Kamer besprak voor en tegen
korte paarde staart
van
vraag: wanneer
voelt een dier
pijn
Rus zes clagen
langer in cel
„Rol voor kleine landen
in de wereldpolitiek'
Zuidsla vische
munster naar
Nederland
Voor vierde maal in vijf
jaar Australisehe finale
Honden en katten niet
vogelvrij verklaard
Bijna maximale straf in
verkeerszaak geëist
Vanavond Der Wildschütz
op het glazen scherm
Niet zo...
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
DONDERDAG 30 JUNI 1960
Debat over dierenbescherming
MOGEN WE DE staartwervelkolom van een paard verkorten of de oor
schelpen van een hond verkleinen zonder te worden gestraft wegens
dierenmishandeling? Mot deze en vele aanverwante vragen heeft de
Tweede Kamer zich gistermiddag bijna vier uur lang bozig gehouden.
Dat gebeurde soms dodelijk ernstig, met zware woorden over de eerbied
voor het dier, maar gelukkig vaak ook met veel humor. De minister van
justitie, mr. A. C. W. Beerman, kreeg op een gegeven moment zelfs een
lachbui die hem het spreken bijna belette.
Dit alles speelde zich af bij het
debat over het wetsontwerp op de
dierenbescherming. Het doel van
het ontwerp is onder meer de be
palingen in het Wetboek van Straf
recht tegen dierenmishandeling te
verscherpen.
Het couperen van paardestaarten werd
In het ontwerp aanvankelijk verboden. By
nader Inzien heeft de regering dit ver
bod echter laten vervallen. Mejuffrouw
mr. A. P. Schilthuis (soc.) vond dit spü-
tig. Gesteund door vier fractiegenoten,
diende zy een amendement in, met het
doel het verkorten van de staartwervel
kolom van een paard te verbieden.
iDat het couperen geen pijn doet, is
igeen argument, vond mejuffrouw
Scihia.tflxuis. Het paard heeft zijn staart
nodig als afweermiddel togen vliegen
Men zegt wel dat een gecoupeerde
staart mooier is. maar de socialist?
vond zo'n staartje maar „een mal
(kwastje, dat niet in overeenstemming
is met de waardigheid van het paard".
Verschrikkelijk
Dr. Ir. C. J. van Meel (kath.v.). voor
malig landbouwattaohe te Parijs, dacht
daar heel anders over. Hij vond een Bel
gisch trekpaard met een lange staart m
één woord verschrikkelijkZwaaiend met
een verzoekschrift zei dc heer Van Meo'
dait heel de Nederlandse boerenstand zich
heeft gesteld achter het verzoek om paar
destaarten te mogen couperen. In het
vuur van zijn rede sPrak deze afgevaar
digde zelfs van „argumenten die het Ne
derlandse trekpaard heeft aangevoerd".
Minster Beerman zei dat de regering
zich in dit staartendispuut niet wenste te
mengen. Het amendement is voor haar
niet onaanvaardbaar. Maar de minister
wilde wel zeggen dat hij eigenlijk niet
voelde voor een staart die op een kwast
lijkt.
De minister van landbouw, mr. V G
Marijnen, vertelaarde dat de regering het
aanvankelijke coupeerverbod had ge
schrapt omdat het met in het rechtsbe
wustzijn van de fokkers en gebruikers
van paarden leeft. Maar als we moeten
waohten tot dit rechtsbewustzijn veran
derd is, komen we nooit verder, vond me
juffrouw Schilthuis. De heer C. Egas
(soc.) 'kwam zijn fractiegenote te hulp met
de opmerking dat het couperen wel dege
lijk ernstige bezwaren heeft. ..En ik heb
zeltf met paarden, zelfs met veel paarden,
omgegaan".
Honde-oren
De liberale mejuffrouw mr. J. J. Th. ten
Broeckc Hoekstra kwam met een amende
ment om het verkleinen van de oorschel
pen van honden mogeiyk te maken. An
ders zouden bepaalde Nederlandse honden
niet meer aan int ernationale wedstrij
den kunnen deelnemen, vreesde zy.
Minister Beerman verklaarde zich
tegen dit amendement. Proestend van
het lachen, zei de bewindsman: „Een
gecoupeerde staart kan men krijgen,
maar men moert niet naar het oor
grijpen". Iets ernstiger voegde hij er
aan toe dat het hier om een pijnlijke
ingreep gaat. De. oren kunnen dus niet
„uit het wetsontwerp worden ver
wijderd".
Evenwicht
In het algemeen bleek men van mending
te zijm 'dart de regering de belangen van
landbouw en dierenbescherming bij het
wetsontwerp goed met elkaar in even
wicht had' gebracht. Niettemin waar
schuwden verscheidene sprekers, onder
wie de heer J. de Ruiter (cil.). nog dat
men zioh bij de dierenbescherming moet
hoeden voor overdrijving
Mr. Van Rijckevorsel (kath.v.) zei dat
zijn fractie het wetsontwerp met gemeng
de gevoelens had ontvangen. Hij vreosde
dat het ontwerp uitdrukking geeft aan een
overdreven sentimentaliteit ten aanzien
van dieren. De eigenlijke rechlsgrond van
oen wet op de dierenbescherming is dat
de mens tegen zichzelf beschermd moet
worden.
Dr. ir. Van Meel (kath.v.) zei dat men
dieren natuurlek niet mag mishandelen,
maar dat de vraag Is: wanneer doet men
een dier pün. Prof. Wyers, hoofdbestuurs
lid van de Vereniging lot bescherming
van dieren, heeft vastgesteld dat het pün-
gevoel van mens en dier heel verschillend
Is. Indien een varken gilt. bewyst dat nog
niet dat het pyn heeft. Het kan ook een
kwestie van angst en verweer zijn.
Ook de vraag of een dier arbeid ver
richt die zün krachten te boven gaat. is
mociiyk te beantwoorden. Dc praktyk
wijst bijvoorbeeld uit dat een span van
twee paarden by het bleten ryden voor
korte tyd meer kracht kan ontwikkelen
dan een tractor van 25 p.k.
Rat in bed
Over de vivisectie sprekend, zei de
heer Van Meel dat meer dan 93 pro
cent van de proefdieren bestaat uit
rartten, muizen en ki'kkens. Dierenbe
schermer gaan in hun verzet tegen
vivisectie nogal eens te ver. Wat het
zwaarst is, moet hert zwaarst wegen.
Veronderstel dart een dierenbescher
mer uit zijn slaap wordt gewekt door
dat een rat aan zijn bedspi.ilen knaagt.
Zal hij het dier dan wegjagen of het
in zijn bed haten en het liefkozend tot
amdere gedachten trachten te bren
gen? (Gelach).
Dr. E. P. Verkerk (a.r.) was blij mot he*
wetsontwerp, omdat er mededogen met
het dier uit sprcolot in een tijd waarin de
ene mens de andere mens vaak nog een
wolf is. Anderzijds betoogde ook hij dat
overdreven dierenbeschermers meer be
derven dan zij zich bewust zijn.
Dr. Diepenhorst (c.h.) merkte op dat het
christendom een opdracht van de r I
iogens het doer kenit. Ir. C. N. van
(s.g.) betoogde dat een pertinente
waarheid zou zijn te beweren dat
volgens de ch rist olijke leer hert dier slechs
als eén ding zou kunnen beschouwen
De voorgestelde verzwaring van de straf
fen voor dierenmishandeling (verhoging
"an de maximale geldboete van f 300 tot
f 1000 en het mogelijk maken van een
gevangenisstraf van een jaar bij herhaling
van de overtreding binnen viif jaar)
Juichte de heer Van Dis toe.
Bezwaren
De instelling van een vijf tot negen
leden tellende Raa,d voor de Dierenbe
scherming. die in het wetsontwerp wordt
voorgesteld, stuitte vooral by de fracties
van de K.V.P. en dc V.V.D. op bezwaren
Mr. Van Rückevorsel (kath.v.) noemdi
de instelling „overdreven" en mejuf
frouw mr. Ten Broeckc Hoekstra (lib.)
aprak van „overorganisatie"
De heer De Ruiter (c.h.) verklaarde
vreemd tegenover de raad te staan
dr. Vc.ricerk (a.r.) noemde de betekenis
van de raad niet groot. Ir. Van Dis (s.g.)
vond hert nodig dat de landbouw er
p]asrts in krijgrt. Mejuffrouw mr. Schilt
huis (soc.) was van oordeel dat de raad
van belang kan zijn.
Staatsscre'.aris mr. Y. Scholden (o., k. en
w.) zei dat een Raad voor Dierenbescher-
medng met zijn adviezen aan de regering
nuttig werk kan doen omdat de materie
van de dierenbescherming nog in bewe
ging is. Voor de verschillende belangen
groepen kan de raad tevens een soort ge
sp rekcentrum vormen. Daar komt nog by
dat de raad het overleg tussen de betrok
ken departementen grotendeels overbodig
maakt. Komt de raad er niet, dan zal wel
licht uitbreiding van het ambtelijk appa-
nodig zijn. Ook andere raden zoals
de Voorlopige Raad voor de Kunst en
de Radioraad zijn voor het rggering.s-
belrid een belangrijke srteun.
Waakhonden
Over de komende algemene maat
regel van bestuur inzake waakhonden
kon de staatssecretaris nog niets
meedelen. Mejuffrouw Ten Broecke
Hoekstra (ldb.) had opgemerkt dart het
houden van kettinghonden wordrt be
vorderd door dc hondenbelasting, die
voor kettinghonden lager is dan voor
andere hondenDe slaartssecretaris
beloofde te zullen nagaan of hieraan
'erts te doen valt.
Ir. Van Dis (s.g.) had voor een verbod
van heit optreden van gedresseerde die
ren in circussen gepleit. Staatssecretaris
Schollen vond echter dat dit te ver zou
gaan.
Over de trekhonden, waarvan er in ons
land nog 54 zijn. zal de staatssecretaris
zijn gedachten laten gaan.
Kistkalveren
De minister van landbouw en visserQ,
mr. V. G. Marynen. sprak onder meer
over kistkalveren. Hel is de bedoeling
In een algemene maatregel van bestuur te
verbieden kistkalveren te houden in een
ruimte waar geen daglicht kan door
dringen. De dieren zullen voorts gemak
kelijk moeten kunnen staan en liggen en
moet een bchooriyke afvoer van faeca-
licn zyn.
De minister va>n sociale zaken en volks
gezondheid, dr. Ch. J. M. A. van Rooy.
bleek voor een vergunningsstelsel voor
vivisectie niet te voelen. Er zou een grote
aimtoiilo'-raitteve. rompslomp aan verbon-
len zijn. Ook in een universitaire leer
doel voor vivisectievrije geneeskunde
waarvoor ir. Van Dis (s.g.) had gepleit,
tag de bewindsman weinig heil-
In het wetsontwerp wordt als straf
baar feit onder meer vermeld: het ver
voeren van rundvee terwijl het is aange
bonden met een halstouw of een hoorn
touw Een amendement-Van Heel (kath.v.)
wil daaraan enkele woorden toevoegen
zodat het verbod niet zal gelden voor het
vervoeren van rundvee aan de hand. Mi
nister Marijnen liet de beslissing over dit
amendement aan de Kamer over, waarna
het zonder hoofdelijke stemming werd
aangenomen.
Mr. Van Rijckevorsel (kath.v.) verdedig
de een amendement met het doel de re
gering te verplichten tot raadpleging van
het Landbouwschap alvorens een alge
mene maatregel van bestuur over het
houden van mestkalvoren vast te stellen
Minister Marijnen nam c
Achtergrond ontslag bij
Rijksluchtvaartschool
(Van onzer parlementsredactie)
In antwoord op schriftelijke vragen
van het Tweede-Kameriid de heer Van
der Peijl (c.h.) heeft minister Korthals
(verkeer en waterstaat) een korte uit
eenzetting gegeven over het ontslag van
de directeur der Rijksluchtvaartschool,
gevestigd op het vliegveld Eelde.
De opleiding tot verkeersvlieger moet
worden aangepast aan de nieuwe tech
nieken van de zich snel ontwikkelende
burgerluchtvaart. Dit noopte tot reorga
nisatie en mede om economische re
denen tot concentratie van de school-
bedrijven der afdeling rijksluchtvaart
school van de Ryksluchtvaartdienst
Voorstellen van een voor dit doel inge
stelde commissie, die door minister Kort
hals werden aanvaard, hebben de taak
van de leiding der afdeling rijkslucht
vaartschool verbreed en verzwaard. He'
hoofd van die afdeling was van menine
de verantwoordelijkheid voor de leidins
onder de gewijzigde omstandigheden niet
langer te kunnen dragen. Dit heeft er
toe geleid hem van de leiding der schooi
te ontheffen.
Minister mr. E, H. Toxopeus zal spoe
dig voorstellen aan de centrale commis
sie voor georganiseerd overleg voorleg
gen over de salarissen van nict--ckwali-
ficcerde adjunct-accountants in 's rijks
dienst.
De Russische student Smirnof, die
verdacht van spionage in voorlopige
bewaring is genomen, zal nog zes da
gen langer in bewaring blijven.
Er is besloten de bewaring met één
termijn, dat wil zeggen met zes dagen
te verlengen. Volgende week zal de
rechtbank op vordering van de officier
moeten uitmaken, of deze bewaring nog
verder verlengd zal worden en de Ru*
in voorlopige hechtenis genomen zal
worden, hetgeen kan voor een termijn
van dertig dagen.
Mr. F. de" Koning uit Den Haag- de
advocaat, die aan de Russische student
S. is toegevoegd, heeft reeds een onder
houd met de Rus gehad. Voorlopig wil
mr. De Koning nog geen enkele mede
deling doen over de zaak. Hij wilde ook
vooralsnog liever niet zeggen of hij con
tact heeft met de Russische ambassade,
het ministerie var buitenlandse zaken
en wie de tolk is bij zijn gesprekken
met de student S. Ook wilde hij zich
niet uitlaten over de kwestie of de Ru<
zelf cm een advocaat had gevraagd, of
dat deze verdediging buiten het verlan-
van de Rus om is toegevoegd.
ZUID-SLAVIË en Nederland heb
ben gisteren de nadruk gelegd
op de nuttige rol die kleine landen
kunnen spelen in de oplossing van
wereldvraagstukken. In een commu
niqué, uitgegeven aan het emde van
het bezoek van minister Luns, heb
ben de twee landen voorts verklaard
Wimbledonkam pioenschappen
Dc brute kracht van de twee Austra
lische ..lefthandersNcale Fraser en Rod
Daver wierp in de halve finales van het
heren enkelspel op Wimbledon meer
vruchten af dan het fynbesnaarde. intel
ligente spel van een Ramathan Krlshnan
en een Nlcola Pietrangeli. Daardoor is de
vierde geheel Australische eindstrijd
in dc laatste vyf Jaar een feit, maar voor
de eerste maal in de 83-jarige geschie
denis van Wimbledon zal die finale be
twist worden door twee linkshandige
Rod Laver. die reeds het vorige jaar de
finale bereikte, maar toen geen kans
kreeg tegen de inmiddels prof geworden
ONDANKS TOENEMENDE PLAAG:
(Van onze parlementsredactie)
TpEN hond of kat die in ous tuintje of
op ons erf overlast veroorzaakt,
moeten we straffeloos kunnen doden,
vindt het Tweede-Kamerlid mr. K T- M.
van Ryckevorsel (kath.v-). Daarom diende
deze Haagse advocaat gistermiddag in de
Tweede Kamer een amendement in dat
("tterllk luidt: ..Hortien en katten, welke
rich zonder toezicht bevinden op perce
len van derden en daar overlast veroor
zaken. mogen door of vanwege de gebrui
kers van die percelen straffeloos worden
Het amendement is mede-ondertekend
door de heren Den Hartog (lib.), Melle-
drie k.v.p.-leden: de heren
en Van Meel.
Van Koeverden,
T^EGEN de 41-jarige confectionair
-*• C. H., die een verkeersongeluk
heeft veroorzaakt, waarbij twee
personen om het leven kwamen en
een derde zwaar werd gewond, is
gisteren voor de rechtbank te Am
sterdam tien maanden gevangenis
straf, waarvan vier voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar ge-
eist. Zijn rijbewijs moet volgens de
eis voor vijf jaar worden ingetrok
ken.
Bij het ongeluk, op de rijksweg onder
Diemen, had verdachte geheel links op
de vierbaansweg gereden. Zijn wagen
botste frontaal op een tegenligger. Ver
dachte werd zelf licht gewond Hij heeft
drie keer eerder een auto-ongeluk gehad
en verklaarde ter zitting, nooit meer te
willen chaufferen.
Een wachtmeester der rijkspolitie
noemde de verklaring van verdachte, die
naar Zutphen zou zijn gereden, onjuis"
Het benzine verb ruik wees op een andere
rit en bovendien zou verdachte" niet al
te veel medewerking hebben verleend
bij een controlerit.
Volgens verdachte was er geen sprake
van alcohol voor het ongeluk. Wel haa
hij een halve liter jenever gedronken,
nadat hij thuis was gekomen. Direct na
het ongeluk had hij, nog voor de politie
arriveerde, zioh uit de voeten gemaakt
Een passerende automobilist wilde hem
(hij was ook gewond) naar het zieken
huis brengen, maar dit werd geweigerd
De officier van justitie houdt rekening
met de mogelijkheid dat het ongeluk is
gebeurd op het moment, dat H. zijn pijp
wilde aansteken. Er werd een aangesto
ken pijp in de wagen gevonden. De ver
dachte ontkende dit punt; hij zegt ver
blind te zijn geworden door de nade
rende auto.
De officier hetreurde het dat de wet
gever de ontzegging uit de rijbevoegd
heid heeft beperkt tot vijf jaar. Dc rech
ter heeft recht op meer vrijheid op dit
punt: niet iedere Nederlander heeft het
recht op een rijbewijs, het is een gunst.
Uitspraak vrijdag 8 juli.
Alle mede-ondertekenaars zijn land-
bouwspecialist.
Minister Beerman (justitie) vond dat het
amendement te ver gaat. In het wetsont
werp op de dierenbescherming heeft de
regering juist een zekere beperking voor
gesteld omdat het huidige artikel 65
Alex Olmedo, speelde tegen Pietrangel
Neale Fraser tegen Krishnan. Geen v
beide partijen stond op hoog peil Vooral
het diiel tussen Laver en Pietrangeli
ontsierd door vele storende fouten. De
Australiër wilde veelal te snel een door
braak forceren en de Italiaan was geen
schaduw van de man die in de kwart
finales Barry Mackay uitschakelde
Slechts tweemaal kwam Pietrangeli lot
'-Un gewone spelpeil: aan het einde van
le eerste set. die hij met 6—4 won en in
ie derde, toen hij bij oen 5—1 achterstand
vyf games achtereen op zUn naam
"e brengen en ten slotte in deze set
10—8 zegevierde. Pietrangeli leidde
lat moment met twee sets tegen een
alles scheen dus no gmogeli.ik Maar de
rialiaanse illusiies werden snel ve-sh
In de 4e set verloor Pietrangeli t-
maal ziln service er. slcnd binnen
minimum van tyd met ao achter. Die
mentale klap is de Italiaan niet mei
boven gekonien. ft ij verloor de laatste
twee sets met 62 en 64.
Pietrangeli had echter tevoren eei
staaltje sportiviteit ton beste gegeve"
dat grote Indruk maakte In de tweed'
-.et hii een stand van 5—3 en 40—15 in het
voordeel- van Laver. serveerde dc Auslra
llër nl. een keiharde ace. De spelers Ik
de Vei
iaat
het
ïodeloos doden van katten op
imendement-Van Rijckevorsel zal toz."
:nr.s op nodeloos doden nog verruimen.
Mei mr. Schilthuis (soc.) was het met
de minister eens. Het gaat toch te ver om
alle katten overhoop te schieten die op
je dak zitten, vond zy.
Mr. Van Rückevorsel: Alleen indien
«ij overlast veroorzaken.
Dr. E. P. Verkerk (a.r.): Is miauwen
ook overlast?
Dr. I. N. Diepenhorst (c-h.) vond dat de
regering het euvel van de loslopende
honden en katten onvoldoende had be
handeld maar wilde toch minder ver gaan
dan mr. Van Rijckevorsel. Hij diende
een amendement in, waarin de bevoegd
heid om als „honden- en kattenmepper"
op te treden in feite slechts wordt toege
kend aan politiemensen en wel voorna
melijk od het platteland.
Politiewerk
Dit amendement zegt dat de bezoldigde
ambtenaren van de rijks- en gemeente
politie, alsmede de door de minister van
justitie aangewezen onbezoldigde ambte
naren van de rijks- en gemeentepolitie,
bevoegd zijn om:
a. honden en katten op te vangen, die
tussen zonsondergang en zonsopgang el
ders dan op hel erf van de eigenaar of
houder zonder toezicht worden aange-
b. honden of katten, die zich zonder
toezicht bevinden op erven of in het veld
als bedoeld in artikel 1 van de Jachtwet,
en die een onmiddellijk gevaar vormen
voor zich daar bevindende dieren, te
vangen en eventueel te doden-
Minister Beerman verklaarde dat hy
de beslissing over dit amendement aan
de Kamer overliet. Het amendement Is
mede-ondertekend door de dames Schilt
huis 'soc.) en Ten Broeke Hoekstra (lib.),
ilsmede door de heren Verkerk (a-r.), De
Ruiter (c h.) en Van Dis 's.g.).
Dc stemming zal maandag a.s. plaats
hebben.
- het net
wisselen, toen de scheidsrechter aan
iligdc „fault called". Laver serveerde op
nieuw en Pietrangeli. die ervan overtuigd
was dat de eerste service „in" was
wcest, deed geen enkele poging dc
•e retourneren.
Neale Fraser, die in de vorige ronde
p het randje van de afgrond had geba-
3nceerd en niet zonder fortuin zyr
egenetander Earl Buchholz verrekte een
^pier de halve eindstrijd bereikie.
maakte daarin korte metten met Ramath-
nan Krishnan: 6—3 62 6—2. Krishnan
manoeuvreerde wel slim, probeerde het
spel van zün tegenstander te ontregelen,
maar kon lang niet op tegen het geweld
dat de Australiër ontketende.
Het begon al in de zesde game van
?erste set. toen Krishnan zijn service
Jaarmee de set verloor, ln de volgende
was het krachtsverschil zo mogelük nog
groter. Door steeds zijn eigen serveer-
beurt in winst om te zetten en de derde
en vijfde service van zyn tegenstandei
dat het mislukken van de Parijse
conferentie „negatieve elementen ten
gevolge had in de betrekkingen tus
sen de landen en moeilijkheden ge
schapen heeft bij de oplossing van
brandende vraagstukken, teleurstel
ling in de wereld teweeg bracht en
vrees voor een hernieuwing van de
koude oorlog".
„Zonder de verantwoordelijkheid van
de grote mogendheden voor de oplossing
van dc bestaande vraagstukken in twij
fel te trekken, hebben belde landen dc
nadruk gelegd op de nuttige rol die
andere landen kunnen spelen in de op
lossing van die vraagstukken," aldus het
communiqué.
„Speciale aandacht werd besteed aan
de kwesties van de wederzijdse betrek
kingen. Met voldoening is vastgesteld
dat de betrekkingen tussen de beide lan
den zich gunstig ontwikkelen en bevre
digende resultaten opleveren." In het
communiqué wordt gepleit voor verdere
ontwikkeling van deze betrekkingen op
economisch, wetenschappelijk, cultureel
en ander gebied.
Het eindigt met de mededeling dat
mr. Luns zijn Zuidslavische collega Po-
povic heeft uitgenodigd een officieel be
doek aan Nederland te brengen, hetgeen
met voldoening aanvaard werd. De da
tum van het bezoek zal later vastgesteld
worden. Minister Luns zou vandaag in
Den Haag terugkeren.
Storm: schepen in
moeilijkheden
Tengevolge van het stormweer zijn ver-
>nhei dane schepen op de Noordzee hun
W.ast kwijtgeraakt. Ten noorden van
Ten?chf'.'.:r g drijven grote boomstammen
-:.nl en verder heeft een schap gemeld
iat het op ongeveer dezelfde jrieate zijn
motonreddingbcot he»aft verloren.
De 496 ton metende Nederlandse kust
vaarder Tiny uit Groningen, die onderweg
was van Hull naar Middlesborough, is
naar Buil teruggekeerd, Het schip heeft
aan lsk opgeiopen tussen dc achrterpiek en
da dr inkwatertank. In Huil zal de schade
worden hersteld. Het kustetartlon Raddo
Sohe.vv n®en hoeft een waarschuwing
aan de scheepvaart gegeven voor op zee
ronddrijvende voorwerpen.
De rijiksveenboort uirt Oostmahom heeft
gisteren enkele uren lang voor de steiger
van Schiermonnikoog moeten wachten
omdat het door de hoge wartersrtand ndet
ken a'Keaigsn Het paviljoen bij deze stei
ger is door het water weggeslagen Hot
hete dorp werd opgeroepen om mee te
helpen nog in vriligheld te brengen wat
in veiligheid gebracht kon worden. Hot
paviljoen zal nu waarschijnlijk moeten
worden afgebroken.
Dr. S. L. Mansholt zal 19 Juli, om 10
uur, een eredoctoraat in de landbouw
wetenschappen ontvangen aan het Insti-
iut agronomique de l'état te Gembloux
!n België.
te overmeesteren, won Fraser de tweede
set met 62.
Krishnan kwam daarna nog eenmaal
terug. Hij slaagde erin met 1—0 voor te
komen, maar toen hij in de derde game
opnieuw zijn service verloren zag gua.i
was het uit met de man, die het vorig
jaar Olmedo nog zo lastig had gemaakt
Hij sloeg een dubbele fout en moest toe
zien dat Fraser vijf games achtereen won-
De Australiër beëindigde de partij met
een keiharde „ace".
Vanavond is het niet voldoende
wanneer u, in de huiselijke kring,
af en toe eens een oogje op het te
levisiescherm werpt. Want dan zult
u doodmoe worden van de chaos die
tn stukjes en brokjes uw oog en oor
bereikt.
Zo is het nu eenmaal bij opera:
om er ten volle van te kunnen ge
nieten is het noodzakelijk, er rustig
en aandachtig voor te gaan zitten onjuist
en echt te luisteren en te kijk<
>rdt dus
gaafdheid vrijwel op eipen kracht uit
de praktijk van het theaterleven waarin
hy opgroeidemuziek en zang. Hij
speelde piano, viool en cello, legde zich
op het dirigeren toe en begon re com
poneren. Z\jn honger naar muziek deed
hem alle kansen aangrijpen om zijn ken
nis te verrijken.
In de opera vond hij zijn grootste
bevrediging. Sommigen zijn geneigd, de
lichte toon van zijn werken te verbin
den aan een zekere gemakkelijkheid en
oppervlakkigheid, maar dit is zeker
De muziekkenner zal ook in „Der
Wildschütz" 't technisch kunnen en de
bijzondere televi- fraaie eipr9lsie van Lortzing's compo-
zieavond. want het verschijnsel oper:» sjtics herkennen. Juist op grond van
is nog maar zeldzaam op het glazen ;()n creatief vermogen, gedemonstreerd
scherm. We mogen dus de NCRV dank- <n zijn opera-Si kan Lortzing een voor-
loper van Wagner genoemd worden.
litiatief,
ring uit c;gen land eens ir
kamers te brengen.
Voor ve'.en zal het misschien een aar
zelende kennismaking met de opera
als kijkspel zijn. De radio vergast ons
veel vaker op opera, hetzij werken in
hun geheel, hetzij in talloze fragmen
ten. In de Twentse Schouwburg voer'
het gezelschap „Forum", dat al veel
verdienstelijk werk heeft laten horen
en zien Lortzing's bekende komische
opera „Der Wildschütz" op en de
NCRV-camera's zullen erbij zijn.
Uiteraard Is het een bijzonder inge
wikkeld en romantisch nonsensverhaal
waarop u wordt getrakteerd, maar zo
zijn operaverhalen nu eenmaal: z«*
hangen van opzettelijkheden en ver.
wikkelingen aan elkaar. Zij vormen
ten slotte slechts de achtergrond var»
het belangrijkste: de muziek en de
zang. Het libretto moet kleurrijk zijn
om de romantische muziek, de aria's,
duetten en koorwerken ook kleurrijk
en afwisselend te maken.
Dat Lortzing zich een paar grap les
permitteert in deze bewerking (een
zeer vrije bewerking overigens!) van
het toneelstuk „Der Rehbock" van
Kotzebue, moet u hem maar vergeven
Zo verweeft hij in de geschiedenis on
schertsende wijze het oude Engelse ge
bruik, ontrouwe vrouwen op de markt
te verkopen. Overigens een gebruik
dat in het begin van de vorige eeuw
ln Engeland nog wettelijk toegestaan
Maar laten we het verhaal voor w«'
het is: de gebruikelijke verwarringen
tussen en rondom geliefden, die elkaar
aan het slot van de opera natuurlük
„krügen".
Laten we even de figuur van dc
componist bekijken: Gustav Albert
Lortzing. die van 1801 tot 1851 leefde,
was een uitzonderlijk begaafd man: hü
was schrijver, componist, dirigent, zan
ger en acteur van eigen werken. De
jonge Duitser werd met toneel en mu
ziek grootgebracht, want zijn ouders,
die een leerhandel hadden, gingen door
de nood gedwongen van amateurtoneel
naar beroepstoneel over: toen de zaak
verliep speelde zijn vader op het toneel
karakterrollen en ging zijn moeder
lichte partijen in komedies en opera's
zingen.
Gustav Albert leerde door zijn be
Com meniaar
U hoort vanavond de Nederlandst
Orkest Vereniging, het operakoor on
der leiding van Rudolf Karsemeyc:
en verscheidene solisten van „Forum"
Dirigent is Gustav Fülleborn.
Ongetwijfeld zult u. wanneer d"
beelden goed overkomen, een avond v
echt
:iekgenot tegemoet gaai
vanavond
Dat er bij bijzondere gelegenheden
zoals verjaardagen van leden der Ko
ninklijke Familie nationale radiopro
gramma's worden uitgevoerd is in ons
land een traditie geworden welke men
al of niet kan roemen. Maar wanneer
het dan een programma wordt zoals
gisteravond is het toch wel bar dat
beide zenders daarmee bezet worden
gehouden.
het algemeen gehou
den toespraak door prof. Nuboer kwan.
irtje amusement: acceptabel *,n*
Deze avond geen toneel, maar een
opera. De NCRV zendt van 8-20 (na
het NTS-jouranal) tot 10.30 uur de
opera „Der Wildschütz" van Lort
zing uit. Het is de opvoering, welke
het operagezelschap „Forum" geeft
in de Twentse Schouwburg. Tenslotte
spreekt as. O. Jager in de dagslui-
tanavond
De NCRV zendt tussen 8 en 9.15 uur
het vakantieprogramma „Poste Res
tante" uit, waaraan vele bekenden
meewerken en dat voor een groot
deel bestaat uit vrolijke muziek.
Goos Kamphuis leidt de wedstrijd
„Doe het zelf". Om half tien poetst
Lex Karsemeyer weer een half uur
tje de plaat en om 10.10 uur kunt
nog luisteren naar Romances van
Beethoven op dc plaat.
Hugo Rignold dirigeert het Radio
Filharmonisch orkest, dat tussen 8.06
cn 9.55 uur optreedt voor de AVRO
Solist is de hoornist Joseph Eger, die
u hoort in een concert van Richard
Strauss. Ook staat op het program
ma de 6e symfonie in c van Glazoe-
noff. Na een half uurtje oude be
kende muziekjes volgt om 11.10 uur
de herhaling van het tweede deel
van „Dagboek van een grootvader"
Tips mt lift buitenland
Een concert met werken van Schir-
bert (o.m. de Mis in e) wordt tussen
8 en 9.50 uur voor de BBC gegeven
door The London Mozart Players,
The London Philharmonic Choir en
solisten onder leiding van Harry
Blech. In het derde programma, op
464 m.
Programma voor morgen
VRIJDAG I JULI i960
Hilversum I. 402 m. 746 kc/S VARA:
7 00 Nws 7 ".0 Gym 7 23 Gram 800 Nws
3 "8 Gram 9 00 Gvm v d vrouw 9 .0 Gram
9 35 Watervt 9 40 Schoolradio. VPRO: 10 00
Posizegelorgurusatle, gospreu -0-Oa Mor
genwijding VARA 10 20 Rep bezoek pres
van Argentinië 10 30 V d vro
r 11 00 V c
en tuinbol
12 50 Pi-
gram
40 Gram.
iohte muz 12 20 Rcgeringr-
r de landbouw 12 30 Land-
dod 12 33 Sport en prognose
'ianoapel 13 00 Nwa 13.15 Meded r
'.3 25 Promanadej;
Uitz
- Beursber
pruxr u 50 Rep Wimbledon VARA: (De
muur meer uure „iet. Het klankbeeld nu vo.génde progr's kunnen worden on-
van de reporter Joop Reinboud over d^rbrc
de Europese eenwording, herinnerde al Tour
;terk aan het opdreunen van jaar
tallen uit lagere schoolboekjes en werd
aangevuld met fragmenten v MV
bepaald een boeiend d<
17 46
18 00 Nwb 18 13 Pol
de Fm
geheel.
vol gemaakt
waaronder
platen, die
jntjes
Lichie
(heril) 18 33 Lichte i
16 25 Tot
lerlnj
lezing 20 i
cerigebou
En verder de zendure
met muziekjes zus en
een hele reeks populai
men dagelijks in alle programma s
pleegt te horen. Een dergelijke kramp
achtige uitzending van vier uur lang is
toch werkelijk niet de naam van „na
tionaal programma" waard!
Voor de televisie legde staatssecreta
ris Scholten kijkend Nederland nog
eens haarfijn uit waarom de kijkgelden
met zes gulden per jaar moeten worden Ridiokrant "a 33 G:
verhoogd gewoon omdat er steeds Gram 9 -0 V d
meer geld nodig zal zijn voor alles wat Morgend-.enei
met televisie heeft te maken. „En ten
slotte krijgt u er meer zenduren voor
ook", zei hij. Tot nu toe betaalden wij
Nederlanders het minste kijkgeld in
West-Europa. Nu staat alleen Engeland
met 32 gulden per jaar achter ons, maar
de overige landen betalen van 52 tot
86 gulden per jaar en dus hebben
eigenlijk niet te klagenI
De AVRO bood vervolgens een pro
gramma dat voornamelijk uit sportbe-
schouwingen en Perry Como-show be
stond. maar dat toch een hoogtepunt
had in een bijzonder instructief filmpje
over paleonthologie.
ig 19 05 V d kind
...„1 VPRO: 19 30 De stad
19 45 Od bezoek bij anderen,
Nws 20 05 Een oude dorpekerk
rep 20 10 Boekbespr 20 15 Con
or k en »ollste 20 35 Dc mens cn
lezing 20 50 Nederlander*
gesprek VARA: 23 00 So<
t esperanto 23 10 Gram 23 5a—24 00 j
Hilversum II. ZM m. 1007 ke/s. NCRV:
00 Nwi 7 13 Gram 7 30 Een woord voor
- dag 7 40 Gewijde mux 8 00 Nws 8.5
i 9 00 V d a in
2 00 Klarinet en plano 12 30
Land- en tuintoouwmcded 12 33 Gram 12 50
Rep bezoek pres van Argentinië 13 00 Nws
13 15 Lichte muz 13 40 Gram 14 09 School
radio 14 25 Omr ork 15 25 Voordracht 15 43
Gram 16 00 Lezing 16 15 Vokaal ens 16 35
Pianorecital 17 00 Voordracht 17.20 Gram
17 40 Beursber 17 45 Gram
n, 18.00 Harmoniemuz 18.2o Gram 18 35
ij Koorzang 18 50 Regeringjuitz: Amerikanen
werken in Nederland Een gesprek van
n. me) dr J J van Dullemen. directrice van
de U S Educational Foundation, met en
kele Amerikaanse studenten 19 00 Nws cn
weerber 19 10 Hulsmuz 19.30-Radio
19 50
Omr o
Dubbele stuks aanbieding
weekenders
lAARLEMMEKSTKAAT 143 LLii-.
Lichte muz 22 30 Nws en SOS-bcr 22 40
Gram 22 45 Avondoverdenking 23 00
Kunstbeschouwing 23 20 Gram 23 93—24 00
VARA: Act 21 Oo Kamerrmiz 2130 Film-
loeum 21 30 Avonturerrfllm NTS: Even
tueel: fUuwerviag Ronde van Frankrijk.
GR A MMOFOONPI.A TEN PROGRAMMA
DRAADOMROEP
(over de 4e DJ")
Vrijdag 1 Juli I960 van 16—20 uur: I.
Ohl s'lo potcssi.
Maria Callas so
praan: Philharmonia Koor en Orkest olv
Nieola Reseigno 2 uit Norma" a Ouver
ture Orkest van de Mogglo Musicals Flo
rentine olv Glanandre* Gavazzenl b
Ite sul colle .Boris ChrUtoff bas; Koor en
Orkest van de Opera te Rome olv Vit-
torio Gul III Giuseppe Verdi: uit „Alda"
Gloria aH'Egitto. Koor en Orkest vsn de
Scala le Milaan olv Tulllo Serafln IV.
Glacomo Puccini: fragmenten uit „Toscc
Or tutto chlaro - Ed lo venivc
Tre ablrri Oreu Tosca parlate - I
mia cena GIS ml dlcon vena
d arte E lucevan 1». stelle O dn
Piero dl PaUna tenor; Antonio Sicchotti
bas Koor en Orkest van de Accadcmia
dl Santa Cecilia, Rome olv. Alberto Krcdc