c
c
ten zuiden van de Limpopo
ONS VIR JOU,
SUID-AFRIKA"
eihergolven
Vorstin bij première
van „Faja Lobbi'
Vergunning voetbalpool
niet rechtsgeldig
7
VRIJDAG 24 JUNI 1960
Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen
c
KI LI
c
INI In
imiimara
OP ZOEK NAAR DE EERSTE ZUID-AFRIKANER
Pretoria, juni.
PR heerst verblindheid in Zuid-Afrika. Verblindheid,
-*-i veroorzaakt door haat - haat, veroorzaakt door angsi
en vrees. Tweedracht en broedertwist zijn hoog opgelaaid
En ver hierbovenuit torent nog een ander probleem: apart
heid, die eveneens in dit ondoorzichtige complex van
factoren wortelt.
Het is een droeve ervaring hier zomaar ineens tussenge-
plaatst te wor
den. Droef voor-
"K al voor de jour
nalist, die de
voortrekker met
zijn Bijbel en
zijn „voorlaaier"
-V meent te kennen
en die met sym
pathie in het hart naar Zuid-Afrika is gegaan. Nog droever
voor de Nederlandse journalist, want de bloedbanden, die
hem met dat „klompie" mannen en vrouwen ten zuiden
van de Limpopo verbinden, spreken nog altijd een emotio
nele taal.
Teleurstelling en misschien wel verbittering zullen zijn sympathie
oedig vervangen. De journalist, die naar Zuid-Afrika komt, moet zich
bewust van worden, dat hij niet welkom is. Hij wordt gemeden, hij
it zich te verdedigen, hij is een „volksvijand", die met zijn (valse!)
.chtgeving willens en wetens de „witman" in Zuid-Afrika verraadt,
einde hem, in overeenstemming met de geest van de tijd, aan de
'artman", de kaffer, uit te leveren.
De houding tegenover de Nederlandse journalist is zelfs nóg onrede-
;er. Hij mag dan op het station van Pretoria bij een postrijtuig staan
een schorre negerstem Amsterdam, Middelburg en Ermelo horen
:n, de vaderlandse steden met deze namen liggen o zo ver van hem
daan. Men beschuldigt hem niet alleen van verraad, maar ook nog
bloedverraad! Men haat hem, polemiseert met'hem, slaat hem zelfs
het gezicht, als dat zo uitkomt.
Ervaring nummer
i in de lounge vi
Hotel, 's nachts om
uur. Drie Afrika-
waarmee in deze
tie de Afrikaans
"■rekende Zuid-Afrika
irs worden aangeduid
I en een Nederlandse
■ens „inmenging in
Jdermans zaken", ra-
p hem aan naar Ne
tland terug te gaan,
daar het eigen nest
te mesten, beledi-
rx de Koningin, de
■iderlandse regering
I het Nederlandse
"Ik. De> journalist,
«ptfi van het hopeloze
n overreding bewust,
—lat op en wil vér-
^-Ikken. Een van de vier begint in
R-phouding om hem heen te draaien
i valt plotseling aan. De journalist
|et van de maniakken af te komen
pr de man een stoel tussen de benen
schoppen.
Ervaring nummer twee; In Preto-
OQl in een wat men zou kunnen noc-
(n, betere bar. De journalist wordt
or een kennis aan de zoon van een
legere Zuidafrikaanse ambassadeur
'ïederland voorgesteld. De man slokt
g zijn wisky naar binnen en ver-
zonder een woord te zeggen.
BOLWERKEN
Transvaal en Oranje Vrijstaat,
het Afrikanerdom zich in on-
ibare bolwerken heeft verschanst
waar enghartig nationalisme hoog-
viert, haat men nu niet alleen de
;ls sprekende landgenoot, de jood,
rooms-katholiek en de niet-blanke,
ook de buitenlandse journalist,
het, die de wereldopinie tegen
td-Afrika heeft opgejaagd. Hij is de
van de verkeerde interpretatie, de
taiing van feiten, het haastige
leel. de onvoldoende kennis van za-
B. Hij moet uit Zuid-Afrika geweerd
k pden: hij moet niet langer in de ge-
jenheid worden gesteld een visum
I krijgen.
Iet doet er weinig toe of de kran-
|man het apartheidsprobleem zo ob-
Itief mogelijk wenst te benaderen,
t doet er nog minder toe of hij de
(standen in Zuid-Afrika heeft be-
Idecrd of hij alle facetten van twee
Dben probeert te zien en of hij over
ier feiten en cijfers beschikt dan
fennegentig procent van de Zuid-
fikaners.
,Je moet hier jaren gewoond beta
s'', wordt er overal tegen hem ge
ld. „Pas dan ben je gerechtigd een
Meel te vormen".
Haaropschik bij een Zoeloe
familie in één van de reser
vaten.
Typisch landschap van
Zuid-Afrika. De doringboom
met op de achtergrond de
koppies, die in één adem met
de Boerencommando's ge
noemd worden.
adderen in eigen boezem. Ze zijn niet
langer „een van die eie volk", maar
volksverraders" en „kafferboeties",
waarmee alle mensen worden aange
duid, die tegen het rechteloos maken
van de naturel, de kleurling en de In
diër protesteren.
Sociaal gesproken liggen ze er bij
de -fanatiek-extreem denkende nationa
listen volkomen uit. Ze willen hun volk
„de zee in laten jagen", zo wordt er
van hen gezegd. Ze wensen „het erf
goed der vaderen in ruil voor commu
nisme, liberalisme en humanisme" te
verkwanselen. Daarom worden ze niet
meer bij Afrikaners uitgenodigd, hoe
Afrikaans hun naam ook mag zijn.
Daarom gaat men hen uit de weg,
daarom stokt het gesprek als ze bin
nenkomen, daarom zijn ze voortdurend
het onderwerp van spot en haat.
VERZET
Ik had een afspraak met een predi
kant van de Nederduits Hervormde
Kerk, die ,met enkele ambtgenoten uit
de drie zgn Afrikaanse kerken (Ne
derduits Gereformeerde, Nederduits
Hervormde en Gereformeerde Kerk) in
verzet gekomen is. In een openbare
gelegenheid wilde hij mij liever niet
ontmoeten. Het blote feit van een ren-
dez-vous met een buitenlandse journa
list kan al als „verraad" bestempeld
worden.
In zijn woning kreeg ik even het ge
voel in Hitler-Duitsland terug te zijn
Een vrouw in angst dat haar man zijn
universitaire functie zou verliezen dooi
zijn anti-apartheidshouding. Een man,
die er nauwlettend op toe zag, niets
compromiterends in zijn corresponden
tie te vermelden. Een echtpaar, dat de
afspraak had gemaakt over de telefoon
alleen over koetjes en kalfjes te spre
ken, want de lijn werd, zoals geconsta
teerd was, afgetapt.
Een fantastisch verhaal? Beslist niet.
Het zelfde werd me Verzekerd door
enkele andere intellectuelen, die gees
telijk verzet hebben aangetekend en
die me steeds weer op het hart druk
ten bun naam buiten de krant te hou
den. Een van hen vertelde er zelfs bij,
dat Verwoerd twee dozijn specialisten
uit Duitsland heeft laten komen, die
in de laatste oorlog nogal wat ervaring
op het gebied van afluisterapparatuur
hebben opgedaan.
Deze angst voor de buurman, voor
het „verraad", voor de uitstoting uit
de maatschappelijke kring of het be
roep, treft men overal in de Unie aan.
Het is een van de vele vormen van
vrees, waar Zuid-Afrika ziek aan is.
De noodtoestand, die nu al bijna drie
maanden van kracht is en die de re
gering de volle dictatuur in handen
heeft gespeeld, maakt het gevoel van
onzekerheid nog groter. De geheime
dienst van kolonel Spengler kan overal
toeslaan en slaat ook nog overal toe.
Gevangenneming zonder opgaaf van
redenen, zonder verhoor en zonder be
wandeling van de gerechtelijke weg, is
een bange nachtmerrie geworden.
VERBORGEN
Aan de oppervlakte van het brui
sende en materialistische ingestelde,
Zuidafrikaanse welvaartsleven merkt
men van al deze zaken weinig of niets.
Alleen insiders weten precies wie er
verdwenen zijn, hetzij naar de staats
gevangenissen, hetzij via de vluchtrou
tes naar de Engelse protectoraten
Beetsjoenaland, Swaziland en Basoe-
toland en vandaar tweeduizend en soms
wel tienduizend kilometer verder.
Blanken Engels zowel als Afrikaans
sprekenden zwarten, kleurlingen en
Indiërs zijn langs deze geheime trajec
ten naar de vrijheid gevlogen. Een
kleurling-lid van een overheidslichaam
te Kaapstad heeft Verwoerd laten we
ten, dat hij alleen wil terugkeren als
hij de garantie krijgt niet in een ge
vangenis te worden opgesloten.
In openbare gelegenheden laat nie
mand het achterste puntje van de tong
zien. Het „Vorslcht, Feind hort mit!"
mag in Nazi-Duitsland een realiteit zijn
geweest, in het Gemenebestland Zuid- De zichzelf toegemeten rol in de god-
Afrika, dat naar een republikeinse delijke uitverkiezing, de Israël-gedach-
staatsvorm streeft, is deze leus alleen te in de vorm van een protestants
in een ander verband geplaatst. Zionisme en een eigen taal, de „lager"
Is dat dan de apartheid, waar de mentaliteit van de Voortrekkers en de
hele wereld zo over fulmineert en waar daaruit voortvloeiende hang naar het
de extremisten ln Zuid-Afrika, met na- isolement, hebben de apartheid van Ma-
me Verwoerd en zijn geestverwanten iarii het „baasskap" van Strijdom en
zo fanatiek aan blijven vastklemmen? anes in een de eigensoortige ont-
Op zichzelf genomen misschien niet. wikkeling van Verwoerd mede ge-
In Bloemfontein en waar al niet in vormd.
de dertig keer zo groot als Nederland Daarom, in het volgende artikel,
zijnde Unie, leest men op bordjes in
de parken, dat deze „slegs vir blankes" ter inleiding van het wereldberoe-
zijn bestemd. Op de muur van een flat- rende apartheidsprobleem, een ver-
gebouw in Pretoria stut „Atlewering haa, over de Boerenoorlog, waarvan
en me-blankes" met een verwijzing i_
naar een achterdeur in de tuin. «c kanonnen, zestig jaar na het
Bij vereniging, op de grens van de sluiten van de vrede, nog altijd bul-
vroegere Boerenrepublieken Transvaal deren. Want men spreekt wel over
en Oranje Vrijstaat, worden automo-
bilisten gewaarschuwd attent te zijn, de Zuid-Afrikaner als een bestaand
daar ze een oversteekplaats „voor vee type, maar de eerste Zuid-Afrikaner
en naturellen" naderen Gerechtshoven moet ik na vier weken omzwervin-
stations en andere gebouwen hebben i- t_ e -,
aparte ingangen en vele andere, aparte gen m het onderlichaam van Atnka
faciliteiten. Een zelfde kleurbarrière nog altijd ontmoeten....
geldt voor liften en voor treinen, voor
bussen, taxi's, rustbanken, ja, zelfs voor
de meeste kerken I
Het lijkt er allemaal niet veel mee
te maken te hebben, maar het is de
schijn, die hier bedriegt. De apartheid
zoals deze door Verwoerd en honderd
duizenden andere Afrikaners beleden
wordt het is een geloof en daarom
zo moeilijk te vervormen is niet
alleen een scheiding, die gegrond is
op kleur. Zij wortelt tevens in de te
genstellingen tussen de voornaamste,
blanke bevolkingsgroepen, namelijk de
Afrikaans en de Engels sprekenden.
Niet alleen de Zoeloe-koningen Chaka
en Dingaan worden nog uit vrees be
streden, maar ook de „rooineks", die
de vierkleur in Transvaal hebben ver
scheurd en gepoogd hebben de „Boe-
renasie" in de smeltkroes van het
Britse imperium op te lossen.
Johannesburg, stad op goud
gebouwd, stad van de proble
men, van de moeilijkheden.
Het is de tegenstelling tussen
deze metropool en de oneindi
ge vlakten er buiten, die mede
het lot van Zuid-Afrika
vooral van de nazaten der
Voortrekkers zal bepalen.
de Europese
0 Wat voor een land als Noorwegen
de betekenis is van het water zal be
licht worden in een klankbeeld van
Dick de Vree, dat de K.R.O. van half
negen tot negen uur uitzendt in de
reeks „Water in Europa",
delen van het
landen.
0 Om twintig over negen volgt het
programma „Vreemdwaarin bui
tenlandse artiesten van cabaret, nlusi-
cal en music-hall optreden.
0 Voor de VARA treedt van vijf yoór
tien tot kwart over tien het trio Pim
Jacobs op met zang door Rita Roys.
Uitzendingen over
gewone mensen
Gabri de Wagt zal een serie uitzen
dingen samenstellen over gewone, on
bekende mensen en de wereld waarin
zij leven. „Genoeg om samen van te le
ven" is de titel van deze serie, welke
titel ontleend is aan een gedicht. In
zijn programma's wil Gabri de Wagt
zijn personen tonen in hun werk en in
hun gezin; hij zal een indruk geven
van hun problemen, hun idealen, hun
zorgen, enz. Eduard Messer zal even
eens enkele van deze programma's
voor zijn rekening nemen. In totaal
komen er zes zulke uitzendingen, tel
kens 's maandags om de veertien da
gen. De VARA zal he>t eerste program
ma uitzenden op maandagavond 27 juni:
dat programma is gewijd aan een por
tier van de KLM.
„Signaal 6.15" bespreekt
theologische opleiding
In de jeugduitzending van het Con
vent van Kerken op zondag 25 juni
as. 6.15 uur n.m. spreken enkele jonge
lui van de radiojeugdclub „Signaal
6.15" met prof. dr. H. N. Ridderbos te
Kampen en prof. dr. R. Schippers te
Amsterdam over de theologische op
leiding.
Klankbeeld over
Rodenbach
In de uitzending van vanavond brengt
de VPRO een klankbeeld over het leven
en werk van de Vlaamse dichter Al-
brecht Rodenbach, samengesteld door
Hubert van Herreweghen, "medewer
ker van het N.I.R. Deze uitzending is
in het kader van het Nederlands-Bel
gisch Cultureel Accoord. Hein Nackaerts
zal in dit programma een aantal gedich
ten van Albrecht Rodenbach voorlezen,
w-o. heit bekende versdrama „Gun-
drun". Albrecht Rodenbach, die in 1865
werd geboren en slechts 24 jaar oud
is geworden, was een der inspirators
der Vlaamse beweging. Hoewel het
werk van de Goethiaanse i Rodenbach
in Noord-Nederland, mede door de hef
tige kritiek van Willem Kloos, wel eens
als te gezwollen en rhetorisch wordt
beschouwd, geldt hij voor de Vlamin
gen nog altijd als een groot schrijver.
Hij was een vurig, jong idealist, die
zijn werk op grootse wijze heeft willen
aanpakken. Van de honderd toneelspe
len die hij had willen schrijven, heeft
hij er slechts een kunnen voltooien.
In 1880 stierf hij in zijn geboorteplaats
Roesselare.
telèLfeiè
I vanavond
0 De NCRV richt vanavond haar ca-
mera's op dc Ha ven vakschool in Rot
terdam om vervolgens een reconstruc
tie op het scherm tc brengen van een
avond in een foyer van een groot hotel
in dc jaren twintig: het huisorkest
speelt en de directie spaart kosten
noch moeite om het de gasten naar de
zin tc maken. Aan dit_ deel van het
programma werken Kitty Knappert,
Aart Brouwer en The O.K. Wobblers
mee. Dc decors heeft Fokke Duetz ont
worpen.
De aflevering van Disneyland is van
avond gewijd aan de kunst en wel in
het bijzonder aan de artistieke vrij
heid van de kunstenaar.
Sprekend over zijn beroep zal ten
slotte de arts E. F. R. van Ouwenallers
uit Amstelveen de vraag beantwoorden
„Wat ben ik?"
Programma voor morgen
ZATERDAG 25 Jl'NI 1960
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. KRO:
7 00 Nws 7 ló Gewijde muz 7.30 V d
Jeugd 7 40 Gram 7 43 Morgengebed en
J aa *3 r. rani fl.U V d
tig?
00 V d
12 03
bouw
JN 12.30 Land- i-
icded 12 33 Gram 12 50 Rep TT-
taees te Assen 13 00 Nwa 13 15 Zonne-
.-Uier 13 20 13» v. >'"'d
4-Oo Rep TT-Races te As'"" 111" Ama-
cursprogr 14 30 Gregoriai
zang 15 00
le Assen' 16 30 Operettcmuz 16 45 V d
Jeugd 17 45 Rep TT-Racca te Assen.
18 Oo Lichte muz 18 15 Journalistiek
19 Oo
19 10 Act en
™.-„ 19 25 Memojandum
•9 30 Holland Festival i960: Harmonie-
en Fanfarecorpsen 20 20 Lichtbaken,
lezing 20 30 Quizprogr 210"
2". 10 Het hoofdkwartitT
hoorspel
Zijn
Ma
jesteit hoorspel 22 25 Boekbespr 22 30
Nwa 2 40 Jong - oud - eeuwig, ge
sprekken 23 55—24 00 Nwb
Hilversum II. 298 m 1007 kc/s. VARA:
Nieuws 7 10 Gym 7 2d Grammofoon 8 00
Nws 8 18 Gram 8 50 Voor u cn uw gezin.
9 00 Gym v d vrouw 910 Gram
10 00 Samen tb
Morgenwijding VARA:
pro gr a g
lezing 10.05
8 50 Voor
lezing 9
v-raS: —jo ~GSeeï»n,
j of vorige week
11.36'Clavecimbclrecital 12 00 Gram 12 30
Land- en tuinbouwmeded 12 33 Orgelspel
13 00 Nws J3 15 Voor de teenagers 14.1a
Strcekuiti lKn* Van
dc wieg t.
13 00 Nws en comm IC 20 Operafragm
19 00 Kunstact VPRO" 19 30 Passepartout,
lezing 19 40 Christuszijn leerlingen en
de mensen lezing 19 55 Deze week lezing
VARA: 20 00 Nws 20 05 Metropol® ork
20 40 Voordracht 2100 Lddhte muz 212a
Soc comm 21 40 Lichte muz 22 05 Sport
les- VARA: 1700
ger progr 21 00 Ac
d kind NTS: 20 00
VARA: 20.20 Teen-
21 30 Quiz
DOODDOENER
Bet is een dooddoener. Men zegt het
(en iedereen, die tegen de apartheid
n Verwoerd is of die uit een land
int, waarvan de regering in het open-
lr kritiek heeft laten horen. De bui-
(landers, die Zuid-Afrika bezoeken en
ih, om welke redenen dan ook, voor
t beleid van Verwoerd uitspreken.
WA kden in bladen als Die Transvaler cn
e Vaderland spreekbuizen van de
Itionale Partij als welwillende er
oral intelligente mensen verheerlijkt
trr,\ zien het goed; zij hebben de zakei
middellijk door. En niemand zeg
tl hen. dat ze jaren in Zuid-Afrik.
Woond moeten hebben, om iets vaj
problematiek te kunnen begrijpen
De journalist gaat na een paar we
li of maanden weer weg. Hij kan e
P tegen in bepaalde streken van d
lie als een paria behandeld te wor
b. Het lot van de Afrikaners cchtei
I de apartheid van Verwoerd ver
trpen wat overigens niet wil zeg
n, dat ze geen verlichte vorm vai
(artheid aanhangen! is verschrik
J Dijk. Hun geweten staat niet toe, da
i op de mythe van radicale superiori
It indommelen. Ze houden er een an
Ire mening op na. Ze spreken dez
Pr uit, zij het dat hun stem in het ge
pil der jakhalzen verloren gaat.
Pr, P. j. Meycr, voorzitter van de
T?EN BOEKET felrode Faja Lobbi's,
de Surinaamse bloem van de vu
rige liefde, kreeg koningin Juliana
listeravond bij haar aankomst bij het
Haagse Metropole-Tuschinsky theater
aangeboden. Hare Majesteit woonde
hier de wereldpremière bij van de
film ..Faja Lobbi" van Herman van
der Horst, waarvoor met haar vele
honderden genodigden naar dit thea
ter waren gekomen.
Het werd een avond, waarbij het
publiek meermalen zijn enthousiasme
voor de 49-jarige cineast, die met zijn
echtgenote in de pauze aan de Konin-
ging werd voorgesteld, tot uiting liet
komen. Een avond bovendien, waar
bij de temperatuur het althans niet
moeilijk maakte je te verplaatsen in
het warme Suriname. De welhaast
tropische temperatuur promoveerde
heel wat programma's van de dames
tot koelte toewuivende waaiers.
Het was overigens zoals de vice-
minister-president drs. H. A. Korthals
het in zi}n toespraak zo treffend zei:
..Dat zovelen de uitnodiging hebben
willen aanvaarden, geeft uitdrukking
aan de grote belangstelling voor Su
riname hier in Nederland. Dat ook
vele Surinamcrs in ons midden zijn
verheugt ons in grote mate; het gaat
vanavond over hun land, dat wij nog
meer bekendheid willeti geven."
Wat betreft de maker van deze
unieke kleurenfilm zei de heer Kort
hals: „Het stond tevoren vast. dat al
leen een onzer bekwaamste filmers na
een grondige studie een poging zou
kunnen wagen om het wezenlijke van
het Surinaamse land cn zijn cultuur
te onderkennen en voor het voetlicht
tc brengen, mits hij dat in volle vrij
heid zou kunnen doen. De ernst en de
nauwgezetheid, waarmee de heer Van
der Horst zijn werkzaamheden ter
hand nam, dwong reeds hier en over
zee respect af en wekte goede ver
wachtingen. Ik hoog, dat de film „Fa
ja Lobbi" ook op u een deel van de
liefde en het respect voor de Suri
naamse samenleving mag overdragen,
die de heer Van der Horst bezielden
'oen hij zijn kunstwerk schiep."
In de koninklijke loge waren naast
Hare Majesteit en de vice-minister-
president drs. H. A. Korthals aanwe
zig dc gouverneur van de Nederland
se Antillen drs. A. B. Speekenbrink,
de gevolmachtigde minister van Su
riname mr. dr. R. H. Pos, de gevol
machtigde minister van de Neder
landse Antillen W. F. M. Lampe, de
minister van onderwijs van Suriname
A. JMorpurgo en mevrouw Marij-
nen, echtgenote van de minister van
landbouw en visserij.
Voorts waren aanwezig- enkele
staatssecretarissen, een groot aantal
Kamerleden, leden van de Raad voor
de Kunst en een aantal civiele en
militaire autoriteiten.
Congres Expoge:
Zet spoed achter
schaderegeling
nazi-terreur
De Nederlandse vereniging van ex-
politieke gevangenen uit de oorlogstijd
(Expoge) heeft er gisteren in een reso
lutie op aangedrongen dat de regering
zo spoedig mogelijk bekend zal maken
hoe de gelden zullen worden verdeeld
die ons land als schadeloosstelling van
de Westduitse bondsrepubliek zal ontvan
gen. De resolutie werd gisteren ln Am
sterdam op het vijftiende congres van
Expoge aangenomen.
Er wordt tevens op aangedrongen de
behandeling van de overeenkomst tussen
Nederland cn Westduitsland zo spoedig
mogelijk door de Staten-Generaai te laten
geschieden.
"Het congres meent dat de slachtoffers
van de Nazi terreur er recht op hebben
dat aan de afwikkeling van dc schade
loosstelling de grootst mogelijke voor
rang wordt gegeven, gezien het hoge
sterftecijfer onder de ex-politieke ge
vangenen.
De Sowjetunie heeft Pakistan opnieuw
gewaarschuwd dat het maatregelen zal
nemen tegen bases in Pakistan die wor
den gebruikt voor Amerikaanse spiona-
gevludhten.
Prof. De Grooth voor juristen:
In zijn openingswoord tijdens de
daag in Nijmegen gehouden jaarverga
dering van de Ned. Juristenvereniging,,
heeft prof. rar. G. de Grooth vooral aan
dacht aan de voetbalpool besteed.
Prof. De Grooth stelde, dat de KNVB
in alle openlijkheid een verboden loterij
is gaan organiseren. De regering vond het
onrechtvaardig dat van de voortdurende
en flagrante wetsovertreding, op grote
schaal gepleegd, aanstonds een vervolging
zou worden ingesteld. Het departement
van justitie bleef passief, behalve dat na
geruime tijd een vervolging werd inge
steld, gedurende de gehele loop waarvan
echter aan de feitelijke voortzetting van
het onwettig bedrijf geen strobreed in
de weg werd gelegd. Het was niet aan
te nemen, dat een zinnig mens het ver
weer van de KNVB een kans kon geven.
Na de uitspraak van de Hoge Raad, die
de voetbalpool verklaarde te zijn in 6trijd
met de loterijwet, ging de secretaris-pen
ningmeester van de KNVB, de heer L.
Brunt één deurtje verder bij het depar
tement van justitie binnen. Hij kon een
uur na het arrest met een vergunning
van de minister, ondanks het zo juist
gewezen arrest, zijn bond verblijden, on
danks het feit, dat de ambtsvoorganger
van de minister had betoogd, dat de lote
rijwet een vergunning niet toeliet, omdat
er geldprijzen werden uitgeloofd en het
niet ging om een doel van wetenschap,
kunst of een ander algemeen belang. Ook
bij de voorwaarden heeft men lippen
dienst bewezen aan de woorden van dc
wet. Intussen groeit en bloeit, aldui prof.
De Grooth een onwettige loterij van de
KNVB.
Spreker vond de vraag interessant of
de aldus gegeven vergunningen niet on
geldig zijn, zodat nog elke dag met toe
stemming van de minister van justitie
overtreding van de loterijwet plaats
heeft. Naar de stellige overtuiging van
prof. De Grooth zou dc Hoge Kaad, voor
deze vraag geplaatst, haar bevestigend
beantwoorden.
In werkelijkheid wordt bij de voetbal
pool om geldprijzen gespeeld en geen zin
nig mens kan volhouden, dat de loterij
uitsluitend strekt ter bevordering van het
algemeen belang. De woorden van de ver
gunning vormen slechts de fagade, waar
achter een in wezen ongeoorloofde loterij
schuil gaat.
De regering ondergraaft daarmede de
eerbied voor dc nog steeds in ons rechts
bewustzijn erkende beginselen van de
loterijwet 1905 en geeft daaimede een
voorbeeld van wetsontduiking van over
heidswege, dat niet genoeg gelaakt en be
treurd kan worden, aldus besloot prof.
Dc Grooth.
Caritas wil toestand
toto handhaven
,,De nationale vereniging Caritas" ziet
het als een vraagstuk van rechtvaardig
heid, dat haar een vergunning voor het
organiseren van een pool gegeven wordt.
Ten eerste, omdat Caritas blijk heeft ge
geven, in staat te zijn om een behoorlijke
werkende sportprijsvragenorganisatie op
te bouwen en bovendien, omdat gebleken
is, dat tot nu toe met vergunning van dc
minister twee instellingen een sportprijs-
vraag goed hebben georganiseerd en niets
wantoestanden is gebleken. Naar dc
mening van Caritas is er geen enkele re
den oni in deze opbouw verandering te
brengen". Dit zei de heer M. G. Hermes,
voorzitter van de nationale vereniging
Caritas tijdens een in Utrecht gehouden
persconferentie.