutters aanvankelijk Mo-
6 ravische vluchtelingen, die in 1722
wikkelen. <je kolonie Herrnhut stichtten en
zich vanuit Silezië over heel Euro-
De auteurs, die voor 1600 ge- pa (in ons land vooral in Zeist)
Dokter Rider
Blijf hier, dokter Rider, d
Orville Steggerda. Ujj
Amerikaans vertaald,
ve N.V. Gebr. Zomer
ning, Wageningen.
Deze doktersroman in de go
zin des woords speelt zich al
een Amerikaanse stadswijk,
de verhouding tussen arts en
tiënten ongewoon intiem is.
ter Rider, de held van het
haal. deelt lief en leed met
„kudde" en alles zou rustig
ongestoord gebleven zijn,
niet een jonge blonde
Ruth Macauley. in zijn le
komt. Even dreigt dokter Ri
de verleiding niet te kun
weerstaan, een nieuwe
binnen te gaan, maar uiteir
lijk niet in het minst door
lieftalligheid van zijn verple
ster, Phyllis Kendall komt
toch tot het besef, waar
plaats moet zijn. Orville S
gerda is een onderhoudend
teller en dit boek laat zich in
adem uitlezen. Aangezien
blijkbaar zelf een arts is. en
boek misschien een autobiogr
zijn de figuren als het
vend voor ons geworden.
Niet blijven stac
Niet blijven staan Llekf
Len Verschoor. Uitgave 1
vlere en Voorhoeve, Zwolle.
Meisjes van 12 tot 15 jaar
len dit gezellige boek graag lt
't Gaat over Liek, die op hetl
ceum en in de stad maar
lijk wennen kan. Van Renée,
zusje, ondervindt ze weinig st(
In Barchem woont haar vri
netje Joke, maar Barchem
van Amsterdam verwijderd.
Maar de vriendschap met J|
Liek heeft 't niet gemakkei
maar gelukkig past ze zich
school wat aan en krijgt ze
vriendinnetje. Ze komt nu
meer in kontakt met de and
meisjes van de klas en na enï
maanden heeft Liek het opp
best naar haar zin op school.
Dit is in grote trekken de
houd van het boek. Het is vlot
gezellig geschreven en zeker
Het boek Job
telijke geworden en bestreed zijn In de 17de en 18de eeuw is Si-
vroegere confessiegenoten met lezië het geboorteland van de ba-
een fanatisme, dat men van de rokliteratuur (o.a. Gryphius, Hof
dichter van geliefde geestelijke mannswaldau)die echter
diep heimwee naar het kin-
München.
stukken duidelijk maakt.
L' Orgue
In het Franse driemaandelijkse
orgeltijdschrift „L'Orgue" (48,
Rue Saint-Placide, Paris Vie)
staan dit keer weer bijzonder in
teressante artikelen en fraaie fo
to's. Allereerst een beschouwing
over het grote orgel in de Dom
van Frankfurt am Main, gebouwd
door de Klais uit Bonn (4 manua
len en 72 stemmen). Ook uit an
dere steden worden er orgels be
sproken, terwijl de technisch-ge-
interesseerden een zeer instruc
tief artikel vinden onder de titel
leefd hebben, zijn nooit boven lo
kale betekenis uitgekomen. Dan
echter treden Jakob Böhme,
Apitz, von Logan en anderen op.
Allereerst Böhme, de diepzinnige
schoenmaker uit Görlitz en de
voornaamste uit de lange
mystici, die Silezië heeft opgele
verd. Hij peinst over de eeuwige
vraag naar de oorsprong van het
boze in Gods goede schepping, hij
zoekt de verzoening van geloof
en weten, de verbinding van ziel
en geest, de eenheid van al het
geschapene. Hij bereikt een
te en diepte van denken, x
het verschil tussen tijd en
wigheid voor hem wegvalt.
Wem Zeit ist wie Ewigkeit,
Und Ewigkeit wie die Zeit;
Der ist befreit
Von allem Streit.
daarbuiten (West-Indië, Suri-
1) 8chlesiens
Lesebuch aus 7C
Uit*. Kiepenher
Het Boek Job, door dr. J.
Kroeze, deel van de Kiy
Verklaring der Heilige Schr
Uitgave J. H. Kok
Kampen.
Dit laatste deel van de K<
Verklaring is er een bewijs
dat er waarlijk geen neerga,
lijn was in de kwaliteit va
omvangrijke exegetische
waarvan in 1922 het eerste
verscheen. Het is van het gel
te dat men verwacht van
deskundige. Dr. Kroeze geeft
eigen vertaling die men gebi
leest en die alleen reeds er
onder de indruk brengt dat
SCHOUTEN theologische wetenschap beli
rijke vorderingen maakt in
lachtnii eln ontsluiten van de Schrift. Men
uren. 50*3 blr. vaart dit verder bij het raad]
nd Witscta - gen van de nauwgezette
Van de Britse auteur
hoog- Alistair Maclean hebben on-
a|eu- ze lezers in de laatste jaren
met grote spanning de boe
ken ,,De Kanonnen van Na-
varone" en Ontsnapt langs
Krakatau" gelezen. Immers
deze beide romans van deze
De keizerlyke lijfarts Johann schrijver verschenen als
„Etude acoustique des pleins- Scheffler, die zich Angelus Silesi- fpl,iilpfnn in rnic blad en uit
jeux". Tevens is opgenomen het us 1 is Silezische bode) noemt, feuilleton in OM »'aaen
dicht zijn Cherubinische Wanders- de reacties bleek ons, hoe-
vermaant ons: „Mcnsch. zeer deze boeiende lectuur
fgeen gewaardeerd werd.
NIEUWE ROMAN VAN ALISTAIR MACLEAj'
Spanning op de IJskap van Groenland
slotartikel over de liturgische
taak van het orgel, geschreven
door H. R. Philippeau,
Maclean behoort tot die groep
van Engels-schrijvende auteurs,
de meest intieme schilderingen
van Renoir zal men zich nimmer
gechoqueerd gevoelen.
Laat ik dit nader toelichten. In
Renoir'T* tweede ^zoot. de latere zijn Joodse geest, door zijn reli- we^e kans hebben gezien al dan
filmregisseur Jean Renoir, het gieus beleven. Zeker, ook Chagall ***********-******* historische gegevens uit
meisje Gabrielle als hulp in de ging van reële dingen uit. Maar
u...„i i... j, familie Renoir, hij verdroomde het reële, hy door-
leefde de werkelijkheid als
symbool. Met Renoir heeft hy ge
meen de liefde tot alles wat leeft.
Ook Chagall is een van de hogen
huishouding bij de familie Renoir.
Het was een wat b
maar aantrekkelijk
je. Van dat jaar af komt Gabriel
le op talrijke schilderijen van Re
noir voor en alle kunstkenners en
kunstliefhebber^ zullen de schil
derijen met Gabriell» met een bij
zondere vertedering bekijken.
Maar Renoir nam het meis'
in dienst vóór hij wist, dat
een vaste voorwaarde moest vol
doen. nL „een huid hebben die
het licht opving". De schilderijen
zijn er om te bewijzen dat ze
echt aan die voorwaarde voldeed.
geest, ook Chagall zocht
zoekt naar de puurheid van het
leven, naar de waarachtige liefde.
VIA NAAtD
ÉN PLAAT
jongste Wereldoorlog
zodanig geromantiseerde
keersvliegtuig en de mann
van een „we er waarneming
post" op de Groenlandse IJska
die gezamenlijk hun barre avo
een turen beleven.
Op de ijsvelden
te beschrijven dat daarbij de dan verschrikkelijke kou
spanning tot de laatste bladzij een vliegtuig een gedwong i
Open blouse
1907: „Gabrielle met
ZJ ET oratorium Israël in
Egypte" van Handel neemt
een unieke plaats in onder de
oratoria van deze componist.
Chagall bracht niet de visuele Uniek allereerst door het feit, j
natuur maar de verdichte na- dat hier werkelijk sprake is van een koor-oratorium. In het gehele wordt uitgevoerd Vorig jaar is
tuur. Zijn voorstellingen z.j» uit »erfc zU„ er slecht, vier zeer kort^remgrng oTv JaSr P. ü'r.j
„..c-i^niVKesizi „no„v,o duetten. Er zijn echter met minder dan 28 koornummers, tiet Koor uiteovoerd in het kader
de gewone werkelijkheid opgeh - heeft ook de beiangr^jkste partij, het is de drager van de han- HanHel-her
ven naar het symboüsche. hij dejinff ^en ander uniek feit is, dat dit oratorium geen orkestrale
schiep een geheel eigen poëzie, inieiding of ouverture heeft, dit in tegenstelling tot de andere
een droom was ont- oratoria van Handel.
de plaat vastgelegd,
schappij Vox heeft het
De maat
werk uitge-
bewaard bleef.
landing, vlakbij het weerstatio'.
Van de hand van Alistair Dr. Mason
bracht op twee langspeelplaten Maclean is nu, fraai verzorgd Eskimo, trekken er op uit
(Vox PL 11642). Het
goede uitvoering geworden, prach
tige klankverhoudingen
door de Amsterdamse uitgeverij de inzittenden te redden.
Elsevier weer een nieuwe roman
fraaie doorzichtigheid. Boepple verschenen. De schrijver heeft
heeft de barokke beweging
Handel's kunst meesterlijk
Handel-herdenking
In schoonheid doet dit orato
rium niet onder voor de andere
oratoria van Handel.
aliseerd. De solisten Miriam Bur
ton (sopraan), Betty Allen (alt),
Leslie Chabay (tenor), zijn stuk
kennelijk de oorlogservaringen
de rug toegekeerd, want ditmaal
doen een afschuwelijke ontde
king, want de bemanningsled
blijken vermoord te zijn, e\
voordat het toestel op het
heeft hij de avonturen van zijn terecht kwam. Op hun toe
i ?i?5in staan. Daardoor behoefde Chagall
houden aan de
regels
Contact te A'dam uitgekomen in gpectieven. Hij kon mensen en
schilderkunst" met'l^kleuiTepro-
ducties en 19 zwart-wit reproduc
ties) ten aanzien van dit schilde
rij schrijft:
„Gabrielle wordt op dit schil
derij niet voorgesteld als een
sterke, individuele persoonlijk
heid. Wat Renoir hier heeft ge
schilderd is een lief, ongekun
steld meisje, dat zich nog niet
bewust is van haar vrouw-zijn.
De levendig gepenseelde paarl-
grijze en satijnwitte tinten
maken de blouse tot iets als een
doorschijnende cocon, waaruit
de mooie, roze torso oprijst. In
het e
per- delen.
en ste deel een klaagzang
de dood van Jozef
t.. In die vorm, met
groeperen, hij kon figuren laten een FUneral Anthem
zweven, hij kon de natuur naar als begin, had het werk
eigen ingeving in uiterlijk veran- ®chter geen succes.
mm Handel voegde toen la-
deren, hu kon de vreemdste com- ler het eerste decl VJn
posities imaken, hij kon mensen zjjn oratorium „Solo
en hulzen op de kop zetten en hij mon" aan „Israël in
kon zelfs surrealistische verdicht- Egypte" toe. Doch ook
dit miste de uitwerking
seis schilderen. Maar wie even op het pUbijek en zo is
doordringt in deze vrije dichter- dit werk eigenlijk on-
lijke wereld, zal toch even sterk voltooid gebleven en
- «ij het dan ander. - .1. bij »£en°nv°Uoc"d u,tge'
Renoir getroffen worden door de Het publiek was in-
liefde en de hoogheid van geest dertyd en ook nu
van Ohaeall n°g wel gewend aan
de bekorende en vlotte
opera-aria's van Han-
del en kon de monu
mentaliteit van al die
koorgedeelten maar
moeilijk waarderen. In
plaats van de gewoonte
het koor een soort ver-
biydende tekst te doen
uitvoeren, kregen in
„Israël in Egypte" de
solostemmen de taak van
„verbindende tekst".
Dat lag echt niet in de
In Gstaad (Berner Oberland) sy (viool). Als instrumentaal en- smaak van het publiek.
wordt uan 8 tot 18 augustus een semble speelt er het Kameror- dat graag vocale
Yehudi Menuhin-festival gege- kest uit Zurich o.l.v. Edmond J
ven. waaraan naast Menuhin de Stoutz. Het programma be- hoofdec
zelf tal van bekende musici me- vat geen moderne werken. Me- Voor een goed en
dete erken. In deze idvliiseh gele- nuhin rol ols nioltst en ols di- groolzsoigkoori,i dit in
pen ploot» zullen don o.o. op- ripen! optreden. Met toerken «gw een
festival
meest te roemen),
alsof ze bij de opname iets te ver
van de microfoon hebben ge-
5L.£°ïïfïïLk"Sï.ïf? «aan De zang „komt er niet uit".
Ondanks dit een opname die ze-
werk een episch verha- -
Le"d k"ak™rJfagfi^pn' ker kan worden aanbevolen.1" Als
elg„e,n clavecinist werkt mee Robert Co-
e-Joseph.
libretto, dat hij ont
leende aan Exodus 1, 2,
7. 9, 10; 14 en 15 en aan
de Psalmen 78, 105 en
106. In de twee delen
gaat__ erbetrekkelijk ia ngspeelplaten
stuk goed (de tenor is het hoofdpersonen gesitueerd op de
ijskap van Groenland en
boek kreeg de titel „Nacht
der einde".
Evenals in zijn vorige ror,
heeft hij ook nu weer volgens
de kust, waar de reddii
wacht, krijgen Mason c.s. stee
meer de zekerheid, dat
kleine gezelschap van passagie
één of twee moordenaars schui
gaan. Men verdenkt elkaar
als organist Bruce Prin- hetzelfde „recept" gewerkt. Het met het verder dalen van
valt in het werk van deze temperatuur, stijgt de argwaa
bekwame schrijver telkens op- De omstandigheden worden
hoes met toelichting en volledige
tekst. Bracht Vox de opname in
Meer aandacht besteed- de oorspronkelijke taal, dus in het
uk-J-i m -)•».. EngelSi LE CHANT DU MONDE
geeft het werk in de Duitse taal
(2 langspeelplaten LDX Bnnnn
knechte volk Israël.
de Handel aan de pla
gen van de Egyptena-
ren en aan de uittocht,
nieuw op, hoe hij zijn gegeven
binnen een „gesloten kring"
draaglijk, maar de ontknopii I
ts verrassend. Alles wordt oj>
laat spelen. In „Navarone" gelost en de overgebleven ijskaj
waren dat de Britse saboteurs, reizigers komen behouden aa
eigenlijk alleen
een loflied op de be
vrijding i
het werk
mentaal karakter en is
het niet zo eenvoudig
te realiseren. Het
vraagt een groot aan
tal uitvoerenden,
treden Nadia Boulanger met
een vocale groep, Marilyn Cos-
Vivaldi, Bach, Handel, bijzonder dankbaar
Haydn, Mozart, Beethoven, Men- werk. Te vaak Immers worden
tello (harp), Hephzibah Menuhin delssohn, Schubert, Saint-Saëns, nog koorwerken uitgevoerd,
_.i Lory Wallfisch (piano), Elai
ne Shaffer (fluit), Ernest Wall- festival dus een
fisch (altviool), Gaspar Cassado hen, die
Betty Allen, de alt-soliste in liet
oratorium „Israël in Egypte" van
Handel, uitgebracht door Vox
Schumann en Debussy zal dit bij de solisten meer te doen hebben
oase zijn voor dan het koor.
JWV„ een muziek- Men moet wel over een goed ge-
en Maurice Gendron (cello), Ru- feest zonder moderne muziek traind koor beschikken, zo moge- korig. Dat is waarschijnlijk de re- Toscanini) heeft Boepple
dolf Fret Ibae) en Alberto Lu- willen horen. lijk eeer twee koren, went de den. det dit or.torium zo weinig or.torium „Ierta in Egypte" op
Helmut
i met solistische medewer-
.„ji Irmgard Bialas en Jutta
Juist door de dubbel- Welting (sopranen), Ebba Mun-
korige structuur heeft zjg (alt), Wilhelm Horst (tenor),
L_e. i_ Gerhard Raeker en Herbert Run-
genhagen (bassen).
Dirigent Helmut Koch geeft
eveneens de juiste muzikale te
kening. Ook hy weet wat Han-
del kan hebben en hoe Handel ge-
toch heeft Handel het zongen en gespeeld moet worden,
zo geschreven, 'dat de Het is van begin tot einde, on-
totaalklank doorzichtig danks de monumentaliteit, door-
moet blijven. Een spe- zichtig en klaar, met de juiste ac-
ciale koortechniek die centen. De koorzang is beschaafd
en homogeen en er wordt r-i'imm-
lich nergens geforceerd.
Daarom is het zo verschrikkelijk
jammer, dat de solisten niet aan
dirigent is de Zwït- de voor een grammofoon-opname
- redelijk te stellen eisen voldoen.
Het duet van de beide sopranen
het befaamde -Der Herr ist mein Heil und mein
I - -- 1S beslist onzuiver, de zang
de beide bassen in het duet
Der Herr ist der starke Held"
wat kleurloos en onmachtig, de
enor zingt zijn aria „So dachte
der Feind" met net te weinig
ademtechniek en alleen de alt
weet nog enigszins te overtuigen
in de aria „Frösche ohne Zahl
bedeckten das Land". Voor een
de dergelijk werk waren toch wel s
Krakataude groep schip
orkest breukelingen in de reddingboot
de kust, na een onvergetelij
avontuur, dat door iedere lezi
,Jtacht zonder Einde", zijn ongetwijfeld in grote spannin
het de passagiers van een ver- zal worden meebeleefd.
Met dit koor
heeft Boepple in Ame
rika heel wat eerste
uitvoeringen gegeven. Vóór zijn -y-.
vertrek naar Amerika leidde ademtechniek
Boepple in Europa de wereldpre
mières van „Le Roi David" en
„Judith" van Honegger.
Met het Dessoff Choir
dere solisten te vinden. Jammer,
van want de uitvoering is goed, èl
het heeft de plaat dan soms wat ruis.
CORNS. BASOSKI
De volken bidden om de vrede
de mensen dwalen ongerust,
men valt zelfs God nog in de rede
en drijft op wrakhout uit de kust.
De volken bidden om de vrede
want Kaïn immers is niet dood,
de angst trekt zwaarden uit de schede:
de negers, blanda's en de jood.
De volken bidden om de vrede
waarom toch waan en prikkeldraad
waarom de leugen onder ede
het jawoord geven aan de haat?
De aarde bidt een bange bede
en pijpt een droeve melodie,
de wereld roept om hulp en vrede
zij roept, maar weet niet meer tot wie.
C. JOH. SCHREURS
