Jlieuuie geitect)t(fourant Trachtte Berlijn B.V.D .-secretaresse naar te lokken Y.S. staken invoer Cubaanse suiker Mijn regering kan me missen RODE STUDENT-SPION SMIRNOF GAAT MORGEN ONS LAND UIT Raketproeven „Faja Lobbi' won op de Berlinale Gouden Beer Regering wil liever geen bestedingsbeperking Militaire muiterij in Kongo WOENSDAG 6 JULI 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie. Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel. 31441. Eenenveertigste jaargang no. 11911 Dr. E. DIEMER CHR1STEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvaslich is ghrblroen tnyn hert ia Irahenspatt" BEVOLKINGSAANWAS en tcelvaarl Zie pagina 2 VOLKSTELLING misbruikt Zie pagina 7 BANNEVCK COCQ vloog er eens uit Zie pagina 7 (Van een onzer verslaggevers.) TAE SOWJET-STUDENT Smirnof, die morgen als ongewenste vreemde- ling wordt uitgewezen, stond niet op de onderste trede van de spionageladder. Hij had het reeds zo ver gebracht dat hij als opdrachtgever kon optreden. Al waren niet alle elementen aanwezig om tot een strafver volging over te gaan, het staat wel vast dat de justitie met zijn arrestatie een goede greep heeft gedaan. Door middel van een onderge schikte stelde hij pogingen in het werk om een vrouwelijke employé van de Binnenlandse Veiligheids dienst naar Berlijn te krijgen, waar zij hoogstwaarschijnlijk in handen van de Oostduitse of van de Russi sche geheime dienst zou zijn geraakt. Deze pogingen zijn volledig mislukt en het is buiten kijf dat de op de af deling documentatie van de B.V.D. werkzame mejuffrouw X geen staats geheimen heeft uitgeleverd. OPDRACHTGEVER Op een persconferentie heeft de minis ter van binnenlandse zaken, mr. E. H. Toxopeus. gisteren een tipje opgelicht van de sluier, die tot nu toe over deze spionagekwestie heeft gehangen. Hij deelde mee dat de arrestatie van Smir nof wiens werkelijke naam misschien anders luidt is voortgevloeid uit de arrestatie in Bonn op 25 mei van een zekere Karl Heinz R., die gevangen wordt gehouden onder beschuldiging van hoogverraad. R. heeft bij een confrontatie te Vaals op 23 juni Smirnof aangewezen als zijn opdrachtgever voor zover het zijn acti viteiten in Nederland betrof cn onom stotelijk is komen vast te staan dat zijn verklaringen dienaangaande op waarheid berustten. In de agenda van Smirnof vond men een door R., onder de schuilnaam Thomas, geschreven kwitantie, luidende „Am heutigen Tag erhielt ich 600." Deze woorden waren door Smirnof onleesbaar gemaakt, maar door toepassing van een bepaalde belichtingstechniek bracht de B.V.D. ze tevoorschijn. Toen R. de zin bij de confrontatie her schreef, was het voor geen twijfel meer vatbaar dat Smirnof inderdaad dit be drag aan R. had uitbetaald. Het was ove rigens niet de enige uitbetaling; volgens R. had hij van Smirnof bovendien bedra gen van 1500 en van 700 ontvangen en ook deze betalingen vond men in Smir- nofs boekhouding terug. HET WERK VAN R. Tegenover de Westduitse justitie heeft R. verklaard dat hij reeds enkele jaren in de Bondsrepubliek inlichtingen activiteiten had ontplooid. Hij studeerde rechten in Bonn en handelde in opdracht van de Oostduitse inlichtingendienst, die volgens z'n verklaringen pressie op hem uitoefende. Men kon dit doen omdat zijn moeder in Oost-Berlijn woonde. Na een grondige opleiding in spionage- techniek en in het hanteren van geheime communicatiemiddelen, kreeg hij de op dracht te penetreren in de Westduitse regeringsdepartementen door middel van het compromitteren en het chanteren van vrouwelijk kantoorpersoneel, werk zaam op sleutelposities. Volgens dezelf de •methode heeft hij ook in Nederland moeten werken, maar verder dan een be gin is hij niet gekomen. In de zomer van het vorig jaar kwam hij naar ons land, met studiedoeleinden als voorwendsel. Hij kwam te staan onder de bevelen van een man, die zich Serge Petrof noemde en die later dezelf de bleek te zijn als Smirnof. Deze Russi sche student was in het bezit van naam, adres en foto van een juffrouw in dienst van de B.V.D. De Duitser kreeg de op dracht vriendelijke betrekkingen met haar aan te knopen, waardoor hij veel omtrent haar te weten zou komen en de opgedane kennis aan Petrof door te VRIENDSCHAP R. ontmoette mejuffrouw X in Haagse studentenkringen en slaagde er inderdaad in om goede maatjes met haar te worden. Hij ontving foto's van haar, die Petrof de zeker heid gaven dat zijn ondergeschikte met de juiste persoon het contact had gelegd en alles scheen naar wens te verlopen. H. ging zeer voorzichtig te werk en vermeed alles wat de achterdocht van mej. X. kon opwekken. Toen eenmaal de juiste sfeer was geschapen, kreeg R. de opdracht om zijn nieuwe kennisje ertoe te bewegen haar eerstvolgende vakantie in Berlijn door te brengen. De agent be- ;venwel sabotage te plegen, zoals hii zelf heeft verklaard. Hij voerde zijn op dracht niet uit en hield Petrof aan het lijntje met de mededeling dat hij mej. X. voorzichtig aan het inpalmen was. geruime tijd het was inmiddels april I960 geworden zocht R. opnieuw )*itact met het 24-jarige meisje. Hij had daartoe opdracht gekregen uit Oost- Berlijn, maar slaagde er niet in een af spraak te maken. Mej. X. was inmiddels verloofd en wenste geen ontmoeting gaf er de voorkeur aan dit te- Petrof te verzwijgen en bracht de hij komende antiereis naar Berliji „Het meisje van de B.V.D." was niet t enige zaak, waarmee Karl Heinz R. as belast. Bovendien had hij van Petrof de opdracht gekregen om te penetreren 'nister Toxopeus noemde „een te Den Haag gevestigd kantoor van een bevriende mogendheid". Ook dit moest gebeuren door het leggen van contacten met een secretaresse. In schijn begon de Oostduitse aeent met de uitvoering van deze opdracht, maar in werkelijkheid bracht hij er niets van terecht. PETROF SMIRNOF Deze mededelingen van R. brachten de B.V.D. tot de slotsom dat Petrof nie mand anders kon zijn dan Smirnof. Uiteraard werd aan de gearresteerde agent een fato van Smirnof voorgelegd en deze herkende de student van het In stitute of Social Studies onmiddellijk als zijn opdrachtgever in Den Haag. Bij na vraag bij de employée van de B.V.D. bleken ook zijn verklaringen omtrent zijn contacten met haar met de waarheid te Voor de B.V.D. waren deze gegevens natuurlijk aanleiding om Smirnof aan een observatie te onderwerpen met het doel ziin relaties en contacten op te spo ren. Het was immers zeer wel mogelijk dat nog anderen in opdracht van Smir nof activiteiten in Nederland ont plooiden. Heft Smirnof lont geroken? Is hem bekend geworden dat zijn ondergeschikte in handen van de Westduitse justitie was gevallen? Hoe het ook zij, op 20 juni begon Smirnof zijn inboedel te verhuizen naar.,de Sowjet-ambassade. Teneinde te voorkomen dat de Rus daardoor ongrijp baar zou worden, schakelde de B.V.D. de justitie in, die onmiddellijk de student aanhield. Bij het verhoor werd hem een foto getoond van zijn ongeveer 25 jaar oude medewerker R waardoor Smirnof zichtbaar schrok. Vanaf het begin heeft hij echter geweigerd op vragen te ant woorden. Bij de confrontatie in Vaals (Zie vervolg pagina 9) Gt*> HET AMERIKAANSE ministerie van landbouw heeft staking bevolen van de invoer van 740.000 ton Cubaanse suiker in de Verenigde Sta ten. Het betreft hier het nog niet verscheepte deel van de ruim 3 miljoen ton die Cuba dit jaar mocht invoeren. De beslissing van het ministerie is genomen in afwachting van een hesluit van Eisenhower de invoer te ver minderen Het Cubaanse kabinet heeft van morgen machtiging gegeven tot ont eigening van alle eigendommen van Amerikaanse maatschappijen en bur gers op Cuba indien dit noodzakelijk geacht wordt in het nationale belang. De Amerikaanse investeringen worden op bijna vier miljard gulden geraamd. Reden is de „agressieve houding van Amerika" waarmede de staking van suikeraankopen bedoeld is. Conrado Becquer. hoofd van de Cu baanse vakbond van arbeiders in de suikerindustrie, heeft de 500.000 arbei ders opgeroepen zich gereed te houden om de 36 Amerikaanse suikerplantages op Cuba over te nemen. Intussen heeft president Nasser van de VAR reeds la ten weten dat Kairo 53.000 ton suiker van Cuba zal kopen. Rondom het Cubaanse olieconflict zijn gisteren tal van verrassende verschijn selen ontstaan. Zo heeft de Cubaanse ambassadeur in Washington, Jose Miro Cardona, politiek asiel gevraagd op de Argentijnse ambassade in Havanna. Hij heeft de president van Cuba geschreven zich niet langer met het beleid van Castro te kunnen verenigen. Cardona, voorheen ambassadeur in Madrid, zou op een tijdstip dat Castro nog moest be palen, naar Washington worden gezon den. Vorige week heeft de Cubaanse am bassadeur in Londen, die eveneens in Cuba vertoefde, reeds politiek assiel ge vraagd op de Argentijnse ambassade. Het Cubaanse ministerie van buiten landse zaken heeft medegedeeld dat Car- dona, alsmede de ambassadeurs in Italië, Zwitserland en El Salvador, om organi satorische redenen zijn ontslagen. Twee piloten van een Cubaans passa giersvliegtuig hebben gisteren met een pistool in de hand de gezagvoerder ge dwongen op Miami (Florida) te landen, waar zij asiel vroegen. Het vliegtuig heeft later met de overgebleven 9 be manningsleden en 41 passagiers de tocht De Griekse reder Onassis heeft giste ren in Monte Carlo aan een verslaggever van The Associated Press meegedeeld dat hij een Russisch verzoek om olie naar Cuba te vervoeren, van de hand heeft gewezen. Onassis zei nog andere Russische aanbiedingen te hebben gekre- De regen druilde neer toen hon derden ouden van dagen uit ver schillende plaatsen (o.a. Hazers- woude, Poeldijk en Maasland) gisteren voor H.M. de Koningin op Soestdijk defileerden. Het echtpaar Vogels uit Gemert in Noordbrabant, dat pas zestig jaar getrouwd geweest is, bood de Koningin een stel poppen in Brabantse klederdracht aan, be stemd voor prinses Marijke. En dat leverde dit aardige plaatje op. Gisteren is de eerste Russische raket gelanceerd van een reeks die tussen 5 en 31 juli beproefd zullen worden. De in dc Sowjetunic gelanceerde meertrapsraket werd afgeschoten in de richting van een doelwit in de Stille Oceaan. De vlucht van de raket verliep volgens het program en de laatste, nagemaakte, trap kwam in het water vlak bij het doelwit terecht. De afstand tussen doel wit en lanceerplaats is volgens een dooi Tass bekendgemaakte aankondiging on geveer 13.000 km. Met meetinstrumenten uitgeruste sche pen in het centrale deel van de Stille Oceaan verrichtten metingen in verbanrt met de lancering der raket. De laatste trap van de raket was, naar in de be kendmaking werd gezegd, geschikt ge maakt voor de vlucht door de dichte lagen van de dampkring In januari heeft de Sowjetunie even eens raketproeven genomen met een doel wit in de Stille Oveaan. Een raket legde toen 12.250 km af. Ditmaal is het gebied van het doelwit, naar -radio-Moskou ver klaart, minder dan de helft van het doelwitgebied in januari. Een Amerikaanse raket heeft na de Russische proeven van januari een al- stand van 14.500 km. van Kaap Canave ral tot de Indische Oceaan, afgelegd. T^AJA LOBBI Vurige Liefde), de mee- slepende film ran Herman van der Horst over het oerwoudleven in Suri name heeft op de Berlinale, het film festival te Berlijn de hoogste onderschei ding, De Gouden Beer, ontvangen in de categorie „avondvullende documen- Horst, die op de rige rlinale, den Beer in ontvangst mocht nemen voor zijn documentaire over Nederland „Prijs de zee", werd door het internationale publiek in een minutenlange ovatie toe- De heer Van der Horst wordt van avond op Schiphol in ons land terugver wacht. Hij zal zich in de eerste tijd gaan wijden aan een documentaire over Am sterdam. In een kort interview deelde Herman van der Horst mee geen vakan tie te zullen gaan houden. „Dat zit er dit Volgens het oordeel van de jury (vier duitsers cn zeven buitenlandersheeft de onderscheidene zich in zijn Suriname- film „in beeld en geluid op ongewone wijze een meester betoond". Andere onderscheidingen zijn: de Gou den Beer voor de beste speelfilm de Spaanse film „El Lazarillo de Tor mes" (De schelm van Salamanca). De zilveren beren" voor de beste teur en actrice gingen naar de Am kaan Frederic March (voor zijn rol Inherit the Wind) en de Frangaise Juliet te Mayniel (voor haar rol in de Duitse film Luc Godart, de regisseur van „A bout de souffle" ontving de .zilveren beer" voor de regie. De Franse speelfilm „Les jeux de l'amour" kreeg een speciale ver melding en een „zilveren beer". Ook de Zwitserse film Mandaraontving een speciale vermelding. „Le songe des chevaux sauvages" werd onderscheiden met de „gouden beer" voor de beste korte documentaire. Korte De door de B.V.D. ontdekte en ontcijferde kwitantie uit de agenda van Smirnof, geschreven door R.: „Am heutigen Tag erhielt ich f 600". BIJ de Tweede Kamer is een wets- ontwerp ingediend tot goedkeu ring der beschikking van de minister en de staatssecretaris van financiën inzake de vervroegde afschrijving en de investeringsaftrek. De memorie van toelichting herinnert aan de snelle toeneming der bestedin gen. de hausseverschijnselen bij de ar beidsvoorziening en de bereidheid tot investeren in gebouwen, die de mogelijk heden belangrijk overtreft. Men wil zo enigszins mogelijk een bestedingsbeper king voorkomen. Daar de stijging van investeringen ver uitgaan boven die van het verbruik en de getroffen maatrege len de groei niet in gevaar brengen, is de regering tot deze maatregelen i gegaan. Voor alle bedrijfsmiddelen wordt het percentage van vervroegde afschrijving verlaagd tot ten hoogste 81/3 per jaar van aanschaffings- of voortbrengingskos- ten, doch voor personenauto's en toorinventarissen is deze mogelijkheid geheel vervallen en voor gebouwen zij beperkt tot 6 procent. De investerings aftrek wordt van tweemaal 8 proi verlaagd tot tweemaal 5 procent. Van de beperking der vervroegde af schrijving wordt een verhoogde opbrengst van vennootschaps- en inkomstenbelas ting verwacht van 250 miljoen in en 200 min. in 1962, van de beperking van de investeringsaftrek resp. 125 min. en 150 min., tezamen resp. 375 min. en 350 min. Hoog in de bergen zei Chroesjtsjef: -1- showman liet gisteren de blik besneeuwde toppen van Tauerngebergte dwalen mijmerde: „Wat moet het heer- CHROESJTSEF, fiek. Minder enthousiast was aller Russen, h(j over het zes meter hoge over de monument, dat werd gebouwd an het voor de mensen die bü de bouw van dc stuwdam het le ven hebben gelaten. Het mo- lijk z(jn hier een vakantie derne beeldhouwwerk werd is", door te brengen. Maar helaas, met opgetrokken wenkbrau- hekeken Dat Ls onzin 1 aal' opgewem kan" zien wat het *UMt£hf prc™ler in oor my betekent tot?ét 'Ö1"® tonele w-ordt gebracht het niets", zei de Russische d,e hem en de Oostenrijkers in hun le gast ten slotte. ren broeken de Russen me, enthousiasme be- ik ben geen kapitalist: ik kan het niet betalen". En, toen de Geen Oostenrijkse kanselier Julius voorstelt. Raab hem verzekerde dat- er wel iets viel te „versieren" zon zijn. zei Chroesjtsjef: ,Nou, mijn regering de hele dag bij dat ding blijven verholpen worden", antwoord- zittcn om het de mensen uit de de onvermoeibare Chroesj- te leggen. Krankzinnige noch tsjef. Hij tastte in zijn zak. verstandige mensen kunnen vond een gouden medaille en zonder die uitleg niet weten frommelde die voorvarend in of het een hond of een leeuw de zak van excellentie Wald- het beeldhouwwerk, prof. dolgraag tien jaar kwijt willen Josef Magnus. Een Ietwat »si ku tiuuc. - ren di HU „i het tegen de schepper werden beantwoord met jleeds In gele bussen „C-hroesjtsjef-circus" plaatst olgend couplet. Tijdens de lunch stelde Magnus trachtte de Rus Chroesjtsjef voor, dat Rusland over een handelsverdrag vervolgens zün bedoelingen Cn Oostenrijk technische ge- sen Rusland en Oostenrijk. De duidelijk te maken. „Gelovi- gevens over de bouw van wa- Salzburger Xachrichten weel zei de professor, terkracht stations zouden uit- te melden, dat een bandels- „Mooserboden" bU Kaprun op „denken b|J het zien van het wisselen. Karl Waldbrunner, verdrag voor vijf jaar tege- 2.040 meter hooogte. De Rus- vrouwensilhouet aan de be- de Oostenrijkse minister van moet zal komen aan het Oos- slsche leider miste er de rode schermhellige van de Inge- industrie, toastte prompt op tenrijkse verlangen, de leve- vlag („ik zal het nog beleven oieurs". „Juist, jaist". ant- „de l>ron van onze rijkdom, ring van goederen krachtens lat die vlag boven de gehele woordde Chroesjtsjef, beleef- water". „Oostenrijk" zo zei hU. het akkoord over herstelbeta- wereld wappert") maar vond der dan gewoonlijk, „maar In „heeft geen goud maar wel lingen te veranderen het landschap verder magni- dit geval moet u toch eigenlijk veel ijs cn water". „Dat kan maal handelsverkeer. films die met zilveren beren" werden bekroond zijn „Der Spielverderber" (Duitsland), „I Vecchi" (Italië) en „Dia- rio'f (Argentinië). „The angry silence", een Engelse film, ontving zowel de prijs van de Internatio nale Katholieke Film Organisatie als de prijs van de Internationale Filmkri- In de loop van het festival, dat elf dagen heeft geduurd, rijn 82 films uit 39 verschillende landen en van de Verenig de Naties vertoond. Dertig films hadden male i Bij zijn aankomst vanavond kwart voor acht op Schiphol zal Herman van der Horst verwelkomd worden door vele in land verblijvende Surinamers, onder de Kotamissies en de Surinaamse band. die met hem ni Berlijn waren. Ook de Haarlemse bloemenmeisjes zullen aan- vezig zijn olie naar enkele landen te ver schepen, maar dat hij ook deze trans acties geweigerd heeft. Amerika en Engeland hebben gisteren In krachtig gestelde nota's geëist dat Cuba de nationallsatiemaatregelen tegen oliemaatschappijen Texaco, Shell en •so ongedaan zal maken. De Engelse gering behoudt zich alle wettelijke rechten voor om schadevergoeding te i. Amerika heeft de maatregelen Castro willekeurig en onrechtmatig genoemd. Leerlingen van Woodbury College te Los Angeles hebben 36 kg Cubaanse sui ker in een goudvisvijver gegooid. Zij droegen borden met de woorden: „Geen suiker van Cuba". Castro heeft verklaard dat wanneer Amerika de invoer van Cubaanse suiker zal beperken, Cuba geen schadevergoe ding zal betalen voor de onteigende Ame rikaanse eigendommen. In het nieuwe machtigingsbesluit wordt bepaald dat Cuba zal betalen met 25 pet van het geld, dat het verdient op de suiker die aan Amerika verkocht wordt, boven de drie miljoen ton per jaar tegen een prijs van 5?i dollarcents en hoger. Het invoer quotum voor Cubaanse suiker in Amerika 3.1 miljoen ton per jaar en men ver acht, dat Eisenhower dit zal verlagen met 700.000 ton. De prijs is thans 5V4 cent. De betaling zal geschieden in obligaties, die slechts 2 pet rente afwerpen en in dertig jaar aflosbaar zijn. Qeze gelden worden gestort in een fonds voor beta ling van onteigeningen. De interest kan niet worden opgehoopt en vervalt indien het fonds niet genoeg gelden ontvangt om de uitgaven te dekken. /VNDER de Kongolese strijdkrachten in Leopoldstad en Thysstad is volgens berichten die vandaag in Brussel werden ontvangen muiterij uitgebroken. Dc oorzaak zou zijn on tevredenheid over de langzame Afrika- nlsering van de „Force publique", die wordt geleid door Belgische officieren. In Leopold'stad, waar de politie op en kele grote boulevards versperringen heeft aangelegd, zijn vanochtend honder den militairen er in geslaagd dooir te dringen tot de tuinen van het parle mentsgebouw. Zij kwamen te voet en waren ongewapend. Een cineast, die de demonstratie wilde filmen, werd zwaar lishandeld. De verbindingen met Thysstad, dat op ongeveer 130 km ten zuiden van Leopold stad ligt, zijn sinds vanochtend verbro ken. Het laatste dat uit deze stad werd vernomen, is dat alle Europese inwoners uit de omgeving een toevlucht in deze plaats hebben gezocht. De muitende sol daten hielden op de weg alle auto's aan. De militairen weigerden bevelen op te olgen van de Belgische officieren en onderofficieren. Wel luisterden zij naar hun Kongolese meerderen. Een Belgi sche officier, die de gemolesteerde Ame rikaanse cineast wilde ontzetten en met zijn geweer een schot in lucht loste, erd door een Kongolese militair zijn apen ontnomen. Later werd dit aan een Kongolese sergeant overhandigd. Onbestendig De Bilt verwacht tot donderdagavond: Veranderlijke bewolking en plaatselijk enkele buien. Matige tot krachtige, aan de kust tijdelijk harde wind, in hoofdzaak tussen zuidwest cn west. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt om 11J5 uur)- ZON EN MAAN 7 juli: Zon op 4.29, onder 21.00 uur; Maan op 19.23, onder 3.20 uur. 8 juli 8.20 Strandveiivachting Morgen koel en zeer matig strandweer met opklaringen maar ook een enkele bui. Vrij krachtige wcsteHJkc wind. Over dag ongeveer J7 graden, zeewater 1654 graad. Vooruitzichten: nog wisselvallig met vrij sterke westelijke luchtstroom. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Twee gevangenen ontvlucht Gistermiddag zijn uit de strafgevange nis te Groningen twee gedetineerden snapt. Het zijn de 27-jarige K. B. ui schede, die wegens diefstal is veroordeeld tot drie en een half jaar gevangenisstraf, en de 27-jarige P. H. uit Tummarum die was veroordeeld tot zes maanden ge vangenisstraf wegens inbraak. Beiden werden eveneens ter beschikking van de regering gesteld. Voor B. zou zondag de straf zijn geëindigd. De ontsnapten werden tijdens het werk vermist, waarna alarm werd geslagen. Het is nog niet bekend, op welke manier zij ontsnapt zijn. De Veiligheidsraad heeft eenstemmig besloten de republiek Somali te aanvaa den als het 83ste lid van de Ver. Natie: Temper. SUUm, gestel dh II és la li Ills. Parijs111' Manche" Zurich Locarno

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1