I
A zet de klok terug
«Zwervende heiligen»
ZATERDAG 2 JULI 1960
Acht donderdagen achter elkaar
Zo herleefde enkele jaren geleden in Schagen
de Westfriese klederdracht. Rechts, met bolhoed
Ome Gert". En links de boercnkapel „De Uien-
hoop". Met de kleding der kinderen uas het
torn nog niet helemaal in orde. Want de meisjes
dragen tegenwoordig op de bewuste dagen ronde
petjes „torsen" net als de meeste vaders.
leden van „De Uienhoop" hebben niet alleen
stand van uien, maar evengoed van feest-
ziek. Hier geeft er een een vrolijk nummertje
nog altijd een verschijnsel,
C/lVl dat niet helemaal
ontraadseld is
Als na een hete, drukken
de zomerse dag een on
weersbui wat koelte brengt
en bliksemschichten door
het inktzwarte luchtruim
klieven, dan leest men de
dag daarop toch doorgaans
wel een berichtje in de
krant, dat het hemelvuur
ergens is ingeslagen. Want
in deze eeuw van technische
vooruitgang heeft de weten
schap nog altijd geen kans
gezien het raadsel van de
bliksem geheel te ontsluie
ren. En zo kan het gebeu
ren, dat het vuur inslaat
vlak naast een plaats, die
door een bliksemafleider
„beschermd" is.
,,Ds meesten denken", aldus de
Amerikaanse Nationale Raad
voor de Veiligheid (National Safe
ty Council, afgekort NSC) „dat
wetenschap en techniek, die vuur
pijlen en kunstmanen tot in het
wereldruim slingeren, voor zo iets
„ouderwets" als de bliksem hun
hand niet meer omdraaien".
Desondanks weten de geleerden
nog niet precies wat bliksem is
en nog minder hoe ze hem on
schadelijk kunnen maken.
Het komt misschien door de
toenemende onverschilligheid van
de Amerikanen tegenover dit na
tuurverschijnsel, maar het aantal
slachtoffers van de bliksem is de
laatste jaren in de Verenigde Sta
ten gestegen. In 1957 verloren 180
personen het leven ten gevolge
van blikseminslag en de daardoor
veroorzaakte branden. De NSC
schat dat er dit jaar zeshonderd
Amerikanen ten offer zullen val
len aan blikseminslag en de ge
volgen daarvan, terwijl er vijf
tienhonderd zullen worden gewond.
Ontzag
In vroeger tijd had de mens
een heiliger ontzag voor de na
tuurkrachten al lieten dan ook de
afweermaatregelen veel te wen-
De Romeinse keizer Tiberius
zette volgens de overlevering bij
het naderen van een onweersbui
een lauwerkrans op, omdat hij
meende dat de laurier nooit door
de bliksem kon worden getroffen.
In de Middeleeuwen werden de
kerkklokken geluid om de on-
weersduivelen verre te houden
een gewoonte die menige klokken
luider het leven heeft gekost, aan
gezien de bliksem bij voorkeur in
kerktorens slaat.
Maar langzamerhand begon
echte kennis de waandenkbeelden
te verdringen. Men leerde de
bliksem, die volgens de deskundi
gen van het instituut voor be
scherming tegen blikseminslag
(Lightning Protection Institute,
LPI) honderd keer per seconde
ergens op aarde inslaat, beter
naar waarde schatten. Een gene
ratie geleden begon de mens zijn
woonhuizen en gebouwen alge
meen met bliksemafleiders te be
veiligen en de gevaarlijkste
plaatsen te vermijden. Tegen
woordig zijn er nog maar weini-
willen echt niet voor eigen standje pleiten wanneer we vast
stellen. dat er in Nederland veel meer journalisten met initiatief
rondlopen dan men, zelfs als insider, vermoeden zou. En daarmee
bedoelen we natuurlijk geen initiatief voor de krant waaraan ze werken
zoiets spreekt immers haast vanzelf maar meer direct voor de
gemeenschap, waarin ze doorgaans plegen te verkeren.
Neem nu Jan van Zoonen (59), redacteur van de Schager Courant,
wiens arbeidsveld tussen Alkmaar en Den Helder is gelegen. Als pers
man zag hjj maar al te goed, hoe ieder jaar de eens zo beroemde
veemarkt in zijn woonplaats minder werd. Want er was een tijd, dat
daar donderdags meer schapen werden aangevoerd dan er mensen
woonachtig waren. Om nog maar niet te spreken van de paarden, de
koeien, de varkens en de geiten! Dat werd echter heel anders. En dit
verdroot hem, daar het vijfduizend zielen tellende stadje juist aan die
markt zijn bekendheid ontleende, terwijl de neringdoenden er zo onge
veer op dreven.
Jan van Zoonen ging steeds
meer klaagliederen horen, niet al
leen van die boeren, die het nog
amper de moeite waard vonden
bij Schagen ter markt te gaan,
maar evengoed van de burgers en
buitenlui, omdat ook het vertier
zienderogen achteruitging.
„Daar moesten we toch eens
wat aan doen", zo redeneerde on
ze collega. „We kunnen de boeren
wel niet dwingen met méér vee
naar Schagen te komen, maar we
kunnen misschien in het kader
van de folklore het vreemdelingen-
bezoek stimuleren."
Nieuw leven
Nadat hij maanden dat denk
beeld gewikt en gewogen had, be
gon hij een serie reportages te
schrijven, waarin hij herinnerin
gen ophaalde uit de vorige eeuw.
toen de Westfriese klederdracht
nog alom in ere was en Westfrie
se zeden en gewoonten een geheel
eigen stempel op de streek druk
ten. ..Als we die tijd nu eens
nieuw leven gingen inblazen", zo
schreef Jan van Zoonen in zijn
blad. „Al was het dan alleen maar
tijdens de marktdagen in het zo
merseizoen. Die typische kledij,
die merkwaardige boerenkarren,
die hoge fietsen uit die dagen, die
fraai bewerkte kinderwagen.... Zo
iets moet toch mensen trekken."
In de eerste plaats de ouderen,
uit de omgeving, wien dit alles
nog bijgebleven was uit hun jeugd.
Maar evengoed de jongeren, ver
zot als ze zijn op alles wat an
ders is dan anders. En mogelijk
zou zulk een folklore een welko
me afleiding vormen voor de dui
zenden vakantiegangers te Ber
gen. Schoorl. Egmond, Petten,
Bakkum, St.Maartenszee en Cal-
lantsoog.
Marktmeester Gert Pater, in de
wandeling „Ome Gert" genaamd,
was terstond enthousiast.
„Dat is het", zei hij tot zich
zelf, toen hij die reportages las.
En zo waren er nog enkelen, die
er onmiddellijk wat in zagen.
Men stak de koppen bij elkaar,
ging op zoek naar oude costuums,
die hier en daar nog in kisten en
kasten verborgen lagen en het re
sultaat was, dat voor het eerst
weer in 1954 tientallen Schage-
naars in de dracht van hun voor
ouders naar de markt togen.
Dat was natuurlijk nog wel niet
zo indrukwekkend, ja er wart
nog maar al te veel. die ei
draak mee staken. Doch toen
gewaar werd, hoe er in den lan
de over gesproken werd. trokken
de volgende zomer al veel
lieden de stoute schoenen aan.
Burgemeester W. J. Wognum was
opnieuw van de partij, dokter A.
J. Koning die later zelfs uit
eigen zak een oude sjees aanschaf
te eveneens; voorts direc
Smit van Gemeentewerken;
Schagens grootste zakenman, de
manufacturier Schmals.
Costuums
Nu kreeg de hele burgerij de
smaak te pakken en wel zo he
vig, dat de behoefte aan oude cos
tuums bijlangena niet meer door
de voorraad kon worden gedekt,
zodat velen ertoe overgingen, zich
een Westfries costuum volgens
het oude recept te laten maken.
Hoe had Jan van Zoonen kunnen
denken, dat zijn idee zulk een
vlucht nemen zou.
Thans zijn er al meer dan vier
honderd Schagenaars, die. te be
ginnen met donderdag 7 Juli,
acht donderdagen achter elkaar de
klok bijkans een eeuw terugzetten,
door zich in die ouderwetse kleder
dracht op straat te begeven. En
dan te weten, dat menigeen zich
daarvoor een offer van honderden
guldens getroostte. Want een
zwart lakens pak met een wit
voorschoot en zwarte das. bene
vens een lage zwarte zijden pet,
heb je tegenwoordig niet voor een
handvol daalders. En de kleding
de
of
SZ)e wereld van de JfiZZ
Het LPI schrijft echter 37 pro
cent van alle branden .buiten de
grote steden aan elektrische ont
ladingen toe.
Uw eigen gedrag beslist er
vaak over, of u getroffen zult wor
den of niet.
..Gevaarlijkst
De gevaarlijkste ogenblikken
zijn die voordat de bui losbarst.
Dan hebben zich donkere wolken
verzameld, en de elektrische span
ning is letterlijk voelbaar.
Wanneer u zich in het vrije
veld bevindt, en u krijgt het ge
voel dat uw haar rechtop wil
gaan staan, hebt u een grote kans
dat u het slachtoffer van de blik
sem zult worden. Ga onmiddellijk
liggen zo mogelijk in een grep
pel of kuil. Zolang u maar zorgt
dat u niet het hoogste voorwerp
in uw omgeving bent, loopt u heel
Buitenshuis zijn de gevaarlijk
ste plaatsen om een onweer af te
wachten:
Op een open sportterrein, op
de heide of in een weiland, op
het water (hetzij in een vaartuig,
hetzij als zwemmer), op een heu
veltop of aan het vlakke strand,
onder een alleenstaande boom. in
de buurt van een metalen hek
werk of een draadafrastering, bij
een waslijn, onder bovengrondse
leidingen of aan de voet van een
toren, op de fiets, op een tractor,
een paard of een landbouwwerk
tuig. Vermijd in het algemeen
vlakke, kale terreinen.
Als er een onweersbui komt op
zetten, kunt u zich in veiligheid
brengen in huizen of gebouwen
met bliksemafleiders, in gebou
wen met stalen skelet, of in ge
sloten auto's waarvan de raam
pjes moeten worden dichtgedraaid.
Ga anders plat op de grond lig-
kanten mutsen, met zilveren
gouden spelden aan het kapsel be
vestigd. plaatsen de gegadigden
voor uitgaven die nog belangrijk
hoger zijn. Maar hoe het ook zij,
die Westfriese costuums kwamen
er, elk jaar nog weer meer, en het
ziet er naar uit. dat er nog wel
meer bij zullen komen.
Dat is Schagen nu haast aan
zijn eer verplicht.
Want het is reeds zover met
de belangstelling van elders ge
komen, dat er op die donderda
gen in juli en augustus 's och
tends om 9.14 uur ook al een spe
ciale trein uit Amsterdam ver
trekt, de zgn. Schager Markt-Ex-
pres, die stopt in Zaandam, Cas-
tricum en Alkmaar, om circa
een uur daarna zo'n duizend per
sonen in Schagen af te leveren.
Daarbij gevoegd de talrijke auto
bussen uit de kustplaatsen, als
ook uit andere delen der provin
cie, ja uit het land, en niet te
vergeten de vele buitenlanders,
is het niets bijzonders meer, wan
neer men een 15.000 bezoekers
telt. Zelfs de K.L.M. hielp daar
toe verleden jaar een handje mee,
door een aantal employé's van
In huis
Dc jazz-muziek zelf mag dan
vele aanhangers hebben, niet
minder is dat het geval met fo
to's uit de jazz-wereld. Het is op
vallend hoe de echte jazz-fans
verzot zijn op foto's van dc jazz
zangeressen, pianisten, trompet
tisten, etc. De liefhebber van de
serieuze muziek mag dan een foto
van Beethoven aan de muur heb
ben of een beeldje van Brahms,
de jazz-liefhcbber bedekt zijn wan
den haast helemaal met zijn ido
len. Trouwens niet alleen de jazz
liefhebber doet dat, er zijn ook
jazz-musici die deze gewoonte
hebben.
Zoals b.v. de befaamde trom
pettist Louis Armstrong, die een
kamer heeft waar hij foto's en
krantenknipsels bewaart en die
niet alleen op de muren plakt,
maar ook op het plafond. „Net
zoals in de Sixtijnse Kapel" zegt
hij.
Het verlangen naar jazz-foto's
heeft al meerdere uitgevers doen
overgaan tot het uitgeven van een
fotoboek op dit gebied. Zo'n boek
gaat altijd wel. Wie echter een
dergelijk boek doorbladert zal
toch tot een merkwaardige ont
dekking komen. En wel deze, dat
foto's van jazz-musici veel wel
sprekender zijn dan foto's van
„serieuze" musici. In die jazz-
foto's zit een verhaal, die jazz-
foto's laten bijna de muziek zelf
horen. De hele muzikale gedre
venheid van de jazz-musici is van
die foto's als ze tenminste
goed zijn af te lezen. En daar
om hebben we met meer dan ge
wone belangstelling het nieuwe
fotoboek „De wereld van de jazz"
bekeken, in de fraaie uitgave
van De Bezige Bij te Amsterdam.
De foto's werden gemaakt door
Dennis Stock en de begeleidende
tekst (heel suggestief) werd ge
schreven door Nat Hentoff. Mi-
chiel A. de Ruyter verzorgde de
Ned. vertaling. Men vindt er fo
to's van Louis Armstrong, Sid
ney Bechet, Turk Murphy. Red
Nicholls. Earl Hines, Illinois Jac
quet. Anita O'Day, Stan Kenton,
Mary Lou Williams. Billy Holi
day. Dave Brubeck. Coleman
Oscar Peterson, Erroll Garner,
Ella Fitzgerald, e.a. in, gefoto
grafeerd thuis, op het podium,
bij de repetitie en in emotie. De
foto's zijn heel suggestief en fo
tografisch bijzonder knap. Het zijn
er in totaal 130. op groot formaat.
Maar ja, het boek kost ook 25.-.
-fr
Gastronomische cijfers
in twee vermouth van
Parijs naar Londen
Afstanden tussen plaatsen
worden gewoonlijk aangegeven
in kilometers of in „uren gaans";
'ook in de luchtvaart. De komst
van de „Jet" heeft het nodig ge
maakt deze afstanden ook te no
teren in „gastronomische cijfers".
De grote snelheden in het straal-
tijdperk stellen gast en gastheer
in de lucht voor problemen: een
nieuw tijdschema voor het serve
ren van maaltijden en dranken is
nodig. Dit is natuurlijk in strijd
met de goede Franse opvatting,
dat men aan tafel de tijd dient
te vergeten. De Air France ech
ter maakte van de nood een deugd
en heeft het allemaal berekend,
van de bouillabaisse tot de bran-
dy-na.
De resultaten werpen een nieuw
licjit op het reizen per straalvlieg
tuig. Met de Boeing 707 bijvoor
beeld doet U ongeveer 80 kilome
ter over een kop bouillon, terwijl
een boeuf Strogonoff U maar
liefst 800 kilometer dichter bij Uw
bestemming brengt.
Ook de dranken zijn niet verge
ten. Kilometerteller en stopwatch
hebben uitgewezen, dat een Boe-
ing-passagier zijn glas champag
ne ledigt in 160 a 200 kilometer,
al naar zijn tempo is. Met een
kop koffie komt hij minder ver.
Een van de reizigers van de
Air France stelt nu voor op zin
voller wijze dan voorheen de af te
leggen afstanden voor straalver-
keersvliegtuigen aan te duiden.
Twee heeft hij reeds berekend: de
afstand Parijs-Londen is twee
vermouth en Londen ligt maar
tien straffe whisky's van Seattle.
Wanneer u zich in een huis of
gebouw zonder bliksemafleiders
bevindt, blijf dan u^t de buurt van
deuropeningen en open ramen.
Kom ook niet te dicht bij metalen
voorwerpen (zoals de kachel).
Andere gevaarlijke plaatsen zijn:
bij de gootsteen, de telefoon en
het televisietoestel.
Een van de voornaamste oor
zaken van de stijgende materiële
schade en het toenemende aantal
slachtoffers als gevolg van blik
seminslag, is dat steeds meer
Amerikanen buiten de stadscen
tra gaan wonen. In de buitenwij
ken zijn de woonhuizen de hoog
ste opstallen, en daardoor worden
ze vaak door de bliksem getrof-
In tegenstelling tot wat men
dikwijls denkt, vormen televisie
antennes geen goede beveiliging
tegen blikseminslag. In de meeste
gevallen trekken ze de bliksem
Eén kilometer
De gemiddelde bliksemstraal is
ruim een kilometer lang en ver
tegenwoordigt een stroom van
duizend miljoen kilowatt. Een
treffer is bijna altijd dodelijk, of
schoon er eens een Fransman, die
vijf keer door de bliksem was ge
troffen. ongedeerd is gebleven.
Kunstmatige ademhaling is de
eerste reddingsmaatregel die op
bliksemslachtoffers moet worden
toegepast. Men kan de slachtof
fers gerust aanraken, want de
elektrische spanning vloeit onmid
dellijk af.
Hoe gevaarlijk ze ook voor de
niens en zijn bezittingen mogen
zijn, toch zouden die drie miljard
bliksemstralen, waardoor de aar
de elk jaar wordt getroffen,
schijnlijk moeilijk kunnen worden
gemist. Per jaar worden er door
de atmosferische ontladingen in
de lucht ongeveerd honderd mil
joen ton stikstofverbindingen ge
vormd meer dan alle kunst-
mestfabrieken op aarde teza
men produceren. Elke bliksem
straal veroorzaakt een scheikun
dige reactie tussen de zuurstof en
de stikstof, waaruit de damp
kringslucht in hoofdzaak bestaat,
en de reactieprodukten worden
door regen of sneeuw neergesla
gen op de grond.
Een groep Schagenaars, in de kledij hunner
van hun spoorwegstation, naar straks de speciale t
zal arriveren, die bekendheid kreeg als de ,JSchi
Door de bocrenkapel zullen de vreemdelingen v
Boerenwagens van allerlei soort vormen op de folkloredagen een belang
rijk onderdeel van de schilderachtige optocht door het dorp. Hiermee
plegen die dagen te beginnen.
Amerikaanse en Canadese lucht
vaartmaatschappijen met de
Westfriese folklore in Schagen te
laten kennis maken.
„Ome Gert"
„Dat zegt toch wel iets", zei
Gert Pater ons, die zich al van
den aanvang af met hart en ziel
belastte met de uitvoering van
Jan van Zoonen's denkbeelden.
..Ome Gert" riep nl. een stich
ting in het leven met de bur
gemeester als ere-voorzitter
er werd geld ingezameld voor het
aankopen van oude voertuigen,
er kwam publiciteit en zo groei
den de Schager folkloredagen uit
tot een evenement. En dat nog
wel zonder een cent subsidie, in
tegenstelling met bijv. de Kaas
markt te Alkmaar, die. volgens
de Schagenaar, jaarlijks 40.000
ontvangt en altijd maar heel
kort van duur is. Neen, dan Scha
gen, waar de eigenlijke veemarkt
om 7 uur 's ochtends al een aan
vang neemt en pas om twaalf uur
is afgelopen. Daar kan men ze
dan gadeslaan, de Westfriese boe
ren ln groot tenue, schuifelend
langs het glanzend zwart-bonte
vee, dat ze met kennersblik ta
xeren. Met één oogopslag weten
ze wat een dier hun waard is.
En dan wordt het loven en bie
den; hun stemmen klinken luid
op; het geroezemoes van praten
de mannen en loeiende koeien
wordt er nog groter door. Koper
en verkoper trachten het met
handgeklap over de prijs eens
te worden, waarna in een nabu
rig café de dikke portefeuille te
voorschijn komt.
In de nabijheid van de vee
markt drentelen de boerinnen in
hun kleurige plunje langs kra
men en stalletjes. De een betast
genietend een lap stof, de ander
kijkt keurend naar borden en
schalen, die de koopman ook
in de bij zijn beroep passendt>
Westfriese kledjj haar aan
prijst.
Ze aarzelt. Ze heft het hoofd
wat op. En tegelijk vonkt een
zonnestraal in het gouden oor
ijzer. In het helle licht flonkeren
de edelstenen van de spelden
Tenslotte gaat de zwart fluwelen
of kralen beurs met zilveren
sluiting open
Eeuwen her
Zo ging dat al eeuwen geleden
ook. Reeds van 1402 af, toen
Schagen het privilege van een
vrije week- en jaarmarkt kreeg,
trokken de Westfriese boeren op
dat stadje af. En var ouder op
kind werd deze traditie voortge
zet. Altijd was het een kleurig
schouwspel, die Westfriese mark
ten in Schagen. En zo'n schouw
spel is het dank zij die jour
nalist nu nog.
Ja, wat de attracties betreft is
het schouwspel tegenwoordig ei
genlijk grootser dan het ooit in
het verleden was. Want nimmer
gebeurde het voorheen, dat een
stroom reizigers, aangevoerd door
een Schager Markt-Expres, voor
het station van de spoorwegen
werd welkom geheten door een
honderd Schagenaars in Westfrie
se costuums gehuld. Dat hoort
er nu wél bij, evenals een muzi
kale begroeting door een boeren-
kapel, die luistert naar de naam
„De Uienhoop". Zulks omdat
haar leden bestaan uit tuinders,
die zich in het dagelijks leven
met het telen van uien bezig hou-
Na deze verwelkoming zet de
stoet zich onder de vrolijke tonen
van andere muziekkorpsen of
drumbands in beweging, een
stoet, die uit alle mogelijke voer
tuigen is samengesteld. Voor 't
merendeel horen ze thuis in West-
Friesland, al zijn er ook wel een
paar uit Holland bij.
Daar rijden dan, door paarden
getrokken, twee speelwagens,
drie tilbury's, een brik, een dog-
kar, een buch, een glazen- of
kerkewagen, een sjees, een dos
a dos en nog enkele wagens, vol
geladen met Schagenaars. de stad
door. En tussen die wagens mar
cheren andere Schagenaars, mét
de louristen, in optocht voort. Tot
dat het geheel een uur later op
het Laanplein ontbonden wordt.
Intussen heeft zich op het gezel
lige Kerkplein, in de schaduw
van de machtige toren der Her
vormde kerk, een folkloristische
Westfriese dansgroep verzameld,
die om half twaalf op een groot
houten podium oud-Hollandse dan
sen ten tonele voert. Ook een kin-
derspeelgroep in klederdracht doet
van zich spreken. En als dan het
middaguur is aangebroken, wordt
enige tijd gepauzeerd, om de in
wendige mens te versterken
Aan café's en restaurants is er
allerminst gebrek. Van oudsher
had men die immers hard nodig,
als er zo'n paar duizend boeren
naar Schagen trokken om er za
ken te doen. En thans, nu het
aantal boeren wel minder ge
worden is. maar het aantal
vreemdelingen des te groter,
voorzien ze nog altijd in een
ware behoefte.
Boerendag
Men wordt er natuurlijk
uitsluitend bediend door dames
en heren in Westfriese kledij;
de vitrage gordijnen zijn op don
derdagen vervangen door Bra
bants bont; op alle tafeltjes lig
gen kleedjes van dezelfde stof;
en de koffie is er niet duur, maar
doorgaans best. Zó alleen wenst
de Stichting Westfriese Folklore
haar gasten ontvangen. Men wil
ze een echte boerendag laten be
leven, gespeend van alles wat
ruikt naar toeristenindustrie.
Wanneer het tegen drieën loopt
en ook de Westfriese openlucht
koffietafel voor de jeugd is opge
heven, kan men zich laten amu
seren door een gezelschapsspel,
dat als „De strijd om de man en
om de vrouw" wordt aangeduid.
Het is te vergelijken met een stoe
lendans. En als een uiting van
gastvrijheid worden er ook altijd
enige tientallen vreemdelingen
voor uitgenodigd.
„Ze zijn er wild op", vertelde
„Ome Gert", „zodat men het ze
maar eenmaal behoeft te vra-
Er is voorts gelegenheid om het
oude kantklossen en spinnen ga
de te slaan; al wandelend langs
dc i
tig kra
i tal
van standwerkers op de lachspie
ren laten werken; men kan de
kerktoren bestijgen, het Westfrie
se Museum bewonderen, en ken
nis nemen van de resten van het
oude Slot van Schagen, waar om
streeks 1200 de heren van Scha
gen hun zetel hadden. Die resten
bestaan uit twee torens van 30
meter hoogte en vermogen nog
altijd veel kijkers te trekken.
namiddag begint de
het fraaie park van het stadje.
De Schagenaars spreken echter
nooit van park, maar hebben, het
altijd over „de muziektuin", waar
,De Uienhoop" concerteert en
kan worden gedanst. „Alles ver
loopt er net en ordelijk", zo ver
zekerde „Ome Gert" ons. „Want
dronkenschap wordt streng ge-
„En weet u wat zo mooi is",
zo voegde hij eraan toe, „dat die
folkloredagen heus geen zaakje
van de middenstand alleen vor
men. Ook de notabelen en arbei
ders die er beiden geen enkel
financieel belang bij hebben
geven zich voor honderd procent.
Ik ken zelfs een arbeider van een
melkfabriek, die elke donderdag
in juli en augustus als snipper
dag opneemt, om in historische
kledij te kunnen meefeesten met
de feestvierenden."
„Als het maar even mogelijk
is, ben ook ik steeds present",
liet Jan van Zoonen erop volgen.
Dan loop ik net zo goed in het
zwarte laken en met een zijden
petje op. Neen. niet met een bol
hoed, zoals de burgemeester en
„Ome Gert". Ik hoor bij het ge
wone volk en dat uiterlijke teken
van standsverschil mogen we bij
de folklore niet verwaarlozen. Dat
bestond nu eenmaal, zowel voor
de mannen als de vrouwen. Wel
gestelde dames droegen een grote
kanten muts, doch andere vrou
wen bedekten het hoofd met een
klein strak kanten dingetje, dat
huiletje werd genoemd en waar
op een zwart boerenhoedje of
„stuitje" troonde. De nauwe jak
ken, hetzij zwart of bruin, groen
of gebloemd, waren ongeveer ge
lijk. En de wijde rokken, met
aan de achterkant een keu, lie
pen ook niet ver uiteen. De hoofd
tooien echter verschilden opval
lend."
Dat alles zal men dus volgende
week al met eigen ogen kunnen
aanschouwen, mits men er een
reisje naar Schagen voor over
heeft. Volgens de Schagenaars
zelf zal niemand daar spijt van
hebben. En ook wij geloven dat
niet. Veeleer nemen we aan, dat
hun slagzin juist is wanneer ze
zeggen:
„Als uw vakantieplan wil sla
gen, kom dan een donderdag naar
Schagen!"
HELPEN BIJ ONTWIKKELING VAN INDIA
De zwervende heilige krijgt de centra voor gemeenschapsont-
een taak in het kader van In- wikkeling door heel India. Ze kun-
dia's vijfjarenplan. Dit is de nen- 20 meent de regering onder
strekking van een programma anderc. bijdragen tot verbetering
w>rdt°eesteundVerheid offic,eel Stra%nTX;anrtS0rdSS'eU|'
inHi, uit u hct €enheidsbesef tussen de vele
India telt naar schatting een min of meer gewestelijk-nationa-
miljoen „heilige" mannen (in le groeperingen in het land bevor-
sanskriet: Sadhoes), die deren,
plaats naar de an- Zowe
-de reg*.u.Bvi.
len het werk van het genootschap
A— Zowel de centrale overhéid als
««.*-»■ V.CMCCU ui lan- de regeringen van de staten zul-
ge saffraankleurige gewaden, if" Ï5,VTer,lt va" het eeï°°;;chaP
maar ook wel zonder graden. !ullen dc geldmfadnlm val "le
Van oudsher bekleden de Sad- Samaj echter moeten komen van
nes een belangrijke plaats in religieuze organisaties en collec-
'p-nricriienct aio vnn* tes door de Sadhoes zelf.
de Hindoegodsdienst, die
oudere gelovigen verzaking van
wereldse dingen voorschrijft,
daar het echter een ieder vrij
staat zich tot Sadhoe uit te
roepen, is hun broederschap ge
ïnfiltreerd door misdadigers en
bedelaars, en zelfs dc titel Sad
hoe heeft daardoor veel van
Vegetariërs
De Samaj staat open voor allen
die boven de achttien zijn, en de
gelofte willen afleggen. onge
trouwd te zullen blijven, geen
dierlijk voedsel te zullen nuttigen,
°n al zijn krachten aan onzelf-
jijn oude eerbiedwekkendheid zuchfi^^An^ïwi!;'1 «aan „onzelf"
verloren. den dienstbetoon te zullen wij-
Dc Akhila Bharatiya Sadhu Sa- gChoJtsSaD<'i'; d^t"1..",.8 w,.™ hf.t
Sn' ff...SS
,n verandering brengen. er "l g ««woon.
SS.» aangelegd ffdfft «M*
2™ ge"r„d"rr„^eked„tr°,eWv°.rr'
breidln en mee te werken aan de a" .essen 'eel element van de In-
ontwikkeling van Irnfia Eén van Cultuu,r JS- en 2eer bevor.
de vooraanstaande beschermheren mikte/0** geestell'ke vervol-
J^^vorming er,
/dl ,.er m ae Samaj geen
plaats zijn. De organisatie staat
Hoofdkantoor ,voor,.aanhi,n«ers van eik
geloof, niettegenstaande dc Sad-
Het genootschap van „heilige" °es 2ver hot algemeen Hindoes
mannen heeft zijn hoofdbureau jJil1' 9"Seveer 80 procent van de
gevestigd te midden van de nieu- miljoen Indiërs zijn aanhan-
we marmeren en glazen ambas- gc£? van hot Hindoeïsme,
sadepaleizen in de gedistingeerde ,n anderf, voorwaarde en
diplomatenwijk van New Delhi 2 ?er* zullen sommige kandi-
President Rajendra Prasad heeft i-a2«f^el bezwaar maken
de eerste steen gelegd. Later leden van de Samaj lan-
heeft premier Nehroe de verga- j of andere kleding
dering van Sadhoes toegesproken oc'en dragen,
en gezegd dat ze dienden te leven Een woordvoerder van de orga-
naar het grote voorbeeld van Mo- nisatie verklaarde dat „de hoge
handas Gandhi, wiens vroomheid graad van geestelijke volmaakt
en toewijding zo veel hebben bij- heid" van de mannen en vrou
gedragen tot de verheffing van die behalve andere wereldse
het Indische volk. ken ook de kleding hebben
De Sadhu Samaj heeft afde- zaakt „hen alleen geschikt m
lingsbureaus gevestigd in de voor een leven van eenzaan
alle vijftien In- en meditatie."
streeft naar on. ..D,t ls niet de vorm
hoofdsteden
dische staten,
derafdelingen
subdistricten.
De leden
i 250 districten i
dienstbetoon die wij beogen",
het genootschap voegde de woordvoerder eraan
zullen worden gestationeerd in toe,
