mtm
unationale tehuizen
„ONS VIR JOU,^
v SUID-AFRIKA"
Opmars van kleuren-tv
niet meer te stuiten
Regen en wind tegen
zuinige rijders
Drie eerste
plaatsen voor
Nederlanders
7
DINSDAG 19 JULI 1960
htges
echt,
Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen
TOCH GAAT DE UITSTROMING VAN NEGERS GESTADIG DOOR
orttvfereld hun eenheid hebben gevonden. Daarom gaan we ervan uit, dat
di)k de zwarten hun eenheid moeten vinden in traditionele en emotionele
iasti inden, hun taal, hun cultuur en hun nationale bezittingen."
3 Ba Het zijn woorden, die gesproken worden, sinds de nationalisten bezig
jn de Bantoestans als „nationale tehuizen" te ontwikkelen. De negers,
ok de stadsnegers, moeten net zo blij zijn met de reservaten als de blan-
en. Ze moeten deze als hun vaderland gaan zien, als de staat, waarin ze
r mis horen, als het gebied waarin ze zich, onder het onder blank toezicht
1 aande stamgezag, ten volle kunnen ontplooien. Wij komen niet bij jul-
zo zeggen de blanken, en jullie komen-niet bij 'ons, behalve om te
rerken. Rechten genieten wij alleen maar in dat gebied, waar de terri-
jjriale apartheid ons heeft geplaatst. Elke groep zal zich eigensoortig die-
en te ontwikkelen, ook in het wijdere stamverband.
De Bantoestans be
an uit een zevental r- -
iftjpeciaal voor negers be- ';/~-
temde gebieden, die in
et noorden van Trans
aal en in Oranje Vrij-
taat liggen, zomede
j an de oostkust. Al ir
i 513 werden ze bij de
v et als reservaten voor
aturellen bestemd, als
lanken zich niet moch-
m vestigen. Sinds de
ejregatie tot in haar
-«verste consequentie
rordt nagestreefd, is
.jjnen doende de Bantoe-
Vtr tans uit te breiden
g oor aankoop van blan-
Johannesburg, juli.
DE blanken hebben de Bantoe er in het verleden altijd
van trachten te overtuigen, dat zijn cultuur en ook zijn
gemeenschapsleven van een primitieve aard is. Tegenwoor
dig echter is het net andersom. Minister na minister staat
op om de neger, die een barbaar of een wilde heet te zijn,
wegens zijn geestelijke en culturele rijkdommen hogelijk te
prijzen. „Gij hebt goede wetten en gewoonten", streelde de
minister van Bantoe-zaken en -ontwikkeling eens een
Zoeloe-gehoor.
„Gij hebt een
van de schoonste
talen van de we
reld. Gij bezit
een zeer rijke
cultuur, dansen,
muziek, liede
ren, beeldende
kunsten, enzovoorts. Dit zijn prestaties, waar elke Zoeloe
met recht trots op kan zijn. Het zijn gaven, welke gij verder
moet ontwikkelen, opdat gij steeds meer kunt bijdragen
aan de culturele schatten der wereld."
„Geestelijke en culturele schatten", zei een andere mi
nister weer, „zijn schone dingen, waarin de naties van de
\G
Dr. H. H. TV. Hermanns en dr. H.
L. Z. Njonguec waren de eerste,
Zuidafrikaanse neger-medici, die
aan de Witwatersranduniversiteit
te Johannesburg afstudeerden.
Sinds het vorig jaar is het ne
gers verbodèn aan blanke univer
siteiten ie studeren. Ze moeten
het thans met „aangepast" uni
versitair onderwijs doen, dat o.m,
in Fort Hare wordt gegeven.
;e enclaves. Echt schoi
er echter niet in,
^aar de staat niet scheu-
ig is met de beschik-
aarstelling van middelen. Apartheid
lag per saldo ook weer niet al te veel
:ld gaan kosten.
Als de reservaten qua oppervlakte
geworden wat ze moeten zijn, ma-
ze tezamen een achtste deel van
et grondgebied van de Unie uit (Zuid-
frika is drie-en-dertig keer zo groot
Is Nederland). De betekenis hiervan
dat 65 procent van de bevolking
rie miljoen blanken, tien millioen
aturellen, anderhalf miljoen kleurlin-
en een half miljoen Indiërs het
dertien procent van de bodem moet
Deze verhouding wordt nog on-
unstiger, als men bedenkt, dat de
leurlingen, en zeker de Indiërs, als
uitenlanders bij de blanken inwonen,
a.w.: geen enkel recht op de grond
innen laten gelden.
Niet wat weinig
Is dertien procent niet een beetje
veinig voor zoveel mensen? wordt de
ationalisten herhaaldelijk gevraagd,
chuilt in deze gebiedsscheiding op
ichzelf al geen onrecht?
Verwoerd, stoer en rondborstig als
heeft deze vragen op z'n eigen
rijze beantwoord.
„Wat een nonsens!" riep hij eens in
het parlement uit, toen een lid van de
►ppositie hem hierover interpelleerde,
,de spreker meent blijkbaar, dat, als
len natie een zeker gebied ontwikkeld
ïeeft, zij moreel verplicht is daar een
leel van af te staan, als haar buren,
lie niets van die aard hebben en die
sts hebben ontwikkeld, hierom vra-
n. Dit betekent., dat Frankrijk en
litsland, die een dunnere bevolking
hebben dan België, Nederland en De
nemarken, de laatste landen een deel
grondgebied moeten af
staan."
(Wie verkeert na zo'n uitspraak ove
rigens nog in het ongewisse over de
mate van vreemdelingschap, die de
neger in Zuid-Afrika toegemeten is?)
Geestverwanten van Verwoerd ant
woorden voorzichtiger, of althans an
ders. Een hoge ambtenaar van het
ministerie van Bantoe-zaken zei tegen
„Die percentage-verhoudingen
moeten toch anders worden gezien. Ik
teef toe: op 't ogenblik kan er niet
meer dan dertien procent van worden
gemaakt. In principe hebben de En
gelsen ons echter de protectoraten
Swaziland, Bastoetoland en Beetsjoea-
naland toegezegd. Zodra de overdracht
een feit Is, zullen ook deze gebieden
tot de Bantoestans gaan behoren."
Iedereen weet het: die overdracht
komt er voorlopig niet. De Britten
denken er niet aan hun protectoraten
onder het bestuur van Zuid-Afrika te
plaatsen, zolang de opvatting van Ver
woerd hoogtij viert. De bewoners van
deze gebieden hebben Londen al laten
w-eten, dat ze zich nooit onder het re
de apartheid zullen laten
Erosie
Is het land, dat de Afrikaners voor
de naturellen hebben gereserveerd,
van een goed gehalte? Bevinden zich
«chatten in de bodem?
De Bantoestans kunnen gekenschetst
worden als behoorlijke landbouw- en
veeteeltgebieden met een voor Zuid-
Afrika gunstige regenval. Er bevinden
rich ook mineralen in de grond maar
aan de winning ervan moet nog wor
den begonnen.
Gronderosie is een van de grote
problemen in de Bantoestans. Ook
in het blanke gebied van Zuid-
Afrika heeft men er last van, zo
als deze foto, genomen in het
Masjotsjenie-gebied, duidelijk
laat zien.
Overbeweiding en roofbouw hebben
het land echter uitgeput. Erosie is wel
de grootste vijand, terwijl de bevloei
ing voor een goed deel moet worden
herzien. De mogelijkheden ontbreken
om alle negers van Zuid-Afrika in de
Bantoestans hun brood te. laten ver
dienen. Een derde van de tien mil
joen naturellen leeft er thans, maar
de uitstroming houdt, ondanks de
apartheid gestadig aan. Aan de ene
kant is er de zuigkracht van de indus
trie, die elke maand nieuwe mensen
nodig heeft en hogere lonen betaalt;
aan de andere kant de stuwkracht van
het platteland ook het blanke plat
teland, waar zich tussen de 2,5 en 3
miljoen zwarte arbeidskrachten bevin
den, veroorzaakt door een lage le
vensstandaard, als gevolg van dunne
loonzakjes en geringe werkgelegenheid.
De eigensoortige ontwikkeling, waar
naar wordt gestreefd, is als oplossing
van het rassenprobleem een utopie.
Dit heeft niet alleen het belang van
de neger als arbeidskracht aangetoond
een generatie geleden waren er in
de industrie net -zoveel blanken als
zwarten werkzaam, doch thans is het
leger van zwarte werknemers al twee
keer zo groot als het blanke!. maar
ook de bevindingen van de zgn. Tom-
linson-commissie, die, na vijf jaar stu
die. een rapnórt over de sociaal-eco
nomische moeilijkheden in de Bantoe
stans heeft opgesteld. Trouwens, Ver-
woerd zelf heeft ook al laten door
schemeren, dat het ideaalbeeld van
apartheid nooit zal kunnen worden be
reikt. „Als het in de toekomst zo is",
heeft hij eens gezegd, „dat er in de
stedelijke gebieden niet meer zwarten
dan blanken leven, dan mogen we te
vreden zijn."
Volgens het Tomlinson-rapport moest
binnen tien jaar ruim een miljard gul
den worden geïnvesteerd om de reser
vaten tot ontplooiing te kunnen bren
gen. Zelfs dan zou niet meer dan ze
ventig procent der naturellen er werk
en brood kunnen vinden, aldus de le
den van de commissie.
Sprekend zyn de cijfers, die in dé
lyvige studie naar voren worden ge
bracht. Bij gelijkblijving van het ge
boortecijfer en by volledige cultive
ring van de Bantoestans. zullen er
over dertig jaar twee keer zoveel ne
gers in de blanke gebieden wonen als
op t ogenblik Het zullen er zelfs drie
a vier keer zoveel zijn, als de de reser
vaten worden gelaten zoals ze zijn.
Te weinig
De aanbevelingen van de Tomlinson-
commiüsie, die gedeeltelijk door de re
gering zijn overgenomen, bevinden zich
thans in hun vierde levensjaar. Eigen
lijk zouden er dus al tenminste drie
honderd miljoen gulden in de Bantoe
stans moeten zijn geïnvesteerd, ge
dachtig aan de woorden van Verwoerd
dat „honderd miljoen gulden per jaar
niet te veel is" om de blanke bescha
ving te redden, zeker niet als de op
positie het „nodig oordeelde" geduren
de de oorlogsja
vestiging van blanke industrieën in de
Bantoestans wordt aanbevolen, is dc
regering uit principiële apartheids-
overwegingen van mening, dat dit niet
kan. Zij heeft dan ook een plan uitge
werkt. volgens hetwelk er industriële
vestigingen in de randgebieden zullen
moeten komen. De zwarten zullen dan
In de reservaten kunnen blijven, om
dat ze, „net even over de grens",
werk hebben gevonden. In verband
hiermee wordt ook üverlg gedacht
over de stichting van verschillende
grote, zwarte steden.
Het georganiseerde bedrijfsleven
heeft geen goed woord over voor het
regeringsplan om de randgebieden van
de Bantoestams een industriële be
stemming te geven. Zijn woordvoer
ders noemen het een verplaatsen van
de moeilijkheden. Daarnaast wensen
ze wel uit praktische, maar met uit
ideologische overwegingen te decentra
liseren. De vrees bestaat bovendien,
dat randgebied-industrieën de stedelij
ke industrieën te zwaar zullen becon
curreren, daar de arbeid in die primi
tieve plattelandscontreien nóg goed
koper is. Sommige industriëlen zeggen
dan ook, dat het plan van de rege
ring alleen doorgang kan vinden, als
er dwangmaatregelen worden toege
past, of als er, tussen de blanke ste
den en de randgebieden van de Ban
toestans, douane-grenzen worden ge
trokken.
(Fort Hare) onder staatstoezicht ge
plaatst, evenals dat met missie- en
zendingsscholen is gebeurd, of alsnog
zal gebeuren.
Het onderricht, dat de naturel thans
nog krygen kan, is helemaal „op zyn
eenheid met de Bantoestans gericht",
zonder dat hy overigens een stem in
het kapittel heeft gehad. Dat dit by
hem, maar ook by de blanken die
Wat er ook voor bedenkingen mo
gen rijzen tegen kleurentelevisie, het
blijkt wel dat deze toch niet tegen
te houden is. In een niet al te verre
toekomst zal het zwart-wit beeld
niemand meer bevredigen en zullen
kleuren eis worden.
Trouwens, tan de oorspronkelijke be
denkingen is al in belangrijke mate
tegemoet gekomen. Kleurentelevisie
zou veel te duur zijn. Zeker, in het
begin. Maar nu zijn er al verschillende
vereenvoudigingen gevonden welke de
kostbaarheid van opnemen en uitzen
den verminderen. Ook dc ontvangappa
raten voor kleuren-tv worden steeds
minder duur.
De vrees, dat kleuren toch nooit he
lemaal natuurlijk zouden worden over
gebracht en de ogen zouden vermoeien,
is voor een groot deel, ook door het
voortschrijden van de techniek, ver
ijdeld.
Lezen we, dat Japan en de Sowjet-
unie hun experimenten met kleuren-
uitzendingen regelmatig voortzetten,
dan schijnen de meeste genoemde be
zwaren toch wel gereduceerd te zijn.
In Amerika, het land dat de primeur
van de kleurentelevisie had, is de voor
uitgang op dit gebied het duidelijkst
Na enkele jaren proefuitzendingen
bleek nu ongeveer anderhalf jaar ge
leden. dat kleurentelevisie „het toch
niet deed". De uitzendingen van re
clameshows o.m. die van Perrv
Como kostten handen vol geld: de
produktie van een uur liep in de
tienduizenden dollars. Daarbij kwam,
dat het aanschaffen van ontvangers
voor kleurbeelden zo duur was, dat
dit „voorrecht'' beschoren bleef aan
de upper ten. Lonend waren de uitzen
dingen dus niet.
Daarom zetten enkele zenders do
kleurenuitzendingen stop: men zag er
geen brood meer in.
Intussen echter is er veel veran
derd in do Ver. Staten, want in het
afgelopen jaar is dc belangstelling
voor kleurentelevisie aanmerkelijk
toegenomen. Zo zelfs, dat er in 1959
meer ontvangapparaten voor kleur
beelden werden verkocht dan in de
vier voorgaande jaren tezamen. Re-
sultaai er zijn weer veel meer uit
zendingen in kleuren gekomen.
Verwacht wordt, dat dit jaar nog
eens tweemaal zoveel kleurenontvan-
gers zullen worden verkocht dan in
1959 en daarmee zal de kleurentelevisie
dan haar plaats in het communicatie
wezen hebben gevestigd.
oorzaken voor deze
gehouden, daar-
Wat eerst
r rijken was weg-
ook binnen het
a al-gesi tu ee r d en
kaanse industrie i
tegen te
slechts voor de
gelegd komt
bereik van de
in de V.S. en dat wil daar zeggen:
van de arbeider.
Temeer, omdat het systeem van af
betaling in de V.S. als gewoon wordt
beschouwd. Men gaat er daarom snel
ler toe over, een wat kostbaar appa
raat aan te schaffen dan wanneer men
gehouden is ecr9t het geld ervoor op
tafel te leggen.
Maar een tweede oorzaak is dat de
Amerikaanse kijker oververzadigd
raakt van televisie. Het nieuwtje en
de echte sensatie zijn er allang af: er
is vrijwel geen gezin meer of het be
zit een televisietoestel en men heeft,
de gehele dag en zelfs dikwijls tot
diep in de nacht, uit vijf tot zeven pro-
grammas' te kiezen.
De kijkdichtheid begint, volgens ge
houden enquêtes, langzamerhand af te
nemen, vooral mu de opwindende quiz
zes grotendeels verdwenen zijn en na
het quiz-schandaal een zeker wan
trouwen hebben nagelaten.
Maar de kleurentelevisie, die men
niet de gehele dag kan bekijken,
gaat nu meer cn meer de belang
stelling boeien. Kleuren zijn nog
betrekkelijk een nieuwtje en leve
ren een veel pakkender schouwspel
op. Amerika acht het dus tijd, de
bakens te verzetten en zich meer
op kleurentelevisie te gaan toeleg-
gen.
En vanzelfsprekend komt die tijd
voor Europa ook eenmaal. In vrijwel
alle Europese landen (ook in Neder
land) is het al mogelijk, kleurentele
visie te presenteren. Maar de kosten
daarvan zijn nog veel te hoogen
de tijd is er nog niet rijp voor.
hem altyd naar de Europese bescha- j toenemende belangstelling. Ten ^eerste
Aanj:
passing
geve:
de
be-
De blote feiten zijn echter, dat in
de reservaten tot nu toe nog geen
veertig miljoen gulden gestoken zijn
en dat het er, ook voor de toekomst,
somber uitziet.
Het valt niet te ontkennen: de staat
wil apartheid, maar de burgers willen
er niet voor betalen. Dat de kaffer
op zijn zak „onderhouden en onder
gebracht" moet worden, is voor de
Zuidafrikaanse belastingbetaler een ge
dachte, waarvan hij walgt.
„Welvarende mensen kunnen -geen
belastingen worden opgelegd om de
sociale voorzieningen van de minder-
welvarenden te dragen", heeft de mi
nister van financiën nog niet zo lang
geleden gezegd En al even archaïsch
klinkt zijn verklaring, dat. door het
ontbreken van een homogene gemeen
schap, elke groep in Zuid-Afrika zich
zelf economisch gezond moet maken.
Hoewel in het Tomlinson-rapport de
De eigensoortige ontwikkeling tracht
men inmiddels overal met vaste hand
door te voeren. Men ontdekt haar in
de bestuursscholen voor zoons van
stamhoofden, in de eigen taal. waarin
negerkinderen thans onderwijs krijgen
(1.4 miljoen tegen 800.000 vijf jaar ge
leden). in de plaatsing van Bantoe-
onderwijzers onder het ministerie van
Bantoe-zaken en -ontwikkeling in ste
de van dat van onderwijs. Bij de wet
is het schoolonderricht in zulke banen
geleid, dat „bij geen naturel de illusie,
kan worden gewekt, dat hij ooit een
plaats in de blanke samenleving kan
krijgen" (de woorden zijn van een
ambtenaar van het ministerie van bin
nenlandse zaken). Bantoes, die, op
welk vlak ook, worden opgeleid, zijn
voorbestemd „de samenleving in de
reservaten te stimuleren", ook het
kleine aantal studenten, dat een aca
demische vorming krijgt. Daarom is
het hun sinds kort niet meer toege
staan een blanke universiteit te bezoe
ken. Daarom is hun leerplan „aange-
De adviesraad van het Ommet-
jettereservaat. Deze oudsten
staan het stamhoofd bij in zijn
beslissingen.
ring hebben trachten toe te trekken
(missie en zending b.v.) veel kwaad
bloed heeft gezet, zal wel niemand be
twisten.
Hoe staat het nu met die Bantoe
stans? Ligt. het in de bedoeling deze
zwarte gebieden onafhankelijk te. ma
ken? Wordt het vreemdelingschap van
de naturel ook in staatkundig opzicht
waar gemaakt?
Men kan bijna met zekerheid zeg
gen van niet. „Deling van Zuid-Afrika
in twee staten", heeft Malan eens ge
zegd, „is voor de afzienbare toekomst
praktisch onmogelijk". En Verwoerd
heeft weliswaar over de mogelijkheid
gesproken om het blanke en het zwar
te gebied in de toekomst tot een Zuid
afrikaans Gemenebest" samen te voe
gen, maar hij heeft zich op dit punt
niet vastgelegd.
De politieke ontvoogding, die vol- j
gens een enkeling als verre doelstel
ling moet worden gezien, is volgens
velen dan ook niet meer dan een ze
kere mate van interne autonomie, een
zelfbestuur onder blank oppertoezicht.
„De betekenis hiervan is, dat stam
hoofden en andere zwarte functionaris
sen onder alle omstandigheden door
ons moeten kunnen worden ontslagen",
aldus een Afrikaner die
de ontwikkeling der Bantoestans be-
trokken is. „We moeten ervoor waken
op onze grenzen staten te creëren,
waarin vijandigheid tegen ons kan
worden gekweekt. Zelfbestuur en zelf
beschikking zullen daarom betrekkely-
ke begrippen moeten blijven.''
de ontvangtoestellen voor kleuren
televisie behoorlijk dn prijs verlaagd,
ook al vanwege de scherpe Japanse
concurrentie.
Japan voert onbekommerd in de
Met de YPRO-tv
naar Turkije
Donderdagavond zullen de televisie
kijkers met de VPRO een bezoek kun
nen brengen aan Turkije. Dan wordt nl.
de derde film (gemaakt door een eigen
televisieteam) in de reeks „Ontmoeting
met het oosten" uitgezonden.
Ook nu weer zullen er dingen-van-
alledag uit de samenleving te zien zijn.
Nederlandse taal
in Duitsland
Onze Nederlandse taal wordt niet
alleen via Vlaanderen tot in de uiterste
noordwestpunt van Frankrijk verstaan
en (zij het wat vervormd) gesproken,
maar ook over de Duitse grenzen is
het Nederlands bekend
Een klankbeeld over het gebruik van
de Nederlandse taal in deze grensge
bieden kunt u beluisteren in het KRO-
radioprogramma van vrijdag a.s.,
's avonds om 8.30 uur. Ben Brans stel
de het samen naar gegevens van Josef
Kempen.
i vanavond
0 Het filmprogramma van de NTS be
gint als gewoonlijk om 8 uur met het
journaal en het weerbericht. Om 8-20
uur kunt u dan kijken naar de laatste
Nat King Cole show en om 8.45 uur
naar de voor alle leeftijden geschikte
Zwitserse film „Heidi en Peter".
anavond
w In het KRO-programma kunt u
vanavond tussen 8.30 en 1L35 uur luis
teren naar de opera „A Midsummer
Night's Dream" van Britten en Pears,
op een libretto ontleend aan Shake-
speares verzen, zoals die werd uitge
voerd-tijdens het Holland Festival door
de Engelse Opera onder leiding van
George Malcolm. In de pauzes: muziek,
boekbespreking en, op de gewone tijd,
het nieuws.
Een gevarieerder programma kunt u
van de AVRO verwachten. Hierin om
om 8.05 aansluiting met de Tivoliclub
voor een amusements-uitzending, om 9
uur een klankbeeld over hout en om 10
uur een concert op het orgel in de Ned.
Herv. kerk te Waspik door Bernard
Bartelink. Om 10.45 uur spreekt Henri
Knap over „De kunst van het verga-
Programma voor morgen
WOENSDAG 20 JULI I960
Hilversum I, 402 m. 7.46 kc/s- VARA:
7 00 NWs 7 10 Gym 7-20 Gram 8 00 Nws
3 18 Gram 8 30 Gram v d Jeugd 8.55 Tips
v d voedingsnaar kt 9 Oo Gym v d yrouw
9-10 Gram 9 35 Waterst 9 40 Gram VPRO:
10 00 Moderne theologie, lezing. VARA:
10 20 Gram 10.35 Kamermuz 1100 Zigeu-
nermuz ji 30 Radioportret 12.00 Politieka-
pel 12 30 'Land- r~
Van onze speciale verslaggever)
Le Touguet, dinsdagmorgen.
t^EN BEUKENDE wind, zo nu en
dan vergezeld van striemende
regenvlagen, heeft van de eerste dag
van de vijfde Mobil Economy Run
een ware bezoeking gemaakt. Overal
op het vlakke Vlaamse land hadden
de zuinigheidsrijders het meer dan
moeilijk. De gedachte werd zelfs ge
opperd. dat het nog komende traject
door de Franse Alpen erbij in het
niet zou vallen.
Op de eerste 443 kilometer van de
1800 kilometer lange route Cannes
is de finish moesten twee Franse
teams het wegens panne opgeven. De
Nederlanders zeven teams van de 44
deelnemers hebben volgens het voor
lopige dagklassement een goed, zo niet
prima figuur geslagen. In drie van de
zes klassen bezetten zij de eerste plaats:
daarnaast veroverden zij nog drie twee
de plaatsen.
De start van de vijfde Mobil Economy
Run vond gisteren om zeven uur 's mor
gens in Utrecht plaats. Via 's Hertogen
bosch. Tilburg cn Turnhout ging het
naar Ostende en vandaar over Duinker
ken en Boulogne naar Te Touguet. In
totaal moest elke deelnemer ongeveer
acht uur rijden. De gemiddelde sne'
heid moest, al naar gelang de klasse
indeling tussen de 53 en 58 kilometer
liggen. Gezien de wind en de regen wa®
dit haast een onmogelijke opgave.
De zuinigste rijder van gisteren was
de algemeen winnaar van het vorige
jaar Favières. Hij bestuurde weer een
Panhard, die niemand begrijpt hoe
een op dertig haalde. Achter hem kwam
de algemeen winnaar van 1958, Hcbrard.
Hij verstookte eveneens in een Panbard,
een liter benzine op elke 23.4 kilometer.
De verplichte verandering van chauf
feur gedurende 150 kilometer en in
gelast in elk dagtraject had in Osten
de plaats. Het betekende, dat de bijrij
der i.e. de kaartlezer het moeilijkste
deel van de route voor zijn rekening
nemen moest. Sommige doorgewinterde
zuanigheidsrijders beweren dan ook, dat
het beeld dat in deze rit verkregen
wordt minder zuiver zal zijn dan dat
van het vorige jaar, toen één man vol
ledig verantwoordelijk was voor het
benzineverbruik.
In klasse zes (2000—2500 cc) ging Kneg-
lel (Ford Falcon) met een verbruik van
1 op 11.82 met dc eerste plaats in het
voorlopig dagklassemcnt strijken. Jetten
(Chevrolet Corvair) haalde 1 op 11.07
cn wist zich als tweede te plaatsen.
Andere Nederlanders noteerden: Bijis-
111a in Wolseley (klasse 413001600 cc)
een verbruik van 1 op 16.05; Haenen in
Opel Kapitan (klasse zeven: boven 2500
cc) een verbruik van 1 op 11.16.
Vandaag gaat dc rit naar Bourges, in
de richting van Auvergnes. Dit tweede
dagtraject is 445 kilometer lang.
Beteugeling van
uitwassen
De Franse premier Debré heeft het
parlement maandag om speciale bevoegd
heden gevraagd (en die gekregen) ter
bestrijding van „maatschappelijke uit
wassen", zoals prostitutie, alcololisme en
het recht van particulieren om belasting
vrije likeur voor eigen gebruik te stoken.
-dansjes 14.15 Omr ork 15 00 V d Jeugd
16 15 Gram 1 jv"r-
18 dn Nws cn co mm 18 20 Gram 18.30
Lichte muz 19 00 V d kind i9 10 Muzik
voordracht. VPRO: 19 30 V d Jeugd VARA
20 00 Nwa 20 05 Promenade-ork en soliet
20-55 Ballet der bedriegers, hoorspel 21.30
Gram 21:5o Strijkork en soliste 22 20 Act
22 30 Nws 22 40 Hammondorgelspel 23 00
Gesproken portret 23 15 Gram 23.55—24 00
Nws
Hilversum II. 298 m. 1007 kc/s. NCRV:
7 Oo Nws 7-10 Gram 7 30 Een woord voor
dc dag 7 4o Gewijde muz 3 00 Nws 8 15
Radiokrant 3 35 Gram 9 0o V d zieken
9 30 Gram 9-40 V d vrouw 10 15 Gram
10 30 Morgendienst U OO Omr ork e" *°-
llsth 12 00 Viool en piano 12 30 Land- en
tuinbouwmedcd 32 33 Gram 12 52 Europese
Oecumenische Jongeren Conferentie te
Lausanne 13 00 Nws 13 15 Met F"
0 10 Holland Fcstiv:
Platennieuws 23 55—24 0q Nw;
Intern jeugdjournaal
KRO: 20 20 V d
Eurovisie: Horse
tc Londen
GRAMMOFOON PLAT EN PROGRAM MA
DRAADOMROEP
(over dc 4e !Un>
Woensdag 20 Juli 398o van 18—20 uur:
Radetzky Marsch (Strauss). Orkest van
dc Weense Staatsopera olv Anton Paulik;
Sperl Polka (Strauss), idem: Sperl
Galop (Strau6s). idem; Selectie „Der
Bettelsiudent" (MlUücker) Rita Stretch,
Anders, Peter Witsch, Richard Ca-
Willy Schneider. Koor en Or-
Kes olv. rranz Marszalek; An der schónen
blaucn Donau (Straues), Orkest vnn de
Weense Staatsopera olv Anton Pnulik;
Carnet dc bol (Jaubert). Orkest Stanley
Black; Starlight serenade (Welsman) ld
Je te donneral (Aznavour) Jacqueline
Franqols; Le plano de la plage (Trenet).
idem; Ton sourire est dans mon coeur
(Chaplin), Georges Jouvin; La chanson
pour Rose»ne (Anjade). idem; Mca culpa
(Gtraud) Georccs Jouvin; Milord (Mon-
not). Edith Piaïf: The Harry Lime theme
Karas). Orkest Stanley Black; Blue Tango
(Anderson). Idem; Domanl (Minuccl).
Jula de Palma; Canzonetta d'amorc (Mal-
goni). Idem; Na voce 'na gitarra (Rosal).
Orkest Roberto del Gado; Bahia (Barroso)
Franco e 1 G5; Lisboa antigun (Portclal
idem: Encontro cm Santos (Brain) Or-
kes Guy Brain: Praia vermelha (Brain).
Idem; Adam and Evie (Hall). Edinond
Hall: Summertime - Sometimes I feel like
motherless child Mahalia Jackson;
s (Grap-
Trouble of the world Ick...
pclly). DJango Rcinhardt;
on up a little higher (Jackson) Mahalia
Jackson: Keep your hand on the plow.
Irlom- A c„li.ri„,l „l„,l ,ti
