Zwerven door Ierland
en toch... terug!
De „Proms'' zijn weer op komst
Hollywood heeft een
filmmuseum nodig
KWALI- en KWANTITEIT
s w m m
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 2 JULI 1960
»tyd"
hebben
voor zichzelf en HET LEVEN
voor de mede
mens, voor stilte en zelfbezin
ning, een wereld, waar ze brood
winning en werk laten staan
voor het contact met de buur
man, de voorbijganger, de zwer
ver, de gast! Je zoekt een maatschappij, waar men de organisatie
in zijn macht heeft, waar men de mechanisatie kan overzien en
waar men de snelheid van de tredmolen zelf weet te bepalen". Dit
is het reis-ideaal van de Rotterdamse auteur Tobi Ritman, 36 jaar
oud, en zwerver-schrijver op de manier van een zoeker, die toch
niet vindt, waarnaar hij zoekt.
IR-bouclé
Van de hand van Tobt Ritman
verscheen enige tijd. geleden het
hoek „De Groene Vrouw", met
als ondertitel: „Zwervend door
lerlands groene dreven", een
werk, dat in de Forum-boekerij
van Ad. M. C. Stok een welver-
zorgde uitgave heeft gekregen.
Ritman heeft geen reis-beschrlj-
/ing in de bekende en beproefde
stijl Begeven. Hij is overgestoken
ving in de bekende en beproefde
stijl gegeven. Hij is overgestoken
naar Ierland, omdat hij verwacht
te op dit groene eiland zijn ho-
ger-omschreven ideaal verwezen
lijkt te zien. Omdat hij dacht bij
de vrouwen, die hij daar ontmoet
te, vergetelheid te vinden voor
de „pijn". die in hem knaagde,
een pijn, die werd veroorzaakt
door zijn protest tegen de burger
lijkheid, waaraan de auteur
meende te moeten ontvluchten, en
die hem had weerhouden van het
bindende" huwelijk.
Zijn notities zijn fragmentarisch.
Hij ontmoet mensen, echte leven
de mensen en dat is op zichzelf
een grote verdienste van zijn
boek. Ritman zoekt naar de waar
heid, maar hij wil maar liever
aan die ene Waarheid voorbij
gaan en ook in dit opzicht is zijn
boek dan eerlijk.
Hij wil afrekenen met het bur
gerlijk fatsoen, dat hem van kinds
been af is bijgebracht. Hij wil
van alles. Hij wil vooral zich
zelf zijn. En dat is allemaal heel
mooi voor de vakantie van een
liftende jonge kampeerder, maar
hoe verder deze persoonlijke no
tities van deze Rotterdamse
schrijver, die economie studeer
de vorderen hoe, meer hij de
toch al volwassen man ver
strikt raakt in de eigen moeilijk
heden.
Hij zoekt naar een El Dorado,
dat op deze wereld toch steeds
weer achter de horizon verdwijnt,
dat onbereikbaar ls, dat ook in
Ierland, ondanks de rust en de
vriendschap van de bewoners on
vindbaar blijkt te zijn. Hij komt
tot het besef (en dat is zeker een
positieve kant van dit boek, waar
tegen wij nogal wat bedenkingen
hebben, vanwege de vaak te gro-
Eer duurzamer
dan goud
Aan de 79-jarige Britse steen
houwer William Topper werd on
langs het ere-doctoraat van de
Universiteit van Cambridge aan
geboden als waardering voor de
restauratiewerkzaamheden, die
hij gedurende meer dan vijftig
jaar aan de oude universiteitsge
bouwen heeft verricht. Kay Bat-
chelor, die voor het B.B.C.-
nieuwsprogramma verslag uit
bracht van de imposante gebeur
tenis compleet met Latijnse
redevoering in het Senate
House van Cambridge University,
stelde de heer Topper na afloop
de vraag of hij niet liever een
cheque had gekregen, in plaats
van dit onaantastbare bewijs van
waardering. Een ferm ,,Nee"
was hierop het antwoord. ..Dit is
historisch en onvergankelijk", zei
hij. ..Mijn naam staat nu in ..Het
Grote Boek" van de universiteit,
maar een cheque... och, misschien
was ik er toch maar mee naar
de Newmarket-races gegaan en
dan zou er ook niet veel overge
bleven zijn..."
te openhartigheid, waarmee som
mige amoureuze .avonturen" wer
den beschreven» dat de zoeker
naar geluk vaak niet al te ver
behoeft te reizen, om tot op ze
kere hoogte dnt geluk te vinden.
Als de vrouw, die hij beminde in
Nederland hem nog wil hebben,
dan zal hij terugkeren naar Neder
land en naar haar. Naar het „bur
gerlijke" van wat de Engelsen
noemen „Holy Matrimony", het
Ritman een rondreis door Ierland
moeten maken, die hem interes-
snnte mensen deed ontmoeten en
die hem hier en daar boeiende
fragmenten voor zijn boek ople
verde. maar voor ons, heeft hij
dat allemaal toch niet ers aanne
melijk kunnen maken. Voor ons
hoefde het zogezegd allemaal niet.
Middeleeuws
mechanisme in
een duivenhok
Een van dc opmerkelijkste eigen
schappen van het oude duiven
hok in Dunster in het graaf
schap Somerset (Z.W.-Enge-
landis wel, dat het inutcn-
dige mechanisme na 800 jaar
nog steeds perfect werkt. Niet
lang geleden hebben experts
het duivenhok met Röntgen
stralen onderzocht om het ge
heim op te lossen.
Het 16 voet hoge hok, een rond
stenen bouwwerk met een
kegelvormig dak, werd in de
12e eeuw waarschijnlijk
door monniken gebouwd.
Duizend duiven vonden er een
onderdak en tezamen met hun
niet gering en snel groeiend
kroost, voorzagen ze geduren
de voorjaar en zomer in de
behoefte aan vers vlees.
Binnenin langs de ronde wand
bevinden zich op gelijke af-
sfand van elkaar 500 vierkante
nestgaten, één voor ieder paar. 1
In' het midden van de vloer
staat een grote tot aan het dak
reikende essenhouten paal,
waaraan twee armen beves-
tigd zijn, waarop een ladder i
steunt, die langs de wand
ronddraait, zodat alle nestgaten I
gemakkelijk bereikbaar zijn. i
Hoe is het mogelijk dat dit me
chanisme na al deze eeuwen I
nog zo gemakkelijk en zonder i
enig lawaai functioneert? Bij
het Röntgen-onderzoek ont- I
dekten de experts een ronde
pen, die in de grond is beves
tigd en tot een hoogte van
ongeveer 18 centimeter in de
paal doorloopt, waar hij in een
kegelvormig stuk metaal past. 1
Bovenaan is eenzelfde pen be
vestigd. De Röntgenstralen
onthulden de eenvoud van het
systeem, maar hoe het moge
lijk is dat er geen spoortje van
roest te ontdekken is want
olie is er zeker nooit aan te
pas gekomen is nog steeds
een onopgelost raadsel.
Het geheim van de jeugd is
het steeds doorgaande groeipro
ces, dat niets te maken heeft
met omvang, maar bestaat uit
een zich steeds vernieuwende
vitaliteit. Dit komt heel goed
naar voren in het komende pro
gramma van de Henry Wood
Promenade concerten kort
weg de „proms" die door de
B.B.C. worden verzorgd in de
Royal Albert Hall te Londen
van 23 juli tot 17 september. In
het B.B.C.-programma zal aan
deze „proms" weer uitvoerig
aandacht worden besteed.
Dit jaar is het 66ste seizoen van
deze unieke traditie in de muziek
wereld, waarmee de jonge Henry
Wood in 1895 een begin maakte.
Met veel enthousiasme heeft men
het komende seizoen voorbereid
en dit jaar kan als mijlpaal in de
geschiedenis van de „Proms" wor
den beschouwd door een grootser
opzet en het streven om aan dc
hoogste eisen te voldoen. Aan het
principe is echter geen afbreuk
gedaan. Men moet uiting geven
aan alles wat in de orkestrale-mu-
ziekvvereld vanaf de 18e eeuw tot
de huidige dag als het meest waar
devol geldt. Ontzaglijke variaties
in programma-opbouw zijn moge
lijk en er is een poging gedaan
een grote plaats in te ruimen
voor waarlijk grootse muziek
zowel klassiek als modern in
afgeronde en levendige program
ma's. Met uitzondering van „De
Schepping" van Haydn en een
erogramma van muziek van Gil-
ert en Sullivan, zal geen enkele
avond aan één componist worden
gewijd. Beethoven al niet alleen
op de vrijdag ten gehore worden
gebracht en ook de programma's
van hedendaagse muziek zullen
niet „afgebakend" worden.
Tot de werken, die nog nooit op
de „proms" werden uitgevoerd,
behoren o.a. orkestrale variaties
van Schoenberg; zes orkestrale
werken van Webern; Strawinski's
Symphonie in C, Symphonie in
drie delen en Oedipus Rex; Mis-
sa Solemnis van Beethoven; Re
quiem van Berlioz en Mozart's
Pianoconcert in C majeur, K.V.
503. De Duitse componist Stock-
hauren vertegenwoordigt met
zijn werk „Gesant der Jungelin-
ge" de electronische muziek.
Belangrijk is dat dit jaar meer
jonge dirigenten hun medewer
king zullen verlenen, zoals o.a.
Colin Davis, Alexander Bibson en
John Pritchard. Niet minder dan
negen dirigenten van wlc zes
voor het eerst tijdens de „proms"
de dirigeerstok ter hand nemen
zullen de taak van Sir Malcom
Sargent, dé dirigent van de
„proms". en Basil Cameron, die
dit Jaar zijn 21ste „promseizoen"
herdenkt en tevens 50 jaar als di
rigent werkzaam is, verlichten.
Het B.B.C.-Symphonie-orkest
neemt 27 van de 49 concerten
voor zijn rekening. Andere orkes
ten, die hun medewerking verle
nen, zijn het London Sympho
ny Orchestra, het Royal Liverpool
Philharmonic Orchestra en het
orkest van het Royal Opera Hou
se, Covent Garden, dat voor het
eerst op de „proms" te beluiste
ren is.
Voor het eerst zullen door de
B.B.C. gelden beschikbaar wor
den gesteld, waardoor het moge
lijk zal zijn aan twee of drie Brit
se componisten opdrachten voor
de „proms" te verstrekken.
Doe meer met
kaas
Toen sportvissers uit een aan
tal Engelse graafschappen in
Huil een gewestelijk congres
hielden, liepen de gemoederen
warm bij een discussie over de
vraag toelk-e kaassoort het beste
aas is om mee te vissen. In
Engeland zweren namelijk dui
zenden hengelaars by „kaas-aas".
Er was verschil van mening over
de smaak. Sommige vissen zou
den een duidelijke voorliefde
hebben voor een pikante oude
kaas. Hiermede zou men voor
zichtig grote hoogbejaarde kar
pers uit hun hoekjes kunnen
lokken. Andere vissers hingen
daarentegen verhalen op over de
successendie zij behaald had
den met mild smakende kaas.
Het debat bleef onbeslist; ter-
wille van de lieve vrede hebben
de hengelaars maar geconclu
deerd, dat het rivierwater in
Noord-Engeland blijkbaar an
ders is dan in het Zuiden van
het land en dat daaruit het ver
schil in voorliefde voor een be
paalde kaassoort bij de vissen
moet worden verklaard.
Hoe wordt een speelfilm op
genomen? Wie in de toekomst
Hollywood bezoekt, kan waar
schijnlijk een antwoord op
die vraag krijgen, want er be
staan serieuze plannen om
daar een museum van de film
industrie op te richten.
Nadat de filmindustrie vijf
tig jaar welig heeft getierd on
der de Californische zon, zijn
dc kopstukken tot de conclusie
gekomen, dat er behoefte be
staat aan een plek, waar
haar geschiedenis en haar tra
dities voor het nageslacht kun
nen worden bewaard, en waar
het grote publiek kennis kan
maken met dc meer spectacu
laire kant van het filmwerk.
De autoriteiten van het district
Los Angeles zijn het daarmee
eens. en nu wordt er gewerkt aan
plannen voor een museum, dat zal
worden ingericht op een terrein
van bijna twee hectare in Holly
wood.
De leiding van deze onderne
ming heeft de energieke en voort
varende heer Sol Lesser, een vete-
raan-produktieleider. die met zijn
zeventig jaar al drie keer af
scheid heeft genomen, mqar tel
kens weer is teruggekomen om
nog even een film te maken ol
voor een „nobele zaak" te strij
den. Deze keer is die zaak dan het
museum.
„Wist u dat ettc Jaar vier en
een half miljoen toeristen Zuid-
Californië bezoeken?" zo luid
de zijn vraag.
„En weet u wat de meesten
graag zouden willen? Zien hoe
worden teleurgesteld."
„Al vele jaren hebben we geen
oog gehad voor een prachtige
kans om de film te propageren.
Als dat museum er komt. zullen
we ze kunnen laten zien hoe een
echte film wordt opgenomen. Daar
zou de publieke belangstelling
voor speellilms enorm van ople
ven en door zo'n museum zou Hol
lywood weer kunnen fungeren als
wereldcentrum
strie Iets waaraan we de laatste
jaren veel te weinig aandacht
hebben besteed".
Lesser legde er de nadruk op
dat dit museum geen bestofte ver-
zameling van vergeelde herinne-1
ringen zal moeten worden. Het i
wordt springlevend, het zou onder 1
andere met de volgende attributen
worden uitgerust;
1. Een filmtoneel met een pu-1
blieke tribune die door glas is af-
geschermd. Het ligt in de bedoe- I
ling dat van elke speelfilm, die
in Hollywood wordt gemaakt, en
kele scènes op dit toneel worden
opgenomen.
2. Een televisietoestel waar de
voorstellingen in natura kunnen I
worden bewonderd.
3. Een bibliotheek en een school
voor hen. die zich op de film- t
techniek willen toeleggen. „Daar
mee kunnen we tegemoet komen
aan de dringende behoefte, die er
in het filmvak aan jong talent be
staat".
Beelden
4 Een tentoonstellingsruimte
met beroemde rekwisieten en kos
tuums, benevens een wassenbeel
denverzameling. „Maar dan geen
dooie boel. We zouden er bij
voorbeeld wassen beelden kun
nen opstellen die een beroemde
scène uitbeelden, en dan daar
naast een stuk film met die scè
ne kunnen vertonen."
5. Een verzameling van alle
belangrijke films die er ooit zijn
gemaakt. „De enige andere grote
verzamelingen zijn die van East
man in Rochester (New York)
on het Museum voor Moderne
Kunst. We moeten er zelf ook
één hebben."
6. Een bioscoopzaal waar seri
euze belangstellenden filmpro
gramma's zouden kunnen zien
- zoals de geschiedenis van de
klucht, van Mack Sennett tot
heden. „We hebben twee jaar en
vier miljoen dollar nodig om dat
allemaal te maken. Het is een he
le onderneming, maar we kunnen
rekenen op het enthousiasme en
dat we dit al veel. veel
eerder hadden moeten doen", al-
de "filmindu- dus Ass. Press.
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1. gebaar, 5. zuidvrucht, 8. herkauwend dier van
het geslacht der hertachtigen. 12. brugje over een smal water,
13. vat met een hengsel. 14. drinkbeker, 16. gezamenlijk verteer,
19. broeikas. 21. kloof, 22. een der generaals van het Witte Le
ger tegen Lenin. 24. uitgesmolten stukje vet, 25. voorvoegsel, 26.
kan men op zitten. 27. dapper, 29. sluiskolk, 30. mandje, 31. eer,
33. snavel van een vogel. 35. legaat (gewestelijk), 37. schrijver
op een kantoor, 39 glijvoertuig. 42. gehucht onder de Dr.gem.
Ruinen. 44. tegenstelling van vroeger. 46. regelmaat, 47. zedig,
48. koopmansgoed. 49. nobele, 51. omgeslagen zoom, 53. gem. in
Drente, 55. oponthoud door een of ander ongeval aan motor of
raderwerk, 58. positieve elektrode, 60. gevangenis. 62. leeftijd (Fr),
63. nauw. 64. Myth.figuur, 66. opschik, 68. kneedhak. 70. slobkous
iVlaams), 72. zuiver. 74. riviergod (Gr.Myth), 76. Limburgse klei,
77. kinderen van een Nederl.vader en een inlandse moeder, 79. toe
gehaalde strik, 80. de griekse letter d, 81. nobele, 82. muze van
het minnedicht. 83. Europeanen, 84. oude Nederl. zilvermunt van
stuiver, 85, rolrond, hol voorwerp.
Verticaal: 1. hagedisachtig dier (Ind.), 2. gevolg, menigte, 3
telwoord. 4. priem, 5. schermwapen, 6. landschap op de O.kust
van Sumatra, 7. ontelbaar, 8. plaats in Duitsl. 9. oningewijde, IQ
stad in Frankrijk. 11. vreemde taal, 15. interest, 17. afzonderlijk,
18. stuk bouwland, 20. dorp in Friesl. onder Westdongeradeel, 22.
zoon van Jacob, 23. spitse bek van een vogel, 26. meisjesnaam,
28 broedplaats v. vogels, 30. onder, 32. stad op de N.kust v.Java,
34. kort, tamelijk breed zwaard (Ind.), 35. voedsel, 36. deel van
een fiets, 37. neep, 38. sterke drank, 40. muze van het minne
dicht, 41. dorp in N.Brab., 43. biersoort. 45. vogel, 50. zoon van
Seth. 52. bevreesd. 54. gem. in N.Brab 56. bijb.figuur, 57. zuiver
gewicht. 59. gem in België. 61. rivier (Spaans), 63. godin
dageraad. 64. Griekse lierdichter
riviertje --jg':;1-
Sleeswijk
70. kapmes (Ind), 71. titel
73. ongaarne 75. werk vai
munt, 80. bedekking van o
Horizontaal; 1 Esther, 6.kan
sel, 12. Boas, 14. Noor. 16. op,
18. Mn. 19. iep. 21. R.M.. 22.
we. 23. genadig, 26. legeren. 29.
geit, 30. Tegal, 32. reet, 33. en,
34. E.K., 36. las. 37. p.e. 38. k.o.
39. knap, 41. eens. 43. do, 44.
legende, 45. af. 47. spin. 49.
Enos. 52. e.a. 54. os. 55. wel.
57. Em, 58. o.l„ 59. slak. 61. ie-
r.ig, 63. mede, 65 depêche, 67.
Jroevig. 69. AM. 70. re. 71. rio,
73. dr. 74. Ne. 75. mens. 77. been,
79. mantel, 80. vernis.
Verticaal: 2. Sb, 3. tomaten.
4. hand, 5. es, 7. An, 8. Norg,
toonkunstenaar, 65. Grens-
Holstein, 67. hoekbalkon, 69. vlaskam,
an de vroegere vorsten van Rusland,
Ibsen. 76. myth.figuur, 78. vreemde
n gebouw.
9. Someren. 10. er, 11. logger.
13. de, 15. mentor, 17. peen, 19.
Igel. 20. plas, 22. week, 24 Ni.
.25. it. 27. el. 28 re, 31. Game
ren 35. kalis, 37. Peene, 39.
Kos. 40. pen. 41. Ede, 42. sas,
46. Mesdag. 48. pokeren. 50. Om
meren. 51. Slegel, 53. Aicm, 55.
weer. 56. lido. 58. Odin, 60. A.P.
61 L H. 62 gr. 64. e.v.. 66. cent.
68 Oder. 72. ik, 75. ma, 76. Se,
77. Be, 78. Ni.
INZENDINGEN
Inzendingen worden vóór donder
dag a s. op ons bureau verwacht
Oplossingen mogen uitsluitend op
een briefkaart worden geschre
ven. Ln de linkerbovenhoek ver
melden; „Puzzeloplossing". Er zijn
drie prijzen: een van 5,en
twee van 2,50.
mochien er zijn
Evenals vorige week vond ik het bijzonder plezierig te merken, dat „Ruimte"
ook in deze zomerse tijd nog in jullie volle belangstelling staat. Het bewijs
daarvoor is het aantal enveloppen, dat binnenkwam, met ook dit keer weer be
hoorlijk wat „houdbaars". Dat gaat dus mee of de map in, hoe dan ook, zoiets
„doet me altijd deugd". Dat maakt daarnaast de keus wel eens moeilijk, omdat
je dit zo graag zou meenemen en het andere eigenlijk ook niet wil laten liggen.
Het werd wat het openingsverhaal betreft uiteindelijk Wim Rouw (u.l.o. en uit
Nieuw-Lekkerland) van wie ik in alle gulheid gelijk nog maar een ander stukje
mee zal nemen, temeer daar Wim zijn verhaal (gelukkig) aan de korte kant hield.
Hier komt het:
De wonderbare reis van
Transparantus
Hij ontwaakte met een luide
geeuw en keek op zijn horloge.
Het was half zeven. Nu voelde
hij de honger en herinnerde
zich niets eetbaars te hebben
meegenomen. Vandaag moest
hij dus voedsel vinden. Hij
richtte zich op, duwde de boom
takken (waar hij overdag ln
sliep) wat opzij, zette af en
vloog met kalme vleugelslag
westwaarts, waar hij nog net
de zon zag ondergaan. En daar
hij zeer kunstzinnig was aange
legd, genoot hij intens van het
schouwspel.
En zo vloog hij daar, er op
«vertrouwend spoedig iets te
eten te vinden, vooral daar hij
wist volkomen onzichtbaar te
zijn. Niet voor niets was zijn
Transparantus (hoewel boze ton
gen beweerden het spook één
maal waargenomen te hebben.
Maar dat was onzin. Misschien
bedoelde men die januari-nacht,
waarin het zo bitter vroor en
hij om warm te blijven een
beddelaken had moeten om-
Nog steeds
Vele jaren zijn nu verstreken
en het is steeds nacht gebleven.
De maan en sterren staan on
beweeglijk aan een diepzwarte
hemel. En nog steeds vliegt hij
voort met de honger als een
knagend dier in zijn ingewan
den. Hij is moe en heeft last
van zijn hart. Soms meent hij
in de verte iets te zien bewe
gen. Een vogel of zo? Er volgt
dan een wilde jacht, die niets
oplevert. Zijn vel is oud en
rimpelig, door weer en wind
gehavend. Zijn adem gaat flui
tend door zijn luchtpijp. Zijn
ogen puilen uit hun kassen en
staren in het angstaanjagend
donker. Een vleugel beweegt
zich krakend op en neer. De
ander rust op zijn hoofd. Soms
opent hij de mond en probeert
„help" te roepen, „redt mij".
Maar geen geluid komt over
zijn verweerde lippen.
En zo vliegt hij daar.
Nog steeds.
Onzichtbaar.
Ook gaat dus
i Wim i
De kamer
De 2 houten vogels staren el
kaar al sinds eeuwen aan.
Met de stilte hurk ik in een
hoek, een lege fles valt om.
Niemand reageert, sinds eeu
wen reageert hier niemand.
De 2 vogels zijn nu iets naar
rechts verschoven.
Een verkleurd kalenderblad
valt treurig naar beneden.
Het wordt kouder en het gele
kalenderblad huivert.
Aan het plafond openen zich
voorzichtig 2 oude grijze ogen.
Nadat ze alles scherp opgeno
men hebben sluiten ze zich weer.
Het licht wordt doffer.
Snel valt er iets langs het raam.
Binnen enkele ogenblikken zal
het avond zijn.
WIM ROUW
Suiker gezien
„Suiker" van Hugo Claus op
de t.v. gezien? Dick van
Noort uit Baarn wél! Dit is
zijn reactie:
Liever geen suiker
Ze willen ons laten geloven
t dat de wereld een suikerbieten-
fabriek is
in Noord Frankrijk:
vier betonnen muren,
Voor de grapjes zorgt deze monotoon stampende machines,
i rm. rr i /r jankende sirenes,
week Elbert Kamphorst (Loos- naakte barakken
duinen) met kribben
auinenj. kerels die jenever drinken
met suiker
en zwetsen en vloeken,
ontuchtige para's
die zweren: „nooit meer
gaan we naar dit godverlaten
oord,
ïl.
willen we stom zwoegen als^die-
maar die terug komen
leder jaar weer,
omdat ze uitgesloten zijn,
uitgesloten.
Ze willen ons laten geloven
dat we gevangen zijn
in een grauw, uitzichtloos oe-
staan,
maar geloof het niet
de wereld is geen siukerbieten-
de wereld is een speelwei
met een lachende God erboven,
ieder die doen wil de wil des
Vaders
mag dit geloven.
DICK VAN NOORT
De laatste t|jd zLJn we In de kranten en via het film- of t.v.-jour-
naal geconfronteerd met de grote ellende, die een aardbeving teweeg
brengt. Antoinette Winkelman (foto-laborante en uit Schiedam)
zette haar gedachten hierover op papier. Van de twee inzendingen
koos ik deze, de andere zal t.z.t. ook zeker meegaan. Tevens neem
ik er een plaat by mee van Antoinette, welke foto ik, ondanks het
feit, dat het hier om een Rotterdams beeld gaat, zeker een goede
illustratie vond bij:
De aarde beeft
de aarde beeft, het puin
bedekt de doden;
de hitte siddert van een
lijk dat al ontbindt;
natuurlijk, er zijn van alle
zijden helpers aangeboden,
maar moeders roepen
tevergeefs, en op een
puinhoop schreit een kind;
maar God, waarom? wat
heeft dit toch voor zin?
wij voelen ons ontgoocheld
en ontsteld,
excuseer ons Heer, U mag
er op de aarde altijd in,
maar niet zo onverwachts, er
kan toch worden opgebeld?
er volgt één bliksem
schicht ...de lucht is
overstroomd
van Stemdan knielen
alle bomen
o God, sla de muren van
ons hart niet in
Hij sprak: „hoe zou Ik anders
binnen moeten komen?"
Zonsondergang
zie de rode luchten
van violette wolken
een indigo hemelwagen snelt
om de ijle koning te halen
met zijn wolken als landen
nu daalt het oog achter de tra-
zout-zilte tranen
nu koud en kil
dan komen de boulevardogen
veel meer ogen en
meer kleuren
maar blinde ogen
HANS TRAPMAN
Hans Kreuzen (Den Haag)
heeft zich min of meer een
vaste plaats in onze rubriek
veroverd. Dit keer kom je
van hem tegen:
Mood Indigo
I'm just a soul, who's bluer
than blue can be
van ver komen de woorden
door een machteloze mist
uit de dichtgewrongen keel van
de nacht
kille klanken bouwen een muur
en vertwijfeld zoeken wij een
uitgang
of alleen maar een brug.
We worden koud
en langzaam krimpen wij
tot onze oorspronkelijke vor-
Onze naakte skeletten staan
afgetekend tegen de helle
achtergrond van vlammende
ijsbergen en roodgloeiende
sneeuwstormen,
go 'long blues
Always get that mood indigo,
since my baby went away
alleen
geslingerd tussen de klippen
de zelfverwerkelijking en de on
vrijheid
de eenzaamheid en de massa.
Ons onvolledig heelal blijft
zich onophoudelijk splitsen
totdat wij onszelf slechts kun
nen hervinden
in de splinters van licht,
licht in jouw ogen.
jouw ogen
I'm bluer than blue can be
want jij bent de muur
de ijsberg in vlammen
wijkend licht
gekromd heelal
en alle ontmoeting valt machte
als eerT vogel met verbrande
vleugels.
I could lay me down and die.
HANS KREUZEN
André Holtrust uit Oegstgeest
krijgt wel eens wat terug... er
gaat ook wel eens wat mee, zo-
Vrij
aan mensen kan ik me niet
meer storen
hondsdol maken ze je
maar dan is het zo'n val
of soms in de zevende hemel
naar de aarde
voel je wel de adem van de
wind
door de blaren van de bomen
zie je wel de glimlach van het
zonder dat je zelf met iets hoeft
komen
weet je wel dat Hij begint
vrede in je hart te brengen
weet je wel dat Hij het wint
van de droefste dromen
weet je wel dat hij je ként?
Ga daarom met jezelf en
niet met iets heel groots
tot Hem, die mens werd
ANDRé HOLTRUST
Zegge en schrijve... twee in
zendingen hoeven maar terug
deze week, want zoals je al
aan de kop hebt kunnen merken
mag ik wat de kwaliteit betreft
tevreden zijn. De twee „terug
ontvangers" zijn S. H. uit Ha-
zerswoude ('t zei me niet veel,
geen „diepgang" zogezegd) en
W. van den A. uit Den Haag.
Vond het (mag ik even?) een
Dan wil ik nog even tegen Ton
van den Bos (Voorburg) zeggen,
dat hij liet inderdaad aan liet
juiste eind had. Hou ze nu maar
alletwec.. En tegen Wim R., dat
hij niét helemaal gelijk had. Moet
je vandaag maar eens kijken, met
name naar suiker en de inzending
van Kreuzen. Overigens: jouw werk
was goed. Nu ik toch tegen je aan
het praten ben, schoolmeesterach
tig uitgedrukt „ga je vooruit".
4. Uit een partij Nikolussi-NN,
i. I
Oplossingen en correspondentie aan de
heer H. J. J. Slavekoorde, Goudrcinetstr.
125, Den Haag.
Verrassende wendingen
Indien wij niet reeds zovèr in het zomer
seizoen zaten, zouden we het wellicht aan
gedurfd hebben het onderstaande viertal
opgaven de naam „Aprilgrappen" te ge
ven, met alle risico daaraan verbonden,
dat U die opgaven dan misschien minder
serieus opgevat zoudt hebben, hetgeen
toch óók weer niet de bedoeling is. We
willen hiermede alleen dit zeggen, dat el
ke stelling .een element van verrassing be
vat, maar telkens op een andere manier.
En ja, tenslotte mag ik U dan niet ver
helen dat stelling no. 4 werkelijk op 1
april j.l. is gespeeld. De witspeler verzuim
de zijn kans niet, toen zwart hem die
bood, en tracteerde zijn tegenstander op
een eerste-klas april-grap.
1. Uit een partij Mardle-Wade. 1960.
w.
A#
6
A
,/A/ p ff H
Zwart speelde laatstelijk Kh8-g7
dacht daarmee voordeel te behalen W
jebeurde er?
Oplossingen
Wit aan zet. Welk resultaat?
3. Uit een partin Heuacker-Röhrich, 1960
a b c d e f g h
Zwart aan zet won- Hoe?
S 31 Kl
vW/m. |H
k s*
AflX
mi
f 9i m 1
us w m m
Zwart aan zet speelde 1. Lf2 en
het werd remise. Hoe? Hoe had zwart
kunnen winnen?
1. Knack-Elm: 1Dxg3t 2. Kxg3 Lxe5t
3. Kh4 g5t 4. Dxg5 hxgöt 5. Kh5 L14! en 6.
Pg7 mat is niet te pareren.
2. Tunnat-Kastel. Op 1. Dc7? volgde
met onmiddellijke beslissing 2. Tb7ü
Dxa5 3. Txd7!>. Na 2. Pb6 3. Txc7! gaf
zwart zich gewonnen.
3. Crawford-Thacker. Op 1. Tadl? (de ver
keerde toren volgde verrassend 1.
Dh7ü 2. Lxh7 Texh7 en de matdreiging op
hl beslist. In zijn wanhoop gaf wit nog
een paar schaakjes: 3. Db8t Pxb8 4. Td8t
Txh8 maar gaf het toen op. Indien wit met
1. Tfdl! begonnen was, had hij met 3. Kfl!
veilig kunnen vluchten.
4. Marini-Spasski. Als Marini minder
onder de indruk van de reputatie vnn zijn
tegenstander was geweest zou hij zeker
1. Lxe5! gevonden en gespeeld hebben,
waarop bijv. had kunnen volgen: 1. fxe5
2. Lc4" Dxc4 3. De6t Kf8 4. Txf7t pxf7
5. Txd8t Pxd8 6. Dxc4 en Spasski had het
kunnen opgeven.
