E ARA
als erfgoed der vaderen
Naar Canada
•ZATERDAG 9 JULI 1960
Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen
.ALS ISRAEL TUSSEN DE HEIDENSE VOLKEREN'
ka gehouden werden (1909), kwam het
beleid, dat in de Kaapkolonie ten aan
zien van de nlet-blanken werd gevolgd,
ln botsing met de apartheidsleer van
de voormalige Boerenrepublieken. Ge
neraal Christiaan de Wet stelde toen
heel duidelijk, dat geen vijf procent
van rijn mensen achter de voorgestel
de unificatie zouden staan, als alle
nlet-blanken politieke rechten zouden
krijgen. Als compromis kwam toen
uit de bus, dat de niet-blanken ln de
Kaapkolonie het kiesrecht zouden be
houden, doch dat dit kleurlingen en
naturellen ln de rest van de Unie ont
houden bleef.
Dit compromis heeft de voor strik
te apartheid zijnde Afrikaners nooit
kunnen bevredigen. ,,Tensy die natu-
rellenstemreg in die Kaapprovinsie
'n wijsiging ondergaan", verklaarde
premier Hertzog in 1929, „sal die na-
turellekiesreg van Kaapland binne
veertig jaar na die Noorde (Oranje
Vrijstaat en Transvaal) uitgebrei
wees, wat een van die grootste treur-
spele in die geskiedenis van ons volk
sal wees".
Het gelukte de Nationale Partij pas
in 1936 de naturellen op een aparte
kieslijst geplaatst te krijgen. Hun
werd het recht toegekend drie blanke
vertegenwoordigers naar de Volksraad
en vier naar de Senaat af te vaardi
gen, doch door de toespitsing van de
apartlieidswaan hebben dezen nog geen
twee maanden geleden voor goed de
politieke arena moeten verlaten. In de
vijftiger jaren is het de Afrikaners ook
na een lange worsteling gelukt de po
litieke rechten van de Kaapse kleur
lingen dusdanig te bekorten, dat ze
weer even ver zijn als honderdveertig
jaar geleden.
Duitse tv-eabaret
sneuvelde snel
De West-Duitse zender Miinchen heeft
geen succes gehad met de oprichting
van een eigen politiek cabaret. Direct
na de première op 1 juni maakte de
overheidsvertegenwoordiger dr. Stadel-
mayer als ernstige bezwaren tegen de
uitzending en eer het cabaret voor de
tweede maal op het scherm kon komen
werd het door de coördinator van de
Duitse televisie, dr. Clemens Munster,
verboden.
Tevoren had de Duitse pers al ge
waarschuwd, dat een politiek televisie-
cabaret geen schijn van kans had
Half miljoen kijkers
in de Oekraine
Volgens opgave van de Intervisie-or-
ganiisatie zijn op het ogenblik in d«>
Oekraïne een half miljoen televisietoe
stellen in gebruik. Het relais tussen
Moskou en Kiev. de hoofdstad van de
Oekraïne, is voltooid en wordt nu ver
lengd naar Odessa, Nikolajef en Charkof
Verleden jaar stelde de Oekraine ach'
nieuwe zenders in bedrijf als onderdeel
van het televisiedienst over de Sovjet
Unie en de satellietlanden, dat Intervisie
wordt genoemd.
T.v.-reportage per
motorfiets
De Franse omroep RTF is er in ge
slaagd een televisiestunt uit te halen,
welke weer nieuwe perspectieven opent
voor toepassing van dit medium.
Met een draagbare camera achter op
een motorfiets gezeten heeft een came
raman opnamen gemaakt welke direct
zijn uitgezonden. Als relaisstation voor
de overseining fungeerde een helikopter,
die voortdurend boven het motorrijwiel
bleef vliegen.
De beelden kwamen heel goed over.
Camerabezoek bij
Bernard Haitink
In zijn rubriek „Pas Geperst" heeft
Pi Scheffer woensdagavond a.s. de rol
len weer eens omgekeerd: de jonge di
rigent Bernard Haitink komt niet in
de studio op bezoek, maar een film
ploeg van de NCRV-televisie vergezel
de Pi Scheffer toen die op visite ging
bij Haitink thuis.
Dit heeft het voordeel, dat we na
de musicus tezamen met zijn echtge
note in hun eigen woning zullen kun
nen zien. Dat Pi Scheffer daar met
Bernard Haitink zal spreken over een
nieuwe grammofoonplaat, zult u zeker
wel begrijpen.
anavond
Wilt u vanavond ernstige muziek ho
ren over een Nederlandse zender, dan
moe! u er vroeg bij zijn: die KRO zend!
tussen 7.30 en 8.20 uur opnamen uit
van het Holland Festival. Heit Con
certgebouworkest speelt onder leading
van Brioh Leinsdorf een ouverture
van Beethoven en begeleid! de sopraan
Maria Srtader, drie liederen van Mahler
zingt. Om half negen kunt u dan luis
teren naar de „reizende quizz" en om
9.10 uur begint het eerste deel van het
radiofonische spel „Van top tot teen",
waarin de reis van Microbe en Bac
terie door het menselijk lichaam
wordt herhaald. Deel 2 volgende week
zaterdag!
Het zaterdagavondamusement van de
VARA begint om 8.05 uur met een
concert door het Metropole-orke6t
onder leiding van Dolf van der Lin
den. Om 8.40 uur een programma „Uit
de wereld van de flabed" en daarna
muziek van het kwintet Corduwener.
Om 10.40 uur: nieuwe plaatjes, be
sproken door Theo en Thom.
Programma voor morgen
ZONDAG 10 JULI I960
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. VIARA:
8 00 Nws en postduivenber 8 13 Voor het
platteland 8 30 Gevar progr 9 45 Geestelijk
leven, toespraak 10 00 Kamermuz 10 45
Boekennieuws 10 55 Cabaret 11 3o Lichte
muz AVRO: 12 00 Gram 12 30 Sportspie-
K! Ii2 35 Gram (verv) 13.00 Nws en SOS-
r 13.10 Gram 13-50 Boekbespr 14.10 Omr
15 05 Toneel-beschouwing 15 20
15 45 Gram 15 55 Lich.
16 30 Sport
Hilversum I
8 00 Nws 8 15
mis 8 30 Hoogmis. NORV: 9 30 Nw.
JVittZ?1 9 45 Geestelijke liederen CON
VENT VAN KERKEN: 10 00 Gcref kerk
dienst NCRV: 1130 Aria's 1140 Kerkorge.
1155 Knapenkoor KRO: 12 15 Gram 12 30
Strijkork 12 55 Act 13 00. Nws 13 05 De
55f de ploef!' lezinS 13 10 Gram
13 30 Lichte muz 14 00 Koorzang 14 20
Kamermuz 14-50 De vliegende Hollander,
lezing 15 00 Metropole-ork en sol 16 00
Sport !6 3o Gewijde muz IKOR: 17 00
Jeugddienst 17 45 Mensen, lezing
16 00 Het Ge'aden Schip, lezingen 18 30
De kerk aan het werk lezing 18 40 De
Bannhartige Samaritaan, hoorspel- NCRV
.9 00 Nws uit de kerken 19 05 Gewijde
muz 19 30 De gelijkenissen van Jezus,
lozing KRO: 19 45 Nws 20 00 Gram 20 43
U bent toch ook van dep artij?. lezing
20 55 Gram 2135 Voordracht 22 05 Pia
norecital 22 25 Boekbespr 22 30 Nws 22 40
Avondgebed 22 55 Gram 23 55—24 00 Nws
.JESlfvIsleprogr. AVRO. KRO. VARA eii
VPRO: 15 30 Rep zwemwedstr 17 0019 00
Eurovisie: Rep Intern Concours Hippique
te Aken NRCV: 20 00 Film 20 25 John
Ferguson. TV-spel 21 50 Dagsluiting AVRO
KRO, VARA en VPRO: 22.00 Sportact
fenwijding VARA: 10 20 Gram 1100 Voor
dacht 11.20 Gram 1135 Viool en piano
11.dO Vrouwen werken voor Israël, v-raag-
gespr 12 00 Lichte muz 12 30 Land- en
«1£bcïï,wmeded 12 33 Voor het Platteland
2.M Pianoduo 13.00 Nws 13 15 Voor do
mddenstand. lezing 13 20 Orgelspe'. en
:flng 13 45 Reisindrukken 14 0; Holland
festival i960: Het Danzi-kwintet 14-30
Gevar muz 15 50 Gram 16 00 V d oudere
luisteraars 17-Öo Oude liedjes 17 15 V d
toerieten 17:50 Act
'SM ,N^'S en comrn 18.20 Tour de France
6 3o Lichte muz 19 0q Parlementair overz
19 15 Regeringsultz: Uitwisselingsprogr
ovtr„ fabfederatie Ln samenwerking
roet Radio Nederland Wereldomroep 19.30
Lichte muz 20 00 Nws 20 05 Lichte muz
20 30 Genoeg om samen van te leven
klankbeeld 20-55 Tour de France 21 50
Holland Festival i960: Jenufa. opera 22 30
Nws 22 40 Lezing over Israël 22 55 Holland
Festryal I960: Jenwfa. opera (verv) 23 30
m 23 o524 00 Nws
Iversum II, 298 m. 1007 kc/s. NCRV:
Nws 7-13 Gram en sportuitsl 7 30
woord voor de dag 7 4r> Gewijde muz
Nws 8 15 Radiokrant 8 35 Gram 9 00
I zieken 9 30 Gram 9 40 V d vrouw
10 15 Theologische etherleergang 11 00
Gram 1125 Voordracht 1145 Gram 12 00
iltviool en piano 12 25 Voor boer en
:'inder 12 30 Land- en tuinbouwmed '2 .72
ram 12 53 Gram of act 13 00 Nws 13 15
r!'i!l,<Umuz 13JS Gram 1405 Schoolradio
14 35 Gevar progr 15 50 Gram 16 00 Bijbel-
overdenking 16 30 Kamermuz 17 00 V d
kind 17 15 V d Jeugd 17 30 Gram 17 40
Beursber 17 45 Regeringsultz: Nleuw-Gui.
noa als pedagogische opgave, door prof
d r L W G Schol ten
18 00 Orgelrecital 13 30 Vokale en Instru
mentale groepen 19 00 Nws cn weerbericht
19 10 Lichte muz 19 30 Radiokrant 19 50
Gram 20 30 Kongo op eigen benen, lezing
20 4t> Licht progr 21 15 Kinderen van ons
eigen volk. klankbeeld 21 40 Kamermuz
22 00 Parlementair comrn 22-15 Gram 22 30
Nws en SOS-bcr 22 40 Gram 22 45 Avond
overdenking 23 00 Gram 23 55—24 00 Nws.
GRAMMOFOONPLATENPROGRAMMA
DRAADOMROEP
(over de 4c lijn)
Maandag lil juli i960 van 18—20 uur: 1
Wolfgang Aimadeus Mozart: 1. Serenade
voor 13 blaasinstrumenten ln bes gr t- t-
KV 361 Largo. Allegro motto. Minuctto,
Adagi, Minuctto. Allegretto. Romanza. Ada
.T®!113 con Varlazionl, Rondo, Alle-
Molto. Rlas Kamcnnuziekvereniging,
Berlijn; 2- Concert voor plano en orkest
nr. 26 in d gr. t KV 537 (Kromngsconcert)
Allegro, Larghetto. Allegretto, Carl See.
n. plano. Philharmonisch Orkest van
nnerlng aan het landleven) Allegro
non troppo (Aangename gevoelens,
•wekt bij de aankomst op het land)
ante molto mosso (scène bij de bcekli
Allegro (vrolijk samenzijn der landlieden)
Allegro (onweer, storm i. Allegretto (her.
Jlied. vrolijke, dankbare gevoelens na
storm) Concertgebouw Orkest olv.
No" geen beslissing
over volksgezondheid
(Van onze parlementsredactie)
Kaapstad, juli.
DE AFRIKANERS en tot op zekere hoogte ook de Britten
vragen begrip voor de apartheid, de segregatie. Men
kan dit ook wel hebben, al behoeft begrip voor de apartheid
als erfgoed der vaderen geenszins in te sluiten, dat men ook
begrip voor de apartheid in de Verwoerdiaanse versie heeft.
Hiermee wordt de kern geraakt van de wereldberoerende,
Zuidafrikaanse problematiek. De tijden zijn veranderd en mei
hen de gewoon-
ten en de zeden.
Wat in vroegere
eeuwen als ook
in ethisch opzicht
juist en recht
vaardig werd ge
zien, is door an
dere opvattingen
n groter respect voor de waardig-
s. „Of het nu beter is,
geleden gezegd, „het
n de blanke rassen moeten de
:e zelf verantwoordelijk zijn,
Het is dan ook in Zuid-Afrika,
MS VIR JOU,
IID-AFRIKA"
Ll iS Wf. achterhaald, vooral dooi
J tl Ji( heid van de door God geschapen
|HS|§ slechter", heeft Smuts al
Bi I BHPP9 oude Afrika is verdwenen,
*111111 mm nieuwe situatie,
onder ogen durven te 2
waar de apartheid als leer het onderwerp geworden is van een diepgaand
gewetensonderzoek, waarin van verheugende vormen van zelfkritiek kan
worden gesproken. Verwoerd, die de voetsporen van Malan en Strijdom
drukt, vergeet dit wel eens, als hem in het buitenland verweten wordt, dat
hij de klok aan het terugdraaien js. De felste bestrijders van zijn rassenleer
bevinden zich niet buiten, maar binnen Zuid-Afrika. Hun kan toch zeker
geen gebrek aan begrip voor de bijzondere omstandigheden in het land
worden verweten, wat natuurlijk iets anders is dan gebrek aan waardering
voor het apartheidsbeleid van de Nationale Partij.
Volgens de Afrikaners worstelt de Unie met een probleem, dat nergens
elders aangetroffen wordt. Ter staving hiervan wordt aangevoerd, dat geen
land ter wereld zulk een bonte bevolkingsverscheidenheid vertoont als
het hunne. Ook wordt naar voren gebracht, dat, met uitzondering misschien De godsdienst, die hij
van India, in geen land ter wereld zulk een verschil in beschavingspeil
bestaat als in Zuid-Afrika. be,ette h
lijk beschouwen zich
zeker niet als vreem
delingen op het Afri
kaanse continent. Hun
stelling is, dat de Hot-
tentotten en Bosjesman-
Jan van Riebeeck in
1652 aan de Kaap aan
troffen, geleidelijk uit
gestorven zijn. Toen
hun voorvaderen van
het zuiden naar het
noorden trokken, waren
de Bantoe-stammen in
tegenovergestelde rich
ting in beweging. Hier
uit volgt, dat de aan
komst van beide ras
sen in het hart van de
tegenwoordige Unie on
geveer op het zelfde
tijdstip heeft plaats ge
vonden. De zwarten
hebben dus niet het
recht het land als hun
exclusieve tehuis te
„De Nederlanders, die
in 1652 naar de Kaap
gingen om daar een
volksplanting te stich
ten", aldus dr. G. D.
Scholtz, hoofdredacteur
van „Die Transvaler",
„namen een bepaalde
levenshouding met zich
mee, die part en deel
van een bredere, Europese levenshou
ding was. De Europese volkeren waren
het christelijke geloof toegedaan, en dat
bracht scheiding tussen hen en niet-
christelijke volkeren. Zo was de hou
ding tussen christelijke volkeren onder-
ling anders dan die tussen christelijke f ZIHn
en niet-christelijke volkeren. Tot de tingen voor
negentiende eeuw bv. gold het volken
recht alleen voor christelijke volke
zijn andere bezit-,
ingen voortdurend in gevaar verkeer
den. De Oost-Indische Compagnie bleek no®8
BPHHjPBHiIjó Ne-
oorvaderen gekregen had,
belette hem om zich met de heidenen
te vermengen. Hij gevoelde zich bij uit-
schaving. en zo gevoelde hij zich als
stek de drager van de christelijke be-
Israel tussen de heidense volkeren.
Aan Israel was niet alleen de taak op
gedragen de naam van Jehova in ere
te houden, maar hij moest zich ook
vrij van vermenging met de heiden
se volken houden. Vermenging tussen
blank en gekleurd was reeds voor de
Afrikaner van de achttiende eeuw een
ware gruwel. Daarom kon hij de hei
denen in generlei opzicht als zijn ge
lijken beschouwen. God had tussen
hem en de heidenen een definitieve
scheiding gebracht, en het was niet
aan de mens gegeven die scheiding
te verwijderen. Het gevaar, waarin de
blanke bijna dagelijks verkeerde, ver
scherpte de tegenstelling tussen hem
en de heiden nog meer. Het werd een
kwestie van zelfbehoud. Als de blan
ke niet zorgde, dat hij meester van
de toestand bleef, liep hij niet alleen
gevaar uit zijn vaderland verdrongen
te worden, maar hij zou ook spoedig
door de moordzuchtige heidenen uitge
roeid zijn."
Al meer dan twee eeuwen geleden
kon een Afrikaner niet erger verne
derd worden dan wanneer hij op gelij
ke voet met de niet-blanke behandeld
werd. Uit documenten, die in het ge
meente-archief te Kaapstad bewaard
worden, blijkt, dat een aantal burgers
uit het district Stellenbosch in 1788
weigerde aan militaire oefeningen deel
te nemen, omdat er een korporaal
was aangesteld, die „swartachtig van
Coleur en van Heijdenen afkomstig"
De opvattingen van Jean Jacques
Rousseau, die in Europa met de „ede
le barbaar" was gaan dwepen, beroer
den ook enigszins de Kaap. Op 't laatst
van de achttiende eeuw schreef com
missaris-generaal Nederburgh, dat „er
lieden gevonden worden, ontaard ge-
'oorrechten, welke de
ivc uxaiLR.cu tuurgenoten geschoenken heeft, tot
hun eigen bescherming he' b?^er* van deze ongelukkigen te
in 1715 werd een straf- gebri"ker»
van Westeurooa trok een'^definitieve exPeditie tegen de Bosjesmannen geqr- Df b?eren< die zich dagelijks tegen
van yvesieuropd hor. een ucliiiihc c eanjcpprf) wpikp iiitcinitonH „it Krfo^r, de kaffers moesten beschermen (ka-
scheidslijn tussen hem en iemand die S*«rd- welke uitsluitend uit boeren f. Arabisch woord, betekent hei
van een ander geloof, of die heiden UC5lonQ i_=-t- -
was. Hij was alleen bereid een ander
als zijn gelijke te beschouwen, wan- CiQCIl KTdCnt
neer deze het christelijke geloof aan
vaard had. Zodra dit gebeurde," vielen
alle scheidslijnen weg."
Aan de Kaap ontmoetten de Neder- moest maken
den) keerden zich vol walging
soort lieden af. Het zelfde deden ze
ten aanzien van de zendelingen, die
op het toneel verschenen, en die geen
door God gewilde scheiding tussen
niet-blank wilden erkennen.
landers de heidense Hottentotten,
der wie slechts enkele bekeerlingen ,,op de düu.
werden gemaakt. Gemengde huwelij- genover deze
ken kwamen dan ook zelden tot stand.
zich tegen de hei- Generaal Janssen, gouverneur 1
i de
i- denen te beschermen," zegt dr. Scholz Kaap tijdens het 'kortstondige, Bataaf-
Jeen bepaalde houding te- se bewind, schreef ln 1805 aan Den
u ontwikkelen. Haag: „Ik zoude den Raad bidden het
zendelings genootschap van Rotterdam
te nodigen provisioneel geen nieuwe
zendelingen na herwaarts te zenden
Algemeen zijn de zendelingen
ellendelingen zonder opgeklaarde
denkbeelden; zij doen zeer veel kwaad
en te vergeefsch zoek ik uit te vinden
welk goed zij doen.... Zij leeren die
menschen (de wilden) eenige voor hen
te minste onbegrijpelijke woorden,
of zo dezelve eenigsints meenen te be
grijpen is het om er verkeerde en
schadelijke gevolgen Uit te trekken".
„Verlicht"
Kort daarop ging de Kaap voor goed
in het bezit van Groot-Brittannië over.
En hoe meer verlichte denkbeelden er
ingang vonden in 1828 werd zelfs
de gelijkstelling tussen blanken en
niet-blanken verordineerd!-, des te ver
bitterder werden de boeren. De hou
ding van de Britse overheid deed ten
slotte een groot aantal Afrikaners be
sluiten de kolonie te verlaten en een
eigen staat te stichten. De „Groote
Trek" werd beg-onnen, die uiteindelijk
in de uitroeping van de Boerenrepu
blieken Transvaal en Oranje Vrijstaat
resulteerde.
Piet Retief, een van de leiders, die
later door de Zoeloe-koning Dingaan
werd vermoord, sprak voor het be
gin van de barre tocht al het voorne
men uit, dat „wij zodanige regulatiën
zullen vaststellen die de behoorlijke
betrekking tusschen meester en die
naar zullen bewaren". En Anna Eli
zabeth Steenkamp motiveerde de uit
tocht door te verwijzen naar „de ge
lijkstelling van de niet-blanken met
de Christenen, strijdig met de wetten
van God en het natuurlijke onderscheid
van afkomst en geloof. Dat het onver
draaglijk was voor elke fatsoenlijke
Christen om onder zulk een last te
buigen, waarom wij ons dan liever
verwijderen om des te beter ons ge
loof en leer in zuiverheid te behou-
In de Kaapkolonie, waar de niet-
blanken dus op het zelfde voetstuk
als de blanken waren geplaatst, be
sloot de Synode van de Nederduitse
Gereformeerde Kerk in 1857, dat de
gemeenten uit de heidenen opgerigt
of nog op te rigtcn hare Christelijke
Jen Hindoe-priester (geheel rechts) I
n Durban met enkele leden van I
zijn tempel.
voorregten in een afzonderlijk ge
bouw of gesticht genieten zullen". In
Natal, dat in 1845 een Britse kolonie
werd, genoten de nlet-blanken geen
politieke rechten, evenmin ais dit ooit
in de later gestichte Boerenrepublie
ken het geval is geweest.
Twee beginsels hebben de Afrika
ners van de negentiende eeuw geleid.
Het eerste was, dat vermenging van
rassen uit den boze is. Het tweede,
dat er in de verhouding blanke-niet-
blanke nooit van gelijkstelling sprake
kan zijn. In de constitutie van Oran
je Vrijstaat van 1854 werd bepaald, dat
de burgers van deze staat „zullen be
staan uit blanke personen in den
Staat geboren". Niet-blanken konden
dus geen burgers worden. Een nog dui
delijker taal spreekt de constitutie van
Transvaal van 1858. „Het volk wil geen
gelijkstelling van gekleurden met blan
ken ingezetenen toestaan", staat daar
in o.m., „noch in de Kerk noch in
de Staat".
Besluiten
Scheiding
Kort na de stichting van een neder
zetting aan de Kaap de Oost-Indi
sche Compagnie wenste haar schepen
daar te bevoorraden werden stap
pen door de overheid genomen om een
strenge scheiding tussen blanken en
niet-blanken te handhaven. „Het trou
wen van onze Nederlanders aan vrij
gemaeckte Slavinnen moet verboden
worden", beval commissaris-generaal
Hendrik Adriaan van Rheede tot Dra-
stein o.m. toen hij in 1685 de Kaap be
zocht.
De geboorte van een blank volk op
Afrikaanse bodem is een centraal feit
in de geschiedenis van Zuid-Afrika.
Dit volk werd de erfgenaam van de le
vensbeschouwing, welke door de Ne
derlander naar de Kaap was gebracht
en die in de eerste plaats in het cal
vinisme wortelt. Zelfs in de primitie
ve en armoedige omstandigheden,
waaronder de Afrikaners van de acht
tiende eeuw gedwongen waren te le
ven, bleven ze trouw aan hun gods
dienstige tradities. Gouverneur Joa
chim van Plettenberg, die in 1778 een
reis naar het binnenland maakte,
schreef in zijn verslag over de men
sen, die bij de Sneeuwbergen woon
den: „In deezen armoedigen toestand,
vond men evenwel cfat die Huisge
zinnen voorzien waren van zodanige
Boeken, als hun bij gebrek aan gele-
gentheijd tot den openbaren Godsdienst
verstrekten om deselve in hunne Huijs-
gezinnen te kunnen oefenen: meestal
waren zij zedig, redelijk wel onderleid
en sterk verlangende na eenen Lee-
raar, zo om 't nut van den openbaa-
ren Godsdienst, als om 't gebruijck der
H. Bondszegelen".
Op zijn langzame tocht naar het bin
nenland werd de Afrikaanse boer met
steeds meer niet-blanken in aanraking
gebracht. De laatsten vormden voor
tem een ernstige bedreiging, d^ar zijn
In de vroegste jaren van de repu
blieken vragen twee besluiten bijzon
dere aandacht. Het eerste, afkomstig
van de Nederduitse Gereformeerde
gemeente Lijdenburg, luidt o.m.::
„Wat de verkondiging des Evange-
liums onder de Heidenen aangaat, dit
kunnen of mogen wij volgens des Hee-
ren woord niet tegengaanWij zul
len ons daartegen dan ook niet verzet
ten, maar hetzelve bevorderen, wan
neer zulks overeenkomstig Gods
woord na waarheid gedaan wordt en
gewerkt wordt om eerst van de onbe
schaafde Heidenen beschaafde schep
sels te maken, opdat er ware Christe
nen uit mogen voortkomen ter eere
des Heeren, opdat door hun als nog
onbeschaafd zijnde, het ware Christen
dom niet gelasterd of in verachting ge
bracht worde... Verder begeeren en
stellen wij vast dat indien de predi
king des Woords aan Kaffernatiën ge
daan wordt, zulks niet in onze kerkge
bouwen gedaan zal mogen worden..".
De Gereformeerde gemeente van O-
ranje Vrijstaat zegt o.a.: „Wij belij
den één heilige algemene Christelijke
kerk en dus de ware geloovige kleur
lingen houden wij voor een gedeelte
daarvan.. ..Maar tot nog toe zien wij
niet uit het woord des Heeren dat wij
hen daarom in dezelfde maatschappe
lijke regten moeten laten deelen
da*. z°ude met het oog op de na-
tien die ons hier omringen, voor de
blardce bevolking eene staatkunde zijn
tot haar eigen ondergang en tot ver
derf dier natiën zelve
Compromis
Tijdens de besprekingen welke in
verband met de opstelling van de
constitutie van de Unie van Zuid-Afri-
(Advertentie)
ZUIDHOLLANDSE BANK N.V.
vraagt voor Hoofd- en Bijkantoren te Rotterdam
ADMINISTRATIEVE KRACHTEN
voor diverse afdelingen
Leeftijd 16-23 jaar.
eferenties aan de Directie der Bank,
Er heeft in de ministerraad nog geen
nader beraad plaatsgevonden over de
overheveling van de afdeling volksge
zondheid van het ministerie van sociale
'aken naar het departement van maat
schappelijk werk. Dit heeft minister-pre
scient De Quay op schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid Suurhoff
(soc.) geantwoord
Korter werk in Duitse
metaalnijverheid
De werktijd in de Westdudtse metaal
industrie, die thans 44 uur in de week be
draagt. zal 1 januari 1962 verkort worden
tot 42V4, 1 Januari 1964 tot 41'i en 1 janu
ari 1965 tot 40 uur; over een jaar worden
alle lonen met 5 verhoogd.
Hofhouding. Een wetsontwerp is inge
diend om de verzorging van de pensioen-
afspraken van het personeel der Konink
lijke Hofhouding op te dragen aan het
Algemeen Burgerlijk Pensioenfond».
Commentaar»
p eëmigreerde kinderen zullen gister
avond vol aandacht hebben gekeken
naar de filmreportage van Wrm Hart
en Ah Zonneveld, die met een klein
aantal van zulke ouders meegegaan
zijn op bezoek bij hun kinderen in dat
nieuwe vaderland. Moeders hadden mis
schien wel graag iels meer van de bin
nenkant van die aardige, dikwijls zelf
gebouwde woningen gezien en ook wat
De film, vc
veel goede momi
wat rommelig. N