JHeuiuc geiiisctft (fimirant Stormbal gehesen in totodebat Twee pools met hogere prijs? Nationalisatie op Cuba nadert dieptepunt Straatgevechten bij van Communisten betogingen te Rome Spanning stijgt in Italië Loemoemba bevordert het gehele leger Maar onrust duurt voort Aiieurin Bevan overleden Eisenhower: Rood-China twistzieker dan Rusland Malakka boycot Züid-Afrika ft!? DONDERDAG 7 JI LI I960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie. Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel. 31441. Ecnenvecrligale jaargang no. 11912 Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stanttasticfi Is gfjcblevea trign bert io tegtjeaspoet" EIERKOLEN IJselijke SCHRIK in SENAAT Zie pagina 9 ROMME STEEKT IN TWEEDE KAMER REDDINGSPLANK UIT (Van onze parlementsredactie.) npiJDENS het Tweede-Kamerdebat over de voetbaltoto heeft prof. mr. -L C. P. M. Romme (kath. v.) gisteravond de stormbal gehesen en de re gering tegelijkertijd een reddingsplank toegestoken. De heer Romme stelde voorop dat de toto geen kabinetscrisis waard is, maar gaf niettemin te kennen dat het wetsontwerp tot wijziging van de Loterijwet in zijn hui dige vorm niet aanvaardbaar is. Met klem vroeg prof. Romme om twee toto's in plaats van slechts één toto en om verhoging van de maximale prijs. De leider van de K.V.P. noem de geen bedrag, maar er gaan geruchten dat hij de prijs op 50.000 gesteld wil zien in plaats van op 25.000 zoals de regering heeft voorgesteld. In dien er maar één toto komt, zou prof. Romme de maximale inzet van 1 tot 2 verhoogd willen zien. Minister Beerman (justitie) zou vanmiddag namens de regering de twaalf redevoeringen van gisteren beantwoorden. Het staat nog niet vast dat voor wijzigingen zoals prof. Romme die wenst een meerderheid te vinden zal zijn. De stemmingen worden zo mogelijk nog vanavond laat gehouden. De kans op intrek king van het wetsontwerp is niet uitgesloten. Alleen de antirevolutionairen en staatkundig gereformeerden hebben reeds laten weten dat z(j tegen het wetsontwerp zullen stemmen. Dr. Bruins Slot (a.r.) noemde de voetbaltoto een zedelijk kwaad dat de overheid zou behoren te verbieden, Het geld voor de sport zou bijeengebracht moeten worden door vrijwillige bijdragen cn overheidssubsidies. Voor een aantal leden van de c.h.- fractiie vorimen de gevaren van de boto een onoverkomelijk bezwaar te gen hst wetsontwerp, zei dr. Diepen horst. Een ander deel van de fractie 1 as voor hieit ontwerp. Maar „als het evenwicht tussen de bestaande op- Geen spanning in Nieuw-Guinea De heer Tdilllman Durdiim, speciale respondent van die New York Times meldt op 30 juini uit Manokwani dn Nederlands Nieuw-Guineai, o.rn. da,t de Nederlandse militaire, bedrijvigheid in het westen merkbaar is dan 800 kilometers oostelijk te HolJandiia. Niemand schijnt echter eer gewapend conflict te verwachten met In donesië. Mlen bereidt zich voor op de komst var landmaohttroepen. Op de scheepswerf wordt gewerkt aan die uitrusting van twee kleine patrouille- en transportvaartuigen. Br heerst te Manokwani geen spanning en de enigszins slaperige sfeer wordt niet venstoorvi. Indden het echter tot een flict zou komen dan zou Manokwari met zijn goede haven en vliegveld een i uitgeschoven basis worden, met Soromg en Biak nog veel verder naar het westen. Twee bataljons mariniers zijn verdeeld in kleine detachementen. Als de twee landlmachitbaitaijons komen., zal de sterkte der troepen op 3000 man worden gebracht. Deze niet bijzonder schrikbarende land macht/troepen worden versterkt door een torpedo bootj ag er, twee fregatten, die Ma nokwari als reparatieplaats gebruiken en kleinere schepen. De luchtmacht is zeer klein maar zal vergroot worden. Het is duidelijk dat de Nederlandse krachten bijzonder klein zijn voor een oorlog van enige omvang en de Neder landse autoriteiten wijzen er op, dat zij geheel voor verdediging zijn bedoeld. Het enige Indonesische optreden waarmede men thams te maken heeft is zo nu en dan de komst van Indonesische agenten in kleine bootjes, aldus de correspondent. Nieuw weekblad t.v. Een groep Nederlandse uitgevers, drukkers en industriëlen heeft besloten tot oprichting van de N.V. Weekblad T.V., om de uitgave van een onafhan kelijk televisieblad te continueren. Dit vernamen wij van de heer P. A. G. de Ruwe, die hoofdredacteur was van het onlangs opgeheven blad TV er. bij het nieuwe blad dezelfde functie zal vervullen. Gedurende enkele weken zal het blad als nooduitgave verschijnen, daarna krijgt het dezelfde allure (in alle od- zichten) als het voorgaand». Nieuwe vinding voor communicatie I De international Business Machines Cor poration heeft een methode ontwikkeld om de capaciteit van de verbindingsmid delen te verdrievoudigen doordat een lelektronisch brein gebruikelijke woorden en uitdrukkingen codeert in symbolen en cijfers, terwijl een andere machine voor decodering zorgt. De Gaullc. In zijn eerste rede tijdens een rondreis door Normandië heeft pre sident De Gaulle gisteren opnieuw gezegd dat de Algerijnen zelf over de toekon,st van Algerije zullen moeten beslissen. „Alles waardoor deze grote beslissing vertraagd wordt, is ongunstig voor de Algerijnse bevolking, de vrede en de gehele wereld." Staatslcbezock- Buckingham Palace heeft gisteren bekend gemaakt dat konin gin Elizabeth van Engeland en prins Philip komend voorjaar een staatsiebe- I zoek aan Italië zullen brengen. 'vutitiragen door ingrijpende amende menten doorbroken zou worden, kan •het wetsontwerp zijn aanvaardbaar heid voor ons verliezen". Vrijlating Dr. Bentóhouwer (lib.) bepleitte vrijla ting van de hoofdprijs en verhoging van de maximale inzet van f 1 tot f 2. De even eens liberale mor. Geentserna betoogde de wenselijkheid van twee pooi organisaties in plaats van slechts één. Mr. Vrolijk (soc.) bracht dezelfde w/.n- sen naar voren als die we zojuist van de liberale sprekers vermeldden. Hij waar schuwde dat zijn fractie niet aan een spel van loven en bieden wenst mee te doen. De hear C. Kileïjwe.gt, voorzitter van de protestantse werkgemeenschap in de PvdiA, bepleitte prijsspreiding. De communisten cn de pacifistdsch-so- ciaMsten hebben verschillende bezwaren geopperd. (Zie verder elders in dit blad) GENERAAL HEIMEL OPVOLGER VAN GENERAAL KONING Btf K.B. is met ingang van 1 oktober 1960 eervol ontslag uit dc militaire dienst verleend aan de generaal-majoor B. Ko ning van het wapen der infanterie, in specteur der infanterie, tevens inspecteur der opleidingen, onder dankbetuiging voor dc veeljarige en belangrijke diensten door hem aan den lande bewezen. Bij miimd'steriële beschikking is m.i.v. 1 oktober benoemd tot zijn opvolger als in specteur der infanterie brigade-generaal J. H. Heimol. Generaal-majoor J. T. Win ket, inspeobeur der artillerie, is m.i.v. die zelfde datum benoemd tot inspecteur der opleidingen. Zo gaat het in de Tweede Ka mer: het ene ogenblik heeft ieder de volle aandacht voor de sprekereen ander ogenblik verslapt de aandacht. Zo golfde de interesse ook gisteren, tij dens het totodebat. Op deze foto: mevrouw Stoffels-Van Haaften hanteert de voorzit tershamer; de heer Van Dis (s.g.) voert het woord; minister Cals heeft zich met enige Ka merleden rond het spreekge stoelte geschaard. Amerikaans luchtschip in zee gestort Een Amerikaans luchtschip voor kust bewaking en radarwaarnemin'g is gisteren op 25 kilometer van de kust van New Jersey in de zee gestort. Aan boord be vonden zich 21 bemanningsleden. Men weet nog niet hoeveel slachtoffers er zijn. Zeven man werden door vissers-vartuigen opgepikt en een aantal door het vliegdek- sohlp Essex. Er is één lijk geborgen. Het luchtschip was met vliegtuigen van de Amerikaanse kustwacht en een kotter op zoek naar twee Amerikaanse jachten, die vermist worden, nadat ze vorige maand hadden deelgenomen aan de beroemde zeilwedstrijd naar Bermuda. Streep door suikerleveranties Eisenhower acht Russische bases onwaarschijnlijk Is dat mannenwerk of niet? Maar mevrouw Muller-Tiggelaar uit Am sterdam. doet het, en men neemt aan dat zij de eerste Nederlandse vrouw is, tot wier dagtaak het doorsmeren van auto's en andere niet zó plezierige karweitjes behoort. Een groot garagebedrijf in de hoofd stad tracht nog meer dames voor dit werk op leiden, nu er zo'n schaarste aan mannelijk personeel is. PRESIDENT EISENHOWER heeft thans officieel een streep gehaald do omvangrijke suikerleveranties van Cuba aan de Verenigde Staten, die voo hogere dan de wereldprijs van de rege ring Castro werden afge'nomen.Het voercontingent voor 1960 is verlaagd 700.000 ton, waardoor Cuba nog slechts een kleine 40.000 ton naar Amerika zal mogen verschepen. Dit komt er op neer dat Cuba 133 miljoen verkapte subsidie van de Ver enigde Staten zal missen. Volgens berichten uit Havanna zal de maatregel van de Amerikaanse regering ongetwijfeld tot gevolg hebben dat in de eerste plaats de 37 Amerikaanse suiker ondernemingen op Cuba, alsmede andere Amerikaanse bezittingen genationaliseerd zullen worden. Voor een waarde plm 1900 miljoen gulden aan eigendom men zou reeds zijn overgenomen, totale Amerikaanse bezit op Cuba wordt geschat op bijna 4 miljard gulden. Op zijn gisteren gehouden persconfe rentie ging president Eisenhower uitvoe- Leningsovereenkomst voor emigranten Het regeringscommissariaat voor du emigratie deelt mede dat een groep in Australiö belangen hebbende Nederland- •erzekeringsmaatschappijen, te weten De Nderlanden van 1845 te 's-Gravenha- ge, de Nederlandse Lloyd Levensverze kering te Amsterdam en de Verzekerini tschappij Holland van 1859 te Do drecht, met het emigratiebestuur ee leningsovereenkomst hebben gesloten ten bedrage van 11 miljoen gulden. ic op gunstige voorwaarden verkre gen gelden zullen worden uitgeleend aan woningbouwverenigingen van Nederland- nigranten in Australië. Het emigra tiebestuur werd tot deze lenings-trans- actie gemachtigd bij algemene maatregel van bestuur, onder bepaling dat de daaruit voortspruitende baten en even tuele lasten voor rekening van de staal zullen komen. Evenals bij de in 1959 door het Deve lopment loan fund voor dit doel ter beschikking gestelde lening zal ook nu groep Australische banken voor een zelfde bedrag in dit project deelnemen Op grond van de in Australië bestaan- wettelijke regelingen worden de Je ningen door de Australische deelstaten gegarandeerd. De oudste inwoner van Waterland, de 103-jarige heer K. Horjus uit Monniken dam, is in het stadsziekenhuis te Pu: rjE COMMUNISTISCH-neo-fascis- tishc tegenstelling is gister avond in Rome tot een uitbarsting gekomen, toen de politie herhaalde lijk charges uitvoerde tegen com munistische betogers op een plein en de botsing zich tot in de Itali aanse Kamer van Afgevaardigden uitbreidde. Elf parlementsleden en 350 betogers werden gearresteerd en een groot aantal mensen, onder wie 65 politiemannen, werd gewond toen de politie een verboden bij eenkomst van meer dan 1000 communis- n het zuiden van Rome trachtte te verjagen. Zij maakte hierbij gebruik van brandslangen en traangasbommen. De be- togers gooiden met straatstenen en rie pen leuzen tegen de regering en de neo fascisten. Toen de links-socialistische afgevaardig de Gianguido Borghese besmeurd met bloed de Kamer van Afgevaardigden bin nenkwam, nadat hjj de betoging had bij gewoond. protesteerde de communistische afgevaardigden luidkeels. Er ontstond een tumult en zaalwachten trachten dc vech tenden te schelden. De vergadering werd geschorst. De politie heeft vandaag elle openbare bijeenkomsten in de stad en in de pro vincie Rome verboden. Zij heeft boven dien verschillende sleutelpunten in de stad bezet om verdere gewelddaden te voorkomen. Intussen hadden de communisten voor vandaag een aantal stakingen afgekon digd, al6 onderdeel van hun campagne togen de neo-fascisten. De meeste politieke waarnemers zjjn van oordcel, dat de golf van gewelddaden bedoeld is om de rcgering-Tambroni ten val te brengen, wier bestaan afhankelijk is van de 24 neo-fascistischc stemmen in het Huis van Afgevaardigden. De rege ring staat thans voor de keuze af te tre den of zich geheel achter dc neo-fascisten te scharen, een stap waarvoor de meeste van haar aanhangers zullen terugdeinzen. rig in op de Cubaanse kwestie. Volgens de president zijn de huidige moeilijkhi den met Cuba het gevolg van de onve: klaarbare maatregelen van de Cubaanse regering. In antwoord op een vraag wat de lan den van het westelijk halfrond zullen doen indien Castro, die steeds verder naar links afzwenkt, de Russen zou toe staan een onderzeebootbasis op Cuba te vestigen, antwoordde de president dat de organisatie van Amerikaanse 6taten de gehele gang van zaken nauwlettend in het oog houdt. Hij verklaarde het niet waarschijnlijk te achten dat een derge lijke basis er zou komen, maar hij gaf toe dat de mogelijkheid natuurlijk niet uitgesloten was. In dat geval, aldus Eisen hower zullen de Verenigde Staten indien noodzakelijk maatregelen nemen om 's lands belangen te beschermen. Voordeel voor Nederland Het besluit van president Eisenhower om de Amerikaanse suikerinvoer uit Cu ba te beperken, betekent een voordeel voor Nederland, aangezien de Nederland- fnrfnn 'ennvoer in Amenka van 3731 tot 10.000 ton verhoogd wordt. Ook zeven La- tij'ns-Amerikaanse landen, Nederland, de Phillippijnen en Formosa hebben voor- AL HEEFT premier Loemoemba het gehele Kongolese leger een rang bevorderd, de Belgen de schuld gegeven van de muiterij in de Force publique en de Belgische opperbe velhebber generaal Janssens ontsla gen, de rust in de nieuwe republiek is nog niet weergekeerd. Loemoemba en president Kasavoeboe zijn gisteravond halls over kop naar het plaatsje Thysstad gevlogen, om te trach ten een eind aan de muiterij to maken. Zowel hier ails in Leopoldstad hadden grote groepen militairen zoals gemeld gis teren hun kazerne verlaten om te demon streren tégen de aanwezigheid van Bel gisch kader in de Force publique en vóór hogere soldij. In de hoofdstad Leopoldstad verliep de demonstratie gisteravond na de beloften van Loemoemba. Even ontstond opnieuw spanning, toen het politie-apparaat zich to Aneurin Bevan, waarnemend lei der van de Britse Labourpartij en een der meest onstuimige politici van het Engeland van na de oorlog, is gisteren na een langdurige ziekte overleden. Op 29 december van het afgelopen jaar onderging Bevan een ernstige maagope ratie. Hij verliet het ziekenhuis op 14 februari. Het herstel volgde slechts lang zaam en werd niet voltooid. In het be gin van het voorjaar hield Bevan een persconferentie en toen bleek, dat hij in niets meer leek op de „boom van een kerel" die mei ziekte had de veld. van bracht zijn laatste levensdagen door in zijn rustige buitenhuis verbouwde boerderij op een uui stand van het parlementsgebouw. In dat buitenhuis overleed Bevan gistermiddag tien minuten over vier. :n overzicht van de levensloop van Aneurin Bevan vindt men op pagina 5. PRESIDENT EISENHOWER heeft A gisteren verklaard dat commu nistisch China oorlogszuchtiger en twistzieker is dan Rusland en andere communistische landen. Hij riep de vrije wereld op waakzaam, paraat en sterk te zijn om het hoofd te bieden aan een bedreiging van de westelijke veiligheid. n journalist vroeg de president op zijn persconferentie, wat hij dacht van de beweringen die communistisch China steeds herhaalt, dat een oorlog tussen de communistische en kapitalistische landen onvermijdelijk is. Hoe paste dit naar mening in de bewering van Rusland, dat zulk een conflict niet noodzakelijker wijs avermijdelijk is? Eisenhower antwoordde, dat de theorie an onvermijdelijke oorlog dateert de geschriften van Lenin en Stalins boek partij-filosofie, maar, zo merkte de president op, landen kunnen hun inzich ten wijzigen naarmate zij rijkdom en een arsenaal van machtige wapens vergaren. Zulk een verandering in het commu nistisch denken lykt nu plaats te vinden. Winstbeurzen N.K.F. Op 20 juli zal een tweede vergadering ran winstbewijshouders der Nederland- sche Kabelfabrieken in Den Haag weder de oorspronkelijk voorgestelde statuten wijziging behandelen. Twee houders heb ben amendementen ingediend, die even- in behandeling komen. Mr. J. van der Hoeven, advocaat en procureur cn raadslid voor P.v.d.A. in Amsterdam is benoemd tot gewoon hoog leraar in het staatsrecht aan de gemeente universiteit. Hij volgt professor mr. dr- G. van den Bergh op. In staatsmijn Emma is de heer H. Kerckhoffs uit Wijnandsrade bij het af haken van mijnwagens op de losvloer met het hoofd bekneld geraakt tussen twee volle wagens; later is hij in her zie- verleden; hij was 47 jaar. ge- Eisenhower gaf echter te kennen, dat de ze heroriëntering voornamelijk plaats vindt in de Sowjetunie en niet zozeer in China. Maar tussen de regels door liet hij blijken, dat zelfs Peking naarmate het de komende jaren welvarender en sterker zou worden, aan hardheid zou verliezen. Hollandse zeelui beschuldigd van moord WTHeeHH°!-fnvSe "elieden- de 21-jarige w. H. H. uit Kapelle en de 23-jarige A. J" van D- Tilburg, zijn door de grand jury van Cameron (Texas) staat van beschuldiging gesteld. Zij oen ervan verdacht op 10 juni de 35- jange leraar Salcador Loya uit Browns ville te hebben doodgeslagen. De borg som voor hun vrijlating is gesteld on 10.000 dollar voor elk. op Het lijk van Loya is gevonden bij de dekken van Brownsville. De sheriff Boynton Fleming, heeft zegd dat de Hollanders een verklaring hebben getekend, waarin zij bekennen Loya te hebben geslagen nadat hij „een onfatsoenlijk voorstel" had gedaan. De mannen waren volgens Fleming be manningsleden van de Alblasserdam van de Holland-Amerika Lijn. Suikerfabriek besteld bij de V.M.Fé De Verenigde Machinefabrieken N.V heeft een opdracht ontvangen tot leve ring van een suikerfabriek in Oost-Pa- kistan. Een deel van de apparatuur zal vervaardigd worden in een bedrijr te Karatsji, waarmede de V.M.F. een over eenkomst heeft gesloten, die het in staat stelt op grondslag van door de V.M.F. verstrekte gegevens te werken. Het grootste deel der installaties wordt ech- Nederland vervaardigd. Dc capa- kort gedaan voedde en .dn hun kazernes demonstraties hielden, maar Loemoemba maakte daar gauw een eind aan door te verklaren dat de beloften aan het leger ook voor de palntie golden. In Thysstad gaven de militairen zich echter niet gewonnen en er -werd zelfs te gen Loemoemba gedemonstreerd. De Bel gische officieren en onderofficieren wer den in hun verblijven opgesloten en de blanke burgers mochten hun huizen met verlaten. Er is echter geen melding ge maakt van incidenten. De muitende militairen uit Thysstad besloten de muiters in Leopoldstad te hulp te komen en een grote eenheid ging op mars (130 kilometer) naar de hoofd stad. Onderweg, b(j Madimba, stuitten zjj gisteravond echter op eenheden die de regering getrouw waren gebleven en vol gens berichten van hedenmorgen stonden de twee groepen nog steeds dreigend te genover elkaar Loemoemba heeft in deze moeilijkheden reden gezien om de Afrikanisering van zijn land te versnellen. Op korte termijn zal allee wat aan België herinnert ver dwijnen en het Nederlands dat naast Frans een officiële taal was komt te vervaiMen. 'Generaail Janssens, de grote man van de Force publique een mo dern bewapende, goed gediicipLLneerde strijdmacht gaat over enkele dagen naar België terug. De regering van Malakka heeft gisteren bekend gemaakt dat het invoerverbod van alle Zuidafrikaanse goederen op 1 augus tus ingaat. Dit besluit wordt beschouwd als do belangrijkste protestactie tegen de Zuidafrikaanse rassenpolitiek die tot nu toe ondernomen is. Premier Tengku Addul Rahman zei dat zijn land Zuid-Afirika de economische oor log verklaarde en hij riep de rest van de wereld op het zelfde te doen. Rahman verklaarde op een persconferentie te ver wachten dat alle Aziatische en Af rikaanse landen en misschien ook Scandinavië, hef voorbeeld van Maiaikka zullen volgen. Nederlandse stap bij Pliilippijnen De PhLlippijnse minister van buiten landse zaken Serrano heeft medegedeeld dat de Nederlandse regering zich tot de PhiilLppijnen heeft gewend als tegenmaat regel na het Indonesische verzoek aan de Philippijnen om aan Nederlandse oor logsschepen en vliegtuigen op weg naar Nederlands Nieuw-Guinea alle facilitei ten te weigeren. Hij zeide dat de Phil'ippijmen reeds hun standpunt aan beide Janden hebben be kend gemaakt. In kringen in de omgeving van de minister vertelt men, dat de Philippijnse regering een afwachtende houding aan neemt op grond van de vriendschappelij ke betrekkingen met Nederland en In donesië, hetgeen betekende zo voegt men er aan toe dat de Philippijnen het Indonesische verzoek afwezen. Geen wapenstilstand op Celebes Volgens berichten te Djakarta zou het Indonesische legereommando hebben ge weigerd een voorstel van de leider van de Daroe-1-Islam op Celebes. Kahar Muzak- ker om het vuren te staken, geweigerd hebben. De Indonesische militaire com mandant eist onvoorwaardelijke over gave. Het voorstel zou gevolgd zijn door gezamenlijk optreden ter zee en te land tegen de opstandelingen, dat geleid zou hebben tot grootscheepse vemaetaging. Wisselvallig De Bilt verwacht tot vrij dagavond: Wisselend bewolkt met enkele buien. Matige, aan dc kust nu en dan krachtige wind tussen zuidwest en zuid. Dezelfde temperaturen Is vandaag of iets hogere. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Vrijdag 8 juli zon op 4.30, onder 21.00 ur, maan op 20.23, onder 4.20 uur. 8 ili 20.37 uur volde maan. Strand verivachti ng Onbestendig cn te koel strandweer met ook morgen een enkele bui, afgewisseld door opklaringen. Overdag 16 a 17 graden, zeewater ruim 16 graden. Krachtige zuid- HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Stockh Oslo Wenen Innsbruck

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1