Kamer besprak voor en tegen korte paarde staart van vraag: wanneer voelt een dier pijn Rus zes clagen langer in cel „Rol voor kleine landen in de wereldpolitiek' Zuidsla vische munster naar Nederland Voor vierde maal in vijf jaar Australisehe finale Honden en katten niet vogelvrij verklaard Bijna maximale straf in verkeerszaak geëist Vanavond Der Wildschütz op het glazen scherm Niet zo... NIEUWE LEIDSCHE COURANT 9 DONDERDAG 30 JUNI 1960 Debat over dierenbescherming MOGEN WE DE staartwervelkolom van een paard verkorten of de oor schelpen van een hond verkleinen zonder te worden gestraft wegens dierenmishandeling? Mot deze en vele aanverwante vragen heeft de Tweede Kamer zich gistermiddag bijna vier uur lang bozig gehouden. Dat gebeurde soms dodelijk ernstig, met zware woorden over de eerbied voor het dier, maar gelukkig vaak ook met veel humor. De minister van justitie, mr. A. C. W. Beerman, kreeg op een gegeven moment zelfs een lachbui die hem het spreken bijna belette. Dit alles speelde zich af bij het debat over het wetsontwerp op de dierenbescherming. Het doel van het ontwerp is onder meer de be palingen in het Wetboek van Straf recht tegen dierenmishandeling te verscherpen. Het couperen van paardestaarten werd In het ontwerp aanvankelijk verboden. By nader Inzien heeft de regering dit ver bod echter laten vervallen. Mejuffrouw mr. A. P. Schilthuis (soc.) vond dit spü- tig. Gesteund door vier fractiegenoten, diende zy een amendement in, met het doel het verkorten van de staartwervel kolom van een paard te verbieden. iDat het couperen geen pijn doet, is igeen argument, vond mejuffrouw Scihia.tflxuis. Het paard heeft zijn staart nodig als afweermiddel togen vliegen Men zegt wel dat een gecoupeerde staart mooier is. maar de socialist? vond zo'n staartje maar „een mal (kwastje, dat niet in overeenstemming is met de waardigheid van het paard". Verschrikkelijk Dr. Ir. C. J. van Meel (kath.v.). voor malig landbouwattaohe te Parijs, dacht daar heel anders over. Hij vond een Bel gisch trekpaard met een lange staart m één woord verschrikkelijkZwaaiend met een verzoekschrift zei dc heer Van Meo' dait heel de Nederlandse boerenstand zich heeft gesteld achter het verzoek om paar destaarten te mogen couperen. In het vuur van zijn rede sPrak deze afgevaar digde zelfs van „argumenten die het Ne derlandse trekpaard heeft aangevoerd". Minster Beerman zei dat de regering zich in dit staartendispuut niet wenste te mengen. Het amendement is voor haar niet onaanvaardbaar. Maar de minister wilde wel zeggen dat hij eigenlijk niet voelde voor een staart die op een kwast lijkt. De minister van landbouw, mr. V G Marijnen, vertelaarde dat de regering het aanvankelijke coupeerverbod had ge schrapt omdat het met in het rechtsbe wustzijn van de fokkers en gebruikers van paarden leeft. Maar als we moeten waohten tot dit rechtsbewustzijn veran derd is, komen we nooit verder, vond me juffrouw Schilthuis. De heer C. Egas (soc.) 'kwam zijn fractiegenote te hulp met de opmerking dat het couperen wel dege lijk ernstige bezwaren heeft. ..En ik heb zeltf met paarden, zelfs met veel paarden, omgegaan". Honde-oren De liberale mejuffrouw mr. J. J. Th. ten Broeckc Hoekstra kwam met een amende ment om het verkleinen van de oorschel pen van honden mogeiyk te maken. An ders zouden bepaalde Nederlandse honden niet meer aan int ernationale wedstrij den kunnen deelnemen, vreesde zy. Minister Beerman verklaarde zich tegen dit amendement. Proestend van het lachen, zei de bewindsman: „Een gecoupeerde staart kan men krijgen, maar men moert niet naar het oor grijpen". Iets ernstiger voegde hij er aan toe dat het hier om een pijnlijke ingreep gaat. De. oren kunnen dus niet „uit het wetsontwerp worden ver wijderd". Evenwicht In het algemeen bleek men van mending te zijm 'dart de regering de belangen van landbouw en dierenbescherming bij het wetsontwerp goed met elkaar in even wicht had' gebracht. Niettemin waar schuwden verscheidene sprekers, onder wie de heer J. de Ruiter (cil.). nog dat men zioh bij de dierenbescherming moet hoeden voor overdrijving Mr. Van Rijckevorsel (kath.v.) zei dat zijn fractie het wetsontwerp met gemeng de gevoelens had ontvangen. Hij vreosde dat het ontwerp uitdrukking geeft aan een overdreven sentimentaliteit ten aanzien van dieren. De eigenlijke rechlsgrond van oen wet op de dierenbescherming is dat de mens tegen zichzelf beschermd moet worden. Dr. ir. Van Meel (kath.v.) zei dat men dieren natuurlek niet mag mishandelen, maar dat de vraag Is: wanneer doet men een dier pün. Prof. Wyers, hoofdbestuurs lid van de Vereniging lot bescherming van dieren, heeft vastgesteld dat het pün- gevoel van mens en dier heel verschillend Is. Indien een varken gilt. bewyst dat nog niet dat het pyn heeft. Het kan ook een kwestie van angst en verweer zijn. Ook de vraag of een dier arbeid ver richt die zün krachten te boven gaat. is mociiyk te beantwoorden. Dc praktyk wijst bijvoorbeeld uit dat een span van twee paarden by het bleten ryden voor korte tyd meer kracht kan ontwikkelen dan een tractor van 25 p.k. Rat in bed Over de vivisectie sprekend, zei de heer Van Meel dat meer dan 93 pro cent van de proefdieren bestaat uit rartten, muizen en ki'kkens. Dierenbe schermer gaan in hun verzet tegen vivisectie nogal eens te ver. Wat het zwaarst is, moet hert zwaarst wegen. Veronderstel dart een dierenbescher mer uit zijn slaap wordt gewekt door dat een rat aan zijn bedspi.ilen knaagt. Zal hij het dier dan wegjagen of het in zijn bed haten en het liefkozend tot amdere gedachten trachten te bren gen? (Gelach). Dr. E. P. Verkerk (a.r.) was blij mot he* wetsontwerp, omdat er mededogen met het dier uit sprcolot in een tijd waarin de ene mens de andere mens vaak nog een wolf is. Anderzijds betoogde ook hij dat overdreven dierenbeschermers meer be derven dan zij zich bewust zijn. Dr. Diepenhorst (c.h.) merkte op dat het christendom een opdracht van de r I iogens het doer kenit. Ir. C. N. van (s.g.) betoogde dat een pertinente waarheid zou zijn te beweren dat volgens de ch rist olijke leer hert dier slechs als eén ding zou kunnen beschouwen De voorgestelde verzwaring van de straf fen voor dierenmishandeling (verhoging "an de maximale geldboete van f 300 tot f 1000 en het mogelijk maken van een gevangenisstraf van een jaar bij herhaling van de overtreding binnen viif jaar) Juichte de heer Van Dis toe. Bezwaren De instelling van een vijf tot negen leden tellende Raa,d voor de Dierenbe scherming. die in het wetsontwerp wordt voorgesteld, stuitte vooral by de fracties van de K.V.P. en dc V.V.D. op bezwaren Mr. Van Rückevorsel (kath.v.) noemdi de instelling „overdreven" en mejuf frouw mr. Ten Broeckc Hoekstra (lib.) aprak van „overorganisatie" De heer De Ruiter (c.h.) verklaarde vreemd tegenover de raad te staan dr. Vc.ricerk (a.r.) noemde de betekenis van de raad niet groot. Ir. Van Dis (s.g.) vond hert nodig dat de landbouw er p]asrts in krijgrt. Mejuffrouw mr. Schilt huis (soc.) was van oordeel dat de raad van belang kan zijn. Staatsscre'.aris mr. Y. Scholden (o., k. en w.) zei dat een Raad voor Dierenbescher- medng met zijn adviezen aan de regering nuttig werk kan doen omdat de materie van de dierenbescherming nog in bewe ging is. Voor de verschillende belangen groepen kan de raad tevens een soort ge sp rekcentrum vormen. Daar komt nog by dat de raad het overleg tussen de betrok ken departementen grotendeels overbodig maakt. Komt de raad er niet, dan zal wel licht uitbreiding van het ambtelijk appa- nodig zijn. Ook andere raden zoals de Voorlopige Raad voor de Kunst en de Radioraad zijn voor het rggering.s- belrid een belangrijke srteun. Waakhonden Over de komende algemene maat regel van bestuur inzake waakhonden kon de staatssecretaris nog niets meedelen. Mejuffrouw Ten Broecke Hoekstra (ldb.) had opgemerkt dart het houden van kettinghonden wordrt be vorderd door dc hondenbelasting, die voor kettinghonden lager is dan voor andere hondenDe slaartssecretaris beloofde te zullen nagaan of hieraan 'erts te doen valt. Ir. Van Dis (s.g.) had voor een verbod van heit optreden van gedresseerde die ren in circussen gepleit. Staatssecretaris Schollen vond echter dat dit te ver zou gaan. Over de trekhonden, waarvan er in ons land nog 54 zijn. zal de staatssecretaris zijn gedachten laten gaan. Kistkalveren De minister van landbouw en visserQ, mr. V. G. Marynen. sprak onder meer over kistkalveren. Hel is de bedoeling In een algemene maatregel van bestuur te verbieden kistkalveren te houden in een ruimte waar geen daglicht kan door dringen. De dieren zullen voorts gemak kelijk moeten kunnen staan en liggen en moet een bchooriyke afvoer van faeca- licn zyn. De minister va>n sociale zaken en volks gezondheid, dr. Ch. J. M. A. van Rooy. bleek voor een vergunningsstelsel voor vivisectie niet te voelen. Er zou een grote aimtoiilo'-raitteve. rompslomp aan verbon- len zijn. Ook in een universitaire leer doel voor vivisectievrije geneeskunde waarvoor ir. Van Dis (s.g.) had gepleit, tag de bewindsman weinig heil- In het wetsontwerp wordt als straf baar feit onder meer vermeld: het ver voeren van rundvee terwijl het is aange bonden met een halstouw of een hoorn touw Een amendement-Van Heel (kath.v.) wil daaraan enkele woorden toevoegen zodat het verbod niet zal gelden voor het vervoeren van rundvee aan de hand. Mi nister Marijnen liet de beslissing over dit amendement aan de Kamer over, waarna het zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen. Mr. Van Rijckevorsel (kath.v.) verdedig de een amendement met het doel de re gering te verplichten tot raadpleging van het Landbouwschap alvorens een alge mene maatregel van bestuur over het houden van mestkalvoren vast te stellen Minister Marijnen nam c Achtergrond ontslag bij Rijksluchtvaartschool (Van onzer parlementsredactie) In antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kameriid de heer Van der Peijl (c.h.) heeft minister Korthals (verkeer en waterstaat) een korte uit eenzetting gegeven over het ontslag van de directeur der Rijksluchtvaartschool, gevestigd op het vliegveld Eelde. De opleiding tot verkeersvlieger moet worden aangepast aan de nieuwe tech nieken van de zich snel ontwikkelende burgerluchtvaart. Dit noopte tot reorga nisatie en mede om economische re denen tot concentratie van de school- bedrijven der afdeling rijksluchtvaart school van de Ryksluchtvaartdienst Voorstellen van een voor dit doel inge stelde commissie, die door minister Kort hals werden aanvaard, hebben de taak van de leiding der afdeling rijkslucht vaartschool verbreed en verzwaard. He' hoofd van die afdeling was van menine de verantwoordelijkheid voor de leidins onder de gewijzigde omstandigheden niet langer te kunnen dragen. Dit heeft er toe geleid hem van de leiding der schooi te ontheffen. Minister mr. E, H. Toxopeus zal spoe dig voorstellen aan de centrale commis sie voor georganiseerd overleg voorleg gen over de salarissen van nict--ckwali- ficcerde adjunct-accountants in 's rijks dienst. De Russische student Smirnof, die verdacht van spionage in voorlopige bewaring is genomen, zal nog zes da gen langer in bewaring blijven. Er is besloten de bewaring met één termijn, dat wil zeggen met zes dagen te verlengen. Volgende week zal de rechtbank op vordering van de officier moeten uitmaken, of deze bewaring nog verder verlengd zal worden en de Ru* in voorlopige hechtenis genomen zal worden, hetgeen kan voor een termijn van dertig dagen. Mr. F. de" Koning uit Den Haag- de advocaat, die aan de Russische student S. is toegevoegd, heeft reeds een onder houd met de Rus gehad. Voorlopig wil mr. De Koning nog geen enkele mede deling doen over de zaak. Hij wilde ook vooralsnog liever niet zeggen of hij con tact heeft met de Russische ambassade, het ministerie var buitenlandse zaken en wie de tolk is bij zijn gesprekken met de student S. Ook wilde hij zich niet uitlaten over de kwestie of de Ru< zelf cm een advocaat had gevraagd, of dat deze verdediging buiten het verlan- van de Rus om is toegevoegd. ZUID-SLAVIË en Nederland heb ben gisteren de nadruk gelegd op de nuttige rol die kleine landen kunnen spelen in de oplossing van wereldvraagstukken. In een commu niqué, uitgegeven aan het emde van het bezoek van minister Luns, heb ben de twee landen voorts verklaard Wimbledonkam pioenschappen Dc brute kracht van de twee Austra lische ..lefthandersNcale Fraser en Rod Daver wierp in de halve finales van het heren enkelspel op Wimbledon meer vruchten af dan het fynbesnaarde. intel ligente spel van een Ramathan Krlshnan en een Nlcola Pietrangeli. Daardoor is de vierde geheel Australische eindstrijd in dc laatste vyf Jaar een feit, maar voor de eerste maal in de 83-jarige geschie denis van Wimbledon zal die finale be twist worden door twee linkshandige Rod Laver. die reeds het vorige jaar de finale bereikte, maar toen geen kans kreeg tegen de inmiddels prof geworden ONDANKS TOENEMENDE PLAAG: (Van onze parlementsredactie) TpEN hond of kat die in ous tuintje of op ons erf overlast veroorzaakt, moeten we straffeloos kunnen doden, vindt het Tweede-Kamerlid mr. K T- M. van Ryckevorsel (kath.v-). Daarom diende deze Haagse advocaat gistermiddag in de Tweede Kamer een amendement in dat ("tterllk luidt: ..Hortien en katten, welke rich zonder toezicht bevinden op perce len van derden en daar overlast veroor zaken. mogen door of vanwege de gebrui kers van die percelen straffeloos worden Het amendement is mede-ondertekend door de heren Den Hartog (lib.), Melle- drie k.v.p.-leden: de heren en Van Meel. Van Koeverden, T^EGEN de 41-jarige confectionair -*• C. H., die een verkeersongeluk heeft veroorzaakt, waarbij twee personen om het leven kwamen en een derde zwaar werd gewond, is gisteren voor de rechtbank te Am sterdam tien maanden gevangenis straf, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar ge- eist. Zijn rijbewijs moet volgens de eis voor vijf jaar worden ingetrok ken. Bij het ongeluk, op de rijksweg onder Diemen, had verdachte geheel links op de vierbaansweg gereden. Zijn wagen botste frontaal op een tegenligger. Ver dachte werd zelf licht gewond Hij heeft drie keer eerder een auto-ongeluk gehad en verklaarde ter zitting, nooit meer te willen chaufferen. Een wachtmeester der rijkspolitie noemde de verklaring van verdachte, die naar Zutphen zou zijn gereden, onjuis" Het benzine verb ruik wees op een andere rit en bovendien zou verdachte" niet al te veel medewerking hebben verleend bij een controlerit. Volgens verdachte was er geen sprake van alcohol voor het ongeluk. Wel haa hij een halve liter jenever gedronken, nadat hij thuis was gekomen. Direct na het ongeluk had hij, nog voor de politie arriveerde, zioh uit de voeten gemaakt Een passerende automobilist wilde hem (hij was ook gewond) naar het zieken huis brengen, maar dit werd geweigerd De officier van justitie houdt rekening met de mogelijkheid dat het ongeluk is gebeurd op het moment, dat H. zijn pijp wilde aansteken. Er werd een aangesto ken pijp in de wagen gevonden. De ver dachte ontkende dit punt; hij zegt ver blind te zijn geworden door de nade rende auto. De officier hetreurde het dat de wet gever de ontzegging uit de rijbevoegd heid heeft beperkt tot vijf jaar. Dc rech ter heeft recht op meer vrijheid op dit punt: niet iedere Nederlander heeft het recht op een rijbewijs, het is een gunst. Uitspraak vrijdag 8 juli. Alle mede-ondertekenaars zijn land- bouwspecialist. Minister Beerman (justitie) vond dat het amendement te ver gaat. In het wetsont werp op de dierenbescherming heeft de regering juist een zekere beperking voor gesteld omdat het huidige artikel 65 Alex Olmedo, speelde tegen Pietrangel Neale Fraser tegen Krishnan. Geen v beide partijen stond op hoog peil Vooral het diiel tussen Laver en Pietrangeli ontsierd door vele storende fouten. De Australiër wilde veelal te snel een door braak forceren en de Italiaan was geen schaduw van de man die in de kwart finales Barry Mackay uitschakelde Slechts tweemaal kwam Pietrangeli lot '-Un gewone spelpeil: aan het einde van le eerste set. die hij met 6—4 won en in ie derde, toen hij bij oen 5—1 achterstand vyf games achtereen op zUn naam "e brengen en ten slotte in deze set 10—8 zegevierde. Pietrangeli leidde lat moment met twee sets tegen een alles scheen dus no gmogeli.ik Maar de rialiaanse illusiies werden snel ve-sh In de 4e set verloor Pietrangeli t- maal ziln service er. slcnd binnen minimum van tyd met ao achter. Die mentale klap is de Italiaan niet mei boven gekonien. ft ij verloor de laatste twee sets met 62 en 64. Pietrangeli had echter tevoren eei staaltje sportiviteit ton beste gegeve" dat grote Indruk maakte In de tweed' -.et hii een stand van 5—3 en 40—15 in het voordeel- van Laver. serveerde dc Auslra llër nl. een keiharde ace. De spelers Ik de Vei iaat het ïodeloos doden van katten op imendement-Van Rijckevorsel zal toz." :nr.s op nodeloos doden nog verruimen. Mei mr. Schilthuis (soc.) was het met de minister eens. Het gaat toch te ver om alle katten overhoop te schieten die op je dak zitten, vond zy. Mr. Van Rückevorsel: Alleen indien «ij overlast veroorzaken. Dr. E. P. Verkerk (a.r.): Is miauwen ook overlast? Dr. I. N. Diepenhorst (c-h.) vond dat de regering het euvel van de loslopende honden en katten onvoldoende had be handeld maar wilde toch minder ver gaan dan mr. Van Rijckevorsel. Hij diende een amendement in, waarin de bevoegd heid om als „honden- en kattenmepper" op te treden in feite slechts wordt toege kend aan politiemensen en wel voorna melijk od het platteland. Politiewerk Dit amendement zegt dat de bezoldigde ambtenaren van de rijks- en gemeente politie, alsmede de door de minister van justitie aangewezen onbezoldigde ambte naren van de rijks- en gemeentepolitie, bevoegd zijn om: a. honden en katten op te vangen, die tussen zonsondergang en zonsopgang el ders dan op hel erf van de eigenaar of houder zonder toezicht worden aange- b. honden of katten, die zich zonder toezicht bevinden op erven of in het veld als bedoeld in artikel 1 van de Jachtwet, en die een onmiddellijk gevaar vormen voor zich daar bevindende dieren, te vangen en eventueel te doden- Minister Beerman verklaarde dat hy de beslissing over dit amendement aan de Kamer overliet. Het amendement Is mede-ondertekend door de dames Schilt huis 'soc.) en Ten Broeke Hoekstra (lib.), ilsmede door de heren Verkerk (a-r.), De Ruiter (c h.) en Van Dis 's.g.). Dc stemming zal maandag a.s. plaats hebben. - het net wisselen, toen de scheidsrechter aan iligdc „fault called". Laver serveerde op nieuw en Pietrangeli. die ervan overtuigd was dat de eerste service „in" was wcest, deed geen enkele poging dc •e retourneren. Neale Fraser, die in de vorige ronde p het randje van de afgrond had geba- 3nceerd en niet zonder fortuin zyr egenetander Earl Buchholz verrekte een ^pier de halve eindstrijd bereikie. maakte daarin korte metten met Ramath- nan Krishnan: 6—3 62 6—2. Krishnan manoeuvreerde wel slim, probeerde het spel van zün tegenstander te ontregelen, maar kon lang niet op tegen het geweld dat de Australiër ontketende. Het begon al in de zesde game van ?erste set. toen Krishnan zijn service Jaarmee de set verloor, ln de volgende was het krachtsverschil zo mogelük nog groter. Door steeds zijn eigen serveer- beurt in winst om te zetten en de derde en vijfde service van zyn tegenstandei dat het mislukken van de Parijse conferentie „negatieve elementen ten gevolge had in de betrekkingen tus sen de landen en moeilijkheden ge schapen heeft bij de oplossing van brandende vraagstukken, teleurstel ling in de wereld teweeg bracht en vrees voor een hernieuwing van de koude oorlog". „Zonder de verantwoordelijkheid van de grote mogendheden voor de oplossing van dc bestaande vraagstukken in twij fel te trekken, hebben belde landen dc nadruk gelegd op de nuttige rol die andere landen kunnen spelen in de op lossing van die vraagstukken," aldus het communiqué. „Speciale aandacht werd besteed aan de kwesties van de wederzijdse betrek kingen. Met voldoening is vastgesteld dat de betrekkingen tussen de beide lan den zich gunstig ontwikkelen en bevre digende resultaten opleveren." In het communiqué wordt gepleit voor verdere ontwikkeling van deze betrekkingen op economisch, wetenschappelijk, cultureel en ander gebied. Het eindigt met de mededeling dat mr. Luns zijn Zuidslavische collega Po- povic heeft uitgenodigd een officieel be doek aan Nederland te brengen, hetgeen met voldoening aanvaard werd. De da tum van het bezoek zal later vastgesteld worden. Minister Luns zou vandaag in Den Haag terugkeren. Storm: schepen in moeilijkheden Tengevolge van het stormweer zijn ver- >nhei dane schepen op de Noordzee hun W.ast kwijtgeraakt. Ten noorden van Ten?chf'.'.:r g drijven grote boomstammen -:.nl en verder heeft een schap gemeld iat het op ongeveer dezelfde jrieate zijn motonreddingbcot he»aft verloren. De 496 ton metende Nederlandse kust vaarder Tiny uit Groningen, die onderweg was van Hull naar Middlesborough, is naar Buil teruggekeerd, Het schip heeft aan lsk opgeiopen tussen dc achrterpiek en da dr inkwatertank. In Huil zal de schade worden hersteld. Het kustetartlon Raddo Sohe.vv n®en hoeft een waarschuwing aan de scheepvaart gegeven voor op zee ronddrijvende voorwerpen. De rijiksveenboort uirt Oostmahom heeft gisteren enkele uren lang voor de steiger van Schiermonnikoog moeten wachten omdat het door de hoge wartersrtand ndet ken a'Keaigsn Het paviljoen bij deze stei ger is door het water weggeslagen Hot hete dorp werd opgeroepen om mee te helpen nog in vriligheld te brengen wat in veiligheid gebracht kon worden. Hot paviljoen zal nu waarschijnlijk moeten worden afgebroken. Dr. S. L. Mansholt zal 19 Juli, om 10 uur, een eredoctoraat in de landbouw wetenschappen ontvangen aan het Insti- iut agronomique de l'état te Gembloux !n België. te overmeesteren, won Fraser de tweede set met 62. Krishnan kwam daarna nog eenmaal terug. Hij slaagde erin met 1—0 voor te komen, maar toen hij in de derde game opnieuw zijn service verloren zag gua.i was het uit met de man, die het vorig jaar Olmedo nog zo lastig had gemaakt Hij sloeg een dubbele fout en moest toe zien dat Fraser vijf games achtereen won- De Australiër beëindigde de partij met een keiharde „ace". Vanavond is het niet voldoende wanneer u, in de huiselijke kring, af en toe eens een oogje op het te levisiescherm werpt. Want dan zult u doodmoe worden van de chaos die tn stukjes en brokjes uw oog en oor bereikt. Zo is het nu eenmaal bij opera: om er ten volle van te kunnen ge nieten is het noodzakelijk, er rustig en aandachtig voor te gaan zitten onjuist en echt te luisteren en te kijk< >rdt dus gaafdheid vrijwel op eipen kracht uit de praktijk van het theaterleven waarin hy opgroeidemuziek en zang. Hij speelde piano, viool en cello, legde zich op het dirigeren toe en begon re com poneren. Z\jn honger naar muziek deed hem alle kansen aangrijpen om zijn ken nis te verrijken. In de opera vond hij zijn grootste bevrediging. Sommigen zijn geneigd, de lichte toon van zijn werken te verbin den aan een zekere gemakkelijkheid en oppervlakkigheid, maar dit is zeker De muziekkenner zal ook in „Der Wildschütz" 't technisch kunnen en de bijzondere televi- fraaie eipr9lsie van Lortzing's compo- zieavond. want het verschijnsel oper:» sjtics herkennen. Juist op grond van is nog maar zeldzaam op het glazen ;()n creatief vermogen, gedemonstreerd scherm. We mogen dus de NCRV dank- <n zijn opera-Si kan Lortzing een voor- loper van Wagner genoemd worden. litiatief, ring uit c;gen land eens ir kamers te brengen. Voor ve'.en zal het misschien een aar zelende kennismaking met de opera als kijkspel zijn. De radio vergast ons veel vaker op opera, hetzij werken in hun geheel, hetzij in talloze fragmen ten. In de Twentse Schouwburg voer' het gezelschap „Forum", dat al veel verdienstelijk werk heeft laten horen en zien Lortzing's bekende komische opera „Der Wildschütz" op en de NCRV-camera's zullen erbij zijn. Uiteraard Is het een bijzonder inge wikkeld en romantisch nonsensverhaal waarop u wordt getrakteerd, maar zo zijn operaverhalen nu eenmaal: z«* hangen van opzettelijkheden en ver. wikkelingen aan elkaar. Zij vormen ten slotte slechts de achtergrond var» het belangrijkste: de muziek en de zang. Het libretto moet kleurrijk zijn om de romantische muziek, de aria's, duetten en koorwerken ook kleurrijk en afwisselend te maken. Dat Lortzing zich een paar grap les permitteert in deze bewerking (een zeer vrije bewerking overigens!) van het toneelstuk „Der Rehbock" van Kotzebue, moet u hem maar vergeven Zo verweeft hij in de geschiedenis on schertsende wijze het oude Engelse ge bruik, ontrouwe vrouwen op de markt te verkopen. Overigens een gebruik dat in het begin van de vorige eeuw ln Engeland nog wettelijk toegestaan Maar laten we het verhaal voor w«' het is: de gebruikelijke verwarringen tussen en rondom geliefden, die elkaar aan het slot van de opera natuurlük „krügen". Laten we even de figuur van dc componist bekijken: Gustav Albert Lortzing. die van 1801 tot 1851 leefde, was een uitzonderlijk begaafd man: hü was schrijver, componist, dirigent, zan ger en acteur van eigen werken. De jonge Duitser werd met toneel en mu ziek grootgebracht, want zijn ouders, die een leerhandel hadden, gingen door de nood gedwongen van amateurtoneel naar beroepstoneel over: toen de zaak verliep speelde zijn vader op het toneel karakterrollen en ging zijn moeder lichte partijen in komedies en opera's zingen. Gustav Albert leerde door zijn be Com meniaar U hoort vanavond de Nederlandst Orkest Vereniging, het operakoor on der leiding van Rudolf Karsemeyc: en verscheidene solisten van „Forum" Dirigent is Gustav Fülleborn. Ongetwijfeld zult u. wanneer d" beelden goed overkomen, een avond v echt :iekgenot tegemoet gaai vanavond Dat er bij bijzondere gelegenheden zoals verjaardagen van leden der Ko ninklijke Familie nationale radiopro gramma's worden uitgevoerd is in ons land een traditie geworden welke men al of niet kan roemen. Maar wanneer het dan een programma wordt zoals gisteravond is het toch wel bar dat beide zenders daarmee bezet worden gehouden. het algemeen gehou den toespraak door prof. Nuboer kwan. irtje amusement: acceptabel *,n* Deze avond geen toneel, maar een opera. De NCRV zendt van 8-20 (na het NTS-jouranal) tot 10.30 uur de opera „Der Wildschütz" van Lort zing uit. Het is de opvoering, welke het operagezelschap „Forum" geeft in de Twentse Schouwburg. Tenslotte spreekt as. O. Jager in de dagslui- tanavond De NCRV zendt tussen 8 en 9.15 uur het vakantieprogramma „Poste Res tante" uit, waaraan vele bekenden meewerken en dat voor een groot deel bestaat uit vrolijke muziek. Goos Kamphuis leidt de wedstrijd „Doe het zelf". Om half tien poetst Lex Karsemeyer weer een half uur tje de plaat en om 10.10 uur kunt nog luisteren naar Romances van Beethoven op dc plaat. Hugo Rignold dirigeert het Radio Filharmonisch orkest, dat tussen 8.06 cn 9.55 uur optreedt voor de AVRO Solist is de hoornist Joseph Eger, die u hoort in een concert van Richard Strauss. Ook staat op het program ma de 6e symfonie in c van Glazoe- noff. Na een half uurtje oude be kende muziekjes volgt om 11.10 uur de herhaling van het tweede deel van „Dagboek van een grootvader" Tips mt lift buitenland Een concert met werken van Schir- bert (o.m. de Mis in e) wordt tussen 8 en 9.50 uur voor de BBC gegeven door The London Mozart Players, The London Philharmonic Choir en solisten onder leiding van Harry Blech. In het derde programma, op 464 m. Programma voor morgen VRIJDAG I JULI i960 Hilversum I. 402 m. 746 kc/S VARA: 7 00 Nws 7 ".0 Gym 7 23 Gram 800 Nws 3 "8 Gram 9 00 Gvm v d vrouw 9 .0 Gram 9 35 Watervt 9 40 Schoolradio. VPRO: 10 00 Posizegelorgurusatle, gospreu -0-Oa Mor genwijding VARA 10 20 Rep bezoek pres van Argentinië 10 30 V d vro r 11 00 V c en tuinbol 12 50 Pi- gram 40 Gram. iohte muz 12 20 Rcgeringr- r de landbouw 12 30 Land- dod 12 33 Sport en prognose 'ianoapel 13 00 Nwa 13.15 Meded r '.3 25 Promanadej; Uitz - Beursber pruxr u 50 Rep Wimbledon VARA: (De muur meer uure „iet. Het klankbeeld nu vo.génde progr's kunnen worden on- van de reporter Joop Reinboud over d^rbrc de Europese eenwording, herinnerde al Tour ;terk aan het opdreunen van jaar tallen uit lagere schoolboekjes en werd aangevuld met fragmenten v MV bepaald een boeiend d< 17 46 18 00 Nwb 18 13 Pol de Fm geheel. vol gemaakt waaronder platen, die jntjes Lichie (heril) 18 33 Lichte i 16 25 Tot lerlnj lezing 20 i cerigebou En verder de zendure met muziekjes zus en een hele reeks populai men dagelijks in alle programma s pleegt te horen. Een dergelijke kramp achtige uitzending van vier uur lang is toch werkelijk niet de naam van „na tionaal programma" waard! Voor de televisie legde staatssecreta ris Scholten kijkend Nederland nog eens haarfijn uit waarom de kijkgelden met zes gulden per jaar moeten worden Ridiokrant "a 33 G: verhoogd gewoon omdat er steeds Gram 9 -0 V d meer geld nodig zal zijn voor alles wat Morgend-.enei met televisie heeft te maken. „En ten slotte krijgt u er meer zenduren voor ook", zei hij. Tot nu toe betaalden wij Nederlanders het minste kijkgeld in West-Europa. Nu staat alleen Engeland met 32 gulden per jaar achter ons, maar de overige landen betalen van 52 tot 86 gulden per jaar en dus hebben eigenlijk niet te klagenI De AVRO bood vervolgens een pro gramma dat voornamelijk uit sportbe- schouwingen en Perry Como-show be stond. maar dat toch een hoogtepunt had in een bijzonder instructief filmpje over paleonthologie. ig 19 05 V d kind ...„1 VPRO: 19 30 De stad 19 45 Od bezoek bij anderen, Nws 20 05 Een oude dorpekerk rep 20 10 Boekbespr 20 15 Con or k en »ollste 20 35 Dc mens cn lezing 20 50 Nederlander* gesprek VARA: 23 00 So< t esperanto 23 10 Gram 23 5a—24 00 j Hilversum II. ZM m. 1007 ke/s. NCRV: 00 Nwi 7 13 Gram 7 30 Een woord voor - dag 7 40 Gewijde mux 8 00 Nws 8.5 i 9 00 V d a in 2 00 Klarinet en plano 12 30 Land- en tuintoouwmcded 12 33 Gram 12 50 Rep bezoek pres van Argentinië 13 00 Nws 13 15 Lichte muz 13 40 Gram 14 09 School radio 14 25 Omr ork 15 25 Voordracht 15 43 Gram 16 00 Lezing 16 15 Vokaal ens 16 35 Pianorecital 17 00 Voordracht 17.20 Gram 17 40 Beursber 17 45 Gram n, 18.00 Harmoniemuz 18.2o Gram 18 35 ij Koorzang 18 50 Regeringjuitz: Amerikanen werken in Nederland Een gesprek van n. me) dr J J van Dullemen. directrice van de U S Educational Foundation, met en kele Amerikaanse studenten 19 00 Nws cn weerber 19 10 Hulsmuz 19.30-Radio 19 50 Omr o Dubbele stuks aanbieding weekenders lAARLEMMEKSTKAAT 143 LLii-. Lichte muz 22 30 Nws en SOS-bcr 22 40 Gram 22 45 Avondoverdenking 23 00 Kunstbeschouwing 23 20 Gram 23 93—24 00 VARA: Act 21 Oo Kamerrmiz 2130 Film- loeum 21 30 Avonturerrfllm NTS: Even tueel: fUuwerviag Ronde van Frankrijk. GR A MMOFOONPI.A TEN PROGRAMMA DRAADOMROEP (over de 4e DJ") Vrijdag 1 Juli I960 van 16—20 uur: I. Ohl s'lo potcssi. Maria Callas so praan: Philharmonia Koor en Orkest olv Nieola Reseigno 2 uit Norma" a Ouver ture Orkest van de Mogglo Musicals Flo rentine olv Glanandre* Gavazzenl b Ite sul colle .Boris ChrUtoff bas; Koor en Orkest van de Opera te Rome olv Vit- torio Gul III Giuseppe Verdi: uit „Alda" Gloria aH'Egitto. Koor en Orkest vsn de Scala le Milaan olv Tulllo Serafln IV. Glacomo Puccini: fragmenten uit „Toscc Or tutto chlaro - Ed lo venivc Tre ablrri Oreu Tosca parlate - I mia cena GIS ml dlcon vena d arte E lucevan 1». stelle O dn Piero dl PaUna tenor; Antonio Sicchotti bas Koor en Orkest van de Accadcmia dl Santa Cecilia, Rome olv. Alberto Krcdc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 9