ïlicutue gtti&ctfe GTourant
EICHMANN BLIJFT IN ISRAEL
Loemoemba eerste
premier in Kongo
hamol weer
vandaag!
,,0ns vir jou, Suid-Afrika"
Premier Ben Goerion
onder kruisvuur
HAAGSE B.B. KOST MEER
DAN ROTTERDAMSE
Abbas afgezant dit
weekeind in Parijs?
Vliegtuiglanding op Mont Blanc
VRIJDAG 24 JUNI 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 11901
MAXIMUMSNELHEID
—ja of neen
Directie; F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRIST ELIJ K-IS ATIOX AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasticfj it gfjebleoen
mgn bert ia tegljcnspott"
Meutce WEGWIJZERS
De hobby van
A PARTHEID is geen nieuw woord.
Maar wel is het als een nieuw woord
opgedoken in de wereldpolitiek, en nu als
een woord met een onheilspellende klank.
Het bergt als het ware de botsing in zich
tussen de gekleurde rassen en het blanke,
dat tot dusverre de toon heeft aangegeven
en het ook vandaag nog doet.
Is die botsing onvermijdelijk en zal zij
fataal zijn voor het blanke ras? Is de snel
heid waarmee de gebeurtenissen in de
Belgische Kongo zich voltrokken hebben,
kenmerkend voor het hele proces? Of is
het mogelijk een dusdanige samenleving
op te bouwen dat blank en zwart niet
eikaars vijanden zijn maar eikaars vrien
den, met elkaar en naast elkaar wer
kend
Deze hele problematiek, ingewikkeld en
dreigend, vindt men terug in Zuid-Afrika,
en als het over apartheid gaat lijkt het, of
juist dit land het proefgebied, de toets
steen moet worden van de moeilijkheden
en de mogelijkheden die er zijn. Daarom
staat op dit ogenblik Zuid-Afrika in het
centrum van de wereldbelangstelling en
daarom ook hebben hoofdredactie en di
rectie van dit blad het noodzakelijk ge
oordeeld een onzer redacteuren een re-
portagereis te doen maken door dit land
waarmee de Nederlander zich nog altijd
stamverwant voelt.
Deze opdracht is ten deel gevallen aan
onze reizende verslaggever Link van
Bruggen, nog maar kort terug uit de Bel
gische Kongo, waar hij dezelfde vraag
stukken heeft leren kennen, zij het uit een
geheel andere gezichtshoek beschouwd.
Zijn eerste ervaringen vindt men in dit
blad afgedrukt.
Niet zulke prettige ervaringen, want in
Zuid-Afrika is de buitenlandse journalist
geen graag geziene gast. Maar ook al is
het verhaal dan niet prettig het is eer
lijk en moet verteld worden om door te
kunnen dringen tot de kern van de zaak:
de dreigende klank die het woord apart
heid heeft gekregen.
Koninklijke belangstelling was
er gisteravond voor de Surina-
mefilm Faja Lobbi", die in het
Haagse Metropole in première
ging. Tijdens de pauze onder
hield koningin Juliana zich ge
ruime tijd met de vervaardiger,
de 49-jarige Herman van der
Horst (rechts). Op de achter
grond de vice-premier, drs. H.
A. Korthals, die de officiële
gastheer was op deze ten bate
van de crèches voor Suriname
gehouden voorstelling.
(Verslag zie pag. 7)
Nederlands meisje in
Frankrijk door de
bliksem getroffen
De 24-jarige dochter Nelleke van dokter
D. Bruins, arts te Doornspijk, die voor
fidiedoeleinden als gouvernante in
laakrijk werkzaam was, is gisteren tij-
Ins een zwaar onweer op het strand na-
i Cannes door de bliksem gedood. De
fcnilie is per vliegtuig naar Frankrijk
jrtrokken.
Schooljongen had
twee revolvers
Een leerling van een lagere school te
knray verraste gisteren zijn onderwijzer
et de vraag of hij belangstelling had
Kt zijn revolvers. De knaap bleek twee
Werwetse revolvers bij zich te hebben.
Tot schrik van de onderwijzer bleken
echte kogels in het magazijn te zitten,
politie heeft de wapens in beslag ge-
t |men en proces-verbaal opgemaakt.
ongen doodgedrukt
door tractor
De 15-jarige Willem Derks uit Wychen
[gisteren bij Nijmegen doodgedrukt on-
p een zware landbouwtractor, waar-
lee hij van een dijk in een greppel reed.
inA® vac*er' de 36-jarige P. Derks, liep
I UOmstige verwondingen op.
Rij' Op de kruising KinkerstraatNico-
225l?3 ®eetsstraat te Amsterdam is gister-
"7ond een scooter, waarop twee leerling-
fpleegsters waren gezeten, door een
m gegrepen en meegesleurd. De 21-
ge duo-passagiere A. E. Schoonlingen
Amsterdam werd zo ernstig gewond,
zij bij aankomst in het ziekenhuis
ds was overleden.
De bestuurster van de scooter, de 22-
hige Hongaarse K. M. Szentgallay,
uit Amsterdam,
Vc>lgens de politie is het ongeluk
It onoordeelkundig rijden van mej
|e niet in het bezit van een rijbewijs
[as, te wijten.
de politiek wij-
Als bediende bij de P.T.T. werd Loe
moemba veroordeeld tot gevangenisstraf
wegens verduistering van gelden. Vol
gens zijn verklaring heeft hij het ont
vreemde geld gebruikt ten behoeve van
de strijd om de onafhankelijkheid.
Toen in januari van dit jaar de ronde
tafelconferentie over Kongo in Brussel
werd gehouden, zat Loemoemba weer in
de gevangenis wegens ophitsende acties
tegen het Belgische bestuur. Hij werd
echter plotseling vrijgelaten en in de ge
legenheid gesteld, de besprekingen in
Brussel bij te wonen.
Afgevaardigden vannacht haar vertrouwen uitgesproken
eerste regering voor Kongo, die gistermiddag door Patrice Loemoemba is
voorgesteld. In deze regering is Loemoemba zelf minister-president en
minister van defensie. Aanvankelijk was in het kabinet geen van Kasa-
voeboe's volgelingen opgenomen, doch toen bleek dat Loemoemba on
danks het niet meewerken van de Abako-partij een regering had ge
vormd, ging Kasavoeboe blijkbaar toch aan samenwerken denken. De
Abako krijgt nu de post van financiën, een ministerschap van staat en
een staatssecretariaat.
Men wacht in Kongo nu nog op
de verkiezing van een presi
dent door het parlement. Loemoem
ba heeft gisteren nog eens verklaard
dat hij de kandidatuur van zijn ri
val Kasavoeboe niet zal steunen. De
stemmen van zijn Kongolese natio
nale beweging en haar bondgenoten
zullen worden uitgebracht op de
gematigde Bolikangox.
De jongste ontwikkelingen worden
als een terugtocht van Kasavoeboe be
schouwd. Zoals de zaken thans staan,
heeft Loemoemba in alle belangrijke
punten zijn zin gekregen, namelijk:
de vorming van een door hemzelf
geleide nationale coalitieregering:
neutralisering in deze regering
van zijn voornaamste tegenstan-
het voorkomen van afscheidingen
in de provincie Katanga en het ge
bied van de Bakongo, wat bij niet
deelneming van de Abakopartij
tot de mogelijkheden had gehoord.
Kasavoeboe zou, volgens een mede
deling van Loemoemba, er niet langer
n3ar streven de eerste president van de
nieuwe staat te worden. In Leopoldstad
wordt echter betwijfeld of Kasavoeboe
deze wens inderdaad uit zijn hoofd heeft
De Belgische minister-resident voor
Kongo, Ganshof van der Meersch heeft
met waardering gesproken over Loe
moemba, daarmee te kennen gevend dat
de Belgische regering het nieuwe ka
binet volle steun geeft.
Het kabinet van Loemoemba omvat 22
ministers, acht staatssecretarissen en drie
ministers van staat. Miniter van buiten
landse zaken wordt Bomboko, lid van de
weinig bekende partij Unimo. Delvaux,
lid van de progressieve nationale partij,
wordt minister-resident in België en Tho
mas Kanza. die onlangs uit de partij van
Kasavoeboe is getreden om een eigen
partij op te richten, zal minister-gedele
geerde bij de Verenigde Naties worden.
De eerste minister-president van Kon
go, Patrice Loemoemba, werd in 1954
klerk bij de P.T.T. in Stanleystad. In
1957 trad hij als kantoorbediende in dienst
van een Belgisch—Kongolese onderne
ming, waar hij een jaar later werd be
noemd tot directeur. Het vorige jaar
Opvallend waren de gematigde v
klaringen die hij bij zijn aankomst
Brussel aflegde. Vele Belgen in de Kongo
koesteren echter wantrouwen jegens
Loemoemba. Zij hekelen zijn extreem
nationalistische opvattingen en wijzen
op zijn minder aangename opmerkingen
over de Belgen tijdens zijn jongste ver-
kiezingstoernee door Kongo. Sommigen
vrezen dat Loemoemba
tische neigingen heeft.
(Advertentie)
KOELKASTEN v.a. ƒ225,-
Bij de Electro Speciaalzaak
AALMARKT 4
(Van onze speciale verslaggever.)
HEEFT Israëls premier Ben Goerion toch nog hoop president Frondizi
van Argentinië vóór zondag te ontmoeten? Het gaat er veel op lijken,
nu „de man met de leeuwenmanen" twee dagen langer in Nederland blijft
dan aanvankelijk was vastgesteld om, zoals hij zelf verklaarde, „wat uit
te rusten". Op zijn persconferentie vanmorgen in Den Haag ging Ben
Goerion slechts vaag op de vragen der journalisten in, welke een ontmoe
ting met het Argentijnse staatshoofd suggereerden. Frondizi vertoefde
vanmorgen in Parijs en zou vanmiddag in Brussel arriveren.
Ben Goerion, 74 jaar, maar met
wild uitstaande aren en een Schil
ler-kraag, had het vanmorgen
zwaar, zo niet zeer zwaar te ver
duren, onder een groot aantal vra
gen, dat over de Eichmann-af faire
op hem werd afgevuurd. Vooral
de Anglo-Amerikaanse pers was
vrij agressief. Verschillende repre
sentanten van grote krantencombi
naties in de Verenigde Staten lie
ten duidelijk uitkomen, dat de zaak-
Eichmann een gevaarlijk precedent
had geschapen. Met name luerd ver
wezen naar de landen achter het
IJzeren Gordijn, die, met Rusland
voorop, tot dezelfde methoden zou
den kunnen overgaan.
Kortsluiting, veroorzaakt door overbe
lasting van het lichtnet in de zaal film
en televisie hadden overal grote schijn
werpers geplaatst deed de zwaar be
waakte Ben Goerion een minuut of vijf
volkomen in het donker zitten. Maar
toen de pech verholpen was, verklaarde
Israëls premier met verheffing
en met de vingers krachtig trommelend
op de tafel, waaraan hij zat, dat Eich
mann, hoe dan ook, in Israël
rechters zou verschijnen. Van de door
Argentinië, in de Veiligheidsraad inge
diende resolutie had hij,
geen kennis genomen.
Hij garandeerde echter, dat Eichmann
aan een eerlijke en objectieve recht
spraak onderworpen zou worden, dat hij
elke advocaat, behalve ex-nazi's voor zijn
verdediging zou kunnen aantrekken, en
dat waarnemers van Argentinië en an
dere landen van harte welkom zouden
zijn. Israël, aldus Ben Goerion, kende de
doodstraf niet, met uitzondering
twee categoriëen van onrecht tegen het
volk begaan. Dat waren hoogverraad er
oorlogsmisdaden, onder de nazi's begaan.
Israëls premier distancieerde zich op
nieuw duidelijk van de gevangeneming
Eichmann in Argentinië en diens
erbrenging naar Tel Aviv
Speurtocht
„Een aantal mensen", zo verklaarde
hij, „dat hevig in de laatste wereldoor
log geleden heeft, heeft eerst in Euro
pese en Arabische landen en daarna in
Latijns Amerika naar de jodenvernietiger
Eichmann gezocht. Toen zij hem einde
lijk ontdekten, heeft hij hen een brief
gegeven, waarin stond, dat hij zich niet
tegen overbrenging naar Israël zou ver
zetten. Pas nadat Eichmann in Tel Aviv
was gearriveerd, had de regering de ver
antwoordelijkheid voor de gevangene
overgenomen".
Zonder, zoals hij zei, kritiek op de Ar
gentijnse regering te willen leveren,
bracht Ben Goerion naar voren, dat een
man van het misdadige formaat van
Eichmann beslist nooit in Israël had kun
nen onderduiken. Zijn identiteit zou on
middellijk zijn vastgesteld, ook al had
valse naam aangenomen („Cle-
nog iets", zei de premier. „De
juiste achternaam, waaronder hij leefde,
kan ik me niet herinneren"). Toegevoegd
werd nog, dat de Argentijnse regering in
1944 de belofte had gedaan geen nazi-
oorlogsmisdadigers asiel te verlenen.
„Denkt u, dat het mogelijk is, dat Is
raëliërs binnenkort opnieuw In Argenti
nië, of misschien in andere landen toe
slaan?" werd Ben Boerion gevraagd.
„Dat kan ik niet zeggen", luidde het
antwoord. „Ik ken geen andere ex-nazi's,
die nog leven en die net zoveel op hun
geweten hebben als Eichmann"
De Israëlische premier achtte de berech-
ting van Eichmann in Israël van het
TELEFOON 32176 „hoogste historische recht". „Als ik in
Frondizi's plaats had gestaan", zo veegde
hij eraan toe. „had ik Israël Gods zegen
nagegeven". De Genocide Conventie van
1949, die Israël mede-ondertekend had (de
internationale afspraak, dat mensen, die
zich aan massa-moorden hebben schuldig
gemaakt, in het land, waar de moorden
bedreven waren, of door het Internatio
nale Hof te Den Haag berecht moesten
worden), was volgens Ben Goerion niet
van toepassing op Eichmann. Zijn inter
pretatie was, dat deze Conventie voor
massa-moorden na 1949 en niet voor 1949
van toepassing was.
Een indirecte aanval lanceerde Israëls
premier nog even op het instituut van
de Veiligheidsraad. Het stond wel met
elkaar in contrast, fulmineerde hij, dat
de Veiligheidsraad wel voor een formele
zaak als de gevangenneming van Eich
mann bijeenkwam, maar dat aan Isrkëls
recht op vrije doorvaart door hel Suez-
kanaal zo min mogelijk woorden verspild
Sympathie
Door de affaire-Ejchmann is op de
persconferentie van vanmorgen althans
het bezoek van premier Ben Goerion a
Nederland enigszins op de achtergrond
komen te staan. Gevraagd naar het stand
punt van minister Luns in deze gerucht
makende zaak, antwoordde de premier,
dat Nederland en ook Frankrijk een sym
pathieke houding tegenover de Israëlische
lijn van actie hadden aangenomen.
Met de Nederlandse regering had Ben
Goerion o.m. over- de mogelijkheid
associatie van Israël met het zich steeds
verder verenigde Europa gesproken. Zo
lang Duitsland geen gelegenheid kreeg
een grote mogendheid te worden, achtte
hij een herhaling van de gebeurtenissen
van 1939 uitgesloten.
Zeer onder de indruk was de premier
van de waterbouwkundige werken, die
hij woensdag, vliegend over het Delta-ge
bied, had mogen aanschouwen. Hij zou
(Zie vervolg op pagina 13)
Premier Ben Goerion van Israël en zijn echtgenote hebben gis
termorgen een bezoek gebracht aan de Portugese synagoge in Am
sterdam. Op de foto ziet men v.l.n.r. de heer S. A. Themans, pen
ningmeester van de Portugees Israëlitische gemeente, mevrouw
Ben Goerion, premier Ben Goerion en dr. E. A. Rodrigues Pereira,
voorzitter parnassim der Portugees Israëlitische gemeente.
Mevrouw Ben Goerion heeft gistermiddag in gezelschap van
mevrouw Cidor, de echtgenote van de Israëlische ambassadeur in
ons land, een bezoek gebracht aan de Floriade.
MR. BEERNINK VRAAGT ONDERZOEK
(Van onze parlcmentsrcdactie)
TNE aanvullende gemeentelijke bijdrage
voor de Bescherming Bevolking
(B.B.) bedraagt in de A-kring 's-Graven-
hage 92 cent per inwoner, maar in Rot-
erdam slechts 39 cent en in Amsterdam
dechts 36 cent. Ik begrijp hier weinig van,
ei rar. H. K. J. Beernink (c.h.J gister
middag in de Tweede Kamer-
In de A-kring 's-Gravenhajge is een
efficiency-onderzoek ingesteld, dat als de
heer Beernink goed is ingelicht niet tot
ingrijpende verandering zal leiden.
Gebeurt in Rotterdam en Amsterdam op
het gebied van de B.B. misschien te wei
nig?. vroeg de c-h. woordvoerder. Indien
de departementale eisen voor A-gemeen-
;n A-kniragen te laag zijn, moet de
regeling voor de bijdragen worden her-
De kostenverschillen zijn ten dele le
verklaren uit het feit dat in Amsterdam
jaarlijks slechts twee oefeningen worden
gehouden, tegen gemiddeld acht in Den
Haag. De heer Beernink vond twee te
'rug. De Amsterdamse wijkleiders krij
gen voorts maar één gulden per avond,
de Haagse vijf gulden. Is f 1 niet aan de
lage kant?, vroeg mr. Beernink. Hij ver
zocht de minister van binnenlandse za
ken, mr. E. H. Toxopeus, de B.B.-begro-
tingen van de A-kringen en A-gemeenten
onderling te laten %'ergelijken.
Beernink voerde het woord bij de
behandeling van het wetsontwerp bij
dragen bescherming bevolking 1959
I960- Het is hier om rijksbijdragen
gemeenten te doen
Minister Toxopeus zei in z(jn antwoord
dat de B.B. niet alleen een rijkstaak is,
evenzeer een taak voor de gemeen
ten. Het is een goed beginsel de kosten
niet alleen voor rekening van het rijk te
doen komen.
De kostenverschillen houden verband
met de verschillende opzet van de B.B.
in de diverse gemeenten. De omvang van
JN PARIJS wordt de verwachting
uitgesproken dat de afgezant
van de „voorlopige Algerijnse rege
ring" tegen het weekeinde in de
Franse hoofdstad zal aankomen. Hoe
"C>EN SPORT VLIEGTUIG Blanc heeft uitgevoerd. (Lan- De Super Cub ging van ijle lucht voor afglijden te be-
*-t met een ski-landinesee- iingen door helikopters zijn start met een geringe brand- hoeden).
ski-landingsge
stel is er gisteren in geslaagd
een landing te verrichten op
de top van de 4807 m hoge
Mont Blanc. Het toestel heeft
reeds vaak verricht).
Bij de tweede poging raak-
De vlieger, Henri Giraud, laag mogelijk te houden. De ten de ski's het topvlak pre-
ïad zich eerst door een heli- eerste landingspoging op de cies op het punt dat hij had
r de top laten bren- top mislukte. Giraud moest uitgezet. De Super Cub
volgens een geslaagde start gen en daar met vlaggetjes de tweevoudige moeilijkheid kwam in de i
stukken steenkool een lan- overwinnen
op de bergtop gemaakt.
Aangenomen wordt dat dit
de eerste landing is die een
vleugeltoestel op de Mont stond 10Ö0 meter lager.
op een zeer stand op twaalf meter
dingsbaan uitgezet. Zijn met beperkt gebied te landen met de steile rand van de top. Gi-
ski's uitgeruste Super Cub -- -
hij de reis naar Parijs zal maken,
wordt nog diep geheim gehouden.
De politieke organisatie, het Frans-
Algerijnse front, die vorige week
werd opgericht om Algerije Frans te
laten blijven, krijgt steeds meer in
vloed onder de Europeanen in dit
Franse gebiedsdeel. Volgens medede
lingen heeft het front alleen al in Al
giers 120.000 leden ingeschreven. In
de meeste steden en tal van dorpen
zijn aanmeldingskantoren geopend.
De organisatoren deelden gisteren
mee dat ook Mohammedaanse dor
pelingen zich in groten getale bij het
front aansluiten.
In Algiers wordt de verwachting
uitgesproken dat het front wellicht de
machtigste politieke partij in Alge
rije zal worden. Voorzitter Boualem,
der vice-voorzitters van de Fran-
Nationale Vergadering, vertoeft op
het ogenblik in Parijs.
De groep van Soustelle die even
eens voor een Frans Algerije is, heeft
bekendgemaakt haar campagne tot
het gehele land te zullen uitbreiden.
het stafpersoneel (in Rotterdam 107 man)
loopt bijvoorbeeld sterk uiteen- Wat de
verschillen tousen de Amsterdamse en de
Haagse vergoeding voor wijkleiders aan
gaat antwoordde de bewindsman dat de
Haagse leiders misschien wat meer roken
dan de anderen. Twee ocfendagen per
jaar vond de minister te weinig. Aan ver
betering van de voorlichting wordt ge-
Overwegend zonnig
De Bilt verwacht tot zaterdagavond
Warm en overwegend zon
nig weer maar ook enkele
verpscrid voorkomende on
weersbuien, voornamelijk in
het midden en zuiden van
het land. Zwakke tot mati
ge, langs de Wadden af en
toe vrij krachtige wind in
hdofdzaak tussen oost en noordoost. (Op
gemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Strandverwachting
Morgen overdag goed strandweer met
zonnige perioden en een zwakke wind.
Temperatuur in de middag ruim 20 gra
den. zeewater 16 graden. Vooruitzichten:
Tijdens het weekeind mooi strandweer
verwacht met enige stijging van tempera
tuur en afnemende buienkans.
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
li bew
1 bew
wzw 2
windstil
