ISbOMCU^
Ik ben met vakantie,
maar „ruimte" gaat door
De geesten van Dartmoor
PUZZEL VAN DE WEEK
jpi
si m m
m m m
2^1 '>:i V/M.
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 9 JULI 1960
Iedere Brit staat
het leven
op dat gebied nu
eenmaal enkele tientallen malen
nuchterder. Vooral het heide- en
moerasgebied van Devonshire, het
beroemde en beruchte Dartmoor.
heeft in het verleden al vele malen
de achtergrond gevormd voor spook- en andere griezelverhalen. Ove
rigens zal de toerist, die in zyn vakantie Engeland bezoekt in dit nog
zo onherbergzame gebied van het Engelse zuiden zonder dat hij het
wil onder de indruk komen van dit landschap, waar het in de winter
heel slecht toeven moet zijn en waar bij het gezellige haardvuur in
de ,,inn dan de verhalen rondgaan over vroeger, toen daar de ..gees
ten" nog waarden over het mysterieuze moerassengebied van de
Dartmoors. Hieronder een verhaal, dat wij van de British Travel en
Holidays Association ontvingen en waarin iets wordt verteld over alle
legendes, die met Dartmoor zijn samengeweven.
Tom Pearse, Tom Pearse, lend me your gray mare
All along, down along, out along, lee,
For I want for to go to Widecombe Fair,
With Bill Brewer, Jan Stewer, Peter Gurney, Peter Davy,
Daniel Whiddon, Harry Hawk, Old Uncle Tom Cobleigh and. all!
Iedereen in Groot-Brittannië
kent dit oude lied uit Devons
hire en het droeve verhaal van
de grijze merrie; van hoe het
vrijdag werd en zaterdag
middag en ze nog niet naar
huis kwam draven met haar
vrachtje van acht feestvierders.
Hoe Tom de top van een heu
vel beklom, om te zien hoe de
oude merrie haar laatste wil
aan het maken was en toen
stierf. En als nu de koude wind
's nachts over de „moor"
blaast, verschijnt Tom Pear-
se's oude merrie spookachtig
wit, met rammelende botten,
en men hoort haar de hele
nacht lang kreunen en kermen.
Half grappig, half spookachtig,
vertelt het lied iet# van de vreem
de sfeer van Dartmoor. Als U op
een zomerse dag in Widecombe-
in-the-Moor komt, zult U niet veel
merken van de angstwekkende
kant van de moors". U ziet een
dorp, gelegen in een groen dal,
dat een mooie oude kerk bezit,
welke, na het lied, het meest bij
draagt tot de beroemdheid van Wi
decombe. En toch zijn er heel
vreemde dingen gebeurd in deze
vredige plaats
Op een zondag in 1638 trof een
bliksemstraal de kerk tijdens een
dienst en vier mensen werden ge
dood en tweeënzestig gewond. Het
oude boek „Worthies of Devon"
voegt er aan toe dat van vele
slachtoffers het ondergoed was
verbrand, maar dat hun bovenkle-
ren niet eer.s verschroeid waren..
Als U door de kerk dwaalt zult U
een beschrijving in dichtvorm vin
den van dit vreemde ongeluk,
gemaakt door de dorpsschool
meester.
„Lady"
be
vee eeuwen later geloofde
i dat de vicaris van Widecom-
zijn zuster onwettige kin
deren waren van de Prins Re
gent, de latere Koning George IV.
De zuster had een dochter, die
na haar huwelijk op het landgoed
kwam wonen en het dorp regeer
de ais een excentriek despoot.
„Lady" Darke haar man was
niet van adel en dus had zij geen
recht op deze titel, waarop zij
zeer was gesteld liefhebberij
in hekserij, was goedhartig en
edelmoedig voor sommigen,
wreed voor anderen, bedilde haar
man. die niet veel meer dan haar
slaaf was. Toen zij stierf t.ot het
einde heerszuchtig, werd in een
afgesloten kamer een verbazing
wekkende collectie zilverwerk ge
vonden, waarop de wapens van
vrienden van de Prins Regent wa
ren aangebracht.
Trek over de „Moor" en U zult
de werkelijke betekenis van Dart-
moor leren kennen. Tweehonderd
vierkante mijl van het ongerept-
ste. mooiste land van Groot-Brit
tannië! U vindt er ook. in grote te
genstelling met dit woeste land,
de dorpen, de groene dalen be
kend als ..combes" en de lan
derijen, tussen deze heidevelden.
Devon is een gastvrij graafschap
met vriendelijke bewoners, vro
lijke herbergen, heerlijke room en
zwaarbeladen boomgaarden.
Heide
Dartmoor is een grote oneindi
ge zee van golvende heidevelden,
waarover de schapen weiden en
de wilde ponies rondtrekken. Over
deze uitgestrektheid wandelend,
zult U iets begrijpen van de mys
teries maar let op Uw weg,
neem een goede kaart en een
kompas mee. Er zijn nog ge
vaarlijke moerassen en als U er
alleen op uit gaat en U in een
plotseling opgekomen mist de
weg niet meer weet, kan Uw tocht
verkeerd aflopen!
Kenmerkend voor Dartmoor zijn
de grote granietformaties of
rotsblokken, „tors" genaamd. Ve
le hebben speciale namen: Yes
Tor, Kes Tor, Sheeps Tor, Hound
Tor en, door toeristen het meest
bezocht. Hay Tor. De laatste twee
bevinden zich niet ver van Wide
combe.
Twee goede wegen doorkruisen
de „moor": van Moretonhamp-
stead naar Yelverton en van Ash-
burton naar Tavistock. Andere
wegen leiden om de heidevelden
heen. Maar om Dartmoor te le
ren kennen moet U gaan wande
len, %b.v. naar het hart, naar
Cranmere Pool. Hier ontspringt
het riviertje de Okehemt en dicht
bij nog vier andere rivieren, die
naar alle kanten stromen als de
richtingen op een kompas. U zult
waarschijnlijk Cranmere als een
anticlimax beschouwen, maar de
routes er naar toe laten U het
prachtigste landschap zien dat U
zich maar denken kunt en onthul
len soms ook iets van de verra
derlijke stemmingen van de
„moor". Er zijn een aantal klei
ne steden en dorpen die U als
verblijfplaats kunt kiezen: Oke-
hampton, Ohagford, Moretonhamp-
stead, Hexworthy, Tavistock en
anderen.
Jachthond
Waar de „geesten" zijn, vraagt
U? De geesten van Dartmoor zijn
zelden van een individueel soort,
hoewel er wel enige zijn, zoals
de geest van Lady Howard, die
twee van haar vier echtgenoten
vermoordde en die thans rond
dwaalt door Okehampton Castle
in de vorm van een jachthond.
De „geesten" van de „moor"
hebben iets dat veel onheilspellen
der is dan „witte wieven" en rid
ders zonder hoofd. Er is b.v. een
troep honden, die over de eenza
me hoogten rennen en dan zijn
er de kleine boosaardige feeën
met hun dansende „will-o'-the-
wisp" lantaarntjes. waarmee ze
de nachtelijke wandelaar de moe
rassen in lokken, tenzij hij de
voorzorg heeft genomen zijn jas
binnenstebuiten aan te trekken.
Verder zijn er de overblijfselen
van vroege volksstammen, die
hier hebben geleefd voordat de
Geschiedenis bestond en die hun
oden begroeven in grafheuvels.
U vindt hun oude jaagpaden,
menhirs (soort hunnebedden) en
stenencirkels de indrukwek
kendste cirkels zijn die bij Scor-
hill, tussen Chagford en Cranme
re en die bij Fernworthy. De tijd
valt weg als U tussen deze ste
nen staat, want de i
Op deze foto ziet men dr. ff'ernher von Braun rechtsmet enkele
van zyn naaste medewerkers by de eleclronische rekenmachine, die
het mogelijk maakt alles wat straks bij een ruimtevlucht in werkelijk
heid guat gebeuren, via het mechanisch brein te simuleren en in
(voor deskundigen) begrijpelijke gegevens om te setten.
Rekenmachine imiteert
ruimtevluchten
Vier, drie, twee, één, nul
Geen explosie van samengebun
delde krachten, geen vurig mon
ster, dat zich statig uit een lan-
ceertoren verheft, maar het mo
notoon trillen van een electroni-
sche rekenmachine, die met haar
mechanisch brein alles precies
imiteert (of beter: simuleert)
wat bij een ruimte-vlucht zal
komen kijken.
In één der Amerikaanse ruim-
tevluchtcentra, waar 5500 men
sen werken en dat meer dan 380
miljoen gulden heeft gekost, werd
enkele dagen geleden de eerste
van de twee IBM 7090-computers
geïnstalleerd, een rekenmachine
die een belangrijke taak zal ver
vullen bij de ontwikkeling van
ruimte-vaartuigen onder leiding
van dr. Wernher von Braun.
Dr. von Braun is vol lof over
deze machine, die (schrik niet)
13.740.000 optellingen per minuut
kan maken. En al die cijfers
heeft men nodig voor het uit
voeren van de steeds dieper gaan
de onderzoekingen en proeven op
het gebied van de ruimtevaart.
Een van de belangrijkste pro
jecten, waarbij de 7090 zal wor
den ingeschakeld, zal de ontwik
keling zijn van de zware, drie
trapsraket Saturnus, waarvan de
Amerikanen hopen, dat er ton-
hetzij in een baan om de aarde,
hetzij naar de maan (en terug!I
en zelfs nog verder.
Voordat men aan de eigenlij
ke proefvlucht van zo'n gevaarte
toe is, moeten miljoenen bereke
ningen worden gemaakt en die
cijfers kunnen alleen maar wor
den verkregen, als een vlucht
van zo'n Saturnus-raket volko
men natuurgetrouw wordt nage
bootst. En dat „simuleren" ge
beurt nu via de pas geïnstalleer
de rekenmachine.
De kostbare (en vaak misluk
kende) proefvluchten, die mil
joenen dollars vergen, zullen tot
een minimum worden beperkt,
want voor enkele honderden dol
lars doet de machine, alles wat
anders bij zo'n experimentele
vlucht zou gebeuren, ln enkele
minuten.
Eerst worden de noodzakelijke
gegevens over de weersgesteld
heid, de draaiing van de aarde
en maan, de aantrekkingskrach
ten e.d. in het „geheugen" van
het brein gegrift en daarna wordt
alles wat over de raket bekend
is in het systeem gevoerd en op
die manier kan een afgebakend
ruimtetraject worden berekend.
De „computer" geeit nl. miljoe
nen gegevens vrij, die bij wer
kelijke proefvluchten de deskun
digen ten dienste zullen staan.
In de I.B.M. 7090 zijn meer
dan 50.000 transistoren en een
zeer snel magnetisch kernenge
heugen ingebouwd. Door middel
van een zgn. „multiplexor" kan
het systeem gelijktijdig lezen,
schrijven en rekenen. In het
2,18 miljoenste deel van een se
conde kan één van de ruim 32.(100
instructies uit het kernen geheu
gen worden opgezocht en in één
enkele seconde kan het brein
229.000 optellingen, 229.000 aftrek
kingen, 39.500 vermenigvuldigin
gen of 32.700 delingen uitvoeren.
getemd i
vroeger tijden.
Het Is makkelijk lachen over
bovennatuurlijke verhalen als U
ln de gezellige atmosfeer van een
herberg verkeert. En toch. de
wind die door de schoorsteen
blaast, kan Uw lachen doen over
gaan in een huivering die U voelt
langs Uw ruggegraat. Dartmoor
heeft veel geheimen, die U met
Uw logica niet kunt verklaren.
Appeltveek in
Engeland
Australië heeft een reclame
campagne voor appels gevoerd
in Groot Brittannië. Daartoe wa
ren een groep Australische meis
jes overgekomen. Ze reisden met
de voornaamste sneltreinen door
het land en gaven iedere reiziger
een appel of een peer.
De kleding van de meisjes was
gedecoreerd met witte appelbloe
sems. Deze „appelweek" had als
doel de bevolking te wijzen op
het begin van het seizoen van
Australisch fruit.
Volgens berichten zal Groot-
Brittannië dit jaar niet minder
dan 640 miljoen appels en 140 mil
joen peren invoeren uit Austra
lië.
Morse-machine werkt
telegrafistentekort weg
En hier is nog meer technisch
nieuws. Met behulp van een te
Londen gedemonstreerde machi
ne, „Auto-morse" genaamd, kan
iedereen morsecode schrijven.
Zelfs een kind. dat In staat ls de
letters op een schrijfmachine te
vinden, zou b.v. een boodschap
kunnen uitzenden, dat een schip
in zinkende toestand verkeert of
dat ergens een bosbrand woedt.
Een onderzoeker ln het Noord
poolgebied, die het verschil niet
kent tussen de morse-tekens, kan
met zijn basis in verbinding blij
ven.
Het apparaat, dat aan elke mor
sezender kan worden gekoppeld,
lijkt op een draagbare schrijfma
chine en is bijna even licht on
geveer acht kg.
Als op het toetsenbord een „a"
wordt aangeslagen, wordt niet de
letter geschreven, maar de juis
te punten-en-strepen-combinatie
voor de letter uitgezonden.
„Een bekwaam steno-typiste kan
met gemak een morse-boodsohap
uitzenden met de vaardigheid van
een telegrafist met 15 jaar prak
tijk". zeide de uitvinder, Leif
Evensen. „Het is zelfs mogelijk,
dat haar boodschap door een
morseontvanger gemakkelijker te
lezen zou zijn. omdat de punten
en strepen mechanisch, in vol
maakt tempo en zonder persoon
lijke eigenaardigheden van een
grafist, die met een sleutel seint,
worden uitgezonden. Maar zelfs
iemand die met één vinger tikt,
zou >en volmaakt leesbare bood
schap kunnen produceren."
Evensen deelde mede. dat door
middel van een ander apparaat
morse-boodschappen kunnen wor
den ontvangen op een schip, dat
geen telegrafist aan boord heeft
De inkomende boodschap wordt
op een band opgenomen en dan
langzaam teruggespeeld. zodat
iemand met een copie van de
morse-code de betekenis kan ont
cijferen.
De regeringen van Noorwegen
en Zwedeif. waar een tekort aan
telegrafisten die op zee willen
werken, bestaat, hebben Evensen
meer dan 300.000 gulden ter be
schikking .gesteld om zijn appa
raat te construeren. De machines
worden thans in Zweden gemaakt.
Zij kosten ruim 3.000 gulden per
stuk. maar de prijs zal ongetwij
feld dalen.
De Skandinavische regeringen,
die achter de onderneming staan,
zijn geïnteresseerd in gebruik van
het apparaat zowel voor militai
re als voor burger-doeleinden.
De geringe omvang van het ap
paraat maakt het mogelijk, dat
de laatste man van een zinkend
schip het mee kan nemen ep het
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1. stapelmeter (afk.1, 3. lichte bedwelming, 7. meis
jesnaam. 10. achting, 12. zangwijs, 15. kluwentje, 17. zandheuvel,
18. voornaamwoord, 19. bijwoord, 20. deel van het gelaat, 22.
steen, 23. tweemaal (Lat.), 24. uitroep, 26. badplaats in Z.-Tirol
aan de Etsch, 28. railroad (afk.), 29. Eng. dichter en schrijver,
31. plaats aan de kust ten. O. van Rembang, 33. scheikundig ele
ment (afk.), 34. optelling, 36. deel van de bijbel (afk.), 37. mijt,
houtluis (Z.N.), 40. stad in België in de prov. Henegouwen, 42.
familielid, 43. gesponnen draad. 45. muzieknoot, 46. bergengte, 47.
zelfkant, 48. onderricht, 50. masker, 51. bijwoord, 53. gravure, 55.
zoon van Jacob, 57. graafschap in Engeland. 60. hogepriester te
Silo, 61. werk van Ibsen, 62. tweetal, 63. spil van een wiel.
Vertikaal: 1. zware zoete wijn, 2- voorhistorische langwerpige
steen als grafzuil, o a. in Bretagne, 4. voorzetsel, 5. telwoord, 6.
teug, 7. bekende afkorting. 8. verkeerd, 9.» voornaamw 11. bloem,
13. voorheen iLat.), 14. koor van zangers, 16. voorzetsel. 18. gindse,
21. meisjesnaam, 22 getimmerde bewaarplaats, 23. blinderbloemi-
ge plant. 24 uitroep, 25. plaats in Duitsland. 27. ranzig. 29. dorp
in N. Brab., 30. projectiel. 32. rivier in Nederl., 33. klap. 35.
insekteneter. 38. zijtak Elbe. 39. bron, 41. voorzetsel. 42. de eer
ste roman in brieven van Ricardson. 44. familielid, 46. stand. 47.
bedrog ibargoens), 49. kurk, 50. familielid, 52. schraal. 54. groen
te, 56. reeks. 57. ontkenning (Eng.), 58. deel van de mast, 59.
dam langs een water.
7. legio. 8. Ems, 9. leek, 10.
Arras, 11. deens, 15. rente, 17.
enkel, 18. akker, 20 Raard. 22.
Dan, 23. neb, 26. Bets. 28. nest,
30. beneden, 32. Rembang, 34.
klewang, 35. brood, 36. zadel,
37. kneep, 38. klare, 40. Erato,
41. Eerde, 43. eel 45. ara. 50.
Enos, 52. bang, 54. Asten, 56.
Aaron, 57. netto, 59. Diest, 61.
rio, 63. Eos, 64. Arion, 65. Eider,
67. erker, 69. repel, 70. Golok,
71. tsaar, 73. node, 75. Nora,
76. Leto, 78. sen, 80. dak.
INZENDINGEN
Inzendingen worden vóór donder
dag a.8. op ons bureau verwacht
Oplossingen mogen uitsluitend op
een briefkaart worden geschre
ven. In de linkerbovenhoek ver
melden: ..Puzzeloplossing" Er zijn
drie prijzen: een van 5,— en
twee van 2,50.
Horizontaal: 1. geste, 5.
del, 8. eland, 12. tille. 13.
mer, 14. kroes. 16. gelag. 19.
serre, 21. keen. 22. Denikin, 24.
kaan, 25. ont, 26. bank. 27. koen,
29. sas, 30. ben, 31. ere, 33.
bek, 35. bezet, 37. klerk, 39. sle
de, 42. Amsen, 44. later, 46. or
de, 47. eerbaar. 48. waar, 49.
edele, 51. rabat, 53. Dalen, 55.
panne, 58. anode. 60. nor, 62
age, 63. eng, 64. Ate, 66. sier,
68. trog, 70. get, 72. rein, 74.
Orontes, 76. löss, 77. Indo's, 79.
knoop. 80. delta. 81. edele, 82.
Erato. 83. Noren, 84. reaal, 85.
koker.
Vertikaal: 1. gekko. 2 stoet.
3. tien, 4. els, 5. degen, 6. Deli,
Or het moment, dat Jullie dit lezen, ben ik (al weer een paar dagen) met
vakan'.a. Het ls om die reden, dat je de komende tijd het bekende rubriekje „Er
uit gelicht" dus niét zult tegenkomen. Mocht je deze week wat in hebben ge
stuurd of van plan zijn het binnenkort te doen, dan moet je dus even wachten
eer ik op je inzending kan reageren, hetzij positief, hetzij negatief. Misschien
herinner je je nog, dat vorig jaar in de tijd, dat ik er niet was, „Ruimte voor
jullie" niet verscheen. Dit keer evenwel leek me dat minder juist toe, omdat de
voorraad in de map mij altijd zwaar op de maag pleegt te liggen
Daarom heb ik voor de komende weken uit deze voorraad
geput, zodat jullie toch je eigen rubriek kunt tegenkomen en
tevens de map behoorlijk kon worden uitgedund. Natuurlijk
kun je rustig je post blijven sturen, 't wordt allemaal trouw
bewaard, maar zoals gezegd, je zult even geduld moeten
oefenen eer je wat hoort.
Na deze korte, maar terwijl ik dit zit te schrijven voor mij
perspectieven openende mededeling, de introductie bij het
openingsverhaal, 't Werd geschreven door Hans Baaij (uit
Rotterdam); 't heet
DE CADEAUBON
Ik heb een cadeaubon gekre
gen op mijn verjaardag. Een
van 10.Het was, de overige
geschenken in aanmerking ge
nomen, een vrij fors cadeau.
De gever een oude tante die
me nog gekend had toen ik zó
was overhandigde de bon en
even raakten onze. handen el
kaar aan, even was er ondanks
de bon contact. Het ging vliig
voorbij, want die tantes zijn
niet zo interessant voor iemand,
die nog een toekomst voor zich
heeft, omdat zij slechts een
verleden achter zich hebben.
Tóch was ik even geroerd,
even maar, omdat ik wist dat
zij het niet breed heeft. Maar
ja, als je dat overal by moet
gaan denken.
gulden-biljet, versleten in het
gebruik, misbruikt, verloren of
gevonden. Maar de bon was van
mij. voor mij. nog nooit van
Sïï&TÏÏÏ 'STErkS^ •"«""'i»*
werd hij een allemansbe
Het is drie maanden geleden
dat ik jarig ben geweest en nog
steeds heb ik de bon. Iedere
zaterdag van mijn verjaardag
af ben ik de stad in geweest,
heb ik in gedachten gekocht, ge
ruild, omgeruild, gekeurd. Het
is een gewoonte geworden, een
prettige weliswaar,
n Yvon Elshout (19,
uit Den Haag) ben je
Warmond) ichapen, havin. »1 Mn> ta onze rubriek le,en-
■n kranen in oost inducht inkl op «f*01"™' Voor vand"« zocht 111
ist te leggen.
papt
Scheveningen b\j.
Hy
Van Marianne van der Paauw
(18, leerlinge conservatorium en
uit Den Haag) kreeg ik o.m.
Japans
i zeer grijs en levend
binnenkort wordt het een zinlo
ze gewoonte. Morgen moet de als de trlagheid
bon zijn ingewisseld, anders gletscherstroom
verliest hij zijn geldigheid. Het
spel is dan zinloos geworden.
Vroeger kon ik zeggen: ik kón
iets kopen. Maar volgende za
terdag lieg ik tegen mijzelf als
'k dat zeg. Goed, ik ben
eerste of tweede zaterdag niet
meer echt van plan geweest
hem te gebruiken maar het kon.
Een
de stad in, op zaterdagmiddag.
Het was druk, ik was opvulling,
alleen. De massa gonsde bedrij.
vig om mij heen, iedereen was
koopziek, zaterdagziek. De bon
zovelen zingen er!
de gongs doen onafgebroken hun
onmisbaar werk:
een dreun op steeds hetzelfde oor
en steeds dezelfde dreun
oh - deze nooit gehoorde zang
de MARIANNE VAN DER PAAUW drinknappen grijs
Uil „Kristallijn"
mijn vingers vlammen licht
en bloesemtakken
trippelen lucht in zoetigheid
ik wil schrijven met woorden
van glas
van glaswitte woorden
in bosbaden
mist en klankbedden trillend
in ijspilaren echo
helder8
glas
helder de sopranen
in koele kerken combo's van
eeuwigheid
grijze nonnenkloosters met
zwarte kappen
witte kappen
zwarte kappen
Strijd
mijn jaszak met mijn
hand erbovenop, zodat ik hem
onmiddellijk kon trekken als
k kijk
rond." Bl___
dan een uur zoeken tussen al
le boeken die ik myn eigen
dom zou kunnen
Ontvangen van Jos Donker
Ik zou hem vanmiddag kun- (Rotterdam)
ik doe het Kermende schaduwen
wazige verten
verwensen de morgenzon,
die hen verjaagd
niet meer toe komen hem Hoog staat hij aan de hemel
écht te gebruiken. Ik ga wel Koning van het licht...
ik wil schrijven met woorden
van glas
met helderwit glazen gazen
woordenglas.
YVON ELSHOUT
Het lied van
de aarde
indien vanmiddaS de stad
als ik de bon overhan
digd had was het gevoel dat ik
eigenlijk alles kon nemen, alles
dus potentieel eigendom van mij
was, weg. Ik liep verder, een
andere boekwinkel in, weer een
uur tussen al mijn eigendom
men in. Platenwinkels werden
door mij bezocht, platen ge
draaid voor mij, alles was van
ALLES WAARD
De waarde bleef niet beperkt
tot tien gulden, de bon was al
les waard, een ding dat alle
deuren opende, alle waarden had.
Ik kon Bach kopen, Charlie Par
ker of Vestdijk of Kerouac, al
les. Alleen mocht de bon niet
uit mijn jaszak raken De kracht
bezat de bon alleen in mijn be
zit. zodra ik er afstand van
deed, werd hij een ordinair tien-
Een leerling van een kweek
school uit Gorlnchem koos zich
het pseudoniem Neolenfllo. Hij
dicht zó:
De dichter is een kind
hij speelt met een taal
nog slechts gebroken
hij zoekt een naakte harmonie
ln dwarrelende woorden.
Gevangen vlinders
op papier gestoken
geven het dode beeld
wat leeft vlucht weg
een bloesemblaadje in de wind
en zó:
Alleen met een klok
die de tijd vertikt
de dag gaat over
in de nacht,
als een vreemde
voor mijzelf zit ik
op iets wat
ik zelf niet weet.
de Huilende verten
wanhopige schaduwen
verwensen de avondnevel,
HANS BAAIJ die hen verplettert.
IK
i Tilly Hofkes (16, Gym en uit Den Haag):
Vroeger hebben ze geweten
in die wereld moet
jy leven.
In die wereld
waar ik bang voor ben.
In die wereld moet jij
geluk vinden.
Bij de mensen troost vinden
bij jezelf steun vinden.
Bij jezelf waar je bang
voor bent.
Als ik het verloren
gevonden,
en eindelijk opgegeven heb,
zal mijn enig kind
naar de hemel kijken
en danken dat ze leeft.
TILLY HOFKES
dat er van Kees van der Velden
(16 en uit Rotterdam) iets mee
ging. Vandaag gebeurt dat dus
weer en hy schreef:
Leg je oor op de aarde
en luister
een kei van moeheid heeft zich
in de zee der ellende
vastgezet
en de oneindigheid van de
gemeenschap
heeft de liefde in mij vertrapt
in mij is de weerklank der zaden
verkracht
en huizen zijn gebouwd
op de hoop
die ik in mij draag
mijn vochtige vruchtbaarheid
is gedempt met de moerassen
en plastic vervangt
mijn waarheid
dit is het laatste lied
van de aarde
en zwaar en zwijgend
zal ik liggen
gebogen onder een wereld
die de werkplaats der haat
verkoos boven de vogel der liefde
KEES VAN DER VELDEN
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Twee keer Opschoor
De broers Hans (17 en gym) en Koos
(14 en H.B.S.) Opschoor uit Rotterdam hou
den beiden van fotograferen. Hier van leder
een plaat. Van Koos ls de flat, zodat van
zelfsprekend de andere foto van Hans ls.
NEOLENFILO llllllllllllllllllllll!llllll||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||j|||||||||||||||||
Correspondentie betreffende deze rubriek
aan de heer \V. Jurg, Vrederustlaan 176,
Den Haag.
Luchtige problematiek
Het zomerseizoen stelt zijn eigen eisen
aan het veertiendaagse probleemmenu. Dit
moet smakelijk en licht verteerbaar zijn. We
zochten daarom in het werk van de jeug
dige Amsterdammer Leen de Rooy naar een
tweetal opgaven, die aan deze eisen voldoen.
Het best geslaagde in dit opzicht lijkt ons
nog no. 588. waarin wit via enkele aardige
in winnende 46/5 formatie
o. 589 is mogelijk iets min-
afwikkeling. maar niette-
n goed voorbeeld van. luch
tige problematiek.
No. 588, Leen de Rooy, Amsterdam.
meerslagen tot i
komt. Probleem n
der elegant
m
m
EffSl
JB
1 H
a
PI
sPI
m m m
m
wn
H
§s p
ga
No. 589, idem.
ft Ié
m m -I
a m
B I 1
i m m
m
m m m
M m
s I
m m
M m i
Si#
éi 'M 'M
m
s
3
m ss
jt m i
m aj
waarop de winst wordt verkregen is overi
gens hoewel niet moeilijk voor de be
ginnende partijspeler zeker leerzaam.
Vanuit de beginstand splen we dan
1. 32-
2. 37—32
3. 41—37
4. 48—41
5. 31—27
6 27—21?
Zwart wint nu door
6.
7. 28x17
8. 2116 (gedw.)
9 36x27
10. 37x26
11. 34x23
16—21
21—26
18—23
12—18
7—12
17—22
11X22
26—31
22x31
23—29
19x46
Winst in de opening
Vele openingscombinaties hebben het na
deel, dat zij eerst voordeel brengen na een
„weinig voor de hand liggende zettenreeks.
Dit geldt ook zij het in veel mindere
mate - voor de volgende winst in de ope
ning, die wij enige tijd geleden ontdekten.
Hier is het echter slechts een enkele zet, die
minder gebruikelijk aandoet. De manier,
Oplossingen
No. 584 (J- H. H. Scheyen)
Zwart: 3. 17, 20. 24, 26. 27, 30, 32, 37.
Wit: 29. 38. 39. 40. 43. 45. 46, 48, 50
Opl46—41, 43—39, 41x3 (36—40), 3x25
(40—44), 50x39, 48x39 (26—31), 25x34
(31—37), 34—23 (37—42), 23—34 en wint.
No. 585 (W. Jurg)
Zwart: 9, 10, 12, 13, 14, 17, 18. 20, 24. 25.
30, 35.
Wit: 21, 23, 27, 28, 29, 33, 36, 37, 39, 42,
43, 50.
Opl.: 39—34. 37—32. 23—19, 36—31, 28x39.
33x24 (25—30), 24—20 (35—40), 39—33
(40—45). 20—14 (30—35), 14—10 (35—40),
10—5 (40—44), 50x39 (45—50), 5—23
(50—45). 23—1 (45—50). 1—45.
Zoals de heer Th. v. Prooyen te Rotter
dam opmerkt is dit probleem bijoplosbaar
a°ri239-34' 42-301 50—'4' 28 x 30 35 24'.
