L
CHRIS1T
Gokinstituten niet voor
maatschappelijk werk
'm
'f
Basisformule Wereldraad
dichter bij de Bijbel?
ontharing
depilan
Patriarchaat van Moskou
herwint oude rechten
Bond tegen het vloeken
krijgt veel medewerking
School (270 leerlingen)
straks zonder personeel?
cle cjrcotóte
gave
Een woord voor vandaag
2
Offervaardigheid blijft
het belangrijkste
In Hervormd Nederland van
deze week levert ds. F. H.
Landsman het volgende com
mentaar op de ontwikkelingen
rondom de voetbaltoto:
Wij hebben er vroeger al
eens op gewezen dat de ker
kelijke, c.q. christelijke, ver
antwoordelijkheid in een zaak
als deze moet worden onder
scheiden van die van de over
heid. Ook tegenstanders van
dit nieuwe gokspel hebben de
mogelijkheid open gelaten dat
de regering tenslotte overgaat
tot regeling van de voetbal
pool, omdat een groot deel
van ons volk zoiets blijkt te
willen, bovendien een Kamer
meerderheid achter zich heeft
en, als ze die niet zou hebben,
langs andere wegen, b.v. door
deel te nemen aan Duitse
voetbalpools en lotto's toch
bevrediging voor zijn goklust
zou zoeken.
Afgezien van de vraag of
dergelijke argumenten erg
deugdzaam zijn en er niet toe
zouden kunnen leiden dat nog
meer ondeugden door de over
heid zouden moeten worden
„gereglementeerd" i.p.v. straf
baar gesteld, kan men aanvoe
ren dat op soortgelijke gronden
tenslotte ook het instituut van
de Staatsloterij is ingesteld.
Het nieuwe van de voetbal
pool is dan o.a. dat deze niet
door de overheid zélf zal wor
den geëxploiteerd en dat de
opbrengst ervan niet in de
staatskas zal vloeien.
Wij menen Intussen dat heel
wat moeilijkheden, die zich nu
dreigen te gaan voordoen voor
hen, die zich principieel tegen
het aanvaarden van gelden
voor lichamelijke opvoeding
etc. uit de voetbalpool menen
te moeten blijven keren, uit de
weg zouden worden geruimd in
dien de voetbaltoto als de re
gering meent dat ze onuit
roeibaar is geworden, volko
men op dezelfde voet als de
Staatsloterij zou worden geor
ganiseerd. Door de overheid en
voor de overheid.
Maar lichamelijke opvoeding,
maatschappelijk en cultureel
werk moeten o.i. aangelegenhe
den blijven die, zowel wat de
zaak zelf betreft als wat be
treft de financiering, voor de
verantwoordelijkheid liggen van
ons gehele volk. Dit wil zeg
gen dat de bronnen, waaruit
in hoofdzaak geput kan wor
den, in overeenstemming met
het doel waarvoor de gelden
moeten worden besteed, moe
ten blijven: de offervaardig
heid, terwille van het werk
zelf, van het kerkelijk en par
ticulier initiatief en subsidië
ring vanwege de overheid.
Meent de overheid, als zij
ook nog een voetbalpool ex
ploiteert, beter in staat te zijn
dan nu het culturele en maat
schappelijke werk en ook de li
chamelijke opvoeding te subsi
diëren, des te beter. Maar de
subsidiegelden zullen dan niet
temin niet regelrecht uit deze
bronnen moeten komen en „on
besmet" moeten zijn.
SUBSIDIEWET
Om bij het maatschappelijk
werk te blijven: het is toch
eigenlijk al te dwaas dat een
belangrijk deel van de financie
ring van dit werk dat een zó
noodzakelijk instituut in onze
samenleving is geworden, dat
sommigen menen dat het eigen
lijk op dezelfde manier als het
onderwijs, nl. voor 100 pet.,
door de overheid bekostigd zou
behoren te worden, voor een
belangrijk deel gefinancierd zou
moeten worden uit de exploi
tatie van de goklust van een
deel van ons volk! Is de con
sequentie misschien dat we
straks in Scheveningen een rou
lette krijgen waarvan de op
brengst dient voor de bestrij
ding van het drankmisbruik!?
En daarom: vooral nu men
in humanistische kring liefst
zou zien dat de „rolot" per
manent zou worden en aan het
maatschappelijk werk ten goe
de zou komen, is het tijd om,
terwille van voorkoming van
dergelijke rampen in de toe
komst, met klem aan te drin
gen op de invoering van een
subsidiewet voor het maat
schappelijk werk, waarvoor een
staatscommissie reeds een ont
werp gereedmaakte.
En misschien is dan ook wel
de tijd gekomen om er eens
ernstig over na te gaan denken
of het, ondanks alle argumen
ten die daartegen tot nu toe
met recht werden aangevoerd,
geen aanbeveling verdient te
stellen dat het algemeen maat
schappelijk werk, evenals het
onderwijs dan tóch maar ge
héél door ons volk als geheel,
door de overheid gerepresen
teerd, wordt bekostigd. Dit zou
in elk geval meer in overeen
stemming zijn met de waardig
heid van dit werk dan een
meer en meer aangewezen zijn
op opbrengsten van massale
gok-instituten.
Aldus ds. Landsman 1
vormd Nederland.
Her-
t a t*
,.3-
t>
In St. Andrews stemming over de
Internationale Zendingsraad
T'IJDENS de jaarlijkse zitting van het centrale comité van de Wereldraad
-*• van Kerken, van 16 tot en met 24 augustus in St. Andrews, Schotland, zal
worden gestemd over de integratie van de Wereldraad van kerken en de In
ternationale Zendingsraad. Verscheiden kerken, aangesloten bij de Wereld
raad, hebben het voorstel reeds goedgekeurd en men verwacht in kringen var
de Wereldraad, dat het vereiste aantal leden van de Internationale Zendings
raad ook ziin fiat aan het plan zal geven. Als het voorstel wordt aangenomen,
zal de integratie haar beslag krijgen op de derde Assemblee van de Wereld
raad van Kerken, die van 18 november tot 5 december in New Dehli wordt
gehouden.
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Amsterdam-Amstelkerk-
gemeente: J. W. van Kooten te Amster
dam-Oosterkerkgemeente te Leen-Zuur-
dijk: F. J. C. Helder vic. te Dalem; te
Stockholm, Ned. Prot. Gem.: A. v. d.
.Ven te Rozendaal, Geld.
Aangenomen naar Wijk bij Heusden:
den Hoedt te Tholen; naar Lunteren:
v. d. Pol te Veenendaal.
Bedankt voor Werkendam: G. den
Hoedt te Tholen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Koog aan de Zaan: A. C,
van Beek, kand. te Woerden.
Aangenomen naar Amsterdam-Zuid,
evangelisatiepredikant: W. van Boeijen
te Eindhoven.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Rotterdam-Zuid: A
Buurman te 's-Gravenhage.
Modern, snel en mild,
veilig en reukloos t
De belangrijkste onderwerpen,
in St Andrews besproken worden, zijn
de bevordering van de eenheid van
protestantse kerken in de wereld
het vraagstuk van de overbevolking.
Prof. Henri d'F.spine, president va
Zwitserse Protestantse Federatie, zal
het rapport uitbrengen over de kerke
lijke eenheid.
De discussie over het vraagstuk van
de overbevolking zal worden ingeleid
door de Londense bisschop Stephen
Bayne en door de Nederlandse land-
BASISFORMULE
Belangrijk zal ook de bespreking
zijn van de vraag of de basisformule
van de Wereldraad van Kerken ge
wijzigd moet worden. Door verschil
lende kerken is namelijk gevraagd de
basisformule meer in overeenstem
ming te brengen met de leer vai
Drie-eenheid en nauwer aan te sluiten
bij de Bijbel.
Ook wordt nog een rapport aangehoord
ver de rol van de kerken in de ont
wikkeling van de internationale politiek
en wordt een terugblik geworpen op het
werk van de kerken gedurende het We-
reldvluchtelingenjaar.
Gerechtelijke uitspraak in de V.S.
Wit-Russen raken
Nicolai-kerk
weer kivijt
Het Moskouse Patriarchaat
van de Russisch-Orthodoxe Kerk
heeft in de Verenigde Staten een
overwinning geboekt en door een
uitspraak van de federale Hoge
Raad weer de beschikking ge
kregen over de in 1903 gebouwde
Nicolai-kerk in Manhattan. Daar
mede is een einde gekomen aan
een gerechtelijke strijd die reeds
sinds 1924 woedt.
In dat jaar hadden de meeste Russisch-
orthodoxe gemeenten zich losgemaakt
van het Patriarchaat van Moskou,
omdat deze kerkelijke leiders naar
hun inzicht „werktuigen van de com
munistische staat" warén geworden.
De Russen die zich tegen het commu-
Advertentie)
Denk aan Uw lijn
volgens de nieuw
ontdekte lormule.
Doosjes van ISO tab). I f.1.15
500 taW. a. f. 2.95,1000 tabl. f. 6.50
nisme verzetten en in Amerika asiel
hadden gevonden vormden een eigen
autonome kerk, die de overgrote meer
derheid van de Russische gelovigen in
de Verenigde Staten omvatte.
In 1945 won deze nieuwe kerkgemeen
schap eén proces waardoor zij in be
zit kwam van de Nicolai-kerk? in het
hart van de stad van New York. Deze
kerk was sinds 1903 de zetel van het
geestelijk hoofd van de Russisch-Or
thodoxe Kerk in de Verenigde Staten.
Deze beslissing is nu voor de tweede
maal ongedaan gemaakt, de eerste
maal reeds door het hoogste gerechts
hof van de staat New York
De Hoge Raad heeft nu uitgesproken
dat de gerechtshoven van de Verenig
de Staten niet het recht hebben om
zich te bemoeien met zaken die de
controle op de kerkelijke eigendom
men betreffen. Deze moet overgelaten
worden aan de kerkelijke hiërarchie
opgeacht de wensen van de plaatselij-
Verder zal men in St Andrews de
plannen van de Wereldraad van
Kerken voor de periode tussen de
Derde en Vierde Assemblee (6 jaar)
uitstippelen. Deze plannen houden
een grote uitbreiding van de werk
zaamheden in.
Het centrale comité van de Wereld
raad van kerken heeft Schotland voor
zijn vergadering uitgekozen, omdat het
deze zomer 50 jaar geleden is. dat in
Edinburgh de eerste wereldzendingscon
ferentie werd gehouden.
Het ambtsgeheim van
de zielzorger
De Nederlandse organisatie voor
zuiver wetenschappelijk onderzoek <Z.
W.O.) heeft dr. Ph. J. Huijser, gerefor
meerd predikant te Werkendam,
subsidie verleend voor de uitgave
zijn studie getiteld: Het ambtsgeheim
van de zielzorger.
Dr. Huijser was aanvankelijk van plan
over dit onderwerp een verhandeling
van circa veertig pagina's te schrijven,
maar bij het bestuderen van de stof
bleek deze zo omvangrijk, dat er een
boek van 530 pagina's uit is gegroeid.
Deze week heeft de „Bond tegen
het schenden door het vloeken van
Gods Heiligen Naam" zijn jaarverga
dering gehouden waarop bleek dat het
werk van deze Bond wordt gewaar
deerd. Hoofdzakelijk ziet men de ac
tiviteit van de Bond in de spreuk
„Spreek vrijmoedig over God, maar
misbruik nooit Zijn Naam" die dank
zij de welwillende medewerking van
particuliere en gemeentelijke ver
voersbedrijven in vrijwel geheel ons
land is te lezen.
In zijn jaarverslag noemde de secre
taris, de heer N. M. Laarman, het sta
tionsaffiche de meest bekende propa
ganda die van de bond uitgaat. Dank
baar werd gememoreerd hoe het werk
van deze bond allerwege sympathie ont
moet. Ook 'inancieel ontvangt deze bond
zeer gewaardeerde steun. Alle provin
ciale 'besturen subsidiëren en zelfs gin-
zes van deze besturen er in het
jaar 1959 toe over de jaarlijkse bijdrage
deze bond te verhogen. Een groot
aantal gemeentebesturen verlenen even
eens een subsidie, op'l januari 1960 wa
rn het er 626
Verblijdend is ook het stijgend leden-
.1 en vervolgens dat steeds meer ker
kelijke gemeenten en evangelisatie
commissies samenwerking zoeken met
deze bond. En in de kosten van pro
paganda willen bijdragen. Veel mensen
menen, aldus de secretaris, dat het stre
ven van deze bond een begrensde moge
lijkheid heeft en bij nadere kennisma
king staat men verwonderd over d«
steeds wisselende perspectieven bij dit
Het jaarverslag vermeldde nog hoe
er in de eigen kring grote blijdschap
over het aanblijven als bestuurslid
de heren C. J. van Mastrigt en W
Palstra, die in 1959 op zeer verantvoor-
Een ware uittocht van leerkrachten
dreigt stagnatie tc brengen in het on
derwijs aan lie christelijke schooi in de
Hobbemastraat te Boven-Hardinxveld.
Nog geen twee jaar geleden werd dit
«eer moderne schoolgebouw in gebruik
genomen, onder leiding van de jonge
hoofdonderwijzer J. W. Sluimer (thans
30).
Bijna twintig maanden was er geen
sprake van mutaties onder het perso
neel, bestaande uit zes leerkrachten,
maar thans ziet het er voor de 270 leer
lingen maar somber uit. Ruim een
maand geleden begon de uittocht van
het personeel. Een onderwijzer werd
benoemd tot hoofd te Stolwijk, een an
der trok naar Rotterdam-Zuid, een on
derwijzeres verkoos Den Ham en een
andere leerkracht vertrok naar Werken
dam, waar hem een huis ter beschik-
N.V. H. TEN HERKEL, HILVERSUM king stond.
De twee overblijvende personeelsleden
hebben eveneens gesolliciteerd en de
betrokken schoolbesturen hebben reeds
een proefles bijgewoond. Het ziet
dus naar uit, dat de hoofdonderwijzer
straks alleen voor de 270 leerlingen zal
staan, tenzij advertenties in de onder
wijsbladen nieuwe leerkrachten zullen
opleveren, of tijdelijke krachten uit
komst kunnen brengen.
In het Nijmeegse Canisiuszieken-
huis is de 59-jarige heer J. A. Schamp
bezweken aan een schedelbasisfrac-
tuur, die hij twee weken geleden bij
een verkersongeluk had opgelopen.
Door onvoorzichtig met zijn bromfiets
te manoeuvreren op de Daalseweg,
kwam hij in botsing met een auto en
kreeg zware inwendige kneuzingen en
fracturen.
51
Verwachtingsvol zag Annie zijn komst tegemoet;
ze had al uitgemaakt, welke kamer het meisje kon
krijgen en met dokter Mees had ze besproken, hoe
hoog de pensionprijs minstens moest zijn. Vijf en
zeventig gulden had deze gemeend, maar Anne was
vast van plan ook om met zestig gulden genoegen
te nemen. Zestig gulden zou een grote levensver
ruiming betekenen, die mocht ze zich niet laten
ontglippen, wie kon voorspellen, of het seizoen goed
of slecht zou worden.
Meneer Oldenburg kwam, een tors. goedgekleed
heer In een grijze twoseater Hij had een breed
gezicht, en dun. donkerblond haar, dat pijnlijk keu
rig over zijn schedel lag gekamd.
..Oldenburg." stelde hij zich voor, terwijl hij rond
keek in de gang.
„Waar zou m'n dochtertje eventueel haar kamer
krijgen?"
Anne ging hem voor naar een kleine kamer naast
de huiskamer, die met openslaande deuren in de
tuin uitkwam. Hij knikt# goedkeurend
Dat kan" zei hfj. „en wie zou haar verzorgen.
WILLY
STRIJT
„Als. u de
haar toe
„Ja", »tl mme,
„Toen niet enkel in naam," informeerde hij arg
wanend, „terwijl het in feite het dienstmeisje is."
„Nee," zei Anne, en ondanks haar grote wens
het meisje te krijgen, voegde ze er hooghartig aan
toe, „u schijnt mij niet goed verstaan te hebben.
„Ik heb mijn ondervindingen, mevrouw," zei me
neer Oldenburg met nadruk, en vervolgde toen vrien
delijker „I# uw gezin groot?"
„Ik woon hier met mijn zoontje van zeven Jaar
en een oud# heer van twee cn zeventig, een rus
tend dokter, 's Zomers heb ik pensiongasten, als
het zo uitkomt."
„Dat laatste is wel een bezwaar, meende Ol
denburg. Hij keek nog eens de kamer rond. die
hem wel scheen te bevallen. „Ik vrees, dat m'n
dochtertje daaronder te lijden zal hebben."
1 Anne, „ik."
Zijn woorden ergerden Anne opnieuw,
mensen niet vertrouwt," zei ze koel. „zuu u
gens klaar komen, overal zult u iets vinden,
onder bepaalde omstandigheden voor
der prettig zou kunnen zijn."
Hij keerde zich eensklaps geheel n
„U bent een flinke vrouw, dunkt mij,
staat u iets van verpleging?"
„Nee", zei Anne eerlijk, „natuurlijk is mijn zoon
tje wel eens ziek geweest, maar verder reikt mijn
tennis niet. Maar dokter Mees zal mij zeer zeker
aanwijzingen willen geven, hfj is een alleraardigste,
gezellige oude heer.'
„M'n dochtertje kan niet lopen," vertelde Olden-
jurg, „vanaf haar vierde jaar heeft ze aan St.
Vitusdans geleden en dat is steeds erger geworden.
Twee jaar geleden zijn mijn vrouw en ik geschei
den, ze wilde het kind niet bij zich nemen, ze is
een vrouw van de wereld, ze heeft behoefte aan
uitgaan, aan schitteren, Letje paste niet bij haar en
zij niet bij Letje. Ik heb tweemaal een verpleeg
ster bij Letje gehad, maar dat waren mislukkingen;
nu ga ik voor een jaar naar Amerika en daarheen
kan ik het kind onmogelijk meenemen. In een rust
huis wil ze niet." Hij zweeg even, Anne voelde, hoe
hij slechts met tegenzin over deze persoonlijke aan
gelegenheden sprak.
„Ik moet de zekerheid hebben, dat ze het goed
heeft." vervolgde hij, „en u hebt gelijk als u zegt,
dat het er meer op aankomt, of men vertrouwen
in iemand heeft of niet Overal waar ik vandaag
geweest ben, was iets wat me niet aanstond. Hier
bij u zijn het die zomergasten. Maar u bevalt me
als mens het beste. Ik betaal een goede pension-
prijs, maar ik eis daarvoor ook een prima behan
deling, en ook wat hartelijkheid."
„Die is niet in de prijs inbegrepen," zei Anne
rustig, „die geeft men om niet uit menselijkheid
of misschien uil genegenheid als die mogelijk is."
„Goed, goed." Hij gebaarde afwerend met zijn
hand. „U bent van een ander maaksel dan ik, er
gert u zich niet aan mijn opvattingen, als ik zo
ver van de mensen afwoonde als u en zo weinig
met ze te maken had, zou ik misschien ook an
ders over ze denken, dan nu ik dag in dag uit hun
lamlendigheid voor mijn ogen heb. Ik geef u hon
derd gulden per maand, accepteert u dat?"
Anne kon haar oren niet geloven, ze was zo
verrast, dat ze alle zakelijkheid vergat en opgeto
gen zei, „dat vind ik een prachtig bedrag."
„All right," zei hij tevreden. „Maar nu nog iets
anders. Met een maand of twee vertrek ik; kan
Letje over een dag of veertien al komen? Dan wéét
ik voor ik wegga nog of het haar bevalt of niet."
Daarna kwam Letje. Het was nauwelijks te gelo
ven, dat dit tere, bleke schepseltje met haar mis
vormde benen het kind was van zulk een krachtige
vader. De geringste opwinding, een geluid, dat haar
opschrikte, een onverwachte beweging van iemand
om haar heen, deed een zenuwschok door haar li
chaam gaan en ontnam haar de macht over zich
zelf. Ze moest geheel verzorgd worden, ze kon 2ich
niet wassen en niet alleen eten. Ze werd 's mor
gens van haar bed naar de ruststoel gedragen en
's avonds weer terug.
(Wordt vervolgd) 140.000 leden.
delijke posten werden geplaatst, n.l.
resp. voorzitter van het Chr. Nat. Vak
verbond en commandant van het Leger
des Heils in Nederland.
Uit het financieel v»?rslag van de pen
ningmeester, burgemeester G. Bramer
van Den Ham (O) bleek, dat met de mid
delen was gewoekerd, maar dat veel
werk dat als dringend noodzakelijk kan
worden beschouwd, achterwege moest
blijven.
De vergadering, welke een huishoude
lijk karakter droeg, werd geleid door
dr. Joh. H. Scheuer te Voorburg.
Uitstel van het
baccalaureaat
van kortere duur dan het doctoraal
bestaan in de vaste tweede kamercom
missie voor onderwijs, kunsten en weten
schappen Vele vragen en onzekerheden.
Van verschillende zijden heeft men in
de commissie verklaard dat men van
de noodzaak of wenselijkheid van deze
studie niet overtuigd is. Een belangrijk
deel van de commissie heeft daarom
aan minister Cals (O.K. en W.) de w
te kennen gegeven dat het voorstel
een wettelijke grondslag te verlenen
voorshands uit het wetsontwerp tot wij
ziging van de hoger onderwijswet zal
worden gelicht.
Men zal de kwestie van het baccalau
reaat dan nog eens rustig kunnen bezien.
De behandeling van de overige onder
delen van het wetsontwerp zal intussen
normaal kunnen voortgaan. Bij verschil
lende leden van de commissie vond dit
voorstel echter geen bijval, zo blijkt
uit het voorlopig verslag.
Dr. Essers overleden
Na een langdurige ongesteldheid is
donderdag te Beekbergen in de ouder
dom van veertig jaar overleden dr. B.
Essers, emeritus predikant der Neder
landse Hervormde Kerk.
Dr. Essers werd in 1942 kandidaat in
Zuid-Holland. Op 22 augustus 1943 werd
hij te Woldendorp (Gr.) in het predik
ambt bevestigd. In 1946 ontving hij op
zijn verzoek eervol ontslag met de be
voegdheid van emeritus. Op 30 april
1950 trad hij opnieuw in actieve dienst
te Woltersum (Gr.), waar hij werkzaam
is geweest tot aan zijn emeritaat op 1
januari 1956.
De teraardebestelling van zijn stoffe
lijk overschot zal maandagmiddag om
half drie geschieden op de begraafplaats
Heidehof te Ugchelen.
Uniecollecte
Lijst 30 van de jaarcollectc voor de
Scholen met de Bijbel bevatte de vol
gende bedragen; Hooge Hexel 546;
Lexmond 775.75; Anna Jacoba Pol
der 757; Breskens 227; Slceuwijk
206.95; Tilburg 469.05; Stadskanaal
Warnsveld 171.75. Totaal van 731
e comité's 429.893.25, vorig jaar:
Ds. Werpers niet emeritaat
Ds. P. Werges. predikant bij de Vrije
Evangelische Gemeente te Winschoten,
heeft eervol emeritaat aangevraagd.
Ds. Werges werd 17 juli 1900 le Nij-
verdal geboren en ontving zijn opleiding
aan de Vrije Evang. Theol. schooi te
Leeuwarden en te Apeldoorn.
Hij werd 24 juli 1932 te Wemeldinge in
het ambt bevestigd. Na 14 jaar vertrok
hij naar Winschoten. In zijntegenwoor
dige gemeente bekleedt ds. Werges ver
schillende functies
N.B.G. heeft thans
175.000 leden
Gisteren heeft het Nederlandsch Bij
belgenootschap zijn 175.000ste contribu
ant ingeschreven. Het is de heer D
Muller te Oud-Bildtzijl in Friesland. Het
Bijbelgenootschap is voornemens het
voor de heer Muller niet bij diens in
schrijving in het ledenregister te laten,
lil 1927 telde het N.B.G. 20.000, in 1951
Hei ivas daar in Corinthe niet alleen zo, dat de gemeenU
zich opdeelde in Paulus-aanhangers, Apollos-aanhangers
Cephas-aanhangers en zo voorts men liet er zich boven
dien nog op voorstaan. „Men blies zich op", zoals Paulus he
noemt, „vóór de een en tegen de ander". Wij zouden zeggen
de gemeente was niet alleen verdeeld door modaliteiten
maar ook door hoogmoed! Het woord van Christusdat
de ander uitnemender dient te achten dan zichzelf, wen
precies omgekeerd!
Paulus is niet zachtzinnig in zijn kritiek, dreigt zelfs te
komen „met de roede". Maar zijn weerleggng is ook zo prej
cies bijbels-in-de-roos, dat er geen ontkomen aan is. „Wa|
hebt gij, dat gij niet ontvangen hebt?", zo vraagt hij en he\
is een vraag die al even goed past in onze intellectualistische
en materialistische wereld van vandaag. Want al zitten tui
morgen allen weer als gemeente bij elkaar, hoeveel ven
schillen zijn er desondanks. Verschillen die enerzijds hoog
moed en anderzijds afgunst oproepen. Hoogmoed en afgum
tussen rijk en arm, tussen intellectueel en de „gewone man'
misschien zelfs tussen de „echte" christenen en de „rand
kerkelijken" werk het maar uit voor u zelf!
Dwazen zijn wij! Wat hebben we, dat we niet van God on\
vangen hebben
HEREXAMEN VOOR DEFENSIE
TXE Tweede Kamer geeft de rege
ring een herexamen voor defen
sie: met deze woorden kan, menen
wij, het deze week gevoerde debat
over de defensienota voor de ja
ren 1961 tot en met 1963 worden
samengevat.
Dat volgende examen zal dan
plaats hebben bij de begrotingsde
batten over defensie, die meestal
omstreeks december worden gehou
den, met als uitgangspunt de ont-
werp-begroting, ingediend op de
derde dinsdag van september. Er
rest dus slechts een korte tijd
met veel vacanties ter voorbe
reiding.
De oorzaken van de onbevredigen
de beantwoording lagen niet alleen
in de aard van de nota, als zodanig
immers steeds minder concreet dan
een wetsontwerp. Genoemd moet ook
worden de ziekte van staatssecreta
ris Calmeyer. Zowel minister als
Kamer gaven toe, nu een deskun
dige militaire uiteenzetting te moe
ten missen. Niet het minst om re
denen, ontleend aan 's lands be
lang, sluiten wij ons gaarne aan bij
de wensen voor een voorspoedig
herstel.
Een van de hoofdpunten in het de
bat betrof de traagheid waarmee
de personeelsvoorzieningen zullen
worden verbeterd, iets waarover wij
al eer in deze kolommen hebben
geschreven.
In de nota heeft de minister van
defensie zich in het algemeen aan
gesloten bij de conclusies van het
rapport der commissie-Van Voorst
over de werkelijke diensttijd der
dienstplichtigen. Van diensttijdver
korting zal voorlopig niets kunnen
komen, omdat eerst een zeven dui
zend vrijwilligers geworven moeten
worden, en wel door betere dienst-
voorwaarden, tenzij het plan van de
heer Tilanus doorgaat om de depot
opleiding van vier op drie maanden
te brengen.
Nu wilde de commissie-Van Voorst
reeds in januari 1960 met de wer
ving beginnen, teneinde in 1962 tot
dienstplichtverkorting te geraken.
Te betreuren is, dat de minister
eerst in januari 1961 wil beginnen.
Bedacht dient te worden, dat ook
het personeelsbeleid slagvaardig
dient te zijn, evengoed als de strijd
krachten. Een jaar later beginnen
betekent, dat weer omstreeks tach
tig duizend jongeren hun beroeps
keuze hebben bepaald zonder van
die betere voorwaarden kennis te
hebben.
Het gaat er juist om, ieder jaar de
aanwezige bereidwillige krachten
aan te trekken door een evenwich
tig en goed personeelsbeleid. In het
verleden heeft hieraan nogal Iets
ontbroken, in aanmerking genomen
ook dat België, met een even groot
leger als Nederland, over ruim vijf
tig duizend vrijwilligers beschikt,
wij echter over slechts 22.000. Daar
om kon men daar de diensttijd ook
verkorten, en dit werd daar bereikt
door de goede naam van defensie
op personeelsgebied.
Er zijn nu zelfs tamelijk spectacu
laire maatregelen nodig om in Ne
derland die goede naam te vesti
gen. Defensie zou bijvoorbeeld, ge
lijk de heer Kikkert voorstelde, als
PRIJSVERLAGING
VAN meer dan één zijde wordt er
gepleit voor prijsverlaging, waar
door dc waarde van het geld, dat
men als inkomen ontvangt, stijgt.
De voorzitter van de rooms-katholie
ke arbeidersbeweging, de heer Mid
delbuis, zei onlangs in de Eerste
Kamer: „Eigenlijk zou het Ideaal
lijn, als wij door middel van prijs
verlagingen de noodzakelijke wel-
vaartsverbctering lot stand zouden
kunnen brengen." Voorts verklaar
de hij: „Naarmate men er meer
in slaagt door middel van prijsver
lagingen de welvaart beter te ver
delen, naar die mate zal de drang
naar loonsverhoging minder kunnen
worden."
Ook in de kring der christelijke
vakbeweging en van de zijde der
werkgevers zijn wel uitspraken van
gelijke strekking gehoord.
Inderdaad heeft prijsverlaging voor
delen boven verhoging van de geld-
lonen, die in bepaalde gevallen weer
leiden kan tot verhoging van prij
zen. Van een prijsverlaging profi
teren ook gepensioneerden, ouden
van dagen en anderen, die nicl
meer aan het produktieproces deel
nemen of werkzaam zijn in bedrijfs
takken, die niet in staat zijn om de
lonen belangrijk te verhogen.
Naar het schijnt, zijn er thans mo-
eerste moeten overgaan op een vijl)!
daagse werkweek in de overheid»:
sector, ook al om de vele extrj;
diensten bij wacht- en weekdienst ei
bij nacht- en avondoefeningen,;
's Zaterdags zijn de dienstplichtige}]
toch meestal met verlof.
Met geld alléén krijgt men ook geeij
goede vrijwilligers. Het gaat ooi)]
om de sfeer en om het zoveel mol
gelijk vrijstellen van technici va^
week- en wachtdiensten, waarmedjj
zij in de civiele sector niet vai;
doen zouden hebben.
Het combineren van compagniei
zou tijdens de weekends al veeij
verbetering met zich brengen. Géi
lukkig heeft de minister toegezegd};
dat hij bij het kabinet wil aandrift!
gen op het eerder invoeren van d(i
nodige verbeteringen voor het peflj
soneel.
Ook uit dit debat kregen wij vooj
het overige weer de indruk, dat hi
defensieplan nog steeds te groot ii
ondanks het toch al hoge budget!
dat door loonsverhogingen waar.
schijnlijk op zal lopen tot twee mil;
jard in de komende jaren. De noj
ta stelt dan ook, dat ernaar gel
streefd zal worden de Nederlands^
divisies aan te passen aan de zgnj
Landcent-divisie, ontworpen dool
de opperbevelhebber van de NAVO]
.landstrijdkrachten in Centraal*
Europa.
In hoeverre wordt dit streven eet
half werk door ons tekort aan tankt
en gepantserde personeelsvoertul-
gen? Een dergelijke halve oplos
sing ware in strijd met de zo no
dige versterking van het schild mei
landstrijdkrachten en een veranfc
woorde inzet van mensen. Het vetj,
leden heeft geleerd, dat men voofc
de landmacht vaak te spoedig te>-
vreden is.
Het bereiken van een evenwic'*
aan krachten bij het schild
weer meer in het gedrang gekomei
In de rede van de bewindsmai
kwam deze belangrijke zaak
wat overdreven problematiek me|
betrekking tot korte en lange ooi
log onduidelijk naar voren.
Uit een van de grondregels dei
tactiek: het aanvallen op het zwakl
ste punt, volgt reeds, dat de NAVI
zich zo goed mogelijk op beidl
moet voorbereiden. De mogelij!
heid blijft dus bestaan, dat de ma|
rine een belangrijke taak krijgt ii
„het organiseren van de over
ning door aanvoer over de zee'
daarom kreeg de tegen de ma
gerichte motie van de P.v.d.A. geei
kans.
De grootte van het defensieplai
doet ons echter vrezen, dat het mei
de defensie sukkelen blijft en daa
moet het huidige kabinet zich voo
hoeden door bij een nieuwe bespre
king binnenskamers van de nota to
flinkere besluiten te komen.
Dit is niet alleen een zaak van geld
maar ook van een positieve menta
liteit, en daaraan heeft het in he
verleden wel ontbroken. Mede daar
door hebben wij nu grote moeilijk
heden, met name op personeelsge
bied en op het punt van de dienst
tijd.
Het waren vooral deze zaken, die d(
Kamer ten overstaan van de rege
ring terecht aanleiding gaven tol
het opleggen van een herexamen.
gelijkheden om de prijzen te ver
lagen. Men zegt, dat er onderne
mers zijn, die de kat nog maar
even uit dc boom kijken, omdat zij
in onzekerheid verkeren omtrent dl'
loonbeweging in de naaste toekomst.*
Maar dat uit de boom kijken Is'
fataal. Juist een prijsverlaging, di«L
iets betekent, zal vanzelf de drann
tot verhoging van de geldloncn ver*
zwakken. Er moet dan ook zo sjiocf
dig mogelijk een begin gemuakf
worden met het gaan in de rich
ting van prijsverlaging.
Hiermede is niet gezegd, dat er
het geheel geen loousverhogingi
meer zullen komen, dat men h
steeds zal zoeken in prijsverlagi
gen. Dat is reeds onwaarschijnlijk
gelet op de verhoging van de hu
ren, die ons nog te wachten staat|
Betoogd wordt immers, dat
huurpeil in vele gevallen nog
genoeg Is opgetrokken om as
huursubsidie een einde te kunnen!
maken, althans om deze te beper
ken tot woningen voor de laagst ge
situeerden.
Wij zijn benieuwd, of wij spoedij|
van prijsverlagingen zullen horen.
Eerlijk gezegd zijn we geleerd|
door de ervaring niet bijzondei
optimistisch. Maar wij kunnen ons|
vergissen.
i'
